Alexandrie: wijziging van de Arabische koers Dagelijks leven in de V.S. comfortabel conformisme Maar doel blijft: dood aan zionisten Het Westen handhaaft onbeperkt recht op luchtweg naar Berlijn WERKZAAMHEDEN GREVELINGENDAM VORDEREN (ONDANKS ALLES) GOED LEIDSCH DAGBLAD MAANDAG 9 NOVEMBER 1964 (Van onze correspondent in Jeruzalem) Israëls aanvankelijke reactie op de onlangs gehouden Arabische topconferentie in Alexandrië was er een van onverschilligheid. De eerste berichten maakten melding van de gebruikelijke tweedracht, schone leuzen en bloemrijke taal en verdekte beschuldigingen aan elkanders adres. Toen de besprekingen vorderden bleek die eerste indruk gedeeltelik onjuist. Men moet in Israel toege- dat „Alexanrië" zich van zin voorgangers onderscheidde. Opmer kelijk wordt hier geacht, dat zich het eerst een sterke oppositie tegen Nasser aftekende, dat niet alle vertegenwoordigde landen be daren naar Egyptes pijpen te dansen en dat in de plaats van zin ledige retoriek een zakelijke waar dering van Israëls militaire kracht ,trd gesteld. LIBANON voornaamste exponent van de anti-Egyptische tendens ziet men in Israël Libanon, Israëls ah| noordelijke buur. Libanon is Arabische staat en beschouwt zich als zodanig nog altijd op voet oorlog met Israël. Dat het dit on gaarne doet, is buiten kijf. Het aantal grensincidenten waarbij de ze kleine en welvarende republiek is betrokken, is te verwaarlozen. En als er al van een grensover schrijding sprake is, dat wordt de zaak met grote vlotheid geregeld. Libanezen die ik in het buitenland verzekerden mij herhaal- dat de officiële vijandschap hun land tot Israël wordt ge- door pan-Arabische politie- overwegingen en dóór Libanons lidmaatschap van :he Liga. Dat de meerderheid het Libanese volk Israëls ver naar vrede deelt, kon vol- hen en dit wordt door vele larnemers in Isaraël be- aan geen twijfel onder- zijn. Dit feit kwam in Alexandrië op- het licht. Libanon paste ►r voor zich voor Nassers kar te la- 1 tea spannen. Het gaf niet alleen te dat het voor afleiding van Hatzbanirivier als strijdmiddel te- i Israël niets voelde, maar wei- ook resoluut Egypte toestem- j te verlenen troepen op ztfn te legeren. |i Wat dit laatste betreft vond het geestverwant in Jordanië. Daar koning Hoessein, al zijn toe tot Nasser ten spijt, niet zijn troon te ondermijnen zijn land tot een Egyptische basis te maken. Het verschil t Libanon is echter hierin gele- dat bij Hoessein van enig ver- vrede met Israël .1 oostelijke nabuur geen spra- e is. Bij de vorst staat „de her- an het beroofde vaderland" de lijst van zijn politieke •aties. VERRASSING Syrië, zo merkt men in Israël op, jheeft eveneens zijn fanatisme jegens Israël gedemonstreerd. Meer dan enige andere staat die in Alexandrië Iras vertegenwoordigd, streefde het er naar spijkers met koppen te slaan. A manneer zo wilde de Syrische ge- delegeerde weten, gaan wij Israël nn eens werkelijk te ljjf? Nasser voelde zich, volgens de verslagen van w een aantal buitenlandse corres- jpondenten, niet helemaal op zijn ge- piak, toen hem een dergelijke las- tige vraag werd gesteld. Die ver- legenheid betekende voor de Israë- Öi's de grote verrassing van deze con- ferentie. In Egypte is de pers een staatsin stelling. Toen dan ook vlak voor de 0 opening van de besprekingen het pole dagblad Al Akhbar een artikel publiceerde waarin werd uiteengezet e dat de tijd voor een offensief tegen Israël nog niet was gekomen, aan- t gezien de Arabische legers niet te gen de Israëlische troepen waren op gewassen, was het de Israëli's dui delijk, dat het Nasser er in dit sta dium meer om te doen was zijn po litieke invloed bij Israëls naburen te vergroten dan zich opnieuw in een riskant militair avontuur te storten. Die tegenzin schrijft men, behalve «n het feit dat veertigdui- j wnd Egyptische soldaten aan het Jtmenietische front staan, ook toe twee andere omstandigheden: I de stagnatie in Nassers rakettenbouw zijn besef dat een aanval op Israël een reactie in de Westelijke wereld zou uitlokken. De speech van generaal Ali Amer ter conferentie was niets anders dan een nadere uitwerking van wat de Pers den volke reeds had verkondigd: dat de „bevrijding van Palestina" al leen dan kon slagen als zij nauwge zet werd voorbereid en dat van een Pan-Arabische paraatheid geen spra ke kon zijn, zolang het verenigd Arabisch opperbevel geen troepen kon stationeren waar het dat op een gegeven moment gewenst achtte, j Natuurlijk geeft men er zich in Israël rekenschap van. dat er meer toe nodig was om Nasser in zijn «hulp te doen kruipen dan vrees voor de militaire overmacht van Israël en bezorgdheid voor de reac tie van de wereld. De grote, sugges tieve ee van een pan-Arabische veldtocht tegen de Joodse Staat moest, zo meent men hier, als aas dienen om alle Arabische staten in Nassers tent te lokken. Hoe zou een dergelijke campagne ooit voor de Arabieren op een zege kunnen uit lopen, als de Arabische legers daar op niet waren ingesteld? Een eis van de eerste rang was dus het welge- trainde Egyptische leger in staat te stellen in die lacune te voorzien. Pas dan zou op een verpletterende neder laag van de Israëli's mogen worden gerekend. Dat sommige Arabische landen zich niet hebben ontzien om de Egyp tische leider op bepaalde punten tegen de spreken en hem tot een compromis te dwingen, wordt in Israël uitgelegd als een indicatie van de veranderde plaats, die Nasser in het politieke bestel van het Midden- Oosten inneemt. WAAKZAAM Toch laat men zich daardoor in Israël niet in slaap sussen. Men wijst er hier op, dat de besluiten die in Alexandrië omtrent 3e „Palestijnse kwestie" zijn genomen, volledig pas sen in het kader van het hoogste ideaal dat Nasser en zijn woord voerders alle Arabische volkeren sinds jaar en dag voorhouden: ver nietiging van Israël. In dit opzicht verschilt „Alexandrië" niet van alle andere Arabische topconferenties. Ook nu was alles wat de klok sloeg: dood aan de zionisten. De Israëlische opvatting, dat niets zo doelmatig is om de Arabieren van een oorlog te weerhouden als een sterk leger, acht men hier door het verloop van de jongste Arabische conferentie dubbel en dwars beves tigd. Ook in de toekomst bltfft het le ger in Israël dus tegelijk troetel- en zorgenkind. Ook voortaan zal het miljoenen verslinden, die anders voor de eigenlijke opbouw van de staat zouden zjjn gebruikt. Het enige alter natief is verwaarlozing van 's lands defensie. En dat zou onder de hui dige omstandigheden gelyk staan met nationale zelfmoord. (Van een correspondent in Washington) Tien jaar geleden was iedere Europeaan die voor het eerst in de Verenigde Staten arriveerde, diep onder de indruk van de Ameri kaanse welvaart, het aantal auto's, het comfort in de huizen, de elektrische apparaten enz. De levensstandaard in de Nieuwe We reld stak toen ook scherp af bij de nog wat moeizame omstandig heden in Europa, waar men nog niet over de verliezen en verschrik kingen van de oorlog heen was. Nu is dat anders. Ook in Europa heeft het leven comfortabele vor men aangenomen en zelfs in Ne derland, dat in levensstandaard ze ker wat achter ligt bij zijn buur land, horen auto's, ijskasten, was machines e.d. tot de normale stof fering van het leven. Amerika maakt daarom op de Eu ropeaan niet meer die verblindende indruk, die het tien jaar geleden maakte, zeker niet in de eerste we- van de kennismaking. Woont men wat langer in de Verenigde Staten, dan merkt men toch wel dat in allerlei details het dagelijkse leven veel comfor tabeler is dan in Europa. Dat komt vooral door de service, die een deel uitmaakt van de produkten die men hier koopt. Niet service In de zin van mankracht, die wat ge schoolde krachten betreft even schaars is als in Europa, maar service door verpakkingsmethoden, geconcentreerd aanbod van arti kelen enz. Het dagelijks boodschappen doen is volkomen verdwenen uit het pro gramma van de Amerikaanse huis vrouw. Eenmaal per week rijdt zij met de auto (de mannen gaan bij na allemaal met de bus naar hun werk) naar een winkelcentrum, waar alles te krijgen is in een overvloed, een Nederlandse koper nog altijd verbazen. Vooral de gevarieerd heid in groenten, vlees, kruiden, ka ïn etc. slaat alle voorstellingen. Gewapend met een karretje schrijdt zij langs deze hoorn des overvloeds en laadt zij in wat voor de week nodig is. Voor bederven is geen angst, want de Amerikanen hebben niet alleen grote auto's maar ook enorme ijskasten, waarin zeker een voorraad voor een week gaat. Betalen voor het karretje heer lijkheden doet bijna niemand met contant geld. Men geeft de super market, de drug-store of wat voor me winkel ook een bankcheque of men ondertekent een paperas, dat voorziet in krediet tot het einde van de maand. Met geld betalen is bijna verdacht, want daarmee wekt men de indruk geen krediet te hebben en niet te beschikken over een tiental lidmaat- schaps- en kredietkaartjes, die elke rechtgeaarde Amerikaan op zak heeft en die als bewijs dienen dat hij goed voor zijn geld is. Baantje Het comfortabele inkoop- en be- aarsysteem (mogelijk gemaakt ook door de luchtdichte verpakking van vrijwel alle levensmiddelen) schept voor de Amerikaanse huisvrouw na tuurlijk een zee van tijd, die vaak benut wordt voor een baantje, •en tweede auto, een extra mooie vakantiereis of een andere luxe voor het gezin mogelijk maakt. Zo'n baan tje betekent dat het huis al voor dag en dauw dicht gaan en de kinderen de straat op worden gestuurd ln af wachting van het beginuur van hun scholen. Na schooltijd worden ij ge acht wat buiten te spelen of bU slecht weer bij de buren op bezoek te gaan totdat hun ouders thuisko- n van hun werk. Huisvrouwen die geen baantje hebben, vinden vaak andere dingen hun vrije tijd mee dood te slaan, zoals werk voor een politieke partij, kerk, een vrouwenorganisatie of iets dergelijks. Natuurlijk zijn er ook Amerikaanse vrcuwen die thuis zit ten, zich alleen om hun gezin be kommeren en hoogstens de halve dag de televisie kijken, maar zij zijn sterk in de minderheid. Voor de tv De vrijetijdsbesteding van het he le Amerikaanse gezin verloopt con form algemeen aanvaarde patronen. De avonden (de meeste mannen ko men rond vijf uur, half zes thuis) worden meestal thuis doorgebracht bijna altijd echter zittend voor kijkgat naar de wereld dat televisie heet. Veel gelezen lijkt er ln Ame rika niet te worden en gevulde boe kenkasten treft men vrijwel by nie^ mand aan, wat ook wel komt omdat bijna iedereen pocketbooks koopt die na lezing worden weggegooid en weg gegeven. Zit men niet voor het beeldscherm, dan heeft men meestal gasten of is men zelf op bezoek. Veel Amerika nen houden er nl. van mensen uit te nodigen voor een whisky of „High ball" (bourbon met gember bier) en de avond pratend door te brengen. Dat het Amerikaanse volk i van doen dan denken houdt, merkt men vooral in het weekeinde, miljoenen zich hun auto's starten en het wijde land in rijden op zoek naar een plek om te picknicken. Vrij wel elke Amerikaanse familie is nl. verzot op „barbecuen" in de open lucht. En is er geen gelegenheid dit ver van huis te doen, dan ge beurt het op het balkon of in de achtertuin, wat tot gevolg heeft dat tijdens het weekeinde hele wijken naar geroosterd vlees en kolendamp ruiken. Bermtoerisme Wordt er echt gepicknickt onderweg, dan gebeurt dit overigens zelden een zaam in de ongerepte natuur. Ame rikanen wandelen nooit en ver van de autoweg komen zij dan ook nim mer. Meestal wordt uitgestapt in een de duizenden door de overheid picknickparkjes, waar houten tafels en banken en stenen op jjzeien ovens klaar staan voor wie er maar gebruik van wil maken. Tijdens het weekeinde kan men namurlijk nog meer doen dan bar becuen. Er wordt ook veel gegolfd getennist door Amerikanen, waar bij opvallend is dat dergelijke spor ten niet duur zyn. Elke stad of kleinere plaats heeft een aantal openbare tennisbanen en soms ook golflinks, waarop iedereen zonder iets te betalen spelen kan. Het is typerend voor de Ameri kaanse instelling, dat men voor der gelijke openbare 'facilteiten graag be lasting betaalt, omdat het bij zulke dingen om een service gaat die de gemeenschap aan haar betalende le den verleent. Daarentegen staan mil joenen op hun achterste benen als belastinggeld wordt gebruikt om minder bedeelde leden van de ge meenschap te helpen. Theorie De vrijheid van het individu is een hoog goed in de Verenigde Staten, dat te pas en te onpas als argument dt aangevoerd om overheidsacti viteiten af te remmen. Desondanks blijkt de neiging der Amerikaanse bevolking om gebruik te maken van deze individuele vryheid voor afwij kend gedrag maar zwak. In tegen stelling tot Engeland, waar onzin nige zonderlingen gewaardeerd wor- en dan ook aan de orde van de dag zyn, waait door Amerika een coniormistische wind, die de veel-ge- citeerde vryheid theorie doet bly- Men haalt zich gauw het ver wijt op de hals „merkwaardig" tc zyn, wat nog maar een stapje is „on-Amerikaans", een bijvoeg lijk naamwoord dat voor velen gelijk t met communistisch. Uit de toon vallen kan men natuur lijk in New York, San Francisco en de cosmopolitische delen van Wash ington, maar daarbuiten is t moei lijk en lijkt ook niemand behoefte eraan te hebben. Dit conformisme, ondanks de hoge mening van vryheid, is er ook de verklaring van, dat men het in Ame rika niet als opperste onvrijheid er vaart in een aantal staten en plaat sen gedwongen te worden tot geheel onthouderschap, omdat de wet daar vrije verkoop van sterke drank ver biedt. Dit overblijfsel van de puri teinse „droge tijd" past evenwel in die oorden in kwestie bij de gemid delde opinie en wordt daarom aan iedereen opgelegd. Het summum van onzinnigheid is overigens dat er „halfdroge" restaurant bestaan, waar alleen glazen worden geserveerd voor drank, die men dan zelf mag mee brengen. Opdringerig Een ander verschijnsel van het da gelijkse leven in Amerika, dat in strijd lijkt met de vrijheid is de penetrante manier waarop verkopers hun waar aanbieden. Per brief, per telefoon en in persoon melden zich permanent lieden aan, die „in rustige gesprekken van mens tot mens" hun artikelen willen aanprijzen. Geen barrière is hen daarbij te hoog, geen muur te dik. Voor de Amerikanen lijkt hun le venswijze de best mogelijke die op de beste van alle continenten is te vinden. Behalve de vaak gekoeion- neerde negers, die melancholiek zijn, maken de yankees een opgewekte in druk. Zij hebben plezier in hun wel vaart, in hun glimmende auto's, hun motorisch gemaaide gras velden, hun vrijgevochten kinderen. Zij zijn in het dagelijks verkeer vriendelijk, be hulpzaam en er op uit populair te zijn bij iedereen. Behalve over kwes ties, die hun persoonlijke genotssta- tus quo raken, zoals negerintegratie en de belastingen, maken zij zich niet gauw kwaad. Een comfortabele, conformistische blijmoedigheid lykt het voornaamste kenmerk van dit rykste, machtigste en verbazingwekkenste volk ter we reld. (Van onze correspondent in Bonn) De drie geallieerden in Berlyn heb ben tijdens het weekeinde de Sowjet- russische vertegenwoordiger laten weten, dat zij een onbeperkt recht hebben op het gebruik van de drie luchtwegen naar West-Berlyn ei hebben er voorts op gewezen, dat de Rassen de verantwoordelijkheid dra gen voor elke storing of andere beï- vloeding van de vluchten naar de stad. De Russen hadden vrijdag gepro testeerd tegen de directe dienst Ber- lijn-Londen, die door de BEA was in- Lening van een miljard dollar aan Engeland Een groep van tien landen heeft besloten 400 miljoen dollar te le- aan het Internationale Mone taire Fonds opdat dit fonds een mil jard dollar aan Engeland kan le- Maar de groep van tien eiste en verkreeg de toezegging van de Brit regering, dat Engeland geen pre ferentiële behandeling zal geven aan de overige zes landen van de Eu ropese Vrijhandelsassociatie (Eva) betreffende de toepassing van de we 15 procent invoerrechten, die door de Britse regering zijn opge legd. De Britse regering heeft in het bijzonder moeten beloven dat de ver laging van de onderlinge invoerrech- van de zeven landen die lid zijn EVA niet zal worden versneld zolang de 15 procent invoerrechten zullen worden geheven. Deze belof te door de Britse regering zal ver moedelijk moeilijkheden veroorzaken in de associatie. De ministers van even landen zullen op 19 en 29 november bijeenkomen in Genève. De groep van 10 heeft eveneens geëist, dat een studiecommissie van de Organisatie voor de Europese sa menwerking en Ontwikkeling (OESO) haar onderzoek zal voort zetten naar de problematiek van het tekort op de Britse betalingsbalans De groep van 10 bestaat uit West- Duitsland. Frankrijk, Italië, België Ierland, Engeland, Canada, Japan, Zweden en de Verenigde Sta ten. gesteld. Zij zijn van oordeel dat de ze niet is toegestaan binnen de gel dende overeenkomsten, die volgens hen alleen bevoorradings- en perso- nenvluchten van Berlyn naar een stad in West-Duitsland zouden toe laten. Zij- hadden daarbij elke ver antwoordelijkheid voor de veiligheid van die directe vluchten naar het buitenland van de hand gewezen. De Britse controle-officier in de geal lieerde luchtveiligheidscentrale heeft daarom direct geantwoord en ver- I Vrijheidsbeperking voor varen met snelle motorboten Ket varen met een snelle motor boot op de Zuidhollandse wateren, is met ingang van 1 december ver boden, tenzy de boot is geregistreerd bij de Koninklijke Nederlandse Mo torclub in Amsterdam. Verder geldt dan de regel, dat zo'n snelle motor boot 's nachts niet sneller dan 9 kilo meter per uur vaart en overdag niet sneller dan 16 km per uur. Dit blijkt uit de verordening, die de provincie heeft vastgesteld. Sneller dan 16 km per uur kan er ook wor den gevaren, maar dan moeten B. en W. ontheffing verlenen. Deze ont heffing kan alleen verleend worden voor het Norremeer, de Dieperpoel en het Zweiland (delen van de Ka- gerplassen), voor het Braassemer- meer met uitzondering van een strook van 150 meter langs de zuidelijke oever tussen Wijde A en Leidse vaart, voor de Reeuwijkse Plassen met uitzondering van de plassen Ra- vensbroek en Klein-Elfhoeven, en voor de Binnenmaas. Do provinciale verordening is niet van toepassing op wateren, die onder beheer zijn van het Rijk. Het provinciaal bestuur merkt op, dat de vrijheidsbeperking een nood zakelijk kwaad is. Het varen met snelle motorboten heeft zich in korte tijd in ongekende mate ontwikkeld. Dit heeft zijn repercussies op andere vormen van recreatie op en aan het water en voor de veiligheid te water. Ter bescherming van diverse re- creatievormen en om de ontwikkeling van het varen met snelle boten ln de hand te houden, moet de vrij heidsbeperking worden aanvaard, al dus het provinciaal bestuur. Deze foto van koningin-moe-' der Elisabeth van Engeland is al twaalf jaar oud, magr bijzonder actueel geworden door het ver haal dat er aan verbonden is. In 1952 vlogen de koningin-moeder prinses Margaret, captain Peter Townsend en enkele andere ho ge gasten in een Comet over de Alpen. De koningin-moeder vroeg, toen zij even in de cockpit vertoefde, hoe zij de machine net zo hard kon laten gaan als een Gloster Meteor, toen het snelste vliegtuig van de R.A.F. Dat kon, werd haar meegedeeld, door de stuurknuppel naar voren te du wen. De gevolgen waren bijna dramatischde Cornet geraakte in een duik en begon te rollen tot grote ontsteltenis van de in zittenden. Even later had Town send de machine weer onder controle, maar het was een zeer spannend ogenblik. Het verhaal is gepubliceerd door Sir Miles Thomas, oudvoorzitter van de BOAC. DE BIJENKORF KOOPT HECK'S Het warenhuisconcern De Bijen korf heeft vanmorgen meegedeeld, dat het van EMS-Continental (Zwolsman-groep) Heck's lunchroom aan het spui in Den Haag heeft ge kocht. Over de koopsom wilden bei de partijen geen mededelingen doen. De EMS deelde slechts mee, dat de zaak boven de taxatiewaarde van de hand is gedaan. Ook is niet bekend of de Bijenkorf in het gebouw een restaurant zal exploiteren. De direc- an De Bijenkorf zei geen mede delingen te kunnen doen over de be stemming. wezen naar de geallieerde nota van 22 augustus J.L waarin de V.S., Enge land en Frankrijk hun gemeenschap pelijk standpunt hadden uiteengezet en waarin zU een onbeperkt recht op het gebruik van de luchtcorridors van en naar Berlijn lieten gelden. L>e Sowjet-Unie is hierin verantwoor delijk gesteld voor elke poging de veiligheid van internationale en an dere geallieerde vluchten aan te tas ten. Thans bestaan tussen West-Ber- lyn en het buitenland twee vaste diensten, die van de BEA op Londen en die van PAA op New York. Hoogst voorbarig Berichten volgens welke de Fran se regering aan de Sowjet-Unie zou hebben gevraagd of dat land voor de motoren voor het supersonische passagiersvliegtuig „Concorde" zou kunnen zorgen, zfjn door regerings kringen ln Parijs gisteravond „hoogst voorbarig" genoemd. De Franse rege ring heeft hieromtrent nog geen en kel besluit genomen. Later deze week zal het kabinet dit onderwerp be spreken, zeiden zij. (Van onze Vlissingse correspondent) Het werk aan de Grevelingen- dam vordert ondanks de vele moeilijkheden, die telkens weer opduiken, toch nog redelijk goed. De tien gondels, die sinds enkele weken op de kabelbaan boven het sluitgat heen en weer rijden, heb ben thans onder water een dijk gebouwd, die nu bijna aan de op pervlakte komt. Op deze foto kunnen we zien, dat de kruin van de dijk nog maar juist aan de oppervlakte ligt. Het water van de Grevelin- gen stroomt er als het ware als klein watervalletje" over heen. Wanneer de dijk over enkele wéken nog hoger geworden is, zal het sluitgat bij vloed een specta culair aanzien krijgen. Er zal dan waarschijnlijk een water van on geveer een halve meter hoog, maar ter breedte van een kilome ter ontstaan. Dit is dan tevens het kritieke moment voor de dijkbouwers. Af- gewacht moet worden of de ge bruikte stenen zwaar genoeg zijn om in de vrij sterke stroom te blijven liggen. Ondanks de vele moeilijkheden met de kabelbaan, zoals kabel breuk ,éen deject aan de motoren en het per abuis lossen van ton nen en tonnen steen tussen de constructie van de dragende pi laar in het sluitgat, is Rijkswa terstaat toch niet ontevreden over het resultaat. Het is zéljs heel goed mogelijk, dat een van de andere sluitgaten, de Oosterschelde of 't Brouwers- havensegat ook mede door deze kabelbaan gesloten zal worden. Waarschijnlijk wordt het vol gende grote sluitgat met verschil lende systemen afgesloten. Voor een deel met de klassieke cais sons, voor het overige met de ka belbaan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1964 | | pagina 11