kunst
kalei öos^9P
voor
ghJI
HBi
i
jvpi f
IK
Opera van Peking: een
volmaakt „kijkspel"
't is weer
1.15
BOUWMEESTER DUDOK IN
HILVERSUM
Een avond lang
„ogenhetovering"
Opgericht 1 maart 1860
Dinsdag 7 juli 1964
Derde blad no. 31303
Politie nam prenten
van Veldhoen
in beslag
Koningin bezocht
operavoorstelling
Op last van de Amsterdamse
zedenpolitie zijn gistermiddag
twee prenten van de Amster
damse kunstenaar Aad Veld
hoen in beslag genomen, omdat
zij volgens de politie zinneprik-
kelend voor de jeugd zijn. Sinds
zaterdag waren de prenten te
zien op een rondrijdende bak
fiets, waarmee Veldhoen zijn
Rotaprent-plan wilde introdu
ceren.
Een twintigtal tekeningen (portret
ten en naakten) was aangebracht op
een raamwerk op de bakfiets, waar
mee anti-rookmagiër Robert Jasper
Grootveld door de stad reêd. Op het
Leidseplein greep de politie gister
middag echter in. De prenten (voor
stellend een man en een vrouw) wer
den verwijderd.
In eerste instantie wordt Grootveld
aansprakelijk gesteld voor deze over
treding. Als echter blijkt dat hij
heeft gehandeld in opdracht van
Veldhoen, zal tegen de kunstenaar
zelf proces verbaal worden opge
maakt.
Ik neem wel aan dat het hier kunst
betreft, maar de prenten zjjn meer
geschikt om ze in musea en kunst
zalen te exposeren dan op de open
bare weg, aldus hoofdinspecteur C. J.
de Rhoodes van de zedenpolitie.
Koningin Juliana heeft gisteravond
in de Kon. Schouwburg in Den Haag
een voorstelling door de Ned. Opera
bijgewoond van „Iphigenie auf Tau-
ris". De voorstelling werd gegeven als
onderdeel van het Holland Festival.
De Koningin werd vergezeld door
jonkvrouwe C. E. B. Röell.
Nationale Ballet
naar Joego-Slavië
Gistermorgen is het „Nationale
Ballet" met een groep van 64 per
sonen in een gecharterd KLM-
toestel van Schiphol naar Joegosla
vië gevlogen. Op uitnodiging van
het land zelf zal het Nederlandse
Ballet onder leiding van mevrouw
Sonia Gaskel in zes plaatsen een
aantal opvoeringen geven. Zij treden
het eerst op in Zagreb en geven hun
laatste voorstelling in Lubljana,
Tijdens deze tournee de eerste,
die het Ned. Ballet door Joegoslavië
maakt worden twee verschillende
programma's om de beurt opgevoerd.
Op het programma van de ene
avond staan o.a. de „Four tempera
ments" van Hindemith en de „Sym-
phonie in C" van Bizet, terwijl de
andere avond o.a. uit „Raymonda"
van Shirah en „Graduation ball"
gedanst zal worden.
De groep keert dinsdag 14 juli
naar ons land terug.
SSllSiPMIiS^
m
zó zacht
zó geurig
Luister naar „'t Is weer tijd voor North State", met de Dutch Swing College Band o.l.v. Peter Schilperoort via Radio Veronica-za. 11.15, zo. 10.30, di. 19.00, do. 18.45 u
tSmm
A
v -fyr
Hslf i
Portret van Doeve aangeboden
(Van onze Hilversumse correspondent)
In de Burgerzaal van zijn beroemdste bouwwerk, het Hilver
sumse raadhuis, heeft het gemeentebestuur gistermiddag de 80-
jarige, nog steeds zeer creatieve en actieve architect en stede-
bouwkundige W. M. Dudok een drukbezochte verjaardagsrecep
tie aangeboden.
Burgemeester J. J. G. Boot memoreerde wat de heer Dudok
voor het aanzien van Hilversum en ook voor het behoud van het
omringende natuurschoon heeft gedaan en vond dan ook nu de
tijd gekomen om te spreken van „Dudok van Hilversum".
Namens de gemeente overhandigde
hij de jarige diens gretekend portret
vervaardigd door Eppo Doeve en jn zyn dankwoord zei de heer Du-
voorts verzocht hij hem te willen po- ^ok blij te zijn nog midden in het
seren voor een m het raadhuis te wer|t te kunnen staan. „De zin van
plaatsen bronzen buste van de bui- bet leven is het begrijpen van de toe
komst. Ik hoop in staat te zijn nog
iets te doen voor Hilversum en voor
Velsen, ik hoop nog altijd morgen
..Carmina Burana bil mijn meesterwerk te kunnen maken",
1 zo zei hij.
Ned. Dans Theater
Het Ned. Dans Theater, dat van
avond met Het Residentie-Orkest in
de Kon. Schouwburg in Den Haag
een voorstelling in het Holland
Festival geeft van vijf balletten, die
door eigen choregrafen werden ont
worpen, geeft donderdagavond a.s.
in het Gebouw voor K. en W. een
intergrale uitvoering van de „Car
mina Burana" van Carl Orff in de
choregrafie van John Butler.
Aan deze uitvoering werken 300
artiesten mede. Voor het eerst sinds
de première twee jaar geleden be
schikt het Dans Theater voor de
uitvoering van dit werk over een
groot koor, namelijk het Philips
Philharmonlsch Koor uit Eindhoven
en orkest Het Brabants Orkest.
Als zangsolisten werken med: Ank
Reinders, sopraan, Gerard Honig,
tenor, Leo Ketelaar, bariton. Het
geheel staat onder leiding van
Hein Jordans.
De solisten van het Dans Theater
zijn: Marian Sarstadt, Anne Hyde,
Glen Tetley, Job Sanders, Martinet-
te Janmaat en Gérard Lemaitre.
Voor de pauze wordt uitgevoerd:
Opus Twaalf van Hans van Manen,
waar voor het eerst Alexandra
Radius de rol van Marian Sarstadt
overneemt en Sargasso van Glen
Tetley.
Sotheby gaat
naar Amerika
De vaweldvermaarde firma Sothe
by zal fn Londen kunstveilingen
gaan houden in New York. Een van
de redenen tot dit besluit is, dat bijv.
juwelen die buiten de V.S. geveild
worden, onderworpen worden aan
hoge rechten. De betaling van deze
rechten wordt bij een veiling in de
V.S. vermeden.
HENRIËTTE VAN KUYK
84 OVERLEDEN
Na een langdurige ziekte is zater
dagmiddag in de Pieter van Foreest-
kliniek te Amsterdam overleden de
oud-actrice mevrouw Henriëtte van
Kuyk. Zij bereikte de leeftijd van 84
jaar. De teraardebestelling geschiedt
morgenochtend op de nieuwe Oos
terbegraafplaats te Amsterdam.
Namens de gemeente Hilver
sum bood burgemeester G.
Boot de 80-jarige Nederlandse
bouwmeester W. M. Dudok in
het door hem gebouwde raad
huis een portret van de architect
aan. geschilderd door Eppo
Doeve. Links burgemeester Boot
rechts architect Doeve.
een surprise door de jarige medede
ling te doen van een brief van de
minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid aan Velsens vroede
vaderen, waarin gehoor wordt gege
ven aan een suggestie van de oud
commissaris der Koningin dr. M. J.
Prinsen en bouwvolume wordt toege
zegd voor de afbouw van het plein
1945 in IJmuiden, waaraan het nieu
we raadhuis komt te liggen. De heer
Dudok die in de loop van de dag vele
blijken van belangstelling ook uit het
buitenland had ontvangen, kreeg tij
dens de receptie ettelijke handen te
drukken, o.a. van drie Noordholland
se gedeputeerden, van mr. Prinsen,
van Willem Vogt en van een groot
aantal collega's.
E E G - c o in m i s s i e
naar Parijs
(Van onze correspondent in Brussel)
De uitvoerende commissie van de
Europese Economische Gemeenschap
zal 17 juli deelnemen aan de be
raadslagingen van de Westeuropese
Unie in Parijs. Deze tweede dag van
de ministerraad van de W.E.U. (die
de zes E.E.G.-landen en Engeland
omvat) zal namelijk zijn gewijd aan
economische problemen.
Met name zal de stand van de
onderhandelingen over de Kennedy-
ronde en die van de zogenaamde
ontwikkelingsconferentie ter sprake
worden gebracht, evenals de octrooi
conventie, die voor de E.E.G. is voor
bereid en bij welke ook Engeland,
Zwitserland en Oostenrijk zijn geïn
teresseerd.
De ministerraad van de Westeuro
pese Unie komt 16 en 17 juli bijeen.
Op verzoek van Engeland zal worden
gesproken over de vorderingen wel
ke zijn gemaakt met het bestude
ren van het probleem van de fusie
van de executieven van de drie ge
meenschappen. Het zal allemaal no
al in het vage blijven, omdat de
E.E.G. ministerraad van vandaag
geen beslissingen ter zake zal kun
nen nemen, en zij er pas in haar
vergadering van 29 en 30 juli op zal
terugkomen. Wanneer zowel Italië al
Luxemburg dan een nieuwe regering
heeft, zal er wellicht een beslissing
kunnen worden genomen.
In Bi-ussel neemt men aan, dat
die wel tot het najaar zal worden
uitgesteld. Engeland heeft belang bfj
de fusie omdat het door een associa
tie-vraag van 1954 met de Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal is
verbonden en door een andere over
eenkomst van 959 met de Euratom
rkt.
Uitzonderlijke manifestatie
De virtuoze en verfijnde bewegingskunst van de Opera van Pe
king is „ogenbetovering". Een avond lang lijkt het zo oer-Hol-
landse podium van Carre' aan de Amsterdamse Amstel een tram
poline waarop door een onzichtbare magiër met mensen gejong
leerd wordt. Het publiek, waaronder zeer veel Chinezen, was gis
teravond uitgelaten en dankte de 90 artiesten met een ovationeel
applaus.
Eugène Calkoenprijs
voor L. M. Hageman
De onlangs door het bestuur der
vereniging „Muzieklyceum" te Am
sterdam ingestelde „Eugène Calkoen
prijs" ten bedrage van f 1000.is
op voorstel van de examencommissie
en met adhesie van de Rijksgecom
mitteerde voor de eerste keer uit
gereikt aan de heer L. M. Hageman
op grond van diens uitzonderlijke
studieresultaten als conservatorium
student voor de akte muziekonderwijs
E schoolmuziek. Eugène Calkoen was
de oprichter van het Muzieklyceum
m 1921.
TERAARDEBESTELLING
VAN PIERRE MONTEUX
Vele persoonlijkheden uit de mu
ziekwereld zijn tegenwoordig geweest
bij de begrafenis van de vermaarde
dirigent Pierre Monteux. Deze vond
plaats in Ellsworth (Maine), waar de
kleine r.-k. Jozefskerk geheel bezet
was tijdens de voor Monteux opge
dragen requiemmis. Onder de vele
aanwezigen werden opgemerkt de di
rigenten Eugène Ormandy en Max
Rudolph.
Conserveren van
Het
werpen heeft de laatste jaren bijzon
dere vorderingen gemaakt. Met mo
derne, natuurwetenschappelijke me
thoden heeft men de werkwijzen van
de oudere restaurateurs verbannen.
Vele voorwerpen, in het bijzonder
die van weefsels, zijn uiterst teer en
door de tand des tijds, maar ook door
onoordeelkundige en onwetenschap
pelijke behandeling in het verleden,
bedorven of beschadigd.
In verband hiermee wordt nu in
het gebouw voor werktuig- en
scheepsbouwkunde van de technische
Hogeschool te Delft een congres ge
houden voor hen, die zich bezighou
den met de conservering en restau
ratie van waardevolle textielia. Aan
dit congres, dat gisteren is geopend,
wordt deelgenomen door 140 textiel-
specialisten uit 25 verschillende lan
den.
museumvoorwerpen
lingen op het gebied van bescher
ming van weefsels tegen verschieten
en vergaan en van de gespecialiseer
de technieken van wassen en verster
ken van aangetaste materialen. De
toepassing van moderne kunstharsen
voor restauraties komt eveneens ter
sprake. Voorts wordt aandacht ge
schonken aan de aantasting door
insekten en schimmels. Enige lezin
gen zullen worden gehouden over ar
cheologisch textielmateriaal van dui
zenden jaren oud, dat soms door de
toevallig gunstige bodemgesteldheid
gedeeltelijk geconserveerd wordt
aangetroffen. Hoe aan dit materiaal
„eerste hulp" op de vindplaats moet
worden gegeven en hoe het vervoerd
moet worden naar het museum-labo
ratorium is een der onderwerpen van
zulk een lezing. De lange opleiding
van de restaurateurs zal ter sprake
komen in de lezing over doel en me
thodiek van de opleiding.
Behalve lezingen staan er ver
scheidene excursies op het program
ma.
worden, de tocht over de rivier zo
beeldend spelen dat men het water
hoort ruisen. De dans met de rode
sjerpen: een tiental jongens en meis
jes met lange rode vanen in een cho
reografisch meesterstuk. De dans van
de pauwen: danseressen die zich ten
slotte voegen in een tableau dat een
majestueuze pauw blijkt. Een solo-
dans van een meisje, dat de ingewik
keldste en snelste figuren in vol-
haar hoofdtooi blijven s
In de instrumentale gedeelten kan
men bijkomen en luisteren naar een
fluitist en een mondorgelist. een en
semble. en een sologuitarist. Maar
deze exotische kanken ook al ver
beelden zij dan bijv. het enthousiasme
van de arbeidende klasse! zullen nie
mand naar de fabriek hebben doen
verlangen.
Fabelachtig
De Opera van Peking slaagt erin
haar publiek binnen de Chinese cul-
tuurmuur te voeren, een gebied waar
fabelachtige technische knapheid niet
geïsoleerd wordt gepresenteerd, waar
superieure individuele prestaties niet
ten koste van het ensemble gaan,
waar vaart en stilstand harmonisch
aansluiten, kinderlijke argeloosheid
en geraffineerde vormgeving één zijn
in kleuren en vormenverfijning die de
toeschouwers verrukt. En dan zijn er
nog met hoge falset-stemmetjes ge
zongen en gesproken teksten, zo dun
en zo ijl alsof er draadjes voor een
web geweven worden.
Wie zal er zich niet in laten van
gen?
lp Amsterdam was dan ook niet
gebeurd, wat onlangs in Frankfurt
het publiek overkwam. Daar werden
pamfletten aan de ingang uitgereikt
met een politieke tekst: „Het rode
regime heeft de Chinese culturele
traditie ten gronde gei-icht. De Opera
van Peking toont niet de traditionele
Chinese cultuur, maar slechts haar
uitgeholde uiterlijke vormen".
Wat moet een Hollander daarmee
aan, met zo'n vaste uitspraak? Wie
kan zich als deskundige opwerpen in
een theatermaterie, welker histori
sche ontwikkeling zover van ons af
staat? Toch lijkt er niets van waar.
Men wordt niet geroerd door hande
lingsmotieven, noch herkent men de
diepere gronden van de vier types
(Sheng is mannelijk; Tan: vrouwe
lijk; Ching is beschilderd gezicht;
Chou: de clown). Maar Der saldo
zitten er Nederlanders in Carré te
kijken, en niet oriëntalisten die zich
afvragen of het rode regime de eeu
wenoude tradities voldoende respec
teert. Welnu, deze Oosterse artiesten
bieden een avond verrukkelijk diver
tissement, zo rechtstreeks ervaarbaar
dat men een nurks moet zijn om te
gaan klagen over het gebrek aan
handelingsmotieven dat trouwens,
voor ons, niet controleerbaar afwezig
is. Met de democratisering des kaste-
kunst zal wel een groot deel der in
nerlijke verfijning verloren zijn ge
gaan. Maar zover die innerlijke ver-
Een der obsederende figuren uit
de „Opera van Peking"
fijning een der middelen was om een
culturele kloof te verdiepen, het nie
mandsland te handhaven tussen top
en bodem, is het teloorgaan ervan
betrekkelijk te noemen in verhouding
tot i
winst.
Verfijning
Het is juist de winst waar het Wes
terse publiek nu van kan genieten:
de uiterlijke misschien dus uitge
holde verfijning. Het verband van
deze kunst met vergelijkbare facetten
van ons circus, variété, toneel, onze
acrobatiek en pantomime, is groot ge
noeg om ons de avond te doen onder
gaan als een uitzonderlijke manifes
tatie van iets wat toch al vertrouwd
was. Het laatste nummer (alle num
mers worden „opera" genoemd!) heet
„het fort van Yienstanshan". Men
ziet een werveling van lichamen,
zwaarden, stokken, schitterende kos
tuums, massa's en enkelingen in een
voortdurende briljant* beweging. Het
is een volmaakt „kijkspel".
Hoogtepunten
Hoogtepunt was het bekende „De
Admiraal Ricketts
overleden
De Amerikaanse vice-chef marine
operaties en medewerker aan de
voorgestelde kernvloot met gemeng
de bemanning, admiraal Claude
Ricketts, is gisteren in New York
op 58-jarige leeftijd aan een hart
aanval overleden.
Vorig jaar heeft admiraal Ricketts
verscheidene Europese hoofdste
den bezocht om de regeringen te be
wegen het voorstel voor het schep
pen van de Polarisvloot met gemeng
de bemanning aan te nemen
Admiraal Ricketts was marinevlie
ger. Hij voerde het bevel over de
Amerikaanse amphibie-strijdkr ach
ten in de Stille Oceaan tijdens de
tweede wereldoorlog. Hij nam deel
aan de invasie van Tarawa, Eniwe-
tok, Saipan, Tinian, Iwojima en Oki
nawa en aan de bezetting van Ja
pan bij het einde der vijandelijk
heden.
Eisenhowers broer
steunt Scrantons
kandidatuur
Dr. Milton Eisenhower, brotr van
ex-president Eisenhouwer. zal gou
verneur William Scranton van Penn
sylvania op de conventie van de
Republikeinse partij die de volgende
week in San Francisco wordt gehou
den. voordragen als kandidaat van
de Republikeinse partij voor het pre
sidentschap. Dit is gisteren door
Scranton zelf bekendgemaakt.
Scranton zei op een persconferen
tie in San Francisco, dat ex-president
Eisenhower, die tot nu "oe nog geen
party heeft gekozen tussen Scranton
en diens tegenstander senator Bar
ry Goldwater, op de hoogte was van
het voornemen van zijn broer om
hem, Scranton, kandidaat te stellen.
De generaal was erg ingenomen met
dit plan.
Senator Everett Dirksen. de leider
van de Republikeinse fractie in de
Senaat, zal Goldwater op de partij-
conventie voordragen als Republi
keins kandidaat voor het president
schap.