„Toch ben ik de beste
L.D. OVER T.V.
Stiefbeen-vertaler
houdt niet van de
„Stiefbeen-gein
ELISABETH BAS
SINT HEEFT
SOMS MOEILIJK
Opgericht 1 maart 1860
Donderdag 3 december 1964
Derde blad no. 31432
L.D. OVER RADIO EN T.V. L D, OVFR RADIO EN T.V. L.D. OVER RADIO FN T.V.
CABARETIER JAAP VAN DER MERWE:
55
duur voor ee
iets puntigs
lastig".
(Van onze rtv-medewerkster)
Cabaretier en Stiefbeen-ver-
jaler Jaap van der Merwe zat
Dp de plek, waar hij het liefst
sverkt. Aan een tafeltje ergens
nidden in Araericain aan het
Amsterdamse Leidseplein.
„Ik houd van deze plek", zegt
h,ij. „Hier héb je zo'n fijn geluids-
iecor. Zo'n stolp van lawaai, die
jeen beroep op je aandacht doet'.
Hij is eigenlijk een onopvallende,
dille figuur, zoals hij daar zit
ichter z'n kopje koffie, met zijn
tnafscheidélijke pen en papier.
Zijn toat felle, recalcitrante
manier van spreken is haast in
\egenstelling met zijn uiterlijk.
Jaap van der Merwe werkt weer in
ajn eentje. Een proefprogramma met
tart Brouwer werd geen succes. „We
lebben op het toneel onvoldoen-
le. eigenlijk helemaal geen raakpun-
ien met elkaar. Aart is erg visueel
m ik ben onvisueel. Nu ben ik dan
veer solo-entertainer geworden. Dat
levalt me best. Ik kan het en ik
irord er niet moe van. Daar ben ik
reel te vrolijk voor. Het slot applaus
s voor my een soort dope, die me
n een dronkenschap van triomf
jrengt".
Nieuwe plaat
Binnenkort. vermoedelijk rond
Kerstmis, komt er een nieuwe grote
plaat van hem op de markt. Ook
litmaal is by na weer alle muziek
ran hemzelf. „Ik heb geen muziek-
Dpleiding gehad. Maar muziek zit by
Dns in de familie. Mijn vader en zijn
rier broers waren sterren in de
harmonie. Mijn vader heeft bij voor
beeld jarenlang tuba gespeeld in de
Rotterdamse politie-harmonie".
Vyf jaar geleden, na een twaalf-
|arige ervaring als verslaggever en
kunstcriticus bij Het Vrije Volk,
kwam Jaap van der Merwe defini
tief in het cabaretvak. Hij begon al
fets eerder, want voor Wim Sonne-
Peld schreef hij voordien al diverse
teksten. Hij ging van start in een
|ege timmermanswerkplaats achter
het Leidseplein-Theater. Het succes
was op slag enorm.
Nieuwe stijl
„Het sloeg in als een bom", vertelt
hij. „Mijn cabaret was nl. nieuw van
Btyl. De cabarets van nu, zoals Lu-
relei en dat van Ferdinandusse, zou
den ondenkbaar zijn zonder het idee,
dat ik vyf jaar geleden had. Maar
goed, nu zijn we inmiddels dan vyf
jaar verder en mijn ideeën van toen
zijn nu niet meer bruikbaar. Maar
de anderen hollen er nog steeds ach
teraan".
„Het Nederlandse cabaret is in het
slop geraakt, zonder het zelf te we
ten. Alle heilige huisjes zijn omge
gooid en op die plaatsen staan nu
betonnen bunkers. Waarachtig, het
kan niet schuiner dan nu het geval
is en eigenlijk is het publiek er vol
maakt zat van. Ik houd wel van een
pikanterietje, maar niet van schuin
heid. Een grapje mag alleen schuin
zijn als het functioneel is. Als het
vorm geeft aan kritiek op de maat
schappij. Ontbreekt dat, nou, laat
het dan maar".
„Ik kies nu een andere richting,
een moeilijke. Persoonlijke grapjes
over Luns en dergelijke wil ik niet
meer net zomin als Wim Kan
trouwens. Wel wil ik maatschappe
lijke kritiek spuien. In de hoop dat
er wat van blijft hangen. Maar de
ellende is: de maatschappij wordt
ieder jaar moeilijker. Je krijgt alle
maal nare begrippen, zoals bijvoor
beeld de EEG. Dit zegt de
niets, ze vinden het
over bloemkolen. Om dat nou binnen
vijf minuten de maximale tijds-
Advertentle
"PARAAT"
-I
29ct
y:; "'J
v: i-
Onze melangeur
gaf u VA
het beste!
Calvinistisch
Ze noemen Jaap van der Merwe
weieens een calvinistische cabaretier,
ook al weet niemand, dat hy een
blauwe maandag in Leiden theologie
heeft gestudeerd. Hij verklaart het
zelf als volgt: „Ik heb geen jiddi-
sche gein, geen roomse lol en geen
Amsterdamse humor. Het etiket, dat
je dan krygt opgeplakt, heet calvi
nistisch". Hij heeft een klein select
publiek. Hy treedt op tijdens beslo
ten party's, voor clubs van intellec
tuelen en veel en graag voor studen
ten. „Hoe beter en leuker het publiek
is, des te dichter sta ik bij het voet
licht. Ik heb trouwens nooit veel
moeite met het publiek. De mensen
houden van een one-man-optreden.
>r geen echte volksmenners meer
zijn, hangen ze zich op aan ons".
Stiefbeen
We krijgen het over Stiefbeen, de
overal zo gewaardeerde serie, die
zelfs tot grote verbazing van haar
twee Engelse schrijvers Allen Simp
en Ray Galton, in ons land zo'n
doorslaand succes is. Dat succes is
twee dingen te danken: ten eer-
aan de simpelheid van de pro
bleemstelling (velen hebben in hun
familie of vriendenkring een derge
lijke senior en junior, die elkaar
het leven staan, maai- elkaar
niet kunnen missen) en ten tweede
vertaler Van der Merwe, die
kans heeft gezien deze serie in
typisch Nederlandse sfeer te bren
gen. Voor de NCRV gaat Van der
Merwe binnenkort nog twee Engelse
s vertalen: „Tonx Hancock",
met in de hoofdrol Joop Doderer als
Joop Nachtegaal. en „Frankie
Howard", met in de hoofdrol de Bel
gische acteur Anton Peters als Fons
Pardoes. Van Stiefbeen is sinds kort
ook een boekje uit. „Ik ben er niet
trots op. Die Stiefbeen-lol is name
lijk een soort humor, die ik door
gaans vermijd. Ik vermeld bij mijn
optreden dan ook nooit, dat ik nou
die man van Stiefbeen ben. Ik ben
niet zo'n lollige vent".
Krasse uitspraak
En tot slot zegt hij: „Wilt u nog
een krasse uitspraak van me? Dat
wordt namelijk altijd van me ver-
wacht. Vorige keer heb ik tegen een
journalist gezegd, dat ik de beste op
myn gebied ben. Maar toen werd
iedereen kwaad. Onzin, want het is
toch zo! Myn collega's zijn allemaal
beste lieden, maar ze missen poëzie
en hun produkten zyn gewoonweg
niet over het voetlicht te krijgen.
Je kan ze niet spelen. Die jongens
missen bovendien allemaal een
kritisch brein achter zich. Waarom
ik het dan wel alleen doe? Omdat
iedereen het slechter doet dan ik.
Dan doe ik het liever zelf
Rijdt veilig met melk
Mist, gladheid, duisternis. En
soms alle drie tegelijk. Man
achter 't stuur, denk aan melk.
Melk houdt fit, spitst ogen en
oren, verhoogt concentratie- en
reactievermogen. Drink een glas
extra, thuis of onderweg. Dat is
verstandig, veilig ea nog lekker óók.
Vraag per briefkaart aan het Nederlands
Zuivelbureau, postbus 4530Rijswijk
(Z.H.) het zelfklevende M-embleem
(7x8 cm) voor de achterruit van uw
auto. Dan steunt u de nuttige aktie
Rijdt veilig met melk".
(Van i
correspondent'.
Sint-Nicolaas heeft in deze da
gen soms teleurstellingen te in
casseren. De vorige week zag hij
zich door een pastoor in een Bra
bants dorpje al de toegang tot een
school geweigerd, omdat hij geen
„niet-tb-verklaring" had, en nu is
hij in zijn streven om ook het nog
niet voor hem toegankelijke Stap
horst te bezoeken, weer op ernstig
verzet gestuit.
Sints voornaamste tegenstander
in de Staphorster raad toonde
zich een SGP-afgevaardigde, die.
Verolme ontkent
T.R.O.S.-werving
(Van onze Haagse correspondent).
Zoals eerder vermeld, beschuldigt
„De Metaalkoerier" van de ANMB
scheepsbouwer Verolme ervan, dat hij
TROS-aanmeldingsformulieren onder
zijn personeel heeft laten verspreiden,
om op die manier een ietwat gefor
ceerde steun voor zijn TV-Noordzee
te verkrijgen.
De voorlichtingsdienst van het Ver-
olme-concem heeft hierop thans ge
reageerd met de mededeling, dat dit
aar is. De heer Verolme is reeds
maanden in Brazilië en kan dus geen
TROS-formulieren op zijn werf in
Rozenburg hebben laten uitdelen. Er
is inderdaad sprake geweest van uit
deling van formuleren op de werf,
r dit gebeurde op initiatief van
portier en een typiste. Toen de
secretaris van de ondernemingsraad
dit opmerkte en hierover opheldering
vroeg, is de TROS-actie op de werf
verboden. Het Verolme-bedrijf is
voorts nog door de REM benaderd,
die formulieren voor uitdeling wilde
sturen, maar de bedrijfsleiding heeft
geweigerd hierop in te gaan. Aldus
de mededeling van de Verolme-voor-
hchtingsdienst.
Het nieuwe luchthavenkantoor
van Schiphol, waarin tevens het
bemanningscentrum wordt on
dergebracht, komt steeds hoger
van de grond. Men is nu bezig
aan de negende verdieping.
Spaak in Londen
Wilson naar VS
De Belgische minister van Buiten
landse Zaken, Paul-Henri Spaak, is
gisteren in Londen aangekomen voor
besprekingen met Britse ministers
over de ontwikkeling in Kongo, over
voorstellen voor een Atlantische
kernmacht en over de economische
moeilijkheden die Engeland onder
vindt. Het bezoek vindt plaats op uit
nodiging van de Britse minister van
Buitenlandse Zaken, Patrick Gordon
Walker.
De Britse premier Harold Wilson
zal zondag a.s. naar Washington
vertrekken, waar hij maandag en
dinsdag besprekingen zal voeren met
president Johnson. De Britse premier
zal bij zijn bezoek aan de Verenigde
Staten vergezeld zyn van minister
van Buitenl. Zaken Gordon Walker,
de minister van Defensie Healey, de
chef van de Britse generale staf Lord
Mountbatten en twee andere hoge
ambtenaren.
Minister Healy zal, voor bespre
kingen met zijn Amerikaanse ambt
genoot McNamara, een dag langer in
Washington blijven dan de premier
en de minister van Buitenlandse Za
ken. Beide laatstgenoemden reizen
woensdag door naar New York, waar
zij dan een ontmoeting zullen heb
ben met secretaris-generaal Oe
Thant. Dezelfde dag nog vertrekken
zij naar Ottawa, voor besprekingen
met de Canadese premier Lester
Pearson.
waarschijnlijk tot zijn ergernis,
onder de naam Bisschop door het
leven moet. Hij trok van leer te
gen de plaatselijke middenstand,
die om commerciële redenen wel
iets schijnt te voelen voor een be
zoek van Sint-Nicolaas. Op felle
toon riep het raadslid uit, dat „dit
spotten met de heilige beginselen
van de reformatie" in de kiem
moest worden gesmoord. Welis
waar verklaarde burgemeester
Haverkamp hierin geen taak voor
de overheid te zien, maar de
woorden van de gereformeerde
spreker hebben de „echte bis
schop" toch wel zo aangegrepen,
dat hij zich nog niet in Staphorst
heeft laten zien
Baldadig
Sinterklaas, in een baldadige
bui, heeft een rel rond de dorps
pastorie in Maartensdijk veroor
zaakt. De goedheiligman liet zich
dezer dagen in het avonduur met
een auto by de pastorie afzetten,
met de bedoeling ds. A. J. Wijn-
maaien te vragen waarom hij niet
in hem gelooft. Van de dominee is
bekend dat hij bezwaren tegen
het Sinterklaasfeest heeft.
Voor Sinterklaas werd ondanks
herhaalde malen bellen niet
opengedaan. Wel verscheen even
later op last van de dominee de
rijkspolitie, die de Sint met zijn
knecht zonder pardon uit de pas-
torietuin verwijderde. „Dat doen
met iedereen, die er niets te
maken heeft, Sint of geen Sint"
aldus de politie.
Buiten het hek wachtte de
jeugd van Maartensdijk, die juist
de catechesatieles bij de dominee
achter de rug had. Onder luid ge
joel werd Sinterklaas door de
strenge arm naar de auto terug
gebracht.
Vrees voor angst
De documentaire .Durven we
bang te zijn?" van Gabri de
Wagt kan op twee manieren be
sproken worden. In de eerste
plaats als werkstuk van een
aankomend televisieregisseur, in
welk geval het goede camera
werk, de vloeiende montage, het
belangwekkende onderwerp, de
distinctie waarmee het onder
werp aangepakt werd, de zorg
zame afwerking op allerlei on
derdelen (muziek, stem van
commentator) en bovenal het
vele verzette werk te prijzen zou
zijn. In de tweede plaats als het
verlengstuk op televisie van de
eminente radio -docum entarist
Gabri de Wagt, die ons met se
ries als „Signalementen van het
ik" en „Signalement van het an
dere ik" radio-documentaires
schonk die voor de Nederlandse
radio de waarde van „klassie
ken" hebben. In dat laatste ge
val zou zijn te reppen van te
leurstelling over een eersteling
die meteen al een „eenling" had
moeten worden, maar het niet
werd.
Wij kiezen toch maar de laat
ste methode. De Wagt heeft dat
aan zich zelf te wijten: dan had
hij maar niet zo'n voortreffelijke
reputatie als radioman moeten
opbouwen. Een van de belang
rijkste bezwaren is, dat hij een
uitermate boeiend onderwerp
de angst, versnipperde tot bang
heid, vrees, schrik, zelfs verle
genheid en andere lagere vor
men van vrees. Angst is onbe
stemd, vrees koestert men be
wust voor iets bepaalds. Je hebt
levensangst en hoogtevrees. In
het spraakgebruik worden angst
en vrees door elkaar heen ge
bruikt, maar dat hoeft voor een
documentaris nog geen reden te
zijn om hetzelfde te doen. Een
ander bezwaar was, dat Gabri
de Wagt te ijverig was. Meer dan
heeft hij voor de ca
mera gehaald, en allemaal ver
telden zij lets, d.wz. net iets
meer dan niets, maar helaas
lang niet alles. Mensen traden
uit deze documentaire niet naar
voren, niemand kwam tot ont
wikkeling, het bleef bij een paar
opmerkingen en daarmee basta.
Het werd daardoor een soort
dieptepeiling van de oppervlakte.
Een derde bezwaar gold de „con
ventionele wapenen" waarmee
Gabri de Wagt ons te lijf ging.
Alles werd opgesomd: de raket
lancering, de muur, het Concilie,
het nozemdom, het concentra
tiekamp, de griezelfilm, de zee.
Sinterklaas, de eerste schooldag,
de oorlog, de werkloosheid, Cas
tro, de hongersnood, de ouder
dom, de dood, hoge huizen, brede
pleinen, noem nog maar iets op.
Het had allemaal te maken met
die vraag: „Durven we bang te
zijn?" Het was alsof men Gabri
de Wagt als een telefoniste voor
een schakelbord zag zitten waar
in hij dan in een bewonderens
waardig tempo links en rechts
stakkertjes in de honderden
gaatjes stopte zodat prompt van
overal vandaan gesprekken, in
dit geval beelden, binnenkwa
men. Die beelden vulden echter
niet aan, verhelderden het ge
sprokene niet, maar liepen ge
woon met de woorden op.
Door prof. dr. L. N. J. Kamp.
dominee C. Aalders. Nol Gregoor
en prof. dr. R. Ryksen werden
overigens wel enkele zinnige din
gen over de angst en de vrees
gezegd, maar zij bleven als losse
opmerkingen in de lucht han
gen. Aan het eind van de docu
mentaire werd gezegd dat het
niet meer dan een confrontatie
met alle problemen was geweest.
Het leek echter nog het meest
op een inleidende samenvatting
van wat in de komende twee uit
zendingen nader bekeken en uit
gediept, resp. duidelijk gemaakt
zal worden.
EERSTE NET KRO
GERO CASSETTES
in Zilvium - Zildura - Zilmeta
uitvoering.
JUWELIER - HORLOGER
F. W. PLESSEN
Agrarisch nieuws
NTS-journaal
Brandpunt, actualiteiten
Kyk op kunst
Judith, toneelspel van De Peyret Chappuis
Epiloog
NTS-journaal.
TWEEDE NET AVRO
8.00 uur Nieuws in het kort NTS
8.01 uur Der Schauspieldirektor, opera van
8.35 uur Getrouwd, ongetrouwd, film
9.00 uur Los Indios Tabajaras
9.15 uur AVRO's Televiarier, actualiteiten
9.55 uur documentaire over Chr. Huygens.
TV NOORDZEE
de jeugd
De ontvoering van mr. Ed, vo<
Popeye, tekenfilm
Wist u dat? Edgar Allen Poe
Victory at sea: De ondergang van Graf Spee
New Breed: Het dal van de drie Charley's.
Was het Lurelei-
cabaret kwetsend
Het Eerste Kamerlid, de heer Van
de Vliet (V.V.D.), heeft aan de mi
nister van O. K. en W. schriftelijke
vragen gesteld over de televisie-uit
zending van het Lurelei-cabaret, die
de VARA op dinsdag 24 november
uitzond.
Het Kamerlid vraagt of de minister
de mening deelt, dat verscheidene
bevolkingsgroepen zich terecht door
deze uitzending gekwetst kunnen ge
voelen. Voorts vraagt "hij of de be
windsman zijn zienswijze ter kennis
van de V.A.R.A. wil brengen.
VOOR VRIJDAG 4 DECEMBER
Hilversum I. 402 m.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende
Woord. 7.15 Ouverture.... radio voor
vroege mensen. (7.55 Overweging). 8.00
Nws. 8.15 Het bezoek van Paus Paulus
VI aan het Eucharistische Congres te
Bombay. 8.25 Ouverture (verv.). 8.50
V. d. huisvrouw. 9.35 Waterstanden.
9.40 Schoolradio. 10.05 In de Platen -
soos: gevar. progr. voor oudere luis-
i tuinbouw.
12.33 Ballroomork. 12.45 Het bezoek
van Paus Paulus VI aan het Eucharis
tisch Congres te Bombay. 13.00 Nws.
13.15 Wissewassen, licht progr. 13.35
V. d. vrouw. 13.45 Lichte- en amus-
muz. 15.00 Schoolradio. 15.30 V. d.
zieken. 16.30 Alt en piano en instr.
trio: Spaanse volksliederen en moderne
Vliegende schijven
20.20
Zang
militairen. 20.20 Omroepork.:
Bombay. 19.35
progr. v. d.
Act. documentaire. 21.40 Lichte gram.
22.00 Gram. of act. 22.15 Zwart op wit:
act. publlkaties over Kerk
land-~ en tuinbouw. 12.33 Act. 12.38
Licht instr. kwintet. 12.55 Tentoon
stellingsagenda. AVRO: 13.00 Nws. 13.15
Meded..
Beursber.
klass. liederen. 13.55
of gram.
tan en i
ij de tijd i
sluitend: In eigen persoon, gesprek.
natuurwetenschappen. 18.40 Jazz-
rondo. 19.00 Kiosk: artikelen uit de
weekbladen. 19.10 Koorzang. 19.30
Kunstkron. 19.55 Eerste kolom, praatje.
Chansonprogr. 20.55 Openbaar Kun
satirisch progr. 22.15 Zige'
ork.: Hongaarse volksmelodieën. 22.30
Nws. 22.40 Spontane reacties: muzikale
discussie. 23.10 Lichte gram. 23.45 Soc.
(Over de 4e lijn van 18-20 uur)
Modest Moussorgsky. „Boris Godou-
lov". Opera in een proloog en vier
geïns tr urnen-
Christina Hadjikoleva, Ekaterii
guieva, sopraan; Kina Kosse'
Kalin, Mela Bougarinovltch,
i-sopraan;
Vasil Ben-
Ouzounov.
Milen Paounov, tenor; Nlcolaï Chris-
Bojan Katzarsky, Jacques Mars,
chev, John Lanigan,
Kondov)Orkest
torium van Pari
Cluytens.
TELEVISIEP
20.00 Journaal. NCRV: 20.20 Pa Pin
kelman en Tante Pollewop, beeldver
haal. 20.25 Attentie. 20.50 Stiefbeen en
Zoon, TV-spel. 21.30 Ooggetuige, film-
rep. over Suriname. 21.55 Nou Jij weer.
amus.prog. 22.30 Delegeren, dagsluiting.
NTS: 22.40-22.45 Journaal
Nederland II: NTS: 20.00 Nieuws in
het kort. VARA: 20.01 Langs de weg....
TV-film uit de Dick Powell-serie. NTS:
20.50 In vertrouwde handen, medisch
progr. VARA: 21.15 Zang en gitaar.
21.45 Achter het i
Presentatie
deelnemers
Songfestival
in februari
(Van onze t.v.-medewerkster)
Op 8, 9, 10, 11 en 12 februari wor
den aan de Nederlandse kijkers uit
studio Concordia in Bussum de voca
listen voorgiesteld. die een kansje
gaan wagen om uitgezonden te wor
den naar het Eurovisiesongfestival.
Die vocalisten zijn Trea Dobbs,
Ronnie Tober, Conny van den Bos,
Gert Timmerman en Shirley Zwerus'.
Deze uitzendingen duren elk 20
minuten. Ze worden geplaatst direct
na afloop van het N.T.S.-joumaal.
Dit keer is er een andere formule
voor de keuze van het repertoire: de
solisten mogen zelf kiezen uit wat
hun tot 8 januari wordt toegezonden.
Iedere solist zingt in de uitzending
drie liedjes. Men is vrij in de keuze
van de arrangeur. Vaste begeleider
van alle artiesten wordt Dolf van
der Linden met het Metropole-orkest.
Tijdens de finale op 13 februari
wordt de solist en het liedje uitge
kozen, die Nederland zal vertegen
woordigen op het songfestival dat
op 20 maart 1965 in Napels zal wor
den gehouden. De produktie van het
Nederlandse songfestival berust bij
Karei Prior.
Ivens maakt film
over Rotterdam
•Van onze Haagse correspondent»
Joris Ivens is in principe bereid
i gevonden een film over Rotterdam
I te maken. Het zal dan een geheel
vrije film worden.
i De moeilijke financiële situatie,
i waarin de Maasstad zich thans be-
vindt, maakt het moeilijk het beno-
digde bedrag van circa f 125.000, voor
deze Ivens-film uit te trekken. Er
zullen echter door de gemeente toch
naar mogelijkheden worden gezocht.
Ondertussen heeft de Nederlandse
Fllmproduktie Maatschappij zich be
reid verklaard voor een voorfinancie
ring te zorgen.
Joris Ivens is thans in Nederland
om zich op dit project te oriënteren.
De stad is hem niet onbekend, want
hy studeerde destijds aan de handels
hogeschool en hij maakte er in 1928
zijn eerste volwaardige film „De
1 brug".
