IN SERAJEWO BEGON DE EERSTE WERELDOORLOG werk aan N.K.V.-top Voor Jan Mertens veel géén toer... om voordelig Zeg het bloemen MUSEUM GEWIJD AAN MOORDENAAR reken mee GEZINSFLES elke 6e fles voor teken mee...r.v tekenwedstrijd f.6000;aan prijzen KI JSZT" KUAI Opgericht 1 maart 1860 Vrijdag 26 juni 1964 Zesde blad no. 31296 Princip gearresteerd door de Turken en later door de Oostenrijkers, de stad duidelijk te zien. Het panorama van Trebevic, een van de heuvels die de stad omringen, laat duidelijk zien hoe de minaretten en mos keeën worden afgewisseld door de fagades van oude en statige Oos tenrijkse handelshuizen. Turks Nog altijd is er verder de Baccar- sija, het Turkse ambachtscentrum met zijn kleine winkeltjes, wt de goud- en zilversmeden hun huisvlijt zichtbaar vanaf de straat uitoefenen. Nog altijd zijn er dr Turkse kerkhoven met hun tul bandgrafstenen, de Turkse koffie huizen en restaurants, waar mer geroosterd vlees eet bij kaarslicht en Oosterse muziek. En nog steeds wassen de moslims hun voeten de bron voor de Begova Dzamija alvorens deze immense moskee te betreden die stadhouder Husref Beg in de zestiende eeuw bouwde tot Allah's roem, zoals de gevel leert en waarin sindsdien de fraai bewerkte Koran ligt opengeslagen. Maar het middaggebed, waartoe (Van onze Utrechtse correspondent). Sinds drie dagen draagt Jan Mertens, 48 jaar, de hoogste ver antwoordelijkheid in het Neder lands Katholiek Vakverbond als nieuwe voorzitter van het NKV, opvolger van de heer Middelhuis. Hij gaat er uiterlijk niet onder gebukt en glimlacht bemoedigend bij de kennismaking, die het NKV gisteren in Utrecht organiseerde tussen hem en de pers. „Verwacht van mij na drie dagen geen schokkende uitspraken"zo zegt hij. „Ik ga voorzichtig mijn voet stappen zetten op de weg, die Middelhuis heeft gewezen". De heer Mertens heeft meer met zijn voorganger gemeen. Al lijken ze niet op elkaar, Zij heb ben op de een of andere manier gelijke trekken in het gezicht. Wellicht ligt dit in de glimlach om de mond met de waakzame ogen daarboven, die eenzelfde dynamische persoonlijkheid, eenzelfde doorzet tingsvermogen verraden. Dezelfde rustige zekerheid ook. Van Middel huis zei zijn N.V.V.-collega Roemers, dat hy ook onder de grootste druk niet uit zijn evenwicht was te slaan. De i Een kleine rondblik van de top van het Nederlands Katholiek Vak verbond af geeft Jan Mertens de volgende persoonlijke uitspraken in de mond. Over het vraagstuk of de georga niseerde werknemer extra voordelen zou behoren te krijgen boven zyn niet georganiseerde collega zegt hij: „Dat kan niet in de primaire ar beidsverhoudingen. Maar daarnaast is nog een ruim veld, dat wij kun nen bekijken, zoals de uitvoering van de sociale verzekering. Het is S.E.R. - advies jongen van vijftien, zestien jaar heeft gediend. Hfj voelt diep de noodzaak voor de samenwerking tus sen de drie centrales in ons land, maar ziet geen nut in samensmel ting. Hij blyft trouw aan de eigen vakcentrale, de eigen levensbeschou wing. Voor Jan Mertens, aan de top, makkelijk uitkomen, al leg nog gaande. Wij hebben steeds gezegd, dat het onmogelijk is een loonbeleid voor het volgende jaar te leggen als wij niet weten hoe de omie zich gedraagt. Een loon stop is gemakkebjk gezegd maar on mogelijk uitvoerbaar als de con junctuur zo gespannen blijft. Moe ten we soms terug naar de zwarte lonen?" Ouderdomsvoorziening: „De op trekking van de A.O.W. en de A.W.W. houden Dij ons de prioriteit. Die la ten wij niet lopen. Daarnaast mo gen wij nog aandacht blijven vra gen voor de oudedagsvoorziening door bedrijfs- en pensioenfondsen door een eigen verzekering. Een m gediffirentieerde vorm dus, waa verdisconteerd zit de eigen verant woordelijkheid en het eigen sparen. Dit heeft bij ons vrijwel dagelijks de aandacht." „Werk voor de vak centrale: „Er Is nog genoeg te doen. Revalidatie van invalide geworden werknemers bijvoorbeeld. Een goe de arbeidsongeschiktheidsverzekering is best, maar het geld van de uit kering betekenit niets als daar geen mogelij he id tot revalidatie tegenover staat. Wij moeten er voor waken dat de sociale verzekering niet verwordt tot een grote bureaucratie, de mens verloren gaat". Politiek De politiek: „Ik ben lid van K.V.P., en zelfs bestuurslid, oudsher heeft de K.V.P. voor stuursfuncties mede een beroep daan op mensen uit de katholieke vakbeweging. Ik heb mij er niet aan willen onttrekken, maar onder beding dat de N.K.V. niet gebonden wordt aan de politiek van de K.V.P. Ik houd niet van de combinatie vakbondsbe stuurder- lid van een politiek col lege. Of die nu gemeenteraad, pro vinciale staten of Tweede- of Eer ste Kamer betreft. Speciaal voor de vakbondsbestuurders vind ik een dui delijke terreinafbakening nodig. voor een bepaalde zaak Maar ook alle sociale voorzieningen komen in de politiek tot stand. In de politiek ders moeten stemmen dan ik vakbondsman had gezegd. Hoe leg ik dat mijn mensen uit? Daar sta je dan. Mertens". Daar staat hij inderdaad aan het roer van zijn centrale, die hij sinds werk in overvloed. voor COSTER is het te zijn Ga Uw weekend of vakantie tot een dubbel genoegen maken door een schitterende aanbieding in 55/45 kamgaren Terlenka Trevira pantalons, Gesprek met nieuwe voorzitter voorheen van de vele minaretten werd opgeroepen, speelt nauwelijks meer een rol in het stedelijke leven en de harembroek en sluier zijn door de meeste vrouwen afgeschaft. Buiten de Turkse wijk voltrekt het leven zich thans als in elke grote Europese stad. Modern geklede mensen spoeden zich in auto of tram naar hun werk en flaneren in de avondkoelte door het nieuwe stadscentrum met zijn flatgebou- ken, warenhuizen, restaurants en theaters. Al blijven Oost en West er elkaar nog ontmoeten, Serajewo heeft zich duidelijk tot een Wester se stad ontwikkeld. Marinepersoneel in Leiden bijeen Het marine-personeel, dat verenigd Ls in de Militaire Belangenvereniging van beroepsschepelingen bij de Zee macht en voor een algemene ver gadering in de Stadsgehoorzaal bij eenkwam, had gistermiddag om half zes een drukke vergaderdag achter de rug. Uitvoerig is deze dag gespro ken over tal van huishoudelijke zaken, waarbij vooral de jaarversla gen van secretaris en penningmees ter de aandacht kregen. Belangstel ling voor deze bijeenkomst toonden om. de staatssecretaris A. van Es van Marine, de commandant van het Vliegveld Vaikenburg. kapitein-ter zee vlieger W. de Groot, de comman dant van de Soc. Medische Dienst der Kon Marine, kapitein-luitenant ter zee C. A. de Neef en tal van andere militaire autoriteiten. Na mens het gemeentebestuur woonde wethouder C. J. Piena de vergade ring bij. De vergadering, welk ook vandaag nog de gehele dag in beslag nam, werd gisteravond onderbroken voor een cabaretvoorstelling, waaraan om. medewerkten Tobi Rix, De Wico's en An ja en Tonny van Zwol. Na afloop van dit gevarieerde pro gramma volgde er een bal. waarvoor de dansband van de Marinierskapel naar Leiden was gekomen. Drink nü Fanta Orange, spaar de zegeltjes in de kroonkurk en verdien45ct op élke 6 e Gezinsfles. Doe mee aan de teken- en kleurwedstrijd.. Haal bij Uw winkelier de gratis spaar- en wedstrijdkaart Wet in Staatsblad Op 1 januari W.A. verplicht Het ligt in de bedoeling va: regering de wet aansprakelijkheids verzekering motorrijtuigen oj januari 1965 volledig in werking te doen treden. Voordien zullen nog aantal algemene maatregelen bestuur ter uitvoering Aan de wet het licht zien. Een en ander blijkt gisteren verschenen staatsblad. Om de wet op 1 januari volledig werking te doen treden zullen t aantal op de wet steunende voorbe reidende maatregelen worden getrof fen en wel op 1 juli, 1 augustus en 1 oktober, zodat de wetsbepalingen geleidelijk in werking zullen treden. De wet voorziet in verplichte ver zekering voor wettelijke aansprake lijkheid. Voor de ongeveer 4000 ge moedsbezwaarden wordt een fonds gesticht, waarin jaarlijks een bep bedrag wordt gestort. Voorts zal waarborgfonds motorverkeer onder garantie van de staat in het leven worden geroepen. Dit zal worden ge voed uit bijdragen uit alle verzeke ringspremies, zij die zich aan d( verplichte verzekering onttrekken kunnen worden gestraft met r maal 3 maanden gevangenisstraf of maximaal f 1000 boete en ontzegging van de rijbevoegdheid voor een jaar of een maximum boete van f3000, te storten in het waarboi-gfonds plus verbeurdverklaring van het motor voertuig. Op 1 juli treden in werking de ar tikelen, die de procedure van ae toe lating van verzekeraars regelen en de strafsancties noemen, op 1 augus tus die, waarin de procedure wordt beschreven voor het aanvragen en verlenen ran vrijstellingen voor ge moedsbezwaarden en op 1 oktober het artikel inzake de beroepsmoge lijkheid tegen afwijzing van verzoe ken tot vrijstelling en weigering voor toelating als verzekeraar. Schoten Op de terugweg stond Princip gereed om het falen van Cubrino- vic goed te maken. Zijn twee scho ten troffen doel en maakten op gruwelijke wijze een einde aan het leven van de jonge troonopvolger en zün vrouw. In de Bosnische rechtszaal toonde de knaap later geen spoor van berouw. Trots als de Serviërs zijn, verklaarde hij ge handeld te hebben voor de natio nale zaak, Princip, te jong om ter dood te worden gebracht, werd in de gevangenis geworpen. Hij stierf vier jaar later in een Tsjechische cel. Ook zijn vrienden overleefden, op één na, de moordaanslag niet. Voor de stad Serajewo werd de aanslag een keerpunt in zijn be staan onder vreemde overheersing. Door de Turken gesticht op de fundamenten van een oude Ro meinse nederzetting aan de Mil- jacka en onder de Oostenrijkers ontwikkeld tot een belangrijk han dels- en bestuui-scentrum op de Balkan, kreeg de stad na het op trekken van de Europese kruit- damp voor het eerst de gelegenheid zichzelf te worden Maar nog is de eeuwenlange overheersing, eerst Met een éénmotorig vliegtuig van het type Bonanza N 35 is de 72-ja rige mevrouw Marlon R. Hart de Atlantische Oceaan overgestoken Woensdagavond kwam zij na een vlucht van negen uur uit Finland op Schiphol aan. Vanaf de Verenigde Staten is zij met haar toestel, waarin extra brandstoftanks had laten Inbouwen, via IJsland naar Noorwe gen gevlogen. Daarna bracht mevr. Hart, die in Washington woont, een hol in haar glanzend witte toestel stapte voor een vlucht naai- Londen, vertelde ztJ dat het niet de eerste keer was dat zij met haar vliegtuig >ceaan overstak. Mevr. Hart, die op haar 54ste jaar leerde vliegen en momenteel 3500 vlieguren op haar naam heeft, volbracht in 1953 haar eerste solo-vlucht over de Atlanti sche Oceaan. Twee jaar geleden is zy r de tweede maal van de Verenig de Staten naar Europa overgestoken. Het schijnt haar in het geheel niet te vermoeien om uren achtereen de stuurknuppel te bedienen. „Ik vlieg erg veel. het is een hobby van me". i de oude dame op Schiphol. Zy is voorlopig niet van plan ermee op te houden. Wanneer zy de terugtocht naar Amerika zou aanvaarden, wist zij nog niet. „Als ik over een paar uur in Engeland ben. zie ik wel verder wat ik ga doen", zei de bejaarde pilote terwijl ze haar zonnebril op zette en de motor van het vliegtuig startte, „Ik heb helemaal geen haast". Normaal ZAtJS", maar nu betaalt U voor deze 55/45 kamgaren Terlenka enTrevira herenpantalons <5ók In lichtgewicht en multico lors, zowel met als zonder omslag. Zolang de voorraad strekt. Geen tel. of schriftelijke orders. Twee schoenafdrukken, uitgespaard in het ruwe plaveisel van de Bosnische hoofdstad Serajewo, markeren nog altijd de plaats waar vijftig jaar geleden Gavrilo Princip zijn dodelijke schoten loste op de Oostenrijkse troonopvolger Franz Ferdinand en zijn gemalin Sophie. Een gedenksteen in de muur van een huis dicht daarbij herinnert aan de aanslag, die zo fataal de lont stak in het Europese kruitvat van die dagen. De stad Serajewo met zijn Oosters silhouet van koepels en minaretten, heeft Gavrilo, Princip bepaald niet vergeten, ook ai was hij dan geen Bos niër, maar Serviër. Voor de Joegoslaven is de negentien jarige student niet zozeer de knaap geweest die met zijn daad de eerste wereldoorlog tot uitbarsting heeft gebracht, maar veel meer de nationale held die de stoot gaf tot de be vrijding van Bosnië van vreem de overheersing. Serajewo i nog vol herinneringen dié fatale 28ste juni in 1914 en het aantal eerbewijzen voor Prin cip zijn legio. De brug, die de lin keroever van de Miljacka verbindt met de plaats van de moordaanslag, is naar hem genoemd. Dicht in de buurt, aan de Vojvode Stepe, is 'n museum aan hem gewyd. Zijn graf op het Grieks-Orthodoxe kerkhof aan de Kralje Tomislawa is een monument geworden, dat op elke verjaardag van de aanslag vele be devaartgangers trekt. Op bezoek De stad telt nog vele die zich duidelijk de historische dag in 1914 herinneren. Zij kunnen nog vertellen hoe aartshertog Franz Ferdinand in Bosnië was om de Oostenrijks-Hongaarse stellingen aan de grens met het roerige Ser vië te inspecteren. Op beleefdheids bezoek in Serajewo werd het her togelijk paar doelwit van de Mlada Bosna, een revolutionaire beweging van jonge Sexwische studenten, die Bosnië van de Oostenrijkers wilden bevrijden en onder gezag van Bel grado brengen. Langs de route door de stad die het Oostenrijkse gezelschap aflegde op weg naar het stadhuis, stonden zes leden van de militante verzets groep opgesteld om de revolutie te gen het Wee rise gezag met een moordaanslag te forceren. De eerste die zijn kans waagde was Cubrino- vic, maar de door hem geworpen bom miste doel en hy werd gegre pen. Het hertogelijke paar bereikte ongedeerd het stadhuis, waar de nerveuze troonopvolger geprikkeld de toespraak van de burgemeester onderbrak met de opmerking dat de bom hem meer zei dan de vriende lijke woorden van welkom door het stadsbestuur. 1 Juist als man y jS Een lekkere 1U PVCUtP' |yb§Éjj Amerikaanse sigaret J O O OUDERE VROUW VLIEGT OVER DE OCEAAN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1964 | | pagina 19