Jan Cremer bij Elegance te rade
OPENINGSCONCERT K. EN O.
BRACHT MELODIEENRIJK DOM
Vaticaans Concilie
over verklaring joelen
en niet-cliristenen
v.h. Sanders Co. N.V.
Het voor en tegen
van de ombudsman
ERVAREN METAALDRAAIER
ERVAREN BANK-PLAATWERKERS
FIRMA KASTEEL
ASSISTENT(E)
EEN TYPISTE
VERKOOPSTER
hoek herenhuis
leerling-verkoopster
vrouwelijk fabriekspersoneel
BESCHAAFDE JUFFROUW
MEVROUW SWARTBERG
Mrs. Ph. J. de Ruyter de Wildl c.s.
secretaresse
Hulp in de huishouding
PLAATWERKERS
BANKWERKERS enz.
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1964
De zer dagen publiceerden wij een foto van een schilderij van
Cremerde schrijver van „Ik, Jan Cremer", dat door Simon
Vinkenoog ten bate van de noodlijdende „Kroniek voor Kunst en
Kuituur" te Amsterdam verkocht werd. Een belangstellende lezer
heeft ons het mei-nummer 1963 van het tijdschrift „Elegance" ver-
strekt: de voorpagina wordt gesierd door het portret van een
13-jarige leerlinge van de Royal Ballet School in Engeland. Dit
portret vormt wel een merkwaardige en opvallende gelijkenis met
dat van Jan Cremer. Wij veronderstellen, dat de schilder door dit
voorbeeld geïnspireerd is geweest en er een zorgvuldige kopie van
heeft gegeven.
Is hier nog sprake van eigen werk? Links: het portret in
„Elegance"reeks: het portret van Jan Cremer.
VN-leger blijft
op Cyprus
I De Veiligheidsraad heeft gisteren
het mandaat van het VN-leger op
Cyprus tot 26 december verlengd.
Een resolutie daartoe was ingediend
door Bolivia, Brazilië, Ivoorkust,
Marokko en Noorwegen. Deze reso
lutie werd na een debat van tien
dagen eenstemmig aangenomen.
Na de stemming maakte secreta
ris-generaal Oe Thant bekend, dat
tussen Turkije en Cyprus overeen
stemming is bereikt over aflossing
van eenderde van het Turkse mili
taire contingent op Cyprus. Deze af
lossing was tot nu- toe door Cyprus
geweigerd en de kwestie dreigde be
gin deze maand ernstige vormen aan
te nemen. Oe Thant zei voorts Al
fredo Bernardes (Brazilië) benoemd
te hebben tot zijn persoonlijke ver
tegenwoordiger op Cyprus, in de
plaats van Galo Plaza Lasso, die nu
VN-bemiddelaar is.
Oe Thant maakte verder bekend,
it is overeengekomen de weg van
Kyrenia, tot nu toe beheerst door
Turks-Cypnioten en Turken, onder
uitsluitend toezicht van het VN-
leger zal worden geplaatst.
Vice-president Kütsjük van Cyprus
heeft intussen een telegram aan
secretaris-generaal Oe Thant gezon
den waarin hij er over klaagt dat,
ondanks de door president Makarios
afgekondigde opheffing van de eco
nomische blokkade, de Griek-Cyprio
ten nog steeds de strengste beperkin
gen toepassen bij de bevoorrading
van het Turks-Cyprische volksdeel.
'remières van het
Scapino Ballet
Op 30 september zal het Scapino
allet onder artistieke leiding van
ms Snoek in de stadsschouwburg
Tilburg de première dansen van
>t meisje met de zwavelstokjes"
,r het gelijknamige sprookje van
dersen. De choreografie is van
Rebel, de muziek van Julius
ffaro en Ton Dissevelt. Dit bal-
is gemaakt in opdracht van het
aisterie van O., K. en W.
roorts zullen in première gaan
Pauwhof" (Ernst W. Bohm -
•los Chavez) en „Dansen met
•rwerpen" (Angiola Sartorio
org es Auric)
Essayprijs-Amsterdam
voor J. Kamerbeek
en W. van Amsterdam hebben
loten, de „Essayprijs-1963" van de
neente Amsterdam toe te kennen
Kamerbeek jr. voor zijn in
verschenen bundel „creatieve
dijver". De jury, die B. en W. om-
nt deze toekenning adviseerde
rd gevormd door mevr. dr. E. G.
PerronDe Roos en de heren K.
en A. Morrien.
lederlandse mode
in Amerika
Amerikaanse confectie-in-
(trie zal volgend jaar de zomer-
le zoveel mogelijk op Nederland
ramen. Dit in navolging van
januari-nummer van het in de
nigde Staten verschijnende da-
(blad „Mac Call", dat geheel aan
land gewijd zal zijn.
mode-redactrice van dit blad,
8,5 miljoen exemplaren)
iSj eht met een fotograaf en twee
WM nnequins een bezoek van tien da-
1 i aan Nederland. Het doel van
fc-1| reportagereis van mejuffrouw Vir
ile ia Steele was vooral om de Ame-
*pp lanse huisvrouwen zoveel moge-
J suggesties op het gebied van de-
- =1 ling, de woninginrichting, de me-
jf samenstelling en het gebruik
r' asccessoires te doen. Men heeft
'-M (iet naar gestreefd om Nederland
een andere zijde te laten zien,
- ,v| die de toeristen kennen, maar
-f is juist op dit voor vele Ame-
XI"! nen vertrouwde stramien dieper
gaan.
toonaangevende modehuizen in de
lenigde Stafen zullen zich op ad
at j van „Mac Call" door de Neder-
]lfise klederdrachten laten inspire-
I en oranje, wit en helblauw tot
dkleuren kiezen, terwijl grote wa-
huizen het publiek Delfts-
w, reprodukties van zeventiende
ffse meesters en tulpen te koop
rieden.
Nederlander zesde
in bijbelwedstrijd
te Jeruzalem
Nederlandse bijbelkampioen, de
arige P. ten Have uit Scheemda,
(aide de zesde plaats met 16 pun-
in de wereldbij bel wedstrijd in
zalem. De wedstrijd begon dins-
ivond en duurde tot in de vroege
van vrijdagochtend,
winnaars waren een Australi-
boekhouder, een Israëlische
iiud-student. een Finse studente
en Nieuwzeelandse teler met
45, 44, 38.5 en 37 punten.
Wayenbergsolist van groot formaat
In een uitverkochte Stadszaal
(enige honderden moesten worden
afgewezen!) opende K. en O. gister
avond het nieuwe muziekseizoen met
een „populair" orkestconcert, zoals
dat in de wandeling nog immer heet:
„Moldau" van Smetana, eerste
pianoconcert van Tsjaikofski en
Beethovens „Vijfde". Drie wereld
veroveringen en alle overbekend.
Kan echter ooit een kunstwerk te
bekend zijn? Bezwaren op dit stuk
komen zo vaak van belanghebben
den.
Misschien zegt iemand, dat de
„Moldau" niet in de schaduw kan
staan van Beetht-vens geniale worp
en dat in Tsjaikofski alleen de finale
van meesterschap getuigt. Dit geven
we toe. Maar laten we dan de arge
loze hartelijkheid en de muzikanten-
warmte bij Smetana in onvolmaakt
heid mogen liefhebben, en de nobele
roerende eerlijke weemoed in het
mididen van het pianoconcert en de
betoverende breed beierende inlei-
Geen capitulatie
voor De Gaulle,
zegt Lefèvre
De Belgische premier Lefèvre heeft
in Antwerpen verklaard, dat de voor
stellen van minister Spaak voor de
Europese politieke samenwerking
geen „capitulatie" zijn voor de op
vattingen van president De Gaulle.
Sprekende voor het Europees Stu
die- en informatiecentrum over het
onderwerp „Europa, democratie of
technocratie?" zei Lefèvre, dat Bel
gië, de toetreding van Engeland tot
de Europese gemeenschappen nog
evenzeer wenst als vóór het Franse
veto van januari 1963.
„Het verzet tegen de toetreding
van Groot-Brittannië is en blijft een
gebaar, dat is geinspireerd door na
tionalisme, niet zozeer economisch
dan wel politiek en cultureel. Deel
neming van Groot-Brittannië zou
aan de Europese Gemeenschap het
gewenste evenwicht geven en deze
beveiligen tegen een eventueel Frans
of Frans-Duits overwicht."
Premier Lefèvre voegde hieraan
toe, dat Engeland „er stellig toe zou
bijdragen om van een verenigd Euro
pa een waarachtig democratische ge
meenschap te maken".
„Het parlementair regime is
Groot-Brittannië langer en steviger
gevestigd dan in Frankrijk of Duits
land. Het is dus waarschijnlijk dat
Engeland zou streven naar meer
genschap van het Europese parle
ment en naar beperking van de
macht der Europese technocratische
uitvoerende lichamen".
ding tot het inderdaad lege en lang- i
gesponnen eerste deel
Want d'eze avond bracht een rijk
dom aan bevattelijke melodieën, die
u door het leven begeleiden kunnen,
willen en zullen. Velen hebben giste
ren denkelijk voor het eerst de sym
fonische orkest-drempel overschreden
en nieuwe levensschoonheid ontdekt.
Ze hebben blijde meegeklapt, geest
driftig hun dank uitend voor de
componisten, Van Otterloo, het
orkest en voor Daniël Wayenberg als
solist.
Zeventien jaar geleden is Wayen
berg hier als onbekende en 18-jarige,
die toen nog Da-ni heette en nog
naar Parijs moest voor voltooiing
van zijn studies, eens voor de
Vrienden van het R.O." komen
spelen. We schreven, dat zijn alles
belovend muzikaal begrip hem stem
pelde tot een van Nederlands rijzen
de sterren van groot formaat. Dit
werd letterlijk waar. Het grote sym
pathieke in deze solist was gisteren,
dat alles zo van zelfsprekend gewoon
en natuurlijk liep, sonoor en rein
van zang, menselijk, bescheiden,
virtuoos zonder spoor van vertoon.
Van Otterloo en de zijnen hebben
het even goed gedaan. In het eerste
deel van het pianoconcert, bij het
inzetten van een frase, ontstond er
een deeltje van een seconde kort
sluiting, een misverstand je dat het
orkest op slag opving. De tempi in
Beethoven warren aan de voortvaren
de kant en droegen 'ertoe bij, hem
Mgr. dr. J. Groot
Conciliedeskundige
Paus Paulus VI heeft mgr. dr.
J. Groot benoemd tot concilie-des-
kundige. Tegelyk met hem werden
nog vijf anderen benoemd, onder
wie de bekende Amerikaanse theoloog
Edward Murray.
Mgr. Groot is sedert het begin
van het concilie theologisch adviseur
van het Nederlands episcopaat. Hij
is speciaal deskundig op het gebied
van de oecumene.
meer te tekenen als heerser over de
muzikale wetten en als onafhanke
lijke van. geest dan als opstandige.
De directie hield in een open en
helder beeld de spanningen van dit
geladen werk in strak doorgaande
beweging in toom.
V.
Kerkbouwactie
Antwoord '64
over twee ton
De kerkbouwactie „Antwoord '64'
van negen kerken heeft in een dag
een halve ton binnen gekregen. Gis
termorgen was de stand nog iets
meer dan honderdvijftigduizend gul
den. De post en de giro deden dit be
drag in de loop van de morgen stij
gen tot f201.003,14
Zoals bekend kunnen de 4,3 mil
joen leden der negen samenwerken
de kerken op hun toezegging aange
ven, dat hun bijdrage voor een of
meer der kerken bestemd is, dan
wel voor de kerken gezamenlijk.
Het blijkt, dat deze bijdragen voor
de gezamenlijke kerken een stijgend
percentage van het geheel moeten
uitmaken. Schommelde dit percenta
ge vorige weken reeds om de 20,
thans is bijna 23procent van de
giften bestemd voor de gezamenlij
ke kerken.
In het Utrechtse Esplanade is gis
teren de discussie losgebrand over
het voor en het tegen van een
„ombudsman", of, zoals de Neder
landse term meestal luidt, „de alge
meen vertrouwensman". Dit gebeur
de op een werkvergadering van de
25-jarige vereniging voor Admini
stratief Recht.
De voorzitter van de vereniging,
de heer G. J. Wiarda, kenschetste
de ombudsman in een inleidend
woord als een typische grensbewo
ner: zowel de juristen als degenen
die geïnteresseerd zijn in de be
stuurswetenschappen hebben belang
stelling voor hem. Volgens de heer
Wiarda beoogt de figuur van de
ombudsman niet in de eerste plaats
rechtsbescherming, maar moet hij
vooral voorkomen dat de vertrou
wensband overheid-burgers wordt
geschaad.
Prof. mr. A. M. Donner. president
van het Europese Hof in Luxemburg
sprak de vrees uit, dat degenen die
in Nederland zoeken naar iemand
die het algemeen vertrouwen heeft,
alleen maar „uitgebluste vulkanen"
zullen vinden. Men kan beter zoe
ken naar een man, die door zijn
werkzaamheden cp den duur het
algemeen vertrouwen wint. Prof.
Donner Is er geen voorstander van,
het werkterrein van de vertrouwens-
Kardinaal Bea
houdt pleidooi
voor aanvaarding
Kardinaal Bea heeft vrijdag in het
Vaticaans concilie gepleit voor aan
vaarding van de verklaring over de
joden en niet-christenen. Hij achtte
het „absoluut onmogelijk" een der
gelijk stuk ter verbetering van de
verstandhouding tussen de R.-K.
Kerk en de joden weg te laten, zoals
enige bisschoppen hadden gewlid.
De verklaring zoals deze nu luidt,
wijkt af van de tekst zoals deze vorig
jaar werd besproken. In de oor
spronkelijke versie stond, dat de rol,
die de joodse leiders destijds bij de
kruisiging van Christus hebben ge
speeld, niet het gehele joodse volk
van toen of van thans ten laste mag
worden gelegd en dat het daarom
onrechtvaardig zou zijn het joodse
volk van „godsmoord" te betichten.
De nieuwe tekst, die volgens Ame
rikaanse theologen het resultaat
van vele wijzigingen is, stelt alleen,
dat hetgeen ten tijde van het lijden
van Christus is geschied, in geen
enikel geval aan de joden van van
daag mag worden toegeschreven.
De oorspronkelijke verklaring be
vatte ook de traditionele leer van de
R.-K. Kerk, dat de verantwoorde
lijkheid voor de dood van Christus
berust bij de zondige mensheid. Deze
passage is nu geschrapt, hoewel r.-k.
theologen verzekeren, dat het stand
punt van de R.-K. Kerk in dit op
zicht niet is gewijzigd.
Men verwacht dat verscheidene
bisschoppen zullen vragen om een
versterking van vdfe verklaring,
maandag het debat begint.
Het votum over het sacrement van
het huwelijk, dat reeds eerder aan
de vaders was uitgereikt, is thans in
zijn nieuwe, gereduceerde vorm vrij
gegeven. Het houdt enige beginselen
ivelke moeten dienen als grond
slag voor de herziening van het ker
kelijk huwelijksrecht, met name voor
herziening van de normen, die het
gemengde huwelijk betreffen.
Het hele votum beslaat slechts 5
paragrafen in drie stukken te ver
delen. Het eerste somt de beginselen
op: het heilig karakter van het hu
welijk als zodanig, de heiligheid van
het huwelijk tussen gedoopten, leden
van het mystiek lichaam van Chris
tus en de competentie van de kerk
om de integriteit van het sacrament
van het huwelijk te verzekeren en
dientengevolge haar recht daartoe
wetten uit te vaardigen.
Het tweede deel behandelt dan de
richtlijnen, welke moeten gelden
voor de herziening van het kerkelijk
recht en de aanüassing aan de noden
van deze tijd. Het votum vestigt de
aandacht op het optreden van twee
geheel nieuwe omstandigheden, zo
als de emigratie en het ontstaan
van nieuwe staten. De wetgeving
omtrent de huwelijksbeletselen moet
vereenvoudigd worden. Vooral waar
het betreft de beletselen voor ge
mengde huwelijken.
In het derde en laatste deel van
dit votum gaat over d'e voorbereiding
op het huwelijk, waar bij op de
schouders der zielzorgers een zware
last drukt Zo nodig moeten de
pastoors de hulp van andere
priesters en kundige leken inroepen
mannen zowel als vrouwen.
Met overgrote meerderheid van
stemmen hebben de Concilievaders
hun goedkeuring gehecht aan het
voorstel van kardinaal Suenens, die
als moderator de vergadering leidde,
om de debatten over de verklaring
„Over de godsdienstvrijheid" te be
ëindigen. Er waren nog 11 sprekers
daarover aan het woord geweest.
man voorlopig te beperken tot een
aantal departementen. Tenslotte
merkte hij op, dat men de taak van
de ombudsman niet al te nauwkeu
rig moet vastleggen, omdat hij al
werkende pas kan beoordelen aan
welke behoeften hij moet beantwoor
den.
De Utrechtse hoogleraar prof. mr.
W. F. Prins stelde, dat de huidi
ge maatschappelijke werkelijkheid
schreeuwt om een ombudsman. Het
grootste gedeelte van onze ellende
komt voort uit het contact met de
overheid, zo voegde hij hieraan toe,
en ik maak me sterk dat één om
budsman drie psychiaters kan ver
vangen. De sfeer om de ombudsman
heen moet. volgens hem, zodanig
zijn, dat de vertrouwensman een
uitweg kan vinden voor de voort
gaande ontmenselijking van de rela
ties.
Voordat de studiecommissie de
deelnemers aan het debat antwoord
de, vertelde de Deense ombudsman
prof. Stephan Hurwitz, iets over de
ervaringen die hij tot nu toe (hij is
al tweemaal herkozen) heeft opge
daan. Hij ontkende, dat de verant
woordelijkheid van de ministers
wordt uitgehold door het werk van
de ombudsman. Deze maakt volgens
hem van hun verantwoordelijkheid
juist een realiteit.
Het eerste Kamerlid W. E. Sieg-
mann sloot zich aan bij de sprekers
die de voorkeur gaven aan gemeen
telijke voorlichtingsambtenaren. Ook
hij ziet niet de noodzaak om voer de
voorlichtende taak een algemeen
vertrouwensman aan te wijzen.
De burgemeester van Gorcum, mr.
L. R. J. Ridder van Rappard, be
toogde vervolgens dat hij evenmin
heil ziet in de ombudsman. Door
deze zaak al te serieus te behande
len, zo zei hij, spelen we in wezen in
de kaart van degenen die ons ervan
proberen te overtuigen dat er in
Nederland nogal wat ontbreekt aan
een behoorlijk bestuur.
Prof. dr. S. O. van Poelje sprak
zich pertinent tegen de instelling
van een ombudsman uit. Volgens
hem zal men moeten beginnen met
de uitbreiding van het administra
tief recht tot de redelijke omvang
die het ook in andere landen heeft,
mét het recht van beroep voor iedere
burger. Hil bepleitte een voorlichting
in de lokale sfeer, door mensen tot
wie men zich mondeling kan wen
den.
Honderdduizendste
DAF-personenauto
Op de DA.F.-fabrieken is gistermid
dag de 100.00ste personenwagen van
de band gelopen, die tijdens een fees
telijke bijeenkomst van het personeel
en de directie op het voorplein van
de fabriek werd verloot. De geluk
kige winnaar van de 100.00ste was de
magazijnmeester van DAP.-Rotter-
dam de heer Lie, die de wagen ont
hutst in ontvangst nam. De grootste
verrassing voor het uit 6.000 koppen
de wagen nummer 100.001 onder het
personeel werd verloot.
Deze wagen werd gewonnen door A.
Lekens, machinebediende in de me
chanische afdeling in Eindhoven, een
vader van zeven kinderen, afkomstig
uit Heusden in België, die sinds drie
jaar in Eindhoven werkzaam is.
Dr. Huub van Doorne, die per 1
januari het bedrijf gaat verlaten,
hield een feestrede die zeer kritisch
was gestemd.
Hij legde er de nadruk op dat
100.000 personenwagens geen over
donderend aantal is, maar de pro-
duktie van geen der bestaande klei
nere wagens kon in vijf Jaar hoger
worden opgevoerd.
De heer Van Doorne leverde ern
stige kritiek op het verbod tot verti-
kale prijsbinding in de automobiel
branche dat volkomen overbodig is,
omdat die prijsbinding niet bestaat.
Op middelgroot bedrijfskantoor is plaats voor:
een accuraie administratieve kracht (vrl.)
Leeftijd 2030 jaar.
Gegadigden moeten zelfstandig de loonadministratie
kunnen bijhouden en goed kunnen typen. Prettige werk
kring, goede salariëring en sociale voorzieningen ver
zekerd. 5-daagse werkweek.
Gevraagd voor spoedige indiensttreding een
Sollicitaties persoonlijk of
schriftelijk te richten aan C.
van Holten, Tramstraat 4,
Rijnsburg.
NotarisN.W.Hollkamp
in Leiden, Rapenburg 66,
HUURT UW AUTO bij
LE1DSE AUTOVERHUUR
CENTRALE
(A. J. Bierman)
Oude Rijn 54 - Leiden.
Telefoon 32310.
in onze wijnhandel-slijterij.
't Wijnhuis M. Elshof
TE KOOP LEEG
met garage en c.v. (olie).
dagmeisje
wegens huwelijk der tegen
woordige. Meerdere hulp aan
wezig.
Mevr. HENRY-DE MONCHY
Wilgenlaan 9, Voorschoten,
Telefoon 01717—3311.
Fa. WIJNNOBEL EN CHEVALIER
te LEIDEN, Breestraat 108,
Damesmode - fourniturenhandel, vraagt een
Sollicitaties mondeling of schriftelijk telefoon 21036.
PAKKEN OUDE COURAN1EN
f 0.75 PER 5 KG.
AFGEHAALD AAN ONS BUREAU WITTE SINGEL 1
KONINKLIJKE ZEEP-, EAU DE COLOGNE EN
PARFUMERIEËNFABRIEK
Leiden Levendaal 3042
Wij hebben plaatsingsmogelijkheden voor
op diverse afdelingen.
Sollicitaties schriftelijk of mondeling aan bovenstaand adres.
In een gezin met 4 kinderen, 711 17 en 19 jaar wordt
gevraagd
ter assistentie van de huisvrouw. Niet boven de
45 jaar en van goede getuigen voorzien.
Dienstbode voor dag en nacht en werkster aanwezig.
Straatweg 219 in Rotterdam - Telefoon 183962
Kantoor
zoekt een
VEREISTEN: minstens eindexamen u.l.o. en goed kunnende
typen en stenograferen.
BREESTRAAT 81 - LEIDEN - TELEF. 01710—22644
GEVRAAGD:
gevraagd in gezin met studerende kinderen, intern, eigen
kamer, met radio en c.v. (oliestook). Directe busverbindingen
met Leiden en Den Haag.
AFGESTUDEERDEN van de L.T.S. krijgen bij ons de meest
veelzijdige praktische scholing (scheepsbouw, apparatenbouw,
staalconstructies, enz.)
Zwitser N.V.
KATWIJK AAN ZEE.
Fabriek en kantoor aan de
Haringkade.
TELEFOON 01718—3201
(Na 18 uur 01718—3201 of 4068).