KRIS-KRAS
TE PAS EN
TE ONPAS
Brie-, vier- en hoogwielers in
collectie curieuze fietsen
Klompen dragende
studenten poetsen in
New York schoenen
MILES DAVIS
ROLAND KIRK
DAVE BRUBECK
prijzen verontrustend snel
slonk.
Zij willen nu met een vliegtuig te
rug. Op het ogenblik hebben zij
voor him luchtpassage reeds 184
dollar opzij gelegd. De studenten
hebben nog 154 dollar nodig,
welke zij de komende weken ho
pen te verdienen met het poet
sen van schoenen, 's Nachts sla
pen zij in een tent bij de Wereld
tentoonstelling.
Baden Jeugdige archeologen
hebben in een bouwput in de Lon-
dense „City" belangrijke overblijf
selen aangetroffen van Romeinse
baden. De baden behoren tot de
belangrijkste en de best bewaard
gebleven vondsten die ooit onder
Londen werden gedaan. Ook werd
een olielamp aan het licht gebracht
die de handtekening draagt van de
pottenbakker Vibius.
„Privileges" Premier Castro
heeft meegedeeld, dat jongeren die
na de leerplichtige leeftijd een
verdere opleiding willen volgen,
privileges zullen krijgen op het ge
bied van de militaire dienstplicht.
Er zullen centra worden gevormd
voor militaire en middelbare
schoolopleiding. Het eerste jaar zal
aan militaire zaken zijn gewijd.
Daarna volgt de schoolopleiding,
aldus Castro. Op Cuba geldt dienst
plicht tussen 17 en 21 jaar.
Und wir fahren Bijna 60
procent van de Westduitse soldaten
kan niet zwemmen, zegt de „Co-
burger Conventie", een Duitse
studentenbond.
Muzikale tik In de Ver. Sta
ten is een muzikale schrijfmachine
uitgevonden, waardoor men op het
gehoor kan leren typen. Elke keer
wanneer een toest wordt ingeslagen
klinkt een bepaalde toon.
Geen pantalon s.v.p. - De poli
tie in Djakarta heeft een beroep
op de jonge meisjes gedaan om
geen pantalons of dergelijke kle
ding te dragen waarin hun figuur
geaccentueerd wordt.
Record De 25-jarige Zweedse
houthakker Ragnvald Rosenberg
heeft een record gevestigd door
een voetbal drie uur en veertig
minuten lang met 24.434 trap
pen van de grond te houden.
NOG DIT JAAR IN
AMSTERDAM
Zaterdag 19 september 1964
,,Deze loopt wel tegen de honderd jaar." Wil Koomen rijdt een rode, houten
Michaux-velocipède uit de schaduw. „Mijn showflets". De koperen pedalen
en knoppen, kennelijk kortgeleden nog gepoetst, glimmen (n de zon. Wil wijst
op de dikke wielen, die stevig genoeg lijken om een tilbury te torsen. „Ik
durf te wedden, dat ze nu zoiets niet meer kunnen maken. Zon wiel moet
CLEIDSCH DAGBLAD
Schijntje
Hij loopt naar de pathéfoon en
zet nog een wasplaat op. „Ik
geloof, dat je vroeger wel een spek-
koper was als je zo'n ding in huis
had." Hij vertelt het ding een jaar
of vijf terug voor een schijntje te
hebben gekocht. „Nu betaal je er al
gauw 125, 150 gulden voor. De prij
zen van die oude spullen verdub
belen zowat om de twee jaar."
Heeft onlangs nog een grote speel
doos (80 bij 60 cm) gekocht met
twintig bijbehorende platen.
„Het loopt wel in de papieren,
maar ja. Ik heb overigens liever
niet dat u bedragen noemt. Maar
laat ik u wel vertellen, dat ik die
vierwieler voor nog geen vijfdui
zend gulden kwijt zou willen". En
Op Times Square, een van
de drukste punten in het hartje
van New York, lopen twee Ne
derlandse broers op klompen.
Niet om reclame te maken voor
het land, waar volgens de
Amerikanen iedereen in kle
derdracht naar zijn werk gaat,
in zijn voortuintje een molen
heeft staan en een paar fraai
beschilderde klompen voor de
zondag heeft. Maar gewoon om
ten bate van de eigen financiën
de aandacht te trekken. De 24-
jarige Herman en de 22-jarige
Joseph Kessens, van origine,
oefenen namelijk tijdelijk het
eerbare beroep van schoen
poetser uit.
De twee jongens kwamen in juli in
de Verenigde Staten aan. Zij
waren in Hamburg op de boot
gestapt. In de zomermaanden
reisden zij het hele land door.
Samen hadden zij de beschikking
over honderd dollar, plus 250
dollar in reischeques voor „nood
gevallen".
Tijdens hun reis, die hen helemaal
na.ar de oostkust van Amerika
voerde deden zij allerlei kar
weitjes om de reiskas te spekken,
die gezien de Amerikaanse
dan komt het gesprek weer op het
verzamelen van oude fietsen. Een
schaars voorkomende hobby vol
gens Wil. Hij gaat weieens naar an
dere verzamelaars, kent er een
stuk of acht. „Van de zomer zijn
we voor het eerst met z'n tweeën
gaan fietsen". Nu loopt hij met het
plan rond een vereniging van rij
wiel-enthousiasten op te richten.
Maar dat horen we nog wel, als
het zo ver is.
H IE O WIE?
De Chileense autoriteiten breken
zich het hoofd over de herkomst
van een vreemdeling, die zegt zijn
geheugen te hebben verloren. De
man, die ongeveer 25 jaar oud is,
spreekt Spaans met een Argentijns
of Uruguees accent, maar drukt zich
tevens met gemak uit in het Duits,
Engels en Frans. In zijn zakken
vond men een buskaartje uit Lon
den. een kaartje voor de Parüse
metro en een boekje over het Lou
vre. Zijn kostuum is van Britse
origine, hij draagt een overhemd
dat door een Amerikaanse firma is
vervaardigd, zijn schoenen zijn van
Italiaanse herkomst en zijn pols
horloge komt uit Argentinië...,
„Jeugd moet meer over
het communisme
weten"
Vertegenwoordigers van de vijf
tien NAVO-landen hebben be
sloten, een programma te laten op
stellen dat tot doel heeft, de jeugd
een beter inzicht te geven in het
communisme.
In een door de „Atlantische con
ferentie over het onderwijs" goed
gekeurde beginselverklaring wordt
gewezen op de noodzaak, de jeugd
het wezen van het communisme te
leren kennen. Het betreft hier, zo
staat in de verklaring, louter en
alleen onderricht, geensdeels indoc
trinatie of propaganda tegen het
communisme. Men acht het vooral
van belang, dat studenten een
analyse krijgen van de ideologische
doctrines „om hun een grotere ken
nis van die doctrines te verschaf
fen en om ze daar dan later zelf
een oordeel over te kunnen laten
vormen".
De conferentie besloot- tot het in
stellen van een internationale stu
die groep voor voornoemd program
ma.
Het Nederlandse jazz-seizoen
wordt op 26 september geopend met
een nachtconcert van het kwintet
van Miles Davis in het Concert
gebouw te Amsterdam. Het kwin
tet bestaat uit Miles Davis (trom
pet), Sam Rives (tenorsax), Her-
bie Hancock (piano), Ron Carter
(bas) en Tony Williams (drums).
Op 9 oktober worden in het Am
sterdamse Concertgebouw twee
concerten gegeven, 's Avonds con
certeert het Dave Brubeck quar
tet (Dave Brubeck, piano; Paul
Desmond, altsax; Gene Wright, bas
Joe Morello, drums) en 's nachts
het Ronals Kirk quartet (Ronald
Kirk, diverse blaasinstrumenten;
Tete Montoliu, piano; Jimmy
Woode, bas; Kenny Clarke, drums)
en een groep musici die met de
overleden jazzmusicus Charlie Par-
kc-r heeft samengewerkt. Deze
groep die optreedt onder de naam
„Tribute to Charlie Parker" be
staat uit J. J. Johnson trombo
ne Sonny Stitt (tenor- en altsax),
Howard Mc Ghee (trompet), Ken
ny Clarke (drums) en Walter
Bishop (piano).
Onderhandelingen worden ge
voerd voor een optreden van het
Jimmy Smith trio (vermoedelijk 6
november), Duke Ellington «fe
bruari», Ella Fitzgerald and 0?car
Peterson trio (vermoedelijk 21
maart) en Thelonious Monk.
aanschafte. „Voorzover ik weet, Is
het de enige in Nederland. Inder
tijd zijn er maar drie van inge
voerd. Ik heb 'm gekocht bij een
scharrelaar in Haarlem". Hy ver
telt, dat hij nog een keer samen
met een meisje en een neefje op
de triplet (plaats voor drie perso
nen) naar IJmuiden is gefietst;
gemiddelde snelheid 15 tot 20 km.
We moeten de vierwieler zien en
rijden dus (niet op de fiets) naar
Bennebroek, waar Wil een rommel
hok heeft gehuurd. Veel valt er
voor ons aan het pronkstuk niet af
te kijken, want het hangt gede
monteerd ln de touwen. Wel staat
er een ruim tachtig jaar oude drie
wieler („dat kleine wieltje moet je
niet meetellen") die pas een goede
beurt heeft gehad. Dan dus de
driewieler op de foto. Wil haalt
gauw een pomp. „Ik zal het voor
bandje ook wat lucht geven. Als er
knikjes in zitten en er is iemand
die er op letJe hebt van die
lui
Reportage:
Frits Koffijberg
Foto's
HOLVAST
Hij heeft verder nog een fiets
met cardanaandrij ving, een gewo
ne fiets uit ca. 1890 en een Swift
van 1885. De laatste is op het
ogenblik te zien op de expositie
„Alles draait op wielen" in Amster
dam. Op de laatste RAI stonden
twee oude fietsen van Wil. Het ge
beurt trouwens herhaaldelijk, dat
hij wordt uitgenodigd ergens aan
deel te
Kinderwagen
Terug bij de boerderij krijgen
we ook nog wat anders te zien.
„Ik specialiseer me op fietsen,
maar zo nu en dan pik ik er ook
wat anders tussen door", zegt hij,
terwyl hy een ruim 65 jaar oude
kinderwagen naar buiten rijdt
een enorm leuk ding. Zyn moe
der: „Hy heeft zich altyd voor
oude spullen geïnteresseerd."
Aan ouderwets rijdend materieel
heeft hy verder nog een Harley
uit 1922 („daarmee zit ik in de
Federale Motorclub") en een
Austin van 1930 („niet zo byzon-
der. dat is meer voor de aardig
heid")
Hy neemt ons mee naar de één
kamer-schuur waar hy 's zomers
bivakkeert. Wat meteen opvalt, is
in de hoek van de kamer een oude
pathéfoon (1910'20) met een
enorme hoorn. „Ik weet niet of u
van klassiek houdt" en even
later davert een Hongaarse dans
van Brahms uit de hoorn. Muziek
stemt tot nadenken, vindt Wil, die
er bij gaat zitten. „Als je je er in
gaat verdiepen, wat die mensen ge
peinsd moeten hebben om toen zo
iets te maken.... Want we heb
ben nu wel radio en televisie, maar
daar (wijst naar grammofoon) is
het allemaal vandaan gekomen".
Een circa tachtig jaar oude driewieler, pas opgeknapt.
Hij tilt van de vloer een betrek-
kelyk klein voorwerp op, dat een
ongeveer honderd jaar oude naai
machine blijkt te zyn, compleet
met spoel. „Leuk dingetje om te
zien. En het werkt nog". Hy toont
een doos vol oude carbidlampen.
„Als ik het kan bereiken, richt ik
later mijn huisje helemaal antiek
in". Hy vertelt u:t te kyken naar
e°.n meisje me' lang haar, „een ar-
t'st'ck modelletje, dat ook plezier
in dit soort dingen heeft. Stel je
voor dat je trouwt en het vrouwtje
zit te schelden op die ouwe rom
mel! Zy moet er ook iets voor voe
len".
nog sporen ook". En: „Het rijdt fantastisch licht. Maar als er een beetje wind
staat, zit je zo in de berm. Trouwens, als je wilt opschieten, kun je net zo
goed gaan lopen".
die rijwiel-enthousiast Wil („maar
ik maak van m'n hobby geen
sleur") in zes jaar tyd, her en der
door het land reizend, by een heeft
gebracht. „Het is erg moeilyk om
antieke fietsen te pakken te krij
gen", vertelt hy, de smeer van zijn
handen aan z'n broek vegend, „de
lui die er een hebben, willen 'm
meestal niet kwyt".
Maar soms heeft hy geluk. Zoals
een maand of negen geleden in
Middelburg, toen hy de houten Mi-
chaux wist „los te branden" voor
een bedrag dat hy liever niet in
de krant wil zien genoemd. „Hy
had daar zo'n veertig, vyftig jaar
op zolder gestaan. Ziet er nog pri
ma uit, he?" En hy kijkt tevreden
Wils showjiets: een houten
Michaux van ongeveer een
eeuw oud.
naar de fiets uit betovergrootmoe
ders jonge jaren die tegen de boer
derij leunt.
T riplet
Toch is de Michaux niet het
kostbaarste stuk uit zyn collectie
hoogbejaarde rijwielen. Die eer
komt toe aan een vierwieler of tri
plet, merk Rudge, uit circa 1886
de eerste antieke fiets die Wil zich
Twee vlaggen, een bordje met
1 Hoeder Koomen" en dan een
ébéldebobbel-weggetje naar een
koraal lapje grond, dat offi-
'.él onder de gemeente Noord-
ijk valt, door de PTT gemaks-
ive bij Noordwijkerhout wordt
veleend en geografisch deel uit-
lakt van de buurtschap 't Lan-
veld. Op dit omstreden stukje
md („de gemeente aast er al
r hele tijd op", aldus de pacht-
•laai rr/ staat een oude witgeschïl-
de boerderij, nu al vele jaren
i café-restaurant-pensionbedrijf
Is b wederlijk" bestierd door me-
cei ww Koomen.
'z®ü 'oon Wil 28, dragline-machi-
t) zit op het erf, pardon: ter-
LaatIn luchtig tenue, de handen
dooiirf van de smeer, is hij druk
een onderdeeltje van een
'm. Ie fiets op te knappen. Van een
i oude fiets, want voor rijioie-
die later in deze eeuw zijn
mar dig d heeft hij weinig be-
9SteïUng-
st' 'egen een schuur staan twee ve-
QaaI pèdes met hoge wielen, geen
1 iquiteiten die op het punt staan
Gei te storten, maar klaar voor ge-
lam! ik. „Als het morgen mooi weer
Huwspring ik er op en ga ik een
dreaije rijden", zegt Wil. Dat er op
e) (ingen is voor beginnelingen
wens makkelyker gezegd dan
01 aan. Een poging onzerzyds mis-
tc c le jammerlijk. Wil vertelt, dat
san hem de eerste de beste keer wel
om er op te komen, maar
i hy eenmaal in het ruim an-
idelli ^Ive meter hoge zadel zat,
s, De Ide hy er niet af te springen.
2-1 heb toen net zo lang moeten
«n, tot ik een paaltje had ge-
ie. im"
Ven r z'jn nog' vr'J vee' hoogwielers
Ke ons land, onthult Wil, „maar
zijn even goed geestige dingen,
satle, ïe or,der de bomen rijdt, moet
;e. t el oppassen, want je fietst met
g vc oofd tegen de takken. „De rem
oma le* ^oge voorwiel die het ding
pronkelijk had, is er af. „Als
2535 emde, sloeg je over de kop".
Jug Zes jaar
eveld d
a ij heeft in totaal drie hoogwie-
f vormen eenderde van de
ief-K le verzameling museumstukken
