Niet-genaturaliseerden hoeven
niet in dienst in Australië
TOESTAND IN ZUIDOOST AZIE NOOPT
TOT WEDERINVOERING MILITIEPUCHT
Jury in Stanleystad
selecteert bevolking
Alleen BOLS kan BOLS maken
BOLS -eiken dag een glaasje
LEIDSCH DAGBLAD DONDERDAG 3 DECEMBER 1964
Niet genaturaliseerde Nederlandse immigranten worden vrij
gesteld van de door de regering-Menzies voorgestelde verplichte
militaire dienst in Australië. Dit is één van de uitzonderingen in de
aangekondigde herinvoering van nationale dienstplicht. Dat de
animo om zich te laten naturaliseren tot Australisch staatsburger
de grote wens. die de Australische overheid voor alle immigran
ten koestert allerminst door de voorgestelde verplichte militaire
dienst zal worden aangewakkerd, is in het parlement al naar voren
gebracht.
inig of geen oppositie tegen de
voorgestelde defensieplannen kunnen
uitoefenen.
Instemming
De bond van teruggekeerde strij-
;rs, de sterkste en invloedrijkste
groep van niet-politieke verenigin
gen (met het recht om rechtstreeks
met het kabinet te spreken), heeft
altijd al militaire dienstplicht voor
gestaan en bepleit en heeft zich nu
ten gunste van de defensieplannen
geuit. Onder de werkgevers en zelfs
onder de jeugd wordt nauwelijks
kritiek uitgeoefend.
Wie de wapenrok zal moeten aan
trekken, zal worden beslist door wat
oud-minister Arthur Calwell, leider
de oppositie in het parlement,
notmt: „De Russische roulette", n.l.
door middel van een loterij. knik
kers gemerkt met de data van de
Vreemdelingen
Maar zo redeneert de regering-
niet-genaturaliseerde immigran
ten zijn „vreemdelingen". Zy hebben
geen trouw aan Koningin Elizabeth
van Engeland, die ook koningin van
Australië is, gezworen. De Australi
sche minister-president, sir Robert
Menzies, die de mededeling over de
immigranten deed in de Tweede Ka
mer (geheel onverwacht, na een
fluistergesprek met een zijner mi
nisters voor het forum van de ka
mer), zei, dat kamerleden goed moe
ten bedenken, wat het zou inhouden
als „vreemdelingen" zouden worden
gedwongen militaire dienst in Austra
lië te verrichten.
Immigranten van 20 jaar (dat is
de leeftijd voor de dienstplichttigen)
behoeven zich zelfs niet te laten re
gistreren. Zij kunnen echter wel vrij
willig dienst nemen, zo verklaarde de
regering. Overwogen zal verder wor
den of hun bij dienstneming in het
leger het Australische staatsburger
schap meteen zal worden verleend.
Dit is klaarblijkelijk bedoeld als
een goedkeurend klopje op de schou
der van de immigranten, maar wij
hebben zo het idee dat uitzonde
ringen daargelaten naturalisatie
geen aantrekkingskracht uitoefent op
hen die al langer dan vier jaar de
tijd hebben gehad om Australisch
staatsburger te worden (n.l. van hun
16e jaar af). Het is wel duidelijk, dat
de Australische regering bij de voor
genomen invoering van nationa
le dienstplicht de draagwijdte ervan
niet in alle omstandigheden heeft
Voor twee jaar
De aankondiging, dat de in 1960
afgeschafte verplichte militaire
dienst hier nationale dienst ge
noemd wederom zal worden inge
voerd. en nu niet voor iedere dienst
plichtige voor een periode van drie
maanden, zoals voor 1960 het geval
was. maar voor twee jaar heeft bij
de bevolking minder kritiek ontmoet
dan bij de politieke oppositie, de ar
beidsparty (Labour). Het publiek
zowel werkgevers als werknemers, be
seft. dat in de toegespitste interna
tionale verhoudingen, met name in
zuid-oost-Azië. mineer aandacht aan
de defensie moet worden besteed.
Die mening is niet van vandaag of
gisteren. De arbeidsparty heeft al
meer dan tien jaar lang aangedron
gen op verbetering van de defensie
door uitbreiding van het leger, lucht
macht en vloot, maar de coalitie-re
gering van Sir Robert Menzies (libe
ralen en boerenpartij), die al sinds
1949 in het zadel zit. neeft er weinig
aandacht aangeschonken en in 1960
de nationale dienstplicht zelfs afge
schaft.
Kritiek
De kritiek van de arbeidsparty op
de jongste defensie-voorstellen richt
zich dan ook niet op het feit van de
voorgestelde her-invoering van die
dienstplicht, maar op de bijkomende
verplichting, dat de jonge rekruten
gedwongen kunnen worden buitens
lands te dienen in vredestijd.
Een Australische soldaat
Sir Robert Menzies heeft de defen
sie-plannen ingediend met een be
roep op o.a. de „volkomen ongerecht
vaardige gewapende agressie van
donesiè tegen Maleisië", die een
kelijk oorlogsgevaar zcu kunnen
scheppen". Met deze woorden van Sii
Robert wordt duidelijk geïllustreerd,
dat de Australische regering niet lan
ger overtuigd is van de vredelieven
de bedoelingen van Indonesië. Het
feit ook, dat de Australische regering
van plan is aan de Australisch- In
donesische grens op Nieuw Guinea
bijzondere aandacht te schenken in
haar defensie-program, wijst er op,
dat dc overheid zich zorgen maakt
over de houding van Indonesië te
genover Australië.
Voorts beroept de regering zich
voor haar defensie-voorstel op de
guerrilla-oorlog in Vietnam en de
dreiging van de Vietcong en commu*
mstisch China in dit deel van zuid
oost Azië.
365 dagen van het jaar in een
draaiende ton: de jongens, wier ge
boortedatum uit die ton wordt gevist,
zyn het haasje.
Behalve niet-genaturaliseerde im
migranten, worden van de voorge
stelde dienstplicht ook vrijgesteld ge
huwden, studenten, leerlingam
bachtslieden, enz. Zo komt het er op
neer, dat van elke twintig jonge
mannen van 20 jaar er slechts een
in werkelijke dienst zal worden op
geroepen.
Vrijwilligers
Tot goed begrip diene, dat de
Australische verdedigingsmacht uit
sluitend bestaat uit vrijwilligers en
dat daarnaast een burger defensie
macht bestaat, en Citizen Military
Force, eveneens vrijwilligers, die in
nauwe samenwerking met het be
roepsleger, in vrije tijd oefenen. Vol
gens de regering heeft de vrijwillige
dienstneming, aangevuurd door
propaganda-acties in de pers. niet
voldoende resultaat opgeleverd (be
grijpelijk bij een bloeiende economie,
waarin een tekort aan arbeidskrach
ten bestaat) en moest de overheid
daarom wel tot het middel van de
verplichte dienstneming komen.
Vóór het nieuwe defensie-program
ma werkelijkheid wordt, zullen de
kiezers zich uitspreken in de verkie
zingen voor de senaat op 5 decem
ber. Sir Robert Menzies kykt onge
twijfeld met verlangen en met vrees
uit naar wat Sinterklaas hem die dag
zal brengen: pepernoten (meer ze
tels) of de gard. Doch hoe de uit
slag ook zal zyn, de defens'e zal
worden versterkt; want de arbeids
party zelf heeft zich al vroeger in
die zin uitgelaten. De internationale
ontwikkeling laat ook haar geen
keus.
T raosheid
Men vraagt zich hier echter af,
welk nut defensie-maatregelen heb
ben, die slechts 4200 jongemannen
van 20 jaar en ouder onder de wa
penen roepen in de tweede helft van
het volgende jaar (inplaats van di
rect) en welk nut opvoering van de
legersterkte heeft van de huidige
22.000 man tot 37.000 tegen het eind
van 1966, inplaats van onmiddellijk.
(Toen het nationale oefenschema
voor militaire dienst nog van kracht
was. dus vóór 1960, werden jaarlijks
-33 750 man opgeroepen)Dezelfde
vragen worden gesteld met betrek
king tot de vloot: het enige vlieg
tuigmoederschip dat Australië bezit
(en onlangs bij een botsing op zee
zwaar beschadigd werd), zal worden
gemoderniseerd (kosten: 80 miljoen
gulden), maar het zal twee jaar du
ren voor het werk klaar is. Als de
defensie zo dringend verbetering be
hoeft. loopt de regering dan niet
achter de feiten aan. zo vraagt men
zich af. De overheid wenst de vloot-
sterkte uit te breiden met 3800 man
(20 procent) en de luchtmacht met
4400 man, afgezien van de verster
king van beide machten met ma
terieel
Kosten
Nieuwe U.B. in
Nijmegen
Op het landgoed Heijendael van de
Katholieke Universiteit in Nijmegen
is 't eerste beton gestort voor de grote
universiteitsbibliotheek, die twee mil
joen boeken gaat omvatten. Met de
bouw van de bibliotheek, die is ont
worpen door het architectenbureau
Kraayvanger in Rotterdam, is
f 6.000.000, gemoeid. De boekenschat
van de universiteit wordt onderge
bracht in een boekentoren van zeven
verdiepingen en ondergrondse maga
zijnen. Via een intern telexsysteem
wordt in de toren het gezochte boek
aangeduid, waarna dit -exemplaar
door een glijgoot naar de plaats van
bestemming wordt gevoerd. Hiermee
wordt bereikt dat elk boek uiter
lijk binnen vijf minuten na de aan
vraag kan worden geleverd. In het
gebouw worden onder meer ook een
leeszaal met een capaciteit voor 250
bezoekers, een aparte tijdschriften
leeszaal en enkele afzonderlijke stu
diekabinetten ingericht. Verwacht
wordt, dat de bouw in augusutus
1967 zal zijn voltooid,
Adlai Stevenson, de Amerikaanse uit Stanleystad in Leopoldstad is
vertegenwoordiger by de V.N. heeft
secretaris-generaal Oe Thant in een
brief verzocht zijn invloed aan te
wenden om de bevrijding te bewerk
stelligen van de gijzelaars, die zich
nog in handen van de
bellen bevinden. Deze
keren in een wanhopige situatie, al
dus Stevenson, die een beroep doet op
alle V.N.-leden zich het lot van de
gijzelaars aan te trekken.
In Leopoldstand vernam het Fran
se persbureau AFP, dat Kongolese
regeringseenheden en blanke vrij
willigers op het voetbalveld van Stan
leystad een tienduizend Kongolezen
bijeen hebben gebracht, die een voor
een door een speciale jury worden
ondervraagd. Zy, die niet als rebellen
worden aangemerkt, krijgen het
recht een witte .zakdoek of een das
van dezelfde kleur te dragen. Kon
golezen in Stanleystad, die niet in
het bezit zyn van dit „vrijgeleide",
worden volgens een journalist, die
Het hele defensieplan zal, over drie
jaar gerekend, 3232 miljoen gulden
extra kosten, zodat de totale defen
sie-uitgaven in drie jaar 9.760 mil
joen gulden zullen bedragen. Op
een bruto nationaal produkt van
69.856 milj. gld. is dit een uitgave
van iets meer dan vier procent per
jaar (in Nederland is 2.584 miljoen
guklcn voor de defensie in de be
groting voor 1964-65 uitgetrokken).
Velen in Australië vragen zich, ge
zien de plannen en de kosten, af of
de plotselinge ommekeer in het re
geringsstandpunt ten aanzien van de
defensie (nauwelijks twee weken ge
leden sprak zij zich tegen nationale
dienstplicht uit) is ingegeven door
het feit, dat er op 5 december a.s.
algemene verkiezingen voor de Se
naat (Eerste Kamer) worden gehou
den. De regering heeft op het ogen
blik in de Senaat slechts een meer
derheid van twee zetels. De arbeids
party heeft altijd op versterking van
defensie aangedrongen en zou dus
MET EEN ENKEL WOORL
BINNENLAND
begraven De 39-jarige ma-
lem Heljtmeyer van de Neder-
andse Luchtmacht ls gisteren met ml-
bewusteloos was geworden.
Dodeiyke val De 74-jarige mevr.
Th. J. van der Moore-van Driel uit de
Fahrenheitstraat ln Den Haag Is by
kennissen van een trap gevallen, zy
ernstig gewond, dat zy in het
de gemeente
ziekenhuis Zuidwal overleed
kenspest Nadat maandenlang
"e Wierden vry was van var-
het bedrijf van de
landbouwer J. W. Klein Schaarsberg
een geval van deze ziekte geconsta
teerd. 98 dieren moesten worden afge
maakt.
Brand in ministerie De Haagse
brandweer heeft gisteravond in de kan
tonen van het ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid op de hoek
van de Zeestraat en de Javastraat een
uitslaande brand geblust. De brand
woedde ln een goederenliftkoker en
werd op drie etages aangepakt. Binnen
een uur was gevaar voor uitbreiding
bezworen. Een kantoor van het Rijks-
brandde uit. De bedryfs-
Brandschade half miljoen Een
;ware uitslaande brand heeft gister-
vond een grote houten fabriekshal
voorraad gas deed het i
rij Metapers in Groote-
gas. De grote
duister, al gaat het vermoeden ln de
richting van kortsluiting.
Fabrieksbrand In de chemische
fabriek Denka in Kootwykerbroek, is
?rmoedellJk veroorzaakt door
een oneKachel. die overdag gebruikt
was voor droogwerkzaamheden. De
schade beloopt waarschijnlijk enige
BUITENLAND
Incident In het
gebied van Dan aan de Syrlsch-Israë-
llsche grens heeft gisterochtend weer
een vuurgevecht plaatsgehad. Om
verd in hetzelfde geb
Israëlische patrouille beschoten. Van
daag ls de Veiligheidsraad bijeenge
komen ter voortzetting van het debat
over het Incident van 13 november.
hersenontsteking
laatste vyftlen maanden
diamanten schaarst
>rden, niet al-
Geweigerd De regering i
Armstrong en zijn gezelschap verboden.
Een reden werd niet opgegeven. Arm
strong zei. dat hij het erg vond, dat de
liefhebbers van Jazzmuziek nu niet in
de gelegenheid zyn hem te horen.
Verjaring verlengd Ook de Bel
gische Senaat heeft met 124 tegen 10
stemmen en 3 onthoudingen het wets
ontwerp goedgekeurd, waarbij
jaring van bij verstek uitgesproken
doodstraffen wegens oorlogsmisdaden
wordt verlengd van 20 tot 30 Jaar. Het
ontwerp werd de vorige maand reeds
aangenomen door de Kamer van Volks-
aangekomen, zonder meer neerge
schoten. Volgens deze zelfde journa
list vechten de honden in Stanleystad
de in staat van ontbinding
kerende lyken, waarmede de straten
de stad zyn bezaaid en die
onverdraaglijker wordende reuk
spreiden.
De linkse rebellen beschieten Stan
leystad onophoudelijk vanuit stellin
gen op de linkeroever van de riviei
de Kongo. Hun vuur is echter slecht
gericht, aldus deze journalist.
Premier Tsjombe is gisteravond uit
Parys naar Leopoldstad terugge
keerd na o.m. besprekingen met pre
sident De Gaulle te hebben gevoerd.
Voor zijn vertrek verklaarde hij dat
zijn overleg met de Franse president
opbouwend" was geweest,
een persconferentie had hy
eerder verklaard dat er geen sprake
kan zijn van onderhandelingen met
de rebellen in zyn land. Het zyn
moordenaars die al meer dan
duizend Kongolezen hebben gedood,
aldus Tsjombe.
Tsjombe had opnieuw kritiek op
de Egyptische en Algerynse vijan
digheid tegenover zijn regering ei
,Wy hebben een aantal diep
ongelukkige Kongolezen gevonden die
door de rebellen in Stanleystad als
slaven aan de plaatselijke autori
teiten in het zuiden van Soedan ver
kocht zijn om in ruil wapens te. krij
gen". Tsjombe zei dat het bekend is
dat de rebellen via de Soedan
buitenaf wapens ontvangen.
Toen hem gevraagd werd naa
Chinese invloed op de rebellen, zei
Tsjombe dat Chinese wapens aange
troffen zyn. Hy gaf geen verdere
bijzonderheden. Tot zover Tsjombe.
De Soedanese regering heeft de
naar Soedan gevluchte Kongolese op
standelingen toestemming gegeven
voor militaire oefening op haar
grondgebied, zo meldt het soedanese
persbureau.
Gisteren hebben in de steden van
communistisch- China 2,5 mil
joen personen protestdemonstraties
gehouden tegen de Amerikaans-Bel
gische interventie in Kongo, aldus
het persbureau Nieuw-China.
meisjes onder de 1
nog geen mijnen hebben
Sterke styging De drie Benelux-
landen hebben ln de periode Januarl-
augustus 1964 geëxporteerd voor eer
waarde van 5.854 miljoen dollar, eer
verhoging van 14 procent vergeleker
met dezelfde periode
miljoen dollar, een verhoging
20.3 procent vergeleken met de:
periode van vorig jaar.
Straalvliegtuig op Tempelhof Een
Boeing 727 straalvliegtuig ls het eerste
straalpassaglersvliegtuig geworden, dat
ooit geland ls op het vliegveld
pelhof in West-Berlijn. Tot nu toe
dit vliegveld vermeden door straal'
tulgen omdat het kortere landin_
nen heeft. Het toestel landde cp het
vliegveld om aan te tonen, dat sti
vliegtuigen gemakkeiyk in dit deel
Beriyn kunnen landen.
Onderzeeboot „Sani Rayburn" -
Newport News ln de Amerikaanse s
Virginia ls de 28ste Polarls-onderzee-
boot in "dienst gesteld. De na:
het vaartuig is „Sam Rayburn
gevallen. In
,eidóe
cjencia
Den Haag. 8
Hogewoerd 175: Dienstvergadering
van Jehovah's Getuigen. 7.25 uur n.m.
VRIJDAG
Oude Vest 13: Evangelisatie Chris-
tengem. „Ecclesia". 8 uur nm.
ZATERDAG
Hogewoerd 175: Jehovah's getuigen.
Dienstlezing. 8 uur n.m.
ZONDAG
Dr. Van Voorthuysenschool (aula)
Pinkstergemeente. 3 uur nm.
Hogewoerd 175: Wachttorenstudie
van Jehovah's getuigen. 4 en 6.30 uur
nm. Openbare lezing. 3 uur n.m.
Steenschuur 6: Kerk van Jezus
Christus van de heiligen der laatste
dagen. 10.30 uur v.m.
DINSDAG
Breestraat 25: Ledenverg. Openbare
Bibliotheek „Reuvens". 9.30 uur n.m.
Petruszaal (Lammenschansweg)Dla-
Spr.
..De aanvang van
i Rhelnland". 8 uur
Stadhuis (wachtkamer trouwzaal)
Zitting Bouwfonds Ned. Gemeenten.
Zomerzorg: Vola. Filmavond Pelt i
de Zwijgerlaan 105: Bahaï-gt
spreksavond. 8 uur nm.
Zoeterwoudseweg 1Aandeelhouder)
rg. N.V. Ned. Electrolasmy5 u(
BIOSCOPEN
jxor: „De rode lampjes". 18 jr. Di
2.30. 7 en 9.15 uur; zat. 2.30 enl
Studio: „Les i
Trianon„The bridge
Kwal". 14 jr. Dag. 2 ei
WOENSDAG
Boshuis: Socletelt herv. Boshuizer-
wyk. 7.30-10 uur nm.
Camera-theater: K. en O.-film van
de maand „De kampioen-leugenaar".
7 en 9.15 uur nm.
Stadsgehoorzaal (kleine zaal)Le
denvergadering Ned. Ver. van Hulsvrou-
HAAGSE
AGENDA
(Van dond. 3 dec. t/m woe. 9 dec.)
DONDERDAG 3 DECEMBER
Dlllgentla. 20 uur. Letzeburger Thea
ter speelt „Woyzeck" en „Eln Teschte-
Dlllgentia. 20 uur. West Nederlands
Symphonleorkest.
DECEMBER
het
grljnsë gemeenten kwam het zelfs vol
komen tot stilstand.
„Savannah" In Napels Het Ame
rikaanse door atoomenergie aangedre
ven koopvaardijschip „Savannah" ls uit
Lissabon voor een bezoek van zes da
gen aan Napels aldaar aangekomen.
Kostbare haarlok In Saint Brleuc
in het Franse departement Cötes-du-
Nord ls op een openbare verkoping een
haarlok van Napoleon voor ongeveer
4000 gulden verkocht.
Haagsche Comedie, „De Zweedse vyr-
Kon. Schouwburg. 20.15 uur. Haag
sche Comedie, „Na de zondeval".
hebben de vorige maand West-Beriyn
en West-Duitsland bezocht ln het
regeling, die
Westelijke bezoekers van Oost-
Berlljn of Oost-Duitsland per verbiyfs-
dag vyf Westduitse markt
eenkomende tegenwaarde
op gereageerd met i
zekere handelscontacten.
ISSEROOKBOLS BOLSISSERAUUD l
ZONDAG 6 DECEMBER
Kon. Schouwburg. 13.30 uur. Haag-
Dlllgentla. 14.30 uur. Residentie Ka-
groep Centrum, „De
:n „De
DINSDAG 8 DECEMBER
Kon. Schouwburg. 20.15 uur. Nieuw
Rotterdams Toneel, „Zoo Zoo of de
menslievende moordenaar".
Dlllgentla. 20.15 uur. Bariton Bern-
ird Kruijsen.
Kurzaal. 20.15
tonio y Marino.
WOENSDAG 9 DECEMBER
Dlllgentla. 14.15 uur. Toneelgroep
Arena. „De kikkers".
Kon. Schouwburg. 20.15 uur.
landse Comedie, „Maria Stuart'
Kurzaal. 20.15 uur. Residentieorkest.
BIOSCOPEN
Asta. Casanova ln de kou.
Capitol. Ontvoering uit Stockholm.
Cineac. Binnen- en buitenlands n\
City. Sam van hiernaast.
Corso. Veel liefs uit Moskou.
Du Midi. Can Can.
Euro Cinema. De grot 2 uren.
Krlterlon. Les amants.
Metropole. Irma la douce.
Odeon. Bedtime Story.
Olympla. James Bond contra
sterven.
Roxy. De Sabbljnse maagdenroof.
Seinpost. Volgelingen van Dracula.
Studio. Zaterdagavondzondag-
West End. De i
18 Jr. Dag. 2.5
„Rusty en het blinde meisje".
TENTOONSTELLINGEN
De Lakenhal: Dag. 10-4 uur;
stra. Werkd. 10-5 uur; zond. 1-5
(t/m 14 december).
Legermuseum (Pesthuislaan): I
uitzondering van zaterdag van 10-
toonstelling Hans Götze. 12-1
vrijdag, zaterdag en zondag 12 uur
middernacht (tot 24 december).
Rijksmuseum voor VclkenkunC
dags 13-17 uur
Rijksmuseum
iteenstraat
dags 13-17 i
Rijksmuseum van Oudheden: Dug
der natuurwetenschappen:
zond 1-4 uur
Avond- en nachtdienst der apothehi
Geopend voor spoedeisende gevalle
Apotheek Herdingh en Blanken, Hog
woerd 171, tel. 20502. De dienst vl
apotheek R. van Breest Smallenbij
Leiderdorp wordt eveneens waar^
men door Apotheek Herdingh l
ipeclallst (of diens waarnemers), l
WEERRAPPORTEN
(Van hedenmorgen 7 nor)
Amsterdam
Den HeldeT
Ypenburg
sneeuwbui
Eindhoven regen
Zuid-Limb sneeuw
Helsinki zwaar i
Stockholm ?eh b<
Kopenhagei sneeuv
Aberdeen onbew<
Lon~?n regen b
Brussel regpn
Lux«_mbyrg sneeuv
Grenoble
Nice
Beriyn
Frankfort
MUnchen
ZUrlch
onbewolkt 13
