als het om sparen gaat
p41om voldoening over
"folinsons overwinning
Britse Troonrede bevat
Labours bekende eisen
BOSCH
Italiaanse CF
niet tevreden
Lor£
ll.
w
MARS-SCHOT
EEN ETMAAL
UITGESTELD
Kamer stemt in
met regionale
industrialisatie
Spoedige naasting
staalindustrie
wasautomaten
Fierprijs blijft
één gulden
IN SEPTEMBER
8.600 HUIZEN
DINQ
te Uil*
LEIDSCH DAGBLAD WOENSDAG 4 NOVEMBER 1964
MEER DAN 1000 BANKEN EN BIJKANTOREN
aangesloten bij de coöperatieve centrale raiffeisen-bank te utrecht
nbut"Bedachtzaamheid en vastbeslotenheid
voorlt
acmmi
y^lle Nederlandse minister
IIÉHudent Marijnen zei vanmorgen
BmK- aanleiding van de overweldigen-
fl^jltneerderheid voor president John-
het Amerikaanse volk, zowel als
Nederlandse volk geluk te wensen
deze overwinning. Johnson ver-
MMA)t de bewondering van de hele
lilVeld voor de wijze waarop hij het
ddentschap van wijlen president
it lentjnedy overnam. Tijdens de Ameri-
k d?elnse landbouwtentoonstelling in
^tr^jSterdam zei Johnson destijds, dat
Atlantische gemeenschap berust
het fundament van onderlinge
iautooden> aspiraties en waarde. Zijns
,ens moet de weg naar de vrede
ADI alle middelen worden bevorderd,
Al\[) voor stap en jaar na jaar.
Jlt, aldus de heer Marijnen, ge-
p. van de grote werkelijkheidszin
m een man, die bedachtzaamheid
jrt aan vastbeslotenheid.
>e fractievoorzitters van de vijf
te politieke partijen in ons parie
nt, die vanmorgen vroeg reeds hun
it lieten schijnen over de Ameri-
singsuitslagen, verschil-
nauwelijks in hun waardering.
Nederland heeft de overwln-
ïten van J°hnson tot gevolg dat er
vry korte termijn een nieuwe
'r nuïerikaanse ambassadeur zal wor-
1 benoemd. De vorige ambassadeur
»n S. Rice, verliet begin juni ons
td. In Den Haag wordt in de Ame-
aanse buitenlandse dienst vooral
iéss&SWen als een geschikte post voor een
sff^Tltleke benoeming, dus als een post
U; ^arop by voorkeur een politieke fl-
nr van de overwinnende partij in
^Televizier" wil
Omroepvereniging
oprichten
[Van onze rtv-medewerkster)
Bet weekblad „televizier" wil een
«fhankelijke omroepvereniging op-
ten, die naast de bestaande om-
spverenigingen op officiële wtfze
idtyd voor radio en televisie toe
wezen krygt. Hoofdredacteur Pie-
f de Ruwe bereidt plannen voor
n ledenwerfactie voor, een actie
5 tot doel heeft „het verstarde om-
epbestel in ons land open te bre-
Zoals bekend hebben de zuilen geen
awaar tegen toelating van nieuwe
i j\ Indtijdgegadigden, mits er sprake
11 v van een groot ledental dat zich
|hter die gegadigden stelt. Televi-
er heeft niet het vooropgezette plan
)lclame in de ether te brengen, doch
p zich uitsluitend met de program
la's bezighouden, hoewel de moge-
Ikheid voor reclame niet bij voor-
iat de pas wordt afgesneden.
IjnEovendien zijn er tekenen die er
Ipb wjjzen dat in de kring van de
11 roeperingen der concessies wensen
«oor televisie, gestreefd wordt naar
imenwerking.
De Onafhankelijke Televisie Mij.
D.T.E.M.) waarin verschillende
ranten en banken vertegenwoordigd
tin, de Stichting Televisie Neder-
pmd (T.V.N.-T.E.R.), waarin o.m.
apitaal van dhr Zwolsman zit en de
i zouden hierbij betrokken zijn.
I f Het beraad hierover gaat uiterst
Moeizaam, omdat er tal van princi
piële verschillen bestaan.
tol.h
de verkiezingsstrijd wordt benoemd
en geen diplomaat met een langjarige
diplomatieke ervaring. Dat de opvol
ger van Rice van Democratische sig
natuur zal zyn is derhalve vrywel ze
ker, maar ook in de Amerikaanse
ambassade heeft men er nog geen
idee van welke democraat Johnson
naar Den Haag zal zenden.
Ook uit de Sowjet Unie
is reeds enig commentaar bekend:
Radio-Moskou maakte de uitslag be
kend en verklaarde verder: „De Ame
rikaanse kiezers hebben dus een keu
ze gemaakt. Zij kozen de meer gema
tigde en nuchtere politiek welke door
de Democratische partij werd voor
gesteld. Dit commentaar werd gege
ven in 'n uitzending voor 't binnen
land welke in Londen werd beluis
terd.
Radio-Moskou vervolgde„De over
grote meerderheid van de Amerika
nen heeft het programma van sena
tor Goldwater, de leider van de ultra
rechtse machten, resoluut afgewezen.
De toepassing van dit programma
zou talrijke uiterst gevaarlijke gevol
gen met zich kunnen meebrengen".
In een bericht dat het persbureau
Tass voor het buitenland uitzond,
staat dat de overwinning van John
son indrukwekkend is. Verder com
mentaar werd echter niet gegeven.
Voldoening in Londen
Onze Londense correspondent tele
foneerde. vanochtend:
In Engeland heerst intense
voldoening over Johnsons grote zege.
Goldwater zou, zowel als persoon als
om zijn extreme denkbeelden, onaan
vaardbaar zijn geweest voor het Brit
se denken. Amerika is niet alleen En-
gelands grootste bondgenoot, maar
ook die waarmee het zich het nauwst
verbonden voelt. Dit bondgenoot
schap is thans in aanzienlijke mate
versterkt, nu het gevaar van Gold-
waters avonturen bedwongen is. De
grootste voldoening is misschien wel,
dat Johnsons zege een overwinning
is voor het Atlantische bondgenoot
schap en de groei van een Atlan
tische Unie zal bevorderen.
Vooral omdat de nieuwe La-
bour-regering meer dan de conserva
tieve afhankelijk zal zyn van Ame
rikaanse nucleaire wapens, achten
velen het van groot belang dat er in
de Verenigde Staten thans definitief
een rationeel denkend man aan het
roer staat.
Parijs niet verrast
Onze Parijse correspondent telefo
neerde vanochtend: De overwinning
van president Johnson is voor
Frankrijk geen verrassing ge
weest. In tegenstelling met de recente
aflossing van de Engelse wacht zal op
het eerste oog het resultaat der Ame
rikaanse verkiezingen daarom dus
geen ingrijpende gevolgen voor de in
ternationale politiek behoeven te
hebben. In werkelijkheid is de positie
van Lyndon Johnson als president
van het machtigste land ter wereld,
nu, door de massale instemming van
het Amerikaanse kiezersvolk, natuur
lijk nog sterker geworden. En door
die toeneming van zijn politieke aan
zien en gewicht verwacht men in Pa
rijs, dat speciaal de Amerikaans-
Franse relaties in een ander en feller
licht zullen worden gesteld. Een licht,
waardoor met name de Frans-Ameri
kaanse controversen over de Atlan
tische militaire samenwerking en de
intercontinentale economische rela
ties in het kader'van de Kennedy -
ronde met scherpe kanten nog wat
onbarmhartiger beschenen zullen
worden.
De overwinning van Johnson zal de
perspectieven van De Gaulle's we
reldomvattende staatkunde ongetwij
feld toch verder vernauwen. En de
vrees lijkt daarom helaas gewettigd,
dat, gezien zijn karakter, de generaal
in zijn verhoudingen met Washington
dientengevolge nog wat moeilijker te
hanteren zal worden.
Bonn verheugd
Bondskanselier Erhard van West-
Duitsland aarzelde vanochtend
niet, te zeggen dat hij verheugd was
om de overwinning van president
Johnson en dat hij verwachtte, hem
spoedig te zullen ontmoeten. „De
voorwaarden zijn geschapen voor een
Amerikaanse politiek die steunt op
een brede basis onder het volk", aldus
Erhard. „Ik ben er zeker van, dat
president Johnson in de nabije toe
komst contact zal zoeken met de
bondgenoten van de V.S. om met hen
een gemeenschappelijke gedragslijn
voor de politiek der vrije volken te
bespreken."
Tokio tevreden
Het Japanse ministerie van
Buitenlandse Zaken juicht de verkie
zing van Johnson toe en gaf uiting
aan de overtuiging, dat zijn overwin
ning een verdere verbetering van de
AmerikaansJ apanse betrekkingen
zal waarborgen.
In een korte verklaring merkt het
ministerie op, dat de verkiezing van
Johnson „het bewijs (is) van de steun
van het Amerikaanse volk voor de
politiek, die de president heeft ge
voerd zowel in het binnenland als op
internationaal terrein en in het bij
zonder voor zijn pogingen tot hand
having van de wereldvrede".
„Wij hopen, dat president Johnson
in deze periode van snelle verande-
De lancering van een Amerikaan
se Mariner naar de directe omge
ving van Mars is een etmaal uit
gesteld. Aanvankelijk heeft het in
de bedoeling gelegen, dit ruimtevaar
tuig hedenmiddag om 18.47 uur Ne
derlandse tyd te lanceren voor een
reis van achteneenhalve maand over
560.000.000. kilomeier om dan gedu
rende een half uur enkele gehei
men van de Rode Planeet te ontslui-
Er is echter een technische sto
ring opgetreden in het elektronisch
systeem van de Atlas-Agena-D-ra-
ket. Daardoor kon de oorspronkelijk
vastgestelde tijd van lancering niet
gehandhaafd worden. Nu rekent men
er op, de lancering morgen om
19.22 uur Nederlandse tijd te kun
nen doen doorgaan.
Enige tijd later zal een tweede
Mariner naar Mars worden gelan
ceerd. De datum van deze start hangt
nog af van de eerste stadia van de
vlucht van het eerste ruimtevoer
tuig.
(Van onze parlementaire redactie)
De staatssecretaris van Economi
sche Zaken, drs. J. A. Bakker, heeft
gisteren bij de voortgezette parle
mentaire behandeling van zijn in
dustrialisatienota onaanks de grote
kuiiek op zijn beleid net pleit in de
Tweede Kamer gewonnen. Na een
scherp en soms venijnig debat, waar
in hij niet werd gespaard, wist de
AR-onderminister de vaste Kamer
commissie toch in meerderheid ach
ter zijn spreidingsbeleid te krijgen.
Daarmee was het lot van een groot
aantal kleinere gemeenten, die over
vier jaar van de kernlijst zullen wor
den afgevoerd, bêzegeld.
Onder de regeringspartijen bleek
de brede kritiek, die de bewindsman
enkele weken geleden ten deel was
gevallen, grotendeels weggeibd. Dat
was het gevolg van de concessies, die
drs. Balcker de Kamer intussen per
brief had gedaan en die, vooral na
een toelichting zijnerzijds, een goed
onthaal vonden. Alleen onder de op
positie was men met die concesseis
niet tevreden. Pogingen om de
staatssectretaris tot verder toezeggin
gen te verleiden mislukten en ook
een motie van socialistische zijde om
meer geld uit te trekken voor de ver
betering van de infrastructuur haal
de de eindstreep niet.
ringen in de internationale toestand
op deze hernieuwde bevestiging van
steun zal antwoorden door zijn werk
voor de wereldvrede met kracht voort
te zetten".
f. Irene naar Duits.
j journalistenfeest
Prinses Irene en haar echtgenoot
lebben een uitnodiging aanvaard om
rrydag in Bonn als speciale gasten
...diet grote jaarlijkse feest van de
^Duitse journalisten, het Bundes-
tosftesse-Ball bij te wonen,
ton' Het het tneest representatieve
feest, dat Bonn kent. Het wordt jaar-
nailyks georganiseerd door de ver-
lanBn'8ing van binnenlandse parlemen
taire journalisten. Behalve de pers-
indvertegenwoord igerswordt het bal,
dat wordt voorafgegaan door een di-
^ter, bezocht door hoge functionaris
sen uit het politieke, culturele en
economische leven.
F"' dansfestyn begint vrijdag-
av om 8 uur, in de aan de Rijn
ge Beethoven-Halle. Er worden
2.0r mensen verwacht, onder wie
de bondspresident Lübke met zijn
echtgenote en tal van ministers.
Jj J Naar wij van het bestuur van de
vereniging vernemen is het contact
/Vimet Prinses Irene en haar echtge-
?«/noot Belegd door een journalist uit
Bonn, die zelf tot de adel behoort.
Ieder jaar worden vertegenwoor-
'it[ digers uit de hoge adel voor het
feest uitgenodigd. Vrijdag zullen be
halve Prinses Irene en haar gemaal
o.a. aanwezig zijn Prins Louis Fer
dinand, de chef van het huis Hohen-
zollern en een Welffen-Prins.
De Westduitse televisie zal een
rechtstreekse reportage uitzenden
van het feest, waar alle bezoekers in
gala worden verwacht.
In de Britse troonrede, die gisteren door Koningin Elizabeth is
voorgelezen, wordt een spoedige nationalisatie van de staalindus
trie aangekondigd. Er zal ook zo spoedig mogelijk een commissie
worden ingesteld voor de nationalisatie van de bouwgrond. Er zal
een vrije parlementaire stemming worden gehouden over afschaf
fing van de doodstraf. De medische verzorging wordt weer geheel
gratis. Er komt weer controle op de huren. De wetgeving aangaan
de de sociale verzekering wordt herzien. De uitkeringen worden
verhoogd.
Engeland blijft de NAVO trouw
en zal voorstellen doen betreffende
het gemeenschappelijke gebruik van
kernwapens. Engeland blijft zijn rol
spelen in de Europese organisaties
waarvan het deel uitmaakt en zal
bovendien een nauwere Europese sa
menwerking nastreven. De regering
zal alle pogingen in het werk stel
len ter verdediging van het pond
sterling. Zij zal vakverenigingen en
werkgeversorganisaties verzoeken sa
men te werken bij de afschaffing
Onze correspondent in Londen te
kent hierbij het volgende aan.
De Britse troonrede kwam eigen
lijk als anti-climax omdat zjj, zoals
algemeen verwacht was, Labours be-
belangrijkste uit den treure uitge
spelde verkiezingseisen bevatte, met
inbegrip van spoedige her-nationa
lisatie van de Britse staalindusrie.
Wilson durft dit ondanks zijn mini-
BOSCH wasautomatc-n bieden
u het unieke voordeel dat de
machine zich geheel automatisch
aanpast aan uw eigen wasgoed. "Sk
Veel of weinig water; meer of minder spoelenkorter of langer
draaien. Dit alles door de BOSCH Programmakiezer, de denk-
schijf waarmede u kunt kiezen uit 15 verschillende wasmogelijk-
"heden dus voor elke soort wasgoed de enige juiste behandeling.
Vraag bij de handelaar de uitgebreide folder aan of bij
N.V. Willem van Rijn, Haarlemmerweg 475, Amsterdam-W.,
Tel. 020-18 52.22. Postbus 8005.
NA REIS NAAR MOSKOE
Ongeveer zestig man zijn van
nacht in de weer geweest om een
gezamenlijk radioprogramma
over de verkiezingen in Amerika
te verzorgen, dat werd uitgezon
den uit de VARA-studio. Op de
voorgrond de spil van het team.
Kees Buurman aan een van de
vele telefoons, die hem op de
hoogte hielden van de gang van
zaken.
De delegatie van de Italiaanse
communistische partij die naar
Moskou is geweest voor bespre
kingen over Chroesjtsjows val
en gisteravond in Rome terug
keerde, heeft verklaard niet te
vreden te zijn met de uitleg die
de nieuwe leiders in het Kremlin
hebben gegeven.
Eerlinguer, lid van het Italiaanse
partijsecretcriaa:, ze:, dat de leiding
van de Italiaanse CP „het antwoord
van de Russische kameraden zal be
studeren. Wat wij nu kunnen zeggen
is, dat dit antwoord niet voldoende
lykt om ons te laten afzien van de
reserve waaraan onze partij uitdruk
king heeft gegeven in verband met de
manier waarop het publiek werd in
gelicht". Hij zei, dat de Italianen een
volledige openbare verklaring hadden
geëist over het verdwijnen van
Tien jaar in
„moordzaak Nes"
De rechtbank in Leeuwarden heeft
de 28-jarige hoofdverdachte in de
„moordzaak Nes" veroordeeld tot een
gevangenisstraf van tien jaar. Veer
tien dagen geleden had de officier
van Justitie veertien jaar gevan
genisstraf geëist.
De president van de rechtbank,
mr. B Dorhout, deelde mee, dat de
rechtbank poging tot diefstal, dood
slag en brandstichting bewezen acht
te, echter niet de bedreiging met ge
weldpleging. Bij het vonnis werd re
kening gehouden met een verminder
de toerekeningsvatbaarheid op grond
van het uitgebracht psychiatrisch
rapport.
De tweede verdachte in deze zaak,
een 25-jarige purser, is reeds twee
dogen na de zitting vrijgesproken en
op vrije voeten gesteld. De officier
van Justitie heeft hoger beroep tegen
deze vrijspraak aangetekend.
Chroesjtsjow. „Wij stelden ons op het
standpunt, dat het een politieke eis
was dat de openbare mening in de
wereld volledig zou worden ingelicht".
Op de terugweg naar Rome verble
ven de drie Italianen nog een uur op
Schiphol. Daar verklaarden zij tegen
over journalisten, dat zich tijdens de
gesprekken met Kosigin en Brezjnew
meningsverschillen hadden voorge
daan over de methode, waarop in de
Russische pers over Chroesjtsjows val
in lange artikelen was «-eschreven
zonder dat diens naam werd genoemd
Voorts was de delegatie van me
ning (en die had zij in Moskou ken
baar gemaakt), dat de vorm en het
ritme waarin de democratie van het
Russische socialisme zich ontwikkel
de, resp. voor verbetering en voor
versnelling in aanmerking kwamen.
Het Kremlin heeft China en alle
andere communistische landen uitge
nodigd delegaties naar Moskou te
zenden voor de vierring van de 47ste
verjaardag van de oktoberrevolutie,
zo meldt de Russische radio. Alle
landen hebben de uitnodiging aan-
male meerderheid aan, omdat hjj
gelooft in een overrompelingspolitiek.
Verwacht wordt echter, dat deze
algemeen verzet uitlokkende maat
regel niet voor het voorjaar, wan
neer de conservatieven zich moreel
zullen hebben hersteld, aan de orde
zal komen en dan vermoedelijk niet
in de vorm van een kwetsbaar ein
deloos gedetailleerd en ingewikkeld
wetsontwerp, zoals in 1950 bij La
bours eerste geslaagde poging het
geval was. Een jaar later hieven de
conservatieven de maatregel weer op.
De staalindustrie, zo belangrijk voor
de wankele Britse economie, is in
derdaad de voetbal van de Engelse
politiek.
De verwachting is dat de regering
thans de her-nationalisatie zal
trachten door te zetten door een kort
wetje (met de minste kans op strui
kelen) waarbij ongeveer twaalf van
de grootste staalfirma's door een
staatscorporatie zullen worden over
genomen, uitgaande van de stelling,
dat de staalindustrie een kartel is
zonder werkelijke concurrentie en te
kort schiet in haar nationale taak.
Ook de conservatieven en libera
len willen de staalindustrie
verbeteren maar niet door nationa-
satie. Deze ligt echter in de lyn van
Labours vastgeroeste denkbeelden
hierover. Labour is wel afgestapt
van het verouderde socialistische
denkbeeld van nationalisatie van de
gehele Britse industrie en gaat nu
uit van een „gemengde economie"
met een particuliere en publieke sec
tor, welke laatste echter ondenkbaar
wordt geacht zonder staal.
Maar de kiezersmassa is helemaal
niet geinteresseerd in staal, doch
voornamelijk in woningbouw en de
door Labour voorgestelde nationa
lisatie van de gemeentelijke bouw
gronden ter bestrijding van de fan
tastische grondspeculaties. Een
maatregel welke echter technisch
veel voeten in aarde heeft en moei
lijk door dit parlement met een
kleine regeringsmeerderheid is door
te zetten.
De E.M.S. heeft bij monde van
dr. J. Goudsmit verklaard, dat het
arrest van de Hoge Raad geen aan
leiding is om de huidige pierprijs
van één gulden terug te brengen
tot 55 cent, zoals minister Andries-
sen in zijn individuele pryzenbe-
sehikking bepaalde.
De officier van Justitie in Den
Haag, mr. J. H. Maan zei daaren
tegen, dat het hem onverstandig lijkt
van de E.M.S. om de toegangsprijs
van de pier niet ts verlagen. De of
ficier kon zich evenwel nog geen
oordeel vormen, over wat thans gaat
gebeuren. Hij moet het arrest van
de Hoge Raad eerst grondig bestu
deren.
Wel meent mr. Maan, dat het in
theorie mogelijk zal kunnen zyn,
opnieuw een voorlopige maatregel te
treffen, wanneer een overtreding van
de prijzenwet zou worden geconsta
teerd. Overigens komt het hem ver
standig voor, de behandeling van
het beroep van de heer R. Zwols-
man bij het College van Beroep voor
het Bedrijfsleven af te wachten, vóór
de rechtbank de ?aak behandelt.
Volgens gegevens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek werden in
de maand september 8 600 nieuwe
woningen opgeleverd. Dit is het
hoogste aantal, dat ooit in een sep
tembermaand werd bereikt. In sep
tember 1963 kwamen 8.234 woningen
gereed en in de jaren 1958 t/m 1962
in september gemiddeld 7.381 wo
ningen.
In de periode januari t/m sep
tember werden 66.029 nieuwe wonin
gen opgeleverd, tegen 51.602 in de
overeenkomstige periode van 1963.
Gemiddeld kwamen in de overeen
komstige periode van de jaren 1958
t/m 1962 58.551 woningen gereed.
BESCHERM UW GEZIN!
Het gevaarlijke jaargetijde is aan
gebroken. Verkoudheid en griep lig
gen weer op de loer. Haal dus direct
een 'ASPRO'-GEZINSDOOS
in huis: 1C0 tabletten voor f2AQ.
Een veilig gevoel: nu altijd 'AS PRO'
bij de hand. Dag en nacht. Ook als
apotheek en drogist gesloten zijn.
'ASPRO' - de betrouwbare pijn
stiller met snelle, doeltreffende
werking.
HOOFDPIJN, VERKOUDHEID, GRIEP
vertrouw op
'ASPRO'GEZINSDOGt:
v wdt een voordeel
