Uiterste
de
Dougl
doelmatigheid
- fabrieken
in
as
Voorschotens B. en W.
hebben grote plannen
Geen uitbreiding van
ballen- en patattenten
Ponskaarten en tv-camera's
registeren elke arbeidsslag
Woningbouw heeft
volle aandacht
LEJLDSCH DAGBLAD ZATERDAG 19 DECEMBER 1964
voorschoten \Raad Voorschoten ontevreden over
lagere school
Eerste paal voor j rapport Keuringsdienst van Waren
SANTA MONICA (California) - „Het
tste idee voor een nieuw vliegtuig zou zijnde
buwdrukken van de DC-3 mee naar China
imen en hem daar heel goedkoop opnieuw la-
bouwen". Donald W. Douglas sr. schiet in
karakteristieke schorre lach als hij dat zegt.
meent het de Dakota was met 24.000
templaren het meest succesvolle vliegtuig dat
lit werd gebouwd en er vliegen er nog honder-
van en hij meent het ook niet. Op veertig
if stand van zijn hoofdkantoor in Santa Mo-
staat zijn moderne Long Beach-fabriek, in
de oorlog in elf maanden uit de grond gestampt,
inclusief het negen etages hoge kantoorgebouw.
Daar groeit op het ogenblik het eerste prototype
van het vliegtuigdat hijzelf als de beste ver
vanger van de DC-3 beschouwt, de eveneens
tweemotorige DC-9, waarvan het vleugelopper
vlak, dank zij de twee aan de staart geplaatste
straalmotoren, juist iets kleiner kon zijn dan dat
van de Dakota. In maart 1965 moet het vliegen.
Als de KLMdie nog zes toestellen voor de
korte afstand nodig heeft, ze nog dit jaar bestelt,
zou zij ze in 1968 kunnen krijgen.
De wethouder van Onderwijs in
Voorschoten, de heer G. Schrama,
verrichtte gisterenmiddag een zeer
vreugdevolle handeling. Om twee uur
vertrok een optocht gevormd door
leerlingen van de derde openbare
noodschool „Adegeest", gewapend met
vlaggetjes, gevolgd door de wethou
der, de gemeente-secretaris, hoofden
van gemeentedienst, onderwijzend
personeel, afgevaardigden van het
oudercomité en een aantal ouders
het modderige terrein langs de
tot op één klinknagel nauwkeurig
kan aflezen wat iedere arbeider in-
idueel en iedere sectie in totaal I Haydnïaan alwaar de" eerste paal"ge-
die dag heeft gedaan. slagen werd voor de derde openbare
Stokt er ergens iets in het pro- lagere school. Wethouder Schrama
dukticproces, dan kan de oorzaak I keek bij het heien waakzaam toe en
ogenblikkelijk worden opgespoord en bij de eerste slagen riep de school
de wond geheeld. Want oponthoud in
de ene sectie betekent nutteloos wach
ten in de volgende en aan werkelo
ze arbeiders heeft de op hoge toeren
draaiende Amerikaanse industrie een
grote hekel. „Boy ,of boy, dat kost
ons zo en zoveel money."
Geld en getallen
Geld .maten en getallen beheer
sen het beeld in een Amerikaanse
fabriek. Bij elke sectie van de produ-
tielijn staat een tableau met verkla
rende gegevens: dit is uw voorman
(pasfotootje met naam en voornaam)
u werkt aan een zoveel dollar gekost
hebbende volautomatische stansma-
chine; deze verricht zeven verschil
lende handelingen, 240 per minuut,
14.400 in elk uur (conclusie: één mi
nuut verzuim is 240 produktieslagen
minder). Een televisiecamera maakt
die zeven handelingen zichtbaar op
een scherm; arbeider en bezoeker,
maar ook de chef, kunnen het werk
controlerenvia het televisietoestel
Bij elk groter werkstuk staat aange
geven wanneer het van deze sectie
naar de volgende moet: rompdeel
voor DC-8 no. 221, bestemd voor Ja
panse Air Lines, got to move (moet
verhuizen 28 augustus. De rondlei
der strooit al even kwistig met cij
fers: u bent hier in de twintig-mil
joen-dollar-hal, die speciaal is ge
bouwd voor de produktie van de DC-
8. Het gebouw is dertig meter hoog,
tachtig meter breed. 120 meter lang.
Het heeft deuren in de maten van
enzovoort.
Efficiency tot het uiterste. Al het
gereedschap, steigers, voorraadkas
ten, sleutels, hamers, tangen, boortol
dat met de produktie van de DC-8 te
maken heeft is zeegroen geschilderd;
jeugd luid hoera! Na ongeveer twin
tig minuten, de paal was bijna in de
grond, zorgde wethouder Schrama
voor de laatste klap, een zeer harde
klap, omdat een explosief „bommetje"
op de paal gelegd was.
Terwijl de ouderen zich snel gin
gen warmen hadden de kinderen de
rest van de middag feest in de nood
school. Men hoopt deze school over
anderhalf jaar gereed te hebben.
Burgerlijke Stand
Koemans
Straathos; Nicoline L., dr van G. Hols-
wilder en N. L. Segaar; Jan J., zn van
J. Ringma en M. J. Westdorp: Edwin
M„ zn van M. van der Werf en G W.
Kolderman; Ietje M.. dr van C. Bye-
Akker: Kasper.
Ondertrouwd: H. O. Tosseram en H.
B. J. Vermeulen: J. A. N. Dorpsmans
en C. M. Th. Wigmans; J. L. Havekes
en C. P. M. Lelieveld.
Getrouwd: I. H. Cornet en A. Ch.
Stammers; L. H. van der Heden en H.
A. J. Sterk; R. Haug en C. G. M. Noo-
daartussen door springt in dezelfde
hal een abrikooskleurige sectie in het
oog: die werkt aan de DC-9.
Het is fascinerend, maar toch ook
wel een beetje beklemmend. Zo doel
matig, zo keihard moet er gewerkt
worden om het machtigste volk op
aarde te kunnen zijn. De man die
mij geld wisselde, beaamde het be
rustend: yes Sir, er staat één letter
te weinig op onze pasmunt. Het had
moeten zijn: „Wij geloven in Goud
in Gold we trust".
De laatste raadsvergadering in het
jaar 1964 in de gemeente Voorscho
ten bestond uit een behandeling van
een aantal „restanten". De mede
delingen vergden de meeste tijd. De
raadsleden hadden het keuringsrap
port van de Keuringsdienst van Wa
ren over het jaar 1963 ontvangen en
waren zeer slecht te spreken over de
resultaten, die dit rapport opleverde.
Dr. Pels (P.v.d.A.) toonde zich bij
zonder verontrust over de vele pro
cessen ver baal. De V.V.D.-er Olthuis
sprak als medicus vele wijze woorden,
drong aan op een juiste voedingsleer
en kwam tot slotconclusie, dat de
overheid onjuist doet door gelegen
heden van z.g. kleine hapjes te sti
muleren en zelfs moet voorkomen,
dat de „ballen- en patattenten" zich
in Voorschoten uitbreiden.
De heer Van «der Ende (PC) was
als veeteelthouder verheugd te kun
nen constateren, dat er ditmaal uit
het keuringsverslag bleek, dat er
nimmer „water bij de melk" was ge
daan. Dat was dan ook het enige
lichtpuntje, dat deze afgevaardigde
zag. De heer Fortanier (KVP) zag
gaarne bekendmaking van de cijfers
aan fabrikanten en handelaren. Wet
houder Schrama (KVP) was de me
ning toegedaan, dat Voorschoten er
het in 1963 slecht heeft afgebracht
en zegde namens B. en W. toe, dat
overleg gepleegd zal worden met de
Keuringsdienst om de mogelijkheid
te onderzoeken in Voorschoten veel-
vuldiger te gaan controleren. De
heer Schrama wees erop, dat vele
gesloten produkten in ongeschonden
verpakking ondeugdelijk bleken, de
schuld ligt dus beslist niet alleen bij
de Voorschotense kleinhandelaar.
Vooral de ysmonsters welke ondeug
delijk bleken, waren van verpakte
porties.
De raad bracht vervolgens hulde
aan de voortvarendheid van wethou
der Dekker (PC), die kans gezien
heeft, de luidklok ruim voor de kerst
dagen hersteld te hebben. Gisteren
liet de klok zijn vertrouwde klanken
weer horen op de „Angelustijden".
Dr.W.H.Velema
bedankt voor
's-Gravenhage
Dr. W. H. Velema. Chr. Gerefor
meerd predikant alhier, heeft be
dankt voor het beroep van 's-Gra-
vcnhage-West.
Benoemingen
Onderwijzers
De benoeming van het onderwij
zend personeel zal in het vervolg ge
schieden door het College van B. en
W. met uitzondering van de benoe
ming van de hoofden der scholen.
De heer Olthuis (WD) deelde na
mens de VVD mee hiermee akkoord
te kunnen gaan, omdat het verzoek
van B. en W. is ingegeven om daar
door sneller en praktischer te kun
nen werken, waardoor een goede
kandidaat onmiddellijk aangenomen
kan worden. De PvdA wenste bij
monde van mevrouw drs. Stoker een
voordracht eerst nog in de commis
sie van onderwijs, behandeld te zien,
maar trok deze wens in, toen wet
houder Schrama (KVP) de praktijk
van de sollicitatie uiteenzette en be
toogde dat alleen snelle beslissingen
nuttig zijn. De gehele raad ging ak
koord met deze delegatie, met de be
paling echter, dat deze delegatie al
leen van kracht is voor het college
van B. en W. in de huidige samen
stelling.
Aan het slot van de vergadering
dankte burgemeester De Kool de
raadsleden voor het vele werk van
bestuurlijke aard en voor de goede
verstandhoudingen in de Voorscho
tense raad, waardoor veel en vrucht
baar gewerkt is in 1954.
ONGELDIGE POSTZEGELS
NA 31 DEC.1964
„WINNER'
Efficiënte ingenieurs en kwieke
[koopleiders, slanke Amerikanen in
donkerblauwe lichtgewicht kos-
ms, vertellen er graag alles van.
eentigduizend pond startgewicht,
iersplaatsen meer knieruim-
dan in vorige vliegtuigen door
i-lichte, nieuw-geconstrueerde
en, een raampje naast elke ry
vyf stoelen, kruissnelheid 900 ki-
leter per uur, in het bijzonder
ehikt voor de korte afstand, zo
de 200 en 1200 kilometer. Bij
rongetjes" van 600 kilometer kost
vliegen met de DC-9 één dollar
mijl (twee gulden per kilometer),
ardoor met niet meer dan dertig
Bagiers aan boord al een sluiten-
exploitatie mogelijk wordt.
De DC-9 wordt een winner" zeg
de Douglasmensen. Er zyn er
54 besteld en nog eens 54 in optie
n. En terloops voegen zy
toe dat hij In alle opzlch-
betcr zal zijn dan zijn voorgan-
de Caravellc.
'ie kwalificatie „voorganger" is
ingewijden een goeie grap. Zij
irs weten dat het geniale idee
de motoren achteraan de romp
te hangen teneinde een schoon
igelprofiel te krijgen, 'een Frans
De Caravelle. ontworpen
1954, vliegt er op de geregelde
diensten van Europa al zes jaar
i juist vorige maand werd het
model van een verbeterde uit-
King, de super Caravelle, aan Fin-
afgeleverd. Smalend spreekt Sud
ation ten aanzien van de DC-9
ook van een „carbon copy", een
blauwdrük gekopieerde machine.
k waarheid ligt daar ergens tus-
De Fransen hebben een beet-
gelyk omdat de twee types uiter-
veel op elkaar lijken, de Ame-
anen staan in hun recht als ze
'eren det hun ontwerp nieuwer
moderner is. Jammer voor bei
dat de KLM haar keus niet op
nomische gronden alleen kan
r dat ook de politiek (Frank-
de Air Union, Amerika en
landingsrechten aan de westkust,
lationisme en Europese integratie)
geducht woordje meespreekt. Af-
ïhten dus.
|$jp Keihard proces
lektronisch gestuurd jaagt de
ttg Beach-fabriek intussen voort
»r de geboortedag van de DC-9.
die in maart 1965 zal liggen. Zestien
duizend man (nee, 1/3 van het per
soneel is vrouwelijk) vinden aan de-
hoogst efficiënte produktielijn-
werk. Ploeg één begint 's ochtends
7 uur 12 en weert zich stug
tot 15 uur 54. De lunchpauze duurt
42 minuten. Op de minuut nauwkeu
rig verschijnt 's middags ploeg twee
op het werk. Zonder onderbreking
wordt het werk van ploeg één overge-
sn, althans in die afdelingen
's avonds moet worden doorge-
t om de produktie van de aller
grootste machines in ploeg één te
kunnen bijhouden.
wordt in het keiharde
Amerikaanse fabrieksproces nauwe
lijks gelet, het gaat om de prestaties
de machines die zij bedienen.
Daarmee samen hangen dan ook
hun merkwaardige werktijden. Het
is bU Douglas opgedeeld in tien
perioden. Heeft machine A twee pe
rioden nodig om warm te lopen en
machine B vier, dan begint de ene
bedienaar zyn dagtaak om 7 uur 12
de ander om 7 uur 24.
leven perioden lang mag er ge
geten worden, er komen blinkende
karretjes met allerlei lekkers voor
door de fabrieksstraten. Tachtig pe-
mden moet er worden gewerkt en er
i er niet één uitgetrokken om een si
garetje te roken.
Uiterste efficiency kenmerkt
het arbeidsproces in een Ameri
kaanse fabriek. En temidden van
al die „Moderne Times"-doel
matigheid ontdekt de bezoeker
dan opeens zoiets antieks als een
doodgewone fiets. Toch is zij
geen uitzondering op de regel.
Bedrijfsingenieurs hebben uit
gerekend dat dit het snelste en
veiligste transportmiddel is voor
de boodschappen, die er de hele
dag door in een grote fabriek als
Douglas moeten worden gedaan.
Strenge controle
Ponskaarten, voorbewerkt door
elektronische breinen in de bedrijfs
planning-centrale, begeleiden elke
ai beider als zijn persoonlijk paspoort,
's Ochtends vertellen zij hem wat er
die dag gedaan moet worden,
's avonds verklappen zij de bedrijfs
leiding wat er in werkelijkheid is
gepresteerd. Iedere voorman heeft
in zijn strikt afgescheiden sectie een
soort kassa om de kaarten af te lezen
en by te schryven. Zyn laatste daad
op elke werkdag is de van nieuwe
gaatjes voorziene kaarten van zyn
ploeg in te leveren by de planning
centrale, waarna de bedrijfsleiding
In hun toelichting op de be
groting 1965, die in de vergade
ringen van 22 en 29 januari zal
worden behandeld, schrijven B.
en W., dat het totale budget van
Voorschoten voor het dienstjaar
1965 bedraagt f4.569.550,-.
Gerekend naar een inwonertal
van 17.650 is het totale budget
per inwoner f258.84. Het on
derwijs vraagt hiervan 35%
(1964-33.7%) oftewel f89.82.
Het algemeen beheer 16%
(1964 17,4%) is f41.47, de
openbare veiligheid 3.1 (3.4%)
is f8.10. Volksgezondheid 3.5
(3.7%) is f9.07. Openbare
Werken 17.0 (17.3%) is f44.13
Maatschappelijke steun en voor
zorg 21.2 (19.3%) is f54.87 en
Volkshuisvesting 2.3 (2.8%) is
F 6.02.
De laatste jaren kenmerken zich
door een sterke toeneming van de
werkzaamheden op bestuuriyk en
ambtelijk terrein, als gevolg van de
groei der gemeente: 1961 14.600 in
woners. 1965 17.650 inwoners. In
het jaar 1961 zijn verschillende voor
zieningen tot stand gekomen, die een
Deze „foto" kijkt een jaar in
de toekomst: een DC-9 in de
vlucht.
verbetering beoogden te brengen in
de huisvesting van het ambtelyk ap
paraat. Inmiddels is wel gebleken, dat
met de destijds getroffen voorzienin
gen niet kan worden volstaan en dat
verdergaande maatregelen moeten
worden genomen.
Zwembad
In de raadsvergadering van 4 sep
tember j.I. is het uitbreidingsplan
„Bijdorp" vastgesteld. Bedoeld plan
bevat een openbaar gebouw-bestem
ming voor de bouw van een zwembad.
B. en W. doen de raad het voorstel
een aanloopkrediet van f5.000 te
teren voor het treffen van voorberei
dingen voor de bouw van een zu
bad. B. en VV. hebben gekozen
de bouw van een open bad met
neweide, waarbij zij de mogelykheid
open willen houden, dat dit zwembad
te gelegenertijd wordt uitgebreid met
een gesloten bad of dat een gedeelte
van het bad overdekt wordt gemaakt.
De bouw van een gesloten bad is
naar de mening van B. en W. op dit
moment niet te verwezenlyken
verband met het feit, dat de finan
ciële consequenties van dien aard zyn
dat hiervoor op de begroting geen
middelen kunnen worden gevonden
De overdracht van de eerste wo
ningwetwoningen heeft zyn beslag
gekregen. Inmiddels wordt ,weer ge
werkt aan de afdoening van een aan
tal aanvragen. Evenals dit het geval
is geweest by de eerste serie, zullen
B. en W. de afwikkeling van verzoe
ken zo veel mogelyk bespoedigen.
treffen van complementaire voorzie- j
nlngen.
Verkeer
De plannen ten aanzien van de ver
betering van de Veurseweg-Leidseweg
zyn voor het grootste deel technisch
rond. In de loop van het begrotings
jaar zullen B. en W. de raad de ter
zake nodige voorstellen doen. Wan
neer dan een aanvang kan worden
gemaakt met de uitvoering der
werkzaamheden is thans nog niet be
kend, daar allereerst de nodige goed
keuringen moeten worden verkregen.
De steeds groter wordende behoef
te aan parkeergelegenheid in de ver
schillende wyken heeft ertoe geleid,
dat B. en W. in de ontwerp-begroting
een bedrag van f 10.800 hebben op
genomen voor het creëren van par-
keergelegenheden op die plaatsen in
de gemeente, waaraan daar 't mees
te behoefte bhjkt te bestaan.
In 1965 zullen voorbereidingen wor
den getroffen voor het aanbrengen
van een gedeeltelyke sierbestrating in
de Schoolstraat.
Onderwijs
Uitbreiding
Er wordt naar gestreefd dit jaar
het z.g. „komplan" aan de reed voor
te leggen. In het jaar 1965 zal een
aanvang moeten worden gemaakt met
de bouw van woningen in de gesub
sidieerde sector in het uitbreidings
plan „Noord-Hofland". Zoals het er
thans uit ziet zal reeds een beteke
nend aantal woningen in uitvoering
genomen kunnen worden. De voort
gang van de andere uitbreidingsplan
nen vordert gestadig.
Het beleid van B. en W. is er op
gericht de ontruiming van de wonin
gen behorende tot de zg. voor- en
achterkazerne (Schoolstraat), zo veel
mogelyk te bespoedigen. Zodra zich
«en gelegenheid voordoet om één of
meerdere woningen af te breken, zal
daartoe worden overgegaan.
B. en W. hopen, dat het streven
van de minister van Volkshuisves
ting en Bouwnyverheid tot opheffing
van de woningnood in het jaar 1970
er toe leidt, dat ook Voorschoten een
grotere contingenttoewyzing staat te
wachten. Een niet onbelangryke fac
tor is daarby, dat ook mogelykheden
moeten worden verkregen tot het
Per 1 september 1965 is wederom
een verlaging van de leerlingenschaal
te verwachten. Het ziet er naar
dat de drie noodvoorzieningen, die
dit jaar tot stand zyn gekomen
1965 weer onvoldoende blijken. Het
is nodig een voorziening te treffen
ten behoeve van het r.-k. lager
derwijs en het protestants-christelijk
kleuteronderwijs en lageronderwys.
Voorts is het niet uitgesloten, dat het
openbaar kleuteronderwijs en
protestants-christelijke ulo met ruim
tegebrek te kampen krygen.
Wat de bouw van permanente
scholen betreft, mag worden
wacht, dat binnen afzienbare tyd
aanvang kan worden gemaakt met de
oprichting van een zesklassige derde
openbare lagere schooi en een twee-
klassige r.-k. kleuterschool. Voor de
bouw van een zesklassige prot.christ.-
lagere school kan in het eerste kwar
taal 1965 de ryksgoedkeuring worden
tegemoetgezien.
De aanvraag voor de bouw
gymnastieklokalen in seriebouw
nog steeds op het ministerie van On-
derwys. Kunsten en Wetenschappen
ir. behandeling. Het ware te wei
aldus B. en W., dat de procedure, die
voorafgegaan aan de bouw v. scholen
en gymnastieklokalen zou worden
vereenvoudigd en verkort. B. en
zyn echter niet ontevreden, daar
thans drie permanente gebouwen in
aanbouw kunnen worden genomen.
Het instructiebad c.a. komt naar ver
wachting in het jaar 1965 gereed.
De winstuitkering van het waterbe-
dryf wordt voor het jaar 1965- ge
raamd op i 11.000,— tegen f 12.088.—
styging der personeelskosten. Het
in 1964, dit houdt verband met de
verlies van 't badbedryf wordt voor
1965 f 1.165,47 hoger geraamd dan
voor 1964, n.l. f 12.956,32 in 1965 en
f 11.790,85 in 1964.
Door de recente loon- en pryssty-
ging valt ook voor het jaar 1965 een
stijging waar te nemen van de kosten
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK.
Beroepen te Maasdam en Cillaars-
hoek M. Jansen te Altforst c.a.
Bedankt v: Slochteren (toez.) W.
P. J. Oslnga te Ilpendam.
GEREF. KERKEN.
Bedankt voor Wlldervank P. J. Wes-
terneng te Oosterzee.
GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen
MARKTBERICHTEN
KATWIJK AAN DEN RIJN. 18 de
cember. Groenteveiling. Waspeen (per
kist): A-extra 6.00-6.20. Al 4.20-5.70
A2 2.40-6.50, B-extra 5.20-5.90. BI
3 90-5.70, B2 2.50-2.70. Cl 1.10
2.10, C2 0.70 1.90, bloemkool (per
100 St.): A2 25.00-62.00. Cl 15.00-
36.00, gele kool 6.00-13.00. groene kool
14.00, Boerenkool 11.00 14.00. spruiten
29.00 - 56.00. andijvie 22.00 -79.00. sel
derie (per 100 bos) 16.00—20.00. peter
selie (per 100 bos) 19.00. appelen (per
Jonathans 12—26, Goudrelnetten 12
26. Aanvoer waspeen 120.000 kg.
RIJNSBURG. 18 december. Bloemen
veiling Flora. Narcissen: Early Glory
72-80. Carlton 90. Helios 60-75. For-
tuna 85-90. Yellow Sun 90. Tulpen:
Lustige Witwe 180-225, Yellow
Triumph 145, Preludium 160 180,
Richter 220—2
Golden Yellow 115-160-170. Snow
Queen 215 per bos. Anjers: Sim wit
28 34. Sim rose 30—40. Sim rood 34
46. Shocking Pink 40—42, Dusty 36
43. Seltda 48 54 per 100. Hyacinten:
rinnocence 20-25—35. Ostara 23-28.
Carnegie 23-28. Anne Marie 25-30
per 100, Eupherbia 70 75 per tak.
RIJNSBURG. 18 december. Groen
teveiling. Waspeen 15 50 31 00. idem
van publieke werken. De totale sty
ging zal gaan bedragen f 90.000,De
aanzienlijke stijging van de kosten
van plantsoenen e.d. ad. f 46.180,
vindt naast de personeelskostensty-
ging zyn verhoging door toeneming
van de oppervlakte van de groenvoor
ziening. In 1964 een oppervlakte van
373.137 m2 groen, in 1965 425.947 m!.
De reinigingsdienst zal een nadelig
saldo hebben dat f 38.000,— meer be
draagt dan in 1964.
