SALVATORE GIULIANO
Oud-Nederlander trekt zich
het lot van bedoeienen aan
FASCINERENDE FILM OVER EEN BENDELEIDER
ZONDER SCRUPULES EN ZONDER MEDELIJDEN:
'y Zijn moordenaar
I werd generaal
TYPISTE
AMSTERDAM5CHE BANK N.V.
jong administratief
personeel
CEBR. ZOET
N.V. LAVO
DODGE DART 270 1963
VALIANT V 200 1964
M. G. MAGNETTE1963
TRABANT BESTELWAGEN 1963
LEIDSCH DAGBLAD VRIJDAG 5 FEBRUARI 1965
(Van onze Romeinse correspondent)
Onlangs is een fascinerende film gereedgekomen over Salvatore
;e iliano. de Siciliaanse bendeleiderdie bijna vijftien jaar geleden
r- rd gedood. Het is goed er aan te herinneren, dat Giuliano geen
lantische roverhoofdman was die het opnam voor de armen en
en onrecht streedmaar een gewetenloze moordenaarzonder
Upules of medelijden. Dat men er in bepaalde gebieden op Sici-
'anders over denkt, duidt alleen maar op argeloosheid van de
geletterde landarbeidersdie in hem de enige man zagen, die
\fde vechten tegen de onderdrukking door de staat.
trekken van tariefmuren werd het
zuiden gedwongen in het noorden
artikelen te kopen, die het anders
tegen veel lagere prijzen uit andere
landen had kunnen importeren. In
een dergelijke sfeer van armoede en
ontevredenheid past een soort Ro
bin Hood en in Giuliano zag men zo
iemand.
Maar Salvatore Giuliano, wiens
moeder, Maria Lombardo, in 1922
uit Amerika in haar geboortedorp
Montelepre was terugkeerd, was niet
de man die het onrecht bestreed. Als
zwarthandelaar begonnen, pleegde
hij als Jongen van twintig Jaar zijn
eerste moord op een carabiniere,
waarvoor hij bij verstek tot twintig
Jaar gevangenisstraf werd veroor
deeld. HU zag echter kans een aan
tal gevangenen te bevrUden uit de
kerkers van Monreale en vormde
een bende, die het bergland terrori
seerde. ZUn roofovervallen brachten
flink wat geld op en zUn mannen
konden daarmee worden voorzien
van de modernste wapens, terwUl de
politie het maar met primitieve pis
tolen moest doen. Giuliano hield er
een eigen soort strafvervolging op
na: boeren die hun mond voorbij
hadden gepraat, werden in groepjes
tegelUk neergeknald.
Mantrouwen
fooral in de streken ten zuiden
p Rome heerste en heerst een
ot wantrouwen jegens de over-
hetgeen trouwens In zekere zin
f van alle Italianen kan worden
«a. Dit komt doordat grote de-
j van dit land eeuwenlang hebben
acht onder koloniale heersers, die
volk meedogenloos hun wil opleg-
terwijl ook nog lang niet overal
Italië de overblijfselen van de
(stische tUd zün weggewist.
Toen na de terugkeer van de de-
jcratie de resultaten .waarop men
jvurig had gehoopt, uitbleven, ver
ten vooral in de gebieden waar
tl het dringendst aan verbeterin-
1 toe was, velen in hun wantrou-
}i Jegens de staat. Deze werd
fchts geïdentificeerd met .de poli-
de belastingen, enzovoorts. Poli-
I worden door hen gezien als
jflteurs, die verdienen aan wat
r de arme bevolking met veel pUn
fmoeite wordt bijeengebracht.
Armoede
In de periode waarin Giuliano
ereerde (1944-1949), heerste in de
«ken ten zuiden van Rome nog
|n afschuwelUke armoede, en bo-
|üal op Sicilië. Grote gebieden
aien eigendom van feodale land-
Meo, die zelf dure villa's bewoon-
d iflj Rome, San Remo of Palermo
de zorg over hun landerijen over
man tussenpersonen, die op
I beurt de gronden verdeelden
■er de onontwikkelde, met uiterst
jnitieve middelen werkende land-
leiders. De resultaten die de boe-
I op de onherbergzame bodem be-
klden, waren dan ook uiterst ge-
|g. Maar gelukkig was al iedereen
J tenminste kon zwoegen onder
|hete Siciliaanse zon, want velen
ren aan werkloosheid, apathie en
Éiger overgeleverd. Men verweet
aan de staat, die voor velen
jfchts een instrument was in han-
f n van de grote industrieën in het
gorden.
'Niet ten onrechte
.Het was een klacht die al van
je jaren her stamde en niet ten
-rechte werd geuit. Om te verhin-
ren dat de mezzogiorno een con-
/irrentiepositie zou gaan innemen,
ird de industrialisatie, die zovelen
irkgelegenheid had kunnen bieden,
LOgeljjk gemaakt. Door het op-
Amnestie
In 1943, nadat de geallieerde legers
Sicilië hadden bezet, bood Concetto
Gallo, wiens groepering vocht voor
afscheiding van het eiland van de
rest van Italië, hem het commando
over het leger der separatisten aan.
Na de overwinning zou Giuliano
amnestie worden verleend en men
stelde hem de functie van politie
chef en minister van Justitie in het
vooruitzicht. Het aanbod werd aan
vaard, maar al gauw volgde een
akkoord tussen Rome en de separa
tisten en Giuliano hervatte zijn
meedogenloze guerrilla tegen de
overheid.
Politieposten werden opgeblazen,
wegen en spoorverbindingen ver
nield en de radiozender van Palermo
bevond zich zelfs een halve dag in
handen van de bende.
Nog eenmr#al zou Giuliano zich la
ten omkopen en weer was de prijs
amnestie. Deze keer was zijn op
drachtgever de Mafia, de beruchte
moordenaarsorganisatiebestaande
uit vele landeigenaren voorzien van
talrijke relaties met de hogere gees
telijkheid. Het was 1947. Vele Sici
liaanse boeren hadden zich gekeerd
tegen feodale meesters en eisten een
grondige herziening van de verde-
ling der gronden. Als gevolg hier
van verloor de christendemocratische
partij, door wie de geestelijkheid en
de grondbaronnen hun belangen be
hartigd wisten, de verkiezingen. De
Mafia besloot daarop de partij steun
te verlenen en zocht Giuliano aan
om de socialisten en communisten
zodanig te terroriseren, dat zij het
niet zouden wagen ooit weer anders
dan op de christen-democraten te
stemmen. Later zou de Mafia dan
in Rome haar invloed gebruiken om
voor de moordenaar uit Montelepre
kwijtschelding van straf te bewerk
stelligen.
Meedogenloos
Op 1 mei 1947 toonde Guiliano dat
hij niet voor het volk van Sicilië
streed: bij Portella della Ginestra
liet hij zijn bendeleden meedogenloos
het machinegeweervuur openen op
een groep boeren, vrouwen en kinde
ren, die zich voor een communistische
1 mei-manifestatie hadden verza
meld. Achttien werden gedood, rond
50 gewond. Een maand later werden
bommen en Molotow-cocktails gewor
pen in de kantoren van de linkse par
tijen op Sicilië.
Het effect bleef niet uit: bij de vol
gende verkiezingen in april-1948 was
van communistische of socialistische
voorkeur niets meer te merken. Als
dank voor Giuliano's inspanningen,
rijpte in de hoofden der Mafialeiders
echter het besef, dat het beter zou
zfjn zich met spoed van deze zeer ge
vaarlijke medewerker te ontdoen.
Op het vasteland van Italië had
den de terreurdaden tot talrijke pro
testdemonstraties van de linkerpar
tijen en hevig tumult in het parle
ment aanleiding gegeven. Toen als
resultaat daarvan in de herfst van
1949 een leger van 2.000 politieman
nen naar Sicilië overstak ter bestrij
ding van het banditisme, zagen de
Mafia-leiders een kans hun plannen
met betrekking tot Giuliano te ver
wezenlijken en gaven hun steun aan
deze massale actie.
Verraad
De guerrillaleider werd niet gevon
den. Hij werd het slachtoffer van
verraad in zijn eigen gelederen. Vroeg
in de ochtend van de vijfde juli 1950
werd zijn lijk gevonden op een bin
nenplaats in de stad Castelvetranc.
Zijn dood kwam onder raadselachtige
omstandigheden. Aanvankelijk be
weerde de commandant van het poli-
tieleger, Luca dat Giuliano bij een
vuurgevecht om het leven was geko
men, maar voor het gerecht erkende
Pisciotta, de rechterhand van de ben
deleider, dat hij het was geweest die
zijn chef in zijn slaap een paar ko
gels door het lichaam had gejaagd.
Pisciotta was hiertoe gebracht door
Luca, die hem bij die gelegenheid een
schrijven van minister van Binnen
landse Zaken Scelba had overhan
digd, waarin stond dat de moordenaar
verdere strafvervolging zou ontlopen.
De politiechef zette echter aan de
rechters uiteen, dat hijzelf de handte
kening van Scelba had nagebootst om
Pisciotta in een val te lokken. Luca
werd voor deze twijfelachtige handel
wijze beloond met de rang van gene
raal, de moordenaar van de beruchte
bendeleider verdween voor zijn leven
in de gevangenis. In 1954 sloeg hij de
hand aan zichzelf.
Aan de wreedheid en misschien ook
domheid van Giuliano zjjn 85 carabi
nieri en tientallen boeren, vrouwen
en kinderen ten offer gevallen. Wel
kan men zeggen, dat zyn daden van
moord en roof nog eens nadrukkelijk
aandacht hebben gevestigd op het
drama van zuidelijk Italië. De afge
lopen twaalf jaar hebben zich hier
grote economische en sociale veran
deringen voltrokken. Geweldige kapi
talen zijn geïnvesteerd in industrie
vestigingen, waardoor een streek als
Apulië één der rijkste gebieden van I
rndvöl'k"niwikkeiins j Een delegatie is Noord-Vietnam, Hanoi, vertrok- I gorng. Brezjnew. Kosigin
opgezet, dat reeds verbluffende re- gisteren van het vliegveld van ken. Van links naar rechts Pod- lianski.
sultaten heeft opgeleverd. I Moskou naar de hoofdstad fan'
OPMERKELIJK PIONIERSWERK
TEN GUNSTE VAN VOLKSGEZONDHEID
(Van onze correspondent in Jeruzalem)
Alle Bedoeienen in Israels zuidelijk woestijngebied. Negeb,
kennen dokter Ben-Assa uit Beersjeba. Zijn leven wijdt deze voor
malige Amsterdammer, die in zijn Nederlandse jaren dokter B. van
Esso heette, aan hun lichamelijk welzijn. Hij staat aan het hoofd
van de medische dienst, die de staat er voor deze schilderachtige,
maar primitieve zwervers op na houdt. De grote eerbied, die zijn
patiënten voor hem hebben, heeft hij niet louter en formeel uit
hoofde van zijn functie veroverd. Het werk als medicus onder deze
mensen eist onnoemelijk veel geduld, begrip en inspanning. Zijn
functie heeft dokter Ben-Assa ook in staat gesteld een uitzonder
lijke kennis van hun levenswijze te verwerven.
een auto bezitten of een fiets. En
1H aanzien transistors zijn geen zeldzaamheid
meer in hun zwarte tenten. Toch
leven zy in de meeste opzichten nog
als eeuwen geleden. Het hele complex
van hun zeden en gewoonten heeft
zich nauwelyks veranderd. Hun vaak
wonderlijke gebruiken bij geboorte,
huwelijk en dood handhaven zich
hardnekkig en alleen met de grootste
aarzeling geeft de bedoeïen zich ge
wonnen aan opvattingen en levens
wijs van onze dagen.
Hoog i
Onder de bedoeiënen in zuidelijk
Israel in heel het land leven er
dertigduizend verricht hjj baan
brekend werk, dat in medische en
officiële kringen hoog wordt geschat.
Drie jaar geleden werd hem de
Dr. B. Pliskin-prys toegekend voor
zijn belangrijke arbeid ter bestrij
ding van de tuberculose, een ziekte,
die vooral de bedoeïnen-stammen
in de Negeb teisterde.
Die onderscheiding wordt verleend
door het Israëlisch ministerie van
Volksgezondheid en Malben, een or
ganisatie, die zich het lot van ge
handicapten van allerlei slag in Is
raël aantrekt, voor belangrijke on
derzoekingen of opmerkelijk pio
nierswerk ten gunste van de volks
gezondheid. Zowel met het een als
het ander heeft hij zich ruimschoots
bezig gehouden en hij doet dat nog
steeds dag in, dag uit, onder vaak
moeilijke omstandigheden als nijpen
de koude dan wel verzengende zonne
schijn.
Weinig vat
De moderne beschaving heeft nog
maar weinig vat gehad op het volk
der bedoeïenen. Zeker, een enkele
middelbare school in Israël telt een
paar kinderen van bedoeïenen
jongens natuurlijk, geen meisjes
onder haar leerlingen. Een enkele be
doeïen studeert zelfs geneeskunde
aan de 'Hebreeuwse Universiteit in
Jeruzalem. Er zijn bedoeïenen, die
Hard werken
Dr. Ben Assa heeft zjjn reputatie
niet verworven. Er moesten jaren van
hard werkenA overheen gaan voor
dat de bedoeïenen van de Negeb zich
aan zijn zorg toevertrouwden. Meer
en meer komen zij na-ar Beersjeba,
maar nog altijd gaat dr. Ben-Assa
de boer op om hen in hun schame
le woonsteden op te zoeken en hun
het besef by te brengen, dat de mo
derne wetenschap heel wat betere
levenskansen biedt dan de zwarte
kunst van hun hoog vereerde medi-
cijnmannen.
Dat hy het pleit volledig heeft ge
wonnen, kan nog altijd niet worden
gezegd. Eeuwenoud vooroordeel laat
zich niet in een paar jaar uitroeien.
Maar dat mannen en vrouwen hem
steeds meer raadplegen, getuigt toch
wel van vooruitgang. En de zege is
des te groter als blijkt en dat
gebeurt vaak dat de patiënt zich
eerst tot de medicijnman van zijn
stam had gewend, maar daar dik
wijls na veel en onnodig lyden
had ervaren dat „een schommelden
de lever" e.d. zelf de geleerden te
machtig waren.
Moeilijkheden
In maart en augustus 1962 werden
onder leiding van dr. Ben-Assa een
entwintighonderd bedoeïenen, man
nen, vrouwen en kinderen medisch
onderzocht. Over dat onderzoek en
de daarmee gepaard gaande moei
lijkheden vertelt hij ln een rapport,
dat zojuist is verschenen in „Hare-
fuah", het orgaan van de Israëlische
artsen-organisatie.
Deze moeilijkheden begonnen al
met de registratie. Iedere bedoeïen
heeft ten minste vier namen, die nu
eens zo, dan weer anders worden
uitgesproken en op allerlei manieren
worden gespeld. Daarnaast was er
de diep gewortelde tegenzin van de
vrouwen om zich te ontkleden. En
als die afkeer overwonnen was, lieten
zich technische hinderpalen gelden.
De bedoeïenen torsen zomer en win
ter een vracht kleren met zich, waar
van zy zich niet een-twee-drie kun
nen ontdoen, omdat bepaalde kle
dingstukken hetzy aan de hals het
zij aan de enkel, en soms ook op
beide plaatsen tegelijk, zijn vastge
naaid. De leeftijd van de patiënt
kon vaak alleen maar worden ge
schat, omdat de meeste bedoeïenen
zelf niet weten wanneer zy werden
geboren. Bloedonderzoek stuitte niet
zelden af op wantrouwen en angst.
De weinigen, die zich (meestal na
veel overreding) gewonnen geven en
in de gevreesde bewerking toestem
men, klagen nog maanden, en soms
zelfs jaren, over lichaamszwakte en
pijn op de plaats, waar het bloed
werd afgetapt.
Klachten
Lang niet altjjd valt wijs te wor
den uit de klachten, die de patiënten
uiten. Natuurlijk staat dat een be
trouwbare diagnose in de weg. Het
meest werden aandoeningen van de
ademhalingsorganen vastgesteld.
Hartziekten en ziekten van de bloed
vaten waren betrekkelijk zeldzaam,
maar gevallen van tuberculose was
schering en inslag.
By geslachtsziekten was het byna
niet mogelyk een diagnose te stellen.
By negentien procent van de onder
zochte patiënten kon geen conclusie
worden getrokken uit de opgegeven
symptomen. „Een aanzieniyk aantal
vrouwen slaagde er aanvankelyk in
my er van te overtuigen, dat zy
ziek waren, ofschoon zy in werke
lijkheid niets mankeerden", bekent
dr. Ben-Assa niet zonder zelfspot.
Aan geboorteregeling doet de be
doeïen niet. Slechts een enkele keer
wordt de arts daarover inlichtingen
gevraagd. Van de vrouwen, die
werden onderzocht, bleek 3,6 procent
onvruchtbaar. De angst voor steri
liteit is groot. Dr. Ben-Assa ver
meldt het geval van een vyftien-
jarige echtgenote, sinds drie maan
den getrouwd, die er zich over be
klaagde, dat zy „nog altyd niet
zwanger" was. Moeders van acht of
meer kinderen bleken dodehjk onge
rust. als er niet nog meer kwamen.
Geen kanker
Psychische aandoeningen zyn, vol
gens het rapport, onder de bedoeïe
nen niet zeldzaam, al komen ook
maar weinig gevallen by de dokter
terecht. Gebeurt dit, dan gaat het
byna altyd om patiënten, die onder
behandeling van een medicynman
waren gesteld, maar daarby geen
baat hadden gevonden. Ziekenhuis-
verpleging leidde tot „opmerkelyk
goede" resultaten.
Het is curieus, dat kanker onder
de bedoeïenen weinig werd aange
troffen. In de zeven jaar, dat dr.
Ben-Assa onder hen werkzaam was,
had hij zelfs niet één geval van
borstkanker kunnen constateren.
Waaraan die praktische afwezigheid
moet worden toegeschreven? Men
weet het niet Maar het is proefon
dervindelijk bewezen, dat de bedoeïen
minder dan anderen de kans loopt
aan deze rampzalige kwaal ten offer
te vallen.
Natuurlijk weer bij
porthuis vait Delft
IRDUROY DANDY PANTALONS
kLE in de bekende zandkleur met wyduitlopende
pyp, voor dames en heren
i 24,50
STEENSTRAAT 45
N.V.AUTOMOBIEL MIJ
M.W. LS 1964
M.W. LS Luxus1962. 1963
MW. 1500 1964
EL REKORD, 4-deurs1960
'EL REKORD Caravan 1957
TROBN LD1962
1UGEOT 403 1963
S.U. Prinz 1963
ïoën I.D., Stationcar1964
T U EENS LANGS, ER IS VAST WEL EEN
AUTO VOOR U BIJ
jtndaal 177 - Leiden
I. Valk Boumanweg 27c - Leiderdorp
Telefoon 34290—31850
CALTEX-SERVICE.
Onze
betalings
service:
NU kopen -
MEI betalen.
Inruil oud toestel tegen hoogste waarde
VOOR DIENSTBETOON EN VAKMANSCHAP
BOTERMARKT 25 - LEIDEN TELEFOON 22669
BEJAARDENTEHUIS
HERENGRACHT
VRAAGT
KOOKSTER
voor hele of halve dagen.
Aanmelden: HERENGRACHT 33—35
Op het Bureau van de Districtscommandant der
Rijkspolitie in Leiden Is plaats voor een
voor het verrichten van type- en administratief
werk. Het diploma machineschryven is vereist en
by voorkeur m.u.l.o.-opleiding.
Administratieve ervaring gewenst.
Te huur loods
aan water en weg, plm. 60 m2. in LEIDERDORP.
Geschikt voor opslag, auto's, enz.
TELEFOON 25674, na 7 uur.
Pakken oude Couranten
ƒ0.75 per 5 K.G.
Afgehaald aan ons bureau Witte Singel 1
Kantoor Leiden - Rapenburg 39
vraagt:
Minimumopleiding u.l.o. en typen.
Niet ouder dan 25 jaar.
Sedan. Kleur Cypres Tan.
Automatisch - 23.000 km gelopen.
4-deurs sedan. Kleur: donkergry6.
Normale transmissie 24.900 km gelopen.
4-deurs sedan, met schuifdak. Kleur wit
18.000 km gelopen.
Kleur crème. 7.000 km gelopen.
Deze en vele andere occasions met
volledige garantie.
Westeinde 91 - Voorburg
Telefoon 07086.11.06
Vrydagsavonds geopend van 710 uur.
DEN HAAG - HAARLEM