*K. O. in a.s. seizoen
een nieuw hoogtepunt
1
GOLD STAR
n klasse apart!
I in 4 voorstellingen
GOLD
STAR
m
PITTIGE
SIGARETTEN 1,25
Oratie prof. dr. J. P. van de Geer
als gewoon Leids hoogleraar
Vele topsolisten en
orkest uit Zagreb
- Ned. Comedie nu
JWV,
Kans en onzekerheid
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 2 mei 1964
Tweede blad no. 31251
rei
TO
De belangstelling voor muziek en toneel in Leiden en omstreken
ook het afgelopen seizoen weer groot geweest. De Leidse
^Volksuniversiteit K. en O. mag, wat deze twee voornaamste ter-
ïafeinen van haar activiteit betreft, op een geslaagde periode terug
zien. En intussen liggen de plannen al gereed voor het nieuwe
itizoen, dat tal van prachtige evenementen in petto heeft:
rif in de meesterserie van zes abonnementsconcerten zal, behalve
ljet Residentie Orkest (driemaal) en het Rotterdams Philhar-
Orkest (tweemaal), ook het wereldvermaarde kamer
„Solistes de Zagreb", een uitvoering geven. Als solisten
geëngageerd: de Amerikaanse zangeres Catherine Gayer, de
cPuitse meester van het lied Ernst Haeliger (beroemd als evange
list uit de Mattheus Passion), de trompetist Adolf Scherbaum, het
^Argentijnse pianoduo Tila en John Montés, de Hongaarse violiste
U(phanna Martzy en de Poolse pianist André Tchaikowsky.
toneelliefhebbers zal het genoegen doen te vernemen, dat de
luNederlandse Comedie bereid is gevonden het aantal voorstellin
gen voor K. en O. uit te breiden van twee tot vier. Daarnaast
mreden ook de Haagse Comedie en het Nieuw Rotterdams Toneel
II het komende seizoen op, alsmde de toneelgroepen Studio en
1 "Centrum.
19
3 Madrigaalkoor
Slop eerste concert
D«_De komst van de ..Solistes de Za-
j^treb" is een belangrijke gebeurtenis
in het Leidse muziekleven. Want
Jeze dertien virtuozen onder leiding
tan de cellist Antonio Janigro
(leerling van niemand minder dan
roPablo Casals hebben over de ge
hele wereld een grote reputatie. Zij
'SConcerteren op 28 januari van het
Ofolgend jaar. De meesterserie begint
ninet een concert op 22 oktober a.s.
pfloor het Residentie Orkest onder lei
ding van de dirigent Bruno Mader-
Ijjua, een Italiaan van geboorte en
Igfehalve dirigent ook componist. Aan
jrJeze uitvoering werken mee: de so-
IfOraan Catherine Gaver, de tenor
^rnst Haefliger, het Nederlands Ma-
m dril? aalkoor geen geringe eer voor
22leiden als stad van bekende koren!
2 p en het Haags Matrozenkoor.
Op 19 november concerteert het
Rotterdams Philharmonisch Orkest
)nder leiding van Frans Paul Decker
mtnet solistische medewerking van de
wompettist Adolf Scherbaum. Het
een reclame-zin, dat Scherbaum
i6Mjn toon „tot een zilverachtig fluis-
ren kan maken", maar het is de
'erkelijkheid. Het 2-de Branden-
robUr?se concert van J. S. Bach be-
uipoort tot zijn indrukwekkendste
irestatie. Na de „Solistes de Zagreb"
"3 januari volgt dan een uitvoe-
ig van het Residentie Orkest on
der Willem van Otterloo met het
)9biano-duo Tila en John Montés. op
ïj 8 februari. Dit duo heeft een grote
laam in Zuid- en Noord-Amerika en
Jrad ook reeds meermalen in Europa
n-op. Het Residentie Orkest introdu
ceert het nu ook in Nederland. Op
11 maart volgt dan weer het Rotter
damse Orkest, opnieuw onder leiding
ijvan Decker en met een van de groot
ste vrouwelijke violisten van deze
Nftjd als soliste: Johanna Martzy,
mwier uitzonderlijke aanleg in de laat
ste jaren nog aanzienlijk is gerijpt.
Tenslotte op 22 april de Poolse
12piano-virtuoos Tshaikowsky, samen
1Jlnet het Residentie Orkest onder lei
ding van Van Otterloo.
if-
R O
R 1
395-^
Elg-iaj
*erkt ook met 2 naalden - electrUch
MEERPOEL
breestraal 171 leiden telefoon 24815
Prachtige
medewerking
Leidens schouwburgprobleem is
een ernstige handicap voor zijn ont
wikkeling als toneelcentrum. De
prachtige nieuwe schouwburg in Til
burg heeft bewezen, dat een stad
zonder enige traditie op dit gebied
plotseling in de voorste gelederen
kan komen te staan. Jammer dus,
dat Leiden het nog altijd niet ver
der heeft gebracht dan plannen.
Desondanks is de directie van K. en
O. erin geslaagd zij het met zeer
veel inspanning een programma
samen te stellen, waarin de beste ge-
Hef vermaarde kamerorkest
„Les solistes de Zagreb
zeischappen van het westen des
lands vertegenwoordigd zijn. Zoals
hierboven reeds gezegd toonde de
Nederlandse Comedie zich bereid van
twee naar vier voorstellingen te gaan.
De toneelgroep Centrum ontwikkel
de zich tot een harmonieus gezel
schap en is derhalve in het komende
seizoen zowel in de serie A als in B.
eenmaal opgenomen. „Theater"
«Arnhem) heeft kwalitatief verster
king gekregen en is in de serie B
opgenomen. Het toneelprogramma
van K. en O. ziet er thans als volgt
uit: serie AI Nederlandse Comedie
8 oktober, Haagse Comedie 16 de
cember, Centrum 15 februari. Nieuw
Rotterdams Toneel 1 april. In serie
A II treden deze gezelschappen «in
dezelfde volgorde) op de volgende
data op: 23 oktober. 21 dec., 16 fe
bruari en 2 april. In de serie B I
speelt Centrum op 10 nov.. Theater
op 26 jan.. Studio op 10 maart en
de Nederlandse Comedie op 19 mei.
Voor B II gelden de volgende data
«eveneens in dezelfde volgorde van
de gezelschappen): 11 nov., 29 jan.,
18 maart en 21 mei.
Ook in het komende seizoen mag
het optreden van een groot aantal
artiesten van naam tegemoet gezien
worden. In het thans bijna geëin
digde seizoen traden o.a. op: Myra
Ward, Paul Steenbergen, Henk van
Ulsen, Ko van Dijk, Rob de 'Vries,
Elisabeth Andersen, Guus Hermus.
Jules Royaards, Coen Flink, Richard
Flink, Ank van der Moer en Han
Bentz van den Berg. Deze namen
zeggen voldoende. Ook in 1964 65
zullen tal van deze leidende toneel
figuren weer op de Leidse planken
te zien zyn.
Het gebeurt nog steeds, dat be
langstellenden in toneel zich eind
september bij K. en O. voor een
abonnement opgeven en dan ver
wachten, dat er nog goede plaatsen
te kijrgen zijn. Aangezien het aan
tal werkelijk goede plaatsen in de
kleine Leidse schouwburg zeer be
perkt is (ongeveer 500), kan men
K. en O. niet verwijten, dat die vlak
voor het begin van het toneelseizoen
uitverkocht zijn. De inschrijving voor
deze abonnementen begint half mei
en wie niet teleurgesteld wil worden
dient zich te haasten. Ook dit jaar
is de voorkeur gegeven aan abonne
menten boven couponboekjes, in de
eerste plaats omdat men dan zeker
is van een vaste plaats en verder
omdat men niet voor elke voorstel
ling zjjn plaats behoeft te bespreken.
Bovendien betaalt men een lagere
ERNST HAEFLIGER
toegangsprijs. Om aan de bezwaren
van dit systeem tegemoet te komen,
bestaat de mogelijkheid de kaarten
te ruilen voor een andere datum of
de kaarten ten verkoop aan te bie
den.
Tenslotte nog een punt van be
lang: K. en O. acht het «en terecht)
belangrijker een vrije keuze te kun
nen doen uit het gehele reper
toire van een toneelgezelschap dan
het vasthouden aan een bepaalde
vaste avond. Het gevolg is, dat bijv.
serie AI tweemaal een avond op een
donderdag heeft, eenmaal op een
woensdag en eenmaal op een maan
dag. Die afwisseling zal soms een
bezwaar zijn, maar het voordeel is,
zoals gezegd, de garantie van de best
mogelijke voorstellingen.
Speurtochten op
bevrijdingsdag
Ook dit jaar zal de Leidse Jeugd
Actie dinsdagmiddag a.s. bevrijdings
speurtochten voor de jeugd organise
ren. Er is een keuzemogelijkheid tus
sen een fietsspeurtocht in de omge
ving van Leiden of een wandelspeur
tocht in de stad.
Zij, die een van deze tochten heb
ben volbracht, krijgen een aanden
ken. De deelname aan de tochten is
gratis.
Voor beide tochten vertrekken de
deelnemers om half drie van het
Veemarktterrein (achter molen ..De
Valk") Deelnemers aan de wandel
speurtocht moeten 9 jaar zijn en
voor de fietsspeurtocht tenminste
tien.
's Avonds is er in het Leidse Volks
huis een volksdansbal. waarvan de
leiding in handen is gelegd van de
volksdansgroep „Oud-Poelgeest".
AMERICAN CIGARETTES
Standplaatsruil
ds. W. J. H. Hubeek
Tijdstip nog niet bekend
In de gemeenteberichten van het
maandblad van de Vereniging van
Vrijzinnig Hervormden Leiden-
Ocgstgeest lezen we, dat de stand
plaatsruil van ds. W. J. H. Hubeek
doorgang zal vinden, maar dat het
tijdstip nog nader moet worden over
eengekomen.
Hoewel in de pers reeds is ge
meld dat het ds. M. J. Wagenvoorde,
hervormd predikant te Zwolle be
treft, wordt ln het genoemde kerk
blad niet medegedeeld met wie ds.
Hubeek van standplaats zal verwis
selen.
Ds. M. J. Wagenvoorde Is geboren
ln 1914 en werd op 29 juni 1941 in
de hervormde kerk te Hoogebeintum
(Fr.) in het ambt bevegtigd. Zijn
tweede gemeente was Neede, waar
hij op 14 mei 1944 intrede deed. Op
1 oktober 1947 werd ds. Wagenvoor
de benoemd tot voorganger van da
Evangelische Unie te 's-Gravenhage.
Ds. Wagenvoorde keerde op 4 okto
ber 1953 weer in de hervormde kerk
terug nadat hij een beroep van de
Zwolse hervormde gemeente had
aangenomen.
Gistermiddag heeft prof. dr. J. P. van de Geer zijn functie als
gewoon Leids hoogleraar in de experimentele psychologie aan
vaard met een oratie in het Groot Auditorium onder de titel „Kans
en onzekerheid". Hij gaf daarin een beschouwing over de ver
schillende aspecten van de kansberekening, vooral voor zover
deze op een of andere wijze gehanteerd wordt door de wiskun
dige leek en de wijze waarop zij gehanteerd zou kunnen worden
bij het verwerven van een beter begrip van het menselijk gedrag
en het oordelingsvermogen van de mens.
In zijn rede besprak prof. Van
de Geer de grondslagen van de toe
passing van het waarschijnlijkheids
begrip. Men kan bijvoorbeeld in een
kans de uitdrukking willen zien van
een subjectieve overtuigdheid, aldus
de hoogleraar. Dit gebeurt bij het
wedden: zegt men dat een paard
veel kans heeft, dan betekent dit dat
men er in gelooft dat dit paard zal
winnen. Dit geloof zou kwantitatief
kunnen worden uitgedrukt doordat
men aangeeft met welke inzet men
op het paard zou willen wedden.
Prof. Van de Geer liet vervolgens
zien hoe dit waarschynlykheidsbe-
grip gebruikt zou kunnen worden in
de empirische wetenschappen om
feiten en meningen tegen elkaar af
te wegen. Waar dit nu vaak globaal
en intuitief gebeurt, zou men een
exacte verrekening kunnen ontwikke
len. Prof. Van de Geer bleek echter
nogal sceptisch te staan tegenover
de praktische mogelijkheden daar
van. Hij waarschuwde bovendien
voor het gevaar, dat deze kwantita
tieve verrekening de wetenschapsbe-
oevenaar tot een onpersoonlijke
schakel maakt in het wetenschappe
lijk concern in plaats van een zelf
standig en creatief denker.
De vraag hoe men overtuiging en
feitelijke evidentie moet afwegen is
echter niet alleen van theoretisch
belang. Het dreigt zelfs een prakti
sche vraag van de hoogste urgentie
te worden. De technische hulpmid
delen kunnen namelijk in een mo
derne oorlog zo snel zo'n grote hoe
veelheid informatie leveren, dat het
geen mens meer zal lukken hieruit
tijdig de juiste beslissing te destil
leren. Uit experimenteel psycholo
gisch onderzoek blijkt, dat de mens
in zijn beoordeling van onzekere evi
dentie de statistische regels slecht
hanteren kan. Hij volgt eerder zijn
eigen, irrationele regels. Zou men de
mens bij het nemen van complexe
beslissingen laten bijstaan door
computers, dan blijft onverminderd
de psychologische vraag gelden, op
welke wijze zulke computers infor
matie moeten voorbewerken en selec
teren. zo dat de uiteindelijke men
selijke beslissing optimaal kan zijn.
Na de oratie, die met de gebruike
lijke toespraken werd besloten, re
cipieerde prof. Van de Geer in de
ontvangstzaal van de Academie.
Werk aan bouw
Nederlandse bank
wordt hervat
Maandag zal het werk aan de
bouw van de Nederlandsche Bank in
Amsterdam worden hervat. De sta
king heeft vier weken geduurd. We
derzijds is besloten de c.a.o. volledig
toe te passen. De forensen die vol
gens de nieuwe c.a.o. minder ontvin
gen dan onder de oude c.a.o., kun
nen op eigen verzoek ontsla? nemen.
De betrokken aannemersmaatschap-
py zal een aantal ontslagen arbeiders
weer in dienst nemen. De overige
knelpunten zullen in onderling over
leg geregeld worden.
Prof. dr. A. M. J. Chorus
(rechts) biedt prof. dr. J. P. van
de Geer zijn gelukwensen aan.
(Foto LD/Hoivast)
Dubbeltje6vegen
(Van onze Bossche correspondent)
Vroege kerkgangers zagen gister
morgen de provinciale weg in Bos
kant (St.-Oedenrode) over een af
stand van 500 meter bezaaid met
honderden dubbeltjes. Het kleingeld
werd verzameld en in bewaring ge
geven aan de pastoor van de Rita-
parochie, die het de verliezer graag
zal teruggeven. Deze heeft zich tot op
heden nog niet gemeld.
Zoekt U een
GERO-CASSETTE
van f 40.— of f 400.—.
v. d. WATER, Haarlstraat 207
heeft het. De Gero-specialist.
A. Mozer op 1 Mei-viering in LEIDEN
Internationale solidariteit
niet laten vervangen door
een nationaal EGOÏSME
De grote Stadsgehoorzaal was nog
niet voor de helft gevuld, toen met
marsmuziek van „Nieuw Leven" de
Leidse 1 mei-viering gisteravond be
gon. De heer W. G. den Dubbelden,
voorzitter van het plaatselijke 1 Mei
Comité, noemde de opkomst „niet
denderend", maar het deed hem ge
noegen, dat er ondanks de tv-show
van Rudi Carrell belangstelling voor
deze herdenkingsbijeenkomst be
stond.
Behalve de muziekvereniging
„Nieuw Leven" verleenden aan deze
avond medewerking de toneelvereni
ging DOS en de zangvereniging „De
Stem des Volks".
De 1 mei-toespraak werd gehou
den door de heer A. Mozer uit Brus
sel. een van de naaste medewerkers
van dr. L. Mansholt. Deze noemde
de dag van 1 mei een dag van be
zinning, waarop de socialistische be
weging zich heeft af te vragen welke
weg zij is gegaan en welke weg zij in
de toekomst zal moeten gaan. De
eisen van toen hadden alle betrek
king op het inkomen, de werktijd,
de beperking een uitroeiing van kin
derarbeid en sociale maatregelen. De
heer Mozer verheelde niet. dat een
aanzienlijk deel van deze eisen is in
gewilligd.
In enkele tientallen jaren hebben
wy deze maatschappij kunnen her
vormen. Maar, zo vroeg hij zich af,
wat hebben wij daarvoor moeten be
talen? De heer Mozer formuleerde
het aldus: „We zijn van een inter
nationale Idee tot een nationale
praktijk gekomen". Hij achtte het
een beperking, dat deze internatio
nale gedachte is gereduceerd tot een
nationale praktijk.
„De internationale solidariteitsge-
dachte is een waardevolle gedachte,
die men niet mag vervangen door
een nationaal egoisme", aldus de
heer Mozer. Hij noemde een her
oriëntering op dit terrein noodzake
lijk. „Van de internationale gedach
te zijn we In de loop van enkele
tientallen jaren tot een nationale
praktjjk gekomen, nu is het onze
taak om van de nationale praktijk
tot de bovennationale praktijk te ko
men", zo vervolgde de heer Mozer.
De krasse tegenstelling, die er op
het ogenblik bestaat tussen de so
ciaal-economisch ontwikkelde landen
en de landen, die nog in ontwikke
ling zijn, moet volgens hem worden
weggenomen.
De moderne arbeidersbeweging
mogen dan geen ketenen meer te
verliezen hebben, ze heeft wel een
wereld te winnen", zo besloot de heer
Mozer zijn 1 mei-rede.
De bijeenkomst werd onder meer
bijgewoond door de (Leidse) wethou
ders C. J, Piena en S. Sannes.
Voor de kinderen van de PvdA-le-
den was er vanmorgen, eveneens in
de Stadsgehoorzaal, een filmpro
gramma.
