)ok auto heeft behoefte
aan een voorjaarsbeiirt
VW produceert de helft
van alle Duitse auto's
Op H-dag rechts
verkeer in Zweden
President Kasavoeboe
stelt zich kandidaat
voor parlementszetel
BLEYS - LEIDEN
Petras Dominas wordt
tijdelijk uitgeleverd
LEIDSCH DAGBLAD DONDERDAG 18 MAART 1965
en wat - er - zo - ftij - Uomt
'u maanden van wat minder zorg
ie auto heeft in deze tijd van het jaar na de winterse misère
verwaarlozing dringend behoefte aan wat extra zorg. Immers,
Je afgelopen maanden moesten de normale schoonmaakbeurten
r de weersomstandigheden soms geheel achterwege blijven,
als men er toch aan begon dan gebeurde het vaak met de
nse slag.
ien zorgvuldiger reinigingsproces van de vierwieler is echt
a overbodige luxe. En daarnaast zijn er nog tal van andere
rjaarskarweitjes, die nu eenmaal moeten gebeuren, wanneer
er prijs op stelt niet door de wagen in de steek te worden
Koelsysteem
de eerste plaats moet het koel-
onder handen worden ge-
Bij watergekoelde motoren
zover het typen zonder een
gesloten koelcircuit betreft
het antivries worden verwü-
zodra er geen kans meer op
morsten bestaat, want buiten
jachtende auto's kunnen anders
nachtelijke kwikdaling
:ns worden verrast,
mmigen bewaren dit antivries
bet een volgend seizoen nog eens
ebruiken. Dit is echter niet aan
delen, want de antivriezende
de vloeistof blijft welis-
bestaan, maar de daaraan toe-
gde corrosiewerende bestandde-
«bben geheel of grotendeels hun
it verloren,
is daarom beter tegen het ko-
ie winterseizoen geheel nieuwe
Ties aan het koelwater toe te
gehele koelsysteem moet met
uair draaiende motor grondig
len doorgespoeld met veel schoon
totdat alle vuil ls verdwenen
K water uit de aftapkraan er
helder uitstroomt als het in de
r is gekomen. Vergeet niet
verse water een roestwerend
een z.g. „rust inbitor" toe te
die inwendige corrosie van
iysteem en ketelsteenvorming
tont. Tot de controle van het
irsteem behoort ook het nagaan
de toestand der waterslangen
deugdelijkheid van hun aan
togen.
ren, want als de remvloeistof moet
worden bijgevuld, mag er geen zand
mee naar binnen gaan. Dit kan vo
het remsysteem noodlottig worden.
We weten niet of u voor de motor
en transmissie-organen olie van
winterdikte hebt gebruikt. Houdt
in dat geval rekening mee, dat u
de eerstvolgende verversingsperiode
weer op een dunnere olie overgaat.
Koetswerk
Onderkant
rder moet de onderkant van de
goed schoon gespoten worden
resten van pekel en zand,
gedurende de wintermaan-
;euw en ijzel zijn bestreden,
aal te verwijderen, want pekel
het plaatwerk op intensieve
aan.
de auto van onderen goed is
dient men na te gaan,
beschadigingen zijn ontstaan
corrosiewerende laag.
laat deze uit een oliefilm (bijv.
dan dient de oude laag in
ageving van de beschadigde plek
en verwijderd en hierop een
laag te worden aangebracht,
een nogal zwaar gehavende
n doet men het beste de hele
cant van de oude film te zui-
en dan een nieuwe laag aan
,55 tngen. Een bitumineuze laag
ans een langduriger be-
ming, maar is moeilijker bij te
«pn.
ige verwijdering van zo'n
een moeizaam karwei, zodat
meestel volstaat met het aan-
m op de geteisterde plekken
en nieuwe laag over de oude.
plekken moeten dan van te
van alle pekelresten worden
ran en goed droog worden ge-
J1, want 8ls er vochtigheid of
tussen de beide lagen blijft zit-
gaat het corrosieproces on ge
verder.
Plet koetswerk moet eens weer
tra in de was worden gezet. De grote
vlakten hebben misschien in
koude jaargetijde nog wel eens
vluchtige beurt gehad, maar nu moet
er weer op de details worden gelet.
Lassen, naden, en spleten moeten
van roest worden ontdaan. Er zijn
thans goede middelen in de handel
die het corrosieproces op deze kwets
bare punten tot staan brengen. Daar
na kunnen deze plekken met een
kwastje nieuwe lak weer toonbaar
worden gemaakt.
De kieren kunnen met een laagje
vet ondoordringbaar voor water wor
den gemaakt. De levensduur van de
rubberstrips kunt u verlengen door
ze een flinke behandeling te geven
met wat talkpoeder.
Deuren
Er is alle kans, dat in de binnen
zijde van de deuren in het afgelo
pen natte jaargetijde water is bin
nengedrongen. Het zou daarom goed
zijn om de bimienbekleding der deu-
eens weg te nemen, maar wie
dergelijke operatie te ver gaat,
kan zich ook beperken tot het door
prikken van de afvoergaten in de
portieren, zodat het binnendringen
de water tenminste weer kan ver
dwijnen.
Een inspectie van de vloerpla
ten door de matten op te lichten is
ook geen overbodige bezigheid. Er
valt daar ongetwijfeld wel iets op te
arogen en de corrosieverwerking op
deze bijna altijd vochtige plaatsen
kan men beperken door een bescher
mende laag op de vloer te spuiten.
i een behoorlijke reiniging van
het motorcompartiment zal er in de
intermaanden ook wel bij gebleven
zijn. Er is derhalve genoeg werk aan
de winkel om u nuttig te maken, ter
wijl de vrouw binnenshuis haar
schoonmaakwoede botviert.
Terwijl pater Krekelberg in ons land niet moe wordt om de
Nederlanders ervan te overtuigen, dat links voorrang vele voor
delen biedt boven rechts voorrang een omschakeling, die overi
gens alleen maar zin kan hebben als ze in groot internationaal ver
band wordt doorgevoerd bereidt Zweden zich voor op een meer
revolutionaire ingreep in het verkeer door inplaats van links rechts
te gaan rijden. Als datum voor deze met veel spanning verwachte
hervorming is onlangs 3 september 1967 vastgesteld. Thans is men
in het Scandinavische land reeds druk bezig met de voorbereidingen
om deze overgang met zo weinig mogelijk schokken en brokken te
doen verlopen.
Dat links houden in Zweden dateert al van 1734. Toen werd er
een bepaling gemaakt, dat de weggebruikers links moesten hou
den, een eigenaardige maatregel als men bedenkt, dat vóór die
tijd iedereen in Zweden ook rechts hield.
Zeer hoge kosten J
Een bijzonder ingrijpende maatregel zal het ook wel niet ge
weest zijn met het toen nog maar schaarse verkeer.
Thans is Zweden echter het Europese land met de grootste auto
dichtheid, n.l. 1 op vijf inwoners, en de kosten van deze verkeers-
omwenteling worden geraamd op 260 miljoen gulden.
Vóór de oorlog waren er nog diverse landen die links verkeer
hadden. n.I. Tsjechoslowakije, Hongarije en een deel van Oosten
rijk, (de oostelijke bondslanden). De Duitse overheersing heeft hier
aan plotseling een einde gemaakt.
Als Zweden is omgezwaaid zal men in Europa alleen nog maar
links houden in het conservatieve Engeland, alsmede op IJsland
en Malta.
Op H-dag, die men zo genoemd heeft naar de H van hoger, het
geen rechts betekent, zal Zweden zich dus aansluiten bij de alge
meen op het Europese continent geldende verkeersmaatregelen.
De beslissing voor deze overgang heeft nog heel wat voeten In
aarde gehad, want nog in 1955 werd de invoering van rechtsverkeer
door een volksstemming met grote meerderheid verworpen. In 1963,
toen de Europese gedachte al wat verder was gevorderd en het toe
nemend toerisme de urgentie van de maatregelen had verhoogd, kon
er echter een meerderheid in het parlement voor een desbetreffend
wetsvoorstel worden verkregen.
Speciale belasting
De benodigde gelden voor de omschakeling zullen worden ver
kregen door invoering van een speciale belasting gedurende de
jaren 1964 tot 1967 op auto's, die per jaar voor personenauto's circa
f 28 en voor bedrijfswagens ruim f 52 zullen bedragen.
Een staf van 25 personen, die H-dag voorbereidt, heeft nog ruim
twee jaar om alles in goede banen te leiden als van de ene dag
op de andere Zweden rechts gaat rijden. In die tijd moet er nog
heel wat gebeuren.
Alle verkeersborden en verkeerslichten moeten aan de nieuwe
situatie worden aangepast, evenals de straten, wegen en verkeers
pleinen. Verder moeten alle bussen en trams van rechter in- en
uitgangen worden voorzien en er wordt een enorme voorlichtings
campagne op touw gezet om de Zweden in woord en beeld met de
nieuwe situatie vertrouwd te doen raken.
Op 3 september zal het verkeer aanvankelijk een uur of vier wor
den stilgelegd, in welke periode met man en macht alle verkeers
borden etc. zullen worden veranderd.
Daarna zullen overal lage maximumsnelheidsgrenzen worden in
gesteld en op deze manier hoopt men het aantal verkeersongeluk
ken als gevolg van deze ingrijpende maatregel tot een minimum te
beperken.
Bumpi
ers
bruine bumpers, die met een
amlaag tegen roest waren voor
waren dit jaar opmerkelijk
la in aantal dan voorgaande
De oorzaak hiervan is niet
poter nonchalance van de auto-
Iers ten opzichte van hun
m, maar ligt in het feit, dat
dit jaar voor het eerst in
loze toestand verkrijgbaar was.
ing van deze laag is nu
minder urgent, omdat het
m zijn glans ook onder- de olie-
behoudt, maar men dient er wel
'['king mee te houden, dat be-
togingen in die film nu moei-
*aarneembaar zijn en dat op
plaatsen de corrosie zijn agres-
taak kan beginnen. De oude
kan echter gemakkelijk met een
met petroleum worden verwij-
Daarna dient het chroom te
b droog gewreven en in de was
lorden gezet, waarna deze was-
de verdere bescherming kan
temen. Men kan echter ook een
•e laag tectyl aanbrengen.
Seen spuitbus is dit zo gebeurd
kn is men het eerste half jaar
alle bumperzorgen bevrijd.
Remolie
jaar behoefde er vanwege de
e sneeuwval betrekkelijk wei-
te worden gestrooid, maar toch
tl mogelijk, dat er zand op de
te van uw remolie-reservoir is
Wdrongen.
fnlg daarom de vulopening van
fóervoir van eventuele zandspo
In Duitsland valt nog geenszins, zo
als in Frankrijk en Italië, een da
ling in de produktie van personen
auto's en combinatiewagens te con
stateren.
Integendeel, de totale produktie be
reikte in 1964 een rekordaantal van
2.650.183 stuks tegenover 2.414.107
stuks in 1963. Dat is een toeneming
van rond 236.000 stuks of 10 pot.
Deze stijging is wel niet zo groot
als in de beide voorgaande jaren
11963 14.5 pet. en 1962 11 pet),
maar over zo'n geringe schomme
ling maakt men zich bij de ooster
buren geen al te grote zorgen.
Circa 71 pet. (onveranderd) van de
in Duitsland vervaardigde auto's
hebben een cilinderinhoud van 1
tot 2 liter. De categorie beneden de
één liter is weer gedaald, nl. van 17
tot 15 pet. en de klasse boven de
2 liter is in de welvaartstaat ge
stegen van 12 tot 14 pet.
COMBI'S
Evenals in de Ver. Staten is ook in
Duitsland een zeer snel stijgende
voorkeur naar de combinatiewagen
te constateren. In 1949 werd daar
zegge en schrijve één combinatie
wagen gemaakt. Vijf jaar later, in
1954, waren het er al 43.000, in 1959
147.000 stuks en van 1963 op 1964
steeg het aantal van deze vervoer
middelen voor tweeërlei doel (za
kelijk zowel als personenvervoer)
van 228.000 tot 280.000 stuks.
Van de Duitse autofabrieken pro
duceerden de Volkswagen-Werke
bijna evenveel personenauto's als al
de anidere fabrieken tesamen, nl.
VA miljoen of ruim 46 pet. van
het totaal. Van dit aantal komt
verreweg het grootste deel, nl.
867.000 stuks op naam van de VW
1200, de aloude wegtor en degenen,
die van oordeel zijn, dat dit model
verouderd is, dienen wel te beden
ken dat de produktie ervan nog
geenszins aan het tanen is, maar
zelfs nog met 92.000 stuks
is t.a.v. 1963.
De VW 1500 komt met 167.000 stuks
nog niet aan het vijfde deel van
haar kleinere merkgenoot toe.
Deze cijfers hebben alleen betrek
king op de sedan-uitvoering en niet
op de combinatiewagens.
TWEEDE
Als tweede producent komt Opel met
671.000 stuks .waarvan 213.000 Ka-
dett personenwagens en 370.000
Opel Rekords 1500 en 1700.
De grote Opel-serie komt tot veel la
gere cijfers: 9000 voor de Kapit&n,
20.000 voor de Admiral en 1200
voor de Diplomat.
Op de derde plaats komt de Keulse
Ford, die niet zo goed heeft ge
boerd en haar produktie zag dalen
van 358.000 tot 307.000 stuks. Deze
teruggang is voornamelijk toe te
schrijven aan een teruggang van
de Taunus 12 M, die van 156.000 op
108.000 stuks kwam, nl. 71.000
(148.000) met 1.2 liter motor en
37.000 (8.700) met 1.5 liter motor.
Mercedes-Benz (zonder Auto Union)
staat als vierde op de ranglijst met
166.000 personenwagens, waarvan
98.000 van het model 190 en 58.000
van het model 220.
Van de Mercedes 600 (de z.g. Duitse
Rolls Royce) zijn nu in het totaal
110 stuks gereed gekomen. Opmer
kelijk bij het 190 model is dat de
dieselmotor (64.000 stuks) het verre
van de benzineuitvoering (34.000)
wint.
Na deze Grote Vier, die in totaal 90
pet. van de Duitse produktie le
veren, komt geen der andere boven
een jaarprodUktie van 100.000
stuks uit.
Deze groep kleineren wordt aange
voerd door NSU, de tweewlelerfa-
brikant uit Neckarsulm, die in
1957 het automobielbedrijf weer op
vatte (na vele jaren zich niet met
de vierwielers te hebben bemoeid)
met een produktie van zes stuks.
In zeven Jaar tijds heeft de wankel-
motorfabrikiant echter kans gezien
zidh tot een jaarproduktie van
87.000 stuks op te werken.
De Kongolese president Josef Ka-
savoeboe heeft zich onverwacht be
schikbaar gesteld voor een zetel in
het parlement. De verkiezingen, die
zes weken zullen duren, beginnen
zaterdag a_s. in Elisabethstad, de
hoofdstad van het gewest Katanga,
en het politieke centrum van pre
mier Tsjombe. In Leopoldstad, waar
Kasavoeboe een zeer geziene figuur
ls, wordt op 28 maart a.s. gestemd.
Kasavoeboe behoeft niet als presi
dent af te treden om kandidaat te
zijn voor een parlementszetel, maar
hij mag deze beide functies niet te
gelijkertijd bekleden.
In Leopoldstad is de kandidatuur
van Kasavoeboe een veelbesproken
onderwerp. Waarom, zo vraagt men
zich af, heeft hij zijn naam boven
aan de officiële lijst van de „Abako-
partij" laten plaatsen? Niemand
weet het antwoord, te minder omdat
Kasavoeboe er zelf geen verklaring
voor heeft gegeven. Een oppositie
vleugel van de Abako laat evenwel
kritiek horen. De president moet bo
ven de politieke partijen staan, aldus
hun verklaring.
Diplomatieke zegslieden hebben
drie mogelijkheden voor de stap van
de president genoemd:
L hij heeft zich misschien alleen
maar kandidaat gesteld om zijn ge
zag onder de kiezers te toetsen, met
het voornemen om elke eventuele ze
tel welke hij mocht winnen a
staan:
2. zijn kandidaatstelling op de Aba-
ko-lijst zou kunnen bijdragen tot de
nederlaag van een kandidatenlijst
welke werd opgesteld door Abako-
partijleden, die tegen hem zijn;
3. Kasavoeboe treft mogelijk v
bereidingen om in de presidentiële
verkiezingen van oktober a.s. de te
genkandidaat van Tsjombe te zijn.
Als deze derde veronderstelling
aar mocht zijn moet hij een over
weldigende overwinning behalen om
indruk te maken op Tsjombe en een
domper te zetten op de presidentiële
ambities, die de premier zou koes
teren. De meeste waarnemers zijn
echter van mening, dat een overwel
digende meerderheid van stemmen
Kasavoeboe een nog grotere ver-
i zijn dan zijn kandida
tuur.
Opmars van de
vrijwilligers
Kolonnes blanke vrijwilligers en
Kongolese militairen zjjn sinds
maandag ruim 110 kilometer opge
rukt in door opstandelingen bezet
gebied in een poging om de grens
tussen Kongo en Oeganda af te gren
delen.
gesteunde opstandelingen. De berich
ten wijzen erop dat het „vijfde com
mando" van vrijwilligers comman-
dat Mike Hoare samen met Kongo
lese troepen zijn opgerukt van hun
aanvalsbasis in Boenia naar een ge
bied in de buurt van Mahagi-Port,
een havenstad aan de noordelijke
oever van het Albertmeer. Mahagi-
Port ligt 110 kilometer ten noordoos
ten van Boenia en ongeveer 45 kilo
meter van de belangrijke grensstad
Mahagi.
De tocht naar de gren» met Oegan
da was al enige tijd verwacht. Ad
ministratieve moeilijkheden hebben
geleid tot een uitstel van begin maart
tot maandag j.L Een van de moei
lijkheden was een gebrek aan geld.
Het juiste aantal regeringstroepen
is niet bekend. Van goed ingelichte
woordvoerders in Leopoldstad is ver
nomen, dat Hoare ongeveer 250 vrij
willigers onder zijn bevel heeft. De
woordvoerders verklaarden dat hij
wellicht wordt gesteund door 1400
Kongolese soldaten.
Het regendeJ
0
Een man die te lui was om 0
a zijn v)erkeloosheidsuitkering op 0
a te halenis gisteren in Devizes
0 in Engeland tot drie maanden 0
0 gevangenisstraf veroordeeld. 0
0 De verdachte, een 29-jarige f
0 man, werd schuldig bevonden
r van zijn vijf jj
iozing i
0 kinderen.
0 Een inspecteur van het ge-
0 nootschap tot voorkoming van
f wreedheid jegens kinderen
f heeft verklaard, dat Drew al
f maandenlang niet meer werkt
f en dat zijn vrouw geen geld
0 heeft voor voedsel of brandstof.
f Drew, die toegaf schuldig te
0 zijn, zei: „Ik zou gisteren mijn
0 werkloosheidsuitkering gaan ha-
0 len, maar het regende".
HOUTWORM
BESTRIJDING
20 jaar garantie
De minister van Justitie heeft be
sloten, dat de hoofdverdachte in de
geruchtmakende roofoverval op
juwellerszaak aan de Helllgeweg in
Amsterdam (26 september 1964), de
36-jarige statenloze Petras Dominas,
tijdelijk aan de Westdultse Bonds
republiek zal worden uitgeleverd,
onder voorwaarde dat hij na afloop
der vervolging naar Nederland zal
worden teruggezonden.
De Bondsrepubliek had de uitleve
ring van Dominas gevraagd. Hij
wordt er n.l. van verdacht betrokken
te zijn geweest bU een aantal roof
overvallen op juweliers in Westdultse
steden en een dubbele moord bij een
roofoverval op een 70-jarige hotelier
en zijn 59-jarlge zuster in Liinern.
Over het tijdstip van uitlevering is
nu overleg gaande tussen de West
dultse Justitie en de officier van
Justitie in Amsterdam die de zaak
behandelt, mr. G. R. Nubé.
Dominas werd één dag na de over
val. toen hy met de 20-jarige opti-
ciënsassistente Gerlind Kreuzer uit
Bottrop in een op het Rokin gepar
keerde Duitse auto wilde stappen,
gearresteerd. Van begin af aan heeft
hij hardnekkig ontkend betrokken te
De Russische minister van
Buitenlandse Zaken Gromiko
(rechts) bezocht in Londen zijn
Engelse ambtgenoot Michael
Stewart voor een gesprek over
Vietnam.
zijn geweest by de roofoverval op de
Heiligeweg. Dominas wordt er verder
van verdacht eveneens betrokken te
zijn geweest by een roofoverval op
een Juwielierszaak in de Leidsestraat
in Amsterdam op 7 juni 1964, waar-
by ook schoten werden gelost om het
publiek op een afstand te houden. De
tweede verdachte in deze overval ls
de in Duitsland gearresteerde 30-
jarlge Helmuth Balk. Deze zou met
de eveneens in de Bondsrepubliek
aangehouden 41-jarige Paul Cichetz-
ki en Dominas het trio hebben ge
vormd, dat de overval op de Heilige
weg heeft gepleegd.
Helmuth en zyn gepakte broer Ger
hard tenslotte zouden op 3 mei 1963
in de vooravond een brutale inbraak
hebben gepleegd op een andere Juwe
lierszaak aan de Heiligeweg, waarby
ook met een hamer een ruit werd
ingeslagen.
In tegenstelling tot de nagenoeg
geheel teruggevonden bult van de
recente overval aan de Heiligeweg
(waarde circa vier ton) is van ge
stolen sieraden uit de juwelierszaak
in de Leidsestraat (waarde ongeveer
50.000 gld) en die van de eerder ge
pleegde inbraak in de andere juwe
lierszaak aan de Heiligeweg (waarde
circa 35.000 gld), niets teruggevonden.
Dominas heeft zich nimmer verzet
tegen uitlevering naar Duitsland, in
tegendeel, doch hy wilde onvoor-
waardeiyk worden uitgeleverd. De
twee overvallen waarvan hy in ons
land wordt verdacht, kunnen niet in
Duitsland medeberecht worden. De
rechtbank in Amsterdam zal nu voor
de uitlevering kan geschieden, eerst
de voorlopige hechtenis van Dominas
moeten schorsen of beëindigen. Daar
na kan hy worden overgedragen aan
de vreemdelingendienst van de Am
sterdamse politie, die hem dan naar
de grens brengt waar de Duitse
justitie Dominas overneemt. Er werd
reeds enige tyd geleden een arresta
tiebevel tegen de in het voormalige
Litauen geboren Dominas uitgevaar
digd.
Portugal wil de
handel met Peking
O
sterk uitbreiden
Portugal zou op het punt staan
Rood-China te erkennen, aldus meldt
het in Hongkong verschijnende blad
„The Star". De vertegenwoordigers
van Nationalistisch-China (For
mosa) in Macao hebben hun docu
menten verbrand en zouden reeds
op de terugweg zjjn naar Formosa's
hoofdstad Taipeh. Het is de bedoe
ling van Portugal, dat al een con
sul naar Hongkong heeft gezonden,
I de weg te effenen voor een aanzien-
i lyke uitbreiding van de handel tus
sen Macao, de Portugese enclave in
Rood China en het Chinese vaste-
1 land. Portugese functionarissen in
1 Hongkong hebben geweigerd com
mentaar op het bericht van de Star
te geven, maar spraken het ook niet
tegen.