LEIDSCH
DAGBLAD
NEDERLAND DOET NU
/AKEN MET GASBEL
Opstand in asiel
voor psychopaten
Werkschip is op weg gin
t.v.-eiland op te halen
België
schakelt
over naar
aardgas
Nationalisering van
bouwland in Tunesië:
Parijs schorst hulp
Aannemers kritisch
jegens bouwbeleid
LUNS
NAAR
AIOSKOU
Inboedel
vernield
speldjes
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 13 MEI 1964
No. 31259
Directeur: E. A. E. var» DishoecK
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f.3.35 per maand, f.0.78 per wees
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden Giro no. 57065
Spaak dreigt
Grieken en
Turken
ne Nederlandse Aardolie Maat-
schappü en de Belgische maat
schappij Distrigaz hebben in be-
i rinsel overeenstemming bereikt om
I geleidelijk de gehele openbare gas-
voorziening in België over te scha
kelen op aardgas uit Nederland.
J Dat is door de N.A.M. meegedeeld.
]n Brussel is vorige week een voor
lopig contract voor 20 jaar geslo
ten tussen de N.A.M. en de parti
culiere vervoermaatschappij „Dis
trigaz", die het merendeel van de
distributiebedrijven in België van
gas voorziet.
Een dergelijke overeenkomst zal,
naar wordt verwacht, zeer binnen
kort worden gesloten tussen de
N.A.M. en de andere grote Belgi-
Prinsessen naar
Kopenhagen
(Van onze Hilversumse
correspondent)
De prinsessen Beatrix en Margriet
i vrijdag naar Kopenhagen
als gasten van prinses Marga-
die zaterdag haar 24ste ver-
,g viert. In het kasteel Frede-
org zal een bal worden gehou-
f den ter ere van de jarige prinses.
Koningin bood
diner aan
Koningin Juliana heeft gister-
rond in het Haagse paleis „Huis
Bosch" een gala-diner aangebo-
aan dertien ministers van Bui-
enlandse Zaken, de secretaris-gene-
Inal van de NAVO, mr. D. U. Stikker
ie in Nederland geaccrediteerde am-
leurs van de NAVO-landen en de
Ie NAVO. Ook prinses Beatrix zat
aan. Verder waren gasten van de
orstln de beide Nederlandse staats
ecretarissen van Buitenlandse Za-
en, mr. L. de Block en dr. I.N. Th.
liepenhorst, en leden van het per
manente secretariaat van de NAVO.
iAVO.
De Belgische minister Spaak ont-
fak. Hy heeft onlangs een ernstige
operatie ondergaan en zijn gezond-
ïeldstoestand liet niet toe dat hij
het diner deelnam. De Koningin
ontving haar gasten ongeveer zes
tig ln de Oranjezaal van het pa
leis. Een strijkje van de Mariniers-
kapel verzorgde de muziek.
Drie kopbladen
van Het Parool
verdwijnen
(Van onze Utrechtse correspondent)
Drie door de N.V. Het Parool-De
Nieuwe Pers uitgegeven dagbladen
lullen na vrijdag niet meer verschij
nen. Aan de abonnees van het Dag-
'ilad voor Amersfoort en het dagblad
iDe Veluwe" zal worden medege
ld, dat zij na vrijdag een keus
kunnen maken tussen de Amers-
foortse Courant en het Veluws Dag-
Wad, uitgaven van de N.V Drukkerij
Onnes en de landelijke editie van
tot Parool in Amsterdam. Voorts
verschijnt vrijdag voor het laatst het
Haags Dagblad. De lezers van dit
Had krijgen zolang hun abonnement
duurt Het Parool thuis. Het Parool/
to Nieuwe Pers beschikt thans nog
ujer vestigingen in Rotterdam en
torecht, waar resp. het Nieuw
Utrechts Dagblad 'en het Rotter-
dumsch Parool verschijnen. Het ligt
in de bedoeling deze bladen in de
'«komst in Amsterdam te vervaar
den Dit gebeurt thans nog gedeel-
Wtik in Utrecht.
WEERBERICHT
VERANDERLIJK
Het KNMI verwacht van heden-
i°t morgenavondvrij veel bewolking
Plaatselijk enige regen. Zwakke
p matige westelijke wind. Dezelfde
le®peraturen als vandaag of iets !a-
Opgemaakt c
14 MEI
i 11.15 uur)
Hoogwater te Katwijk te 4.46
17.13 uur, laagwater te 0.34
sche gastransport- maatschappij
„Savgaz" in Luik.
De komende maanden zullen bespre
kingen worden gevoerd om de ge-
van de betrokken autoriteiten kan
het eerste gas uit Slochteren over
2 jaar voor gebruik in België be
schikbaar zyn.
Drie miljard
Het Nederlandse gas zal in geleide
lijk oplopende hoeveelheden aan
België worden geleverd. Men ver
wacht, dat de openbare gasvoorzie.
ning in België tegen 1975 per jaar
drie miljard kubieke meter aard
gas zal verbruiken, ongeveer vyf
maal zoveel als thans. De verkoop
mogelijkheden aan de industrie
moeten nog worden onderzocht.
Ook is bekendgemaakt, dat Esso en
de Koninklyke/Shellgroep ieder
voor 25% zullen deelnemen in het
kapitaal van „Distrigaz". Deze
maatschappij en „Savgaz" zullen
de hoofdleidingen aanleggen voor
het vervoer van het gas uit Sloch
teren van de Nederlandse grens. De
leidingen zullen op de bestaande
distributienetten in België worden
aangesloten. De kosten van de
bouw van dit hoofdleidingnet in
1 franken.
Ombouw
Evenals thans in Nederland het geval
is, zullen de bestaande leidingen in
België en de thans in gebruik zyn.
de toestellen moeten worden omge
bouwd. Hiertoe zullen de gemeen
telijke distributiebedrijven aan
zienlijke investeringen moeten
doen, die over een tijdvak van on
geveer tien jaar zullen worden
verdeeld.
(Van onze Parijse correspondent)
Naar vanochtend in de Julia-
nakazeme in Den Haag in de
entourage van de NAVO-con-
ferentie verluidde, heeft minis
ter Spaak, optredend als spreek
buis voor zijn NAVO-collega's,
de Griekse en de Turkse minis- 1 Algerijnse regering
ters gedreigd met sancties
Een veel ernstiger en zelfs explo-
De betrekkingen tussen Frankrijk I dat "e betrekkingen^uss^n Varijs^en
en twee zijner voormalige bezitiin- Tunis vergiftigt. Geheel onverwacht
gen of protectoraten in Noord-Afri- heeft de temperamentvolle presi-
ka vertonen sinds enkele dagen weer dent Habib Bourguiba door middel
eens een dieptepunt. In Algiers zijn van zijn ambassadeur doen weten,
nieuwe besprekingen begonnen tus- dat hy een driehonderdduizend hec-
sen de directeur van de afdeling der tare grond, die zich nog in het bezit
economische relaties op de Quai van Fransen bevinden, zal onteige-
d'Orsay, Wormser, en anderzijds de nen om ze onder Tunesische hoeren
ïr de samen- te distribueren. Deze maatregel is in
werking tussen beide landen met flagrante stryd met de akkoorden,
betrekking tot de petroleumwinning die vorig jaar nog tussen beide lan-
hun eisen, die ze tot dusver slechts men de beslissing in verband met
nvernaan in I3t»n Hoon Ao binnensmonds hadden geuit, nuhet komende bezoek dat Bourguiba
overgaan, nog in Lien naag de du;del(jlt uitgesproken Ze willen zal brengen aan zijn Algerijns®
kwestie-Cyprus te bespreken en niet alleen ®en hoger aandeel in de buurman Ben Bella, die de Fr;
komen.
Een Frans-Duits onderonsje I de Murville (links) en Schroder
tijdens de NAVO-conferentie in in gesprek.
Den Haag. De ministers Couve
Op de lange Iyst van schepen,
die gisteren de Rotterdamse haven
hebben verlaten op weg .naar de
Noordzee komt ook geheel onop
vallend de naam van het schip
voor, dat door de N.V. Reclame Ex
ploitatie Maatschappij is voorbe
stemd het bij de Verolmewerf in Cork
(Ierland) in aanbouw zyn de tele
visie-eiland op te halen. Alles wijst
erop, dat de „Global Adventurer" gis
teren is begonnen aan zyn veelbe
sproken karwei. Het schip verliet na
melijk gistermiddag omstreeks vier
uur de Nieuwe Waterweg en als be
stemming werd opgegeven Verol-
mes werf in Cork. De „Global Ad
venturer" wordt daar morgen ver
wacht.
Noch bij Verolme noch bij het
bureau, dat de perscontacten voor
de eigenaar van de Global Adven
turer. de N.V. Global Offshore Struc
tures verzorgt, kon men een duide
lijke omschrijving geven van wat het
schip in Cork gaat doen. Op de
(voor de hand liggende» vraag of
de Global Adventurer misschien het
R.E.M.-eiland gaat ophalen, werd van
beide zijden eensluidend geantwoord:
.Wij kunnen niets zeggen".
Wel wilde een officiële woordvoer
der van de R.E.M. gisteren commen
taar geven op het ingediende wets
ontwerp. „Eventuele maatregelen op
basis van aanvaarding van het an
ti-R.E.M.-wetsvoorstel kunnen in
ternationale consequenties hebben,
want het t.v.-platform en de appa
ratuur zyn eigendom van een bui
tenlandse onderneming", zo zei men.
Men voegde aan deze laatgekomen
onthulling toe, dat de heer Verolme
de financier van de Reclame Ex
ploitatie Maatschappij R.E.M. is,
maar dat het eiland zelf en de
zendapparatuur eigendom zijn van
een buitenlandse onderneming, over
Iks identiteit thans geen nadere
gegi
verstrekt kunnen worden.
Monopolie
Aangaande het wetsvoorstel werd
gezegd: „Wij zullen bij de behande
ling ervan in het parlement zien of
de volksvertegenwoordiging akkoord
gaat met een staatsmonopolie over
het belangrijkste aller communica
tiemiddelen: de televisie. En voorts
zal blijken of het parlement het goed
vindt dat er met twee maten wordt
gemeten: waarom Veronica wèl en
de R.E.M. niet?"
Op Schiphol arriveerden gis
teren 65 dames uit Amerikadie
deelnemen aan het vrouwen-vre
descongres. Op Schiphol moes
ten zij een verklaring tekenen dat
zij de openbare orde niet zouden
verstoren.
blad bestaat uit 16 pagina's
Overigens is de R.E.M. blij, dat
de regering eindelijk haar kaarten
op tafel legt. Maar het tijdstip,
maanden geleden een dergelijk wets
voorstel aankondigde, was de uitvoe
ring van de plannen voor het t.v.-
eiland al zo ver gevorderd, dat er
geen terug meer mogelijk was.
Den Haag de
alleen
maar bovendien direct uc:rok- bezittingen in zijn land al veel eer-
te trachten, tot een akkoord te fcen worden en blijven bij de ver- der heeft genaast en de Tunesische
schllende fasen die tussen de pro- president wel eens van neo-koloni-
duktie en de distributie van de Al- alisme zou kunnen betichten,
gerijnse olie zyn gelegen. In een uitvoerig onderhoud, dat de
Franse minister van Buitenlandse
Zaken, Couve de Murville de Tune
sische ambassadeur in Parijs maan
dag toestond, moet hij zijn bezoeker
al hebben gedreigd de lening van
ruim 200 miljoen franken op te zul
len schorten wanneer Bourguiba zich
bij zijn voornemens zou willen hou
den.
Gisteren werd bekend, dat
Frankrijk „de financiële hulp
aan Tunesië heeft geschorst"»
Deze maatregel houdt niet in»
dat de hulp volledig is stopgezet,
maar betreft een bijdrage, die
binnenkort zou worden gedaan.
President Bourguiba zei gisteren in
een toespraak via de radio, dat „de
nationalisering van bouwland dat in
het bezit is van buitenlanders een
zaak van leven en dood is" voor Tu
nesië. In zijn toespraak tot zjjn volk
zei het Tunesische staatshoofd, dab
het land niet veel betekent voor
Frankrijk, Italië, Groot-Brittannië of
Malta. „Maar voor Tunesië liggen de
zaken anders. Voor ons is het weer
ter beschikking krijgen van deze uit
gestrekte vruchtbare landerijen een
zaak van het grootste belang".
(Van onze Haagse correspondent)
De Nederlandse Aannemers
bond en Patroonsbond voor de gevaar door de onzekerheid, waarin
Bouwbedrijven staat na de
jaarrede
Tiisch bestel moeten aanvaarden",
'e zozeer gewenste capaciteits-uit-
breiding van het bouwbedrijf loopt
hoopgevende injectie
ministeriële bouwnota zeer
kritisch tegenover de vooruit
zichten van het bouwbeleid van
dit kabinet.
„Wy kunnen niet merken, dat er
van een wezenlijk anders gericht re
geringsbeleid sprake is" zo heeft
N A.P.B.-voorzitter L. J. te Pas van
morgen tijdens de ledenvergadering
in Arnhem gezegd. Kritiek oefende
hy o.m. uit op:
De uitgifte van bouwvergunningen.
Hij zei: „Weer een ietwat schriel
sinterklaasspel".
Bevoordeling van grote bedrijven.
„Een misgreep, die leidt tot een on
gezonde ontwikkeling".
Het uitblijven van toezeggingen
over regeringsbij dragen voor de ver-
letbestryding. „Dat geeft onzeker
heid".
Het beleid ten aanzien van inves
teringen en afschrijvingen. „Kort
zichtige politiek", aldus de N.A.P.B.-
voorzitter.
De heer Te Pas bleek duidelijk
teleurgesteld in het bij de bouwnota
aangekondigde „pluriform expansief"
bouwbeleid. „Er blijft een duidelijke
discriminatie ten opzichte van an
dere bedrijfstakken", zei de bonds
voorzitter. En: „Wanneer men een
maal de prioritiet voor de woning-
(Van onze
parlementaire redacteur)
Minister Luns zal binnenkort
op uitnodiging van premier
Chroesjtsjow een bezoek bren
gen aan de Sowjet-Unie. Een
datum voor het bezoek is nog
niet bepaald.
Het nieuws lekte gisteren uit op de
NAVO-conferentie, waar de Neder
landse bewindsman zijn collega's een
overzicht gaf van de Nederlandse po
gingen om de verhoudingen met Oost
Europa te verbeteren. De bedoeling
was dat het bezoek tegelijk in Mos
kou en Den Haag zou worden aan
gekondigd.
Orde hersteld met traangas
Schoten
(Van onze Groningse correspondent)
In het Groningse rijksasiel voor psychopaten „Dr. S. van
Mesdag", is gistermiddag een opstand uitgebroken. Op de eerste
en tweede etage van de z.g. zuidvleugel, het nieuwe gedeelte van
het asiel, werden meters hoge ramen van dik glas met banken,
stoelen en tafels in stukken geslagen. Het meubilair werd uit de
verschillende paviljoens op de binnenplaats gesmeten. Verplegers,
die de gemoederen tot bedaren wilden brengen, werden door de
opstandelingen overmeesterd waarbij zij diverse verwondingen
opliepen. De verplegers, onder wie de hoofdverpleger Van der
Meulen, werden als gijzelaars vastgehouden.
Na een half uurtje had het perso
neel van het asiel met behulp van
tientallen rechercheurs en agenten
in uniform en ook met behulp van
de brandweer, de opstand bedwon
gen. In de gangen van de zuidvlcugel
en ook op de binnenplaats werd daar
na echter nog met karabijnen gepa
trouilleerd.
Glasgerinkel
De 18-jarige leerling banketbakker
Bert Jobing, die op weg was naar
zijn werk, was één van de eerste bui
tenstaanders die iets van de opstand
bemerkte. Hij hoorde glasgerinkel en
zag hoe de mannen tafels en stoelen
naar buiten smeten. Ook grote kas
ten werden door de ramen op de bin
nenplaats van het asiel geworpen.
Eén van de bewoners van de Wag-
nersingel, waar men de wilde tonelen
j met verrekijkers gadesloeg, alar-
meerde de politie, die ook al van de
1 zijde van het asiel was gewaar
schuwd. De brandweer was inmiddels
I ook gealarmeerd en rukte vrijwel ge-
Met de wapens in de vuist drongen
de rechercheurs en de agenten in
uniform de zuidvlcugel binnen, waar
de opstand nog steeds in volle gang
was. Er schynt nog tussen de op
standelingen en de mannen die de
gijzelaars te hulp kwamen, gevochten
te zijn. Sommige omstanders ver
klaarden schoten te hebben gehoord.
In ieder geval hoorde men van de
eerste en tweede etage, schreeuwen
van^ „als ze schieten brengen we ze
Het was over twee uur toen de eer
ste agenten en rechercheurs voor de
ramen van de eerste en tweede etage
Brand
Op deafdeling waar het eerste ru
moer werd vernomen, bevonden zich
op dat moment ruim dertig verpleeg
den, die allen vrij konden rondlopen
onder het toezicht van enkele ver
plegers. Het waren deze verplegers,
die door de opstandigen als gijzelaars
werden vastgehouden.
uur gcammicciu en iuric vijjwci ge-. Op één van de verdiepingen werd
lyktijdig met de politie op naar del wat rook waargenomen en dit zou de
reden zijn geweest waarom de brand
weer was gewaarschuwd. De brand
weerlieden behoefden niet op te tre-
Verklaring
Volgens mr. W. H. M. van Leeu
wen hoofd van het bureau voor
lichting van het ministerie van
Justitie, is er gistermiddag niet
geschoten, maar. wel van traangas
gebruik gemaakt om de opstan
delingen tot de orde te roepen.
Mr. van Leeuwen gaf de volgende
verklaring:
„Dinsdagmiddag omstreeks cir
ca half twee hadden in het dr
Van Mesdag-asiel in Groningen
ongeregeldheden plaats. Deze zijn
begonnen na het luchten aan het
begin van de middag, toen een
aantal ter beschikking gestelden
was binnengedrongen in twee ge
moderniseerde afdelingen van de
zuidvleugel. Zij hebben toen een
bewaarder en een verpleger de
sleutels afhandig gemaakt. In de
beide bedoelde afdelingen zijn vrij
ernstige vernielingen aange
bracht. Het eigen personeel van
het gesticht en de gestichtwacht,
geassisteerd door manschappen
van de gemeentepolitie van Gro
ningen, hadden binnen een uur
de situatie weer in handen. Onder
meer door traangas te gebruiken.
Vooralsnog is niet gebleken dat er
een bijzondere aanleiding voor de
ongeregeldheden is geweest.
Daarbij zijn vermoedelijk onge
veer tien patiënten betrokken ge
weest, die nu afzonderlijk zijn in
gesloten. De overige, op de ge
noemde afdelingen verblijvende
patiënten hebben zich afzijdig
gehouden".
baar zolang een groot gedeelte van
ons land nog in handen is van bui
tenlanders. Vanuit politiek gezichts
punt vormt dit een permanente be
dreiging van onze soevereiniteit", zo
zei de Tunesische president.
Etna bedreigt
stad Brontesi
De vulkaan de Etna heeft gister
avond een brede stroom lava uitge
braakt, die in de richting van de
20 000 zielen tellende plaats Brontesi
stroomt, waar grote onrust is gewekt-
De lavatong bevindt zich op het
ogenblik enkele honderden meters
van een bos tussen, de krater en
de stad en kan, wanneer de lava in
dezelfde richting blyft stromen, van
daag Brontesi bereikt hebben.
Stuur 4 Yoki -
merkjes aan Yoki.
Postbus 1234,
Den Haag en u
ontvangt gratis
zo'n prachtig
Yoki - speldje.
(Dticf Qfije
teuivs
i In de maand Mei des
jaars 1664 werd de eerste
jaagschuit langs het nieuw
aangelegd trekpad door een
i paard van Leiden door Woer-
i den naar Utrecht getrokken.
De geneeskundige akade-
mie te Petersburg wordt door
i ongeveer dertig jonge dames
bezocht, die zich in genees
kunde wenschen te bekwa
men. De dames behooren
voor een gedeelte tot den
i aanzienlijken stand.
