SALVATORE GIULIANO Oud-Nederlander trekt zich het lot van bedoeienen aan FASCINERENDE FILM OVER EEN BENDELEIDER ZONDER SCRUPULES EN ZONDER MEDELIJDEN: 'y Zijn moordenaar I werd generaal TYPISTE AMSTERDAM5CHE BANK N.V. jong administratief personeel CEBR. ZOET N.V. LAVO DODGE DART 270 1963 VALIANT V 200 1964 M. G. MAGNETTE1963 TRABANT BESTELWAGEN 1963 LEIDSCH DAGBLAD VRIJDAG 5 FEBRUARI 1965 (Van onze Romeinse correspondent) Onlangs is een fascinerende film gereedgekomen over Salvatore ;e iliano. de Siciliaanse bendeleiderdie bijna vijftien jaar geleden r- rd gedood. Het is goed er aan te herinneren, dat Giuliano geen lantische roverhoofdman was die het opnam voor de armen en en onrecht streedmaar een gewetenloze moordenaarzonder Upules of medelijden. Dat men er in bepaalde gebieden op Sici- 'anders over denkt, duidt alleen maar op argeloosheid van de geletterde landarbeidersdie in hem de enige man zagen, die \fde vechten tegen de onderdrukking door de staat. trekken van tariefmuren werd het zuiden gedwongen in het noorden artikelen te kopen, die het anders tegen veel lagere prijzen uit andere landen had kunnen importeren. In een dergelijke sfeer van armoede en ontevredenheid past een soort Ro bin Hood en in Giuliano zag men zo iemand. Maar Salvatore Giuliano, wiens moeder, Maria Lombardo, in 1922 uit Amerika in haar geboortedorp Montelepre was terugkeerd, was niet de man die het onrecht bestreed. Als zwarthandelaar begonnen, pleegde hij als Jongen van twintig Jaar zijn eerste moord op een carabiniere, waarvoor hij bij verstek tot twintig Jaar gevangenisstraf werd veroor deeld. HU zag echter kans een aan tal gevangenen te bevrUden uit de kerkers van Monreale en vormde een bende, die het bergland terrori seerde. ZUn roofovervallen brachten flink wat geld op en zUn mannen konden daarmee worden voorzien van de modernste wapens, terwUl de politie het maar met primitieve pis tolen moest doen. Giuliano hield er een eigen soort strafvervolging op na: boeren die hun mond voorbij hadden gepraat, werden in groepjes tegelUk neergeknald. Mantrouwen fooral in de streken ten zuiden p Rome heerste en heerst een ot wantrouwen jegens de over- hetgeen trouwens In zekere zin f van alle Italianen kan worden «a. Dit komt doordat grote de- j van dit land eeuwenlang hebben acht onder koloniale heersers, die volk meedogenloos hun wil opleg- terwijl ook nog lang niet overal Italië de overblijfselen van de (stische tUd zün weggewist. Toen na de terugkeer van de de- jcratie de resultaten .waarop men jvurig had gehoopt, uitbleven, ver ten vooral in de gebieden waar tl het dringendst aan verbeterin- 1 toe was, velen in hun wantrou- }i Jegens de staat. Deze werd fchts geïdentificeerd met .de poli- de belastingen, enzovoorts. Poli- I worden door hen gezien als jflteurs, die verdienen aan wat r de arme bevolking met veel pUn fmoeite wordt bijeengebracht. Armoede In de periode waarin Giuliano ereerde (1944-1949), heerste in de «ken ten zuiden van Rome nog |n afschuwelUke armoede, en bo- |üal op Sicilië. Grote gebieden aien eigendom van feodale land- Meo, die zelf dure villa's bewoon- d iflj Rome, San Remo of Palermo de zorg over hun landerijen over man tussenpersonen, die op I beurt de gronden verdeelden ■er de onontwikkelde, met uiterst jnitieve middelen werkende land- leiders. De resultaten die de boe- I op de onherbergzame bodem be- klden, waren dan ook uiterst ge- |g. Maar gelukkig was al iedereen J tenminste kon zwoegen onder |hete Siciliaanse zon, want velen ren aan werkloosheid, apathie en Éiger overgeleverd. Men verweet aan de staat, die voor velen jfchts een instrument was in han- f n van de grote industrieën in het gorden. 'Niet ten onrechte .Het was een klacht die al van je jaren her stamde en niet ten -rechte werd geuit. Om te verhin- ren dat de mezzogiorno een con- /irrentiepositie zou gaan innemen, ird de industrialisatie, die zovelen irkgelegenheid had kunnen bieden, LOgeljjk gemaakt. Door het op- Amnestie In 1943, nadat de geallieerde legers Sicilië hadden bezet, bood Concetto Gallo, wiens groepering vocht voor afscheiding van het eiland van de rest van Italië, hem het commando over het leger der separatisten aan. Na de overwinning zou Giuliano amnestie worden verleend en men stelde hem de functie van politie chef en minister van Justitie in het vooruitzicht. Het aanbod werd aan vaard, maar al gauw volgde een akkoord tussen Rome en de separa tisten en Giuliano hervatte zijn meedogenloze guerrilla tegen de overheid. Politieposten werden opgeblazen, wegen en spoorverbindingen ver nield en de radiozender van Palermo bevond zich zelfs een halve dag in handen van de bende. Nog eenmr#al zou Giuliano zich la ten omkopen en weer was de prijs amnestie. Deze keer was zijn op drachtgever de Mafia, de beruchte moordenaarsorganisatiebestaande uit vele landeigenaren voorzien van talrijke relaties met de hogere gees telijkheid. Het was 1947. Vele Sici liaanse boeren hadden zich gekeerd tegen feodale meesters en eisten een grondige herziening van de verde- ling der gronden. Als gevolg hier van verloor de christendemocratische partij, door wie de geestelijkheid en de grondbaronnen hun belangen be hartigd wisten, de verkiezingen. De Mafia besloot daarop de partij steun te verlenen en zocht Giuliano aan om de socialisten en communisten zodanig te terroriseren, dat zij het niet zouden wagen ooit weer anders dan op de christen-democraten te stemmen. Later zou de Mafia dan in Rome haar invloed gebruiken om voor de moordenaar uit Montelepre kwijtschelding van straf te bewerk stelligen. Meedogenloos Op 1 mei 1947 toonde Guiliano dat hij niet voor het volk van Sicilië streed: bij Portella della Ginestra liet hij zijn bendeleden meedogenloos het machinegeweervuur openen op een groep boeren, vrouwen en kinde ren, die zich voor een communistische 1 mei-manifestatie hadden verza meld. Achttien werden gedood, rond 50 gewond. Een maand later werden bommen en Molotow-cocktails gewor pen in de kantoren van de linkse par tijen op Sicilië. Het effect bleef niet uit: bij de vol gende verkiezingen in april-1948 was van communistische of socialistische voorkeur niets meer te merken. Als dank voor Giuliano's inspanningen, rijpte in de hoofden der Mafialeiders echter het besef, dat het beter zou zfjn zich met spoed van deze zeer ge vaarlijke medewerker te ontdoen. Op het vasteland van Italië had den de terreurdaden tot talrijke pro testdemonstraties van de linkerpar tijen en hevig tumult in het parle ment aanleiding gegeven. Toen als resultaat daarvan in de herfst van 1949 een leger van 2.000 politieman nen naar Sicilië overstak ter bestrij ding van het banditisme, zagen de Mafia-leiders een kans hun plannen met betrekking tot Giuliano te ver wezenlijken en gaven hun steun aan deze massale actie. Verraad De guerrillaleider werd niet gevon den. Hij werd het slachtoffer van verraad in zijn eigen gelederen. Vroeg in de ochtend van de vijfde juli 1950 werd zijn lijk gevonden op een bin nenplaats in de stad Castelvetranc. Zijn dood kwam onder raadselachtige omstandigheden. Aanvankelijk be weerde de commandant van het poli- tieleger, Luca dat Giuliano bij een vuurgevecht om het leven was geko men, maar voor het gerecht erkende Pisciotta, de rechterhand van de ben deleider, dat hij het was geweest die zijn chef in zijn slaap een paar ko gels door het lichaam had gejaagd. Pisciotta was hiertoe gebracht door Luca, die hem bij die gelegenheid een schrijven van minister van Binnen landse Zaken Scelba had overhan digd, waarin stond dat de moordenaar verdere strafvervolging zou ontlopen. De politiechef zette echter aan de rechters uiteen, dat hijzelf de handte kening van Scelba had nagebootst om Pisciotta in een val te lokken. Luca werd voor deze twijfelachtige handel wijze beloond met de rang van gene raal, de moordenaar van de beruchte bendeleider verdween voor zijn leven in de gevangenis. In 1954 sloeg hij de hand aan zichzelf. Aan de wreedheid en misschien ook domheid van Giuliano zjjn 85 carabi nieri en tientallen boeren, vrouwen en kinderen ten offer gevallen. Wel kan men zeggen, dat zyn daden van moord en roof nog eens nadrukkelijk aandacht hebben gevestigd op het drama van zuidelijk Italië. De afge lopen twaalf jaar hebben zich hier grote economische en sociale veran deringen voltrokken. Geweldige kapi talen zijn geïnvesteerd in industrie vestigingen, waardoor een streek als Apulië één der rijkste gebieden van I rndvöl'k"niwikkeiins j Een delegatie is Noord-Vietnam, Hanoi, vertrok- I gorng. Brezjnew. Kosigin opgezet, dat reeds verbluffende re- gisteren van het vliegveld van ken. Van links naar rechts Pod- lianski. sultaten heeft opgeleverd. I Moskou naar de hoofdstad fan' OPMERKELIJK PIONIERSWERK TEN GUNSTE VAN VOLKSGEZONDHEID (Van onze correspondent in Jeruzalem) Alle Bedoeienen in Israels zuidelijk woestijngebied. Negeb, kennen dokter Ben-Assa uit Beersjeba. Zijn leven wijdt deze voor malige Amsterdammer, die in zijn Nederlandse jaren dokter B. van Esso heette, aan hun lichamelijk welzijn. Hij staat aan het hoofd van de medische dienst, die de staat er voor deze schilderachtige, maar primitieve zwervers op na houdt. De grote eerbied, die zijn patiënten voor hem hebben, heeft hij niet louter en formeel uit hoofde van zijn functie veroverd. Het werk als medicus onder deze mensen eist onnoemelijk veel geduld, begrip en inspanning. Zijn functie heeft dokter Ben-Assa ook in staat gesteld een uitzonder lijke kennis van hun levenswijze te verwerven. een auto bezitten of een fiets. En 1H aanzien transistors zijn geen zeldzaamheid meer in hun zwarte tenten. Toch leven zy in de meeste opzichten nog als eeuwen geleden. Het hele complex van hun zeden en gewoonten heeft zich nauwelyks veranderd. Hun vaak wonderlijke gebruiken bij geboorte, huwelijk en dood handhaven zich hardnekkig en alleen met de grootste aarzeling geeft de bedoeïen zich ge wonnen aan opvattingen en levens wijs van onze dagen. Hoog i Onder de bedoeiënen in zuidelijk Israel in heel het land leven er dertigduizend verricht hjj baan brekend werk, dat in medische en officiële kringen hoog wordt geschat. Drie jaar geleden werd hem de Dr. B. Pliskin-prys toegekend voor zijn belangrijke arbeid ter bestrij ding van de tuberculose, een ziekte, die vooral de bedoeïnen-stammen in de Negeb teisterde. Die onderscheiding wordt verleend door het Israëlisch ministerie van Volksgezondheid en Malben, een or ganisatie, die zich het lot van ge handicapten van allerlei slag in Is raël aantrekt, voor belangrijke on derzoekingen of opmerkelijk pio nierswerk ten gunste van de volks gezondheid. Zowel met het een als het ander heeft hij zich ruimschoots bezig gehouden en hij doet dat nog steeds dag in, dag uit, onder vaak moeilijke omstandigheden als nijpen de koude dan wel verzengende zonne schijn. Weinig vat De moderne beschaving heeft nog maar weinig vat gehad op het volk der bedoeïenen. Zeker, een enkele middelbare school in Israël telt een paar kinderen van bedoeïenen jongens natuurlijk, geen meisjes onder haar leerlingen. Een enkele be doeïen studeert zelfs geneeskunde aan de 'Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem. Er zijn bedoeïenen, die Hard werken Dr. Ben Assa heeft zjjn reputatie niet verworven. Er moesten jaren van hard werkenA overheen gaan voor dat de bedoeïenen van de Negeb zich aan zijn zorg toevertrouwden. Meer en meer komen zij na-ar Beersjeba, maar nog altijd gaat dr. Ben-Assa de boer op om hen in hun schame le woonsteden op te zoeken en hun het besef by te brengen, dat de mo derne wetenschap heel wat betere levenskansen biedt dan de zwarte kunst van hun hoog vereerde medi- cijnmannen. Dat hy het pleit volledig heeft ge wonnen, kan nog altijd niet worden gezegd. Eeuwenoud vooroordeel laat zich niet in een paar jaar uitroeien. Maar dat mannen en vrouwen hem steeds meer raadplegen, getuigt toch wel van vooruitgang. En de zege is des te groter als blijkt en dat gebeurt vaak dat de patiënt zich eerst tot de medicijnman van zijn stam had gewend, maar daar dik wijls na veel en onnodig lyden had ervaren dat „een schommelden de lever" e.d. zelf de geleerden te machtig waren. Moeilijkheden In maart en augustus 1962 werden onder leiding van dr. Ben-Assa een entwintighonderd bedoeïenen, man nen, vrouwen en kinderen medisch onderzocht. Over dat onderzoek en de daarmee gepaard gaande moei lijkheden vertelt hij ln een rapport, dat zojuist is verschenen in „Hare- fuah", het orgaan van de Israëlische artsen-organisatie. Deze moeilijkheden begonnen al met de registratie. Iedere bedoeïen heeft ten minste vier namen, die nu eens zo, dan weer anders worden uitgesproken en op allerlei manieren worden gespeld. Daarnaast was er de diep gewortelde tegenzin van de vrouwen om zich te ontkleden. En als die afkeer overwonnen was, lieten zich technische hinderpalen gelden. De bedoeïenen torsen zomer en win ter een vracht kleren met zich, waar van zy zich niet een-twee-drie kun nen ontdoen, omdat bepaalde kle dingstukken hetzy aan de hals het zij aan de enkel, en soms ook op beide plaatsen tegelijk, zijn vastge naaid. De leeftijd van de patiënt kon vaak alleen maar worden ge schat, omdat de meeste bedoeïenen zelf niet weten wanneer zy werden geboren. Bloedonderzoek stuitte niet zelden af op wantrouwen en angst. De weinigen, die zich (meestal na veel overreding) gewonnen geven en in de gevreesde bewerking toestem men, klagen nog maanden, en soms zelfs jaren, over lichaamszwakte en pijn op de plaats, waar het bloed werd afgetapt. Klachten Lang niet altjjd valt wijs te wor den uit de klachten, die de patiënten uiten. Natuurlijk staat dat een be trouwbare diagnose in de weg. Het meest werden aandoeningen van de ademhalingsorganen vastgesteld. Hartziekten en ziekten van de bloed vaten waren betrekkelijk zeldzaam, maar gevallen van tuberculose was schering en inslag. By geslachtsziekten was het byna niet mogelyk een diagnose te stellen. By negentien procent van de onder zochte patiënten kon geen conclusie worden getrokken uit de opgegeven symptomen. „Een aanzieniyk aantal vrouwen slaagde er aanvankelyk in my er van te overtuigen, dat zy ziek waren, ofschoon zy in werke lijkheid niets mankeerden", bekent dr. Ben-Assa niet zonder zelfspot. Aan geboorteregeling doet de be doeïen niet. Slechts een enkele keer wordt de arts daarover inlichtingen gevraagd. Van de vrouwen, die werden onderzocht, bleek 3,6 procent onvruchtbaar. De angst voor steri liteit is groot. Dr. Ben-Assa ver meldt het geval van een vyftien- jarige echtgenote, sinds drie maan den getrouwd, die er zich over be klaagde, dat zy „nog altyd niet zwanger" was. Moeders van acht of meer kinderen bleken dodehjk onge rust. als er niet nog meer kwamen. Geen kanker Psychische aandoeningen zyn, vol gens het rapport, onder de bedoeïe nen niet zeldzaam, al komen ook maar weinig gevallen by de dokter terecht. Gebeurt dit, dan gaat het byna altyd om patiënten, die onder behandeling van een medicynman waren gesteld, maar daarby geen baat hadden gevonden. Ziekenhuis- verpleging leidde tot „opmerkelyk goede" resultaten. Het is curieus, dat kanker onder de bedoeïenen weinig werd aange troffen. In de zeven jaar, dat dr. Ben-Assa onder hen werkzaam was, had hij zelfs niet één geval van borstkanker kunnen constateren. Waaraan die praktische afwezigheid moet worden toegeschreven? Men weet het niet Maar het is proefon dervindelijk bewezen, dat de bedoeïen minder dan anderen de kans loopt aan deze rampzalige kwaal ten offer te vallen. Natuurlijk weer bij porthuis vait Delft IRDUROY DANDY PANTALONS kLE in de bekende zandkleur met wyduitlopende pyp, voor dames en heren i 24,50 STEENSTRAAT 45 N.V.AUTOMOBIEL MIJ M.W. LS 1964 M.W. LS Luxus1962. 1963 MW. 1500 1964 EL REKORD, 4-deurs1960 'EL REKORD Caravan 1957 TROBN LD1962 1UGEOT 403 1963 S.U. Prinz 1963 ïoën I.D., Stationcar1964 T U EENS LANGS, ER IS VAST WEL EEN AUTO VOOR U BIJ jtndaal 177 - Leiden I. Valk Boumanweg 27c - Leiderdorp Telefoon 34290—31850 CALTEX-SERVICE. Onze betalings service: NU kopen - MEI betalen. Inruil oud toestel tegen hoogste waarde VOOR DIENSTBETOON EN VAKMANSCHAP BOTERMARKT 25 - LEIDEN TELEFOON 22669 BEJAARDENTEHUIS HERENGRACHT VRAAGT KOOKSTER voor hele of halve dagen. Aanmelden: HERENGRACHT 33—35 Op het Bureau van de Districtscommandant der Rijkspolitie in Leiden Is plaats voor een voor het verrichten van type- en administratief werk. Het diploma machineschryven is vereist en by voorkeur m.u.l.o.-opleiding. Administratieve ervaring gewenst. Te huur loods aan water en weg, plm. 60 m2. in LEIDERDORP. Geschikt voor opslag, auto's, enz. TELEFOON 25674, na 7 uur. Pakken oude Couranten ƒ0.75 per 5 K.G. Afgehaald aan ons bureau Witte Singel 1 Kantoor Leiden - Rapenburg 39 vraagt: Minimumopleiding u.l.o. en typen. Niet ouder dan 25 jaar. Sedan. Kleur Cypres Tan. Automatisch - 23.000 km gelopen. 4-deurs sedan. Kleur: donkergry6. Normale transmissie 24.900 km gelopen. 4-deurs sedan, met schuifdak. Kleur wit 18.000 km gelopen. Kleur crème. 7.000 km gelopen. Deze en vele andere occasions met volledige garantie. Westeinde 91 - Voorburg Telefoon 07086.11.06 Vrydagsavonds geopend van 710 uur. DEN HAAG - HAARLEM

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1965 | | pagina 17