.EIDSCH
DAGBLAD
]ALS FORMATEUR
Zo nodig federale troepen
om negers te beschermen
ISRAEL EN BONN
ZIJN HET EENS
lansen van de P.v.d.A.
rij onverwacht sterk gestegen
Krachtig standpunt
van Johnson jegens
gouverneur Wallace
Gaullisten slaagden
niet in hun opzet
©ttd Qffiemvs
pgericht 1 maart 1860
MAANDAG 15 MAART 1965
No. 31516
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Premier
benoeming van mr. Cals impli-
dat hij premier
orden als hij erin slaagt een ka-
Hij lijkt bij uitstek
het netelige omroep-
stuk een stuk dichter bij de op-
ig te brengen. Hoewel daarover
jeen mededelingen zijn gedaan
n aannemen, dat de forma-
eerst een gesprek zal hebben
de fractieleiders van de vijf gro-
irtyen, afzonderlijk of tezamen,
zal dan blijken welke eisen
oe Partij van de Arbeid op tafel zal
leggen en in hoeverre de andere par
tijen daaraan tegemoet kunnen ko-
Versterkt
[et kabinet der Koningin deelt mee: „Nadat drs. W. K. N.
nielzer de wens te kennen had gegeven niet in aanmerking
rorden gebracht voor een opdracht tot kabinetsformatie, heeft
e Majesteit de Koningin hedenochtend ten paleize Soestdijk
J. M. L. Th. Cals ontvangen en hem opgedragen een kabinet
ormen, dat zal mogen rekenen op een vruchtbare samenwer-
met de volksvertegenwoordging. De heer Cals heeft verzocht
opdracht in beraad te mogen houden".
s 'parlementaire redacteur
daar aan toe, dat de aan-
ng van mr. Cals als forma-
en de opdracht, die hem is
end betekenen, dat de PvdA
aarschijnlijk kans zal krijgen
de regering deel te gaan uit
en. De opdracht aan mr. Cals
im gesteld. Daar komt
[at de heer Cals nooit een ge-
heeft gemaakt van zijn
ieur om met de socialisten in
Is van met de liberalen in zee
ian. Vooral in de omroepzaak
e behandeling van de anti-
-wet heeft mr. Cals nogal
kritiek geleverd op het lïbe-
standpunt.
aanwijzing van mr. Cals kwam
iorgen nogal onverwacht. Hoe
aam de afdelopen dagen
een enkele keer is genoemd,
n toch dat de politieke rol
deze oud-minister van Onder-
roorlopig was uitgespeeld Na zijn
den als minister van O. K. en W.
verkiezingen van 1963 heeft mr.
weinig meer van zich laten ho-
Hij heeft slechts naam gemaakt
zijn suggesties inzake de hervor-
het parlementaire stelsel in
rland en de behandeling van de
-wet. Op dit moment neemt
!als in de Katholieke Volkspartij
belangrijke positie in.
Drs Schmelzer moest zaterdagavond
(als fractieleider van de KVP) in een
tv-interview, opgenomen tussen beide
consultaties door, al toegeven, dat de
positie van de socialisten was ver
sterkt. De oorzaak daarvan, de ver
wijdering tussen AR en CHU, noem
de hij een tijdelijke tegenslag.
Deze verwijdering heeft overigens
dit weekeinde nog eens extra accent
gekregen door de bijeenkomst van het
hoofdbestuur van de CHU, dat zich
geheel achter het beleid van mr.
Beernink heeft geschaard. Mr. Beer-
nink, die vrijdag nog zei geen offers
te willen brengen voor samenwerking
met de AR, werd hulde gebracht voor
het compromis, dat hij in „de nacht
van Schmelzer" ter tafel bracht, maar
dat niet de instemming van de KVP
en AR verkreeg.
De voorzitter van de KVP, mr P. J.
M. Aalberse, heeft op het Overijsselse
appèl van zijn partij in Deventer als
voorwaarde van de medewerking van
de KVP aan een nieuwe coalitie ge
steld, dat hetbeleid van het kabinet-
Marijnen in grote lijnen wordt voort
gezet. Hij noemde in dat verband
vooral het bouwbeleid van minister
Bogaers, het beleid van mi
nister Veldkamp. Hij vroeg voorts
grote aandacht voor de ruimtelijke
ordening en de ontwikkelingshulp.
Zijlstra's visie
Oud-minister prof. J. Zijlstra gaf
zaterdag in Gouda zijn visie op de
huidige crisis: „De regering en het
Nederlandse volk maken een fout
door zoveel waarde te hechten aan
het informateurschap. Van aanzien
lijk meer importantie is een forma-
rabieren breken met Erhard
de verstandhouding tussen
Israël en de Arabische
11 hebben zich twee uiterst
ngrijke feiten voorgedaan:
isterochtend besloot de Is-
iëlische regering het West-
uitse aanbod voor het onver
wijld aanknopen van volledi-
diplomatieke betrekkingen
aanvaarden, een besluit,
iorgen door premier Eskjol
an het parlement ter goed-
euring zal worden voorge-
Hd;
e Arabische landen hebben
lierop gereageerd met het be-
luit, dat de diplomatieke be
dekingen met Bonn verbro-
en zullen worden: alle Ara-
lische ambassadeurs zullen
Jnmiddellijk worden terug
eroepen. Alleen Tunesië,
larokko en Libië hebben
nig voorbehoud gemaakt.
WEERBERICHT
REGEN
Bil* verwacht van heden- tot
lenavond
bewolking en tijdelijk regen,
fee tot krachtige, aan de kust
tijd harde wind, aanvankelijk
slijk, later zuidwestelijk. Weinig
Wering in temperatuur,
•pgemaakt om 11.15 uur).
16 MAART
6.53 u.; onder: 18.46 uur.
op: 17.26 u.; onder: 7.02 uur.
klater in Katwijk te 2.30 en
.49 uur.
>6water te 10.33 en 23.00 uur.
kl blad bestaat alt 20 pagina's
Van Syrische en Iraakse zijde
en van de kant van Koeweit
is gedreigd, dat de oliestroom
naar West-Duitsland zal
worden stopgezet.
In Israëlische kringen ziet men de
betrekkelijk snelle reactie op het
Westduitse aanbod dat vorige week
zondag werd gedaan als een teken
van een realistische politiek en de
wens om prof. Erhard Ln zijn conflict
met president Nasser van Egypte te
steunen.
Premier Esjkol noemde gisteravond
het aanvaarden van het voorstel om
'diplomatieke betrekkingen met West-
teur, die via de extra-parlementaire
weg een kabinet dient samen te stel
len Hij moet dit geheel naar eigen
goeddunken doen. De leden van de
nieuwe regering zouden zonder meer
moeten worden benoemd. In de prak
tijk blijkt dan wel of dit kabinet vol
doet of niet", zo zei hij ongeveer.
In het uitschrijven van verkiezin
gen, zoals door de VVD wordt gepro
pageerd, zag prof. Zijlstra geen enkel
nut.
Oud-premier Nikita Chroesjt-
sjow en zijn echtgenote versche
nen voor het eerst na zijn ont
troning weer in het openbaar om
deel te nemen aan verkiezingen
voor de plaatselijke raden in
Moskou.
(Van onze correspondent in Washington)
Zo nodig zal de volledige macht van de Amerikaanse federale
regering gebruikt worden voor de bescherming van de grond
wettelijke rechten der negers in Selma (Alabama), aldus ver
klaarde president Johnson zaterdagmiddag in Washington, na
afloop van een gesprek met de gouverneur van Alabama, George
Wallace, wiens politiemannen de vorige week zijn opgetreden
tegen alle demonstranten die protesteerden tegen de discriminatie
van negers in Selma bij de registratie in het kiesregister.
Betogingen in
het gehele land
Johnson noemde de gebeurtenissen
in zondag 7 maart, toen de politie
in Selma met traangas, zwepen en
gummieknuppels de vreedzame de-
Duitsland aan te knopen „een revo
lutionair ogenblik" in de Israëlische
buitenlandse politiek. „Wij moeten
elke kans aangrijpen om onze positie
te versterken en de betrekkingen met
West-Duitsland zullen onze banden
met het vasteland van Europa vol
tooien „West-Duitsland is een hoog
gerespecteerd lid van de Europese
Economische Gemeenschap, zo be
langrijk voor onze toekomst".
Goed ingelichte zegslieden in Je
ruzalem hebben ontkend, dat Israël
'oorwaarden heeft gesteld aan West-
Duitsland alvorens in te stemmen
met het aanknopen van diplomatieke
betrekkingen.
monstranten uiteensloeg, een „Ame
rikaanse tragedie" en beloofde van
daag (d.i. maandag) voorstellen naar
het parlement te zullen zenden voor
een federale wetgeving, die de regi-
tratie van kiezers in de hele Ver
enigde Staten zal regelen, en onmo
gelijk zal maken dat negers met al
lerlei foefjes verre worden gehouden
van het stemrecht, dat hen de
president herinnerde daaraan uit
drukkelijk al sinds 95 jaar grond
wettelijk gewaarborgd is.
Tegenover gouverneur Wallace zet
te Johnson uiteen, dat hij van hem
volledige medewerking verwacht wat
betreft het garanderen van kiesrecht
voor negers, dat de gouverneur het
recht van demonstratie en het hou
den van optochten van alle inwo
ners van Alabama moet erkennen er
dat hij door het bijeenroepen van di
Gouverneur Wallace (links)
van Alabama en president John
son na hun gesprek van meer
dan drie uur over het rassenpro
bleem.
Daarmee sprak de president ferme
taal en liet er geen twijfel over be
staan, dat de federale regering aan
de zijde van de negers zal meestrij
den voor gelijke rechten van alle
burgers.
Anderzijds beloofde Johnson niet
meteen een interventie in Alabama
van federale eenheden, waarom al
dagenlang allerlei demonstranten in
Washington vragen. Ook het afge
lopen weekeinde was het weer verre
van rustig in de Amerikaanse hoofd
stad, waar o.a. 4.000 predikanten en
religieuze leiders waren samenge
stroomd om druk uit te oefenen op
president Johnson, opdat hij een
einde zal maken aan de brutaliteit
van de politie in Alabama, die het
nog altijd de groepen demonstran
ten in Selma niet toestaat hun be
oogde demonstratie voor het gebouw
van de rechtbank te houden.
Verkiezingen voor de
Franse gemeenteraden
Van onze Parijse correspondent).
De eerste ronde van de Franse
gemeenteraadsverkiezingen, waar
voor gisteren 28 miljoen Fransen
ter stembus zijn getogen, heeft
niet het resultaat opgeleverd,
waarop de regering en generaal
De Gaulle hadden gehoopt. De
bedoeling van het nieuwe kiessy-
sieem en van de gehele officiële
propaganda was immers, onder
het mom van depolitisatieook de
bijna 38.000 gemeenteraden onder
controle der Gaullisten te bren
gen.
In die opzet, die premier Pomdi-
dou in zijn laatste televisiepraatje
nog eens nadrukkelijk onderstreepte
is de regering niet geslaagd. De
Gaullisten hebben hun posities in de
eerste ronde ternauwernood kunnen
handhaven. Zij zijn in de grote ste
den, zoals Parijs en Lyon (waar de
minister voor Sport, Herzog, in het
zand beet) eerder achteruit gegaan.
Bjj deze eerste stemronde is een
oltrekte meerderheid vereist voor
set verkrijgen van alle zetels in een
gemeente. Wordt deze niet behaald,
dan is een tweede stemronde nodig,
die volgende zondag gehouden wordt.
Hierbij zal dan een gewone meer
derheid voldoende zijn.
Traditie
De radicalen en andere gematigde
polit ici genieten als burgemeesters in
Frankrijk over het algemeen een
goede reputatie en de kiezers hebben
zich in groten getale naar de tra-
gericht. Deze trouw aan het
verleden heeft voor de Gaullisten
zeker een bittere ervaring geleverd.
Zij hadden verwacht dat het Fran-
7olk ook in de gemeenteraden de
oude politieke partijen de bons zou
n. Die teleurstelling zal vermoe
delijk ook wel enige invloed hebben
op de komende campagne voor de
presidentsverkiezingen. Generaal De
Gaulie zal zich wel met nog meer
overtuiging en voortvarendheid in de
strijd werpen nu dus gebleken is,
dat zijn partijgangers gemakkelijk
het onderspit kunnen delven.
Volksfront
Voorzover de socialisten en de
communisten de strijd gemeenschap
pelijk hebben gevoerd, kan men zeg
gen dat hun volksfront wel vruch
ten heeft afgeworpen. De ultra
rechtse kandidaat voor het presi
dentschap, Tixier- Vignancour, die
vooral in Parijs een grote felle ac
tiviteit had ontwikkeid, heeft geen
enkele zetel veroverd, maar niette
min 10 pet. van het Parijse electo
raat verworven. De voornaamste
overwinnaars van de verkiezingen
zijn zonder twijfel toch wel de cen
trum-partijen (conservatieven, ka
tholieken, radicalen) geweest, waar
toe als het zo uitkomt ook de
socialisten zich dan wel willen re
kenen.
De oud-minister Pinay, Mollet en
Faure hebben hun zetels allen ge
makkelijk gewonnen, maar minis
ter Frey zal daarvoor volgende week
opnieuw een poging moeten doen in
een Parijs district. Voor die nood
zaak staat ook de socialistische
kandidaat voor het presidentschap,
Deferre, de burgemeester van Mar
seille, die tijdens zijn campagne door
een deel van zijn partijgenoten in
de steek werd gelaten. Hij zal ver-
moeuelijk volgende week toch wel in
de gemeenteraad van zyn stad kun-
worden gekozen. Of hij daarna
ook zijn burgemeesterzetel terug
krijgt, staat nog te bezien. Zou hij
als burgemeester van Marseille niet
mogen terugkeren, dan zal hij zich
vermoedelijk ook als kandidaat voor
het presidentschap moeten terug
trekken.
Advertentie
Super-A-Matic, een 5 kg volautomaat met 6
wasprogramma's voor witte, bonte en fijne was,
Candy-filter, "mini-maten" (90 x 44 x 63 cm)
Wallace bindt in
Opmerkelijk is dat gouverneur
Wallace gisteren voor de televisie
heeft verklaard, dat hij alle federale
wetten en alle bevelen van federale
gerechtshoven inzake het rassen
vraagstuk in het zuiden van de VS
zal gehoorzamen. Hij eiste echter dat
er op staande voet een einde komt
aan de betogingen voor gelijke bur
gerrechten in het zuiden van de VS.
De gouverneur ontkende dat de poli
tie ir Selma ruw was opgetreden
tegen de betogers.
De vorige week was overigens een
uniek hoogtepunt van emotie, span
ning en opwinding in de Verenigde
Staten door de gebeurtenissen in
Selma. De climax was uiteraard het
overlijden van dominee Reeb uit
Boston, die wegens zijn deelneming
aan pro-negerdemonstraties door
vier blanken was aangevallen en
half dood geslagen. Overal, zowel in
de zuidelijke staten als in Washing
ton, New York (Harlem!), Pennsyl
vania enz., hield men gedurende de
afgelopen dagen optochten en dien
sten om de nagedachtenis van Reeb
te eren.
Zijn dood en het bloeddorstige op
treden van de politie in Alabama op
zondag 7 maart droegen belangrijk
bij tot de golf van boze emoties on
der Amerika's verantwoordelijke per
sonen, die nu eindelijk genoeg heb
ben van de onmenselijke behandeling
van negers in een groot deel van
Amerika's zuiden. De zuiderlingen
verdedigen zich hierbij met het ar
gument, dat de onrust en ellende in
Selma veroorzaakt worden door de
demonstranten, onder leiding van de
winnaar van de Nobelprijs voor de
Vrede, ds. Martin Luther King, die
er volgens hen op uit zijn van de
situatie in Selma een drama te ma
ken.
Vervolg pagina 2
I r«f| WM
Onafhankelijk
weekblad voor het
gezin met televisie.
VECHT VOOR
DE KIJKER
Doe wat bijna 500.000
Nederlanders reeds deden,
neem óók een abonnement.
(per week f 0.50 - per kwar
taal f 6.50 - per jaar f 26.
Schrijf een briefkaart aan:
Administratie:
TELEVIZI ER
Postbus 2 - Leiden of bel:
Tel. 01710-26741 (toestel 65)
SM^VVWAWAVAVWA\VVVW
Uit het Leidsch Dagblad van
16 Maart 1864:
Z.M. heeft op verzoek eer
vol ontslag verleend aan Mr
L. de Hartog, als 2e luitenant
bij de dienstdoende schutterij
te Leiden en benoemd tot 2e
luitenant bij de d.d. schut
terij te Haarlem.
Een dorp in het zuiden
van Mecklenburg zal met Pa-
schen geheel ontvolkt wor
den. De stokslagenwet heeft
er tot een botsing geleid, ten
gevolge waarvan alle inwo
ners hebben besloten het
land te verlaten en zich naar f
J Noord-Amerika te begeven.
