IN SERAJEWO BEGON DE
EERSTE WERELDOORLOG
werk aan N.K.V.-top
Voor Jan Mertens veel
géén toer...
om voordelig
Zeg het
bloemen
MUSEUM GEWIJD AAN MOORDENAAR
reken mee
GEZINSFLES
elke 6e fles voor
teken mee...r.v
tekenwedstrijd
f.6000;aan prijzen
KI JSZT" KUAI
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 26 juni 1964
Zesde blad no. 31296
Princip gearresteerd
door de Turken en later door de
Oostenrijkers, de stad duidelijk
te zien. Het panorama van
Trebevic, een van de heuvels die
de stad omringen, laat duidelijk
zien hoe de minaretten en mos
keeën worden afgewisseld door de
fagades van oude en statige Oos
tenrijkse handelshuizen.
Turks
Nog altijd is er verder de Baccar-
sija, het Turkse ambachtscentrum
met zijn kleine winkeltjes, wt
de goud- en zilversmeden hun
huisvlijt zichtbaar vanaf de straat
uitoefenen. Nog altijd zijn er dr
Turkse kerkhoven met hun tul
bandgrafstenen, de Turkse koffie
huizen en restaurants, waar mer
geroosterd vlees eet bij kaarslicht
en Oosterse muziek. En nog steeds
wassen de moslims hun voeten
de bron voor de Begova Dzamija
alvorens deze immense moskee te
betreden die stadhouder Husref
Beg in de zestiende eeuw bouwde
tot Allah's roem, zoals de gevel
leert en waarin sindsdien de fraai
bewerkte Koran ligt opengeslagen.
Maar het middaggebed, waartoe
(Van onze Utrechtse correspondent).
Sinds drie dagen draagt Jan
Mertens, 48 jaar, de hoogste ver
antwoordelijkheid in het Neder
lands Katholiek Vakverbond als
nieuwe voorzitter van het NKV,
opvolger van de heer Middelhuis.
Hij gaat er uiterlijk niet onder
gebukt en glimlacht bemoedigend
bij de kennismaking, die het NKV
gisteren in Utrecht organiseerde
tussen hem en de pers. „Verwacht
van mij na drie dagen geen
schokkende uitspraken"zo zegt
hij. „Ik ga voorzichtig mijn voet
stappen zetten op de weg, die
Middelhuis heeft gewezen".
De heer Mertens heeft meer
met zijn voorganger gemeen. Al
lijken ze niet op elkaar, Zij heb
ben op de een of andere manier
gelijke trekken in het gezicht.
Wellicht ligt dit in de glimlach
om de mond met de waakzame ogen
daarboven, die eenzelfde dynamische
persoonlijkheid, eenzelfde doorzet
tingsvermogen verraden. Dezelfde
rustige zekerheid ook. Van Middel
huis zei zijn N.V.V.-collega Roemers,
dat hy ook onder de grootste druk
niet uit zijn evenwicht was te slaan.
De i
Een kleine rondblik van de top
van het Nederlands Katholiek Vak
verbond af geeft Jan Mertens de
volgende persoonlijke uitspraken in
de mond.
Over het vraagstuk of de georga
niseerde werknemer extra voordelen
zou behoren te krijgen boven zyn
niet georganiseerde collega zegt hij:
„Dat kan niet in de primaire ar
beidsverhoudingen. Maar daarnaast
is nog een ruim veld, dat wij kun
nen bekijken, zoals de uitvoering
van de sociale verzekering. Het is
S.E.R. - advies
jongen van vijftien, zestien jaar
heeft gediend. Hfj voelt diep de
noodzaak voor de samenwerking tus
sen de drie centrales in ons land,
maar ziet geen nut in samensmel
ting. Hij blyft trouw aan de eigen
vakcentrale, de eigen levensbeschou
wing. Voor Jan Mertens, aan de top,
makkelijk uitkomen, al
leg nog gaande. Wij hebben steeds
gezegd, dat het onmogelijk is een
loonbeleid voor het volgende jaar te
leggen als wij niet weten hoe de
omie zich gedraagt. Een loon
stop is gemakkebjk gezegd maar on
mogelijk uitvoerbaar als de con
junctuur zo gespannen blijft. Moe
ten we soms terug naar de zwarte
lonen?"
Ouderdomsvoorziening: „De op
trekking van de A.O.W. en de A.W.W.
houden Dij ons de prioriteit. Die la
ten wij niet lopen. Daarnaast mo
gen wij nog aandacht blijven vra
gen voor de oudedagsvoorziening
door bedrijfs- en pensioenfondsen
door een eigen verzekering. Een m
gediffirentieerde vorm dus, waa
verdisconteerd zit de eigen verant
woordelijkheid en het eigen sparen.
Dit heeft bij ons vrijwel dagelijks
de aandacht." „Werk voor de vak
centrale: „Er Is nog genoeg te doen.
Revalidatie van invalide geworden
werknemers bijvoorbeeld. Een goe
de arbeidsongeschiktheidsverzekering
is best, maar het geld van de uit
kering betekenit niets als daar geen
mogelij he id tot revalidatie tegenover
staat. Wij moeten er voor waken dat
de sociale verzekering niet verwordt
tot een grote bureaucratie,
de mens verloren gaat".
Politiek
De politiek: „Ik ben lid van
K.V.P., en zelfs bestuurslid,
oudsher heeft de K.V.P. voor
stuursfuncties mede een beroep
daan op mensen uit de katholieke
vakbeweging.
Ik heb mij er niet aan willen
onttrekken, maar onder beding dat
de N.K.V. niet gebonden wordt aan
de politiek van de K.V.P. Ik houd
niet van de combinatie vakbondsbe
stuurder- lid van een politiek col
lege. Of die nu gemeenteraad, pro
vinciale staten of Tweede- of Eer
ste Kamer betreft. Speciaal voor de
vakbondsbestuurders vind ik een dui
delijke terreinafbakening nodig.
voor een bepaalde zaak Maar ook
alle sociale voorzieningen komen in
de politiek tot stand. In de politiek
ders moeten stemmen dan ik
vakbondsman had gezegd. Hoe leg ik
dat mijn mensen uit? Daar sta je
dan. Mertens".
Daar staat hij inderdaad aan het
roer van zijn centrale, die hij sinds
werk in overvloed.
voor COSTER
is het
te zijn
Ga Uw weekend of vakantie tot
een dubbel genoegen maken door
een schitterende aanbieding in
55/45 kamgaren Terlenka
Trevira pantalons,
Gesprek met nieuwe voorzitter
voorheen van de vele minaretten
werd opgeroepen, speelt nauwelijks
meer een rol in het stedelijke leven
en de harembroek en sluier zijn
door de meeste vrouwen afgeschaft.
Buiten de Turkse wijk voltrekt het
leven zich thans als in elke grote
Europese stad. Modern geklede
mensen spoeden zich in auto of
tram naar hun werk en flaneren in
de avondkoelte door het nieuwe
stadscentrum met zijn flatgebou-
ken, warenhuizen, restaurants en
theaters. Al blijven Oost en West er
elkaar nog ontmoeten, Serajewo
heeft zich duidelijk tot een Wester
se stad ontwikkeld.
Marinepersoneel in
Leiden bijeen
Het marine-personeel, dat verenigd
Ls in de Militaire Belangenvereniging
van beroepsschepelingen bij de Zee
macht en voor een algemene ver
gadering in de Stadsgehoorzaal bij
eenkwam, had gistermiddag om half
zes een drukke vergaderdag achter
de rug. Uitvoerig is deze dag gespro
ken over tal van huishoudelijke
zaken, waarbij vooral de jaarversla
gen van secretaris en penningmees
ter de aandacht kregen. Belangstel
ling voor deze bijeenkomst toonden
om. de staatssecretaris A. van Es
van Marine, de commandant van het
Vliegveld Vaikenburg. kapitein-ter
zee vlieger W. de Groot, de comman
dant van de Soc. Medische Dienst
der Kon Marine, kapitein-luitenant
ter zee C. A. de Neef en tal van
andere militaire autoriteiten. Na
mens het gemeentebestuur woonde
wethouder C. J. Piena de vergade
ring bij.
De vergadering, welk ook vandaag
nog de gehele dag in beslag nam,
werd gisteravond onderbroken voor
een cabaretvoorstelling, waaraan
om. medewerkten Tobi Rix, De
Wico's en An ja en Tonny van Zwol.
Na afloop van dit gevarieerde pro
gramma volgde er een bal. waarvoor
de dansband van de Marinierskapel
naar Leiden was gekomen.
Drink nü Fanta Orange,
spaar de zegeltjes in de
kroonkurk en verdien45ct
op élke 6 e Gezinsfles.
Doe mee aan de teken- en
kleurwedstrijd.. Haal bij
Uw winkelier de gratis
spaar- en wedstrijdkaart
Wet in Staatsblad
Op 1 januari
W.A. verplicht
Het ligt in de bedoeling va:
regering de wet aansprakelijkheids
verzekering motorrijtuigen oj
januari 1965 volledig in werking te
doen treden. Voordien zullen nog
aantal algemene maatregelen
bestuur ter uitvoering Aan de wet het
licht zien. Een en ander blijkt
gisteren verschenen staatsblad.
Om de wet op 1 januari volledig
werking te doen treden zullen t
aantal op de wet steunende voorbe
reidende maatregelen worden getrof
fen en wel op 1 juli, 1 augustus en
1 oktober, zodat de wetsbepalingen
geleidelijk in werking zullen treden.
De wet voorziet in verplichte ver
zekering voor wettelijke aansprake
lijkheid. Voor de ongeveer 4000 ge
moedsbezwaarden wordt een fonds
gesticht, waarin jaarlijks een bep
bedrag wordt gestort. Voorts zal
waarborgfonds motorverkeer onder
garantie van de staat in het leven
worden geroepen. Dit zal worden ge
voed uit bijdragen uit alle verzeke
ringspremies, zij die zich aan d(
verplichte verzekering onttrekken
kunnen worden gestraft met r
maal 3 maanden gevangenisstraf of
maximaal f 1000 boete en ontzegging
van de rijbevoegdheid voor een jaar
of een maximum boete van f3000,
te storten in het waarboi-gfonds plus
verbeurdverklaring van het motor
voertuig.
Op 1 juli treden in werking de ar
tikelen, die de procedure van ae toe
lating van verzekeraars regelen en
de strafsancties noemen, op 1 augus
tus die, waarin de procedure wordt
beschreven voor het aanvragen en
verlenen ran vrijstellingen voor ge
moedsbezwaarden en op 1 oktober
het artikel inzake de beroepsmoge
lijkheid tegen afwijzing van verzoe
ken tot vrijstelling en weigering voor
toelating als verzekeraar.
Schoten
Op de terugweg stond Princip
gereed om het falen van Cubrino-
vic goed te maken. Zijn twee scho
ten troffen doel en maakten op
gruwelijke wijze een einde aan het
leven van de jonge troonopvolger
en zün vrouw. In de Bosnische
rechtszaal toonde de knaap later
geen spoor van berouw. Trots als
de Serviërs zijn, verklaarde hij ge
handeld te hebben voor de natio
nale zaak, Princip, te jong om ter
dood te worden gebracht, werd in
de gevangenis geworpen. Hij stierf
vier jaar later in een Tsjechische
cel. Ook zijn vrienden overleefden,
op één na, de moordaanslag niet.
Voor de stad Serajewo werd de
aanslag een keerpunt in zijn be
staan onder vreemde overheersing.
Door de Turken gesticht op de
fundamenten van een oude Ro
meinse nederzetting aan de Mil-
jacka en onder de Oostenrijkers
ontwikkeld tot een belangrijk han
dels- en bestuui-scentrum op de
Balkan, kreeg de stad na het op
trekken van de Europese kruit-
damp voor het eerst de gelegenheid
zichzelf te worden Maar nog is de
eeuwenlange overheersing, eerst
Met een éénmotorig vliegtuig van
het type Bonanza N 35 is de 72-ja
rige mevrouw Marlon R. Hart de
Atlantische Oceaan overgestoken
Woensdagavond kwam zij na een
vlucht van negen uur uit Finland
op Schiphol aan. Vanaf de Verenigde
Staten is zij met haar toestel, waarin
extra brandstoftanks had laten
Inbouwen, via IJsland naar Noorwe
gen gevlogen. Daarna bracht mevr.
Hart, die in Washington woont, een
hol in haar glanzend witte toestel
stapte voor een vlucht naai- Londen,
vertelde ztJ dat het niet de eerste
keer was dat zij met haar vliegtuig
>ceaan overstak. Mevr. Hart, die
op haar 54ste jaar leerde vliegen en
momenteel 3500 vlieguren op haar
naam heeft, volbracht in 1953 haar
eerste solo-vlucht over de Atlanti
sche Oceaan. Twee jaar geleden is zy
r de tweede maal van de Verenig
de Staten naar Europa overgestoken.
Het schijnt haar in het geheel niet
te vermoeien om uren achtereen de
stuurknuppel te bedienen. „Ik vlieg
erg veel. het is een hobby van me".
i de oude dame op Schiphol. Zy is
voorlopig niet van plan ermee op te
houden.
Wanneer zy de terugtocht naar
Amerika zou aanvaarden, wist zij
nog niet. „Als ik over een paar uur
in Engeland ben. zie ik wel verder
wat ik ga doen", zei de bejaarde
pilote terwijl ze haar zonnebril op
zette en de motor van het vliegtuig
startte, „Ik heb helemaal geen haast".
Normaal ZAtJS", maar nu betaalt
U voor deze 55/45 kamgaren
Terlenka enTrevira
herenpantalons
<5ók In lichtgewicht en multico
lors, zowel met als zonder omslag.
Zolang de voorraad strekt.
Geen tel. of schriftelijke orders.
Twee schoenafdrukken, uitgespaard in het ruwe plaveisel van
de Bosnische hoofdstad Serajewo, markeren nog altijd de plaats
waar vijftig jaar geleden Gavrilo Princip zijn dodelijke schoten
loste op de Oostenrijkse troonopvolger Franz Ferdinand en zijn
gemalin Sophie. Een gedenksteen in de muur van een huis dicht
daarbij herinnert aan de aanslag, die zo fataal de lont stak in het
Europese kruitvat van die dagen.
De stad Serajewo met zijn
Oosters silhouet van koepels
en minaretten, heeft Gavrilo,
Princip bepaald niet vergeten,
ook ai was hij dan geen Bos
niër, maar Serviër. Voor de
Joegoslaven is de negentien
jarige student niet zozeer de
knaap geweest die met zijn
daad de eerste wereldoorlog
tot uitbarsting heeft gebracht,
maar veel meer de nationale
held die de stoot gaf tot de be
vrijding van Bosnië van vreem
de overheersing.
Serajewo i
nog vol herinneringen
dié fatale 28ste juni in 1914 en
het aantal eerbewijzen voor Prin
cip zijn legio. De brug, die de lin
keroever van de Miljacka verbindt
met de plaats van de moordaanslag,
is naar hem genoemd. Dicht in de
buurt, aan de Vojvode Stepe, is 'n
museum aan hem gewyd. Zijn graf
op het Grieks-Orthodoxe kerkhof
aan de Kralje Tomislawa is een
monument geworden, dat op elke
verjaardag van de aanslag vele be
devaartgangers trekt.
Op bezoek
De stad telt nog vele
die zich duidelijk de historische dag
in 1914 herinneren. Zij kunnen nog
vertellen hoe aartshertog Franz
Ferdinand in Bosnië was om de
Oostenrijks-Hongaarse stellingen
aan de grens met het roerige Ser
vië te inspecteren. Op beleefdheids
bezoek in Serajewo werd het her
togelijk paar doelwit van de Mlada
Bosna, een revolutionaire beweging
van jonge Sexwische studenten, die
Bosnië van de Oostenrijkers wilden
bevrijden en onder gezag van Bel
grado brengen.
Langs de route door de stad die
het Oostenrijkse gezelschap aflegde
op weg naar het stadhuis, stonden
zes leden van de militante verzets
groep opgesteld om de revolutie te
gen het Wee rise gezag met een
moordaanslag te forceren. De eerste
die zijn kans waagde was Cubrino-
vic, maar de door hem geworpen
bom miste doel en hy werd gegre
pen. Het hertogelijke paar bereikte
ongedeerd het stadhuis, waar de
nerveuze troonopvolger geprikkeld
de toespraak van de burgemeester
onderbrak met de opmerking dat de
bom hem meer zei dan de vriende
lijke woorden van welkom door het
stadsbestuur.
1
Juist als man
y jS Een lekkere 1U PVCUtP'
|yb§Éjj Amerikaanse sigaret J O O
OUDERE VROUW
VLIEGT OVER
DE OCEAAN