LEIDSCH
DAGBLAD
PLEZIERBOOT DOOR
TANKER AANGEVAREN
Turkse jagers vlogen
boven eiland Cyprus
Tragische breuk in vakantievreugde
Zestien jongelui
sloegen overboord
„IDA" TEISTERT
PHILIPPIJNEN
Militaire mutaties
Verschil
Ter waarschuwing
verklaart Ankara -
Griekenland paraat
Amerikaanse stap
BUSONGELUK:
DERTIG DODEN
DE OPSTAND IN KONGO
China zou financiële
steun verlenen
België huldigt
politiek van
niet-inmenging
Steun van Congres
voor pres. Johnson
Veiligheidsraad nodigde de beide
Vietnamese staten uit
(§ücf ë)/tbuws
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1964
No. 31333
Directeur: E. A. E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f.3.35 per maand, f. 0.78 per week
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
(Van onze speciale verslaggever)
MET DREUNEND GEWELD is gistermiddag om vijf minu-
en voor vier een Nederlandse plezierboot, de Ahoy, op de Rijn
jij Düsseldorf in aanvaring gekomen met een Duitse riviertanker,
lc Rheintank 11. Door de kracht van de botsing sloegen 16 van
le 64 jeugdige Nederlandse vakantiegangers van de Ahoy over-
loord. Velen kwamen tussen beide schepen in het water terecht.
Veertien van hen konden door andere scheepjes op deze druk
jevaren route aan boord worden genomen. Twee passagiers
jvorden nog vermist.
Twee verdronken
Kikvorsmannen begaven zich on-
niddellijk na het scheepsdrama te
frater om naar de twee vermisten te
foeken. De speurtocht strekte zich
lit over een lengte van 15 km. Maar
|nig resultaat bleef uit. Gisteravond
frerd het zoeken gestaakt. De slacht
offers die als verdronken moeten
[porden beschouwd, zijn de 22-jarige
trie den Hollander uit Gouda en de
iO-jarige N. van den Dool uit Ca-
pelle aan de IJssel.
De veertien geredden zijn naar
twee ziekenhuizen in het stads-cen-
krum van Düsseldorf overgebracht,
maar de meeste konden later met
jichte verwondingen daaruit worden
ontslagen. Twee jonge meisjes be
vinden zich nog in het ziekenhuis.
Zij schijnen aan een shock te lijden.
BIZARRE STOET
Een groepje volkomen verslagen
Nederlanders liep gistermiddag dooi
de drukke straten van Düsseldorf, op
weg naar het Touringhotel. Toen
iet Rheintank 11 zijn neus in de
lank van het kleine passagiersschip
Ihoy boorde, zaten de jeugdige leden
'an de gereformeerde reisvereniging
(it Kampen, die uit alle delen van
let land kwamen op het zonnedek.
Bijna allen blootsvoets, velen in
corte broek, een paar meisjes in
>adpak. Zo werden zij midden op de
[nel stromende Rijn door het onge-
ük overvallen. Zo liepen ze later
K>k, de drenkelingen kletsnat, over
ie Corneliusstrasse. Het was een bi-
sarre stoet, die veel opzien baai-de,
maar geen hilariteit, want de
Dij ster ing over deze breuk in
pakantieplezier was duidelijk vai
gezichten te lezen.
De Ahoy, met schipper Paddin
het roer, lag gistermiddag kwart
voor vier in het oude stadsdeel voor
de kade. Het schip viel niet op,
want altijd liggen daar vakantie-
boten uit Holland. Maar tien
ten later stond de Oberkasseler-
brücke zwart van de mensen. Toen
lagen 16 Nederlandse vakantie
gangers in het water. Vele drenke
lingen waren tussen de botsende
schepen terecht gekomen, anderen
werden door de stroom meegesleurd
onder de brug dooi
een grootscheepse reddingsactie op
gang. Bemanningsleden van passe
rende schepen trokken de drenke
lingen links en rechts uit het water.
Maar op de lijst van reisgenoten
kon reisleider A. van Kampen ach
ter de namen van twee jongeman
nen geen kruisje zetten. Nog lang
hoopte men dat ze kilometers verder
wellicht aan wal waren geklommen.
men die
SCHULDVRAAG
Het noordelijk deel van Luzon
(Philippijnen) is gisteren geteisterd
loor de tyfoon „Ida". Zes mensen
kwamen om het leven, 28 vissers
Worden vermist en honderden men-
len zouden dakloos zijn geworden.
De schade wordt geschat op rond
l miljoen gulden.
Brigade-generaal P. G. A. Coop-
■rians is met ingang van 1 augustus
servol ontheven van zijn functie van
territoriaal bevelhebber.zuid. Hij
wordt opgevolgd door generaal-ma-
joor W. C. H. van Reede, de voorma
lige gouverneur van de K.M.A.
Kolonel van de Generale Staf A. E.
?an Dishoeck wordt met ingang van
i oktober eervol ontheven van zijn
functie van landmacht-attaché bij
3e ambassade in Washington. Als
sijn opvolger is aangewezen de per
15 september '64 tijdelijk benoemde
kolonel der infanterie, J. J. Eisma,
adjudant in buitengewone dienst van
de Koningin.
WEERBERICHT
WISSELVALLIG
i",boven Engeland ligt. Randstoringen
|ervan brachten plaatselijk veel regen
|en zij kunnen ook de komende 30 uur
ipgen of enkele buien brengen. Het
«weer wordt koel en wisselvallig.
STRANDVERWACHTING
I Lagedrukgebied boven Engeland en
'de Noordzee veroorzaakt een onsta-
'biel strandweekeindeZonnige perio.
den, maar ook kans op regen- of on
weersbuien. Frisse zuid-westenwind.
Overdag 19 20 graden, zeewater 18
^graden.
Vooruitzichten: Wisselvallig en iets
frisser door zeewind.
9 AUGUSTUS
Zon op: 5.14 uur; onder: 20.16 uur.
Maan op: 6.57 uur; onder: 21.32 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.05 en 16.35
uur, laagwater te 12.22 uur.
i De Londense „Times" be-
vatte gisteren een ingezonden
stuk, ondertekend door acht
parlementariërs uit verschillen -
f de landen, waarin gewezen
f wordt op de tegenstelling russen
het verlenen van zelfbeschik-
kinsrecht aan Afrikaanse en
Aziatische volkeren en de wei
gering der Sowjet-Unie dit be
ginsel toe te passen voor de
Midden- en Oosteuropese lan
den. De Sowjet-Unie heeft van
deze landen toch niets te vrezen
en zou door verlening van recht
van zelfbeschikking de weg
openen voor een permanente
vrede, aldus de ondertekenaren,
onder wie het Nederlandse
Tweede-Kamerlid F. J. Goed
hart en Maurice Schumann,
voorzitter der commissie voor
Buitenlandse Zaken van de
Franse Nationale Vergadering.
kapitein van de Duitse tanker heeft
alvast verklaard, zich onschuldig te
achten. Hij koerste met zijn schip
rechtuit varend de Rijn op. De 61-
jarige schipper Padding had kort
daarvoor de trossen van de Ahoy
los gegooid. Hij lag volgens voor
schrift met de boeg tegen de strbom
in. Hij moest voor de terugkeer naar
de eindhaven Arnhem dus op de
rivier draaien. Maar de waterstand
in de Rijn was laag. De rivier had
ter plaatse nog maar een derde van
van de normale breedte en misschien
heeft dat de schipper parten ge
speeld. De Ahoy werd dwars op de
stroom liggend weggedrukt in de
richting van de naderende Rhein
tank 11. Een aanvaring was toen
niet meer te vermijden.
De ijzeren reling van de Ahoy die
op de houten bovenbouw was ge
monteerd, knapte als lucifershout af.
Zestien mensen, van wie een aantal
nite kon zwemmen, kwamen in het
water. Het is nog verbazingwekkend
dat slechts twee jonge mensen dit
ongeluk met de dood moesten be
kopen.
Gerrit Doornhos uit Schildwolde
kwam onder de Duitse tanker
terecht, telkens als hij probeerde
boven te komen stootte hij tegen de
kiel van het schip. Hij had haast
geen adem meer. HU bleef zeker
een minuut onder water. Toen wist
hij in een laatste krachtsinspanning
de oppervlakte te bereiken. Daar
zag hij dat zijn vriend, die niet kon
i balk had gevonden.
Minister Luns begroet bij zijn
terugkeer op Schiphol na zijn
bezoek aan Indonesië de echt
genote van de perschef van de
Indonesische ambassade mevr.
Wij art o.
Griekse lucht', zee- en land
strijdkrachten zijn gisteravond
in staat van paraatheid ge
bracht nadat Turkse straalja
gers waarschuwingsvluchten
boven Cyprus hadden gemaakt.
Het Turkse kabinet kwam van
ochtend bijeen. Een lid van de
regering verklaarde: „De toe
stand is nu zo, dat een Turkse
landing elk ogenblik mogelijk
is". In Ankara werd vernomen
dat Turkije alle bevriende lan
den van tevoren van de waar
schuwingsvluchten op de hoog
te heeft gesteld.
bracht. Na het bericht dat drie Turks-
Cyprische dorpen in handen van
Grieks-Cyprioten waren gevallen, het-
Cyprioten ware
i Nicosia werd 1
geen in
zou de Turkse regering president Ma-
karios een waarschuwing hebben ge
stuurd. Zij zou gedreigd hebben met
luchtaanvallen als het Grieks-Cypri
sche offensief in het gebied van Man
soera niet wordt beëindigd.
Het Turkse kabinet was ook gis
teravond reeds in spoedzitting byeen
in aanwezigheid van de militaire be
velhebbers en de Turkse afgevaar
digde bU de bemiddelingsbesprekingen
in Genève.
De Griekse minister van Buiten
landse Zaken, Kostopoelos, heeft ver
klaard te hopen, dat het optreden van
de Turkse vliegtuigen niet het begin
betekent van „de krankzinnige daad
alles is voorbereid.
De Amerikaanse ambassadeur in
Ankara, had gisteravond tweemaal
een gesprek met de Turkse minister
van Buitenlandse Zaken, Erkin.Deze
zei, dat het optreden van de vier vlieg
tuigen als waarschuwing was bedoeld.
Alle militaire verloven in Turkije zijn
ingetrokken.
De bevelhebber van de V.N.-troe-
pen op Cyprus, generaal Thimayya
en de Amerikaanse ambassadeur
brachten vrijdagavond
wacht bezoek aan president Maka-
rios. Tevoren had Thimayya
onderhoud met de Turkse vice-presi
dent Kütchük.
In kringen van de Verenigde Na
ties verwacht men spoedig een bij
eenkomst van de Veiligheidsraad
over de gebeurtenissen op Cyprus.
Aanhoudende strijd
In hetzelfde gebied woedde ook don
derdag een zware strijd tussen Griek
se en Turkse bewoners van het eiland.
Uit Pakhyammos trokken Grieks-Cy
prische pantserwagens op. Ten zuid
westen van het dorp Mosphileri werd
van beide kanten met mortieren i
vuurd.
De spanning is gestegen doordat
Turks-Cyprioten twee Grieken en een
Griekse Cyprioot gevangen hebben
genomen die in het gebied van hun
tegenstanders waren aangehouden.
De VN-bevelhebber in dit gebied pro
beert hen vrij te krijgen.
De gevechten duurden gisteravond
voort. Ook in Nicosia werd geschoten.
Een woordvoerder van de VN-strijd-
macht op het eiland verklaarde ern
stig bezorgd te zijn over de toestand
langs de „groene zone", die Griekse
Turkse Cyprioten van elkaar
scheidt. Een 50-tal militairen van het
Turkse contingent zou zich in de
Turks-Cyprische sector van Nicosia
in de buurt van de groene zone be
vinden.
In het gebied van Mansoera, waar
de gehele dag verwoed is geschoten,
bracht. Het schieten was tegen
nacht minder geworden. In Nicosia
heerste aan het eind van de avond
rust. Openbare gelegenheden zijn ge
sloten en de straten liggen verlaten.
ZOMERPRIJZEN
In India zün veertien
dronken, toen by Nagpoer een auto
bus met omstreeks 45 inzittenden by
het passeren van een brug over de
gezwollen rivier de Amb door het
water werd meegesleurd. Zestien in-
Een brancard wordt aange
dragen voor een van de gewon
den bij de scheepsbotsing op de
Rijn, waarvan Nederlandse
vakantiegangers het slachtoffer
werden.
zittenden worden nog vermist,
het reddingswerk verloor nog
man het leven.
BU
De opstand en de poging tot
machtsoverneming in Kor go
onder leiding van Gaston Sou-
mialot worden door communis-
tisch-China financieel gesteund,
zo hebben vrijdag in Pretoria
kringen, die in nauw contact
Johnson en Butler
buiten hoofdsteden
Zowel het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden als de Se
naat hebben gisteren hun goed
keuring gehecht aan een resolu
tie, waarin president Johnson
werd gemachtigd tot het nemen
van alle maatregelen, die hij
noodzakelijk acht om het hoofd
te kunnen bieden aan de ont
wikkeling van de toestand in
Zuidoost-Azië. Het Huis nam
zijn besluit met 414 tegen 0
stemmen. De Senaat keurde de
resolutie goed met 88 tegen 2
stemmen. Een van de twee
tegenstemmers was de demo
craat (vroeger Republikein)
Wayne Morse.
De verminderde spanning blUkt uit
het feit, dat president Johnson zijn
weekeinde doorbrengt op zUn boer
derij in Texas. HU zou waarschUnlUk
zondagavond in Washington terug
keren. Ook de Britse minister van
Buitenlandse Zaken, Butler, is ge
durende het weekeinde buiten Lon
den, ml. in Schotland. HU zou echter
contact onderhouden met de onder
minister van Buitenlandse Zaken
Lord Carrington.
beurtenissen deel te nemen of te vol
staan met het zenden van inlichtin
genHet werd onwaarschijnlijk ge
acht, dat een Noordvietnamees naar
Amerika zal komen, maar het werd
tot oordelen bevoegde kringen
waarschijnlijk geacht, dat Zuid-Viet-
nam de uitnodiging wèl zal aanvaar
den.
Stevenson, de Amerikaanse gedele
geerde, ontkende nadrukkelijk, dat
Amerikaanse schepen op 30 juli en 2
augustus Noordvietnamese eilanden
hebben beschoten, zoals de Tsjechi
sche afgevaardigde Hajek had be
weerd. Hij herhaalde dat Noordviet-
namese terpedobootjagers op 4 augus
tus Amerikaanse marinevaartuigen
hadden aangevallen, hetgeen volgens
hem de Amerikaanse „beperkte" te
genaanval rechtvaardigde.
Gisteren zijn gevechtsvliegtuigen
sident Johnson aangekondigde maat
regelen om het hoofd te bieden aan
de crisis in Zuidoost-Azië.
Men meent dat de meeste ge
vechtsvliegtuigen F-100 en F-105-ja-
hun basis hebben""te Sha Jff' Zuid-
Carolina en C-130-troepenvervoers-
vliegtuigen zijn eveneens naar bases
in de Stille Oceaan vertrokken.
Voorts is een aantal KC-135-tank-
vliegtuigen ingeschakeld, die de an
dere toestellen in sbaat moeten stel
len gedurende hun vlucht naar die
Grote Oceaan nieuwe brandstof in
te nemen.
Hinderlijk
De regering der Sowjet-Unie heeft
gisteren in een nota aan de Ameri
kaanse regering, via de Amerikaanse
ambassade in Moskou, geprotesteerd
tegen „gevaarUjke en uitdagende
gedragingen van de Amerikaanse
luchtmacht". Volgens de nota hebben
Amerikaanse vliegtuigen hinderlijk
dicht in de buurt van Russische pas
sagiers- en vrachtschepen gevlogen,
die zich in de internationale wateren
op verschillende plaatsen in de we
reld bevonden.
De Russische regering verwacht,
dat de Amerikaanse regering de no
dige maatregelen zal nemen om een
einde te maken aan de gewraakte
acties, die een inbreuk zijn op de
vrijheid van scheepvaart in de inter
nationale wateren en ernstige gevol
gen kunnen hebben".
staan met de Zuidafrikaanse
inlichtingendienst meegedeeld.
Dit zou de Chinese diplomaat Toen
Tsji Ping van de ambassade van Pe
king in Boeroendi, die van de Ver
enigde Staten asiel heeft gekregen,
hebben onthuld. De Kongolese rebel
len zouden in Boeroendi zUn opge
leid. Peking, zo wordt gezegd, be
schouwt het voormalig Belgisch Kon
go als een „ideaal proefterrein" voor
het versterken van de Chinese in
vloed in Afrika.
Intussen werd in Elisabethstad ver
nomen, dat keurtroepen van generaal
Moboetoe de plaats Kabongo in
Noord-Katanga hebben veroverd,
Voorts zouden in BoudewUnstad ge
vechten gaande zyn. Politie-eenhe-
den en müitairen zouden een groot
scheepse aanval hebben ingezet om
de opstandelingen uit de stad te ver
drijven.
In Brussel kwam vrijdag de Ame
rikaanse onderminister voor Politieke
Zaken, Averell Harriman, aan, die
onmiddellijk besprekingen over de
toestand in Kongo begon met de Bel
gische minister van Buitenlandse Za
ken, Paul-Henri Spaak. Aan het over
leg namen ook deel ambassaderaad
Robert Blake van de Amerikaanse
ambassade in Leopoldstad, de Ameri
kaanse ambassadeur in Brussel, Dou
glas Mac-Arthur en de Belgische am
bassadeur in Kongo, graaf Charles
van Kerckhove van Denterghem,
alsmede vier Amerikaanse deskundi
gen, onder wie een op militair gebied.
Verwacht wordt, dat graaf Charles
van Kerckhove van Denterghem
reeds vandaag naar Leopoldstad zal
terugkeren met een pcrsoonüjke bood
schap van minister Spaak aan pre
mier Tsjombe. Belgische regerings
kringen herhaalden vrUdag, dat de
regering een politiek van niet-in
menging in de binnenlandse politieke
aangelegenheden van Kongo huldigt.
De Belgische militairen, die zich
momenteel in Kongo bevinden, tre
den daar op als „niet-strijdende tech
nische adviseurs". „België is bereid,
de regering-Tsjombe in alles te steu
nen, behalve in schieten", zo werd ge
zegd.
De stad Manono, die door rege
ringstroepen was verlaten by de na
dering van opstandelingen, blijkt niet
door de rebellen bezet te zyn. De
plaatselyke bewoners zijn by afwe
zigheid van ordetroepen winkels en
woningen van Europeanen, die de
stad verlaten hebben, gaan plunde-
BoudewUnstad is volgens onbeves
tigde berichten door regeringsgezinde
troepen heroverd. De opstandelingen
van Gaston Soumialot zouden na
hevige strUd met prauwen over het
nabUgelegen meer zUn gevlucht.
Uit het Leidsch Dagblad van
9 Aug. 1864:
t Het 50-jarige bëstaan van
het Nederlandsche Bijbelge-
J nootschap zal a.s. Donderdag
f godsdienstig worden gevierd
f in de Nieuwe Kerk te Am
sterdam. met een feestrede
van Prof. F. J. Domela Nieu-
wenhuis.
De Deventer-koek hand
haaft haar van ouds gunstig
bekenden naam. In 1863
voerden de bakkers ongeveer 1
200.000 Ned. ponden, ook naar
Oost-Indië uit.