Maatschappij zonder vaders op Kom er
„eiland der schoonste vrouwen" ACHT er
W'
De ooms zijn er heer en meester
Individueel toernooi
is weinig poulair
MAPPING
koort
negatief
panorama*
buis
fotocel
versterker
tijdbos i
videomap
kaart-
negatief
rondlopende
lichtstip
grijpen, dat zij later voor hun zus
ters en haar kinderen zullen moe
ten ploeteren. Als „vaders" zullen
zij nooit erkend worden, omdat va
ders niet bestaan in hun wereldje.
Toch is er één belangrijke ge
beurtenis in het leven der kinde
ren, waarby de „vader" wel het be
slissende woord spreekt. Dit is. als
de kinderen en vooral de dochters
gaan trouwen. Immers, de.,',dragers
van het gezag", de ooms van moe
derszijde. mogen met hun zusters
(de moeders der kinderen» beslist
niet over huwelijksvraagstukken
spreken, ook niet, als het de kin
deren betreft. Merkwaardig is het,
dat het meisje niettemin bij haar
man introuwt, dus het huis van zijn
familie betrekt die domicilie neemt
in zijn dorp. Maar haar kinderen
zijn dan volgens de wetten en
taboe's weer „vreemdelingen", dat
wil zeggen, zij behoren tot rle clan
van hun moeder en zijn rechtens
„ingezetenen" van het dorp van
hun ooms van moederszijde
Wat dan?
I
Pas als de kinderen trouwen
haalt men Pappa erbij
Na de visvangst of de jacht,
wachten deze Papc
op de maaltijd, welke hun
wen hebben toebereid.
IJ vertoefden op Kiriwane,
der Trobriand Eilanden
in de wandeling genoemd
het „Eiland der schoonste vrouwen"
Nu, aan vrouwelijk schoon onibrak
het daar niet. Maar omtrent het
vaderschap heersen er wonderlijke
opvattingen. „En ais een vrouw nu
geen broeders heeft?", vroegen wU
aan een vrouw. Een glimlach was
het antwoord. „Zoonloze" gezinnen
vindt men blijkbaar op die merk
waardige eilanden niet. Daar zor
gen de geesten der voorvaderen
blijkbaar voor.
(Nadruk verboden).
Kunt U de acht afwijkingen in de beide bovens
vinden? De juiste oplossing vindt U elders i
aande tekeningen
i dit Bijvoegsel.
(Bijzondwe medewerking)
Nergens ter wereld hebben vaders zoveel plichten en zo weinig rechten
als op de Trobriand Eilanden. Daar, op die circa 150 km ten noordoosten
van Nieuw-Guinea gelegen koraal-eilanden heeft.men namelijk merk
waardige denkbeelden omtrent de voortzetting van het menselijk geslacht.
Een kind is volgens die opvattingen een mens geworden vooroudersgeest.
De echtgenoot van de moeder is derhalve niet de vader der kinderen, doch
een goede vriend en kameraad, een verzorger en als de kinderen nog
heel jong zijn baby-sitter voor het kroost van zijn vrouw.
Een man heeft geen nakomelingschap, zeggen en geloven de eiland
bewoners. Alleen de vrouw kan die hebben. Derhalve is de gehele maat
schappij er „matrilineaal", hetgeen betekent, dat de kinderen behoren tot
de familie, de clan en het dorp van de moeder. De vader is geen bloed
verwant, maar een vreemdeling. Indien hij niettemin gezag heeft over de
kinderen van zijn vrouw, dan komt dit, omdat hij verstandig en aardig is.
Het gebod: „Eert Uw Vader en Uw Moeder", kennen de mensen op de
Trobriand Eilanden niet.
eilanden los zijn. Integendeel, er is
veel orde en regel. Alleen, de orde
en regel zijn daar anders dan bij
ons, al s c h ij n e n zij op het eer
ste gezicht gelijk. De Triobriand-
Vraagt U een bewoner der
Trobranid Eilanden, wie zijn
vader is, dan lacht hij U
hartelijk uit om zo'n domme
vraag. En het gekke is, dat
Uw vraag naar z ij n
mening inderdaad ge
tuigt van grote onkunde.
„Eert Uw Oom"
MEENT u nu echter niet, dat de
maatschappelijke verhoudingen op
die wonderlijke (en wondermooie)
eilandbewoners kennen het mono
game huwelijk. Slechts de hoofden
hebben meer dan één vrouw. In het
algemeen neemt men de huwelijks
trouw streng in acht. Ontrouw is
strafbaar. Maar de overeenkomst
met onze huwelijksverhoudingen
houdt bij dit „eerste gezicht' op.
Immers, daar vader geen vader
is, behoren de kinderen tot de fa
milie van moeder. En het zijn haar
broeders, de ooms van moederszijde
dus, die het hoogste gezag over de
kinderen uitoefenen voor hen moe
ten zorgen en ook verder veel doen,
wat bij ons de taak des vaders is.
Zo efven de kinderen van hun
ooms van moederszijde. De jongens
volgen niet hun „vaders", maar hun
ooms op in maatschappelijke rang,
stand en ambten. De ooms zijn ver
plicht alle bijzondere kennis, die zij
(de ooms) bezitten, mede te delen
aan hun neven. Tovenarij, dansen,
liederen, handwerk, het zijn alle
maal gaven van de ooms, niet van
de vader.
Het zijn ook de ooms (en niet de
vaders), die als kostwinners optre
den. Iedere man heeft de plicht om
voor zijn zusters en haar gezinnen
te zorgen. Veelal gaat het leeuwe-
deel van de opbrengst van zijn ak
kers of visvangst naar de zusters
en haar kinderen. Tot hun oom
zien dezen op als de drager van het
gezag, als de brenger van het eten,
als de leermeester. „Eert uw oom!"
is het eerste maatschappelijke ge
bod, dat de Trobriand-kinderen le
ren. De broeder van de moeder is
„Eert Uw Broeder"
r AAR voor de meisjes geldt
tevens het gebod: .Eert uw
broeder". Waarom? De strenge ta
boe's of verbodsbepalingen van ze
delijke en maatschappelijke aard,
welke op de Trobriand-eilanden
gelden, regelen ook de betrekkingen
alle intimiteit tussen broeden;
zusters verbieden. De jongens mo
gen tamelijk vrij omgaan met
meisjes uit andere gezinnen, maar
jegens hun eigen zusters moeten zij
afstand bewaren. Zo mogen zij,
bijvoorbeeld, problemen van huwe
lijk en verloving volstrekt niet met
hun zusters bespreken. Van harte
lijkheid, van zusterlijke tederheid
en zorg kan dus geen sprake zijn.
Ja, de taboe's gaan zó ver, dat het
de broeders verboden is. dergelijke
vraagstukken te bespreken met hun
"zusters als het de kinderen van
dezen betreft. De meisjes en vrou
wen erkennen het gezag van de
broeders en zijn in het familiever
band jegens hen op gelijke wijze
gehoorzaam en onderdanig als de
dorpelingen dat zijn jegens het
dorps- of stamhoofd. „Eert uw
broeder" is een der fundamentele
sociale wetten voor de vrouw op de
Trobriand Eilanden.
Onze bridgerubriek
Bridge vraag dezer week:
Zuid gever, allen kwets
baar, parenwedstrijd. Zuid
heeft:
Sch A H 7 4, Ha 6 5
Ru A V 4, KI A V 8 2.
Zuid een klaver west
past noord past oost
een harten wat moet zuid
doen??
Individuele bridgetoemooien
zijn weinig populair. Het feit,
dat men om de paar spellen van
partner wisselt, maakt het on
mogelijk een uitgebreid biedsy-
steem te hanteren. Op zichzelf
heeft dat wel voordelen, want
men is nu op een soort „puur
bridge" aangewezen dat doet
En de „vader"? Kom er ACHT-er
t EGENS haar man is de vrouw
I echter niet onderdanig. Zij heeft
I recht op eigen bezit. Zij heeft
haar eigen „invloedssfeer", waar
aan de man niet mag tornen. Tro-
briand-kinderen zullen dus nooit
zien. dat hun „vaders" him moeders
ruw bejegenen of commanderen.
Trouwens, „pappa" is geen kost
winner. want de ooms zorgen voor
het nodige eten. Maar pappa werkt
op zijn beurt voor z ij n neven,
nichtjes en zusters. De jongens le
ren reeds op heel jonge leeftijd be-
1. huisnummer van winkel an
ders.
2. politieagent mist een distinc
tief op revers
3. revers landloper
4. vinger middelste etalagepop
5. klep van agentenpet kleiner
6. verkoper geen vest aan
7. rand van trottoir breder
8. Jasje landloper korter.
denken aan de goede oude tijd,
toen iedereen zo'n beetje het
zelfde spel speelde en niemand
nog van Napolitaans, Acol, On
echte Sans of omgekeerde sig
nalen had gehoord.
Juan les Pins werd gehouden
waaraan onder de ruim 200 deel
nemers een groot aantal Hollanders
aanwezig was, als een gezellig lote-
rtftje beschouwen. In drie speelda
gen speelt men met 33 verschillen
de partners en wat de kwaliteit
dezer spelers betreft kan men na
tuurlijk bijzonder veel geluk of
pech hebben.
Daar dit „toeristische toernooi"
bezocht wordt door velen, die de
bridgekunst niet bijzonder beheer
sen maar het gewoon maar leuk
vinden tussen en met cracks te spe
len, worden de resultaten groten
deels door toeval bepaald. Typerend
is. dat de winnaar van dit toernooi,
die vrijwel onbekende Engelse speler
Grew, in anderhalf uur tijd bij het
oontroleren van de gespeelde par
tijen geen kans zag één spel te pro
duceren waarin hijzelf iets bijzon
ders had gedaan hij kon slechts
tientallen spellen aanwijzen, waar
in de tegenstanders hem op de een
of andere manier geholpen hadden
een prachtig resultaat te boeken.
Dit brengt ons dan tevens op de
eigenschap die nodig is om in zo'n
toernooi „goed" te gaan: men moet
bereid zijn op de meest simpele
mander te bieden en te spelen en
maar af te wachten, hoe en wan
neer de tegenpartij zal verongeluk
ken als tenminste de partner dat
niet doet!
Parelduikenis een geliefdkoosd beroep op de Trobriand-
eilanden,
HOE
WERKT
HET!
Zo kan radar bijv.
niet ontdekken
wa t in de.schaduv/
van de heuvel ligt.
En onderdelen van
objecten moetende
uitgaande straal in
verschillende mate
reflecteren,willen
zij als detail op het
scherm komen.
Staaltje
Het volgende spel toont eeni
staaltje van wat u in zo'n toernooi
te wachten staat het is voorAl
geestig door de opmerking, die oost
zich na afloop aan het adres van
zijn partner veroorloofde:
Sch 8
Ha V 10 3
Ru 9 7 6 5
KI A B 8 6 3
Sch H 3 Sch V B 10 9 4
Ha 9 6 w n Ha B 8 5
Ru 8 42 Ru V B 10 3
KI H V 9 5 4 2 z KI 7
Sch A 7 6 5 2
Ha A H 7 4 2
Ru A H
KI 10
Noord gever, allen kwetsbaar. Het
normale contract voor NZ is vier
harten en zelfs bij troefuitkomst
door west kan zuid niet meer dan
elf slagen maken. De normale score
van 650 punten voor NZ was echter
geenszins een goede. Enkele wests
volgden na zuids openingsbod van
één schoppen, met het zelfmoord
bod van twee klaver: het kostte
meestal 1100 punten.
AMe dertien
Enkele zuids slaagden erin, door
verkeerd tegenspel 12 slagen te ma
ken (680), maar de zuidspeler aan
mijn tafel wist deze prestatie nog
te overtreffen door het maken van
alle dertien slagen (710». Dit ging
als volgt. Zuid speelde vier harten,
en west speelde klaverheer voor,
noord won met het aas. Schoppen
werd nagespeeld voor het aas en
schoppen werd afgetroefd daar
na ruiten naar het aas en weer
werd een schoppen getroefd (met
harten tien). Zuid kwam aan slag
met ruitenheer en kon nu de vier
de schoppen aftroeven met harten
vrouw. Op dit moment heeft oost
twee slagen in het vooruitzicht
hartenboer en een hoge schoppen.
Noord speelde klaver naen oost
troefde in met hartan vijf. zuid
troefde over met harten zeven. On.
der hartenaas en harteniheer vielen
nu de troeven van OW. Zuid speel
de voor de aardigheid nog eens een
derde harten waarop oost zijn
vrije schoppen afgooide!
Zuid had dus geen enkele slag
verloren en oost wist direct waar de
fout zat, want hij merkte (zonder
dat ik als west iets gezegd had) op:
„Partner, u had natuurlijk met
troef moeten uitkomen! „Tegen
zoveel bridgewijsheid kan men niét
op en ik volstond dan ook maar
met het noteren van de score en
het zo snel mogelijk verhuizen naar
de volgende tafel
H. W. FILARSKI.
Het gebruik van zeer korte
golven (8 5 mmgeef t
wel veel scherper beelden,
maar neemt de principiële I
tekortkomingen niet weg. I
Men maakt daartoe eerst
een doorzichtig negatief
van de kaart.
Dit wordt geplaatst voor een
hulpkathodest raai buis met
dezelfde tijdbasis als de
panorama buis.
Daarom superponeert men
wel een topograf ische kaart
op het radarbeeld.
Het door de kaart vallende licht werkt op
de fotocel die de optische impulsen in
elektrische omzet. Na versterking
worden deze gevoerd naar het stuur-
rooster van de panoramabuis,waarop
ook de echo's werken. Kaart-en radar
beeld worden dus gekombineerd.
Antwoord op bridgevr&ag:
Dit is een klassiek voor
beeld van een spel, waarin
zuid niet volstaan moet met
het simpele bod van één
schoppen, doch een „doublet"
moet geven. Daar de partner
al eerst heeft gepast, bete
kent dit doublet een „infor
matie" dat zuid in élle kleu
ren (behalve harten) goed
kan spelen. De noordspeler
had: Sch 5 3, Ha 9, Ru H 8
7 6 3 2. KI 10 7 5 3 en was
door het doublet In de gele
genheid de kansrijke ruiten-
kleur te introduceren. Biedt
zuid echter schoppen, dan
kan noord dat niet meer
doen en zal hij in klaver
moeten gaan steunen. In de
praktijk boden sommige zuid
spelers wél schoppen en
doubleerden later de tegen
partij op drie harten. Zij
kwamen van een koude ker
mis thuis de lange ruitens
bij noord vernietigde de
waarde van zuids vermeende
defensieve slagen in ruiten.
Had zuid gedoubleerd (in-
plaats van een schoppen te
bieden), dan had noord op
gewekt de ruitenkleur, zelf op
hoog niveau, kunnen laten
horen. Vier ruiten was ge
makkelijk te maken geweest
—vier klaver zou down zijn
gegaan, daar west de overige
vijf klaveren tegen had.
Zaterdag 30 mei 1964 Pagina 4
