LEIDSCH
DAGBLAD
WESTELIJKE EENHEID
TOCH BETOGING
VREDESVROUWEN
Wetsontwerp tegen het
t.v.-eiland van Verolme
Nr. 3
Scherpe verwijten
van Spaak aan het
adres van Frankrijk
Mantels
van Egmond
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 12 MEI 1964
No. 31258
j Directeur: E. A. E. van Dishoeck
hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f.3.35 per maand, f. 0.78 per wees
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Nog voordat de NAVO-conferende hedenochtend in de Rid-
trzaal in Den Haag werd geopend, waren er al geruchten over
langrijke besprekingen:
Er valt een nieuw Westelijk initiatief in de D u i t s e kwestie
verwachten, nadat de ministers van Buitenlandse Zaken van
merika, Engeland, Frankrijk en West-Duitsland dit probleem
isteravond tijdens een „werkdiner" uitvoerig hadden besproken;
overleg achter de schermen heeft er toe geleid, dat de Belgi-
che minister van Buitenlandse Zaken, Spaak, vandaag op de
eiste dag van de besprekingen fel van leer zou trekken tegen de
(wijzende houding van F r a n k r ij k binnen de NAVO, waarbij
ipaak als woordvoerder zou optreden voor de anderen, die zich
ezorgd maken over de schade, die de Parijse politiek de organi-
atie berokkent;
i pogingen om aan de vooravond van de conferentie de ver-
ouding tussen Griekenland en Turkije inzake de kwestie-Cyprus
e verbeteren zijn op niets uitgelopen.
(westie-Cyprus
niet verder
rd in Den Haag als een
:ces voor de Westduitse
ran Buitenlandse Zaken,
hröder, beschouwd, dat hij reeds
de vooravond van de conferen-
reer de aandacht van de Ame
kanen, Britten en Fransen had we
te vestigen op de verdeling vai
nitsland. In Duitse delegatiekrin-
toonde men zich gisteravond
«er gelukkig met deze ongewoon
ichtige, hernieuwde bevestiging
de Westelijke politiek inzake het
ilse vraagstuk".
verklaring, die over het Duitse
lagstuk aan het slot van de bijeen-
n de Vier werd uitgegeven,
dt geen concrete aangrijpingspun
maar het trok wel de aandacht,
in de verklaring over het „zelf-
ichikkingsrecht" werd gesproken,
recht dat tot nu toe altijd de
ite boeman voor de Russen is
est.
Ben vroeg zich gisteravond in Den
ag af, of een hernieuwde wijziging
het zelfbeschikkingsrecht niet
voorbaat elke mogelijkheid voor
gesprek met de Sowj et-Unie zou
pederen. Het antwoord op deze
tag mag men, zo werd te verstaan
zoeken in de versterkte po-
het Westen en de verzwak -
het oostblok gedurende de
tste paar jaren. Het zelfbeschik-
igsrecht kan gezien worden als
>r de oprechtheid van de
ssische bedoelingen in deze pe-
'e van betrekkelijke ontspanning.
Russen kunnen zich, anders dan
aantal jaren geleden, toen hun
sstige tegenover de niet verbonden
iden veel groter was, nu veel moei-
een afwijzing veroorloven. De
i van het Westen is versterkt
n, zo meende men in welinge-
kringen, kan men moeilijk een
steljjk initiatief gepaard metcon-
Eies verwachten.
Vijftien meesters
Pat de houding van Frankrijk be
ft:
linister Luns, in N.A.V.O.-kringen
notoire bevechter van de Franse
«ties, heeft men dit keer als gast-
niet al te onvriendelijke woor-
jegens een van zijn gasten in de
nd willen leggen. Daarom heeft
n ditmaal zijn Benelux-collega
tók gekozen, die als oud-secreta-
teneraal van de N.A.V.O. beter
zijn meeste collega's met de pro-
men vertrouwd is.
1» etalage nr. 3 van ]uwelier
Lange Poten 11 Den
ontdekt U een fascine
rende collectie gouden ringen
•et brillant. Sieraden van on-
•ergankelijke schoonheid en
WEERBERICHT
KOELER
Bilt verwacht van heden- tot
genavond
to&vankelijk nog weinig, later
9 bewolking met kans op wat
Zwakke tot matige, aan de
s tijdelijk vrij krachtige wind
zuid en west. Koeler overdag.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
13 MEI
jon op: 0450 uur; onder: 20.24 uur.
'zan op: 06.05 uur; onder: 22.44
ater in Katwijk: 4.00 en
nummer bestaat uit 18 pagina s.
Mr. D. Stikker, de secretaris-gene
raal van de NA..V.O., wilde gisteren
geen oordeel geven over de Franse
houding.
„Ik heb vijftien meesters", zei hi*
„en generaal De Gaulle is er een als
de anderen. Kritiek op een van mjjn
meesters kunt U van mij niet ver-
rentie wel een paar aanbevelingen
horen voor structuurveranderingen
binnen de N.A.V.O. Zo zou naar zijn
oordeel de zogenoemde „standing
Parijs verplaatst moeten worden om
het contact tussen het secretariaat-
generaal in Parijs en de militaire
deskundigen van de standing group
gemakkelijker te maken. De perma
nente ambassadeurs van de N.A.V.O.-
landen in Parijs beschikken dikwijls
over sneller en meer advies van hun
militaire adviseur dan de secretaris
generaal van de zijne in Washington.
Een andere wijziging die mr.
Stikker ter sprake bracht betreft de
functie-verdelir
paraat van de N.A.V.O. Deze stamt
nog uit de tijd waarin Duitsland.
Griekenland en Turkije nog geen lid
waren van het bondgenootschap. Mr.
Stikker liet doorschemeren dat hü
voelde voor een herverdeling van de
voornaamste militaire commando's
ten gunste van Duitsland, dat als
grootste landmachtmogendheid in
Europa over betrekkelijk weinig
moeilijkheden binnen de N.A.V.O.
niet wilde ontkennen. „Maar ik ont
ken wel dat er tweedracht is. Er is
de afgelopen jaren op vele gebieden
veel vooruitgang gemaakt. Toen ik
secretaris-generaal werd was ik niet
erg optimistisch. Nu ben ik niet erg
pessimistisch. Ik geloof dat wij ge
woon moeten volhouden".
Diepe kloof
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Dean Rusk, heeft
gisteren achtereenvolgens een bezoek
gebracht aan zijn Turkse en Griekse
beide partijen tot elkaar te
brengen in het Cypriotische conflict.
Zijn pogingen zijn echter op niets
uitgelopen. Gistermiddag legde de
Turkse minister van Buitenlandse
Zaken, Erkin, een verklaring af
waarin Griekenland wordt beschul
digd van volledige minachting voor
de internationale verdragen inzake
Cyprus en onverholen steun
onwettige acties van de Griekse be
volking op Cyprus.
Daarmee was de kans op een wat
mildere stemming bij de aanvang van
de ministersconferentie van de NAVO
wel volledig verkeken. Zowel
Griekse als de Turkse delegatie z
den vandaag welhaast als vijanden
met hun dertien andere collega':
rondom de conferentietafel plaats
nemen. De Griekse minister Kosto-
poulos liet zich gisteren zelfs ontval
len niets te voelen voor een discussie
met zijn Turkse collega.
Beide partijen hebben zich gisteren
veel moeite gegeven hun standpun
ten uiteen te zetten voor het inter
nationale forum dat op het ogenblik
in Den Haag bijeen is. Opvallend was
dat zowel de Griekse als de Turkse
minister van Buitenlandse Zaken
daarbij aandrongen op uitbreiding
van de VN-macht op het eiland en
op uitbreiding van de volmachten
van de autoriteiten der Verenigde
Naties met het oog op herstel van
rust en orde op Cyprus.
Waarnemers in Den Haag gaven
gisteravond te kennen, dat de onver
zoenlijkheid van de beide standpun
ten weinig hoop voor een verbetering
van de situatie oplevert. Het komt
zelden voor dat de heren Erkin en
Kostopoulos in één stad verblijven
en op zoveel goede diensten van hun
collega's kunnen rekenen. Maar even
zelden is de politieke kloof die beiden
scheidt zo groot gebleken als nu in
Den Haag.
9 Slot pag. 2
Na weigering van minister
De demonstratie van de vrouwelijke vredesmacht "V/omen
strike for peace" in Den Haag gaat door. Maar zij heeft aan een
zeer dun zijden draadje gehangen, evenals de toelating van de
vrouwen uit vrijwel alle hoofdsteden van het Westelijk halfrond
tot ons land. Vijfhonderd vrouwen uit de verschillende NAVO-
landen zullen zich morgenmiddag opstellen voor de Prinses Ju-
liana-kazerne, waar de NAVO-conferentie wordt gehouden. Daar
zal een petitionement worden aangeboden, dat is ondertekend door
duizenden mannen en vrouwen onder wie negen Nobelprijswin
naars.
Iedere deelneemster
papieren bloem dragen waarop" het
woord „Paz" of „Peace" staat. De
betoging zal enige minuten duren en
een zwijgende demonstratie worden.
„Onze grootste kracht ligt In het
zwijgen. Maar dat is heel moeilijk",
zeggen de vredesvrouwen.
Ontwapenen
De demonstratie is voornamelijk
gericht tegen de in een proefstadium
verkerende multilaterale bovenwater
kernvloot. „Wij geloven niet dat het
juist kernwapens moeten zijn, die
onze veiligheid garanderen. Wü vin
den dat Amerika Europa niet van
wapens moet voorzien, maar integen.
deel moet trachten de wereld geleide
lijk te ontwapenen". Als twee grote
jongens aan het vechten zijn met
stokken, neem dan de stokken af en
het vechten houdt vanzelf op",
menen de vrouwen, die niets met het
communisme of met een of andere
politieke overtuiging te maken heb
ben, maar gewoon huisvrouwen zijn
die naar de kerk gaan en gezellig aan
verenigingen meewerken.
Aanvankelijk had de minister van
Justitie, mr. Y. Scholten besloten,
dat de vrouwen die wilden demon
streren geen toegang tot ons land
zouden krijgen. Van deze maatregel
werden drie vrouwen het slachtof
fer, onder wie mevrouw Ava Helen
Pauling uit Amerika, echtgenote
van prof. Linus Pauling, tweevoudig
Nobelprijswinnaar. Zij werd op
Schinhol doorgestuurd naar Kopen
hagen.
grote uiteindelijk toch een zij het be-
,"1' perkte demonstratie mag worden
gehouden.
Ontstemd
„Women strike for peace", die al
enige dagen in ons land Is om de
demonstratie voor te bereiden, was
over de maatregel hevig ontstemd.
Telegrammen werden over de
wereld gezonden, er werd overleg
gepleegd met de Amerikaanse am
bassade, die zich in zwijgzaamheid
bleef hullen, en een spoedaudiëntie
met minister Scho'ten werd aange
vraagd en verkregen. Vannacht
werd druk beraad gehouden en het
eind van het liedje was, dat Je
vredesvromven to^h ons land bin
nen mochten. Mevrouw Pauling
keert nu ijlings terug uit Kopen
hagen.
Maar er mocht niet worden gede
monstreerd. Dan alleen maar een
conferentie in Scheveningen, beslo-
strijdbare mevrouw Gordon gaf ech
ter de moed niet op en weer volgden
ten de vredesvrouwen onwillig. De
Verklaring
Toen vanmorgen op Schiphol meer
dan 50 Amerikaanse vrouwen arri
veerden, moesten ze direct een in
derhaast opgestelde verklaring teke
nen. Zij behelsde dat de vrouwen zich
zullen onthouden van enige versto
ring van de openbare orde en dat
zü onvoorwaardeiyk, punctueel en
onmiddellyk zullen gehoorzamen aan
de bevelen van de politie.
Met de nachtboot Arnhem uit
Harwich zijn vanmorgen in Hoek van
Holland geen Engelse vrouwen aan
gekomen, die iets met de demonstra.
kingen, vrijwel alle 1
het laatste moment waren geannu
leerd. Men leidt hieruit af, dat door
het telegram van mevrouw Gordon,
dat van een demonstratie geen sprake
Geen „sit-down" J
f Van het besluit van de minis-
a ter van Justitie, dat er geen
a demonstratie in Den Haag zou
J mogen worden gehouden en dat
i Press International had
„sit-down"-demonstratie gespro.
a ken, en dat was heiemaal
J niet de bedoeling van de vreed.
vrouwen, die helemaal niet
zins zyn de openbare orde
verantwoordelijke berichtgeving'
f riepen de vrouwen uit in hun
i tüdelijk hoofdkwartier, het con-
i ferentie-oord ,Op Gouden Wie-
l ken" in Scheveningen.
i Wellicht door de gebleken
I onjuistheid van deze berichtge- f
a ving is minister Scholten op zyn
besluit teruggekomen, waardoor
zou zijn, de dames van de reis heb
ben afgezien..
Een nicht van Prins Bernhard, de
78-jarige Duitse prinses Olga zur
Lippe, zal de demonstratie wel mee
maken. Ze komt per trein naar Den
Haag.
Vliegrampen
97 doden
Een straaltransportvliegtuig van de
Amerikaanse luchtmacht, een C-135,
is gisteren tijdens een zware regen
enige honderden meters van de lucht
machtbasis Clark, ten noorden van de
Philippynse hoofdstad Manilla, neer
gestort met 83 mensen aan boord. Er
zyn 12 overlevenden in kritieke toe
stand in een ziekenhuis opgenomen.
Het toestel vervoerde, behalve tien
man personeel, 73 passagiers, allen
militairen, voornamelijk van de lucht
macht. De piloot was vlak voor de
landing in radiocontact met het
vliegveld maar gaf geen enkele aan-
wyzing dat er moeiiykheden waren.
By Seal in Alabama heeft giste
ren een militair transportvliegtuig
van het type C-119 met 43 parachu
tisten aan boord een noodlanding ge
maakt. Twee inzittenden kwamen
daarbij om het leven. Elf militairen
werden gewond, van wie zes ernstig.
Een patrouillevliegtuig
overlevenden. Het toestel was voor
een oefenvlucht opgestegen van het
marinestation Rota bij Cadiz. Een
Spaanse visser heeft gzien dat de
machine het water raakte en in
brand vloog.
Nabij A n d o v e r, in het zuiden
van Engeland, is gisteravond een Vul-
can-straalbommenwerper neergestort
en in brand gevlogen. Van de zes in
zittenden zijn er vier omgekomen. De
twee anderen, die met de schietstoel
het vliegtuig hadden verlaten zijn
zwaar gewond.
Prinses Christina is voor een
week in Garsthuizen in Gronin
gen samen met een groep klas
genootjes werkzaam op een
boerderij. De Prinses met de
groep op de fiets op weg van
Loppersum naar Garsthuizen.
Ingediend bij Tweede Kamer
(Van
nze parlementaire
redactie)
De regering heeft bij de Twee
de Kamer een wetsontwerp in
gediend, dat voorziet in de mo
gelijkheid op te treden tegen
clandestiene televisieuitzendin
gen vanaf een kunstmatig eiland
buiten de territoriale zone voor
de kust.
Het ontwerp bepaalt namelijk
dat installaties, opgericht op het
z.g. „continentale plateau", voor
de toepassing van nader aan te
wijzen wettelijke voorschriften,
worden geacht tot het grondge
bied van ons land te behoren.
Biykens de toelichting ligt het in
de bedoeling by algemene maatre
gel van bestuur in ieder geval de
bepalingen van het Wetboek van
Strafrecht en de Telegraaf- en Te-
Oncfer de vele autoriteiten, die
gisteren op Schiphol arriveerden
voor het bijwonen van de
NAVO-conferentie bevond zich
ook de Britse minister van Bui
tenlandse Zaken Butler, die di
rect na zijn aankomst vele vra
gen van journalisten beant
woordde.
lefoonwet op kunstmatige eilanden nationale belangen. De plaats van
toepassing te verklaren. Daar
mee zullen dan de plannen van de
R.E.M., om op een door Verolme ge
bouwd t.v.-eiland programma's en
reclameboodschappen uit te zenden,
worden doorkruist. Die plannen zyn
n.L in strijd met de Telegraaf- en
Telefoonwet, „De regering acht het
geraden op korte termün voorzie
ningen in onze wet te treffen, die
elke twyfel uitsluiten omtrent het
geen zal geschieden by eventuele
verwezeniyking van die plannen", zo
schrijven de indieners van het wets
voorstel, de ministers Scholten (Jus
titie) en Luns (Buitenlandse Zaken).
Geneefs verdrag
De ingediende wettelijke regeling
is gebaseerd op het Geneefse verdrag
inzake het „continentaal plateau",
dat de rechtsmacht van de kust
staat over installaties, die op het
plateau zijn gesticht voor exploratie
en exploitatie van zyn natuuriyke
rijkdommen, erkent. Volgens het ver
drag moet bü de uitoefening van
de rechten rekening worden gehou
den met te beschermen volkenrech-
ïyke belangen, zoals die van
scheepvaart, visserij en wetenschap
pelijk onderzoek. Het verdrag laat
zich echter niet uit over de uitoefe
ning van soeveerine rechten ten
aanzien van installaties voor ande
re doeleinden. Hiervoor is de rege
ring te rade gegaan by de algeme
ne geschreven en ongeschreven re
gels van het volkenrecht betreffen
de de volle zee, waarbij zij tot de
conclusie is gekomen, dat er geen
regel Is die de vrijheid om installa
ties in volle zee op te richten waar
borgt, tenzij die installaties dienst
baar zijn aan een door het volken
recht erkend belang, zoals het op
richten van bakens, wetenschappe
lijke waarnemingsposten of installa
ties ten dienste van de visserij.
„Wat hiervan zij", aldus de toe
lichting. „Vast staat in elk geval,
dat dergelijke installaties vooral op
druk bevaren routes hinderlijk en
zelfs gevaarlijk voor de scheepvaart
kunnen zijn. Bovendien kunnen zij
worden gebruikt als ruimtelijk steun
punt voor allerlei activiteiten, die
schadelijk zijn voor internationale of
nationale belangen. Met de univer
sele erkenning van de volle zee als
een niet voor occupatie vatbaar
staatloos gebied, vrij toegankelijk
voor alle naties, is geenszins beoogd
tweederde deel van het aardopper
vlak te ontrekken aan elke moge
lijkheid tot uitoefening van natio
nale juridictie. Ware het anders, de
zee zou een gebied zijn waarop
moord en doodslag straffeloos kun
nen worden begaan".
Aanpa
laten tot dat deel van het continen
taal plateau, waarop ons land vol
gens het Geneefse verdrag soeverei
ne rechten heeft. Omdat vaste in
stallaties op de zeebodem niet (zo
als zeeschepen) een vlag moeten
voeren, is de vaste geografische po
sitie in het ontwerp als criterium
genomen voor de beantwoording van
de vraag, welke staat het eerst voor
de uitoefening van de jurisdictie in
aanmerking komt. Die uitoefening
zal beperkt moeten blijven tot het
geen redeiykerwys nodig is voor de
bescherming van nationale of inter-
de installatie kan niet worden in
gelijfd.
Het wetsontwerp is daarom zo op
gezet, dat zij de mogelijkheid biedt
tot een bü de omstandigheden aan
gepast optreden. Zy legt in het-natio-
nale recht de basis voor verder te
nemen maatregelen en maakt het
onder meer mogelijk by algemene
maatregel van bestuur ten aanzien
van de installaties voorschriften vast
te leggen in het belang van de
scheepvaart, de visserij, de bescher
ming van flora en fauna in de zee
of wetenschappelijk onderzoek.
Overtreding van zulke voorschriften
wordt strafbaar gesteld met een boe
te van ten hoogste tienduizend gul
den.
Advertentie
VOOR DE TUIN I
Bloemplanten met potkluit
Salvia's, Mig nondahlia's, Gazania,
Ageratum, Lobelia, Nemesia, Alyssum,
Portulaca, IJskruid, Kochia, Ama-
ranthus, Petunia, Lage Afrikanen,
Dwergafrikanen Matricaria,
Sanvitalia.
W. Segaar Zn. zaadhandel
DIEFSTEEG 8 - TELEF. 21195
van bijzondere belijning en
afwerking vindt U bij
BREESTRAAT 173
(§üc/
ïetfws
Volgens The North Ame
rican heeft de burgeroorlog
in Amerika in 3 jaren tijds
900.185 menschenlevens ge
kost.
's Gravenhage, 10 Mei. De
1 Tweede Kamer heeft het
1 wetsontwerp tot regeling van
1 het onderwijs in de Indische
1 taal-, land- en volkenkunde
aangenomen met 41 tegen 20
stemmen. De instelling zal te
Leiden gevestigd worden.
De Moniteur behelst een
ernstige ivaarschuwing om
nooit melk te gebruiken ver-
j mengd met koffij, thee, cho-
f colaad. brandewijn, enz. Niets
f zou schadelijker voor de ge-
f zondheid wezen.