LEIDSCH
DAGBLAD
ALS verwacht dat zijn
werk nog lang zal duren
Johnson (pro negers)
hield grootse rede
KOERS GEHEIM
KLM KREEG WIND
WEER IN ZEILEN
Aardgas
Lirnmen
Lancering van Gemini
een etmaal uitgesteld
NIEUWE KLEUREN
Ipgericht 1 maart 1860
DINSDAG 16 MAART 1965
No. 31517
Wij mogen niet overhaast handelen
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, t. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel l, Lelden Giro no 57055
(Van onze parlementaire redacteur)
formateur mr. J. M. L. Th. Cals heeft gisteravond reeds een
voerig gesprek gehad met de oud-informateur drs. Schmelzer,
it wie hij het omroepvraagstuk heeft doorgenomen.
Vanmiddag zou hij een ontmoeting hebben met de demissio-
ire minister-president, mr. Marijnen, over de vele andere vraag-
ikken, waarmee een toekomstig kabinet te maken zal krijgen.
Het is nog niet bekend, wanneer mr. Cals met de fractievoor-
ters zal spreken.
loer de kansen van mr. Cals wordt verschillend geoordeeld. In de
rrale hoek is men er niet erg optimistisch over gestemd. De andere
\tieke groeperingen bepalen zich tot een afwachtend zwijgen.
Kr. Cals heeft de ruimste opdracht
regen die denkbaar is: een kabi-
vormen, dat kan rekenen op een
ihtbare samenwerking met de
isvertegenwoordiging. Een derge-
formulering laat zelfs de con-
„tie van een extra-parlementair
lunet open. In 1959 werd bij het
meren van het kabinet-De Quay
deze formulering gebruikt. De
Rijk heeft toen echter geleerd,
extra-parlementair kabinet
een parlementair kabinet
rit met sterke bindingen met de
in het parlement.
Ifelke koers de formateur zal vol-
nog een geheim. Hoewel het
Mijnwerkers in
Luik blijven
onder de grond
n onze Brusselse correspondent)
jor de tweede maal sedert korte
hebben zich Belgische mijnwer-
5 diep onder de oppervlakte van
aarde verschanst in een mjjn om
icht bij te zetten aan hun eisen.
it keer zijn het 87 man, die 110
ter diep, sedert gisterochtend de
I gang tot de galerij in de mijn
esperance" in Luik hebben ver-
rd. Deze mijn wordt gesloten, om-
de exploitatie niet winstgevend
jeg is. De arbeiders zijn echter
andere mening toegedaan. Veer-
dagen geleden hebben zich 150
onder de grond gebarricadeerd,
kwamen na enige dagen weer
sa nadat zij vage beloften over
onderzoeken van hun verlan-
5 hadden ontvangen. Daar is
s van terecht gekomen. Vandaar
ueuwe zitstaking.
)e directie van de mijn, die vorige
het laten afdalen van levens-
Welen en dergelyke toestond, zal
keer voet bij stuk houden en
(ft de toegang tot de mijn laten
luiten.
Tamines ten zuidwesten van
n zjjn andere mijnwerkers een
mpathiestaking begonnen.
Advertentie
De beste VERF
de juiste KLEUR.
Het mooiste BEHANG
voor uw interieur,
SCHILDERSBEDRIJF EN
VERFHANDEL G. H. BUKMAN
BACHSTRAAT 546 - LEIDEN
Tel. 22986, privé 31903
periodiek, doelmatig onderhoud
VALSPAR
WEERBERICHT
Weinig
verandering in
temperatuur
Het KNMI verwacht van heden
morgenavond wisselend bewolkt
enkele verspreid voorkomende
len. Matige tot krachtige zuidwes-
ijke wind. Weinig verandering in
iperatuur.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
17 MAART
n op: 06.50 uur; onder: 18.48 uur.
op: 18.49 uur; onder: 07.22 uur
bgwater in Watwijk te 3.15 en 15.22
Laagwater te 11.20 en 23.46 uur.
bekend is, dat mr. Cals geen grote
voorstander is van kabinetten, die
regeren op grond van afspraken bij
do formatie gemaakt, zal hij in dit
geval zijn bezwaren opzij moeten zet
ten um de kans op socialistische deel
neming niet bij voorbaat te verspe
len. De socialisten zijn immers de
sterkste voorstanders van regeren
volgens tevoren overeengekomen af
spraken.
Slimme zet
De benoeming van mi. Cals was
een slimme zet. Dat de K.V.P. liever
hem dan drs. Schmelzer met het
moeilijke werk opknapte, kan ver
schillende redenen hebben. Misschien
wilde de K.V.P. tijdens haar periode
van formatie haar fractieleider niet
voortdurend missen. Misschien ook
achtte drs. Schmelzer zichzelf niet
ervaren genoeg om hot langdurige
touwtrekken tussen de adspirant-
coalitiegnoten te leiden.
De aanwijzing van mr. Cals is in
elk geval een zeer royaal gebaar te
genover de socialisten. Mr. Cals is
sinds jaar en dag een voorstander
van samenwerking met de socialis
ten en de Partij van de Arbeid zal
nu moeilijk anders kunnen doen
dan de katholieke
antwoorden.
Wensen
Over de socialistische
binnenkort op de tafel van de for
mateur zullen komen, is al heel veel
gespeculeerd. Niemand weet er het
fijne van. Dr. Vondeling is een te
voorzichtig man om tevoren zijn
wensen aan de grote klok te hangen
en 70 zijn onderhandelingsmarge te
verkleinen. Misschien is een van de
wensen ook wel dat mr. Cals zelf
minister-president wordt. Zijn lei
derschap zou voor de socialisten een
sterke waarborg kunnen zijn voor de
uitvoering van de bij de formatie ge
dane beloften en gemaakte afspra-
gisteravond kort voor het gesprek
met drs. Schmelzer. „In het landsbe
lang moeten we de crisis zo snel mo
gelijk oplossen. Maar alles moet goed
overwogen worden. We mogen geen
tild verliezen en daarom mogen we
niet overhaast handelen. Dat klinkt
paradoxaal. Maar zo is het wel",
aldus mr. Cals.
Slot pag. 2
Vrijivel sluitende exploitatie bereikt
D.C.-9 besteld
„Hoewel de financiële toestand
nog steeds ernstige aandacht
vraagt, mag ik toch wel conclu
deren, dat 1964 een jaar is ge
weest, waarin de KLM duidelijk
meer wind in de zeilen heeft ge
kregen. De efficiency-maatrege
len hebben in de loop van vorig
jaar geleidelijk aan effect gewon
nen, terwijl de vervoersinkomsten
szerk zijn gestegen. De exploita
tieresultaten zijn daardoor beter
geworden dan aanvankelijk werd
verwacht".
Met dit optimistische geluid begon
president-directeur mr. H. Albarda
gisteren de persconferentie, waarin
bet wel en wee van de KLM in het
afgelopen jaar werd toegelicht. Mr
Albarda was gelukkig te kunnen ver
tellen, dat het bedrijf erin was ge
slaagd de exploitatie nagenoeg slui
tend te maken. Er was een tekort van
twee miljoen tegen vijftig miljoen in
1963. Nu komen daar nog flinke be
dragen bij voor reorganisatie en af
vloeiing van personeel, zodat het uit
eindelijke resultaat een verlies van
\jjftien miljoen te zien geeft. Maar
in 1963 bedroeg dat op die basis nog
55 miljoen.
Dit verlies verhoogt het op de ba
lans voorkomende verliessaldo tot 130
miljoen gulden, waarna van het eigen
heer Albarda liet er geen twijfel over
bestaan dat ten aanzien van de
financiële positie nog ingrijpende
maatregelen nodig zullen zijn, maar
gehoopt wordt op een verdere voor
uitgang in 1965.
Bestelling
In ieder geval heeft de KLM de
optie op zes Douglas DC-9 vliegtuigen
omgezet in een definitieve bestelling.
De financiering van deze order van
90 miljoen gulden inclusief een
DC-9 vluchtnabootser is verzekerd.
De eerste aflevering wordt in januari
1966 verwacht, waarna vervolgens
elke maand een toestel zal volgen.
De kansen van het Franse Cara-
elle-vliegtuig zijn daarmede van de
baan. De DC-9 „luchtbussen" zullen
ae negen Vickers Viscounts vervan
gen, die de KLM nu nog in dienst
heeft. Ondanks de getalsverminde
ring hoopt men de produktie aan be
schikbare ton-kilometers verder op te
voeren door grotere snelheid, grotere
efficiency, meer zitplaatsen en hogere
frequenties. Op het ogenblik bestaat
de KLM-vloot behalve uit de genoem
de Viscounts uit zestien DC8-vlieg-
tulgen, elf Lockheed Electra's en vier
DC-7-vrachtmachines. Aan de in-
dienststelling van de supersone ver
keersvliegtuigen denkt de KLM-di-
reotie voorlopig nog niet.
Slot pag. 2
Stratenmakers zijn bezig om
de toegang tot de Keukenhof
weer geschikt te maken voor de
honderdduizenden, die na 31
maart in dit lustoord van de len
te verwacht worden.
Weer succes Amoco
(Van
Al km aar se correspondent.
De Amoco, die enige tijd geleden
in de omgeving van Warmenhuizen
vergeefs naar gas boorde, en die in
oktober van het vorig jaar een ex
ploratieboring in de Schermer met
succes bekroond zag, heeft opnieuw
aardgas aangeboord.
Gistermiddag bekroonde een felle
gasvlam het twee maanden intensief
werken aan een proefboring in Lirn
men onder Alkmaar. De technici
hadden de vlam snel onder controle.
Om half acht gisteravond werd de
vlam ten tweede male ontstoken. Het
brullende geloei was tot ver in de
omtrek hoorbaar. Gisteren was men
hier tot een diepte van circa 2000
meter gekomen, en stuitte daarbij op
een blijkbaar ondoordringbare laag.
Voor maanschot
van Ranger IX
De Nasa, de Amerikaanse
dienst voor lucht- en ruimtevaart
heeft opdracht gegeven het eer
ste bemande Gemini-ruimtevaar-
Men overwoog reeds de boring te
staken. Besloten werd een laatste
poging te wagen. Omtrent de om
vang van het toen gevonden aardgas
valt nog niets te zeggen. De aardgas
bron, die 3 oktober 1964 in de Scher
mer werd gevonden, bleek echter
exploitabel. De Amoco is al enkele
maanden in Bergen (Noord-Holland)
bezig met een derde exploratieboring.
Hoewel men daar enkele tegenslagen
moest incasseren, wordt de proef
boring daar voortgezet. De Amoco
heeft bij Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland een concessie-aan
vraag ingediend voor de ontginning
van aardolie en aardgas in het ge
bied rond Alkmaar.
Wet tegen belemmering van stemrecht
De hertogin van Windsor
bezoekt de Londense kliniek
waar haar echtgenoot, de voor-
tot Dammei bestaat uit 1' pagina'») matige Koning Edward VIII van
Engeland, een oogoperatie heeft
ondergaan. Bij dit bezoek ont
moette zij voor het eerst in haar
leven Koningin Elizabeth.
President Johnson heeft gis
teravond bij het Congres een
wetsvoorstel ingediend, dat ten
doel heeft een einde te maken
aan alle onderscheid op grond
van ras bij de uitoefening van
het stemrecht. In een rede in
een verenigde vergadering van
het Huis van Rfgevaardigden en
Senaat deskundigen spraken
van „Johnsons grootste redevoe
ring" en van „een staaltje van
eersteklas vakmanschap" zei
de president, dat er geen reden
is om trots te zijn op de ruwe
wijze, waarop een week geleden
in Selma (Alabama) betogers
voor gelijke burgerrechten zijn
behandeld. De politie trad op
rfiet knuppels, zwepen en traan
gas. „Een van de betogers, een
man Gods, is doodgeslagen",
waarmee Johnson doelde op ds.
Reeb.
Johnsons wetsontwerp wordt mor
gen aan het Congres toegezonden.
Alle beperkende bepalingen voor elke
soort verkiezingen federale of voor
staats- of plaatselijke instellingen
worden geschrapt omdat zij zijn ge
bruikt om negers van de stembus
weg te houden. De inschrijving van
negerkiezers zal door federale amb
tenaren geschieden als de ambtena
ren van de afzonderlijke staten
onderscheid blijven maken.
President Johnson zei, dat de strijd
tegen de discriminatie niet voorbij
zal zijn als het wetsontwerp is aan
genomen. „Wat in Selma is gebeurd
maakt deel uit van een veel grotere
beweging, die reikt tot in elke Ame
rikaanse staat. Het is de poging van
de Amerikaanse negers om zich de
volledige zegeningen van het Ameri
kaanse leven te verwerven. Hun zaak
moet ook de onze zijn. Niet alleen de
negers, maar wij allen moeten de
fnuikende erfenis van dweepzucht en
onrecht te boven komen, en dat zul
len wij".
De president bestreed de bewering,
dat de betogingen voor gelijke rech
ten een gevaar voor orde en rust
zouden vormen. „De ware held van
deze strijd is de Amerikaanse neger.
Zijn daden en protesten, zijn moed
om zelfs zijn leven te wagen, heeft
het geweten van de natie wakker
geschud".
President Johnson maande het
congres tot grote spoed bij de behan
deling van het wetsontwerp. „Zolang
aan de neger geen recht geschiedt",
zo zei hij, „falen wij als volk en als
natie, ook al hebben wjj elke vijand
verslagen, onze welvaart verdubbeld
en de sterren veroverd".
Rustigi
;e mars
Ds. Martin Luther King heeft gis
teren een grote mars door de straten
van Selma geleid ter nagedachtenis
van de vermoorde (blanke) dommee
James J. Reeb (38) uit Boston, die
verleden week dinsdag op straat werd
mishandeld en kort daarna overleed.
Ds. King liep aan het hoofd van een
stoet van naar schatting vierduizend
betogers, onder wie honderden pre
dikanten, priesters, nonnen en andere
geestelijken uit alle delen van de
Ver. Staten. Zo zag men o.a. de
Anglicaanse bisschop van Chicago,
Cantwell, rabbijn Weiner uit Hamil
ton (Canada), ds. Killingsworth, een
medewerker van ds. King en ds.
Ralph D. Abernathy, eveneens uit de
naaste omgeving van King, de
Grieks-Orthodoxe aartsbisschop van
Noord- en Zuid-Amerika in zwart
gewaad en een mijter op het hoofd.
De mars, die werd gehouden na
een rouwdienst voor de overledene,
verliep zeer ordelijk en zonder enig
incident. Het was de eerste mars, die
in Selma werd toegestaan sedert
King zijn campagne voor gelijke
stemrechten voor de negers acht
weken geleden in deze stad begon.
De politie had telefonisch van rech
ter Daniel H. Thomas uit Mobile
(Alabama) opdracht gekregen de
mars te laten doorgaan. Voordat de
opdracht van de rechter was ontvan.
gen had de politie een eerdere poging
verhinderd. Sommige betogers, die
van de afwezigheid van de politie
wilden gebruik maken om een i
naar het gerechtsgebouw te onder
nemen, kregen evenwel van de lel
ders te horen: „Wjj zijn vlakbij de
overwinning. Laten we zelfbeheersing
tonen".
Twaalf demonstranten, die giste
ren een bezoek hadden gebracht
de voorzitter van het Huis van
ge vaardigden John McCormack
geëist hadden dat de Congresdelega
tie van Alabama gehalveerd
moeten worden, weigerden na afloop
van het gesprek het Kapitool te
laten. Om 18 uur werden zij evenwel
door de politie het gebouw uitgedra
gen in verband met de veilgheids-
maatregelen voor president Johnson,
die zijn rede kwam houden. McCor
mack had hen nog de raad gegeven
het recht niet in eigen hand te
nemen. U spreekt met een vriend van
de burgerrechten, maar u dient zich
te gedragen als dames en heren, zei
McCormack. De verwijdering van de
demonstranten verliep zonder inci
denten.
tuig niet maandag 22 maar dins
dag 23 maart te lanceren.
Dit uitstel is een gevolg van
het feit. dat de Ranger, die zon
dag vertrekt voor een tocht naar
de maan ,ook maandag nog be
paalde besturingsapparatuur op
zijn basis nodig zal hebben, die
men eveneens voor de Gemini-
lancering zal dienen te gebrui
ken.
De lancering van de Ranger IX
geniet voorrang boven de bemande
vlucht als gevolg van de korte span
ne tijd die beschikbaar is om duide
lijke foto's te verkrijgen van de
maankrater Alphonsus. Dit is het
laatste geprojecteerde Ranger-schot
op de maan. Daarna volgen de eerste
surveors en Lunar Orbiters.
De Sowjet-Unie heeft gisteren met
behulp van één raket drie kunstma
nen in een baan om de aarde ge
bracht. Het zijn de Kosmos-61, 62 en
63.
De drie satellieten cirkelen dicht
bij elkaar in een baan die een hoek
maakt van 56 graden ten opzichte
van de evenaar, aldus Tass. Hun mi
nimale afstand van de aarde is 273
kilometer en de maximale afstand
1837 kilometer.
Denen werpen zich
voor Westduitse
militaire wagens
Linkse demonstranten hebben zich
vandaag in de Deense plaats Krusa
voor vrachtwagens geworpen die
Wetduitse soldaten naar Denemar
ken aanvoerden. Zjj kwamen om deel
te nemen aan een gezamenlijke oefe
ning met Deense soldaten. Het was
de eerste keer sinds de bezetting van
het land dat Duitse militairen Dene
marken binnenkwamen.
De Deense politie sleurde de groep
van twaalf betogers van de weg bij
een kruising 200 meter van de Duits-
Deense grens. Zes personen werden
gearresteerd, onder wie een meisje.
De stoet van 43 auto's, die 161
man vervoerde van een bataljon ge
nie, werd tijdelijk tot staan gebracht
door de leuzen schreeuwende demon
stranten. Leider van de groep was ds.
Sobye, een 55-jarige predikant, die
vanwege zijn activiteiten uit de Lu
therse Kerk is gezet. De betogers
zeiden, dat zij lid waren van een
uiterst linkse organisatie, die gekant
is tegen deelneming van Denemar
ken aan de Atlantische alliantie.
De politie ging tot arrestaties over,
toen de betogers bleven doorgaan
auto's te hinderen.
teuws
Bij de loting voor de Nat.
Militie te Valagnes in België
heeft een loteling zonder
men zijn nommer uit de bus
genomen met zijn voet, ter-
wijl een ander loteling niet
gemeten kon worden, omdat
1 de maat niet lang genoeg was
voor zijn buitengewone ge
stalte.
1 In de vorige week heeft in
de afdeelingen der Tweede
Kamer het onderzoek van de
wet tot afschaffing van het
zegel op de dagbladen plaats
gehad. De meerderheid blijft
steeds dat voorstel ondersteu-
nen.