GRIEP
Pierre Boulez introduceerde
„Figures, Doubles, Prismes"
kunst
kcüeiöoscQQP
CITOSIL
s,
R.OIN EIGENTIJDSE MUZIEK
.Muziek
ni°
waaraan
het hart ontbreekt
Wie
heeft wil er
snel van af
rstPHnr
Dr. Louis Gans wijst
beschuldigingen af
THE BEATLES
WITTE-WEEK
FOLDER
Geheimhouding nog
sterker aan banden
vitrage en
gordijnen-shop
Opgericht 1 maart i860
Vrijdag 12 februari 1965
D E oren van de meeste luisteraars zullen tijdens het grootste
deel van het eenzijdig samengesteld gematigd- tot extreem
moderne concert van het Residentie-Orkest onder leiding van de
al evenzeer extreem-moderne componist Pierre Boulez op een
allerverschrikkelijkste wijze „getuit" hebben!
Boulez was o.a. leerling van Messiaen en Eeibowitz, aan
wiens „klassieke" twaalftoontechniek, door hem als te acade
misch beschouwd, hij zich intussen allang ontworstelde: de „evo-
lutie" of „revolutie", al naar gelang men deze beschouwen wil,
ging sindsdien alweer véél verder.
11* f -V$.'
erg in heeft. Twaalftoonmuziek van
de hoogste orde. waarbij een ieder
zo zijn eigen gedachten kan hebben,
maar waarvan één ding zeker is: zij
kwamen voort uit een eerlijk gemoed,
dat niet anders componeren kon dan
op deze wijze, alle heftige tegenstand
in zijn tijd ten spijt. Hier een tot
het uiterste opgedreven eomprimatie,
waarin elke noot en elke fluistering
haar betekenis lijkt te hebben.
In scherp contrast na de pauze
Sixawinsky's „Symphonies of wind
instruments" (Symfonieën van
blaasinstrumenten)geschreven als
een in memoriam aan de op 25
maart 1918 gestorven Debussy. Ook
nu was de pregnante directie van
Boulez een visueel genot. Hij be
heerste de schrynende partituur
met haar rouw-atmosfeer waarin ko
raalachtige fragmenten en pastorale
of folkloristische melodieën door
klinken, volkomen. De perfecte bla
zers van het R.O., een sublieme
greep van uitgelezen musici, deden
Stravinsky de hoogste eer aan.
in de steeds „voortschrijdende tijd"
is gegroeid. Dat het beluisteren van
deze avond intussen voor velen een
zware opgaaf de distantie tussen
de huidige kunstenaars en het ge
middelde publiek is veelal groot!
is geweest: daaraan twijfelen wij
niet!
H.
Voorstelling Ned.
Dans Theater
Maandag a.s. geeft het Ned. Dans
Theater een voorstelling in de Kon.
Schouwburg in Den Haag.
Het programma vermeldt als pre
mière voor Den Haag het ballet „POP
BEAT '65". Het ballet van Job San
ders op muziek van tiener-liedjes
is een satire op de vele hedendaag
se idolen en ideeën van tieners.
De delen zijn: Jukebox-relegie.
Loli(ta) pop. Motormat, Loving you
more every day, Money, Neptide en
Finale.
Solisten zijn Mabel Alter. Kathy
Gosschalk. Anne Hyde, Charles Czer-
ny. Jaap Flier, Gépard Lemaitre, Ma
deleine Felix, Marten Molema.
Het programma vermeldt voorts als
reprises de balletten:
„Grand pas Espagnol" van Benja
min Harkarvy op muziek van Mauri
ce Moszkowsky (Vijf Spaanse Dan
sen), voorts het ballet van de Ameri
kaanse choreograaf Glen Tetley
„Pierrot Lunaire". Glen Tetley maak
te dit ballet op de gelijknamige com
positie van Arnold Schönberg.
Eveneens van Glen Tetley is het
ballet „Sargasso" op muziek van
Ernst Krenek.
Tenslotte
hoogtepunt
Vioolconcert v
1935. Herinnering
it werd tot een
t aangrijpende
Alban Berg uit
het vroegtij
Men is deze avond voor „ongewo-
t" zaken gesteld, speciaal in Bou-
s jongste seriële compositie „Figu-
s. Doubles. Prismes pour orches-
tie" (van 1965). waarin hij hóe
iet ook zij nogmaals zijn onge-
intelligentie met de daaraan
ppaard gaande nieuwe klankvond-
.a. door middel van het slag
werk, sterk bewijst.
PIERRE BOULEZ
TIBOR VARGA
(Advertentie)
Dat kan: met nieuwe Citosil
Griep eist vlugge, zekere verlich
ting. Daarom bij eerste kou of
koorts: de nieuwe Citosil snel-
n dl tabletten. Een Citosil snel tablet
1 is waarschijnlijk de snelste griep-
bestrijder die u zonder recept
"j kunt krijgen.
I Citosil begint zijn goede werk al
binnen 2 minuten, tot pijn en
i jfj koorts en griep weg zijn.
Citosil sneltabletten: de moderne
formule met vitaminen Bi en C,
Lïo belangrijk om de weerstand te
Dngi verhogen. Juist bij griep!
!U Buisje van £.4
-m
SneJLTABLETTEN
Succes voor werk van
Nederlandse componist
Voor het Festival van de „In-
.it ternational society for contemporary
11 music", dat dit jaar van 20-28 mei
In Madrid gehouden zal worden
2$ heeft de internationale jury ook werk
van de jonge Nederlandse componist
Ton de Kruyf gekozen. Het zijn twee
jj!j liederen met begeleiding van kamer
orkest en getiteld „Einst lm grau.
ius. De componist behoort tot de z.g.
575! Gaudeamusgroep en het werk werd
vermenigvudigd door de zorgen van
de stichting Donemus.
De internationale jury was als volgt
samengesteld: Oscar Espla (Spanje),
Roman Vlad (Italië), Tadeusz
Baird (Polen), Jean-Claude Eloy
♦Frankrijk), Klaus Huber (Zwitser
land).
tijdens
avond.
(Foto L.D./Holvast)
Deze tot het toppunt van econo
mische soberheid opgevoerde gecom
pliceerde en naar het lijkt lo
gisch en mathematisch opgebouwde
structuur met de vele variaties en
met een onvoorstelbaar groot instru
mentarium, zal menigeen bij eerste
aanhoren, heel weinig gezegd heb
ben
De programma-toelichting werkt
in dit opzicht ook niet verhelderend.
Wellicht is de, zin „Boulez is een
componist van 1965, hetgeen beduidt,
dat hij de klankmiddelen en samen-
1965 gebruikt, maar
uiteindelijk zoekt hij naar de eeuwi
ge wet, dïe de muziek in welke vorm
of welke klankgemiddelde ook, moet
beheersen: spanning en ontspanning
in doorlopende beweging" nog de
meest duidelijke en waarheidsgetrou-
Spanning is er althans volop!
lar erg ver komen we er toch
niet mee. Want slechts de door en
door geschoolde theoretici, die de
partituur grondig kennen en wij
ïemen toch aan, dat deze er niet in
lèïi groot aantal aanwezig waren
kunnen, voornamelijk verstandelijk,
>r deze muziek geboeid worden en
hun grote bewondering voor op-
biengen.
Persoonlijk laat zij ons echter ab
soluut koud, afgezien van enkele ver
scheurende momenten, omdat het
„hart"' er totaal in ontbreekt en wij
daarom vooralsnog niet in deze ex
plosies van massale klankflarden
„geloven", hoe graag we het
ook zouden willen.
utussen onze verwondering en
diepste bewondering voor de exacte
kkundige verklanking onder de
fantastisch knappe directie (geen
enkel overbodig gebaar!) van een
die, alweer de toelichting, „ge
lijk Strawinsky de muziek ziet als
het stellen van de orde tussen de
heengaan van zijn vriendin Ma
rion Gropius, dochter van Walter
Oropius en Mahlers weduwe Alma
Maria. Wonderlijke mengeling van
twaalftoontechniek en tonaliteit van
iemand, die wy indertijd in Wenen
als een fervent bewonderaar van
Bach leerden kennen.
Wie beter kon dit werk voordra-
HIJ VRAAGT BIJ VERKOOP VAN
KUNSTWERKEN GEEN PROVISIE
Dr. Louis Gans, meer bekend van het plan-Gans", heeft gis
teren bij zijn terugkeer uit Amerika de beschuldigingen die tegen
zijn plan voor een internationaal kunsthuis onlangs zijn geuit, met-
klem van de hand gewezen. Het verwijt dat hij aan de kunstenaars
zou verdienen door bij de verkoop van hun kunstwerken provisie te
vragen noemde hij „onzin".
De heer Gans, die vorig jaar zijn
museumcarrière afbrak door ontslag
te nemen als conservator van het
Stedelijk Museum in Amsterdam en
zijn plan ontwierp om in de hoofd
stad een Internationaal Kunsthuis te
stichten teneinde op grote schaal
kunstwerken van hedendaagse Ne-
ken op de Amerikaanse markt. Daar- „Tïr..ir,TTO
toe bezocht de ex-censervator vele LHEMlLLIb (xAr
musea en heeft contact opgenomen
met een aantal grote bedrijven. Vol
gens de heer Gans bestaat er in
Amerika grote belangstelling voor
Nederlandse kunst.
VALSE NAAM OP
gen dan Tibor Varga. die
derlandse kunstenaars te verkopen.
vioolconcert en dat van Bartok reeds
talloze triomfen vierde?
Hij deed het in een volmaakt sa
mengaan met het orkest, dat geïn
spireerd leek door Boulez' superieure
leidrng. Boulez. aan wie niets ont
ging en die in elk opzicht een ver
antwoorde reproductie tot stand
bracht. Varga excelleerde tot in de
allerhoogste regionen, daar, waar
Berg gestalte heeft aan de hemelse
opstijging van het door hem zo ge
liefde meisje
Het uitbundige applaus gold zowel
de meesterlijke violist, de dirigent,
het orkest als de compo.'
ban Berg, die
„De verkoop van werken geschiedt
direct tussen de kunstenaar en de ko
per", aldus de heer Gans.
Hierbij onderstreepte hij nog eens
nadrukkelijk de doelstelling van zijn
plan: „het stimuleren van de ver
koop van hedendaagse kunst aan
particulieren ten behoeve van de Ne
derlandse kunstenaars".
'Hij organiseert daartoe tentoon
stellingen op plaatsen en bij gelegen
heden waar vele mensen verwacht
kunnen worden. De ingezonden
langzamerhand wel Afwerken, die alle te koop zijn
I worden aan een nauwkeurige selectie
onderworpen. Veel belangstelling
voor deze verkooptentoonstellingen
bestaat bij vele bedrijven, die dik
wijls aan hun werknemers subsidie
verlenen bij de aankoop van de ten
toongestelde werken. Totnutoe zijn
Igor Belski
leidt repetities
EIGHT DAYS A WEEK
Lichtscliilderingen van
Livinus van der Bundt
op*. wijze ongeveer =00 werken
12 april worden tentoongesteld in het
verkocht.
De heer Gans vertrok maandag 4
januari op uitnodiging van de Ame
rikaanse regering naar de VS om in
Amerika meer bekendheid te geven
aan de hedendaagse kunst in Neder
land en om middelen te vinden voor
de afzet van Nederlandse kunstwer-
IGOR BELSKI
Concours vertolkers
muziek van onze tijd
Het Internationaal Concours voor
jonge vertolkers van Muziek van
Onze Tijd ,dat georganiseerd wordt
door de Stichting Gaudeamus in
samenwerking met het Utrechts
Conservatorium, heeft plaats van 5
I t.m. 11 maart a.s. in Utrecht. Voor
deelneming aan het concours zijn 38
j inschrijvingen ontvangen met in
totaal 56 deelnemers. Deze zijn af-
komstig uit 12 landen, t.w.: Neder-
j land, Duitsland. Engeland, Frank
rijk, Oostenrijk, Polen, Tsjechoslowa-
I kije, Amerika, Australië, Israël, Fin-
j land en Spanje.
De deelnemers, die niet ouder
mogen zijn dan 35 jaar, zijn niet ge
bonden aan een bepaald instrument
en de keus van de uit te voeren
werken is vrij. Als voorwaarde is
Gemeentemuseum in Den Haag.
Voor het eerst exposeerde Livinus
van der Bundt zijn „fotopeintures" in
1957. Nadien is het „schilderen met
licht" vele kunstenaars gaan inspire
ren. De expositie in het Gemeente
museum laat zien hoever de kunste
naar die ook directeur is van de
Vrije Academie in Den Haag het
heeft gebracht op het gebied van de
decoratie met wisselende lichteffecten
en het aanwenden van de mogelijk
heden, die hierin schuilen.
De expositie wordt 19 februari door
wethouder mr. M. Vrolijk 's middags
om vijf uur geopend.
Goedkope diamant
mogelijk of niet?
Het is nog steeds een open vraag
of de uit Driel afkomstige chemicus
Dulos, wiens ware identiteit inmid
dels E. L. J. M. Mudde blijkt te zijn,
al of niet in staat is langs syntheti
sche weg diamant te bereiden.
Volgens de heer W. K. F. van t
Hof, aannemer van springwerken in
Wageningen, is het beter te spreken
van een synthetisch materiaal van
grote hardheid. De heer Van 't Hof
is alleen verantwoordelijk voor het
sprmg-technische gedeelte, waar
voor hij de vereiste vergunningen
bezit. Hij zei wel dat een kostprijs
van 35 cent voor diamant hem bij
zonder onwaarschijnlijk voorkomt.
De heer Mudde is verantwoordelijk
voor het chemische deel van het
experiment. Waarom de heer Mudde
de pers aanvankelijk onder een valse
naam benaderde is tot dusver een
raadsel. De medewerking van T.N.O.
in het experiment, bestaat uitslui
tend uit de levering van een bepaald
apparaat.
Bij nader onderzoek blijkt, dat de
heer Mudde, die uit Nijmegen af
komstig is, slechts enkele dagen op
een fabriek in Veenendaal heeft ge
werkt. Daarna werkte hij enkele
weken bij een bouwmaterialen han
del in Eist. Thans heeft hij geen
vaste werkkring. Hij Is gehuwd met
de weduwe Dulos, een geboren Driel-
se, en besteedt veel tijd aan het
bestuderen van wetenschappelijke
publikaties.
i( In Carré in Amsterdam
wordt thans gerepeteerd voor de
musical "No. no Nanette". De
foto toont Johan Kaart met links
Diana Dobbelman en rechts
Louise Rettich. Achter Ronnie
Bierman.
Lees met aandacht
onze
die bij U is
thuisbezorgd,
met vele voordelen
voor U.
De Russische balletmeester-choreo-
graaf, Igor Belski, zal bij het Natio
nale Ballet de repetities leiden van
het ballet „Het zwanenmeer" van
Tsjaikowski. Daartoe arriveerde hij echta' werken moeten
gistermiddag met een lijntoestel
Aeroflot uit Moskou. Het is de eerste
keer dat de heer Belski, die in Lenin
grad de supervisie heeft over de in
studering van de grote klassieke bal
letten, voor dit doel naar ons land
komt. „Wij beschouwen zyn komst als J
bijzonder grote eer", zei de diree
de tijd". De aan dit be- ttrice van het Nationale Ballet. Sonia
v/uslzyn verbonden filosofisch-esthe-
tische problemen zijn ontzaglijk.
Misschien dat wy bij nader aan-
jren meer kunnen indringen tot
hetgeen Boulez bedoelt en beweegt.
Daarbij is het toch altijd leerzaam
kennis te maken met uitingen als
deze, die tenslotte de tyd staat
niet stil! naar het volkomen
„nieuwe" zullen voeren.
Maar naar wat? Dat is hier het
beangstigende probleem.
Het succes voor dirigent en het
zinloos in diverse groepen opgestel
de orkest dat verbijsterend op
z'n „tellen" moest passen! viel
nog mee. Blijkbaar had men zich
geheel „opengesteld", om maar zoveel
mogelijk van dit werk te „begrijpen".
Het overige viel in verhouding tot
Boulez ook mee.
Anton Weberns „Vijf stukken voor
strijkorkest", op. 5 van 1909 zyn zo
suotiel geconcipieerd, dat ze voorbij
gegleden zyn, voor men er eigenlijk
De 39-jarige Russische balletmees-
ter heeft zijn titel behaald aan de
school voor choreografie in Lenin
grad. Daarna is hij enige tijd verbon
den geweest aan de Kirow Opera.
Thans bekleedt hij als balletmeester-
choreograaf een leidende functie bij
het Malitheater in dezelfde 'stad.
„Het zwanenmeer" zal op 12 maart
door het Nationale Ballet in de
Nieuwe Schouwburg in Apeldoorn in
première worden gebracht. Daarna
keert Igor Belski naar zijn geboorte
land terug.
Spaanse dansen door
ensemble Mariemma
Het Spaanse dansensemble Ma
riemma. dat na een onderbreking van
twee jaar weer een tournee door Ne
derland maakt, treedt woensdag 17
februari op in Diligentia.
zijn ontstaan in deze eeuw, terwijl
minstens 2 werken na 1950 moeten
zyn geschreven. Bovendien moeten
minstens 2 werken afkomstig zijn van
een Nederlandse componist.
Het programma moet blijk geven
muziek van onze
minimaal 6 werken omvatten
met een totale speelduur van ten-
n Schiphol kwamminste 60 minuten, waaruit de jury
een keuze maakt met een speelduur
van ten hoogste 30 minuten. Een
onafhankelijke internationale jury
beoordeelt de uitvoeringen.
Er zijn diverse belangrijke geld
prijzen beschikbaar gesteld.
Het slotooncert zal worden opge
nomen en op 23 maart worden uit
gezonden door de AVRO.
Gestolen Madonna
weer opgespoord
De politie heeft gisteren een kost
bare Madonna uit de 14e eeuw op
gespoord nog geen 20 uur nadat
het schilderij gestolen was. Twee
mannen zijn gearresteerd. De Ma
donna met kind, welke in 1320 door
Pietro Lorenzetti op hout geschilderd
werd en waarvan de waarde op 140
miljoen lire gesteld wordt, was ge
stolen uit het kerkjt van Montichiel-
lo bij Sienna.
In ambt, beroep e.d.
(Van onze parlementaire redactie)
Iedereen, die zich schuldig maakt
aan het niet-opzettelijk schenden
van geheimen, die hij op grond van
zijn ambt, beroep of wettelijk voor
schrift verplicht is te bewaren, zal
in de toekomst gestraft kunnen wor
den met een hechtenis van drie
maanden of een boete van zeshon
derd gulden.
Dat is de strekking van een wets
ontwerp, dat gisteren in de Tweede
Kamer werd aangenomen. Tot nu
toe is alleen het opzettelijk schenden
m geheimen strafbaar.
De Kamer was niet eensgezind over j
het voorstel van minister Schol ten
Justitie) om de geheimhouding
sterker aan banden te leggen. De
socialistische fractie had er ernstige
bezwaren tegen en stemde dan ook
tegen het voorstel.
Vertrouwensfiguren
Minister Scholten en de voorstan
ders in de Kamer voerden aan, dat
by de grote groei van het aantal
vertrouwensfiguren in onze samen
leving zoals maatschappelijke
werkers en reclasseringsambtenaren
nodig is, dat de individuele burger
grotere waarborgen krijgt tegen
schending van geheimen, die hy aan
vertrouwensfiguren meedeelt. De so
cialistische fractie bij monde van
mevr. mr Singer-Dekker voelde in
principe wel voor het strafbaar stellen
van „culpoze schending" van gehei
men dat is het niet-opzettelijk,
maar achteloos schenden van gehei
men maar vond, dat de minis
ter in zijn voorstel veel te ver ge
gaan is door deze soort van schen
ding voor alle categoriën met een
geheimhoudingsplicht strafbaar te
stellen. De minister had de catego
riën duidelijk moeten noemen, vond
mevr. Singer. Nu bestaat het gevaar,
dat mensen die zich eigenlijk hele
maal niet bewust zijn van hun ge
heimhoudingsplicht. voor de rechter
worden gesleept.
Bezoekt onze
Haarlemmersfr. 179
hoek Kerksteeg.
U kunt daar vrijblijvend
de grootste en mooiste
collectie a
Haarlemmerstraat
172 - 174 - 179
Herenstraat 9
Tomaszewski komt
werk instuderen
bij Nationaal Ballet
De Poolse choreograaf en mime-
speler Henryk Tomaszewski, die door
Marcel Marceau als diens meerdere
wordt beschouwd, zal in april bij het
Nationale Ballet een werk komen in-
BetPl'P «r ir illtlVs studeren dat h'J speciaal
Dflfie garanties sembie heeft ontworpen.
dit
Alle andere fracties voelden meer
voor het standpunt, dat de burger
betere garanties tegen geheimhou
ding krijgt. Het voorstel om de ge
heimhoudingsplicht uit te breiden
werd reeds in 1952 gedaan. De Kamer
voelde er indertijd niet veel voor, om
dat toen juist het verschoningsrecht
van de journalist in het geding was.
De vraag namelijk of een journa
list als getuige in een rechtszaak
wel of niet verplicht is om zijn bron
nen te noemen. De Kamer wilde in
195- het wetsvoorstel alleen maar be
handelen als over dit verschonings
recht dat als een tegenhanger
van de geheimhoudingsplicht is te
beschouwen meer duidelijkheid
zou zijn. De geleerden zyn het er
overigens nog steeds niet over eens
geraakt, zodat minister Scholten het
inmiddels vergeelde wetsontwerp
maar weer ter hand nam. Met
succes, zoals gisteren in de Tweede
Kamer bleek.
„De stier", zoals hij deze choreo
grafie heeft genoemd, is een triptiek
waarin steeds een andere versie op dit
dier wordt gegeven. Het geheel is ge
ïnspireerd door de mythe van de mi-
notaurus. De Poolse componist Augu-
styn Bloch schrijft de muziek.
Bernard Haitink maakt
debuut in Engeland
Bernard Haitink, de dirigent van
het Concertgebouworkest, zal op 28
februari in Norwich zyn Engelse de
buut maken als dirigent van het BBC
Symfonie Orkest. Een avond later zal
hij het Orkest in Ipswich dirigeren
met hetzelfde programma. Op beide
avonden zal Ida Handel de solo vio
liste zyn. Haitink zal zijn tournee be
sluiten met een concert in Londen
waarop de pianist Andor Foldes een
van Mozart's pianoconcerten zal ver
tolken.
