SHELLS BIEDT MÉÉR
9
Verdienstelijk, somber maar
eerlijk zondagsschilder
NIEUW! ft-
bedrijfsleider
In het hiernamaals
prachtige kleuren
voor 91 hemels oog
Amsterdam
an de lijn
2e of 3e bediende
P. DE RU ZN Hooigracht 53
MEISJE of JONGEN
Openhaard
2 apothek.-assistenten
De Nieuwe Leidse Paardeslao
LENDSCH DAGBLAD MAANDAG 25 JANUARI 1963
WAANNEER ik naar het hiernamaals zou gaan ben ik van
9 2 plan een belangrijk deel van mijn eerste miljoen jaren met
schilderen door te brengen en zo tot de kern van het onderwerp
door te dringen. Maar dan zal ik een palet met nog vrolijker kleu
ren eisen dan ik hier beneden op aarde al heb. Ik neem aan dat
oranje en vermiljoen de donkerste, somberste kleuren erop zullen
zijn en buiten deze zal er een schala van prachtige nieuwe kleuren
zijn, die het hemels oog zullen verrukken".
Dat is een boutade die men kan
vinden in het boekje „Schilderen als
tijdverdrijf" van de grote oude man
wiens heengaan de wereld betreurt.
Winston Churchill is namelijk wel
veertig, vijfenveertig jaar van zijn
leven een somber schilder geweest
Een verdienstelijke zondagsschilder
maar bij al zijn grote talenten had
hij echter niet ook die van een
groot schilder, welk hoe een groot
kunstenaar hij met het woord dan
ook wel is geweest. Hij heeft over
het schilderen en over tijdverdrijf in
zijn in 1932 gepubliceerde boek
„Thougts and adventures" belang
wekkende dingen gezegd In 1948 zijn
die als een klein boekje afzonderlijk
uitgegeven. Het heette „Painting as
pass tame". Het is ook in andere
talen vertaald en verleden jaar ver
scheen er in Engeland nog als Pin-
guinboek een nieuwe uitgave van.
„zelf-schilderen" hield. Met een eer
lijke genegenheid en zelfs met zekere
bescheidenheid voor eigen tekortko
mingen. Hij had zich, zoals bij al
les wat hij deed, ook gerealiseerd
waarom hij van het schilderen hield
en het bleek dat hij zich met een
kracht van een diepe persoonlijke
overtuiging achter zijn schildersezel
zette. „Painting as a pass time" is
een verrukkelijk Churchilliaans be
toog. Een geniaal betoog, waarin als
altijd versleten beelden onder zijn
hand nieuw werden en een wonder
lijke luciditeit verkregen.
Eerste
schildersavontuur
In 1915 was Churchill tot de schil
derkunst gekomen. Hij verliet tóen
de admiraliteit maar hij bleef lid
van het kabinet en van de oorlogs
raad.
„In deze positie", zo schreef hij
„richtte ik alles en kon ik niets doen.
Ik had grote zorgen maar geen mid
delen om daar een einde aan te ma
ken. Ik had uitgesproken overtuigin
gen maar héél weinig macht om die
te realiseren. Ik moest toezien hoe
grote mogelijkheden op ongelukkige
manier werden verzuimd. En ook hoe
plannen die ik had opgesteld en
waarin ik eerlijk geloofde zwak wer
den uitgevoerd".
Op een zondagmorgen probeerde
hij wat te maken met behulp van
de verfdoos van een van zijn kin
deren. De volgende ochtend equipeer-
de hij zich voor het schilderen met
olieverf.
Over zijn eerste avontuur met de
penseel heeft hij amusant verteld.
Hoe hij maar nauwelijks durfde te
beginnen. Hoe hij een paar kleine
toetsen op het doek bracht en hoe
de vrouw van de schilder John Lu-
very toevallig langs kwam, hem het
penseel uit de hand nam en met de
breedste borstel de verf over het lin
nen smeerde. 'Hij ondervond hoe ple
zierig het schilderen alleen al als be
zigheid is. „De kleuren zijn prettig
om naar te kijken en het is heerlijk
om ze uit de tubes te knijpen".
Schilder
en aanvoerder
Hij heeft ook een vergelijking ge
maakt tussen de schilder en de le
geraanvoerder. Twee dingen worden
de laatste vereist: zijn leger goed
op te stellen en te zorgen dat hij
reserves heeft Dat geldt ook voor
de schilder: hij moet het landschap
dat hij op het doek brengt kennen,
de bergen ervan, de huizen, de vel
den, de bomen en voor alles zijn
kleuren en tinten. Eerst dan mag hij
beginnen.
Churchill had ook gemerkt hoe an
ders de dingen werden die men
heeft willen schilderen. Men zegt dan
van een menigte niet meer alleen:
„Wat een massamensen" maar ook:
„hoeveel verschillende mensen en
hoeveel kleuren".
Hij had ook gemerkt, zo schreef
hij, hoe groot Cézanne was en hoe
prachtig de Franse taal, die evenals
de schilderkunst een van de expre-
siemiddelen van het volk is. Hij had
ook leren zien hoeveel kleuren er ei
genlijk in een ogenschijnlijk witte
muur zijn en hij had zich afge
vraagd of het beter was in de open
lucht te schilderen dan wel in het
atelier. Hij had gezien dat men schil
deren kon in Egypte en in India,
maar dat er evenveel schoonheid viel
te ontdekken in de Theems op een
vroege morgen. Hij bekende ook dat
hij het dikwijls lang had gevonden
wanneer hij een half uur bij een
parade had moeten staan of in een
kerk, maar dat het hem gemakkelijk
viel drie of vier uur te staan bij het
schilderen.
zijn
Schilders
nooit eenzaam
Hij is zoals gezegd een som
ber schilder geweest maar zoals alle
sombere schilders heeft hij af en toe
een bijzonder goed schilderij ge
maakt. In de blauwe kamer in het
huis van Sir Philip Sassoon is zeker
een van zijn sterkste doeken even
als het in 1947 in de Royal Academy
geëxposeerde gezicht op ChartwelL
Bij Churchill kon men, evenals bij
zovele van de andere beoefenaars
van het schilderen als tijdverdrijf
het woord van Man et ter vergoelij
king aanvoeren „Kom niet kijken
naar complete schilderijen maar kom
kijken naar eerlijke schilderijen". En
eerlijke schilderijen heeft zeker de
man gemaakt, die schreef: „Geluk-
(Van onze correspondent).
Een oppervlakkige blik in het
jaarverslag 1963 van de Amster
damse politie, dat zojuist is ver
schenen, zou de indruk kunnen
wekken dat Amsterdam een mis
dadige stad is Er zijn in dat jaar
niet minder dan 159.561 strafbare
feiten geregistreerd, hetgeen
32.201 meer is dan in het voor
gaande jaar.
Maar wie zich verdiept in de
specificaties ziet dat er op het
gebied van de zogenaamde trans
acties een stijging is van 38.000
gevallen. Het betreft hier bijna
allemaal verkeersovertredingen
als bijv. het verkeerd parkeren.
Het zou onjuist zijn dit euvel on
der misdadigheid te rangschikken
in een stad waar sinds jaar en
dag geen verruiming van parkeer-
geledenheid is gecreëerd. Het ver
keer vraagt uiteraard grote aan
dacht van de politie. Per dag doen
zich in Amsterdam bijna 100 ver
keersongevallen voor waarbij door
de politie proces-verbaal wordt
opgemaakt.
Interessant is te zien waar deze
gevallen zich voordeden. De mees
te ongevallen gebeuren niet in de
drukke binnenstad maar in de
buitenwijken. En in de meeste ge
vallen is er sprake van het niet
verlenen van voorrang. Verkeerd
uitwijken is ook een belangrijke
oorzaak van aanrijdingen. De ca
tegorie slippen en doorrijden
staat op de derde plaats. Onge
vallen als gevolg van de toestand
van de weg, van regen of duister
nis en zelfs van onvoorzichtig spe
len.
Vrijdag blijkt de gevaarlijkste
dag: het aantal ongevallen stijgt
dan boven de 100. Er waren in
1963 ruim 5.100 verkeersslacht
offers in Amsterdam, namelijk 69
doden, 2.191 ernstig gewonden en
2.840 mensen met licht letsel.
Wat tenslotte die misdadigheid
betreft: er doen zich dagelijks
bijna 2 zedenmisdrijven voor, er
worden dagelijks 2 auto's en 22
fietsen gestolen en 20 mensen per
dag worden in de kraag gepakt
wegens diefstal. Het aantal bero-
kig zijn de schilders, want zij zul
len nooit eenzaam zijn. Licht en
kleur, vrede en hoop zullen hen ge
zelschap houden tot het einde of
bijna tot het einde van de dag".
Het is goed dat te bedenken nu
Churchills dagen ten einde zijn
vingen beperkt zich tot één per
week en in huizen van ontucht
zelfs tot een in de drie maanden.
Per dag wordt er in heel Amster
dam niet meer dan een beschon-
kene wegens openbare dronken
schap opgebracht en bijna elke
dag wordt er iemand betrapt op
het feit dat hij iets doet dat in
een urinoir moet gebeuren. Voor
het kloppen van kleedjes buiten
de daarvoor vastgestelde maar
bij niemand bekende uren
werd in 1963 maar een huisvrouw
geverbaliseerd. Amsterdam, zo
blijkt uit het jaarverslag, is eigen
lijk een voorbeeldige stad.
Burgemeester Van Hall heeft
het RAI-congrescentrum begin
januari weliswaar helpen inwij
den met een oppervlakkig speech-
je als gold het de ingebruikne
ming van een tramhuisje, maar
iedereen die deze nieuwe aanwinst
van de hoofdstad heeft gezien is
het er over eens dat het een fan
tastisch gebouw is. Niet alleen
wat accommodatie, maar ook wat
architectuur en inrichting betreft.
De deelnemers van het eerste con
gres dat van het Genootschap
voor Reclame raakten er bij
binnenkomst niet over uitgepraat.
Maar de burgemeester acht de be
langrijkheid van het zalencom
plex gelukkig groter dan hij op de
openingsdag deed lijken, want
samen met zijn medestadsbe
stuurders heeft hij voor de prach
tige toegangsallee en ruime par
keerterreinen gezorgd.
Toch zullen die terreinen bij
grote tentoonstellingen, zoals de
komende autotentoonstelling, die
18 februari begint, gauw vol zijn.
Maar er is een uitwijkmogelijk
heid gekomen op de Europa-bou
levard die naar de tuinstad Bui-
tenveldert leidt en die aan weers
zijden ruime parkeerstroken
heeft. Goed, men zal een paar
honderd meter moeten lopen naar
het RAI maar voor degenen die
moeilijk ter been zijn zal er nu
een door een jeep getrokken
treintje rijden. Dat is een goede
gedachte geweest van de RAI
waar men altijd dag en nacht in
de weer is om de gasten voor
welke tentoonstelling of welk eve
nement dan ook te plezieren. Na
tuurlijk zal op den duur ook deze
uitwijkmogelijkheid voor de par
keerders onvoldoende blijken,
maar dan zal het reusachtige ter
rein voor openluchttentoonstel
lingen en lunaparken en derge
lijke gereed zijn, dat in de naaste
toekomst wordt aangelegd tussen
de Europa-boulevard en de Am-
stel.
Amsterdam wil een groothan
delsgebouw en heus niet allee
omdat Rotterdam er ook ee
heeft. Dr. van Soest, directeur va
het gemeentelijk bureau v®
handels- en industriebelangt
heeft weer eens gewezen op d
noodzaak van zo'n vestigin
waarvoor de plaats nabij j
Coentunnel reeds is vastgt
steld. In de Amsterdamse groot
handel zijn thans 50.000 mensti
werkzaam in 5400 vestigingen, dj
jaarlijks f 600.000.000,aan in
hoofdstedelijke inkomen bijdn
gen. Dr. Van Soest heeft er bo
vendien op gewezen, dat dit gei
grotendeels buiten de stad wori
verdiend waardoor deze handel j
hoge mate een stuwend karaktt
heeft. Sinds 1950 is het aant,
vestigingen in de Amsterdami
groothandel met 10% toegenom
en het aantal werknemers m,
De Amsterdamse kruideniers
er zijn er duizend hebben aar,
gekondigd dat zij dit jaar n«
met vakantie zullen gaan uit pn
test tegen de uitzonderingspom
van de supermarkets. Deze zakt
zijn op advies van de Kamer d
Koophandel namelijk vrijgest*
van de verplichte vakantiesli
ting, die voor deze bedrijven vu
grotere personeelsbezetting od
niet nodig is. De boze kruiden**
hebben hun besluit genomen a
een vergadering van de Amsttt
damse kruidenierscentrale. J
Zij zullen wel niet verwachü
dat ook hun klanten zich in boa
heid tegen de supermarkets zuÈ
keren. Immers- de onoverzicM
lijkheid van vakantieregeling
en vrije dagen bij de winkelstai
van de hoofdstad is menigeen e\
doom in het oog. De verwarm
is thans zo groot dat in Amsts
dam eigenlijk alleen maar op vn
dag alle winkels open zijn.
Op maandagen sluiten j
schoenwinkels, de slijterijen, te,
tielzaken en warenhuizen geht
of gedeeltelijk. 's-Maandagsmi\
dags sluiten de slagers. Dinsdi
zijn de deuren van de kappi
dicht en 's middags die van i
drogisterijen, de kruideniers,
melkzaken en de verfwinkA
's-W oensdag smiddag kttn er
wereldstad Amsterdam geen aan
appelen of groente worden g
kocht. Er is bij dit alles et
troost: dankzij het feit dat er w
een vrij grote joodse gemeenscM
is in Amsterdam kan men zoj
dags terecht bij enkele kruid
niers, drogisterijen en zelfs
bakkers die vers brood verkoper.
u merkt het
keer op keer
GEVRAAGD:
voor onze BANKETBAKKERIJ.
5-daagse werkweek.
Chemisch reinigen „DE KROON"
VRAAGT EEN
ter opleiding.
GEREGRACHT 3—9 TELEFOON 24032
ter overname gevraagd.
Brieven aan het bureau
dit blad onder no. 23725.
GEVRAAGD:
Apotheek Herdingh Blanken
HOGEWOERD 171 TELEFOON 20502
HALF
Geslaagde melange van uitgelezen Kentucky en geurige Virginia tabakken
Eindelijk de ideale halfzware voorde overtuigde shagroker
Mild en toch pittig: VAN NELLE KWALITEIT!
DB WEGNAAR
LOONT AL'
1 grote GELD. ROOKWORST,
elke dag i
4 grote TARTAREN, plm. 340 gram i
500 gram PALINGROOKWORST,
iets fijns
150 gram echte HAM, mmm
om te smullen
1 literbik DOPERWTEN speoiale
1 literblik APPELMOES kwaliteit
1 literblik SPERZIEBONEN) de 3 same
3 pakjes MARGARINE, eigen merk7
n gerookte
KINNEBA1
500 gr.
LENDELAPPEN 2,50
500 gram extra
MAGERE LAPPEN 2,40
1 kg. STOOFLAPPEN 2,68
1 kg. GEHAKT h.o.h. 1,98
500 gram
OSSESTAART 1,28
500 gram POELET 1,60
500 gram BAKSPEK 0,98
500 gram
500 gram
BAKBLOEDWORf
250 gram
LEVERWORS'
250 gr. HAUSMAC1
of SAK
150 t
GEBR. ROSBIEI
1 kg pakket voor de ERWTENSOEP of
1 liter kant en klaar 1
5 CROQUETTEN 0.98; 3 SLAATJE
Voor uw huisdier:
VLEESSNIPPERS, PENS, LEVER, UIER
En nog te veel om op te noemen, dit alles
slagerij die bekend staat om z'n kwaliteit; kwi
en korrekte bediening.
HOGEWOERD 135
HANDELSONDERNEMING op gebied van al
woningbouwprodukten zoekt voor direct
Die bereid is om voor lVs jaar bedrijft
zich te nemen.
In verband met het indiensttreden vai
vennoten.
VEREISTEN:
vakkennis aluminium, moderne verkoop,
stratie.
Brieven aan het bureau van dit blad onder
■■■■■■■■■■■I■■■■■■■■■■■■■I
PAKKEN OUDE COURAN1
I 0.75 PER 5 KG.
AFGEHAALD AAN ONS BUREAU WITTE