Poetsen van uw auto niet
prettig, wel noodzakelijk
TIP-ÏRIO
KERNREACTOR VAN V.S.
VOLGEND JAAR RUIMTE IN
l
Rolls Royce-motor
in normale Princess
OOK AMI 6
jjj ALS COMBI
ja graag:
Een plezierige
avond behoeft
niet bedorven
te worden door
hoofdpijn! Neem
direct Rheumin
LEIDSCH DAGBLAD VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1964
111 111
y Van wegen, wagens, wielen en wat-er-zo-btf-1zamt jj
'\genlijk bekruipt ons vaak het gevoel de plaat te poetsen, als we het
■ulo zonden moeten doen. Maar een dergelijke vlucht is doelloos
Iat de trouwe wagen na zulke escapades hoe langer hoe doffer naar
opblikt en van sikkeneurigheid roestwater uit zijn spleten laat sijpe-
ials gold het de mondhoeken
dan moet
Zo heeft ook in de poetsmiddelen-
brance alles zyn voor en zijn tegen.
weer een siliconenverwy-
te pas komen om dit
voorruit te verwijderen.
Paarlen
Ef h
lUki
moeten we er toch aan gelo-
en want een wagen veroudert zon-
^^as sneller dan noodzakelijk is.
^Ken als de wagen piepjong uit
^^briek komt, of pas overgespoten
- Jnt hij ons een langdurige poets-
A Bit ie. Met zo'n fris gewaad heeft
►Alien maand of zes onze zorgen
i nodig. Een nieuwe laklaag moet
goed harden en dat hardings-
dient niet getraineerd te wor-
iet pommademiddelen. Al die
hy volledig gelukkig met zijn
lijkse bad.
eniar na zo'n half jaar moet u
een begin maken met een syste-
toni#che verzorging van de lak. U
--beginnen met een speciaal soort
■■die in de handel is voor een-
t wagens. Daarna kunt u de
jrzorgingsmiddelen voor auto's
jpere leeftijd gebruiken. Die zijn
I kust en te keur, maar houdt
h vooral aan die preparaten,
Dor de autofabrikant voor de des-
ffende wagen worden voorge-
BI f en'
ressor
,t de lak door schuring van zand
•»<Mt>f kan worden beschadigd, daar-
ezen we reeds in een vorig ar-
ij^Qmaar daarnaast is er een che-
ïe agressor, die door de altijd
selende invloed van wind, water
)n het bindmiddel, dat de lak
hecht, aantast.
Deze jongedame poetst voor
de reclame. Autobezitters poet-
sen voor het behoud van hun
wagen.
nische als de chemische aantasting
is dat de lakhuid ruw en daardoor
dof wordt.
Bij zo'n ruwe, oneffen laklaag komt
men van kwaad tot erger, daardoor
krygt de tand des tijds een steeds
groter gebied om aan te knagen. De
oppervlakte van een uitholling is
immers veel groter dan van een plat
vlak dat de toppen verbindt.
dus
vaste en vloeibare wassoorten.
vaste hebben het voordeel, dat i
verwering langer tegengaan,
het nadeel, dat het uitwrijven
zienlijk meer inspanning vergt. Het
hangt dus van uw poetsvreugde af. of
Aan sommige wassoorten zyn sili
conen toegevoegd, die behalve
waterafstotende werking ook een ple
zierig kruipvermogen hebben, die
tot in de kleinste gaatjes doet door
dringen. Zorgt echter dat deze naad-
kruipertjes niet op uw voorruit ko
men, want slechts enkele van deze
siliconen hebben zo'n groot spreidings
vermogen, dat ze uw hele voorruit
Het duidelijkste bewijs dat de lak
van een voldoende beschermende was
laag is voorzien, blijkt uit het feit,
dat hij bij regen het water in paar
len afstoot.
Toch moet deze laag met geregel
de tussenpozen weer aangevuld wor
den, bijv. eens in de twee maanden.
Wie aan een poetsbeurt begint, beseft
pas hoeveel gelakt staal er wel aan
een auto zit.
Daarom kan men zo'n karwei be
ter plitsen in bijv. vier stukken, het
eerst dak, motorkap en kofferdek
sel. twee weken later de ene zij- plus
voorkant, weer twee weken later de
andere zy- plus achterkant, en nog
eens twee weken later het priegelspul
als deursponningen, zijstijlen enz.
En deze cyclus kan men dan weer
herhalen, alles met tussenpozen van
veertien dagen, zodat men in twee
maanden precies weer rond is.
Men mag in het algemeen nooit
met poetsen beginnen, voordat de
wagen is gewassen. Er zyn echter
een paar uitzonderingsgevallen, waar
by een voorafgaande wasbeurt niet
nodig is. Dat staat dan wel op de
gebruiksaanwijzing-
Wie zyn wagen van het begin af
op zulk een liefderijke wijze blijft
verplegen, kan de lak vrij langdurig
in glanzende conditie houden.
Is de laklaag tenslotte toch ruw
en dof geworden dan moet zwaarder
geschut in stelling worden gebracht.
Dan moet er een „cleaner" aan te
pas komen, die een polijstmiddel be
vat om de verweerde opperhuid van
de laklaag te verwijderen.
Ook deze „cleaners" zijn weer in
vaste en vloeibare soorten te ver
krijgen met alle voor- en nadelen
van dien.
In het eerste levensjaar van de
auto zal men normaliter echter geen
„cleaner" behoeven te gebruiken.
Warwinkel
Na de verwijdering van de ver
weerde laklaag, waardoor er weer
een gladde glanzende laag te voor
schijn is gekomen, dient opnieuw
geregeld een beschermende waslaag
te worden aangebracht om de her
stelde glans te handhaven.
Het is bijna ondoenlijk om uit de
warwinkel van doosjes, flesjes en
(spuit)-busjes, die voor lakonderhoud
worden aangeprezen, wijs te worden,
daar de internationale benamingen
lang niet altijd de vlag vormen, die
de lading dekken.
Men kan vry simpel stellen, dat
een shampoo dient om een wasbeurt
wat te soigneren, dat een cleaner
een schuurmiddel bevat om een ver
weerde waslaag te verwijderen en
dat de was (wax) er is om de laklaag
te beschermen, maar diverse poets
middelen bevatten om de poetshan
delingen wat te beperken een com
binatie van twee of drie dezer pro-
dukten.
Het is duidelijk, dat we zonder
merken te noemen hierop niet
der kunnen in gaan.
Maar met deze grondbeginselen der
poetswetenschap kunt u al heel wat
doen om de levensduur
liefkoosd vervoermiddel
terlyke schoonheid te verlengen.
zijn
i zowel de mecha- met een wazige film bedekken
Met aardappel
uit de puree
Let U er by het tanken wel steeds
goed op, dat de pompbediende de
benzinedop weer op zijn plaats
brengt? Nu, wjj niet. En toch her-
inneren we ons niet ooit doploos in onze woonstede te zyn
teruggekeerd door toedoen van zo'n motorlaver. Meestal ge-
^^schiedde dat als we onderweg zelf wat uit onze altyd aanwezig
reserveblik hadden bygevuld.
Het dopgeld op ons autobudget is echter in verheugende mate
gedaald sinds we ons bij het zelftanken hebben aangewend de
het losschroeven meteen i
jblyft het rijden zonder tankdeksel
de zak te steken. Maar toch
kwalyke zaak, omdat daar-
vrykaartjes worden verstrekt aan stofdeeltjes en regendrup-
Ü5"pels voor toegang tot de tank, waarby we nog niet eens spreken
HMvan de premie die wij aldus stellen op de ontsnappingspogingen
van de tankinhoud.
Merkt U het gemis v«jn een benzinedop en is er niet direct
Glcen andere te krygen, dan kunt U eenvoudig een rempla^ant-
tankbewaker uit de provisiekast requireren in de vorm van een
rauwe aardappel, gehuld in de tuniek van een (schone) zakdoek.
(JISIDeze combinatie propt men goed in de hals van de tank, zodat
ze niet in de tank kan vallen. En zorg dat er nog een vleugje
lucht door kan, zodat er geen onderdruk in de tank kan ont
staan, waardoor de brandstoftoevoer naar de carburateur zou
zonVaan stagneren.
Teder niet teer
Teervlekken op de lak van uw koetswerk moeten met teder-
)naJ hcid worden behandeld. Peuter er nooit met een zakmes aan en
gebruik ook uw duimnagel niet als afkrabmiddel. Er zijn tal van
flesjes met teerverwijderingsmiddelen in de autohandel verkryg-
dit baar, die deze ongewenste zwarte zomersproeten op uw lakhuid
^—pijnloos doen verdwijnen.
U hoeft alleen maar een klein beetje van dit spul op de zwarte
■■vlek te betten en de rest gaat vanzelf. Dus niet uitwrijven over
da lak, maar de vloeistof zo lang laten inwerken, dat de vlek het
Swarm begint te krijgen van deze aanhoudende agressor en ten
slotte begint uit te lopen.
Dan kunt U de zwarte substantie wegnemen en de plek met
Li een schone doek zorgvuldig nadrogen. Een beetje nieuwe was
klaar is Kees.
lak
Met rug in de zon
n achterste verbrandt, moet op de blaren zitten, zegt
liet spreekwoord, maar we kunnen ons plezieriger dingen in dit
leven voorstellen.
Nu zal het met die blaasachtige opzwellingen van de opper-
)US huid wel meevallen als U achteloos wil gaan zitten op een auto
zetel, die urenlang in de felle zon heeft gestaan, maar prettig
is zo'n gewaarwording toch ook allerminst.
Zoek daarom als U uw wagen moet parkeren bij hittegolf-
temperaturen, in de eerste plaats naar een schaduwplekje, dat
is ook beter voor uw banden, maar is zo'n lommerrijk plaatsje
niet voorhanden, keer dan de achterkant van uw auto naar de
zonzijde. De leuningen krygen dan de warmte uit de eerste hand.
maar uw zitplaatsen blijven koel, of beter gezegd, worden min-
der heet.
Toen we wat rondneusden op het
terrein van de Austin-fabriek
Longbridge, onder de rook van Bir
mingham, ontdekten we daar
uiterlyk heel normale Princess, die
slechts door een goor stukje plak
band op de achterzijde verried, dat
men daar iets wilde verbergen. Een
heimelijke blik onder deze leukoplast
dekmantel leerde ons, dat dit een
Princess 4- liter R, was een totnu-
toe onbekende aanduiding, die ons
hielp het mysterie van deze wagen
op te lossen.
Enkele jaren geleden kondigden
het grootste Engelse autoconcern, de
BMC en de super-exclusieve Rolls-
Royce-fabrieken reeds een samen
werking aan en voor ons stond nu
het eerste opmerkelijke resultaat van
dit samengaan.
Een uiterlijk nauwelijks gewijzig
de alleen de staartvinnen vervie-
;n het lampenstelsel veranderde
wat Van den Plas Princess met
Rolls Royce motor, vandaar het
aanhangsel R achter de naam.
Een zescilinder krachtbron van dit
befaamde merk met een cilinderin
houd van bijkans 4 liter (3909 cc),
naar even 175 pk levert,
psnelheid zo'n slordige 180 km
uur! De snelste sedan, die ooit
"onder de vaan van de BMC want
ook Van den Plas behoort tot de
Britisch Motor Corporation uit-
Rust
Die hele stoeterij onder de motor
kap heeft men echter voornamelijk
aangebracht voor een felle accele
ratie. In ongeveer 13 seconden trekt
hij op van stilstand tot 100 km. per
en dat zonder de omgeving door
uitlaatgeweld te laten schrikken,
want voorname rust is ook het ken
merk van deze geheel uit lichtmetaal
vervaardigde RR-machine.
een kruissnelheid van 140 km
kan men nog spreken van zoeven,
dank zy drie gescheiden uitlaten.
Schakelen is door een automatische
tngwissel niet nodig en stuurbe
krachtiging zorgt voor het licht
hanteren van het stuurwiel.
De achterwielen kunnen bij het
mmen niet blokkeren. Schijfrem-
en zijn aanwezig, zij het alleen
op de voorste wielen.
Luxe
Nieuw is ook dat de clignoteurs
i de stoplichten wat minder fel
gaan schijnen als de lampen wor
den ontstoken.
Het interieur van deze repre
sentatiewagen ademt ook een sfeer
r liggen dikke tapijten op de
vloer, er bevinden zich picknickta
feltjes in de leuningen en voor de
achterpassagiers, die 's winters in de
meeste auto's wat verkleumen, is er
:n speciale kachel.
En dat alles koopt men. althans
in Engeland de Nederlandse prijs
nog niet bekend voor nog geen
f20.000 (inclusief belasting ruim
f 19000). Betrekkelijk laag als men
bedenkt, dat de prijzen voor de echte
Rolis Roences tussen een halve er
hele ton liggen.
Het benzineverbruik speelt
eigenaars van dergelijke auto's m
tal geen belangrijke rol, maar
u het wilt weten, De Princess loopt
1 op 7 bij een constante snelheid
van 110 km per uur en 1 op 5 bij
145 km per uur.
Een benzinetank van ruim 70 liter
zorgt er echter voor, dat pomp-
pauzes niet al te dikwijls voorkomen.
Citroën is met zijn nieuws voor
1965 de Parijse Salon ver vooruit
gesneld. De bestaande typen onder
gingen uiterlijk geen wijziging,
maar er werden wel twee nieuwe
modellen aan het produktieprogram-
toegevoegd, n.l. een combinatie
wagen op Ami 6 basis en een luxe
versie van de DS 19, de Pallas.
De Ami 6 Break, zoals in Citroen-
terminologie de combinatiewagen
wordt aangeduid, heeft aan de ach
terzijde een grote luiféldeur gekre
gen, die toegang geeft tot de ver
grote laadruimte.
De luxe DS 19-uitvoering Pallas is
van het normale model te onder
scheiden door een sierstrip op de
flanken. De delen, die aan roest-
vorming bloot staan zijn van alumi
nium en andere roestvrije metalen
gemaakt.
De interieur-bekleding is van jer
sey of naturel leer. De laatste uit
voering is alleen in combinatie met
grijs koetswerk.
3 voorruit is van gelaagd glas.
Mistlampen behoren tot de stan
daarduitvoering van Pallas, die zo
et de half-automatische trans-
als met een door de hand be-
Juist als man
kun je dat zo
waarderen
Een lekkere
Amerikaanse sigaret
Onderzoek ma a noppervlak
door middel van neutronen
Amerikanen en
Russen geven elkaar
niets toe
(Van een speciale medewerker)
Volgend voorjaar gaat er voor het
eerst een kernreactor de ruimte in.
Dan zullen de Amerikanen hun
SNAP-10A" in een baan om de aar
de brengen. In een later stadium
zullen zy een gewijzigde SNAP-reac-
;en zachte landing op de maan
laten maken. Daar zal hij de energie
leveren voor het instrumentarium,
■mee het maanoppervlak zal wor
den onderzocht. In de Verenigde
Staten wordt gewerkt aan de ont
wikkeling van een grote reeks van
deze reactors. Men is daar van me
ning, dat kernenergie de enige prak
tische bron is, waaruit men bij ruim
te-onderzoek en ruimtevaart energie
zal kunnen putten.
De SNAP-apparaten ljjken in geen
enkel opzicht op de grote, zware en
omvangrijke kernreactors, die op het
vaste land of in schepen worden ge
bruikt. Het zijn kleine, lichte en
compacte apparaten met een beperkt
elektrisch vermogen. Zo weegt de
SNAP-10A alles bijeen maar 400 kg.
Het kegelvormige toestel heeft een
hoogte van 4 meter en een middel
man de basis van 1.80 meter. De
temperatuur in de reactorkern be
draagt 540 gr Celsius, het warm te-
vermogen 35 KW. Van de ontwik
kelde warmte wordt 1.8 in elektri
citeit omgezet. Bijgevolg heeft de
SNAP-10A een elektrisch vermogen
m 500 watt.
Essentieel is, dat de spRjtings-
warmte direct in elektriciteit wordt
omgezet. Bij de gewone reactors en
in conventionele centrales wordt
met de opgewekte warmte water ver
hit tot stoom, en met de stoom wor
den turbines aangedreven. Bij de
SNAP-reactors ls deze omweg ver-
diende schakelbak kan worden ge
leverd.
Tenslotte is de Idéal 19 motor
technisch identiek geworden aan die
de DS 19, waardoor de topsnel
heid kon stijgen van
km In.
Ook het dash bord toont mee
jereenkomst met dat van de DS.
150
meden. Er zijn zogenaamde thermo-
elektrische converters (omvormen)
vervaardigd, die met behulp van een
natuurkundig proces, dat reeds door
Edison werd ontdekt, van warmte re
gelrecht elektriciteit maken. Bij deze
toestellen zijn er geen bewegende de
len en is er dus ook geen mechani
sche slijtage, hetgeen grote bedrijfs
zekerheid betekent.
Nek-aan-nekrace
Op de atoomconferentie ln Genève
ls gebleken, dat de Verenigde Sta
ten en de Sowjet-Unie, op zovele ge
bieden in een nek-aan-nek-race ge
wikkeld, elkaar ook op het punt van
de ontwikkeling van deze omvormers
niet veel toegeven. De Russische ge
delegeerde M. D. Millionsjikow deel
de mee, dat juist vorige maand, op
14 augustus, in het Koertsjatow-in
stituut in de Sowjet-Unie de eerste
reactor, die met zo'n omvormer is
uitgerust, kritisch is geworden. Deze
reactor, Romasj ka geheten, ontwik
kelt een vermogen van 500 watt. Op
een vraag of de Russen ook van
plan zijn, dit soort apparaten bij de
ruimtevaart te gaan gebruiken, ant
woordde de Rus alleen, „dat deze
reactors voor zeer vele doeleinden ge
schikt zijn".
De Amerikanen hebben de confe
rentie verzekerd, dat alle mogelijke
voorzorgen zyn genomen om te voor
komen, dat er radio-activiteit vrR
komt als er bij de lancering of de
vlucht van de SNAP-10A iets ver
keerd gaat Zou de gewenste zachte
landing op de maan onverhoopt ont
aarden in een harde, dan nog bestaat
er geen gevaar dat het maanopper
vlak besmet wordt, want de reactor
kern is zo deugdelijk geconstrueerd,
dat hy tegen een val van grote hoog
te bestand is. Hetzelfde geldt voor
een mislukte lancering: ook daarbij
behoeft geen vrees te bestaan voor
het vrijkomen van radio-activiteit,
zo werd verzekerd.
Hoe trots de Amerikanen ook zijn
op hun SNAP-serie, zU realiseren
zich, dat het rendement van de ther-
mo-elektrische omvormers tot dusver
bedroevend is. De SNAP-10A heeft
zoals gezegd een rendement van 1.8
procent. Bij de gewone grote kern
reactors is het tussen de 30 en de
35 Er valt dus nog wel het een
en ander te doen aan verbetering
van de omzettingsverhouding.
De maan ls overigens ook nog ln
een geheel ander verband op de con-
ferentie ter sprake gekomen, en wel
bij de natuurkundigen, die zich
bezighouden met een nieuw soort
spoorzoekerij, dat „neutronenactive-
ringsanalyse" heet. Als men een stof
bestraalt met neutronen (dat zijn
elementaire deeltjes die ook in de
atoomkern voorkomen) wordt deze
•>tof tijdelijk radio-actief. Uit de in
tensiteit en de aard van de straling,
Jie zij dan uitzendt, kan men af
leiden met welke stof men te maken
heeft. De Amerikaan dr. Vincent P.
Tuinn vertelde, dat de methode on
gelooflijk nauwkeurig is. Hoeveelhe-
len van een miljardste gram kan
men aantonen en meten. Bevindt
zich in een bepaalde stof een andere,
in een concentratie van één tienmil-
Joenste procent, dan nog kan men
die met zekerheid opsporen en iden
tificeren. De toepassingen zijn veler
lei. Stofdeeltjjes bij voorbeeld, die
een Inbreker op zijn kleren krijgt,
worden met neutronen onderzocht en
deze verraden onherroepelijk of hij
op de plaats van de inbraak ls ge
weest. Ook opgedroogde plekje»
transpiratie, een vetvlekje, een stukje
haar, zijn voldoende om schuld
of onschuld vast te stellen.
De neutronen zullen nu ook gaan
onthullen wat voor materialen het
oppervlak van de maan bevat De
Amerikanen hebben een apparaat
voor neutronenactlveringsanalyse
vervaardigd van zeer geringe afme
tingen met een gewicht van slechts
14 kg, dat geheel automatisch werkt
Dit zal bU het komende project
„Surveyor", dat het onderzoek van
het maanoppervlak tot doel heeft
naar de maan worden gestuurd. Daar
geland zal het neutronen afschieten
op het maanoppervlak. Het radioac
tief wordende materiaal gaat straling
uitzenden, die door het apparaat
wordt geregistreerd en geanalyseerd.
De uitkomsten gaan per radio naar
de aarde en de geleerden weten dan,
zonder een stap buiten hun labora
torium te zetten, hoe het oppervlak
van de maan is samengesteld, tot op
miljoenste procenten nauwkeurig.
Rheumin - tabletten helpen snel,
zeker en bovendien veilig! Ook
door de gevoelige maag uitstekend
te verdragen. 20 tabletten 68 ct.
Een Brocades product, dus:
vertrouw er op!
GROENEN VERVEN
ZOMERHUISJES
De adspirantleden van de christe
lijke studentenvereniging SoctetasW
Studiosorum Reformatorum (SSR) te
Delft zullen een nuttige besteding
van de groentijd krijgen.
In drie groepen van veertig
man, aangevuld met tien oudere
jaars, zullen zi) in de omgeving van
Nunspeet en Otterlo de zomerhuisjes
van de Stichting Jeugdhaven te Rot
terdam netjes in de verf zetten.
Naar een lid van de novitaatscom-
missie ons vertelde, moest dit wer
ken in de groentijd worden gezien
als een experiment in het kader van
het gehele ontwikkelingsproces, dat
met betrekking tot de groentijd al
jaren aan de gang is.
