LEIDSCH DAGBLAD EERSTE KERNPROEF VAN ROOD-CHINA Wilson heeft kern van kabinet reeds gevormd Chroesjtsjow maakte fouten van EGMOND Geassocieerd lid van atoomclub Antwoord: Labour met hakken over de sloot twintig miljoen (9tïd &R&U1VS Opgericht 1 maart 1860 ZATERDAG 17 OKTOBER 1964 No. 31392 gpoteur: E. A E. van Dlshcx pfdredacteur: J. Brouwer f. 10.05 per kwartaal, 1.3.35 per maand, f. 0.78 per week DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055 Eén bom maakt nog geen kernmacht groot arsenaal van natuurkundigen Ook andere corypheeën van de Communistisch-China heeft gistermiddag om drie uur plaatse- Mijd ('s morgens om acht uur Nederlandse tijd) een kernbom ontploffing gebracht. Tegelijk met de bekendmaking van deze jlosie heeft de Chinese regering een hevige aanval gelanceerd de Verenigde Staten en een oproep gedaan voor een wereld- ferentie met het doel alle kernwapens te verbieden en te lietigen. Verenigde Staten hebben de ilnese kernproef met eigen midde- waargenomen. Volgens Ameri- iinse deskundigen is de proef ge- met een tamelijk primitive Itoniumbom, waarvan de splijtstof vervaardigd in een nieuw industrie- iled in noordwest-China. De bom waarschijnlijk in de Sinklang- lestUn tot ontploffing gebracht, proef betekent dat China in dit idlum slechts „geassocieerd lid" de atoomclub is. Het zal ijjnlyk een jaar of tien duren prdat China zich volledig lid kan met een volledig systeem mwapens met vliegtuigen kttten om deze te )e deskundigen zeiden, dat de btingen uit verscheidene bronnen op wijzen dat de bom welke vrij- is ontploft, geen wapen is dat bom of raketkop kan dienen, larschijnlijk werd deze vervaa de eerste voldoende grote veelheid plutonium welke na is gemaakt. (et zal vier tot tien jaar duren rdat de Chinezen genoeg plutoni- hebben om een voorraad van 2' 30 bommen aan te leggen, en he evenveel tijd de ingewikkelde ei i technologie te ontwikkelen voo vervaardigen van bruikbare wa hlna beschikt nu over een klei tal bommenwerpers, welke ver erd zijn en een betrekkelijk korte eradius hebben. Het land zal rschijnlijk een nieuwe vloot Mnbommenwerpers moeten ont keten of kopen om kernwapens doelen in Japan, Formosa, In- het oosten van de Sowjet-Unie Zuidoost-Azië te kunnen Maar het zal de Chinezen nog vijftien jaar kosten om een rraad intercontinentale ballisti- raketten te ontwikkelen, zeiden deskundigen, voornaamste factor hierbij zijn kosten. Door de Sowjetrussische tussen 1955 en 1959 konden de «en de grondslag leggen voor technologie van de atoombom. de ontwikkeling daarvan heeft itot dusver ongeveer een half mil- dollar gekost en er zal nog ge lig veel meer moeten worden ult- zoals Frankrijk heeft trvonden wat een zware belas- Dor een land dat niet be er grote industriële hulp- ünen. De last zou nog zwaarder anneer de Chinezen water kommen zouden willen Rookgordijn Amerikaanse minister van Bui- indse Zaken, Dean Rusk, heeft tren verklaard, dat de oproep van tog voor een ontwapeningsconfe- le op het allerhoogste niveau dan een rookgordijn is. EERBERICHT RUSTIG WEER ïdeiyk. Na een drijfnatte week wat verbetering. In het overzicht van tien uur van- Bid kon het K.N.M.I. enkele op tische geluiden laten horen. De beid neemt verder af. Alleen «aochtend kan er hier en in "stgebieden nog een buitje val- 'ttigens bevindt zich bij de zuid- van Groenland alweer een zeer depressie, waarvan een warm- ft Ierland nadert. Maar het slechts heel langzaam, zodat font het weer in ons land mor- oog niet kan beïnvloeden. Inte- 051, de luchtdrukstijgingen boven ■streken zullen verder doorgaan. 18 OKTOBER Op: 7.09 uur; onder: 17.40 uur. op: 17.13 uur; onder: 3.11 uur. Water te Katwijk te 1.08 en 13.24 lugwater te 9,16 en 21.30 uur. '0 hoogwater te Katwijk te 1.51 ■012 ur; laagwater te 10.00 en In een vraaggesprek voor de t.v. zei de minister, dat de Chinezen geen belangstelling hebben voor ontwape ning. Hij onthulde dat de ontwape ningskwestie in de geheime bespre kingen van de Chinese en Ameri kaanse ambassadeurs te Warschau ter sprake was gekomen. Deze bespre kingen hadden zijn overtuiging be vestigd, dat de Chinese communisten geen serieuze belangstelling voor ont wapening koesteren, aldus Rusk. In antwoord op een vraag zei Rusk dat hij geen samenhang heeft kun nen ontdekken tussen de gebeurte nissen die in Moskou hebben plaats gehad en de bekendmaking van de ontploffing van een kernbom in com- munistisch-China. Niets wijst op een relatie tussen de twee gebeurtenis sen, aldus Rusk, die evenwel toegaf, dat de bestaande spanningen tussen Moskou en Peking iets te maken kunnen hebben met de gebeurtenis sen in Moskou. In 1958 In 1958 verzond Rusland de eerste kernreactor naar communistisch- China. Dit was onder meer het ge volg van onderhandelingen, welke de Chinese atoomgeleerde Wang Sjang- kang in Moskou had gevoerd en de studies welke hij en zijn medewer kers gemaakt hadden van de Russi sche ontwikkelingen op dit gebied. In die tijd was Rusland nog volijverig leermeester van de rode broeders in het Verre Oosten. In 1959 werd het Russische pro gramma voor steun aan een ont plooiing van -Chinese kernenergie echter plotseling stopgezet. Maar de Chinezen hadden inmiddels -ruim schoots gelegenheid gehad, in Rus land rond te neuzen en daar kennis op te doen. Een jaar na het afbreken van de Russische hulp beschikte China reeds over vier reactoren, nu zijn dat er minstens twaalf. Een deel van die reactors was ongetwijfeld in staat, om de splijtstoffen te produ ceren, welke voor een volwaardige atoombom nodig zijn. China beschikt over een bijzonder ROT EI TREFT GOLDWATER Senator Barry Goldwater heeft gisteren in Sioux City (Jowa) te kampen gehad met een vijandelijke reactie van het publiek. Tijdens de verkiezingsoptocht door het centrum van de stad werd de Republikeinse kandidaat getroffen door een rot ei dat hem boven zijn linkeroor trof. Terwijl de senator de overblijfselen van zijn pak veegde, zei hij: „Eén van de volgelingen van LBJ raakte me met een rot ei". Over de Chinese atoomontploffing had Goldwater eerder opgemerkt technici. De winnaars Nobelprijs voor natuurkunde Jangen Lee, die indertijd in Amerika werk zaam waren, zijn reeds jaren geleden naar Rood-China teruggekeerd. Zij hebben daar, wanneer men de door sijpelende berichten mag geloven, niet alleen op him eigen theoretisch- fysisch terrein, maar ook op prak tisch gebied een school gevormd, niet licht mag denken. tuurkundige en technische weten schappen hebben in China de laatste jaren niet stilgezeten. Het wetenschappelijk en technisch potentieel van China is de laatste jaren met fantastische sprongen om hoog gegaan. In 1949 telde het im mense rijk slechts 50.000 ingenieurs en technici, sindsdien zijn er door de universiteiten en hogescholen meer dan 700.000 afgeleverd. Zover was gisteravond de Antwoordkerk in Hoogvliet ge vorderd. De bouw uit van te vo ren klaargemaakte onderdelen is andagochtend begonnen. Morgen wordt de eerste dienst i de kerk gehouden. (Van onze correspondent in Londen) Na 24 uur van dramatische spanning in een bewogen interna tionale situatie is in Engeland na dertien jaar de.politieke wacht afgelost. Zodra Sir Alec Douglas-Home in de loop van vrijdag middag zag dat zijn partij onmogelijk nog kon winnen, bood hij koningin Elizabeth het ontslag van zijn regering aan. Zij ontbood onmiddellijk oppositieleider Harold Wilson- die binnen een half uur Engelands nieuwe premier was. Reeds enkele uren later heeft hij een aantal ministers op sleutelposten van zijn kabinet be noemd. In een spoedig daarna afgelegde verklaring maakte Wilson duidelijk dat de kleine meerderheid die La bour in het Lagerhuis heeft verwor ven, het vermogen om Engeland te regeren niet in het minst aantast. In dit opzicht wilde hij speciaal het bui tenland geruststellen. Labour heeft dus tenslotte de over winning behaald. Maar het is niet de zege waarnaar de partij zolang heeft gesnakt. De Engelse socialisten hebben het op het kantje af gehaald en moeten zich waarschijnlijk tevre den stellen met een wafeldunne meerderheid van vier zetels over de andere partijen en een voorsprong op de conservatieven van ongeveer twaalf. Aangezien de resultaten van zeven verafgelegen Schotse eilandjes en ander districten pas in de loop van vandaag zouden binnenkomen, kan de eindbalans, speciaal wat betreft de liberalen, pas gedurende het week einde worden opgemaakt. Spanning Er heerste vrijdag een enorme spanning, omdat het tot diep in de middag nog onzeker was of Labour er in deze sensationele politieke race in zou slagen de eindstreep van 316 zetels (de helft van het totale aan tal Lagerhuiszetels plus één) te ha len, al stond het wel vast dat de partij in elk geval de grootste in het parlement zou worden. Maar zonder absolute meerderheid, hoe gering ook, dat deze hem „niet verbaasde", maar hij voegde er aan toe dat het nog vele jaren zou duren voordat de Chinezen in staat zouden zyn om de overbrengingsmiddelen te vervaardi voor hun bom. zou de politieke situatie hoogst inge wikkeld zyn geworden, omdat dit land nu eenmaal een broertje dood heeft aan coalities of aan afspraken tussen de partyen. Een vergeiyk met de liberalen leek echter op een mo ment niet uitgesloten, maar is voor lopig van de baan. Labour kwam met de hakken over de sloot. Desondanks is het een definitieve overwinning, aangezien de conserva tieven tenslotte hun meerderheid van büna 100 zagen wegvagen door een verlies van 58 zetels. In het soepele Engelse parlemen taire systeem is echter zeer veel mo- geiyk. De nieuwe oppositieleider, Sir Alec Douglas Home, beloofde dat de conservatieven zich zoveel mogelyk constructief zullen gedragen en de liberalen hadden reeds in beginsel hun steun aan elke meerderheidsre gering toegezegd. Maar de nationali- satiepolitiek van Labour zullen de liberalen natuuriyk niet steunen. Met liberale hulp zal Labour in sommige gevallen over een meerderheid van twintig kunnen beschikken. Dit is de kern van Wilsons kabi net: Harold Wilson, premier; Patrick Gordon-Walker, Buitenlandse Zaken; James Callaghan, kanselier van de schatkist; Georges Brown, minister van Economische Zaken (een geheel nieuwe functie in Engeland), tevens Voor zijn laatste reis om de wereld onder zijn oude naam en vlag is gistermiddag de Wil lem Ruys" uit Rotterdam ver trokken. Op 22 december zal het schip worden overgedragen aan een Italiaanse rederij in Napels. m miSlgX!* vice-premier; Lord Gardiner, lord- kanselier, tevens voorzitter van Hogerhuis; Denis Healey, minister van Defensie; Herbërt Bowden, leider van het Lagerhuis (verantwoordelyk voor de parlementaire afwerking het regeringsprogramma)Edward Short, chief whip (minister belast met de handhaving van de fractie discipline). De enige sensatie is, dat Gordon- Walker, die door de rassendiscrimi natie van de plaatseiyke Tory-kan- didaat in Smethwick zyn zetel loor (waarover in het gehele land, niet in het minst in de conservatieve party, grote verontwaardiging be staat), toch minister werd. Dit Wilsons demonstratieve antwoord op de infame aanval op Gordon-Walker. Wilson zal zo snel mogelyk een zetel in het Lagerhuis voor hem vrij ken, zodat hy daar waarschynlyk over een maand, na een nieuwe tus- sentydse verkiezing in een veilig dis trict, zyn intrede kan doen. Volgens de percentages zijn de li beralen eigenlyk de enigen die x kelyk winst hebben geboekt in deze verkiezingen, vergeleken by de resul taten van 1959. De conservatieven gingen hard achteruit en Labour bleef vrywel gelyk! Vanochtend was de stand: Labour 316 (oude Lagerhuis 261), 12,1 mil joen stemmen of 44,3 pet. (in 1959 SUNK DOOR KOORZANG De protestantse persdienst in Neurenberg heeft gisteren op t i scherpe toon stelling genomen tegen een advertentie in parochieblad waarin beweerd i i wordt, dat koorzang goed is mor de iyn. De advertentie is in het pa- rochieblad verschenen onder de f slagzin „Wilt u graag een slan- ke lyn?" Geleerden, aldus de advertentie, hebben aangetoond dat meisjes die regelmatig kerkkoren zingen, na enkele w ken al gewicht beginnen te ve liezen. „Uw figuur zal dankbaar zyn". In de advertentie wordt de dames verzocht dit gratis recept te proberen door proef te zingen voor het plaatseiyk r kerkkoor. De protestantse persdienst noemt de advertentie meer dan dubieus. Kerkkoren, aldus deze persdienst, zyn alleen bedoeld i te getuigen van Gods lof en als vermageringsinstituten. 433)conservatieve 302 (360), 43,5 pet. (49,4) i liberalen 5 (7) 113 pet (5 procent in 1959). Centraal comité oordeelde: Persoonsverheerlijking, het doen berichten de ronde dat hy be- begunstigen van verwanten en het onvoldoende betrekken van collega's bij het nemen van be slissingen zijn enkele der grie ven, die jegens Chroesjtsjew be stonden. Chroesjtsjow zou, volgens bepaalde communistische leiders, na zynstryd tegen de verheeriyking van Stalins persoon, in de laatste tyd naarstig aan zyn eigen persoonsverheeriyking hebben gewerkt. In dit verband wordt gewag gemaakt van de talryke re cente „oorlogsherinneringen" van Chroesjtsjow, waarin hy een over dreven belangryke rol zou spelen in bepaalde operaties, zoals by de slag om Stalingrad. Deze oorlogsherin neringen zouden door Chroesjtsjow zelf zyn geschreven. Chroesjtsjow zou voorts het pre sidium van het centrale comité der Sowjetrussische communistische par ty niet meer geregeld byeen geroepen hebben. Hy maakte, over het hoofd van zyn medewerkers heen, belang rijke regeringsbesluiten in openbare byeenkomsten bekend. Deze beslui ten zouden vaak onvoldoende zijn voorbereid. Chroesjtsjow bestreed deze beschul digingen, die woensdag ter tafel ge bracht werden in een geheime zit ting van het centrale comité van de party, maar hij verloor het, aldus communistische zegslieden. Soeslow was de openbare aanklager en Chroesjtsjow verdedigde zich in een lange rede. Hy verloor en de uitslag van de stemming is niet bekend. In de officiële bekendmaking van gis termorgen werd alleen gezegd dat hij weggestemd werd uit elke functie. Van officiële zyde is meegedeeld, dat Chroesjtsjow nu in Moskou is. Onder de buitenlandse diplomaten zig is een stuk te schryven, waarin hy klaarbiykeiyk zyn zaak uiteen zet. Of het ooit gepubliceerd zal wor den, is twyfelachtig. Wel conferentie De nieuwe Russische leiders i(Jn wel voornemens het veelomstreden plan van Chroesjtsjow voor een we reldconferentie van communistische partyen over het bittere geschil met China uit te voeren. In een hoofd- artkel in de Prawda werden de plan nen voor de conferentie opnieuw weergegeven ln dezelfde termen als voor het moment dat Chroesjtsjow zyn belde posten verloor. Verder werd in het artikel Chroesjtsjow beschuldigd van „krank zinnige plannen" en andere fouten, maar de nieuwe leiders wezen er op dat zy niettemin zyn omstreden plan voor een conferentie van het we reldcommunisme zullen doorzetten. Verder werd beloofd dat de nieuwe leiders de vreedzame coëxistentie en het onderhandelen over internatio nale geschillen zullen voortzetten. Ook de hoofdredacteur van de Prawda, Pavel Satjoekow, zal ont slagen worden als hy terugkeert van een reis naar Parys, aldus commu nistische zegslieden, die er aan toe voegden, dat de directeur-generaal van de staatsradio en t.v., Mikhail Kharlamow, ontslagen is. Verder werden drie persooniyke medewer kers en adviseurs van Chroesjtsjow overgeplaatst naar andere functies. Een van de beschuldigingen tegen Chroesjtsjow was zyn falen op het gebied van de landbouw. Chroesjts jow had de landbouw tot zyn spe ciale werkterrein gemaakt voordat hy in september 1963 eerste secreta ris van de party werd. 9 Slot pag. 2 De kerkbouwactie „Ant- woord'64" gaat waarschijnlijk meer da ntwintig miljoen gul den opbrengen. Bij het afsluiten van de telling gisteravond om half een was een bedrag bijeen van f 19.728.000.-. In het kan toor van de Rotterdamsche Bank te Den Haag, waar dé toe zeggingen binnenstromen, was om negen uur begonnen met een bedrag van f 6.078.802,-, het resultaat van de voorgaande ac tie-weken. Aan de actie, die geld bijeen moet brengen voor de bouw van honderden nieuwe kerkgebouwen, is meegewerkt door 40.000 mensen. De actie heeft in totaal zeven weken ge duurd. Schot hagel treft jongen De 10-jarige zoon Paul van de jachtopziener Van der Aa uit het Brabantse plaatsje Rips by de Lim burgse grens ia gisteren getroffen door een schot hagel. Een van de korrels raakte het linkeroog van de knaap en wel zodanig, dat de jongen het oog moet missen. Het ongeluk gebeurde aan het eind van een dryf- jacht. De jongen mocht van zyn vader, die ook by de dryfjacht aan wezig was, mee en stond by de wa gen met geschoten wild te kyken. De Rykspolitie zal onderzoeken wie het schot heeft gelost en in hoe verre er sprake is van roekeloosheid of grove onachtzaamheid. Advertentie LEVENSVERZEKERING SCHADEVERZEKERING HoogeHuys BETER BONT ENORME KEUZE VERANTWOORDE ADVIEZEN 3 punten die een bezoek volkomen rechtvaardigen. BREESTRAAT 173 Uit het Leidsch Dagblad van 19 October 1864: In den namiddag van den 9en dezer is te Diever voor de kerkdeur afgekondigd: D. J. K. Burjemeister of vilder: vilt paarden af voor 15 cent koeyen voor 12Y2 cent.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1964 | | pagina 1