LEIDSCH
DAGBLAD
Bereidheid bij ministers
groter dan in partijen
Meer huizen in plaats
van steeds meer auto's
HOFNAR
Biesheuvel probeert
A.R.P. over te halen
HONDEBROOD
+S alles
Sneeuw veroorzaakt
chaos in Engeland
Vijfde demonstratie
voor ambassade van
Ver. Staten in Moskou
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 5 MAART 1965
No. 31508
Directeur: A. E. van Dlsüoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 8.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57053
Schmelzer zet poging tot herstel van breuk voort
f (Van onze parlementaire redacteur)
Het rommelt bij de anti-revolutionairen. De ministers Biesheu
vel en Van Aartsen (beiden A.R.P.) geven hun volle medewer
king aan het lijmwerk van drs. Schmelzer, maar de partij werkt
tegen.
Gisteren, na afloop van zijn besprekingen met de informateur, heeft
minister Biesheuvel een hartig gesprek gehad met de anti-revolutionaire
fractieleider in de Tweede Kamer, de heer Smallenbroek. Waarschijnlijk
heeft de minister hem er toen op gewezen, dat de informatiepogingen
tot mislukken zijn gedoemd als de anti-revolutionairen buiten het kabinet
doorgaan met in woord en geschrift het werk van drs. Schmelzer af te
breken. Morgen zal het centraal comité van de A.R.P. bijeen komen om
wijziging van de gedragslijn te bespreken.
De onrust is ontstaan na een nog
al vijandig hoofdartikel in het AR-
dagblad „Trouw", waarin werd ge
zegd, dat de pogingen van de heer
Schmelzer tot mislukken gedoemd
dienden te worden. Het anti-revolu
tionaire Tweede-Kamerlid, de heer
Schakel liet eergisteravond in Lei
den een soortgelijk geluid horen.
Toen gisteren geruchten de ronde
deden, dat dit standpunt gedeeld
werd door de anti-revolutionaire
fractieleider leek de mislukking van
drs. Schmelzers lijmwerk vast te
staan. Daarin is echter onverwachts
verandering gekomen door het in
grijpen van minister Biesheuvel. Me
ningsverschil tussen de partij en de
AR-ministers is op zichzelf niets
nieuws. Ook bij de woningbouw-cri-
sis van 1960 deed zich een soortge
lijk verschijnsel voor. Ook toen werd
de crisis opgelost, nadat eerst de
moeilijkheden bij de anti's zelf wa-
Overbrugbaar
De ontwikkeling van gisteren was
geheel in de lijn, die de informateur
totnutoe heeft gevolgd. Hij heeft
zich in de eerste plaats gericht op
het geschilpunt binnen het kabinet
zelf. Er zijn heel wat aanwijzingen,
dat de kloof binnen het kabinet
overbrugbaar is, bij alle ministers
leeft de sterke wens het weer eens te
worden en in deze politieke combi
natie verder te werken. De factor
tijdnood moet voor het uitbreken
van de crisis beslissender zijn ge
weest dan de aard van het geschil
zelf.
Het heeft nogal de aandacht ge
trokken, dat de heer Schmelzer tot
dusver niet met de fractieleiders
heeft gesproken. Daaraan begint hij
pas in een volgend stadium, zo is de
verwachting. Dit stadium is bereikt
als hy een formule heeft gevonden,
waar alle ministers zich mee kun
nen verenigen. Stellig zal hy dan
proberen om met het weer tot eens
gezindheid gekomen kabinet de
tegenstribbelende fracties onder druk
te zetten. Minister Biesheuvel is daar
dus gisteren al mee begonnen.
Ook liberalen
Misschien zullen de liberale minis
ters die ook met een nogal on
willige achterban te maken hebben
binnenkort dit voorbeeld volgen.
De liberale fractievoorzitter in de
Tweede Kamer, mr. Geertsema heeft
gisteren voor de radio de aloude li
berale eisen (onafhankelijkheid voor
nieuwe omroepen en verband tussen
programmamaker en adverteerder)
weer eens herhaald.
Hij heeft daarmee het lijmwerk
niet bevorderd, zodat ook bij de li
beraler nog wel een gesprek zal wor
den gevoerd tussen een of meer li
berale bewindslieden en de liberale
fractie
Na een week crisis gaat het er
dus op lijken, dat in tegenstelling
tot de eerste verwachtingen, de af
standen tussen de fracties in de
Tweede Kamer groter zijn en moei
lijker te overbruggen dan die tussen
hun ministers in het kabinet.
Huiswerk
Informateur Schmelzer zal na
het weekeinde contact opnemen met
de fractievoorzitters van de rege
ringspartijen. Hoewel het niet zeker
is, is het wel zeer waarschijnlijk, dat
hij geen gesprek zal voeren met de
fractievoorzitter van de Partij van
de Arbeid, dr. Vondeling. Met deze
besprekingen zullen waarschijnlijk
de hele maandag en de hele dins
dag heen gaan.
Drs. Schmelzer heeft laten weten,
dat hü morgen zijn studies in het
kabinet zal voortzetten en dat hij de
rest van het weekeinde thuis verder
zal studeren. Hjj is niet van plan
bezoeken af te leggen of zelf thuis
bezoek te ontvangen.
De besprekingen met de fractie
voorzitters hebben de bedoeling om
hen te informeren over de resulta
ten van de studies van drs. Schmel
zer en het oordeel van de fractie
voorzitters daarover te krijgen.
Blijkbaar gaat de informateur ge
woon verder, ondanks de politieke
druk, die vanuit verschillende hoeken
op hem wordt uitgeoefend. Hij heeft
vanmorgen laten weten, dat hij wel
nnrai'jALun
OCCASION VERKOOPDAGEN
v/m Ruteck s
Stationsweg 11-17, Leiden, Tel. 40447
AUTO-BIERMAN N.V.
Vijftien verschillende soorten:
50% vlees (1,35 per kilo) of 10%
vlees. Fijn, middel of grof.
Extra gevitamineerd voor jonge
honden. Voermout als complete
maaltijd. Zes verschillende soor
ten koekjes, w.o. mergpljpjes en
leverkluifjes. Op u na is Vlieland
de beste vriend van uw hond
Nieuwe Rijn 50 Tin 2 08 24 (0 17 10)
WEERBERICHT
OPKLARINGEN
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond: opklaringen, afge
wisseld door wolkenvelden en op de
meeste plaatsen droog weer. In de
nacht en ochtend lichte, hier en daar
matige, vorst. Morgenmiddag tempe
raturen enkele graden boven het
vriespunt. Zwakke tot matige wind
tussen oost en noord.
i 11.15 uur)
6 MAART
Zon op: 7.15 uur; onder: 18.28 uur;
Maan op: 8.46 uur; onder: 22.05 u.
Hoogwater in Katwijk te 5.16 en
17.30 uur; laagwater te 1.05 en 13.27
l DU blad bestaat alt 20 pagina's
Grote wegen zijn geblokkeerd
(Van onze Londense
correspondent)
De Britse eilanden worden
het ogenblik geteisterd door de
hevigste sneeuwstorm in jaren,
die officieel de bijnaam „Victor"
heeft gekregen, afgeleid van de
weerberichtencode. De chaos is
vrijwel algemeen. Het ergst is de
toestand in Schotland en Wales,
waar grote delen in een witte
wildernis zijn herschapen. Vele
dorpen zijn volledig geïsoleerd.
Ook in Somerset, Hamshire en
Kent is dit nu het geval. Zo
hoog lag de sneeuw donderdag
in sommige gebieden, dat zelfs
de sneeuwploegen vast liepen.
Sneeuw tot een hoogte van 3
tot 5 meter is geen uitzondering.
Hier en daar moesten melk en
brood per slede of via helikop
ters en vissersboten worden af
geleverd.
Ih totaal zijn 500 grote wegen
door de sneeuw geblokkeerd. Ook
Dorset en het gebied rond
Southampton zijn ernstig getroffen.
Op de hoogvlakte van Salisbury en
omgeving zyn van woensdag op don
derdag vele automobilisten gestrand.
Omwonenden ontfermden zich over
hen, met warme dranken en door
het verlenen van onderdak.
de laatste bussen
uit Salisbury, die niet konden ver
trekken brachten de nacht van
woensdag op donderdag in het poli
tiebureau door.
m een ingesneeuwde
reiswagen werden door de politie en
leden van de burgerlijke hulpdienst
uit hun benarde positie <ered. Het
raadhuis van de op een heuvel gele
gen stad Shaftesbury werd veran
derd in een ontvangstcentrum voor
gestrande reizigers. Een journalist is
spoorloos verdwenen. Tienduizenden
Londense forensen kwamen door ein
deloze treinvertragingen uren te
laat op hun werk en 's avonds
met grote vertraging thuis. Auto's
over hun normale route twee-
of driemaal zo lang als gewoonlijk.
Ook het vliegverkeer ondervond gro
te vertraging. Een ochtendtoestel
KLM kon niet in Ionden lan-
werd naar Manchester door
gestuurd, maar op weg daarheen was
het in staat op een militair vliegveld
in Essex te dalen.
Aan de zuidkust werd een vuurto
ren door de golven verzwolgen. Het
paviljoen van de pier van Bognor-
Regis, dat reeds eerder wegens ge
vaar van de rest van de pier was ge
scheiden, is in zee gestort. Het Ka
naaleiland Jersey beleefde een aard
beving die 40 seconden duurde. Ra
men rammelden en voorwerpen vie-
was geen ernstige scha
de.
Slot pag. 2
kennis genomen had van deze poli
tieke druk, maar dat hij er geen
commentaar op heeft.
In de loop van de dag ontvangt
de informateur opnieuw premier
Marijnen' en mr. Bot. Hij had al
eerder met deze excellenties afge
sproken hen nogmaals te ontmoeten,
nadat hij de verschillende partijen
uit het kabinet zou hebben gehoord.
Syrië naast negen
oliemaatschappijen
Radio Damascus heeft gisteren
een besluit van de presidentiële raad
van Syrië omgeroepen, waarbij de
nationalisatie van negen oliemaat
schappijen wordt gelast. Tot de ge
troffen maatschappijen behoren de I
Shell, Socony Vacuum en Esso Stan- I
dadrd. De zes andere zijn Syrische i
ondernemingen.
De maatschappijen zijn thans
staatseigendom geworden. De eigena
ren zullen schadeloos worden gesteld
in de vorm van obligaties, met een
looptijd van vijftien jaar en een ren
te van drie procent.
Het besluit vermeldt, dat de drie
buitenlandse maatschappijen 67 pro
cent van het totale brandstofver
bruik in Syrië distribueerden en dat
zij jaarlijks een winst maakten van
ruim tien miljoen gulden, afgezien
van hun winst uit de verkoop van ge-
importeerde smeeroliën. Deze gelden
zullen thans ten goede komen aan
de bevolking, en niet aan buitenlan
ders, aldus het besluit.
Honderden gillende Vietnamese en
Chinese studenten zijn gisteren in
Moskou door een Russisch politie
kordon gebroken en hebben de Ame
rikaanse ambassade met stenen be
kogeld. De betogers werden tenslotte
door militairen verdreven nadat dit
de politie niet gelukt was. De minis
ter van Buitenlandse Zaken Gromi-
ko heeft gisteravond de Amerikaanse
ambassadeur Kohier, die voor het
begin van de demonstratie bescher
ming had gevraagd zijn spijt be
tuigd. Gromiko zegde vergoeding
voor de aangerichte schade toe.
Bij de betoging, welke opnieuw ge
richt was tegen de Amerikaanse
bombardementen op Noord-Vietnam,
zijn alle vensters van de beneden
verdiepingen van het tien etages ho
ge gebouw gesneuveld. De inkt uit
de potten, welke de betogers naaj
het gebouw wierpen, zit tot aan di
vierde etage. De menigte, telde onge
veer 2000 personen. Bereden politie
moest bij charges om het trottoir
voor het gebouw schoon te vegen
twee keer wijken voor de betogers.
Pas nadat zij versterking van 500
militairen gekregen hadden, lukte
dit. Zeker vier politiemannen en
militair werden ernstig gewond. Op
verschillende plaatsen was de sn<
door het bloed rood gekleurd, acht
of meer studenten, onder wie
Vietnamezen, werden gearresteerd.
Zy werden later weer vrijgelaten.
In de afgelopen vier maanden Is
de ambassade nog twee maal aange
vallen, in de afgelopen vier jaar in
totaal vijfmaaL Na de laatste de
monstratie op 9 februari had het
Witte Huis verklaard, dat het moest
staan op voldoende bescherming.
„Betuigingen van spyt en vergoeding
kunnen niet de plaats innemen
afdoende bescherming". De bescher-
Drs. Schmelzer neemt tijdens
zijn pogingen om de breuken
het kabinet-Marijnen te lijmen af
en toe een ogenblikje rust
het Scheveningse strand.
ming was gisteren veel beter, maar
niettemin braken de studenten door
het kordon.
Slot pag. 2
Prinses Beatrix ontving in On
verwacht in Suriname geschen
ken van jeugdige leden van de
Indiaanse bevolkingsgroep.
Jaarbeursdirecteur drs. Van der Kwast
(Van onze Utrechtse
correspondent)
Op de voorjaarsbeurs 1965 valt
in belangrijke mate het accent op
produkten ten behoeve van
bouwnijverheid. De opheffing
van de woningnood is niet een
zuiver technische, een nationaal
politieke en een economische
aangelegenheid, maar vooral ook
een psychologische, aldus drs. J.
H. D. v. d. Kwast, algemeen direc
teur van de Koninklijke Neder
landse Jaarbeurs in zijn jaarrede.
„Op het gebied van aankoop van
onroerend goed moeten wy over een
zekere drempelvrees heen. Ons volk
bezit thans ruim één miljoen auto's
en heeft in het afgelopen jaar mil
joenen aan zyn vakantiegenoegens
besteed Maar als het een klein
Parijs beticht
38 Nederlanders
van negativisme
(Van onze Par ij se correspondent)
Zonder dat de open brief van de 38
vooraanstaande Nederlanders in Pa
rijs een officiële reactie heeft ver
wekt, laten officieuze kringen toch
wel merken dat zy weinig bewonde
ring hebben voor inhoud en strekking
van dit stuk. De brief herhaalt de be
kende stellingen van de officiële Ne
derlandse buitenlandse politiek, zoals
die sinds jaren door minister Luns
gevoerd wordt, zo constateert men
hier.
En men laat doorschemeren dat de
brief weieens door de minister per
soonlijk geïnspireerd kan zijn, om zo
zichzelf een ruggesteuntje vanuit het
publiek te kunnen geven bij de na
derende nieuwe besprekingen op re
geringsniveau over de politieke toe
komst van Europa. In één opzicht
gaat de brief, volgens diplomatieke
in Parijs, zelfs nog een
stapje verder terug dan het punt
waarop Luns de laatste tijd was aan
geland. Het verzoek Engeland in te
schakelen bij de komende onderhan
delingen voor een politieke unie in
Europa lijkt, zo gelooft men hier, ten
minste -veel op een poging die deze
percentage van zijn inkomen meer
aan de verhoudingsgewijs nog lage
huishuur moet betalen, komt het in
opstand."
Woningbezit
„Misschien zou bezitsvorming door
het creëren van eigen woningbezit
eens tot onderwerp van regerings
beleid kunnen worden gemaakt. Met
meer en betere voorlichting om
het woord salespromotion niet te
noemen Met gemakkelijker beta
lingsvoorwaarden en vooral met
meer bijstand fn de gecompliceerde
wereld der makelaardij, waarin de
leek zo weinig vertrouwen heeft. Des
noods met prioriteiten voor degenen
die bereid zyn hun toekomstige
koopkracht vast teleggen in het be
zit van een eigen woning in plaats
van in auto's en vakantiereizen. Eco
nomisch heeft het vele voordelen
consumptieve bestedingen te binden
in de woningsector.
Ret is toch onaanvaardbaar dat
in de welvaartsstaat Nederland
anno 1965 onvoldoende huizen zyn,
de kwaliteit te wensen overlaat
de prijzen boven alle proporties zyn
gestegen.
Tien miljard
Geraamd wordt, dat er in Neder
land in 1970 twee a tweeeneenhalf
ljoen auto's zullen zyn. Dat is ij
5 jaar anderhalf miljoen meer auto':
die bij een gemiddelde prijs van 6000
gulden, negen miljard gulden kosten.
men optelt wat daar jaarlijks
nog bijkomt aan belasting, benzine
kosten komt men ver over d<
10 müjard gulden. Inplaats van an
derhalf miljoen auto's aan te schaf
fen kunnen 500.000 woningwetwonin
gen extra worden gebouwd. De
ningnood is dan opgelost en de
gen zullen niet met auto's verstopt
zijn, aldus drs. van der Kwast.
Het is toch belangrijker de schaar-
e aan woningen in de komende
jaren op te heffen dan het aantal
auto's te verdubbelen. Dat is mede
technisch probleem.
Wegenbouw
Naast de woningbouw zyn er dan
de sectoren van utiliteit en wegen
bouw. De wegenbouw, producent van
Kwsxxie, u.c u«c ons infrastructuur. sen van de be-
kwestie, die de minister juist had in- j ^anSry^ste pijlers van onze welvaart,
geslikt, opnieuw aan de orde te kun-
stellen.
Bovenal echter verwet men hier de
Nederlandse ondertekenaars van de
brief een gevaarlijk negativisme, Men
kan met alle kracht de denkbeelden
doelwitten van president De
Gaulle bestrijden, maar men heeft
niet het recht, zo vindt men in Parys.
zich by voorbaat te onttrekken aan
loyale en algemene gedachten-
wisseling, door obstakels op te werpen
weet dat ze onoverko
melijk zullen zijn.
vraagt de aandacht,
der Kwast. Ondanks de verontrus
tende toeneming van het verkeer
acht de regering het nodig in de we
genbouwsector te temporiseren. Het
bedrijfsleven staat hierdoor op dit
moment voor overcapaciteit. Deze
wordt geschat op 25 pet. De ont
plooiing van deze uiterst belangrijke
bedrijfstak wordt aldus in ernstige
mate belemmerd, hetgeen ook na
tionaal economisch een bedreiging
vormt Nu wordt overwegend de
bouwnijverheidssector getroffen door
de afwending van de bestedingen.
Zij wordt door de overheid als con-
Junctuurpolitiek hulpmiddel ge
bruikt. Is dat wel juist? vroeg drs.
Van der Kwast zich af.
Bij de bouwproduktie gaat het in
grijpen van de overheid verder dan
waar ook. Gedurende het laatste
halfjaar is het totaal bedrag van
aangehouden werken met ruim 600
miljoen toegenomen. „Dit is dan ex
clusief weg- en waterbouwkundige
werken".
„Is het juist steeds weer alleen de
bouwnijverheid te treffen? Wanneer
een oververhitte economie maatre
gelen vereist, moeten dan niet alle
geledingen van het economische le
ven bydragen in gelijke mate om
het gewenste effect te bereiken?",
aldus drs. van der Kwast, die er de
nadruk op legde dat ook de nood
zakelijke continuïteit in dit verband
in het oog gehouden moet worden
teuws
Vrijdagmiddag omstreeks
5 uur is de korenmolen, toe
behorende aan den heer
Klomp te Nieuwerbrug bij
Woerden een prooi der vlam
men geworden; eerst te mid
dernacht was men den brand
meester.
De bevolking van Rome
t telde op het einde van 1864
J 203.896 zielen waaronder 6637
J geestelijken en 4732 militai-
J ren, 382 Protestanten en 4495
J Joden, (in 1964 tegen de 2
J miljoen Red. L.D.).