LEIDSCH
DAGBLAD
Roken sigaretten oorzaak
toeneming longkanker
KANS OP AKKOORD
SPAAK-TSJOMBE
Droomkeukens
Conclusie van vier deskundigen:
Luchtverontreiniging
van weinig betekenis
Ds King (uit cel)
wil naar Johnson
tHoogeHuys
©tic/ êföbu
tvs
tosrericht 1 maart 1860
ZATERDAG 6 FEBRUARI 1965
No. 31483
hrecteur: B A. Ei van Dtshoeck
oofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Teleloon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 67055
De luchtverontreiniging speelt ten hoogste een
indergeschikte rol bij het ontstaan van long
kanker. De toeneming van longkankersterfte moet
litsluitend worden toegeschreven aan het roken
ran sigaretten.
Tot deze conclusie zijn vier deskundigen op geneeskundig en
latistisch gebied gekomen, nadat zij een onderzoek hadden inge
leid naar de sterfte door longkanker en bronchilisch, naar aanlei-
jng van de nogal eens verdedigde opvatting dat luchtverontrei-
iging bijdraagt tot het ontstaan van deze ziekten.
De deskundigen, dr. L. Burema, di-
tcteur van de GGD in Rotterdam,
okter K. Biersteker, arts bij dezelfd<
lenst, dr. M. de Groot, hoofd afde-
jig Gozondheidsstatistieken van het
BS in Den Haag en drs. C. H.
:ass, hoofd afdeling statistiek van
et „Nederlands Instituut voor prae-
entieve Geneeskunde" in Leiden,
eden hun onderzoekingen in Rot-
erdam en Amsterdam en trokken
en vergelijking met de agrarische
irovincies Friesland, Groningen, Zee
and en Drenthe en de mijnprovin-
Sie Limburg. De resultaten zijn ge
publiceerd in het „Nederlands Tijd-
khrift voor Geneeskunde".
Aardbeving bij
Celebes
Ten minste veertig personen zijn
i januari j.I. omgekomen door een
levige aardbeving en een geweldige
loedgolf die eilanden tussen Celebes
n de Molukken teisterden.
In de eerste berichten over de
amp, die vandaag door het Indone-
ische persbureau Antara zijn gepu-
iliceerd, wordt gezegd dat de aard-
»eving de eilanden Celebes. Mangole,
Janana en Buru trof. Huizen en
indere gebouwen werden verwoest.
)p 23 januari had de Universiteit
ran Californië een zware aardschok
o dit gebied geregistreerd.
Advertentie
WEERBERICHT
(Van onze weerkundige -medewerker)
Al een week lang ligt West-Europa
In een matige noordelijke luchtstroom
ronder aanvoer van koude lucht. Al
leen in het noordoosten van ons land
kwam in de afgelopen nacht wat
lichte vorst voor, maar in een groot
deel van Nederland werd het gisteren
overdag 7 graden met in de noor-
pielijke nelft veel zonnige perioden.
In Polen komt strenge vorst voor tot
20 graden en ook overdag vriest het
er 12 tot 15"graden. Deze strenge kou
komt niet veel verder dan Oost-
Duitsland, maar kan wel remmend
werken op de A-griep aanval uit
Rusland.
Het weekeinde blijft overwegend
droog met enkele opklaringen en
overdag vrij zacht weer. Het sterke
en zeer stabiele hoge drukgebied by
Schotland zal daarbij voor een noor-
derlijke stroming blijven zorgen, met
voor februari gunstig winterweer.
7 FEBRUARI
Zon op: 08.10 uur; onder: 17.39 uur.
Maan op: 10.40 uur; onder Hoog
water in Katwijk te 6.54 en 19.09 uur.
te 2.34 en 14.58 uur.
8 FEBRUARI
Zon op: 08.09 uur; onder: 17.41 uur.
Maan op: 10.57 uur; onder: 00.15 uur.
Hoogwater in Katwyk te 7.36 en
19.54 uur. Laagwater te 3.10 en 15.36
De toeneming van de sterfte aan
chronische bronchitis by de mannen
in de twee grote steden sinds 1950
een verschijnsel dat zich niet in
de andere gebieden heeft voorge
daan is volgens hen niet zonder
meer te verklaren, maar houdt moge
lijk verband met de kwaliteit van de
lucht in de steden.
Overal
Gebleken is, dat er by mannen in
de periode 1950-1962 overal een be-
langryke toeneming van de sterfte
aan longkanker is geweest. Maar de
frequentie van longkanker onder de
mannen ligt in de vier agrarische
provincies veel lager dan in de twee
steden. Aan het einde van de pe
riode 1960-'62 was de longkanker
sterfte by mannen in de twee grote
steden ongeveer tweemaal zo hoog sterdam.
als in de agrarische provincies en ln
Limburg ongeveer anderhalf maal zo
hoog.
Het verschil in longkankersterfte
tusen de twee geslachten is in 1951-
'61 overal verder toegenomen. Onder
de bevolking van Rotterdam en Am
sterdam overleden in 1961 ongeveer
vyftien maal zoveel mannen aan
longkanker dan vrouwen.
Vergelyking van de gegevens om
trent vrouwen geeft niet de indruk,
dat het leven in de stedehjke milieus
op zichzelf een belangrijke bijdrage
levert tot het ontstaan van longkan
ker. De verschillen tussen de long
kankersterfte van vrouwen ln de bei
de grote gemeenten en de vier pro
vincies zün daarvoor te klein, aldus
de deskundigen. Bij mannen is voorts
opmerkelijk, dat Rotterdam, na uit
schakeling van verschil in leeftyds-
opbouw, een enigszins hogere long
kankersterfte had dan Amsterdam in
de periode 1960-'62.
Opmars uit steden
De onderzoekers, die de toeneming
van longkankersterfte uitsluitend aan
het roken van sigaretten toeschrijven,
wijten de verschillen in de verbrei
ding van het sigaretten-roken tussen
stad en platteland aan het feit, dat
de sigaret zyn opmars uit de steden
is begonnen.
Wat chronische bronchitis betreft,
vertonen de twee steden een met de
vier agrarische provincies en Limburg
een sterk verschillend beeld, dat zich
uit in een sterke toeneming van de
bronchitissterfte bij mannen en een
geringe toeneming by vrouwen. Ook
is het volgens de onderzoekers op-
merkelyk, dat Rotterdam weer een
Iets ongunstiger beeld toont dan Am-
Kongolese premier ontimistisch
(Van onze Brusselse correspondent)
De onderhandelingen, die premier Tsjombe van de Kongolese
republiek in Brussel heeft gevoerd met de Belgische regering,
zullen vandaag worden afgesloten met het ondertekenen van een
voorlopig akkoord.
Tsiombe heeft langdurige bespre
kingen gehad met de Union Miniére
du Haute Katanga ,die de Belgische
zakelijke belangen vertegenwoordigt
en naar verluidt is men tot een ver-
geiyk gekomen over het beheer ran
de ondernemingen, waarvan twee
derde in handen is van de Kongo
lese regering en het overige in die
van de Union Minière De totale
waarde wordt op 11/4 miljard gul
den geschat. Kongo za- een deel van
de Kongolese staatsschuld voor zyn
rekening nemen, België biyft opko
men voor de leningen, waarvoor het
zich garant had gesteld.
De technische bystand van België
zal voortduren. Tsjombe heeft ech
ter bepaalde garanties moeten geven
voor de veiligheid van de ongeveer
2000 Belgen, die daarby zyn be
trokken. Hoewel de Kongolese minis
ter-president zich gisteren vrij opti
mistisch toonde over het tot stand
komen van het akkoord dat uiter
aard zyn positie in de binnenlandse
politiek van zyn land, voorzover het
niet onder het bewind van de revo
lutionairen staat, versterkt, was
men aan Belgische zyde iets voor-
zientiger, omdat gisteravond nog niet
alle geschilpunten geregeld zyn.
Premier Tsjombe van Kongo heeft
beloofd een order voor uitwyzing van
60.000 vluchtelingen uit Roewanda,
die zes maanden geleden was uitge
vaardigd, in te trekken en de vluch
telingen in Kongo asiel te verlenen.
Het lykt hen niet onwaarschynlyk,
dat het stedeiyke milieu, in combi
natie met roken, de laatste tyd een
duidelyk bevorderend effect heeft ge
had op de sterfte aan deze ziekte.
Volgende week
voldoende vaccin
tegen A-griep
Het ls gebleken dat tengevolge van
de grote vraag naar het vaccin tegen
A-griep, er in vele steden thans
slechts beperkte hoeveelheden in
voorraad zyn. De fabrieken gaan
echter deze entstof op grote schaal
bereiden. Naar het ministerie van
Sociale Zaken en Volksgezondheid
verwacht zal er begin volgende week
voldoende van het vaccin beschik
baar zijn.
De in de Bondsrepubliek Duitsland
gelegerde Nederlandse troepen <8000
man) van Land- en Luchtmacht zul
len zo spoedig mogelyk worden ge
vaccineerd tegen de A-griep. Ten op
zichte van een eventuele vaccinatie
Opnieuw arrestaties in Selma
Ds. Martin Luther King werd
gisteren uit de gevangenis
Selma, in de Amerikaanse staat
Alabama, ontslagen, maar op
hetzelfde ogenblik werden weer
honderden zingende negerstu
denten, die voor het verkrijgen
van de burgerrechten demon
streerden, gearresteerd.
Ds. King betaalde de borgsom van
van de troepen in Nederland is nog 700 gulden na vyf dagen in de ge
geen besluit genomen. vangenis te hebben doorgebracht. Hy
TWEEMANS RUIMTEVLUCHT MET
GEMINI REEDS OP 23 MAART?
Versnelling na
grote vertraging
Na maanden vertraging begint het
Amerikaanse Gemini-ruimtevaart-
programma op gang te komen. Het
wordt nu mogelyk geacht dat de
astronauten Virgil K. Grissom en
John W. Young reeds de volgende
maand i.p.v. in april de eerste Ame
rikaanse duo-ruimtevaart zullen on
dernemen. Nog drie duo's zullen mo
gelijk in 1965 volgen.
Gisteravond is het ruimtevaartuig
plotseling zes dagen vroeger dan op
het rooster stond op het lanceerplat-
form opgesteld. De Titan II aan-
jaagraket staat reeds sinds 25 januari
klaar.
Het Amerikaanse bureau voor de
ruimtevaart Nasa houdt gewoonlyk
de lanceerdata geheim tot 10 dagen
voor de lancering. Het heeft slechts
meegedeeld dat de eerste bemande
Gemini-vlucht vastgesteld is voor het
tweede kwartaal 1965. Het is echter
bekend dat de Nasa de datum naar
het eerste kwartaal zou willen ver
schuiven omdat het Gemini-pro-
gramma op het ogenblik 16 maanden
achter op het tydschema is. Als mo-
geiyke datum voor de lancering van
Grissom en Young wordt nu 23 maart
genoemd.
Journalist
De Russische journalist Chocklow.
die een week geleden in Leopoldstad
werd gearresteerd en beschuldigd
van spionage, zal vermoedelyk wor
den beschuldigd van belediging van
president Kasavoeba van Kongo. Dit
werd gisteren uit betrouwbare bron
in Leopoldstad vernomen.
Volgens deze bron zou dit zyn
aanbevolen op basis van de artike
len die onder de naam Chochlow in
het blad „Izwestia" zyn verschenen.
Ook gingen geruchten dat Chochlow
over enkele dagen het land zou wor
den uitgewezen.
heeft zyn grens met
Kongo gesloten met r.et nog op de
veiligheid van het land. Alle handel
wordt tot nader order opgeschort, al
dus een officiële mededeling.
Ter opluistering van een Oos
tenrijks bal in Amsterdam arri
veerde gisteren op Schiphol de
prima ballerina van het Weense
voiksoperaballet Hedi hunter,
die vergezeld werd door haar
partner Gerard Senft.
Conservatieven
verbeteren
hun positie
(Van onze Londense correspondent)
De resultaten van de tussentydse
verkiezingen, in de traditionele Tory-
districten Salisbury en East-Grin-
sted, kunnen evenmin als die van het
district Altrincham en Sale, als een
duidelyke aanwyzing voor de alge
mene politieke situatie worden be
schouwd. Het algemene beeld is ver
warrend.
De conservatieven hebben hun po
sitie iets verbeterd, maar van een
algemene herleving is nog geen
sprake. Eerst zullen zy hun leider
schapsprobleem moet enoplossen.
In Altrincham en Sale bedroeg de
omzwaai naar de conservatieven ten
koste van de liberalen 1,1 percent.
Wat Labour daar verloor, won het
echter meer dan terug in Salisbury,
waar zich een ommezwaai van 1,5
percent ten gunste van de regering
heeft voorgedaan.
In de Londense forensenplaats
Eastgrinsted in Sussex was het beeld
anders. Daar daalde Labour's aanhang
vergeleken met de algemene verkie
zingen in oktober met 6,3 percent.
Hier stemden vele vroegere Labour-
stemmers ditmaal liberaal, onder in
vloed van een grootscheepse plaat-
selyke campagne. Gemiddeld bedroeg
de Tory-omzwaai in de drie tussen
tydse verkiezingen 1,2 percent, ge
noeg om de conservatieven weer aan
de macht te brengen met een Lager
huis-meerderheid van ongeveer 30
zetels, indien hetzelfde zich in het
hele land zou herhalen.
Een troost voor Labour is echter dat
de rampzalige ontwikkeling in Ley-
ton en Nuneaton, waar de kiezers
vooral vertoornd waren over het feit
dat zy kandidaten uit party-politieke
overwegingen kregen opgedrongen,
zich tot dusver elders nog niet heeft
herhaald.
Alle drie tussentydse verkiezingen
werden veroorzaakt door de verhef
fing in de adelstand van drie con
servatieve Lagerhuisleden.
Door de plotselinge dood van de
Labour-afgevaardigde von Abertil-
lery, Williams is Labours Lagerhuis
meerderheid voorlopig tot twee ge
daald. zyn kies-district, is een der
veiligste Labour-zetels en zal mis
schien als toevluchtsoord dienen voor
de dakloze Gordon Walker, de in
Smethwick en Leyton verslagen mi
nister van Buitenlandse Zaken, die
daarna aftrad.
verklaarde de borgtocht te hebben
betaald, omdat hy wil pogen maan
dag in Washington een onderhoud
te hebben met president Johnson.
„Ik acht het noodzakelyk, dat er
nieuwe wetten worden opgesteld om
het stemrecht van de Amerikaanse
negerkiezers te regelen" aldus ds.
King.
De borgsom werd betaald, nadat
vyftien leden van het Amerikaanse
'Huis van Afgevaardigden in Selma
waren aangekomen. Ook de mede
werker van King, ds. Abernathy,
werd tegen borgstelling vrijgelaten.
Terwyl ds. King vertrok, begonnen
de plaatseiyke sheriff en zyn assi
stenten de studenten, die voor het
gerechtsgebouw demonstreerden, te
arresteren. De negers wilden een pe
titie indienen bestemd voor het bu
reau van de verkiezingen opdat dit
zou beginnen met de registraties.
In New York zijn
geregeldheden ontstaan toen twaalf
leden van een studentencommissie
zich met geweld een weg in het ge
rechtsgebouw trachtten te banen
langs een aantal zich daartegen ver
zettende rechercheurs. De commis
sieleden hadden gehoopt het gebouw
binnen te komen om daar een de
monstratie te houden tegen „het ge
brek aan regeringsinterventie in het
geschil in Selma". De autoriteiten
hadden een herhaling van de don
derdag gehouden actie verwacht
(toen leden van dezelfde commissie
uit protest in de kantoren van de
procureur-generaal waren gaan zit
ten) en de trappen van het gerechts
gebouw met water bespoten. Door de
vorst bevroor het met als gevolg dat
de trappen spiegelglad waren. Er vie
len harde klappen en een groot aan-
De Amerikaanse negerleider
ds. Martin Luther Kingdie in
Selma gearresteerd werd toen hij
zich wilde laten inschrijven in
het kiezersregister, werd weer
op vrije voeten gesteld. Op de
achtergrond het hoofd van poli
tie van de stad Baker, die tot
journalisten gebaart dat zij zich
moeten verwijderen en niet met
de vrijgelaten Nobelprijswinnaar
mogen spreken.
V.N.-vergadering
op reces tot mei?
Er komen meer en meer blyken
van sympathie voor een plan om
het probleem van de vredesoperaties
der Verenigde naties toe te vertrou
wen aan secretaris-generaal Oe
Thant in de hoop, dat een of ander
akkoord kan worden bereikt om de
zitting van de Algemene Vergadering
een algeheel fiasco te besparen.
De Ver.-Staten hebben zich uitge
sproken voor het plan, dat afkom
stig is van groot Brittannië en een
aantal andere landen. Het doel ls
een Amerikaans-Russische botsing
over het stemrecht te voorkomen.
Een dergeiyke botsing zou de volke
renorganisatie een beslissende slag
kunnen toebrengen.
Het plan, aan Thant voorgelegd
door Lord Caradon, wil een studie
van de oude, nieuwe en toekomstige
operaties tot handhaving der vrede
door de werkgroep van 21 leden, die
in 1962 gevormd is om het probleem
te bestuderen.
De vergadering zou voor de duur
van deze studie op reces gaan, ter
wijl Thant het initiatief zou ne
men voor overleg met de grote mo
gendheden en de regionale groepe
ringen.
Indien het plan de instemming van
de leden krijgt, zal de vergadering
maandag na de behandeling van
budgettaire kwesties en andere huis-
dvertentle
BREESTRAAT 173
Advertentie
LEVENSVERZEKERING
SCHADEVERZEKERING
Advertentie
Telef. 0171026101 en 26841
Te 's Heer Arendskerk
werd sedert 20 jaar een ar
me vrouw door de Herv. dia
conie gedeeld met 11,50 per
week. Dezer dagen bracht de
vrouw 1114 terug by de Dia
conie als geschenk. Zij had
dit bedrag opgespaard.
De commissie uit het Leid-
sche Studentencorps belast
met de regeling van de mas
kerade heeft voorlopig be-
paald dat de gecostumeerde 1
optogt zal plaats hebben op 1
Dingsdag 13 junij e.k. 1
