LEIDSCH
DAGBLAD
WINSTON CHURCHILL
EEN DIEPE SLAAP
Onrust door vertraging
in de loonvorming
Zeer ernstig ziek
verklaart lijfarts
ERGON ELECTRIC
TEKENAAR
Premier Wilson stelt
bezoek aan Parijs nit
Meer steun voor de
Kongo-rebellen van
Egypte en Algerije
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 16 JANUARI 1965
No. 31467
directeur; E. A_ E van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f. 335 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
(Van onze Londense correspondent)
Sir Winston Churchill beweegt zich op de grens van het do-
irijk. Hij ligt in een diepe slaap, maar lijdt geen pijn. De
lentigjarige, die onverwoestbaar scheen, hangt nog slechts met
zijden draad aan het leven, nadat hij gisteren in zijn Londense
is door een beroerte werd getroffen. Volgens medici klonk het
lletin van gisteravond uiterst somber. Toen gisteravond aan
jn lijfarts, Lord Moran, werd gevraagd of er nog enige hoop
.stond, aarzelde hij een ogenblik en antwoordde toen: „Hij is
|er ernstig ziek". Lady Churchill vertoefde gisteren de gehele
ekg aan Sir Winstons zijde. Zij is 79 jaar en haar gezondheid is
sped, behalve dat zij aan gewrichtsreumatiek in een arm lijdt.
Het lag in de bedoeling omstreeks het middaguur een volgende
inlletin uit te geven tenzij de toestand van de patiënt aanleiding
jjf voor een eerdere bekendmaking.
S'a de eerste berichten over een
S ou" drong het pas in het late mid-
j juur tot het Engelse volk en de
r. reld door, dat Sir Winston Chur-
Dis plotselinge ziekte van hoogst
m listige aard was. Enkele minuten
'lor drie volgde er, na de aanvanke-
JJie berichten over een griep, een
Immiger bulletin, volgens hetwelk
Winston een zwakte in de bloeds-
oloop had te doorstaan en een
ombose (bloedprop) in de hersenen.
Sisteravond kwam het bericht, dat
r Winston het bewustzijn had ver
ren. „Hij slaapt steeds dieper in en
rich van geen pijn of ongemak be-
ist", aldus 'dit communiqué, dat
eneens was ondertekend door de
Jaarde Lord Moran, Churchills
rtrouwde lijfarts.
•S Alle naaste familieleden verzamel-
n zich gisteravond in Sir Winstons
ining: zijn echtgenote, zijn dochter
iry en haar echtgenoot Christopher
n «mes (oud-minister en thans La-
rjiuislid), zijn zoon Randolph en
n kleinzoon en naamgenoot Win-
- ra. Churchills andere dochter Sa-
lh, die in Rome was toen zij het be-
rfht van haar vaders ziekte hoorde,
ppte gisteravond in een vliegtuig
L kar Londen. Zij arriveerde even na 3
nr vannacht èn begaf zich onmid-
llijk naar het ziekbed van haar va-
n Sir Winston verzameld. Voor de
ur met het nummer 28 in de anders
rustige laan Hyde Park Gate
raden politieagenten op wacht. Om
uur arriveerde premier Wilson. Hij
:ef een kwartier binnen en stapte
arna snel in zijn auto zonder iets
willen zeggen.
De mensen bij het huis staarden
1 voor zich uit. Er werd alleen
aar gefluisterd. Het was echter on-
rmijdelijk dat een enorm leger
urnalisten, fotografen, radio- en
levisiemensen voor Sir Winstons
raing postvatte. De grote reporta-
WEERBERICHT
Advertentie
vraagt:
Uiterstegracht lb - Leiden
(Van onze weerkundige
medewerker)
Er is deze winter blijkbaar nog niet
regen gevallen. In de laatste
ftig dagen noteerde De Bilt 42
gendagen. Ook het komende week-
ade wordt nat en onbestendig,
edenmiddag en vanavond passeert
n warmtefront met zachte oceaan-
cht, regen en een tot hard of
Mmachtig toenemende wind.
Omstreeks zondagmorgen passeert
Eer een front met regen, gevolgd
wat koudere lucht en enkele
Daarna zijn er morgen enkele
klaringen te verwachten, maar het
gemene weerbeeld blijft sterk onbe-
fndig. De temperatuur kan tijdelijk
ongeveer acht graden stijgen. Al-
i in Rusland weet de matige tot
renge vorst zich nog te handhaven.
17 JANUARI
Zon op: 8.40 uur; onder: 17.01 u.
laan op: 16.46 u.; onder: 8.56 u.
Hoogwater te Katwijk te 2.44 en
15.04 uur.
Laagwater te 10.56 en 23.19 uur.
(18/1 hoogwater te 3.37 en 15.52,
te 11.49 uur).
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
Storende drukte
Steeds, wanneer de voordeur open
ging werd deze door de stralende te
levisielampen in felle gloed gezet.
was natuurlijk storend voor de
gehele atmosfeer, die thans de zieke
Churchill omgeeft, maar moderne
publiciteit kent geen bescheidenheid.
Het zou anders geweest zijn indien
Sir Winston zich op zijn landgoed
Chartwell in Kent had bevonden.
Maar hij was deze winter blijkbaar
in Londen gebleven om nog zoveel
mogelijk contact te onderhouden met
de buitenwereld, welke toch al zo
langzamerhand voor hem scheen te
wijken. De meeste uren van de dag
wist hij nauwelijks meer wat er om
hem heen gebeurde. Maar plotseling
scheen dan, meestal voor korte tijd,
zijn scherpe geest weer terug te
keren.
Hij woonde af en toe zelfs nog een
diner in een hotel van oude politieke
vrienden bij. Tot kort voor het zo
merreces kwam Sir Winston nog en
kele malen per week in het door hem
zo geliefde Lagerhuis. Langzaam
schuifelde hij dan naar zijn plaats,
leunende op zijn stokje en de laatste
tijd nog geholpen door andere Lager
huisleden. Hij ging dan zitten, keek
voorovergebogen als altijd even rond
met zijn blozende gelaat en scheen
dan in te dutten. Men wierp altijd
angstige blikken op deze zware in
eengedoken figuur, omdat men het
gevoel had dat hij op een kwade dag
op de plek waarmee hij meer dan
ooit verbonden was en waar hij zulk
grote triomfen heeft gevierd, in
het harnas het tijdelijke voor het
eeuwige zou wisselen.
Achterkleinki nd
verwacht
Terwijl Sir Winston Churchill in
zijn woning zwaar ziek ligt, bevindt
de vrouw van zijn kleinzoon en
naamgenoot zich in de kraamafde-
ling van het Westminster-ziekenhuis
in Londen. Mevr. Minnie ChurchiU,
echtgenote van Winston Churchill
jr., verwacht haar eerste baby. De
24-jarige mevr. Churchill is de doch
ter van Sir Gerald d'Erlanger, voor
malig president-directeur van de
British Overseas Airways Corp. Haar
man is de zoon van Randolph Chur
chill. Zij zijn in juni
getrouwd en deelden Sir Winston in
oktober mede. dat hij een achter
kleinkind kon verwachten.
Veel belangstelling
Koningin Elizabeth is gisteravond
van Sir Winstons toestand op d*
hoogte gebracht en zij verzocht on
voor nader nieuws te worden gewaar
schuwd. President Johnson zond eer
telegram waarin hij de hoop uitsprak
op volledig herstel van de patiënt.
Ook andere staatshoofden lieten van
him belangstelling blijken.
Churchill is enige malen ernstig
ziek geweest. Zijn sterk gestel hielp
hem er echter steeds bovenop. Zo
hij midden in de tweede
wereldoorlog, na de conferentie met
Stalin en Roosevelt in Teheran in
1943, een longontsteking die hem
op de rand van het graf bracht. In
1958, toen hij vakantie hield in zuid-
Frankrijk, kreeg hij wederom long
ontsteking, ditmaal gepaard aan
borstvliesontsteking. Uit alle delen
de wereld kwamen familieleden
vrienden omdat men daoht dat
het einde van de grote staatsman
nabij was. Na slechts enkele maan
den vierde hij, geheel hersteld, zijn
gouden bruiloft. Churchill bleef
actief in de politiek en behield zijn
parlementszetel bij de algemene ver
kiezingen van 1959. In juni 1962
1 hij in Monte Carlo uit, een
gebroken dijbeen was het gevolg. Op-
w dankte hij aan zijn sterke
constitutie een snel herstel. Chur
chills gevorderde leeftijd noopte
hem in 1963 zich uit de politiek terug
te trekken. Sindsdien werd hij
slechts zelden in het openbaar ge
zien. Hij verdeelde zijn tijd tussen
huis in Londen en zijn buitenverblijf
Zuid-Engeland.
Tientallen doden
bij verschuiving
van aardmassa's
In midden-Formosa zijn gis
teren dertig arbeiders levend be
dolven door een aardverschui
ving, welke zich voordeed na
het opblazen van een rots in ver
band met de aanleg van een
tunnel. Gevreesd wordt, dat
allen zijn omgekomen. Tot dus
ver zijn vijf lijken geborgen.
Tengevolge van een grond
verschuiving zijn bij Pelaboehan
Ratoc op West-Java 23 mensen
om het leven gekomen, aldus een
bericht van het Indonesische
persbureau Antara.
Pas vier c.a.o.'s ter goedkeuring aangeboden
(Van onze parlementaire redactie)
Het wil met de loonvorming nog
niet erg best vlotten, hoewel er bij de
jaarwisseling een kleine zeventig
CAO's afliepen, waren deze week de
Stichting van de Arbeid nog maar
vier nieuwe contracten ter goedkeu-
riong aangeboden. In de meeste be
drijfstakken wordt nog steeds moei
zaam over de nieuwe arbeidsvoor
waarden onderhandeld. En onder de
meer dan een half miljoen werkne
mers, die deze stagnatie in hun loon
zakjes voelen, begint, getuige de ac
ties in de havens en de metaal, enige
onrust te ontstaan.
Tot dusver is er bij de onderhande
lingen in enkele belangrijke bedrijfs
takken, zoals de metaalindustrie met
zijn 300.000 werknemers, de textiel
industrie (100.000), en de havens
(25.000), waarvan de CAO al op 31
december afliep, nog niet veel resul
taat geboekt. Het in december na
veel moeilijkheden gesloten loonak-
koord blijkt in de praktijk niet zo
gemakkelijk uitvoerbaar. In andere
bedrijfstakken, waarvan de contrac
ten tussen februari en april aflopen,
zoals de bouw (250.000), de landbouw
(100.000), Philips (75.000) en de gra
fische bedrijven (40.000), kijkt men
nog de kat uit de boom.
De metaalindustrie, gewoonlijk
koploper in het afsluiten van nieuwe
CAO's, verkeert wel het sterkst tn 'n
impasse, al gaat men het hier in de
komende week opnieuw met onder
handelingen proberen. Als dat suc
ces oplevert, is dat van meer bete
kenis dan voor deze bedrijfstak al-
Bij vele onderhandelingen wordt de
metaal-C AO namelijk al jaren als
een soort richtsnoer gebruikt. Dat is
mede de reden, waarom de oogst bij
de Stichting van de Arbeid zo mager
is. Vele bedrijfstakken ontbreekt het
thans aan een CAO,
zich kan spiegelen. Niemand wil
graag de eerste zijn met het gevaar
door anderen te worden overtroefd,
zoals vorig jaar de metaal is over
komen. De vier contracten die reeds
zijn ingediend, betreffen kleinere be
drijfstakken die op de algemene ont
wikkeling weinig Invloed hebben. Het
verzekeringsbedrijf (10.000 werkne
mers) is daarvan de belangrijkste.
Ander systeem
De wijze waarop het loonakkoord
van december tot stand is gekomen,
is aan de ontwikkeling niet vreemd.
Niet alleen is daardoor de loonvor
ming aanzienlijk vertraagd, maar ook
het akkkoord zelf, vrucht van de di
plomatie van minister Veldkamp, is
niet overal in het bedrijfsleven in
even goede aarde gevallen. Voor de
vakcentrales, die zich node bij het
akkoord hebben neergelegd, is de
gang van zaken blijkens uitlatingen
van de leiders, niet voor herhaling
vatbaar. Men wenst het thans gel
dende loonsysteem op de helling te
zien, om volgend jaar niet met de
zelfde moeilijkheden te zitten.
De voornaamste grief van de vakcen
trales tegen het huidige systeem is,
dat 't de overheid nog zulke grote
gelijkheden biedt, de loonvorming te
beïnvloeden. Weliswaar is het sinds
enige tijd de taak van de Stichting
van de Arbeid, en dus van het be
drijfsleven zelf, om de afgesloten con
tracten te toetsen, maar de spelre
gels die daarbij gelden, worden nog
altijd sterk door de regering ge-
inspireerd.
Het loonoverleg in december heeft
volgens de vakcentrales bewezen, dat
het in feite de regering is geweest,
die de ruimte voor de loonvorming
1965 heeft afgebakend. Van overleg
in de Stichting van de Arbeid kan
volgens hen nauwelijks worden ge
sproken, omdat de werkgevers zich
De directeur van de
Scania Vabisfabriek, welke gis
termiddag in Zwolle door Prins
Bernhard officieel geopend
werd, bood de Prins de eerste
vrachtwagen aan die van de
band reed. De Prins achter het
stuur van de auto, die gebruikt
zal worden in Kenia voor het
World Wild Life Fund,
Premier Harold Wilson heeft een
voorgenomen bezoek aan president
De GauHe uitgesteld omdat de Fran
se m;nister van Buitenlandse Zaken
Maurice Couve de Murville niet naar
Londen gekomen is voor zjjn Britse
ambtgenoot Patrick Gordon Walker,
zo wordt van gezaghebbende ztfde
verklaard.
Wilson was oorspronkelijk van plan
in de tweede helft van februari naar
Parijs te gaan. Nu wil hij daarmee
wachten totdat hij half februari pre
sident Johnson in Washington be
zocht heeft en de Sowjetrussische
minister van Buitenlandse Zaken,
Gromiko half maar! een bezoek aan
Londen gebracht heeft.
Verder, aldus de zegslieden, is Wil
son van mening dat hij hooguit voor
één bezoek per maand het land kan
verlaten. Gezegd wordt, dat Wilson
het bezoek aan Parijs niet als drin
gend beschouwen zou ook al erkent
hij dat dergelijke topconferenties uit
publiciteitsoogpunt altijd van belang
zijn.
Een woordvoerder van het Britse
ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft intussen geweigerd commentaar
te geven op de berichten uit Pj
dat de Brits-Franse betrekkingen
dieptepunt hebben bereikt. De
standhouding is reeds koel sinds het
Franse veto van januari 1963 ove
Britse poging tot de E.E.G. toe te
treden.
Britse regeringsfunctionarissen zei
den dat Couve de Murville zelf moet
bepalen wanneer hij naar Londen
komt voor een conferentie waarmee
hjj de vorige maand tijdens bespre
kingen in Parijs met Gordon Walker
ingestemd heeft. Van de andere kant
is het de taak van Wilson om de
datum voor zijn bezoek aan Parijs
te bepalen. Zij zeiden dat De Gaulle
kort na de overwinning van Labour
bij de verkiezingen in oktober langs
diplomatieke weg Wilson had laten
weten dat hij graag een bespreking
met hem zou hebben. Toen hij niets
van Couve de Murville hoorde had
Gordon Walker verscheidene data
voorgesteld, welke door Couve de
Murville van de hand zouden zijn
gewezen met de mededeling dat hij
druk bezet was. De Franse minister
noemde echter geen data welke hem
wèl schikten.
onmiddellijk met het standpunt van
de regering conformeerden. Op deze
wijze is er naar de mening van de
vakbeweging geen sprake meer van
een vrijer loonibeleid.
Beperkte rol
Daarom willen de vakcentrales de
loonpolitiek zodanig gewijzigd zien,
dat de rol van de overheid duidelijk
wordt beperkt, zodat de werkgevers
zich er niet achter kunnen versohui
len. Slechts wanneer de conjunctu
rele situatie dat eist, zou de regering
een loonstop moeten kunnen afkon
digen. Voor de rest achten zij het
bedrijfsleven zelf voldoende in staat,
uit te maken wat wel en wat niet
kan. Om wat meer differentiatie in
de lonen te krijgen, zou de verant-
Lord Moran, de 82-jarige lijf
arts en goede vriend van sir
Winston Churchill leest een bul
letin voor over de gezondheids
toestand van de ,grand old man
op de stoep van diens woning
aan Hyde Park Gate in Londen
woordelijkheid voor de loonontwikke
ling meer naar de bedrijfstakken ver
legd moeten worden. Daartoe zou
men van de CAO-lonen verplichte
minima moeten maken, waarvan
naar boven kan worden afgeweken,
zodat de economisch sterkere onder
nemingen wat meer kansen krijgen
hun expansiedrift te laten gelden.
Het is de vraag of de vakcentrales,
die hun wensen op dit punt de ko
mende maanden in de Stichting van
de Arbeid aan de orde zullen stellen,
de werkgevers voor dit soort veran
deringen zullen weten te vinden.
Vooralsnog blijkt men in werkgevers-
kring niet erg geporteerd voor een
dergelijke vrije loonpolitiek, zeker
niet zolang het prijsbeleid nog zo
sterk aan banden is gelegd. Ook het
verleggen van de verantwoordelijk
heid naar de bedrijfstakken zal in
werkgeverskring niet overal aanslaan,
omdat, zolang de arbeidsmarkt zo
gespannen blijft, het nauwelijks voor
twijfel vatbaar is, dat vele minder
sterke ondernemingen daardoor onder
grote druk komen te staan.
De leiders van de rebellen in Kon
go hebben tijdens geheime zittingen
in Cairo beloften verkregen voor
meer wapens en financiële steun van
Egypte en Algerije. Wapens, waar
onder geweren, granaten en muni
tie, zijn toegezegd door zowel Egyp
te als Algerije. Egypte heeft boven
dien een kwart miljoen dollars in
financiële hulp beloofd. Er zou voorts
een aantal Algerijnse vrijwilligers
gereed staan om hulp te gaan bie
den aan de rebellen.
Deze overeenkomsten zouden zijn
bereikt in geheime bijeenkomsten
tussen de „minister van Defensie"
van de rebellen Gaston Soumialot,
de commandant van het Kongo-
leze „bevrijdingsleger" Nicholas
Olenga en president Nasser van
Egypte en de vice-president van Al
gerije Hawary Boumedienne. Sou
mialot is reeds acht dagen in Cairo,
terwijl Olenga woensdag is gearri
veerd. Bounmedienne is in Cairo om
de conferentie van Arabische pre
miers bij te wonen die de vorige
week heeft plaats gevonden.
De Kongolese regering is gisteren
nog niet tot een besluit gekomen over
de vraag, of premier Tsjombe naar
Brussel zal gaan voor overleg met de
Belgische regering over de belang
rijke financiële en politieke kwesties
tussen beide landen. In diplomatie
ke kringen in Leopoldstad wordt
I echter aangenomen, dat het toch uit
eindelijk wel tot een bezoek van de
Kongolese regeringsleider aan Brus
sel zal komen.
Hoewel dit bezoek vrijdag voor de
zoveelste maal werd uitgesteld, het
geen in Belgische regeringskringen
uiteraard nogal wat ongenoegen ver
oorzaakte, wordt de komst van
Tsjombe, naar een woordvoerder van
het ministerie van Buitenlandse Za
ken in Brussel meedeelde, nog steeds
van nut geacht.
In Leopoldstad werd gisteren de
campagne tegen oud-premier Adoela
voortgezet met een mars van onge
veer 200.000 schoolkinderen door de
stad. Tsjombe protesteerde, naar
bekend, eerder deze week tegen de
besprekingen, die Abdoela in Brussel
voerde met Belgische regeringsfunc
tionarissen. Adoela heeft inmiddels
België verlaten, na gepleit te heb
ben voor een overgangsregeling in
Kongo met daarin opgenomen ver
tegenwoordigers van de rebellen.
(§ucf ëföbtstvs
Een advocaat voerde voor
een rechtbank zeer lang het
woord en de president viel
onder het pleidooi in slaap.
De advocaat riep uit: ik pleit
niet als gij slaapt. De pre-
dent werd wakker en zei
kalm: ik slaap altijd als gij
pleit, mijnheer de advocaat.
Uit Drenthe wordt berigt
dat door de afschaffing van
den turfaccijns de rijkscom
miezen 2 a 300 gulden schade
lijden, door het gemis van
emolumenten. Diezelfde grie
ven hebben ook de rijkscom
miezen te Leiden. Het was
beter dat de minister van fi
nanciën de toestand verbe
terde.