LEIDSCH
DAGBLAD
BOUW KERNREACTOR
BEGINT MIDDEN JULI
Twee kerken door
brand verwoest
éw 9%
l
hamol weer
OOK SCRANTON IS
KANDIDAAT VOOR
PRESIDENTSCHAP
Project van 95 miljoen
gulden in Dodewaard
In Zoeterwoude en Haastrecht
AUTO-PETER
vandaag!
Rentekaart gaat nu
spoedig verdwijnen
Meisje
onder
sneltrein
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 13 JUNI 1964
No. 91283
Hoofdredacteur: J. Brouwer
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f.3.35 per maand, f.0.78 per wees
Telefoon Directie en Administratie: 35041; Redactie: 2160T
Witte Singel 1, Lelden Giro no. 07065
De S.E.P.-centrale aan de Waal
die wordt uitgerust met een zoi
noemde kokend-water-reactor zal
vermogen hebben van 50.000 kw (50
megawatt) De N.V. S.E.P." zal de
De bouw van de eerste Nederlandse kernenergiecentrale kan
midden volgende maand beginnen, hoewel dan de definitieve ver
gunningen voor deze vestiging nog niet zullen zijn afgekomen. De
centrale komt in Dodewaard aan de Waal. Vóór 1 januari 1965
hoopt men met de eigenlijke bouw, die veertig maanden duurt, te
beginnen. De totale bouwkosten van dit project bedragen 95 mil
joen gulden. Euratom draagt hierin 18 miljoen gulden bij. De pro
vincies die hun aandeel hebben in de S.E.P. (Samenwerkende
Elektriciteitsproduktiebedrijven), die de centrale exploiteert, bren
gen de overige fondsen biieen.
„Geen bezwaar"
De definitieve toestemming voor de
bouw van de centrale, die per jaar
ruim 310 miljoen kilowattuur zal pro
duceren moet o.m. komen van Rijks
waterstaat. Ook de Gezondheidsraad
moet nog advies uitbrengen. Het over
leg hierover is nog gaande. In prin
cipe heeft de Gezondheidsraad echter
„geen bezwaar" tegen de vestigings
plannen. Op 29 juni zal een open
bare inschrijving worden gehouden en
rondom 15 juli hoopt de S.E.P. dat
met het bouwrijpmaken van de ter
reinen en het gereedmaken van een
bijbehorende insteekhaven kan wor
den begonnen.
Bespoediging
Als dit inderdaad doorgang vindt
ndat is welhaast zeker, kan de cen-
Inle een jaar eerder gereed zijn, dan
rerd verwacht.
door haar bij de voorbereiding, de
bouw en de exploitatie van de cen
trale verkregen kennis en ervaring
ter beschikking stellen van Euratom.
Deze organisatie kan dan ingenieurs
uit eigen kring of van bedrijven van
de gemeenschap bij de reactor deta
cheren.
Voordeel
De nieuwe centrale biedt het voor
deel. dat zij enerzijds geheel door de
in de gemeenschap gevestigde indus
trieën zal worden gebouwd en ander
zijds de gelegenheid heeft, ruime er
varing op te doen met de exploitatie
van een centrale. Doordat het vermo
gen van de centrale betrekkelijk ge
ring is, kan onder gunstige econo
mische voorwaarden worden geëxpe
rimenteerd. De centrale wordt ge.
bouwd met behulp van Amerikaanse
kennis.
In 1962 hebben de verschillende
Provinciale Staten hun goedkeuring
gehecht aan het S.E.P.-plan. De
plaats van de vestiging, Dodewaard,
is mede uitgekozen omdat in deze
gemeente een knooppunt ligt van
een 150 kilovolt-net. Hierdoor kan
de op te wekken energie uit de cen
trale via dit knooppunt gemakkelijk
over de deelnemende elektriciteits-
produktiebedrijven worden verdeeld.
Bovendien is het de bedoeling dit
Europa bestrijkt.
Tien doden in
Santo Domingo
Bij de ramp in het militaire oplei
dingskamp bij Santo Domingo, de
hoofdstad van de Dominicaanse
republiek, zijn tien personen om het
leven gekomen en ruim 30 gewond.
Door het in de lucht vliegen van een
munitieopslagplaats en een enorme
brand is het kamp nagenoeg met de
grond gelijkgemaakt.
Engeland heeft
veel profijt
van de EEG
De landen van de Europese Vrij
handelsassociatie (EVA) en vooral
Engeland profiteren meer van de
economische bloei van de EEG dan
van de ontwikkeling, van hun eigen
vrijhandelszone, aldus verklaarde
prof. W. Hallestein, voorzitter van de
EEG-commissie gisteren in Straats
burg. De economische samenwerking
van de Zes in de EEG heeft de han
del met de Europese buurlanden niet
alleen niet geschaad maar integen-
I deel bevorderd. In de periode 1958
1963 is de invoer van de EEG uit de
zeven EVA-staten met 71%, gestegen
I en uit Engeland zelfs met 105%, ter
wijl de invoer binnen de EVA met
55% toenam. Deze cijfers stellen de
profeten van een „economische spir
ting van Europa" als gevolg van de
EEG-eenheid in het ongelijk en be
wijzen de wil van de EEG een ver
wijdering tussen de Europese volke
ren te vermijden.
Advertentie
DAAR HUURT U BETER.
Quick service en benzinestation.
Geopend van 8—24 uur.
ST.-AAGTENSTRAAT 16—18
TELEFOON 34700
TWEE KERKEN zijn gistermiddag onherstelbaar door brand
verwoest. De 60 jaar oude dekenale kerk „St. Jans Onthoofding"
aan de Zuidbuurtseweg in Zoeterwoude, brandde bijna geheel uit.
Alleen de toren is niet door het vuur aangetast. De kerk biedt
thans een troosteloze aanblik. Het dak van het schip is ingestort
en tussen de muurresten terechtgekomen.
De oude hervormde kerk van Haastrecht, zo charmant gelegen aan de
westelijke entree van het dorp, is eveneens in een immense vlammen
zee ten onder gegaan. Rokende zwartgeblakerde muren, een in brok
stukken aan de voet van de toren neergekomen torenspits, kapotte kerk
ramen waarachter een holle verwoeste ruimte, waren liet trieste resul
taat van een brand die zo snel om zich heen greep, dat er voor de
diverse brandweerkorpsen niets meer te redden viel.
Hittegolf je
(Van onze weerkundige medewerker)
Met temperaturen die in de mid
dag in een groot deel van ons land
ruur. dertig graden Celsius kunnen
b?dragen, is er vandaag sprake van
een kort hittegolfje, dat zijn einde
£&1 vinden in enkele onweersbuien.
Deze komen in de namiddag tot ont
wikkeling, in het noorden en oosten
van ons land pas in de avonduren.
Deze buien hangen samen met een
fcoudefront, waarachter met een
meer westelijke wind koelere lucht
wordt aangevoerd. Hierdoor zullen de
middagtemperaturen zondag onge
veer 7 tot 10 graden lager liggen dan
vandaag. Ten zuidwesten van Ierland
is alweer een rug van hoge druk in
aantocht die reeds zondagmiddag
wat meer opklaringen gaat brengen.
Maandag kan dit al weer een sta
bieler weertype tot gevolg hebben. De
verstoring van het zomerweer zal
daarom nauwelijks twee dagen kun
nen duren.
Advertentie
[bescherm uw huid met hamol ultra
WEERBERICHT
KOELER
Volgens het weeroverzicht van het
KNMI van 10 uur zal het morgen in
algemeen koeler zijn dan van
daag. Matige wind tussen zuidwest en
suidoost. Naast zonnige perioden be
staat er kans op enkele buien.
J&an op: 09.08: onder: 00.15.
«oogwater in Katwijk: 6.11 en 18.42
Hur; laagwater: 1.56 en 14.18 uur.
15 juni 1964
Zon op: 04.19; onder: 21.02.
Maan op: 10.27; onder: 00.44.
Hoogwater in Katwijk: 7.06 en 19.38
uur; laagwater: 2.45 en 15.13 uur.
(Dit nummer bestaat uit 14 pagina's)
en een bijvoegsel
Het was omstreeks tien over drie
toen de heren J. Vink, hoofd van de
-k. jongensschool, en J. Maes, hoofd
in de meisjesschool, met enige tien
tallen kinderen in het kerkgebouw
;n voor oefeningen in verband
met de hernieuwing van de doop
beloften. Zij schrokken hevig toen
plotseling de lichten aan gingen en
en vonkenregen neerdaalde. Het
toen een kwestie van enige
minuten voor de kerk in lichterlaaie
Direct werd de Leidse brandweer
gewaarschuwd en spoedig daarna
werd assistentie verzocht van de
brandweren uit Leiderdorp, Voor
schoten en Wassenaar. Men zette
veertien stralen en twee waterkanon
nen in tegen de
Het vuur woedde echter zo hevig,
dat het schip van de kerk, die bijna
gerestaureerd was verloren ging. Met
hevig geweld stortte het dak van het
bedehuis neer. Men slaagde er wel in
het overslaan van het vuur naar de
toren te verhinderen en de pastorie
te behouden, 's Avonds omstreeks
zeven uur had men het vuur onder
de knie, doch met de nablussing is
men tot in de nachtelijke uren bezig
geweest,
de heeft veroorzaakt, verkeerde
vanmorgen nog in onzekerheid. Men
heeft de gedachte aan kortsluiting,
maar men achtte het ook niet on
denkbaar. dat de brand iets te maken
had met het werk van de loodgieters,
die gedurende de middaguren de
laatste gerestaureerde ramen had
den geplaatst. De verzekering dekt
de schade.
Pastoor De Booy. die gisteren ziek
te bed lag, maar toch het blussings-
werk gadesloeg, vertelde vanmorgen,
dat de kerkdiensten zondag gehou-
Burgemeester G. A. Detmers, wet
houders en raadsleden, waren op het
terrein van de brand aanwezig. De
burgemeester, die een vergadering in
Oegstgeest bijwoonde, was zeer spoe
dig ter plaatse en helastte zich met
de leiding van het blussingswerk.
Haastrecht
De brandweren van Haastrecht,
Gouda en Vlist konden in hun uren
lange strijd de hervormde kerk van
Haastrecht niet redden. De kerk werd
een trieste rokende puinhoop. Zij was
na een brand in 1896 herbouwd, maar
de kloostermoppen in de toren date-
.1 her-
Oorzaak van de brand? een sol-
deerbrander, door twee arbeiders van
een Gouds loodgietersbedryf by her
stel van de dakgoot gebruikt. Om
twee uur waren die arbeiders naar
boven geklommen om een vier meter
lange goot aan te brengen. Een uur
later kwam er rook uit het dak. Met
een emmer water, uit voorzorg mee
naar boven genomen, hebben zij nog
getracht de brand te voorkomen.
Maar tevergeefs. Het vuur greep zich
zo hardnekkig vast in het droge hout
en het riet onder de leien dakbedek
king. dat in een oogwenk de dwars
beuk van de kerk in brand stond.
De grootte van de schade bij een
dergelijke brand is moeilijk te schat
ten. De kerk is verzekerd voor
f. 400.000 en de toren voor f. 300.000.
Vandaag wordt beslist of de muren
van de kerk kunnen blijven staan.
Deskundige vrezen echter dat zij
vanwege het gevaar van instorting
moeten worden neergehaald.
„Maar zeker is" zei burgemeester
Wegstapel, „dat de kerk zal worden
(Van
parlementaire redactie)
(Van onze correspondent in
Washington)
William W. Scranton, Repu-
blikeinse gouverneur van Penn-
sylvanië, heeft gisteren eindelijk
de knoop doorgehakt en officieel
bekendgemaakt, dat hij zich
kandidaat stelt voor het presi
dentschap. Dat houdt in, dat
Scranton nu naast de conserva
tieve senator Barry Goldwater
en de gouverneur van New
York Nelson Rockefeller gaat
streven naar de Republikeinse
kandidatuur, die beslist zal wor
den op het partijcongres in San
Francisco dat half juli plaats
vindt.
meestreeft naar de kandidatuur
zijn partij om Goldwaters verkiezing
tegen te gaan. In een rede op het
Republikeinse partijcongres in Mary
land en later op een persconferentie
zei Scranton uitdrukkelijk, dat de
partij en wellicht het land in gevaar
zijn. Hij sprak zich uit voor een pro
gressief partijprogramma
matigd vooruitstrevende kandidaat
en zei, weliswaar zonder namen te
noemen, dat de Republikeinse partij
Dc rentekaart, waarop de werkgever ingevolge de invaliditeit»*
wet zegels moet plakken voor zijn personeel, voorzover dat een
inkomen heeft beneden de weistandsgrens, zal spoedig tot het
verleden behoren. De minister van Sociale Zaken en Volksge
zondheid, dr. G. J. M. Veldkamp, heeft reeds aangekondigd dat
de premiebetaling voor de invaliditeitswet per 1 januari aan
staande zal worden gestaakt, maar de kans is groot dat die datum
nog wordt vervroegd tot 1 september.
Naar bekend heeft minister Veld
kamp de invaliditeitswet en ziekte-
et samengesmolten tot een nieuwe schyniyk worden afgekocht. En die
wet op de arbeidsongeschiktheidsver- met een hoog tegoed worden premie -
zekering, die reeds bij het parlement vry gemaakt, met behoud
is ingediend. De nieuwe verzekering recht op ouderdomsuitkering. Een
biedt geen plaats voor het systeem beslissing hierover is echter nog niet
i. genomen
In afwachting van de nieuwe volks
verzekering heeft de bewindsman
reeds voor de invalide rentetrekkers
een interimregeling getroffen, waar
bij de uitkeringen met hulp van d«
schatkist aanmerkelyk zijn opgetrok
ken. Mede met het oog daarop heeft
de regering besloten de premiebeta
ling voor de invaliditeitswet reeds
per 1 januari aanstaande te beëin
digen om (tijdelijk) ruimte te maken
voor de hogere premie, die met de
optrekking van de A.O.W. tot een
sociaal minimum is gemoeid.
Op het ministerie van Sociale Za
ken beraadt men zich thans op da
consequenties van dit besluit. Men
realiseert zich namelijk, dat het wei
nig zin heeft de nieuwe goll van ar
beidskrachten. die elk jaar in sep
tember optreedt, nog voor zo'n korte
Gistermiddag heeft een brand i
de St.-Jans Onthoofdingkerkl
aan de Zuidbuurtseweg in Zoe-I
terwoude geheel vernield.
Alleen de toren kon vrijwel on
beschadigd behouden worden
niet beheerst mag worden door de
echo van vrees en reactie, die het
land achterop dreigen te brengen.
Alle gematigde elementen in de
Republikeinse partij juichten Scran-
tons verklaring toe. Oud-president
Eisenhower wilde echter nog geen
partij kiezen, al staat vast dat hy
nauw met Scranton verbonden is en
hem zeker prefereert boven Goldwa
ter.
tiële kandidatuur aan senator Gold
water te ontfutselen. Er is nog maar
één maand tijd voor het partijcon
gres en Goldwater leek de nominatie
al bijna in zijn zak te hebben.
Scranton kan echter rekenen op de
steun van al diegenen, die gematigd
en progressief denken en van
partijmannen die vrezen dat de kan
didatuur van Goldwater de party by
de verkiezingen in de herfst zo'n ver
nietigende nederlaag zal opleveren
dat zelfs de toekomst van de Repu
blikeinen in gevaar zou zijn. Of die
steun genoeg is, weet echter niemand
Veel zal afhangen van Scrantons
campagne in de komende maand.
Scranton stamt uit een familie, die
zich in 1840 in Pennsylvanië vestigde
en daar een groot vermogen opbouw
de, o.a. in yzer en staal. De stad
Scranton is naar deze familie ge
noemd. William Warren Scranton
zelf, die nu byna 47 jaar is. studeer
de rechten aan de Yale-universiteit.
Later werkte hij in Washington als
assistent van de minister van
tenlandse Zaken John Foster Dulles
en in 1960 ging hy als afgevaardigde
naar het Huis. In 1963 werd hij geko
zen tot gouverneur van de staat
Pennsylvanië, een van de grootste en
belangrijkste van de Verenigde Sta
ten.
Amerikaanse
jagers mogen
escorteren
er geen bezwaar tegen te hebben dat
de Verenigde Staten ter begeleiding
jagers mee sturen op verkennings
vluchten, die „binnen een of twee
dagen" zullen worden hervat.
Prins Soevanna zei, dat hy de Ame
rikaanse ambassadeur, Leonard Un-
ger, had verzocht de vluchten binnen
een of twee dagen te doen hervatten.
Hij noemde het logisch dat onbewa
pende verkenningsvliegtuigen be
schermd worden. De Laotiaanse re
gering heeft de benodigde jagers niet
en hy had er geen bezwaar tegen dat
de Verenigde Staten straaljagers stu
ren ter begeleiding van verkennings
vluchten.
Prins Soevanna zei de vluchten te
hebben doen staken omdat de toe
stand rustig was en er geen aanwij
zingen waren van troepenbewegingen
an de Pathet Lao.
Neutralistische troepen in L.aos
hebben by gevechten met communis
tische Pathet-Laotroepen in de Vlakte
der Kruiken, die twee weken duur
den, 25 doden en 60 gewonden verlo-
zo is meegedeeld van Westelyke
militaire zyde in Vientiane.
Onder de Pathet-Laostrijdkrachten
-ju een groot aantal slachtoffers zyn
gevallen door aanvallen met T-28-
bommenwerpers van de neutralisti
sche Laotiaanse luchtmacht.
Rechtse troepen, die de neutralis
ten steunen, zouden bij een aanval op
Pathet-Laopenetraties by Vang Vieng
(ruim 100 km ten noorden van Vien
tiane) vier doden en acht gewonden
hebben verloren.
Het Chinese persbureau „Nieuw
China" meldde vandaag, dat by een
aanval van „zes Amerikaanse vlieg
tuigen" op Chang Chay. het hoofd
kwartier van de Pathet Lao-strijd-
krachten, één lid van een Chinese
- momische en culturele missie was
geaood en zes waren gewond. De
vliegtuigen wierpen „zware brand
bommen" op de stad, waarna zy deze
beschoten, aldus net persbureau. De
leider van de Pathet Lao-strydkrach-
(en. prins Soephanoevong, heeft in
een dringende boodschap aan premier
Soevanna Phoema tegen het bom
bardement geprotesteerd.
administratieve rompslomp van grote
omvang (het gaat om een kleine hon
derdduizend aanvragen), maar bo
vendien hebben de enkele zegels die
dan nog geplakt worden, nauwelyks
effect meer. De koster gaan de ver
zekerde bedragen waarschynlyk te
boven, zodat beëindiging van de pre
miebetaling per 1 september dus veel
geld en energie bespaart.
Volgens mr. G. A. A. M. Boot, voor
zitter van de Verenigde Raden van
Arbeid in ons land, zou een dergelyk
besluit geen consequenties hebben
voor het personeel van de Sociale
Verzekeringsbank en de Raden van
Arbeid, die met de uitvoering van de
invaliditeitswet zyn belast.
(Van onze Bredase correspondent)
Op de bewaakte overweg in Ouden-
bos heeft zich gistermiddag een ern
stig ongeluk afgespeeld, dat aan het
12-jarige meisje Corrie Lazeroms uit
Oudenbos het leven heeft gekost. De
34-jarige Pieter Antonissen uit Sprun-
del werd ernstig gewond.
De overweg was gesloten voor de
stoptrein uit de richting Zevenber
gen. Toen deze was gepasseerd en
honderd meter verder by het station
Oudenbos stopte, gingen de spoorbo
men omhoog. Zij worden met de hand
vanuit het station bediend. Uit de
richting Roosendaal echter naderde
een sneltrein. De wachtenden konden
door de andere op het station stil
staande trein de trein uit Roosendaal
niet zien naderen, zodat zy zich op
de spoorwegovergang begaven. Het
meisje Lazeroms reed met haar fiets
tussen twee wagons in en werd 25
meter meegesleurd. Zy werd op slag
gedood. De bromfietser Antonissen
reed tegen een wagon en werd ich-
teruit geslingerd. Hy is ernstig ge
wond naar het ziekenhuis vervoerd.
De seinwachter die de bomen be
dient. kon nog niet worden verhoord.
is met een shock naar zyn woning
in Oudenbosch vervoerd.
ZOMERPRIJZEN
teuws
Uit het Leidsch Dagblad van
14 Junij 1864
In de Overijsselsche wa
teren zijn nu 22.000 zalmen
geplant, en daarin gezaaid
50.000 rijeren van Fera, een
visch, nog fijner dan de
zalm.
Op het Loo is alles in-
gerigt voor het 25-jarige hu
welijksfeest van H.M.. M.M.
den Koning en de Koningin
Men verwacht op den feest
dag een groot aantal vreem
delingen.
