ZOEKLICHT
hele lange weg... en voor
veleduizenden een broodwinning
VERBROKEN
RELATIE
Onder wafer
VERTALEN ALS ROEPING
Buizentreinen
„Kraamkamer"
Doorgelicht
Zaterdag 20 juni 1964
Pagina 1
PETER LINDAU
Eén van de vele duizendendie gegrepen zijn
door dat ene magische woord:
OP ZIJN RUG KROOP PETER LINDAU door de brede buis. Om hem
heen klonk het oorverdovend lawaai van de immense fabriekshal: dik staal,
dat tegen zware machines bonkt, het kletterend neervallen van staalplaten. En
af en toe, nauwelijks hoorbaar in dit inferno, het geluid van een menselijke
stem. Even lag hij stil, hij richtte zijn lasapparaat en een regen van vonken
spatte om hem heen.
Door de buis, waarin Peter rondkroop, zullen spoedig enorme hoeveelheden
aardgas hun weg vinden van noord-Nederland naar het zuiden.
Peter Lindau behoort tot de vele naamlozen, die thans in het fabriceren, ver
voeren, bewerken of leggen van de buizen voor de Nederlandse aardgasleiding
hun broodwinning vinden: Nederlanders, Duitsers, Fransen, Engelsen, Italianen,
Amerikanen, Turken en nog een paar nationaliteiten. Deze enorme bedrijvig
heid, waarbij vele duizenden mensen zijn ingeschakeld, is het gevolg van een
opzienbarende vondst in het noorden van Nederland.
ogen uitgekeken, want waar eerst
slechts een kaal stuk industrieter
rein was, werd met Amerikaanse
voortvarendheid In enkele weken
tljds een fabriek uit de grond ge
stampt, die gonst van energie. Zwa
re hijskranen werden uit Amerika
per schip overgebracht en de ge
bouwen waren nog niet eens klaar
toen de produktie al was begonnen.
Terw\jl de mannen van Bredero-
Price al druk bezig waren met het
bewerken van de buizen, werd bo-
Een „fabriek" ln de ware zin des
woords is het eigenlijk niet. Het be
drijf bestaat uit uitgestrekte ter
reinen met een paar loodsen en
houten barakken. Op die terreinen
liggen duizenden buizen, sommige
roestig en wachtenid op bewerking,
anderen slordig wit gekalkt enklaar
voor de afvoer.
De buizen van Mannesmann en
Phoenix Ruhrort, die in het Tielse
bedrijf een bewerking ondergaan,
vormen tesamen ongeveer 270 kilo
meter hoofdleiding. Wanneer de
buizen per trein aankomen, gaat
een deel direct naar de fabriek en
de rest wordt met vrachtauto's ver
voerd naar het acht hectaren grote
opslagterrein. De bewerking van de
aardgasbuizen komt in het kort
hierop neer: van binnen schoon
maken en verven en van buiten
schoonmaken en „bekleden". Dat
verven gebeurt om het transport
5 te vergemakkelijken
Van buiten worden de buizen be
kleed met bitumen, glasvezel en
viltpapier. Daar komt dan nog kalk
overheen. Er is nog een extra zware
bewerking voor de buizen, die bij
voorbeeld onder water moeten wor
den gelegd. Daar komen onder
meer ijzererts en cement aan te
pas. Uiteraard wordt ook hier bij
de gereedgekomen buizen weer een
strenge controle toegepast, met spe
ciale apparaten.
Op deze manier rollen ongeveer
tweehonderd bulzen per dag uit de
fabriek. Men verwacht ln augustus
gereed te komen met die 270 kilo
meter, het kwantum voor dit jaar.
Met de bouw van het bedrijf en
het begin van de produktie is het zo
snel gegaan, dat tijdens ciis be
zoek de spoorlijn naar het fa
brieksterrein nog niet eens klaar
was. En een groot deel. van de af
voer naar de verschillende depots
langs de toekomstige aardgasleiding
geschiedt per trein. Daarom moeten
de buizen, die klaar zijn, per vracht
auto naar een plaats op ongeveer
een kilometer afstand worden ge
bracht, waar ze worden overgela
den op treinwagons. Een ander deel
gaat direct per vrachtauto naar de
depots.
De laatste reis voor de bulzen is
begonnen en dan vangt tevens de
laatste episode aan. Dat is het leg
gen van de leiding, waarbij vier
aannemerscombinaties, met in to
taal 2.000 man personeel, zijn in
geschakeld.
Wanneer de Nederlandse
huisvrouwen over enige tijd
hun gasstel aansteken en voor
het eerst een biefstukje bakken
op Sloditeren-gas, zullen zij
zich wel niet realiseren, wat
voor een enorm karwei daar
aan voorafging. Een enorm
karwei, dat is het: een heel lang
weg en een broodwinning voor
duizenden.
EEN
OP DE BOEKENMARKT
Francois Villon. „Verzameld®
gedichten". Vertalingen
Van Ernst van Altena.
Van Ditmar. Amsterdam.
Okeren „Sonnetten van
Quevedo." Vertaald door
Dolf Verspoor. Polak en
Van Gennep. Amsterdam.
Kleine bloemlezing uit de
Of het Calliopé is of Arethusa
dat weet ik niet, maar ik heb sterk
de indruk, dat een van de muzen
zich plotseling Nederland herin
nerd heeft. Het kunnen natuurlijk
ook Euterpe of Melpoména ge
weest zijn. Hoe dan ook, waar
schijnlijk geschrokken van het
grote aantal moderne dichters, die
hun adviezen van rijm en maat in
de wind slaan, hebben zij een glo
rieuze wraak genomen. Zij hebben
hier en daar een Nederlander, niet-
dichter, uitverkoren en hem de
blinddoek van de ogen gerukt. Zij
hebben hem gemaakt tot een ont
dekker van de klassieke poëzie. Zy
hebben nog meer gedaan. Zij heb
ben hem de gave geschonken van
talingen van klassieken in het Ne
derlands. En wat voor vertalingen!
De verzen van Villon, van Quevedo
(Spaans) en van Ariosto (Ita
liaans) zjjn opnieuw gedicht in het
Nederlands. Dit ljjkt mij de beste
lof die denkbaar is. Ik zou in her
haling vallen als ik wederom de
kreet slaakte: wat voor Neder
lands! Toch moet ik er op wijzen,
dat deze drie dichters een spring
levend modem Nederlands voor
den dag hebben gebracht en mede
daardoor de door hen vertaalde
verzen van een bijzondere toegan
kelijkheid hebben gemaakt voor de
hedendaagse lezer.
Om met de grootste bundel te
beginnen, Ernst van Altena een
cabaret-auteur zoals ik in zijn
voorwoord lees, heeft alle verzen
van Villon vertaald. Men moet iets
van het vertalen van poëzie afwe
ten om te begrijpen wat dat zeg
gen wil. Een afwisselend vervoe
rend en wanhopig makend reuzen-
karwei. Een gezwoeg waarvan niets
meer te merken valt. De vijftiende
eeuwse dichter - vagebond - li
bertijn heeft niet vuriger en hel
derder gesproken, gelachen en ge
spot dan hij hier via de geest van
Van Altena in het Nederlands doet.
De teksten staan trouwens naast
elkaar, zodat een vergelijking ge
makkelijk is. In zijn stellingen
van een Villon-vertaler zegt van
Altena treffend Juiste dingen. In
derdaad, Villon was geen Jetter-
kundige" in de hedendaagse bete
kenis van het woord. Hij was een
zanger voor iedereen en werd door
iedereen verstaan. De letterkundige
handboeken hebben hem min of
meer de das om gedaan. Wie daar
in geplaatst is, pleegt met een ge
zicht vol verveelde plechtigheid en
een herinnering aan ongekende
lessen bekeken te worden.
Een tweede Importante opmer
king is, dat het noodzakelijk is de
versdiscipline by het vertalen aan
te houden. Een waarheid als een
koe, zal men wellicht zeggen, maar
hij wordt maar al te vaak ontkend.
Verspoor heeft de zeventiende
eeuwse Spanjaard Quevedo ver
taald, althans twaalf wereldse son
netten van hem. Ik gebruik het
woord werelds in tegenstelling tot
de Psalmen van dezelfde dichter,
vertaald door de helaas zo vroeg
gestorven Gerard Diels. Ook hier
hebben wy met meesteriyke verta
lingen te maken in een volstrekt
hedendaags Nederlands. Merk
waardig is dat deze zeventiende
eeuwer soms doet denken aan J. C.
Bloem maar veel mooier, zegt
deze, bescheiden als hy is, zelf
het verbaast mij dat het Ver-
-„jor niet is opgevallen. Regels zo
als „Alles vervalt achter het snel-
vergane/ sterfeUjk jaar en zyn
smalend onthaal;" tonen dat.
Verspoor heeft hier niet voor niets
Bloemiaanse woorden gebruikt. Te
recht merkt Verspoor op dat deze
sonnetten maar een klein on
derdeel zyn van het werk van de
veelzijdige Quevedo, maar Impo
sant als weinig dat geschreven is.
Mr. W. van Elden is een assura
deur die, zich in zyn auto spoe
dend van de ene stad naar de an
dere, zich de sonnetten van Shake
speare of Italiaanse renaissance
poëzie herinnert en daar dan ver
talingen van maakt. Ik zei het al:
op het onverwachtst legt de muze
haar hand op de schouder van wie
haar bevalt. Deze vertaler toont
een intense verwantschap met de
Italiaanse poëzie. Na zyn „Carpe
diem" van Folgore da San Giml-
niano, deze keuze uit het eens ver
slonden en thans vergeten helden
dicht „Orlando Furioso". De Ra
zende Roeland. Verfynd en koste-
lyk van beeld en taal en zo amu
sant!
Ik heb eens iemand en het
was een dichter horen zeggen
dat hy niets wenste te lezen, dat
niet van zyn tyd was. Zulk een
domoor krijgt een goed antwoord
in het laatste vers uit deze bundel.
„Het Mecenaat." „God heeft die
ongeletterde barbaren/ Van het
verstand beroofd en hen verblind".
Wie de schoen past
CLARA EGGINK
2
A
T
E
R
D
A
G
S
E
B
IJ
L
A
G
E
Qleidsch dagblad
De buizen zijn klaar. Van
de fabriek in Tiel worden ze
vervoerd naar diverse plaatsen,
om weldra onder de grond het
aardgas door ons land te zen
den.
Voor de bewoners van sommige
Nederlandse streken zyn die „bui-
zenitreinen" de laatste maanden een
In den beginne schiep God de
hemel en de aarde. Met dit
vreugdevol belyden begint de
bybel de verkondiging. God, met
liefdevolle gebaren sprekende,
formeert de woorden tot gestal
ten: licht en duister, hemel en
aarde, nat en droog, boom en
plant, dier, vis en vogel en
mens! Deze laatste omkleed met
wat God bovenals als woord te
schenken heeft: Zyn beeld" en
gelijkenis! Waarheid en leven,
.liefde, licht, ...vrijheid!
De bybel eindigt met een be
de: Heer Jezus, kom! In deze
aanroeping is de mens aan een
verzadigingspunt aangekomen,
waar hy deels verteerd wordt
door verlangen en verwachting.
Eén worden met onze Heer! Met
Hem verbonden leven.
Deels ook verzadigd, overver
moeid door het lyden, dat dag
aan dag in deze schepping
wordt beleefd.
Vanwaar deze verzuchting.
Vanwaar dit reikhalzend uit
zien? Waar is de vrede van die
eerste mens, die fluitend en
goedsmoeds met God door het
paradys flaneerde? Waarom is
hy verworden tot die smekende,
lijdende gestalte, met zyn uitge
strekte handen?
De bybel, in zyn totaliteit, te
kent ons het waarom. De vrij-
heid van de mens werd mis
bruikt. Het wandelen met God
werd tot een willen zyn als God!
Het spelen in de schepping was
niet genoeg, het moest een be
heersen zyn. De mens greep
naar de kroonen verloor
daarby de zyne. Het „kennen"
WOORD
VAiN
BEZINNING
van vrede werd tot een pyniyk
formuleren van vrede. Het zyn
ün waarheid, verwerd tot een
vragen naar waarheid.
Het vrolyk zyn verwerd tot
een poging tot leven. De dienst
aan de levende God werd ver
drongen door het dansen van
een „hoera" rond de opgerichte
tekenen van de menseiyke ydel-
heid. Kalf en steen, bloed en
bodem, natie en nationaliteit,
ras en standing vroegen en ver
kregen verering! En de meeste
tyd werd besteed aan de „danses
macabres" op de slagvelden. Het
bloed, dat van de slagvelden op
steeg, verving het loflied, aan
mensen gegeven, in kindermon
den gesmoord.
„Ik heb op de fluit gespeeld,
maar gy hebt niet gedanst"!!!
De mens, „vlees", zegt Paulus,
werd maatstaf, fundament en
einddoel samen.
Niet dat de mens nu werkelyk
vry werd. Zichzelf!! Alleen de
spelregels werden anders. Ge
bonden aan andere machten.
Deze machten floten een nieuwe
melodie: te zyn als God.
Slechts zo nu en dan, in een
bliksemsnelle verlichting van
een ogenblik, zag men in de om
ringende duisternis de contou
ren van een andere bestaansmo
gelijkheid. Flitsend schiet God
de gelatenheid van het oor-
spronkelyke woord.neer, voor
hangsels verscheurend, dood en
leven omkerend: oude waarhe
den verzengen en versmelten tot
nieuwe gelouterde kennis. Doel
en afkomst worden opnieuw pre
sent gesteld: Abraham, Isaac en
Jacob weer herkend: Jezus als
de Heiland beleden
Niet meer het begrip van de
mens aangaande God prevaleert,
neen, het woord van God aan
gaande de mens doet zyn in
trede. Een relatie wordt hersteld!
De mens wordt opnieuw
„kind" en komt als zodanig
weer thuis". Het spel kan op
nieuw beginnen. Maar nu in
blydschap, nu in het licht, in de
warmte van de zon.
dan neemt het dansen weer
een aanvang, maar niet meer
rond onze tekenen, maar rond
het kruis; niet meer de krijgs-
dansen, maar de handreiking
der barmhartigheid. Opnieuw
kunnen wy fluitend, flanerend
door de schepping gaan. Op
nieuw kunnen wy leren dansen.
Want Christus is onze Heer. Hy
vertaalt voor ons het woord van
de schepping. Hy is het woord
der genade, Hy is onze Heer! En
Hij komt!!!
H. VAN BILDERBEEK,
doopsgezind predikant te
Leiden.
(Van onze Arnhemse correspondent)
bekend beeld geworden. Tientallen
wagons met buizen, die zo uit het
Ruhrgebied komen en anderen, ge
laden met de witgekalkte buizen,
die hun bewerking in Tiel al heb
ben ondergaan, staan soms broeder
lijk naast elkaar op de rangeer-
emplacementen. De Engelse en Ita
liaanse buizen maken een andere
reis. Die komen per boot naar Ne
derland en worden by Key en Kra
mer Vlaardingen <een Nederlandse
onderneming) bewerkt.
Wy volgen echter de Duitse bui
zen naar Bredero-Price, een gloed
nieuw bedryf. En wat voor een be-
dryf! De Tielenaren hebben hun
WAT EEN SENSATIE verwekte eind vorig jaar de mede
deling, dat de aardgasbel bij Slochteren maar liefst 1100 miljard
kubieke meter meet en dat hij op één nja de grootste van de we
reld is. Wekenlang was dit onderwerp het gesprek van de dag.
En nog steeds volgen de berichten, die hiermee verband houden,
elkaar in snel tempo op: gastarieven worden lager, stoken met
aardgas wordt goedkoper dan met olie of kolen, de vraag naar
gashaarden, convectors en fornuizen zal stijgen, Frankrijk wil
Nederlands aardgas kopen, Amerikanen onderzoeken de afzet
mogelijkheden voor hun (aard-)gasapparaten op de Europese
markt.
Of deze berichten allemaal even
waar zijn, laten we hier in het
midden, maar een feit is, dat „aard
gas" in korte tyd in Nederland
een magisch woord is geworden.
Men streeft er kennelyk naar om
to spoedig mogelyk profijt te gaan
trekken van deze gigantische
krachtbron. Met veel voortvarend
heid is men dan ook begonnen met
het ontwerpen van een hoofdleiding
van Hoogezand, via Zwolle en Arn
hem, naar Boxtel. De leiding krygt
in Zwolle bovendien een vertakking
naar Utrecht. In totaal een lengte
van 485 kilometer. Een flink en
kostbaar stukje werk.
Om nu op Peter Lindau terug te
komen. Hy is één van de 80.000
werknemers van Mannesmann N.V.,
de firma die een deel van de gas
buizen vervaardigt. Nog drie andere
bedrijven leveren deze buizen: de
Duitse firma Phoenix Rheinruhr,
South Durham, een Engels bedrijf
en nog een Italiaanse maatschappij.
We hebben Peter Lindau en zyn
collega's opgezocht in de fabriek in
Duisburg Mündelheim, waar zij
werken. De maatschappij houdt
zich onder meer bezig met grote
staalwerken, het vervaardigen van
machines en olietanks en zelfs met
plasticfabricage. In Duisburg
Mündelheim in het Ruhrgebied,
de bakermat van de Duitse zware
Industrie staat de „kraamkamer",
de Nederlandse aardgasbuizen
worden geboren. Een bijzonder
lawaaiige kraamkamer, waar ma
chines met reuzenkracht het staal
vorm geven.
Het merkwaardige by de ver
vaardiging van de aardgasbuizen in
de Mannesmann-fabriek is, dat bij
na niemand het materiaal of de
produkten aanraakt. De enigen, die
wel in aanraking komen met de
buizen, zyn de mannen, die de las
naden controleren en corrigeren,
door er met een lasapparaat door
heen te kruipen. En dat zijn dan
Peter Lindau en zyn collega-lassers.
Bij de Ingang van de fabriek wor
den de staalplaten door enorme
magnetische kranen verder de fa
briek in getransporteerd. Ze wor
den nagemeten en een kraan met
zuignappen brengt ze dan één voor
één op de produktie-baan. Kolos
sen van machines komen aan de
fabricage te pas. Kolossen die mees
tal door een man met een schakel
bord worden „geregeerd". De pla
ten worden op maat gebracht en
voorgebogen. Dan komen ze in twee
zware oliedrukpersen, die ze in twee
etappes omvormen tot buizen. Ze
worden in een speciale machine
schoongemaakt en ook het lassen
van de naden gebeurt machinaal.
Ziezo, de buizen zyn klaar. Maar
in feite zyn we dan pas op de
helft. Want met Duitse „Gründlich-
keit" worden ze gecontroleerd, be
proefd en nog eens gecontroleerd-
Ze worden twee keer met röntgen
stralen „doorgelicht", onder grote
druk gezet, op het geluid gecontro
leerd en verschillende malen van
binnen bekeken. En hebben ze al
die proeven glansryk doorstaan, dan
krygen ze een kaart, worden gewo
gen en gemeten en klaar gelegd
voor transport.
Er komt nu een ander onderdeel
aan bod van de omvangrijke ma
chinerie, die in werking is gesteld
Stalen platen
worden rondgebogen
om de Nederlanders te kunnen la
ten profiteren van, het Slochteren-
aardgas. Dat onderdeel wordt ge
vormd door mensen en materiaal
van de Deutsche Bundesbahn en de
Nederlandse Spoorwegen. Er begint
voor de buizen een lange weg, want
het zal nog wel even duren voor ze
op hun uiteindelyke plaats van be
stemming zijn gekomen. Lange,
zwaar beladen treinen voeren ze in
gezapig tempo van het Ruhrgebied
naar 'Tiel, waar ze by de Neder
lands-Amerikaanse onderneming
Bredero-Price N.V. eerst een be
werking moeten ondergaan, voor ze
naar de verschillende depots langs
de toekomstige leiding kunnen
worden gebracht.
