EIDSCH
DAGBLAD
1EM-ZENDERS
VERZEGELD
Wilson onthult opzet
van Britse ANF-plan
Snelle doeltreffende
actie bij goed weer
Instructeurs laten
leerlingen te veel
voorrang „nemen"
Frankrijk, cle NAVO
en de Duitse kwestie
r
pgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 17 DECEMBER 1964
No. 31444
Directeur: E A. Ei. vaD Dlshoeck
toofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
r. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
ff icier van justitieP.T.T.-ambtenaren en marinemannen
net helikopters en betonningsvaartuig aan boorcl gebracht
(Van onze speciale verslaggever op zee)
De R.E.M.-zenders is vanochtend het zwijgen opgelegd. Met
ie helikopters en het betonningsvaartuig „Delfshaven" van de
uninklijke Marine werden kort na negen uur P.T.T.-functiona-
ssen met opsporingsbevoegdheid en Rijkspolitiemannen aan
lord van t.v.-eland voor de Noordwijkse kust gebracht. Zij ver
gelden de zendinstallaties en maakten proces-verbaal op. Aan
activiteiten van de sinds vrijdagnacht illegale zenders was een
ide gekomen.
lÊtt
)e actie begon om zes uur van-
fiend, toen het betonningsvaar-
J, dat normaal in de Rotterdamse
f| irkhaven ligt, maar nu in Hoek
I Holland verborgen was gehou-
i, koers zette naar het veel om-
eden 'platform in volle zee. Aan
bevond zich ook de Amster-
nse officier van Justitie, mr. J.
Hartsuiker, die de operatie per-
viilijk leidde. Omstreeks half ne-
had de „Delfshaven" het eiland
Hikt, maar in verband met de
'mende duisternis werd tot negen
gewacht voor tot actie werd
(eu*e uit 5000 pantalons
in elke maat - model of prijs
r/B BROEKEN-
SP&CfM/ST
c HAARLEMMERSTRAAT 195—197
jjVEER BERICHT
DROOG WEER
Het KNMI verwacht van heden-
t morgenavond:
Veranderlijke bewolking en aan-
fcnkelyk hier en daar mist. Op de
«este plaatsen droog weer. Aan-
inkelijk zwakke veranderlijke wind
»rgen tot matig toenemende noor-
slijke wind.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
18 DECEMBER
J Zon op: 8.44 uur; onder: 16.29 u
Maan op: 15.59 u.; onder: 7.49 u
'Hoogwater te Katwijk te 2.11 en
1129 uur.
laagwater te 10.23 en 22.40 uur.
Dit blad bestaat alt ZO pagina's
Een luchtopname van de be
drijvigheid rond het R.E.M.-
eiland, hedenochtend, toen leden
van de Rijkspolitie en de Ko
ninklijke Marine „aan boord"
waren gekomen om de appara
tuur te verzegelen.
Met in totaal drie helikopters van
de Marine werden na negen uur zes
man aan boord van het eiland neer
gelaten. De eerste twee helikopters
brachten vier marinemannen op het
helidek, die onmiddellijk begonnen
met het verwijderen van de antenne,
die dwars over het dek liep.
Handelsrelaties
met Rood-China
(Van
Haagse correspondent)
In het spoor van de voorvaderen
heeft een handelsmissie van dc „Cen
trale kamer van handelsbevordering"
in april en mei communistnsch
China bezocht en handelsrelaties
aangeknoopt.
Gistermiddag heeft zij haar rap
port. dat veel over het land' vertelt,
vrijgegeven en aan de per« een toe
lichting verstrekt. Naast Japan pn
Frankrijk heeft China voor ons land
de grootste belangstelling als han
delspartner De Nederlandse handels
missie was ook daarom bijzonder wel
kom, omdat Nederland reeds in 1949
het regime in China heeft erkend.
De missie heeft in Chim voor Ne
derlands gunstige ligging als „poort
van Europa" benadrukt In China is
belangstelling voor Nederlandse kapi
taalgoederen maar vooral voor Ne
derlandse kennis. Ook over de ver
koop van' de Fokkervliegtuigen F 27
en F 28 zijn besprekingen gaande en
er is een goede kans dal deze vlieg
tuigen het verouderde Russische ma
teriaal, waar men in China nu mee
vliegt, zullen gaan vervangen.
Fotograferen
De volledige R.E.M.-bemanning
was voortdurend bezig met het ma
ken van foto's. Intussen naderde de
„Delfshaven" het eiland. Op het heli-
kopterdek gaf een man in een hel
geel pak aanwijzingen aan de uitkijk
post op de voorplecht van het be
tonningsvaartuig. Tegen half tien
Radio-Noordzee was inmiddels zon
der aankondiging uit de ether ver
dwenen was de Delfshaven tot op
enkele meters genaderd. Een sloep
met drie man werd gestreken om
verbinding met het eiland te maken.
De marinemannen, die al aan boord
waren, hadden inmiddels de lift los
gemaakt, waaraan de kooi was be'
vestigd, waarmee gewoonlijk de „be
woners" van het eiland worden afge
lost. Met deze kooi werden enkele
personen aan boord gehesen. Waar
schijnlijk bevond mr. Hartsuiker zich
onder hen.
De helikopters, die een rookbom als
baken hadden achtergelaten, waren
teruggevlogen naar de kust. Maar om
half tien verschenen deze Sh-34 J-
toestellen van Squadron acht van de
Marine Luchtvaartdienst, dat onder
commando staat van luitenant ter
zee eerste klasse F. L. van Meerdyk,
weer boven het eiland om nog eens
zes man neer te laten. Aangenomen
werd, dat dit specialisten waren, die
de zender gingen demonteren. De
drukte rondom het eiland werd
steeds groter en de schepen met
journalisten kwamen steeds dichter
bij. Het radioverkeer via Radio-Sche-
veningen begon ook moeilijk te
worden.
Om tien uur verdwenen de heli
kopters weer uit het zicht. Zij vlogen
terug naar Valkenburg. Het weer was
intussen ideaal geworden. Een prach
tig zonnige wintermorgen.
Van de boulevard in Noordwijk kon
de actie toen met kijkers goed wor
den gevolgd.
Men zag de „Delfshaven" afmeren
aan een van de poten van het eiland.
Men kon de draagvleugelboot „Speed-
nik" zien, die met grote snelheid naar
het eiland was gekomen. Kapitein
Caarland van het ingenieursbureau
Heerema zat aan het roer met de
telefoon aan zijn oor. Hij telefo
neerde kennelijk met ingenieur Hee
rema. Aan boord van het eiland hiel
den twee politiemannen de wacht bij
de lift. Verder was er geen actie
r waarneembaar.
Nadere details
Loonronde twee
procent verwacht
(Van onze Haagse correspondent)
Verwacht wordt, dat morgen in
de Stichting van de Arbeid zal wor
den overeengekomen dat op 1 januari
een loonronde wordt gegeven van
twee procent. Van de toegestane
loonsverhoging van 5 procent voor
volgend jaar zal dan de resterende
3 procent worden gebri kt voor ver
dere c.a.o.-verbetering. Zoals bekend
moet de loonronde dienen om de
verhoogde A.O.W.- A.W.W.-premie-
last te compenseren.
De Lancering van de Italiaanse
kunstmaan. San Marco van de
Amerikaanse basis Wallops Is
land. Op de voorgrond een ra
dartoren. die-de start en vlucht
nauwkeurig volgde.
niet zien. Maar in het communiqué, i leis van Justitie in Amsterdam zou
dat het ministerie van Justitie om- houden. Tijdens deze bijeenkomst zou
streeks half elf verstrekte, en waarin hij nadere details geven over de ge-
de actie tegen het eiland officieel nomen maatregelen,
werd bekendgemaakt, stond te lezen,
dat mr. Hartsuiker zo spoedig mo
gelijk een persconferentie in het pa-
Vervolg pagina 2
Ongelukken met lesauto's wijzen uit
De Utrechtse politie heeft een
onderzoek ingesteld naar de on
gevallen met lesauto's in de pe
riode 1 januari1 december
1964. Gebleken is, dat bij drie
tot vier procent van alle aan
rijdingen in de stad leswagens
waren betrokken.
In de meeste gevallen was de „an
dere" partij strafrechtelijk schuldig.
De voorrangskwestie speelde 59 keer
een rol en in 46 van die gevallen was
het de lesauto, die wel voorrang had,
maar geen voorrang kreeg. Hieruit
concludeert hoofdinspecteur. Th. J.
de Vries, dat de instructeurs te veel
geneigd zijn hun leerlingen onder alle
omstandigheden voorrang te laten
„nemen". Hij vindt dit niet juist, als
daardoor'het verkeer in gevaar wordt
gebracht. De instrücteur, aldus hoofd
inspecteur De Vries, moet er rekening
mee houden dat zijn leerling nog niet
geroutineerd is, vaak niet zo snel kan
optrekken bij bijv. kruispunten en dat
het zijn eerste taak is de leerling be
grip bij te brengen voor wat in een
bepaalde verkeerssituatie wel of niet
kan, afgezien van de vraag of men
officieel in zyn recht staat.
Frankryk heeft gisteren op de
tweede dag van de ParUse NAVO-
conferentie, overeenstemming belem
merd over een viermogendheden—
communiqué ten aanzien van de
Duitse kwestie by de besprekingen op
de conferentie van de NAVO-minis-
terraad in Pary's. Wel gaf de woord
voerder van het Westduitse ministe
rie van Buitenlandse Zaken een een-
zydige verklaring uit, waarin gezegd
wordt, dat de ministers van Buiten
landse Zaken van de drie Westelijke
mogendheden en West-Duitsland het
er maandag j.l. over eens zyn gewor
den dat „de tyd is gekomen om te
zamen met de Sowjet—Unie geëigen
de stappen te nemen om het Duitse
volk mogelyk te maken het recht
van zelfbeschikking uit te oefenen."
Op de conferentie ingediende West
duitse voorstellen zullen verder door
de vier landen besproken worden.
De deskundigen van de vier landen
hebben, dinsdag vergeefs gepoogd
Franse instemming met een geza-
menlyk communiqué te verkrygen.
De Westduitse minister van Defen
sie Kai Uwe von Hassel zei gisteren
op de conferentie, dat er in militaire
kringen sterke steun bestaat voor een
ontwerp om langs de grens tussen
Oost- en West-Duitsland kern-land
mijnen te leggen. Het zouden Ameri- j pistolen
k»ans»
zicht i
De Amerikaanse minister van De
fensie McNamara zei, dat de Ver
enigde Staten meer dan achthonderd
intercontinentale ballistische pro
jectielen in NAVO-dienst hadden ge
steld, en verder meer dan driehon
derd Polaris-raketten en honderden
B-52 en middelzware bommenwer
pers, die alle intercontinentaal ge
bruikt kunnen worden.
Top-spion van
Tsjang Kai-sjek
overgelopen
Houdt afstand
Verder heeft de heer De Vries ge
constateerd, dat by de lesauto's het
venijn „in de staart" zit. Bij de 115
kop-staartbotsingen, waarbij een les
auto was betrokken, was het 100
keer „de andere auto" die de les-
wagen aanreed. Dat gebeurde meestal
omdat de leerling te plotseling stopte,
o.m. als, een verkeerslicht van groen
op oranje sprong. De andere ver
keersdeelnemers zullen, volgens de
heer De Vries, rekening moeten hou
den met het feit dat ongeioütineerde
ryders vaak te plotseling reageren in
bepaalde situaties en hij raadt hun
dan ook aan, behoorlyk afstand te pa bevinden. De verrassingsfactor
bewaren als ze achter een ieswagen biyft de basis van. de Russische stra-
ryden. tegie.
Volgens Von Hassel zou het groot
ste gedeelte van het Sowjctrussische
militaire potentieel, ondanks de com
munistische acties in Afrika en Azië,
zich nog in centraal- en Oost-Euro-
(Van onze Londense
spondent)
De Britse premier Harold Wilson heeft gisteren in een tot de
laatste plaats bezet Lagerhuis het voorstel van zijn regering vooi
een Atlantische kernmacht (ANF, Atlantic Nuclear Force) uit
eengezet. Dit is een variant op de door Amerika en West-Duits
land gepropageerde MLF (Multilateral Force), de nucleaire op-
pervlaktevloot met gemengde bemanningen. Volgens Wilson
de ANF als volgt moeten worden samengesteld:
Britse V-bommenwerpers, voorzover ze niet nodig zijn voor
gebieden buiten de NAVO;
Britse Polarisonderzeeërs, die in aanbouw zijn;
een gelijk aantal Amerikaanse Polarisonderzeeërs;
een element van nationaal gemengde militaire ploegen binnen
de gezamenlijke strijdmacht, waaraan ook niet- nucleaire
NAVO-leden kunnen deel
De Britse regering voelt niets voor
;n gemengde Polaris-oppervlakte-
vloot, de MLF, en heeft zich wat dit
betreft nog nergens aan gebonden.
De MLF is voor een belangrijk deel
van de Labourparty onaanvaardbaar.
Maar ook de conservatieven waren
destyds over het nut ervan verdeeld.
De ANF zou 5 procent van de totale
Westelyke nucleaire macht uitma-
Een van de voornaamste spionnen
van Tsjang Kai-sjek is zondag uit
Macao naar Rood-China gereisd en
overgelopen, zo meldt het persbu
reau „Nieuw-China". Het is de voor
malige generaal Tsjeng Ji-ming,
hoofd van Defensie. Tsjeng Ji-ming
had de leiding over sabotage-acti-
viteiten in China en was in het Por
tugese Macao gevestigd. Volgens het
Roodchinese persbureau had hy een
radiozender, codes, documenten, vyf
pistolen met geluiddempers, vier re
nnen zyn. die onder toe- volvers, munitie, handgranaten, een
n de Ver. Staten zouden blij- magnetische myn. tijdbommen,
ven en zij zouden als „schrikdraad" springstoffen en twee injectienaal-
moeten dienen om een communis- den voor gif moord bij zich. Tsieng
tische aanval af te schrikken zonder j Ji-ming voelde „dat hij geen toe
dat het tot strategische vergeldings- komst meer had door bij de Ameri-
maatregelen zou komen. De mijnen j kaanse Tsjang-kliek te blyven".
zouden niet automatisch ontploffen 4
wanneer er troepen het gebied zou- j
den binnenkomen maar door de ver- I Een Amerikaanse sergeant en een
dedigers tot explosie moeten worden vrouw zyn volgens de Westduitse
gebracht en van ingewikkelde bevei- I grenspolitie in Kassei de Oostduitse
ligingen voorzien zijn. Volgens Duitse grens overgegaan nadat him auto
even voor de grens by Mansbach
op Westduits gebied was blyven ste
ken. Oostduitsers, onder wie officie
ren, hadden voorwerpen uit de auto
gehaald en over de Oostduitse grens
gebracht. Zy staakten deze bezigheid
toen een Westduitse patrouille ten
tonele verscheen en hun gelastte het
Westduitse gebied te verlaten. De ge
noemde Amerikaan en de vrouw gin
gen met hen mee de Oostduitse grens
over, naar het scheen vrywillig.
De Westduitse grenspatrouille
vond een geluidsopname-toestel en
verscheidene bandjes in de auto. Ook
een identiteitsbewys met de naam
Claude D. Swain werd in de wagen
aangetroffen. De Westduitse politie
heeft een en ander aan een Ameri
kaanse legereenheid in Fulda overge
dragen.
Johnson benoemt
nieuwe minister
President Johnson heeft gisteren
in Washington het aftreden bekend
gemaakt van Luther Hodges als
minister van HandeL Tot zyn opvol
ger werd benoemd de 50-jarige John
Connor, een industrieel nlt New Jer
sey. Hy zal zyn ambt met Ingang
van 15 januari aanvaarden.
Hodges, die binnenkort 67 jaar
wordt, heeft sinds de installatie van
de regering-Kennedy in januari-1960
de portefeuille van Handel beheerd.
Hy had al eerder te kennen gegeven
dat hy, gezien zyn leeftyd, slechts
gedurende één regeringsperiode zou
aanblyven.
Connor is de eerste minister, die
door Johnson werd benoemd, sinds
hy wylen president Kennedy in no-
vember-1963 als Amerikaans staats
hoofd opvolgde Hodges is het twee
de lid van het kabinet Kennedy, dat
zyn ambt heeft neergelegd. De eerste
was Robert Kennedy, de minister
van Justitie.
Connor werd geboren in Syracuse
en heeft gestudeerd aan de univer
siteiten van Harvard en Syracuse.
Hy was o.m. president van een der
grootste farmaceutische ondernemin
gen in de V.S.
Uit goede bron werd gisteren in
Washington vernomen, dat ook de
minister van Fianciën, Douglas Dil
lon, van plan is binnen afzienbare
tyd zyn ontslag aan te bieden. Dil-
zyn vader willen opvolgen
als directeur van een grote bankiers
firma.
ken. De bevelhebber van deze ANF
zou zyn orders van een enkele ge-
zagsorganisatie opvangen, die buiten
de NAVO-raad zou staan.
Wilson heeft woensdagavond zo
niet het verlossende woord gesproken
in het Lagerhuis, dan toch de sluier,
welke over zyn Washingtonse bespre
kingen hing, een tipje opgelicht.
Wilson onthulde, dat het Britse
plan voor een Atlantische nucleaire
macht het nationale veto inhoudt
van de veertien landen waarvoor
bestemd is. Het betekent echter niet
„veertien vingers op de nucleaire
trekker", maar veertien vingers op
de veiligheidspal.
Wilson biyft gekant tegen de MLF
en tegen Britse deelneming daar
aan. Hy acht een polarisoppervla kte -
vloot juist het minst geschikte mid
del voor de toepassing van het multi
laterale beginsel en propageert daar
entegen nationaal gemengde militaire
teams op de grond. De Verenigde
Staten hebben het MLF-plan echter
nog niet laten vallen. Zoals men weet
heeft president Johnson het aan
Wilson overgelaten de bondgenoten
warm te maken voor een andere op
lossing. Wilsons krachtigste argu
ment voor een Atlantische nucleaire
strydmacht is, dat dit de versprei
ding van nucleaire wapens verhin
dert. Aangezien de veertien landen
het recht van veto zouden krygen en
de niet-nucleaire landen eventueel
collectief veto (dit was althans
de eerste indruk, Wilson las zyn ver
klaring namelyk met ratelende snel
heid voor, zodat iedereen woensdag
avond zyn eindoordeel erover moest
opschorten), zou dit artikel vyf van
het NAVO-verdrag op losse schroeven
zetten, het voorschrift namehjk dat
indien een NAVO-lid wordt aange
vallen, alle andere bondgenoten het
te hulp zullen snellen. Indien een
veto de ANF zou blokkeren zouden,
puur theoretisch, nog alleen de Ver
enigde Staten met hun eigen onaf-
hankelyke nucleaire macht kunnen
ingrypen.
Het plan-Wilson is ook interessant
omdat dit het bondsgenootschap wil
versterken, o.a door een gecentrali-
I seerde leiding en door een maximum
van onderlinge raadpleging en mili
tair-technische medezeggenschap.
Wilsons voorstel is tevens een po
ging om op een „nette" manier van
Engelands zelfstandige nucleaire wa
pens af te komen. De afschaffing
I daarvan voor nationaal gebruik had
Labour onder druk van de linker
vleugel en als prijs om de partijeen-
I heid te bewaren in haar verkiezings
programma beloofd.
Slot pag. 2
©uc/ Qfveuws
'i Uit het Leidsch Dagblad van
19 Dec. 1864:
J Wij vernemen, dat de bur
gemeester Mr. D. Tieboel Sie-
genbeek aan de leden van de 1
Gemeenteraad as. Woensdag 1
een diné zal geven.
(Advertentie) Photogra-
phie, buiten de Rijnsburgse 1
J Poort naast Klein Zomerzorg.
f De ondergetekende verwittigt 1
5 het geëerd publiek dat hij 1
lijn Atelier heeft geopend.
J. D. Kiek
