Ook KVP ongerust over
1 concentratie banken
ssssS""1
Balans van Parijse mode week
Kritiek van P.v.cLA. op
verkoop domeingrond
nstijl
„Proces - Anastasia"
Hamburg hervat
LEIDSCH DAGBLAD VRIJDAG 5 FEBRUARI 1963
Financieel debat in Tweede Kamer
(Van onze parlementaire redactie)
Na de Partij van de Arbeid blijkt nu ook de K.V.P. zich onge
rust te maken over de concentratie in het bankbedrijf.
De financiële specialist van de KVP-fractie in de Tweede Kamer
mr. Brouwer noemde gisteren tijdens het financiële debat in de
Tweede Kamer de houding van de regering tegenover de steeds
voortschrijdende concentratie in het bankbedrijf weinig bevredigend.
Hij vond het opvallend, dat het
I gehele economische streven gericht
Is op zo groot mogelijke openheid
en zoveel mogelijk concurrentie,
maar dat de banksector een tegen
gestelde ontwikkeling te zien geeft.
Over deze ontwikkeling bestaat bij
ons grote ongerustheid, aldus mr.
|S Brouwer.
Hij bleek zich vooral ongerust te
maken over de nieuwe kredietvoor-
waarden, die de bankiersvereniging
onlangs heeft vastgesteld en vroeg
Aan minister Witteveen (Fnanci-
ën) of de Nederlandse Bank
ministerie van Economische Zaken
Wk hun toestemming voor het vaststel-
H i len van deze nieuwe voorwaarden
hebben gegeven. Hij drong bij de
bewindsman aan op een duidelijke
El verklaring en vroeg voorts
I snel onderzoek
de bankfusies
[»«t Misbruik
Vf> De socialist mr. Engelsman noem-
242 de de nieuwe voorwaarden een dui-
delijk voorbeeld van misbruik van
p. I machtconcentratie. Hij betreurde de
ek laconieke houding, die het ministe-
rie van Financiën blijft innemen te-
fmi gen de monopolistische ontwikkeling
in het bankwezen. Hij drong op een
Kt onderzoek naar de machtsverstren-
°ju' geling in de financiële wereld, die
t: vooral tot uiting komt door het ove:
i en weer bezetten van commissaris-
len *en' ALs een noodlottiS voorbeeld
haalde deze woordvoerder de gang
1 o van zaken bij de N.V. Arch aan.
Naar zegeltje
'bej Van vele zijden is gisteren in de
Kamer voorts gepleit voor de af-
schaffing van het kwitantiezegel,
rdei ^een van woordvoerders bleek on-
itei|der de indruk te zijn van het re-
IJf geringsstandpunt, dat afschaffing
n van dit zegel het streven naar be-
lastingharmonisatie binnen de
du, E.E.G. doorkruist. Het is een irritant
ijaj en naar zegeltje, dat weinig opbrengt
S"! en maar zo snel mogelijk moet ver-
dwijnen, zo was de algemene opinie.
Ook het ongehuwdentarief voor de
Hel ^oon" en inkomstenbelasting is gis-
teren weer ter sprake gebracht. VrR-
elc wel alle woordvoerders bleken te-
l0- ieurgesteld over de mededeling van
R' minister Witteveen, dat er in de hui-
Laj dige kabinetsperiode geen ruim-
gar te meer is voor verlaging van het
eyj vrygezellentarief.
If Mr. Brouwer vroeg voorts de aan-
dacht van de minister voor de posi-
tie van de grote gezinnen. 'Hij meen-
de, dat de minister er voor moet
iip zorgen, dat bij verzwaring van de
indirecte belasting in het kader van
n" de belastingharmonisatie deze druk
r» Bij Rotterdamse haven
I Tweede Kamer ziet
liever geen Noors
keuringscentrum
1 (Van onze parlementaire redactie)
pi In de Tweede Kamer leven ernstige
bezwaren tegen de vestiging van een
Noors gezondheidsinstituut voor zee-
Ie! lieden in Rotterdam.
De vestiging van een dergelijk keu
ringscentrum voor opvarenden van
Noorse schepen is geregeld in een
G overeenkomst tussen Nederland en
Noorwegen. Deze overeenkomst is
eind vorig jaar op Noors verzoek in
w Den Haag gesloten. Het verdrag is
2 een maand geleden ter stilzwijgende
J goedkeuring aan het parlement voor
in! gelegd. De Tweede Kamer heeft eoh-
ter op voorstel van de commissie
voor de volksgezondheid "geweigerd,
het verdrag binnen de vastgestelde
u termijn stilzwijgend te aanvaarden,
o, Gisteren is besloten, dat aan de re-
F gering zal worden gevraagd, het ver-
j£ drag door middel van een wetsont
werp aan de uitdrukkelijke goedkeu-
si ring aan de Kamer te onderwerpen,
il Deze weinig gebruikte procedure be-
u tekent in elk geval een flinke ver-
traging voor het (eventueel) in wer-
J king treden van het verdrag.
j Voorbeeld
si Rotterdam wordt jaarlijks door een
toenemend aantal Noorse schepen
aangedaan. In 1961 waren het er
I 2027, in 1963 kwamen er 2461 bin-
(i nen, met meer dan honderdduizend
l opvarenden. Een groot aantal sche
pen doet Rotterdam alleen aan om
van bemanning te wisselen. De Twee
de-Kamercommissie voor de volksge-
i; zondheid voelt er niet veel voor, dat
de keuring van een zo groot aantal
schepelingen niet meer onder Neder
lands toezicht valt. Dit geldt temeer
'l daar talrijke Noorse schepen worden
bemand door opvarenden uit Zuid-
europese landen. Bovendien zou het
Noorse voorbeeld aanstekelijk kunnen
werken op andere landen, die even
eens op het idee zouden kunnen wor
den gebracht, een eigen gezondheids
centrum in de Maasstad op te rich
ten. Ook dit denkbeeld vindt men
weinig aanlokkelijk. Daarom is de
goedkeuring van het verdrag op de
lange baan geschoven.
Inflatie
De Antirevolutionair Kieft vroeg
nog de aandacht van de minister
voor het inflatieprobleem. Hij wees
er op, dat de waarde van de gulden
sinds 1953 gedaald is tot 75 cent en
vroeg zich af of het kabinet wer
kelijk alles doet om de inflatie te
bestrijden. Hij wees er op, dat de
voortgaande geldontwaarding vooral
op allerlei gesubsidiëerde instellingen
een verlammende invloed heeft.
Evenals de woordvoerder van de
K.V.P. wees hU de bewindsman op
de duidelijke waarschuwingen van
de Europese commissie.
Mr. Brouwer toonde zich erkente
lijk voor het besluit om de omzet
belasting op krantepapier af te
schaffen. Maar wijzend op het ver
zoekschrift van de Nederlandse Dag
bladpers vroeg hij de minister om
toch ook aandacht te besteden aan
de hoge invoerrechten op papier. De
minister antwoordt volgende week.
De fractieleider van de Boeren
partij, de heer Koekoek, zorgde voor
de komische noot. Hij bleek bezwaar
te hebben tegen bijna alle belastin
gen. Toen staatssecretaris Van den
Berge hem vroeg om dan eens op te
noemen met welke belastingen hij
instemde, antwoordde de heer Koe
koek: „De inkomsten- en vermo
gensbelasting als het gaat om on
dernemers, die meer verdienen dan
ze nodig hebben".
„Minister houdt uitverkoop
(Van
De socialistische landbouwdeskun
dige in de Tweede Kamer Egas heeft
gisteren een scherpe aanval onder-
len op het regeringsvoornemen
de domeingronden in de IJssel-
meerpolders aan particulieren te
verkopen. HjJ vond, dat met de ver
koop geen enkel algemeen belang
wordt gediend, dat de ruimtelijke or
dening er door wordt geschaad en
dat bij de huidige ontwikkeling van
de grondprijzen aan de kapitaal
krachtigen een onrechtvaardige mo
gelijkheid tot speculatie wordt ge
boden.
,Het begint er op te lijken dat
de minister uitverkoop wil houden",
aldus de heer Egas. „Na Breedband
ook de botervette IJsselmeer-
gronden. Is het waar, dat de minis
ter de oude vestingwerken ook aan
particulieren wil verkopen evenals de
pittoreske haventjes in het deltage
bied?"
Heilloos
'Hij vond, dat de regering met deze
verkopen een heilloze weg opgaat.
De kans bestaat, dat de nu te ver
kopen gronden straks weer nodig
zullen zijn voor de uitvoering van
het ruimtelijke ordeningsbeleid en
mor heel wat hogere prijzen
terug moeten worden gekocht.
Voor de ruimtelijke ordening moet
de overheid een ruime hoeveelheid
grond ter beschikking houden, vond
hij. Hij rekende de minister voor,
dat de koper van een bedrijf van
veertig hectare zeker over een half
miljoen gulden moet beschikken.
„Dat zyn er maar heel weinig. Aan
kleine groep wil de minister dus
grote voorrechten geven".
Niet eens
De overige woordvoerders ln het
debat, zoals de Antirevolutionair
Kieft, de K.V.P.-er Brouwer, de C.H.-
woordvoerder Tolman en de liberaal
Tuijnman waren het helemaal niet
ns met de socialistische bezwaren.
Mr. Brouwer vond dat de regering
voor haar besluit alle lof verdient.
HIJ meende, dat de verkoop geenszins
strijdig is met de belangen van de
ruimtelijke ordening. De gronden
hebben immers een agrarische be
stemming en voor de ruimtelijke or
dening Is genoeg gereserveerd, vond
hij. Voor het risico van splitsing van
de grote bedrijven, was hij niet bang.
„Het gezond verstand van de mo
derne boer is in elk geval wel zo ver
gevorderd, dat hij het wel uit zijn
hoofd zal laten om zijn bedrijf te
Gegadigden
Over de vraag, wie in de eerste
plaats voor de in eigendom uit te
geven bedrijven in aanmerking moet
komen was de Kamer het niet eens.
De heer Kieft vond, dat zoveel mo
gelijk gegadigden uit ruilverkave-
lingsgebieden een kans zouden moe
ten krijgen. Ir. Tuijnman achtte
een stelsel van doorschuiven beter,
waardoor agrariërs die door ruilver
kaveling hun land zullen verliezen de
plaats in zullen nemen van hen
die in de nieuwe polders een bedrijf
kopen.
Minister Witteveen, die als beheer
der van de domeingronden de ver
antwoordelijke bewindsman is in
deze moeilijke problemen, zal volgen
de week antwoorden.
De Nederlandse kustvaarder
Catharinavan 338 ton op het
strand bij Schoorl. Gister
ochtend is het scheepje op de
kust vastgelopen.
Rotterdam krijgt
Churchillplein
(Van
R'damse correspondent)
Eén van de meest centrale plei
nen in het hart van Rotterdam zal
de naam van Sir Winston Churchill
krijgen. Het is het plein, waar in de
toekomst de Blaak in de Westblaak
zal overgaan en de Coolsingel een
aansluiting zal krijgen op de Schie-
damsedijk. Het plein op de plaats
ligt nu nog het metrobouwdok Blaak
zou de naam krijgen van mr. dr.
K. P. van der Mandele.
Mr. dr. Van de Mandele heeft het
college van B en W verzocht het
oorspronkelijke plan los te laten en
het plein Churchillplein te noemen.
Burgemeester mr. G. E. van Wal-
sum heeft dit in een herdenkings
woord bij het overlijden van Sir
Winston Churchill in de gemeente
raad meegedeeld. „Wij hebben dit
voor Mr. van der Mandele zo ken
merkende gebaar gewaardeerd en
daarom besloten zijn suggestie over
te nemen", zei hij.
Gezin dakloos
door brand
Afgelopen nacht is in Blerick de
noodwoning van het gezin Bastlaans
tot de grond toe afgebrand. 'Het ge
zin merkte aanvankelijk niets van
de brand, maar toen het werd wak
ker gemaakt, was het vuur zo hevig,
dat twee kinderen, Jongens van 2 en
5 jaar oud, door de vader ternauwer
nood en van buiten af via een open
raam konden worden gered. Het uit
personen bestaande gezin bezit
thans nog slechts nachtkleding. De
rest is totaal verbrand. Een hond
kwam in de vlammen om. De oor
zaak van de brand is onbekend. De
schade bedraagt 20.000 gulden.
Advertentie
Voorrokers W(
eteeneige
Zelfkritiek in
Joego-Slavië
In een golf van zelfkritiek sinds
haar in december gehouden congres
heeft de Joegoslavische communis
tische partij thans bekendgemaakt,
dat 30 procent van haar leden kan
lezen noch schrijven. Dit percentage
is hoger dan het nationale gemid
delde van het analfabetisme, dat vol
gens de laatste volkstelling 21,1 pro
cent bedraagt.
Het officiële party-orgaan „Ko-
munist" schrijft o.m., dat de partij
leden, die er nog niet in geslaagd
syn de kunst van het lezen en
schryven meester te worden „hun
plicht, zoals die omschreven staat
in het partystatuut en programma,
te vergeten. Er 2yn weinig redenen
om nieuwe leden uit de gelederen der
analfabeten te rekruteren", aldus het
blad.
Anna Anderson nu (eindelijk)
medisch onderzocht
UI
Is de 64-jarige eenzame Anna
Anderson, uit Unterlengenhardt
in het Zwarte Woud, in werke
lijkheid Grootvorstin Anastasia
Nikolajewna Romanowa, de jong
ste dochter van de laatste tsaar
van Rusland? Vandaag wordt, na
een onderbreking van tien maan
den, in Hamburg het proces her
vat, waarin Anna Anderson voor
haar erkenning vecht. Al 44 jaar
lang is zij bezig tot officiële er
kenning van haar „rang" te ko
men. Maar het lijkt een bijna on
mogelijke opgave een situatie te
reconstrueren, die zich bijna een
halve eeuw geleden voordeed.
(Van een speciale medewerkster)
PARIJS De Parijse shows
zijn achter de rug. Alleen Balen-
ciaga, Givenchy en Yves St. Lau
rent, die de inkopers de voorrang
geven boven de pers bij hun pre
mières, komen aan het einde van
de maand nog aan het ivoord.
Maar de nieuwe lentemode
staat nu wel vast.
Tien dagen hebben de collecties ge
duurd. Duizenden modellen zyn in
die tyd de revue gepasseerd. De ba
lans kan nu worden opgemaakt. Dat
kwam er dan aan nieuws uit de mo
debus
Zomen: de rokken laten de knie
onbedekt. Verscheidene couturiers
gaan zelfs tot enige centimeters er
boven.
Pompidou ln Pakistan De Franse
premier Pom.pldou Is ln gezelschap van
zijn minister van Buitenlandse Zaken,
Couve de Murvllle, in Karatsji aange-
afloop hiervan
Kapsels: zyn kort en gekruld over
dag. Met een pony of een lok over
het oog. 's Avonds hoog opgebonden
pypekrullen. Wie het een en het an
der wil, zal zich een pruik moeten
aanschaffen.
Fokken: geplooid, klokkend of ge-
plisseerd. Als het maar wijd is. Nu
eens ontspringen die plooien vanuit
de taille dan weer vanaf de heupen.
Strakke rokken zyn deze lente uit de
mode.
Taille: zit op zyn plaats maar
wordt niet ingesnoerd. Wordt steeds
gemarkeerd door een ceintuur. Brede
ceintuurs zyn van leer, smalle van
lak- of krokodillenleer.
Tailleur jasjes: zyn kort en vallen
net in de taille of net er over. Op
de kraag zit een corsage: een rode
anjer of een witte camelia.
Blouses: mouwloos en in de rok.
Als ze over de rok worden gedragen,
zit er een ceintuurtje omheen.
Kragen: voor de lieve Jeugd veel
kostschoolmeisjesachtige witte kra
gen en manchetten, die gesteven zyn.
Byna altyd zit er aan de hals
ook yen de mantels wel een strik
of een genopte mousselinen sjaal.
Soms ook lange sjerpen, die by de
avondkleding tot op de grond vallen.
Jurken: smal op de buste, wyd van
rok of recht met een portefeuillerok.
By de geklede japonnen losse over-
panden en schorteffecten in het rok-
gedeelte.
Mantels: wapperen met de jur
ken mee als ze geplooid zyn. By de
redingotes gerende rokken.
Hoeden: voor kokette jongedames
(en die schijnen vaker hoeden te
dragen dan de ouderen) kleine bre-
tens van stro met opgeslagen ran
den, die achter op het hoofd staan.
„Fair lady"-hoeden voor demi-mon-
daines: platte pannekoeken die recht
op het oor staan of wuivende geval
len met tulen sjaals onder de kin
geknoopt en rozen erboven op.
Stoffen: fyne wollen stoffen voor
de mantels. Voor de jurken linnen,
zyden jersey, wollen crepe en shan-
toeng. Voor de coctail en avondkle
ding: zyden crêpe, kant en vooral
bedrukte mooselinea in impressio
nistische tinten.
Open schoentje van bedrukte
zijde met hooggekruiste banden
van Roger Vivien
In de officiële akte luidt het ge
val-Anna Anderson: „De eiseres
maakt erfrechteiyke aanspraken gel
den op de op 16 en 17 Juli 1918 in
Jekaterinenburg doodgeschoten Tsaar
Nicolaas II van Rusland en zijn
echtgenote Alexandra Feodorowna,
geboren prinses von Hessen und Bei
Rhein. zy zegt, dat zy de Jongste
dochter van het Russische Tsaren
paar is. De beklaagde is de klein
dochter en de enig erfgename van
de op 11 november 1953 overleden
prinses Von Preussen, zuster van de
vroegere Tsarina.
Genoemde kleindochter is herto
gin van Meckelenburg en deze heeft
op haar beurt de eiseres aange
klaagd. zy vraagt de rechtbank vast
te stellen, dat de eiseres de op 16
(of 22) december 1896 in Borek ge
boren Franziska Schanzkowski is".
Drenkeling
De hertogin beroept zich daarby
op de vreemde coïncidentie dat de
Poolse 1 andarbeidster Franziska
Schanzkowski sinds 1920 van de aard
bodem verdwenen is, terwyi ongeveer
terzelfder tyd Anna Anderson op
dook. In letteriyke en figuuriyke
zin: zy werd als drenkeling uit het
Berlijnse modderige Landwehrka-
naal gevist, nadat zy zich van het
leven had willen beroven. In het
krankzinnigengesticht Dalldorf in
Beriyn weigerde zy aanvankeiyk
haar naam te noemen, maar later
vertelde zy Anastasia te zyn. In de
ze periode zou het lichaam van An
na Anderson, Alias Anastasia, nog
littekens hebben vertoond, die af
komstig kunnen zyn geweest van de
bajonetsteken, die het Jongste kind
de tsaar Inderdaad in de
moordnacht heeft opgelopen.
In dit verband werd by een eer
dere gelegenheid door de Hamburg-
rechter de Weense kleermaker
Klaibenzettel gehoord, die verklaar
de in de bewuste gruwelnacht van
Jekaterinenburg als krijgsgevangene
by een Russische kleermaker ge
werkt te hebben, waar hy de ge
wonde Anastasia eerste hulp had ge
boden.
Hoewel de rechtbank zich tot nu
toe met behulp van fotomateriaal,
schriftvergeiy kingen, schedelmetin-
en gebitsschema's had moeten
behelpen, omdat de geheimzinnige
eiseres pertinent weigerde haar
lichaam op deze toch buitengewoon
gewichtige littekens te laten onder
zoeken, is ze nu voor de aandrang
gezwicht. Inmiddels heeft het on
derzoek in Uterlengehardt plaatsge
vonden en wel door de kringarts
„Obermedizinalrat" Heimlich, in te
genwoordigheid van een tweede
ambteiyke medicus.
TUSSENTIJDSE
VERKIEZINGEN
IN ENGELAND
De Engelse oud-minister var
Volksgezondheid Anthony Bar
ber (conservatief) heeft gisteren
door middel van een tussentydse
verkiezing in Altrincham zyn lager
huiszetel gemakkeiyk heroverd. De
ze verkiezing kenmerkte zich voor-
nameiyk door een groot stemmen
verlies voor de liberale party.
Barber, die zyn zetel in oktober
by de algemene verkiezingen kwyt-
raakte, kreeg 20.380 stemmen tegen
de Labourkandidaat Roy Roe
buck 11.837. De liberaal Donald Bur
den bracht het tot 7.898 stemmen
en een onafhankeiyke tot 634. De
liberalen hadden gehoopt de labour
kandidaat van de tweede plaats te
kunnen verdringen. In vergeiyking
met oktober verloren zy echter by
na 6.000 stemmen.
De conservatieven zagen hun stem
men percentage sty gen van 46.8 (in
oktober) tot 50,01. Het percentage
van Labour nam toe van 28
29,04, terwyi dat van de liberalen
daalde van 25,2 tot 19,4.
Uit deze cyfers biykt, dat de on
tevreden conservatieven, die ln ok
tober liberaal stemden, thans weer
naar de Tories omzwaaien.
Binnenkomen moeten nog de uit
slagen van twee andere tussentyd-
verkiezingen te Salisbury en
East Grinstead.
Behalve in East Grinstead en Sa
lisbury zyn nog drie tussentydse
verkiezingen op komst. Twee heb
ben betrekking op veilige conserva
tieve zetels. Een is een gevolg van
de plotseling dood van ds. Llywel-
lyn Williams, afgevaardigde voor het
Labourbolwerk Abertillery in Wales.
Indien deze verkiezingen geen re
sultaten opleveren, die van het nor
male patroon afwyken, bUjft de
meerderheid van Labour over alle
andere partyen in het Huia bepaald
op drte «temmen.
Spanning
De hervatting van het proces wordt
met grote spanning tegemoet gezien,
omdat het rapport van de beide dok
ters de zaak wellicht een belang
rijk stuk verder zal brengen. Anna
Anderson is niet op de erfenis van
haar familie uit, het wordt ook be
twijfeld of er nog lets over is van
het vermogen, dat de tsaar by het
uitbreken van de revolutie op een
bank in Londen had laten zetten.
Haai- enige wens is, als Grootvorstin
Anastasia te kunnen sterven. Het
proces heeft tot nu tot al ongeveer
120.000 mark gekost.
Franse scholieren
overspoelen ons land
(Van
correspondent)
vyf extra nachttreinen zullen van
24 april tot 3 Juni minstens 20.000
Franse middelbare scholieren voor een
bezoek van een dag naar ons land
voeren. Dat blijkt tenminste uit het
grote aantal aanmeldingen voor deze
reizen, waarvoor het Franse mini
sterie van Ondenrijs en Cultuur
ruime subsidies beschikbaar stelt.
Eerder organiseerde men reeds rei
zen naar Duitsland, Zwitserland en
Engeland.
De scholieren zullen onder meer
een bezoek brengen aan Rotterdam
(per Spidoboot door de Rotterdamse
havens), VIaardingen en Amsterdam,
waar door de grachten zal worden
gevaren. Ook Volendam staat op het
programma.
De nachttreinen vertrekken uit
Parys, Lille en Caen. Deze visites
zullen ons land een aardig dou
ceurtje opleveren, want de jonge
Fransen hebben volgens het Franse
ministerie de beschikking over een
gemiddeld zakgeld van f 50.
De treinen vertrekken 's avonds
om tien uur en komen in de vroege
ochtend in Rotterdam aan.
LOFTROMPET
President Soekarno en de Sowjet-
russische ambassadeur in Djakarta,
Michailow, hebben gisteren de lof
trompet gestoken over de „onverbre-
kelyke vriendschap" tussen hun
landen. Vanaf myn jongelingentyd,
toen ik de leerstellingen van Marx,
Engels en Len in bestudeerde was
mUn sympathie steeds by het Rus
sische volk, aldus het Indonesische
staatshoofd. De toespraken werden
gehouden omdat vyftien jaar gele
den de diplomatieke betrekkingen tot
stand kwamen.
