Hoofdpersoon in Keuls'
„Plantage Tamarinde"
kunst
kalei öoscoqp
Albert van Dalsum
Filmpremière vindt
28 oktober plaats
Wim Kan gaf afschuw
van t.v. te kennen
RELLETJES IN
PHILADELPHIA
Politie onderzoekt de
„aanslag" in Tonlon
ILs
m
e
\J
Muziekschool Breda
zet haar werk voort
Atomen voor de vrede
Dp^ericht 1 maart 1860
Maandag 31 augustus 1964
Perde blad no. 31352
NOODWEER IN
ZUID-BEIEREN
Tengevolge van hevige
buien met wervelwinden hebben za
terdag in MiihM'orf en omgeving in
zuid-Beieren ongeveer vijftig men
sen verwondingen opgelopen. In
Mühldorf ging een feesttent in de
lucht. Er ontstonden overstromingen
en het wegverkeer ondervond veel
hinder van omgewaaide bomen.
Alphen-jeugd had
een leuke dag
Ruim 150 jeugdleden van de v.v.
„Alphen" hebben gisteren met hun
jeugdleiders een leuke uitgaansdag
gehad. Met autobussen werd 's mor
gens vroeg vertrokken in de richting
Uithoorn en vandaar ging het naar
Loosdrecht en naar Oud Valkenveen,
waar men geruime tijd doorbracht.
Op de hei werden enkele spelletje
gedaan.
's Middags bezocht men het ama
teur toernooi van Velox waar ook het
eerste elftal van Alphen aan deel
nam. Onderweg werden de jongens
in ruime mate getracteerd. Moe maar
zeer voldaan arriveerden zij weer
om 7 uur in Alphen.
Hij zit daar in een langelage rieten stoel, bijna zonder een beweging
te maken, schijnbaad zonder aandacht te schenken aan de zenuwachtige
bedrijvigheid in deze benauwde, met fel schijnwerperlicht overgoten
ruimte. Zijn ogen hij wendt ze nu en dan af naar regisseur Michael
Forlong of naar tegenspeelster Elly van Stekelenburg richten zich
steeds weer op de immense camera, die naar aanwijzingen van vele
deskundigen op even zovele standen wordt ingesteld. Stil zit hij daar in
de kussens, met een glanzend-blauwe ochtendjas aan in een kamer,
waarvan de wanden zijn opgetrokken uit bordkarton en waarvan de
vensters uitkijken op een landschap dat zijn tropisch karakter heeft Kit
penselen van décorschilders. Hij wacht, terwijl anderen beraadslagen,
metingen verrichten, lichtsterkten veranderen, dialogen wijzigen,
meubels verzetten, bijzonderheden noteren.
Reusachtige collega
Middag
voor halve minuut
Een 'halve minuut slobscène uit
„Plantage Tamarinde" kost een
middag. Dat betekent, dat hij Al-
bert van Dalsum, 75 jaar er reke
ning mee zal moeten houden, dat
gebaren, gelaatsuitdrukkingen 10 tot
15 maal opnieuw kunnen worden ge
draaid. Dat hij een ongeteld aantal
keren van de deur naar de stoel zal
moeten lopen, dat hij het ene been
over het andere moet slaan, het ene
been naast het andere op het voe
tenbankje moet zetten, beide benen
opzij van het bankje, iets hoger, een
klein beetje naar links, wat meer
naar voren, niet te veel opgetrok
ken, maar wel met die jas er over
heen. Heel langzaam gaat zijn hand
naar de doos sigaren op de platte
leuning van de stoel. Met trage trek
ken rookt hij. Elly van Stekelenburg
donkerbruin geschminkt als Cu-
ragaose huishoudster Jaja van een
blanke plantagebezitter buigt zich
over hem heen en trekt een kussen
wat verder naar boven, zodat came
raman Prosper de Keukeleire goed
keurend knikt. Een eerste shot kaïn
worden gemaakt.
Het moment dat Albert „Sjon
Jan" Van Dalsum tot inkeer komt,
dat de in oude gebruiken vastge
roeste grootgrondbezitter begrijpt,
dat de liefde van zijn dochter Maria
(Bronwyn van Hensbergen) voor de
jonge halfbloed Philip oprecht is,
kan worden opgenomen. Eén van de
talrijke proefshots
Er zullen nog vele volgen, voordat
de film naar het toneelstuk van
Hans Ke.uls (enige tijd geleden op
Cura?ao de buitenopnamen ge
maakt) de 28ste oktober in het Am
sterdamse City-theater zijn pre
mière zal beleven. Opnamen die het
uiterste zullen vergen van de Brit
Forlong, van dialoogregisseur Luc v.
Gent, van cameralieden, belichtings
mensen, kleedster en scriptgirl, van
andere medewerkenden, maar boven
al van de vermaarde Shakespeare-
vertolker Van Dalsum, die slechts
eenmaal hiervoor als filmacteur, in
,3oefje" optrad.
Hij -weet het precies
Desondanks weet hij precies wat
het is om een film te maken. En
daarom volgt hij alle, overigens bij
zonder beleefd gegeven, bevelen rus
tig op. Daarom ook laat hij zonder
tegenwerpingen toe, dat op een be
paald ogenblik zes mensen naar hem
toelopen, die zijn rieten stoel enkele
decimeters verzetten. Van Dalsum
vindt het om dezelfde reden ook van
zelfsprekend, dat hij vele scènes moet
overdoen, omdat zijn gebaren te
wijds zyn, te duidelijk afgestemd op
het toneel.
Maar een even normale zaak vin
den de anderen het, die daar maan
denlang dik-geschminkt transpire
rend onder de felle lampen van de
Cinetonestudio's in Duivendrecht,
Albert van Dalsum en Elly
van Stekelenburg in een der scè
nes van „Plantage Tamarinde
dat de grootmeester op zijn wenken
wordt bediend. Zij hebben immers
ondervonden dat Van Dalsum een
reusachtige collega is, die beschikt
over een eindeloos geduld, en hoewel
hij snel vermoeid is, keer op keer
duidelijk laat bljjken, dat het pret
tig is een film te mogen meemaken.
Hjj weet, dat er wordt gerend als hij
om koffie of een asbak vraagt. Zij
weten op hun beurt dat Van Dalsum
er is, wanneer er taalmoeilijkheden
zijn tussen Forlong en jongere ac
teurs. Dat om hem, zonder dat hij
zich dat zelf bewust behoeft te zijn,
in deze film alles draait.
Schilder Bertalau Por
84 overleden
In Boedapest is de bekende Hon
gaarse schilder Bertalan Por over
leden. Hij was 84.
Por heeft tweemaal de Kossuth-
prijs gewonnen en had de titel van
„eminent kunstenaar van de Volks
republiek Hongarije".
SLAGBOOM EN
LANGENKAMP
WINNAARS
ORGELCONCOURS
Het eerste nationaal orgel-
:oncours voor amateurs is za
terdag in de afdeling interpre
tatie gewonnen door M. J. Slag
boom uit Vlaardingen en in de
afdeling improvisatie door H. B.
Langenkamp uit Hengelo.
He?t concours was georganiseerd
door de stichting „pro Organo". Wet
houder mr. M. Vrolijk van Den Haag
reikte dfe prijswinnaars de zilveren
penningen van de gemeente Den Haag
uit. Een eervolle vermelding kreeg
in de afdeling interpretatie R. W.
Theissen uit Den Haag.
De jury werd gevormd door Ge
rard Akkerhuis, drs. A_ B. M. Brans,
Nico van den Hooven, Bert Matter,
Jan Schmitz, André Verwoerd ei
Charles de Wolff. Het concour
werd gehouden in de Goede Vrij
dagkerk in Den Haag. De organist
Slagboom speelde als verplicht num
mer een koraalvoorspel van J. S.
Bach. Hij koos voorts Intermezzo no
24 van Henk Andriessen en vertolkte
als vrij werk Toccatina van J. F.
Doppelbauer. Langenkamp maakte
Jeugdfestival Velp besloten
GROTE DRIEHINDERPAAL VOOR
DE AANKOMENDE ARTIESTEN
(Van onze correspondent)
Het vorige week maandag door Pierre Janssen stijlvol geo>pende zesde
Jeugdfestival te Velp, is zaterdag j.l. waardig besloten met een lang
durige, A.B.C. caberetier Wim Kan geldende ovatie, die staande weid
gebracht door lfiO vermoeide maar uiterst voldane jeugdfestivallers. Wim
Kan, die als laatste aan de beurt was om de jeugd voor te lichten over
kunstin dit geval „kleinkunst", kweet zich hiervan op de te voorziene
wijze, een mild en tegelijkrtijd superieur praatje over de „ins" en
„outs" van het vak, doorspekt met hyperkomische en schampere, maar
ook spijkers met koppen slaande opmerkingen, van zijn taak. Nog maar
nauwelijks wase hij het podium opgeklommen en had hij de nijvere druk
doende N.T.S.- cameramannen gemonsterd, of hij kivam „los".
„Er zfjn bepaalde dingen die ik
dolgraag wil zeggen" aldus Kan. Hij
verbond hieraan een lange snedige
tirade waarin hy uiting gaf aan zijn
afschuw van de t.v. „Televisie is als
een registrerende rol wel belangrijk
maar voor een voorstelling funest"
is een wel vaker uit de mond van
Kan vernomen klacht. „Ik kan niet
eens hebben, dat tijdens een voor
steling een hond de zaal komt bin
nen wandelen, laat staan het hin
derlijke gedoe van cameralieden. Zo
gauw er camera's in de zaal aanwe
zig zijn wordt het contact met het
publiek verbroken, iedereen speelt
een lichte komedie". Mq het vraag
gesprek waartoe de Jeugdfestivallers
in de gelegenheid werden gesteld,
was het haast onvermijdelijk dat ook
de twee andere compagnons van de
grote drie, Toon Hermans en Wim
Sonneveld, ter sprake kwamen.
„Het terrein waarop Toon Her
mans zich beweegt is uitgebreider en
neigt meer naar de variété-clown-
neske kant. Dit betekent in zekere
zin een breken met de Nederlandse
cabaretopvattingen. Naar mijn me
ning bergt Hermans in zich de mo
gelijkheid een rol van internationaal
formaat te spelen. Wim Kan was
van mening dat het Nederlandse
cabaret nu bepaald niet bloedarm is,
doch integendeel rjjk aan talent. Hij
verwees o.m. naar „Tingel Tangel",
Wim Sonneveld, Sito Hovink, Seth
Gaaikema en Jaap Fischer, en teken
de daarbij aan dat de „grote drie"
vaak een hinderpaal en een sta in de
weg blijken te zijn voor het succes
van aankomende artiesten.
„Zonder slachtoffers zou ik niet
kunnen leven" luidde het antwoord
van Kan op een door een festivalier
gestelde vraag. „Niemand kan bela
chelijk worden gemaakt indien hij
niet reeds een kiem van die bela
chelijkheid in zich draagt. Het kwaad
straft derhalve zichzelf. Mijn ogen
blik breekt aan wanneer b.v. door
het Ministerie van Defensie tanks
worden aangekocht die niet efficient
blijken te zijn of wanneer op piet
luttige wijze wordt gehannest met
Pier-prijzen". Over de Beatles liet
Kan zich wederom prijzend uit. „Deze
knapen bezitten naast intelligentie
en een goed inzicht op het podium
een grote magische kracht. Hoe is
anders hun succes te verklaren?". En
lachend: „Als ze in Nederland terug
komen ben ik weer present". Als blijk
van waardering voor zijn voordracht
werd Wim Kan een boekwerk aange-
Woord- en toondichter
Jack Bess overleden
Op 55-jarige leeftijd is vrijdag
avond de woord- en toondichter Jack
Bess in zyn woning in Den Haag
overleden- De heer Bess, die op 19
oktober 1908 in Den Haag werd ge
boren, heeft tal van teksten voor
liedjes, o.a. „Het sprookje is uit",
geschreven.
Hij is voorzitter geweest van de
Vereniging van woord- en toondich
ters der lichte muziek. De begrafenis
geschiedt morgenmiddag op de be
graafplaats Nieuw Eyk-en Duynen
in Den Haag.
Meisje gewond na
val met bromfiets
Een 18-jarig meisje uit Alphen
aan den Rijn viel zaterdagmiddag
omstreeks kwart voor één in de
Raadhuisstraat met haar bromfiets,
waarbij rij een hersenschudding en
hoofdwonden opliep.
Het ongeluk gebeurde doordat een
Hagenaar met het voorwiel van zijn
bromfiets ter hoogte van de bloemis
terij van de firma Otterloo op de
ryweg kwam. Het meisje kon dit
voorwiel niet meer ontwijken waar
door zij viel. Dokter van der Steen
verleende de eerste hulp en liet het
slechtoffer naar haar woning ver
voeren.
Onrust onder negers: geen
verband met de rassenkwestie
Uitgaansverbod
afgekondigd
In de negerwijken van Phila
delphia, hoofdstad van de Ame
rikaanse staat Pennnsj'lvania
aan de oostkust, hebben zich in
de nacht van vrijdag op zater
dag relletjes voorgedaan, waar-
Daad van vrienden of vijanden
(Van onze Parijse correspondent)'
De Franse politie is zoals
zaterdag reeds gemeld bezig uit
te zoeken of op 15 augustus een
aanslag is gepleegd op het leven
van generaal De Gaulle. Die dag
heeft het staatshoofd op Mont
Faront bij Toulon een monument
onthuld ter herinnering aan de
geallieerde landing in de Provence.
Vorige week vrijdag zag een be
waker bij het gedenkteken een
auto stilhouden. De inzittenden
gooiden fosfor op een grote aarden
bloempot. Een vlam steeg op,
waarna de auto snel wegreed. De
bewaker waarschuwde de politie
die In de pot een helse machine
vond met drie kilo T.N.T.
De bom was verpakt in een hou
ten kistje en voorzien van een
radiolamp, zodat de explosie draad
loos tot stand kon worden ge
bracht. De antenne behoefde maar
een millimeter boven de aarde uit
te steken om contact te maken. In
een straal van 20 meter zou nie
mand zijn gespaard!
Een tuinman, die de bloemen en
planten extra netjes wilde verzor
gen als De Gaulle kwam, heeft in
verband met de hitte van medio
augustus de bloemen in de pot
extra water gegeven, waardoor de
bom naar men zegt onchadelijk
werd.
Zondagmorgen hebben technici)
de plek nogm'aal ondserzocht met
behulp van een gevoelige mijnen-
zoeker. Men had in de pot een
zelfde bom gedeponeerd., eveneens
met 3 kg T.N.T. verpakt ln een
zelfde houten kistje. De meter van
nog
het apparaat sloeg nauwelijks uit.
Was het werkelijk de bedoeling
een aanslag op De Gaulle te plegen
of is de bom er alleen maar neer
gelegd om te laten zien dat het
leven van liet staatshoofd
altijd wordt bedreigd?
En door wie is de bom geplaatst:
docr tegenstanders van De Gaulle
of door lieden die het bij het grote
publiek willen doen voorkomen als
of De Gaulle in Gods hand is?
Bom of geen bom, wel aanslag
of geen aanslag. De Gaulle zit
rustig met vakantie in Colombey-
les-deux englises.
KOUDEKERK
Jongen aangereden
door auto
Een twaalfjarige knaap zat gister
avond op de bagagedrager van een
rijwiel, dat reed over de Hogewoerd.
Gekomen bij de begraafplaats sprong
de jongen van het rijwiel en stak
plotseling de rijbaan over, waarbij
hij werd gegrepen door een perso
nenauto. bestuurd door een inwoner
van Hazerswoude. Met. een ernstig
bloedende wond aan het rechter-
onderbeen werd hij op het trottoir
geworpen. Na door de E.H.B.O. te
zijn behandeld, werd de jongen op
advies van dokter De Bruijnt per
.l het
17 burgers cn 35 politie-
verwondingen hebben
opgelopen. Ruim honderd ne
gers zijn opgesloten. Op last van
gouverneur Scranton zijn be
paalde drankwinkels gesloten.
De incidenten deden zich voor
in de krottenwijken, waar on
geveer twee derden van de
600.000 negers in Philadelphia
wonen. In totaal telt de stad
twee miljoen inwoners.
De leiders van de beweging tegen
rassenscheiding en de negerpredikan
ten in Philadelphia hebben zaterdag
hun steun betuigd aan burgemeester
James Tate als hjj zou besluiten gou
verneur Scranton van Pennsylvania
te vragen om eenheden van de natio
nale garde voor het herstel van de
orde in zyn stad. De negerleiders ver
klaarden, dat de relletjes niets te ma
ken hebben gehad met de strjjd voor
rassengelykheid. Zij adviseerden de
burgemeester van de diensten van
een groot aantal negerburgers ge
bruik te maken om de politie bjj haar
taak te helpen.
Volgens de politie begonnen de moei
lijkheden, toen politiemannen behulp
zaam wilden zijn by het weer op gang
brengen van een auto, waarvan de
motor was afgeslagen. De automobi
list weigerde deze hulp en zijn vrouw
begon de politie te slaan. Al spoedig
bemoeiden ook voorbijgangers zich
met het geval, waardoor het conflict
zich uitbreidde tot een ware veldslag.
Niettegenstaande het feit dat er veel
extra politie op de been was, duur
den zaterdagmiddag de ongeregeld
heden nog voort. Negers liepen in
groepen door de straten en plunder
den winkels. Burgemeester Tate stel
de voor een groot gebied van noord-
Philadelphia een uitg:aanverbod in.
Ook zaterdagavond zijn er in het
noordelijk deel van Philadelphia
plunderingen en andere gewelddaden
voorgevallen. Er zijn zelfs enkele
schoten door burgers gelost. Een man
in het bezit van een vuurwapen is
aangehouden. De versterkte politie
macht van 1400 man beheerste de
toestand beter dan de avond tevoren.
Zondagochtend verklaarde burge
meester Tate dan hij de toestand
meester was, hoewel zich op dat ogen
blik op verscheidene plaatsen in het
noorden van de stad nog incidenten
voordeden. Het uitgaansverbod blyft
van kracht.
De federale recherche onderzoekt
de juistheid van verklaringen dat
groepje personen van bulten Phila
delphia naar de stad waren gekomen
met de bedoeling onrust te verwek
ken.
ff
JT
t.
I:
«5*
V
L' t
V
f
-JL
&r ^r
Aartsbischop Makarios van
Cyprus in gesprek met presi
dent Nasser tijdens een bijeen
komst in Alexandriè.
ZONDER SUBSIDIE
In het nu al bijna twee jaar
durende geschil tussen de par
ticuliere stichting Bredase mu
ziek- en balletschool" en het ge
meentebestuur van Breda heeft
het stichtingsbestuur een nieuwe
actie ingeluid door middel van
een inlegvel in het introductie
boekje voor het nieuwe school
jaar.
De Stichting merkt daarin op, dat
de muziekschool die de gemeente wil
oprichten na het raadsbesluit van
14 november 1962, er tot op heden
nog niet is gekomen en dat de par
ticuliere school onder de moeilijkste
omstandigheden een steeds grotere
vooruitgang boekt. Bij afsluiting van
het afgelopen schooljaar gaven 28
bevoegde leerkrachten les aan ruim
1000 leerlingen. Omdat het subsidie
aan de particuliere school van ge
meentewege bü raadsbesluit is stop
gezet en het dus niet vast staat in
boden getiteld „Uit in Gelderland", hoeverre deze school voor het nieu
we schooljaar over overheidsbijdra
ge kan beschikken, kondigt de Stich
ting eigen activiteiten aan die het
mogelijk moeten maken om de tot
dusver geldende lesgelden te hand
haven.
„Wij nemen die stappen", aldus
het bestuur in de wetenschap dat
op dit moment onze Stichting over
de enige school in Breda beschikt
met de noodzakelijke apparatuur en
ervaring om in de continuering van
het sinds 1876 door ons gegeven mu
ziekonderwijs te voorzien".
Het Stichtingsbestuur verzoekt per
omgaande om inschrijvingen, opdat
„wy met nog meer recht het ver
zoek om redelijke steun, om aldus
de lage lesgelden te kunnen hand
haven, zullen kunnen staven in het
algemeen belang".
De aangekondigde gemeentelijke
muziekschool, die aanvankelijk per
1 september van dit jaar zou be
ginnen, is nog in een stadium van
voorbereiding. Eerder is in kort ge
ding bepaald, dat de gemeente Bre
da de leerkrachten van de particu
liere school niet kan bewegen in
gemeentedienst te treden, zolang ze
nog by de Stichting onder contract
staan.
Drieduizend geleerden
confereren in Genève
De secretaris- generaal van de
V.N., Oe Thant, heeft gisteren in
Geneve een tentoonstelling geopend
van midellen van kernreactors, on-
derzoekapparatuur en programma's
voor vreedzame visuele steun bij de
750 technische geschriften die zullen
worden uitgereikt op de conferentoe
„Atoom voor de vrede". Deze confe
rentie begint vandaag in Geneve.
De tentoonstelling beslaat onge
veer 3000 vierkante meter in het
Palais des Expositions. Zy is voor
namelijk voor de deelnemers aan de
conferentie bedoeld, maar staat vier
van de elf dagen voor het pubhek
open. Deelnemers aan de conferen-
tiee zijn geleerden uit Australië,
Oostenrijk, België, Engeland, Cana
da, Tsjechoslowakije, Denemarken,LL
West- Duitsland, Frankrijk, India,
Italië, Japan, Nederland (50),
Zuid-Afrika, Zweden, Zwitserland, de
Sowjet-Unie en de Verenigde Staten.
Aan de conferentie nemen meer
dan drieduizend geleerden en specia
listen uit 71 landen deeL De secre
taris-generaal zal ook deze confe
rentie openen. Voorzitter is prof. Va-
sily Femelyanov. Het is de eerste
keer dat een Rus deze conferentie
leidt,
De geschriften die worden over
handigd handelen in hoofdzaak over
het belang van de opgedane erva
ringen bij de bouw en werking van
elektrische kerncentrales en over de
noodzaak van de ontwikkeling van
kernenergie voor het ontzilten van
zeewater, voor hoogspanningssyste
men en rechtreekse omzetting van
hitte in elektriciteit behandeld.
TIPS VOOR DE
kqoan op het fornuis^-fawf V j£)J
dat de steel niet naar
voren uitsteekt.Wanneer iedereen dat -■*
altijd had gedaan zouden de doktoren
duizenden verbrandingsgevallen min
der te behandelen hebben gekregen
Als u ixitochroóKt^
doe het dan nooit op
uw nuchtere maag.
Een nuchter lichaam
neemt namelijk veel
meer nicotine op dan
een lichaam dat voed
sel heeft gekregen.
UK
"SIHRS
Alsu nu toch wakker
ligt en met weet .wat
u moet doen van ver-
veling.masseer dan
eens uw tandvlees Die
massage s voor veel
gebitten net zo btiang-
'iik als tanden poetsen'
