LEIDSCH
DAGBLAD
CHROESJTSJOW
ONTTROOND
KRAPPE ZEGE
VOOR LABOUR
Si:
Brezjnew partijsecretaris
en Kosigin eerste minister
ZWAKKE GEZONDHEID IS EEN
NOGAL TWIJFELACHTIG MOTIEF
RUSSEN WEER!
f DE EERSTE... I
Vrijstelling van
dienstplicht
voor
politi
ie
Vier kinderen bij
brand omgekomen
Snelheidsrecord
N.V.
S alles
Vlieland
j Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 16 OKTOBER 1964
No. 31391
plrecteur: E. A. E, van Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
f. 10.05 per kwartaal, f. 3.35 per maand, f. 0.78 per week
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. «7055
Nikita Sergejewitsch Chroesjtsjow, de 70'
jarige premier en partijleider in de Sowjet-Unie,
lig van zijn functie als eerste secretaris van het
centrale comité van de Russische communisti
sche partij en voorzitter van de ministerraad
ontheven. Leonid Brezjnew (57) volgt hem op
eerste partijsecretaris en Alexei Kosigin (60)
is thans premier van de Sowjet-Unie.
Dit grote nieuws meldden gisteravond de
Russische pérsbureaus en het werd vanochtend
bevestigd door het regeringsblad Izwestia, dat
gewoonlijk 's avonds verschijnt- maar zijn editie
Westelijke waarnemers in Moskou achten het veelbetekenend, dat het
persbureau Tass in zijn berichten over Chroesjtsjows aftreden met geen
woord heeft gerept over zijn verdiensten gedurende de afgelopen periode
Tan bijna tien jaar en zich van eerbetoon heeft onthouden. Zelfs heeft men
rich gehaast zijn portret op het dak van het hotel Moskwa, dicht bij het
Kremlin, gisteravond tussen negen en elf uur te verwijderen. Opmerkelijk
Is voorts, dat Chroesjtsjow niet alleen zijn partij- en regeringsfuncties heeft
verloren, maar volledig uit de leiding is verdwenen. Zou leeftijd of gezond
heid de voornaamste reden van het aftreden zijn geweest, dan zou hij toch
heel goed als lid van de heersende groep gehandhaafd kunnen zijn. Voorts
heeft het de aandacht getrokken, dat zijn schoonzoon, Alexis Adzjoebei, de
bekende hoofdredacteur van de Izwestia, zijn functie met ingang van gis
teren heeft neergelegd. Ook de hoofdredacteur van de „Prawda", Satioekow,
en de directeur van radio en t.v., Karlamow zijn ontslagen.
recente ontwikkeling schijnt zich m
snel tempo te hebben voltrokken:
Chroesjtsjow zou een paar dagen ge
leden niet hebben verwacht dat zijn
aftreden zo nabij was. In Washing
ton wijst men op zijn opmerking tot
de ruimtevaarders, dat hij hen per
soonlijk zou komen begroeten.
Verrassing over
heengaan is groot
Gisteren werd Chroesjtsjow juist
terugverwaoht van een korte va
kantie aan de Zwarte Zee om aan
wezig te kunnen zijn bij de huldiging
van de drie Russische ruimtevaar
ders, maar het had al verwondering
gewekt, dat hij niet aanwezig was
bij de lunch, welke gisteren aan de
Cubaanse president Dorticos werd
aangeboden, terwijl alle andere ne-
1 gen leden van het partijpresidium er
wèl waren. Voorts was het opgeval
len, dat Chroesjtsjows naam gister-
oohtend niet meer voorkwam in de
Prawda bij de berichten over geluk
wensen voor de ruimtevaarders. De
WEERBERICHT
AFNEMENDE WIND
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond. Half tot zwaar be
wolkt met enkele buien. Aanvankelijk
overwegend krachtige, later matige
wind uit westelijke richtingen. Wei
nig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
17 OKTOBER
Zon op: 7.08 uur; onder: 17.42 uur
Maan op: 16.54 uur; onder: 1.55 uur
Hoogwater te Katwijk te 0.17 en 12.47
uur, laagwater te 8.24 en 20.36 uur.
Dit blad bestaat uit 28 pagina's
Ook de communistische partijen in
diverse landen zijn volkomen verrast
door het heengaan van Chroesjtsjow.
Zeer belangwekkend is de reactie
van de machtige Italiaanse partij,
die een weliswaar indirecte, maar
toch zeer duidelijke waarschuwing
tot de opvolgers heeft gericht: zij
zal onder geen beding steun verle
nen aan een eventuele terugkeer
naar de „harde lijn van Stalin". De
ze waarschuwing is vervat in een
communiqué van de Italiaanse partij
leiders, die blijkbaar zelf nog on
zeker zijn ten aanzien van de ach
tergronden en gevolgen. Ten op
zichte van Chroesjtsjows politiek van
vreedzaam samenleven en econo
mische politiek zeggen de Italianen,
dat die „een essentieel en onver
vangbaar onderdeel van het algeme
ne inzicht van de Italiaanse party
vormen en als de basis worden be
schouwd voor de eenheid van de in
ternationale arbeiders en communis
tische beweging" Zoals bekend heeft
de Italiaanse partij zich vorige
maand in feite onafhankelijk ver
klaard van Moskou'en het Krem
lin heeft verweten niet „liberaal"
eenoeg te zijn. Maar de nartii bleek
Moskou trouw. Hoewel zij het niet
eens was met C.hrnesjtsjows plan
nen voor het bijeenroepen van een
communistische conferentie, was zü
wel bereid een voorbereidende bij
eenkomst in december a.s. bij te wo-
van gisteren uitstelde tot vanochtend, w;
door deze samenviel met die van het partijblad
Prawda. Deze gelijktijdige publikatie is gebrui
kelijk wanneer bekendmakingen van het groot
ste belang worden gedaan. Tot Chroesjtsjows
onverwachte aftocht is besloten tijdens bijeen
komsten van het centrale comité van de partij,
die maandag begonnen. Chroesjtsjow zou ge
wezen hebben op zijn vèrgevorderde leeftijd en
de verslechtering van zijn gezondheid. Volgi
de Prawda zal de politiek van destalinisering
en economische verbeteringen onder de nieuwe
leiding worden voortgezet.
Belangrijke geschillen
In officiële Amerikaanse kringen
werd gisteravond de mogelijkheid
opengehouden, dat Chroesjtsjow als
gevolg van „belangrijke politieke ge
schillen" gediwongen werd heen te
gaan. De andere leiders van de
Sowjet-Unie zouden voornamelijk
ontevreden zijn over de wijze, waar
op hij het probleem van de betrek
kingen met het communistische blok
heeft behandeld. En verder zouden
zijn critici van mening zijn geweest,
dat de Sowjet-Unie teveel invloed
heeft verloren by de communis
tische landen van Oost-Europa, die
zioh hoe langer hoe onafhankelijker
hebben getoond. Hetzelfde geldt ook
voor andere communistische par
tijen: woensdag nog verklaarde de
Franse partij zich onafhankelijk van
elke andere partij. De thans beklon
ken reconstructie doet ernstige vra
gen rijzen, aldus de mening in
Washington, ten aanzien van de toe
komst van de Amerikaans-Russische
betrekkingen, de relaties tussen Mos
kou en Peking en over de buiten
landse politiek in het algemeen.
Gelet op de kritiek, die Chroes
jtsjows houding jegens de Chinezen
heeft ondervonden, is het allerminst
onmogelijk,
dat aan Chroesjtsjows liberale
politiek jegens communistisch
Oost-Europa tijdelyk een halt
zal worden toegeroepen;
dat Moskou en poging tot toena
dering tot Rood-China zal onder
nemen, waardoor de onafhanke
lijkheid, welke de Oosteuropese
landen zich hebben veroverd, ook
om deze reden aan banden zal
worden gelegd;
dat symptomen In Oost-Europa,
die op een nieuwe koers wezen,
zoals Hongarije's overeenkomst
met de r.-k. Kerk, tot het verle
den behoren
dat, nu Chroesjtsjow in elk geval
niet naar Bonn zal komen zoals
was afgesproken, het Duits-
Russische topgesprek, dat aardig
op gang was gekomen, zoal niet
ernstig, dan toch in elk geval
enigermate vertraagd zal wor
den.
„Ernstige hartkwaal"
De meningen over de gezondheid
van Chroesjtsjow, welke als motief
voor zijn aftreden is opgegeven, lo
pen intussen nogal sterk uiteen, i
De drie Russische leidersdie
gisteravond geheel onverwacht
in het nieuws kwamen: links
Chroesjtsjow, die is afgetreden
als premier en partijleider, in het
ntidden Leonid Breznjew, die
hem als partijleider is opgevolg
en rechts Alexei Kosigin, die
premier is geworden.
Voordiat hij twee weken geleden naar
die Kaukaeus ging, zag hy er volgens
Westelijke waarnemers in Moskou
opmerkelijk goed uit. Hy verkeerde
bovendien in de beste stemming. Ook
de Franse minister voor Atoomon
derzoek, Palewski, die dezer dagen
in Kiew een gesprek met Chroes
jtsjow heeft gehad, heeft toen niets
van een ziekte bespeurd. Daar staat
dan tegenover, dat Chroesjtsjow op
25 april 1963, dus een week nadat hij
69 jaar was geworden, verklaarde':
„Ik ben reeds 69 en ik heb het recht
om dit te zeggen. Want iedereen be
grijpt, dat ik niet eeuwig de positie
kan behouden, welke ik nu heb in
partdj en regering".
Volgens het doorgaans betrouw
bare en goed ingelichte Noorse re
geringsblad „Arbeiderbladet" leed
Chroesjtsjow reeds aan een ernstige
hartkwaal, toen hy in juni van dit
jaar een bezoek aan Noorwegen
bracht. Hy droeg een brief met me
dische gegevens by zich, toen hy,
aan het slot van een tournee van
drie weken door Scandinavië, voor
een bezoek van zeven dagen in Os
lo aankwam. „Deze brief werd aan
de Noorse medische autoriteiten
getoond voor het geval Chroesjtsjow
iets zou overkomen tijdens zyh ver
blijf in Noorwegen", aldus het Noor
se blad. „Uit die medische informatie
bleek, dat hy toen reeds aan een
ernstige hartkwaal leed". En volgens
welingelichte zegslieden waren, als
gevolg van deze brief, zowel in Oslo
als tydens zijn tweedaagse reis door
de provincie, uitgebreide voorzorgs
maatregelen genomen. Ziekenhuizen
waren gealarmeerd en overal was
Chroesjtsjows bloedsoort aanwezig
voor het geval hy een transfusie no
dig mocht hebben.
„We zyn wéér voor geweest op 4
J Amerika en Engeland", merkte
a een geestige Rus vanochtend op 4
i tegenover de correspondent van i
Ass. Press. „Wij hebben onze re-
a gering voordat de Amerikanen
i en Britten klaar zijn met hun
verkiezingen"
De r.-k. politiebond St.-Michael is
voorstander van vrijstelling van mi
litaire dienstplicht voor politieperso
neel, om in de nog steeds bestaande
tekorten aan mankracht te kunnen
voorzien en om de grote geboortegol
ven van na de oorlog een kans by de
politie te kunnen bieden.
De heer G. J. van Bavel, hoofd
bestuurslid van St.-Michael, pleit in
een open brief aan de volksvertegen
woordiging, die is afgedrukt in het
gisteren verschenen nummer van
„De Katholieke Politie-ambtenaar",
voor een forse aanpak van de wer
ving. Hy gelooft voorts, dat wanneer
de Nederlandse politie tussen nu en
het einde van deze eeuw haar taak
1 behoren zal willen en kunnen vol
brengen, de ontwikkeling op maat
schappelijk en bestuurlijk gebied zal
moeten doorwerken in de organisatie
erkwyze van de Nederlandse po
litie. Dat betekent naar zijn oordeel,
dat de huidige politiewet niet bruik-
is tot het jaar 2000. Visie, door
zettingsvermogen en moed zijn no-
om tijdig de bakens te verzetten,
meent de heer Van Bavel.
(Van onze Groningse
correspondent)
By een brand in een arbeiderswo
ning aan de Oosterkade in Sneeh
zjjn gisteravond vier kinderen van
de familie Post om het leven geko
men. De ouders waren afwezig.
Toen de heer en mevrouw Post om
even over tien uur thuis kwamen,
zagen ze dat de woning in lichter
laaie stond. In een bedstee in de
woonkamer en op zolder lagen vier
kinderen. Zy zijn door verstikking
om het leven gekomen.
Vermoedelijk is de brand ontstaan,
doordat 'n koffiepot op 'n elektrisch
komfoortje droog kookte, waar
door een theetafel vlamvatte. Politie
nen hebben nog geprobeerd de
kinderen te redden. Twee van hen
liepen daarby verbrande kleren en
brandwonden op.
De slachtoffers zyn drie meisjes
van vyf,drie en twee jaar en een
jongetje van één jaar.
Verwachting op g rond van voorlopige stand
Labour heeft gezegevierd, maar het is een Pyrrhus-overwinning
geworden. Omstreeks het middaguur verwachtten elektronische
breinen en politieke deskundigen op grond van de voorlopige stand
dat Labour in het Lagerhuis een meerderheid van slechts zeventien
zetels zou krijgen. Deze meerderheid is zo klein, dat1 in dat geval
een politieke crisis niet zou kunnen uitblijven.
Rassenkwestie
De uitslagen van ruim tweederde
van de 630 kiesdistricten is: Labour
(248 winst 49), conservatieven 181
(v?.rlies 46), liberalen 2 (veries 2) en
overige 0 (verlies 1). De einduitslag
zou tegen de avond bekend zyn.
Ondanks de winst van Labour gaf
het conservatieve hoofdkwartier van
ochtend nog steeds niet de nederlaag
toe, omdat het zeker was dat de van
daag nog binnen te komen uitslagen
de voorsprong van 67 zetels voor
Labour ernstig zouden aantasten.
De verwachte record-opkomst van
de kiezers is uitgebleven. Waarschijn
lijk hebben nog geen 26 miljoen van
de bna 36 miljoen kiesgerechtigden
hun stem uitgebracht.
Indien de meerderheid van Labour
beneden de voorspelde 17 zetels daalt,
dan zal de nieuwe regering het
moeilijk in het Lagerhuis krijgen
dat de conservatieven dan steeds
stemmingen kunnen afdwingen
wanneer weinig Labour-afgevaardig-
den in het Huis zyn. De regering
zou op de wip zitten, hetgeen zeer
ongewenst is gezien de periode van
internationale onzekerheid welke ze
ker zal volgen op de wijziging in het
Kremlin.
Zware slag
Labour heeft de conservatieve een
zware slag toegebracht in de belang
rijkste „marginale" districten welke
de Tories slechts met kleine meer
derheden hadden veroverd. In Lon
den, waar de hoge prijzen van grond
en huizen de voornaamste kwesties
waren, ontviel de regering de ene
zetel na de andere. Labour heeft ook
grote winsten geboekt in de in
dustriegebieden langs de Mersey en
rond Glasgow. De kiezers hebben zich
daar herinnerd dat er twee jaar ge
leden ernstige werkloosheid heerste.
De twee winnaars van de No
belprijs voor geneeskundeLinks
prof. Konrad Bloch van de Ame
rikaanse universiteit van Cam
bridge. rechts prof. Fedor Lynen
uit München. De prijs werd aan
deze geleerden toegekend voor
hun werk op het gebied van lyet
mechanisme en de regulatie van
cholesterol en het metabolisme
van vetzuren.
Verder heeft voor het eerst ook het
rassenbeleid een rol in de Britse po
litiek gespeeld. De toevloed van im
migranten uit Pakistan en de daar
uit voortvloeiende sociale spanningen
hebben Labour de zetel van Patrick
Gordon Walker in Smethwick gekost,
een 57 jaar oude historicus die Wil
son als minister van Buitenlandse
Zaken heeft voorbestemd. De ten
dens hier en in het westen van de
Midlands heeft Wilson een veilige
meerderheid in het Lagerhuis ge
kost.
Wilson heeft verklaard dat de uit
slag van Smethwick het gevolg is van
een conservatieve campagne die „een
ontering van de Britse democratie"
is. De uitslag doet niets aan de
positie van Gordon Walker in een
toekomstige Labourregering. Er zal
voor hem wel een Lagerhuiszetel
worden gevonden, aldus Wilson.
Niet minder dan vijf conservatieve
ministers zijn tot dusver verslagen,
onder hen was de bekendste en mi
nister voor Economische' Zaken, Mau
rice Macmillan, een zoon van oud
premier Julian Amreij, min. v. Lucht
vaart en schoonzoon van Macmillan,
kwam in Preston met de hakken
over de sloot: een meerderheid van
slechts 14 stemmen. Ook in de meer
derheid van Henry Brooke, de mi
nister van Binnenlandse Zaken,
werd hét mes gezet: in 1800 in plaats
van de 12.000 in 1959.
VOLAUTOMATISCHE
Geweldig
Wilson deed het zelf geweldig. In
Huyton, het district dat hjj in het
Beatle-land van Liverpool vertegen
woordigt, kreeg hy een driemaal zo
grote meerderheid als in 1959. Ver
wacht werd dat koningin Elizabeth
hem vandaag zou uitnodigen een
nieuwe regering te vormen. Wilson
zou met zijn 48 jaren de jongste
Britse premier zyn sinds de graaf
van Roseberry bijna zeventig jaar ge
leden op 47-jarige leeftijd deze hoge
funetie aanvaardde.
Slot pag. 2
Craig Breedlove heeft gisteren in
Bonneville Salt Rats opnieuw
zijn eigen wereldrecord verbeterd
met een snelheid van 846.515 km
per uur. Daarop verloor hij de
macht over het stuur van zijn drie-
wielig voertuig met straalaandrijving.
Het voertuig werd hierbij vernield.
Breedlove werd niet gewond.
Aan het eind van de tweede rit
om zijn gemiddelde snelheid op
846.515 km per uur te stellen zag
Breedlove geen kans om zijn machine
tot stilstand te brengen en raakte hij
meer dan negen kilometer van zijn
koers. De machine is daarna in een
kanaal terecht gekomen.
Het ongeluk had echter geen
invloed op het record omdat de ma
chine reeds het punt was gepasseerd
waarop de snelheid werd gemeten.
IN GEUREN
EN KLEUREN
Uw tuin in het voorjaar een lust
voor het oog.
Een kleurrijk lentefeest.
tulpen - narcissen - hyacinten
krokussen - blauwe druifjes
sneeuwklokjes - scilla's
winteraconieten
Nieuwe Rijn 50 - tel. 2 08 24 (01710)
Advertentie
WINTERJASSEN
LODEN JASSEN
REGENJASSEN
K L AA(S) SENS
(0ue/
teuws
y dit het Leidsch Dagblad van
18 October 1864:
De arrondissements-recht-
bank alhier heeft een wedu-
ve hier ter stede woonachtig,
schuldig verklaard aan de be
vordering van zedeloosheid
bij meisjes beneden de 18 ja
ren, en haar veroordeeld tot
een gevangenisstraf van 2 ja
ren.
Te Ambt Almelo beviel
l iezer dagen van tweelingen
f ie schoondochter van
f Iemand, wiens vrouw, zuster
f en dochter reeds van twee-
J lingen bevallen waren. Allen
J zijn nog in leven.