Geheimzinnige ritten Irene
en verloofde rond Soestdijk
Pers over Prinses
Artsen in Belgie dreigen
hun „wachtdiensten"
stop te zetten
Belegering werd gistermiddag hervat
Reactie in Mexico:
verbazing en spijt
CARLISTISCH
KANTOOR IN
HILVERSUM?
Koningin slaapt in Houston
Irene reisde
toeristenklas
NA ARRESTATIE TWEE COLLEGA'S
DODE BIJ
RASSEN-
BETOGING
5 Opgericht 1 maart 1860
Woentdag 8 april 1964
Vierde blad no. 31231
(Van onze Hilversumse
correspondent)
Pers, radio en televisie hebben
gistermiddag voor de zoveelste keer
de belegering van paleis Soestdijk
hervat.
Actie kwam er onder de vxich-
lenden, toen Prinses Irene gister
middag met haar verloofde in haar
hemelsblauwe sportwagen de tuin
ran het paleis verliet. De Prinses
ltwam laler terug zonder Prins.
Waar is Prins HugoT Dat werd de
allesbeheersende vraag in het kor
don. dat publiciteitsmensen om het
paleis hadden gelegd.
Een uur later weer actie: de Prin
ses reed alleen uit. Auto's met jour
nalisten stonden startklaar om haar
te volgen. Prinses Irene zag het. ZU
nam snel een besluit. Resoluut stuur
de zij haar auto dwars de Amster
damsestraatweg over en reed de voor
auto's verboden Koningslaan de
weg naar de gedenknaald tegenover
het paleis Soestdijk door. Aan
het einde daarvan sloeg zU linksaf
naar Baarn. In Baarn kregen de
auto's van journalisten die om
gereden waren haar auto te pak
ken. De Prinses reed snel in de
richting Drakesteyn. Nabij hotel
„De Hoge Vuursche" remde zij een
moment, maar zU gaf daarna volgas.
Terwijl zy naar Drakesteyn reed, de
zij-ingang inreed, maar voor het
verlaten kasteeltje niet uit haar auto
kwam. om daarna terug te keren
naar het paleis, was het een journa
list duidelijk geworden waarom de
Prinses even had geremd: nabij Hoge
Vuursche stond Prins Hugo met een
rode volkswagen in gezelschap van
zijn secretaris Ramon Masso. De heer
Masso bracht Prins Hugo naar het
paleis Soestdijk even nadat Prinses
Irene daar was gearriveerd. Waarom
moest de Prinses haar verloofde er
gens onderweg gaan ontmoeten?, zo
vroeg men zich hier af. Waar was
Prins Hugo tevoren door de Prinses
afgezet? Toen de heer Masso even
later alleen vertrok en later terug
kwam met nog een andere Span
jaard. was het mysterie compleet.
Waar toveren ze plotseling de Span
jaarden vandaan, die maar in en uit
lopen in'het paleis Soestdijk?
De heer Masso. op zijn das het
Carlistenspeldje: ovaal blauw met
daarboven een gouden kroontje, ont
kende aanvankelijk dat hU Roman
Masso was. HU sprak Spaans, maar
verstond tenslotte langzamerhand
ook Frans. Na een vinnig gesprek
gaf hij toe de secretaris van Prins
Hugo te zijn. HU wenste niet achter
volgd te worden, anders zou hU de
politie erbU halen, zo dreigde hU- De
journalisten achtervolgden de rode
volkswagen toch: richting Hilver
sum. Hier toonde de heer Masso zich
zeer bijzonder thuis. HU reed kris
kras door de stad om zUn achter
volger kwUt te raken. Dit gelukte
hem pas. toen hU door een rood
stoplicht reed.
Geruchten
Een en ander gaf grond aan de
geruchten, dat Hilversum een bU-
kantoor van de Spaanse Car listen -
beweging zou huisvesten, waaraan
Prins Hugo 's middags een bezoek
gebracht zou hebben. Een onderzoek,
dat wij gisteravond hebben inge
steld in Hilversum, leverde het vol
gende resultaat op: de rode volks
wagen is gistermorgen gehuurd bU
garage Boomberg aan de Heren
straat door José M. Zavalla, een 39-
jarige journalist uit Madrid. HIJ was
in gezelschap van de even oude
Celestino Garsia. De garagehouder
verklaarde, dat deze twee Spanjaar
den al eerder een auto hadden ge
huurd, namelUk van 10 tot 16 maart.
De Spanjaarden hadden hem toen
gezegd, dat zy een studieweek bU de
Wereldomroep gingen meemaken.
Maar bU de Wereldomroep ontkent
men ten stelligste, dat in die periode
een of meer Spanjaarden een werk
bezoek of een studieweek bij de We
reldomroep zouden hebben meege
maakt. „U voelt wel. dat wij in de
gegeven omstandigheden uiterst
voorzichtig zyn op dat punt". Za
valla en Garcia wonen met andere
Spanjaarden in een pension aan da
Boomberglaan.
..Smeer m
Gisteravond zette de Baarnse po
litie vier man bU het paleis aan om-
Prins Hugo en zijn vader
Prins Xavier op Schiphol, van
waar zij gisteravond naar Parijs
vertrokken.
dat er kykers toestroomden en men
bevreesd was voor relletjes. De
marechaussee kwam met 20 man
extra. NauwelUks waren deze politie
mannen ter plaatse of er kwam een
kleine rel. Een open personenwagen
reed langzaam langs het paleis en
de bestuurder ontvouwde een span
doek, waarop de woorden* stonden
..Tranen uit ons hart" en „Smeer 'm
Eerder naar huis?
Koningin Juliana, Prins Bernhard
en Prinses Beatrix zUn vanmorgen
vroeg (Ned. tUd )op doorreis naar
Mexico, voor een officieel bezoek van
tien dagen aan dat land, In Houston
in de Amerikaanse staat Texas, aan
gekomen.
Het persoonlUke toestel van presi
dent Lopez Mateo* van Mexico staat
sinds maandag op het vliegveld van
Houston om de koninklUke familie
naar de Mexicaanse hoofdstad te
brengen. Maar eerst zou het Neder
landse gezelschap nachtrust genie
ten in een Houstons hotel.
In de presidentiële woning in Me
xico was vandaag nog een slaapver
trek in de noordelijke vleugel gere
serveerd voor Prinses Irene, van wier
wegblUven de Mexicaanse autoritei-
(Van onze Haagse correspondent)
Een Haagse vrouw heeft verteld hoe
zU maandagmiddag op het Al Ita
lia lUnvliegtuig RomeSchiphol
wachtende, daar een dame en drie
heren zag staan, een beetje afzU-
dig en bepaald ület in een prettige
stemming. Het lUnvliegtuig, dat
om 13.32 zou vertrekken had een
half uur vertraging, zo werd mede
gedeeld. De passagiers trokken
zich wat terug.
Het gezelschap van vier ging niet
met de andere passagiers mee.
Plotseling zag de Haagse, wie deze
passagiers waren. Het waren prin-
ses Irene, In een blauw mantelpak- i
je, prins Hugo, zUn vader en een
haar onbekende heer.
Wat deden zU in Rome?
Het antwoord kreeg zU de volgende
dag, toen bekend werd, dat de
prinses en haar verloofde op ge
heimzinnige wU*« bij de paus op
bezoek waren geweest.
De vier belangrijke passagiers, waar-
bU een Nederlandse prinses, reis
den toeristenklasse in het vlieg
tuig. Om niet op te vallen?
ZU zaten een paar banken achter de
Haagse. Niemand scheen te weten,
wie zij waren. De hoge passagiers
werden niet met meer onderschei
ding behandeld dan elke andere
passagier in de goedkope klasse in
dit lUnvliegtuig.
De stemming jegens Prins
Hugo is er door de jongste ge
beurtenissen bij vele Nederlan
ders niet beter op geworden.
Daarvan getuigde ook dit
spandoek, dat gisteren uit een
auto werd gestoken voor Paleis
Soestdijk. Politiemannen scho
ten toe om het te verwijderen.
ten vanmorgen nog steeds niet offi
cieel op de hoogte waren gesteld.
Hun reactie op de berichten uit
Nederland varieerde dan ook van
verbazing tot teleurstelling. President
Lopez Mateos, de gastheer van de
koninklUke familie tijdens het
staatsbezoek, onthield zich echter
van elk commentaar.
De Mexicaanse dagbladen hebben
het bericht, dat Prinses Irene niet
meekomt, groot gebracht, maar ver
der geen commentaar geleverd. Ook
in privé-relaties toont men zich zeer
gereserveerd en vindt men de aan
gelegenheid kennelUk al pUiüUk ge
noeg. Dit geldt temeer, waar het de
Prinses betreft, die in Mexico zoveel
weken gastvrijheid genoot in de pre
sidentiële familie. Er heeft steeds
veel belangstelling bestaan voor de
Prinses, vooral sinds haar overgang
naar de Rooms-Katholieke Kerk en
haar verloving.
Uiteraard wordt er in de Mexi
caanse hoofdstad rekening mee ge
houden. dat veranderingen in het
programma plaatshebben, omdat
sommige onderdelen aangepast zul
len moeten worden aan het gewij
zigde gezelschap. Men vraagt zich
\oorts af of de aangekondigde va
kantie van het koninklUke gezin van
drie dagen in de badplaats Acapulco
nog wel door zal gaan. De mogelUk-
heid bestaat, dat de vorsteUjke be
zoekers er de voorkeur aan zullen
geven onmlddellUk na het officiële
programma huiswaarts te keren.
Hugo Een politieman sprong toe en
scheurde het spandoek weg, waarop
prompt, een tweede doek met een
zelfde opschrift te voorschUn kwam.
De bestuurder werd gedwongen te
stoppen en werd overgebracht naar
het wachtlokaal van de marechaus
see. Daar werd hU later vrijgelaten.
De onbekend gebleven man zei: „Ik
denk. dat ik de gevoelens van heel
Nederland heb vertolkt
Om half tien reden vier wagens
het paleishek uit. In een van de
auto's zaten Prins Xavier en Prins
Hugo.
Een recherchewagen van het pa
leis begeleidde de stoet naar Schip
hol. Prinses Irene, eenzaam achter
gebleven op SoestdUk. wuifde haar
verloofde en haar as. schoonvader
uit.
De Nederlandse pers heeft, evenals
die in het buitenland, veel aandacht
geschonken aan het gedrag van
Prinses Irene en de verhoudingen in
het koninklUke gezin.
Het Algemeen Handelsblad «lib.)
gaat het vooral „ai is het duidelUk.
dat Prinses Irene met haar nieuwste
beslissing om niet mee te gaan naar
Mexico haar ouders veel verdriet
doet" om de politieke complicaties,
„welke ontstaan uit de hardnekkig
heid. waarmee de a.s. echtgenoot van
de Prinses zUn eigen doeleinden na
jaagt". Thans is immers gebleken,
„dat Prinses Irene eenvoudig in de
Carlistische beweging zal worden in
geschakeld. Noch van de gevoelens
van zUn as. schoonfamilie, noch van
enig Nederlands belang heeft Don
Carlc* zich een zier aangetrokken".
De (r.-k.) Volkskrant schrijft ojn.:
„Don Carlos had Prinses Irene ervan
moeten overtuigen, dat hU de Car
listische belangen in dit geval graag
en vanzelfsprekend naar de achter
grond wilde schuiven om op die ma
nier een toch ook voor zUn verloofde
uiterst pUnlUke situatie te voorko
men. Een dergelUk offer zou voor ons
gevoel een hoopvol teken van een ge
lukkig huwelUk zUn geweest". WU
moeten echter, aldus het blad. in de
ze breuk berusten. „De wegen van
Nederland en Prinses Irene gaan nu
definitief uiteen. WU hadden het
graag anders gezien, maar dit is on
vermijdelijk. Al zyn wU verdrietig en
teleurgesteld dat het zo moest gaan,
toch ogen wU Prinses Irene nog met
genegenheid na. Ook voor deze jonge
vrouw moet het allemaal heel moei-
Ujk en zwaar zUn geweest".
De Telegraaf (onafh.) spreekt van
„een ongelukkig sluitstuk van een
zaak met moeilUke en pUnlUke kan
ten. De gang van zaken maakt het
helaas duidelUk. dat Prinses Irene
niet de discipline en het verantwoor
delijkheidsgevoel heeft kunnen op
brengen welke van een Prinses van
Oranje verwacht kunnen worden".
Het Vrije Volk (soc.) gebruikt een
variatie op een bekend spreekwoord
en zegt „eind slecht, al slecht". „Ook
de aankondiging van de plaats waar
het huwelyk zal worden voltrokken,
is de Koningin en de Prins door hun
dochter uit de handen genomen.
StUlvol is dat niet". En verder: „De
Prinses heeft met haar besluit de wil
van haar toekomstige echtgenoot ab
solute voorrang te geven boven de
verplichtingen die zij tegenover haar
ouders heeft, de band met Nederland
doorgesneden. Het moge haar goed
gaan. BU onze goede wensen is inbe
grepen de wens. dat zy en haar man
hun leven mogen wijden aan ernsti
ger zaken dan het najagen van de
troon van Spanje. Want wie zo graag
koning wil zUn Is voor die taak waar-
schUnJJjk in hoge mate ongeschikt.
Ook In Spanje rijn de middeleeuwen
voorbU".
Trouw prot chr.) stelt vast, dat de
deelneming van Prinses Irene, nu
reeds, „aan een In Nederland en in
alle democratische landen onaan--
trckkelUke beweging, gepaard aan
het op het laatste nippertje botweg
weigeren om met haar ouders mee te
gaan op 'n zorgvuldig gepland staat-
slebeaoek aan Mexico, de Koningin
en de Prins in een buitengewoon on
aangename positie brengt". BHJkbaar,
aldus Trouw, heeft de prins van
Bourbon Parma in dezen op ri)n
verloofde geen invloed ten goede uit
geoefend. Integendeel, wat zU deed
was zUn uitdrukkeUJke wens. Het is
maar goed dat zU nu in het buiten
land trouwen en zich daar blUvend
vestigen. Want dit verloofde paar zal
na al het gebeurde in Nederland wei
nig sympathie meer ontvangen".
De Tijd-Maasbode <r.-k.1 ziet de
oorzaak van de staatkundige moei-
Ujkheden vooral in de eigenzinnig
heid, waarmee het verloofde paar
reeds voor het huwelyk zUn Spaanse
chimères «hersenschimmen! najaagt,
nog voordat het de moeite heeft ge
nomen zich een Spaans paspoort te
verschaffen". Het blad wUst erop, dat
de Prinses zich niet kan distanciëren
van haar positie van Nederlandse
Prinses, ook al meent zij waarschUn-
lUk oprecht dat zU dit door haar be
sluit heeft gedaan. „Grondwettelyk
is zU tweede troonopvolgster totdat
zij is gehuwd. Van deze positie kan
zU geen afstand doen en ook de rege
ring kan haar daarvan niet ontslaan.
Communique's of geen communi
qué's: als rij ongehuwd in Spanje
rondloopt, met een Caiiistenbaret op
het hoofd en het noodlot zou haar
plotseling roepen tot de Nederlandse
troon, dan is zU grondwettelüke onze
(Carlistische) koningin. Een krank
zinnige posiitie!"
Het Algemeen Dagblad (neutr.)
vat zUn mening als volgt samen:
„De Prinses is kennelijk geheel in
de ban geraakt van de loze hersen
schimmen, die haar verloofde na-
Jaagt, Pit, durf, volstrekte recht-
lUnigheid mag men haar daarbU
niet ontzeggen, zU heeft daarbU
echter verzaakt aan haar plicht als
Prinses van Oranje. ZU is nog niet
getrouwd, tot haar huwelUk is zU
tweede in lUn voor de opvolging op
de troon der Nederlanden. Het be
zoek aan Mexico is een officieel
staatsbezoek. Ook Prinses Irene be
hoorde in Mexico Nederland te re
presenteren. dat was haar taak. ZU
heeft zich daaraan onttrokken op
een ogenblik waarop dit in wezen
niet meer mogelUk was".*
Het Parool onafh. soc.) zegt, dat
slechts bevestigd is wat wU al wis
ten: Prinses Irene is in feite uit ons
midden vertrokken. „Haar hart en
haar belangen of althans belang
stelling, liggen buiten de sfeer van
het Nederlandse volk en buiten de
sfeer van het koninklUk gezin bU een
antiquarische beweging waarvoor in
ons land vrtjwel geen sympathie be
staat. De kleine feiten, die dat ten
overvloede nog eens demonstreren,
zUn eerder symptomatisch dan ken
merkend voor een nieuwe ontwikke
ling en eerder wat operette-achtig
dan dramatisch".
„Het is bUna navrant", zegt de
flib.Nieuwe Rott. Courant, „dat
Prinses Irene op de eerste zondag in
mei juist in de Ujd dat Nederland
zUn bevrijding herdenkt, met haar
verloofde een grote CarlistenbUeen-
komst. gaat bUwonen.
Het werpt een fel licht op
de afstand die zich tussen de Prin
ses en Nederland aan het vormen is.
Het is op z'n minst om wrevelig van
te worden als men ziet hoe Don Car
los dwars door de belangen van Ne
derlands koninklUk huis heen mar
cheert. Is dat koninklUk voor een
man met koninklUke pretenties?
Het Nederlandse volk moet als
één man achter zUn Koningin staan,
zeker nu een vreemdeling met een
hoofd vol buitenlandse politieke in
triges. door zUn optreden de Konin
gin en haar familie op een verbU»-
Na een mysterieuze autorit in
de omgeving van Paleis Soesf-
dijk en een kort bezoek aan
Drakesteyn keerde Prinses Ire
ne gistermiddag, terwijl het
vliegtuig met haar ouders en
oudste zuster naar de Nieuwe
Wereld vloog, eenzaam in Pa
leis Soestdijk terug.
terende manier bejegent. Leve de
Koningin!"
De Engelse bladen hebben via hun
correspondenten in ons land merk
waardige bijzonderheden over de
huidige ontwikkeling vernomen. Vol
gens de speciale correspondent van
de Daily Telegraph zou ook de eis
van Don Carlos voor een bruidsschat
van 100 miljoen gulden een element
in de nieuwe crisis vormen. Konin
gin Juliana zou premier MarUnen
hebben medegedeeld, dat. er geen
sprake van is. dat de politieke acti
viteiten van haar dochter zou goed
keuren en zy zou de verzekering
hebben gegeven, dat zU zich uitslui
tend naar de premier en het kabinet
zou richten. Prinses Irene en haar
verloofde zouden zich, aldus het
Engelse blad, hebben geërgerd aan
het onderzoek dat de Nederlandse
regering heeft ingesteld naar de na
tionaliteit van de Prins. De rege
ring van haar kant zou haar be
zorgdheid hebben geuit, dat Konin
gin Juliana en Prinses Beatrix tegen
liet herhaaldeUjk in het verleden
gegeven advies in hetzelfde vliegtuig
naar Mexico zUn gereisd.
De Daily Mail meldde uit Amster
dam. dat' Prins Hugo in zUn auto
stapte om naar het vliegveld te
rUden en toen op de vraag van een
journalist: „Zult u in Spanje trou
wen?" met een glimlach zacht ant
woordde: „Ja".
De stakende Belgische artsen hebben gisteren gedreigd de
..wachtdiensten" stop te zetten, indien hun twee gearresteerde col
lega's niet worden vrijgelaten. De twee artsen werden maandag
aangehouden. Zij worden er van beschuldigd geen hulp te hebben
verleend aan een persoon in levensgevaar, een misdrijf volgens de
Belgische wetgeving. Een baby van anderhalf jaar zou zijn over
leden. doordat de twee tot de „wachtdienst" in Herentals behoren
de artsen pas na twaalf uur gevolg gaven aan een oproep voor
medische hulp.
Op een persconferentie in Brussel
verklaarden woordvoerders van de
nationale federatie van geneesheren
zich solidair met hun twee collega's.
ZU herhaalden, dat de „wachtdienst"
perfect functioneerde en zeiden de
aanhouding te betreuren, waarvoor
„geen voldoende redenen" aanwezig
zouden zUn. ZU eisten de „onmiddel-
lUke vrijlating" van de twee genees
heren. Indien dit verzoek niet wordt
ingewilligd, „zal de regering kunnen
worden verzocht de wachtdiensten
zelf te organiseren", aldus de woord
voerders. ZU voegden hier aan toe
een „bevel tot opvordering" door de
regering te zullen weigeren.
„De aanhouding heeft het genees-
herenkorps zo verontwaardigd, dat
er artsen zUn, die een totale staking
eisen om ertegen to protesteren", al
dus de woordvoerders.
Op de persconferentie werden de
bezwaren van de 'artsen tegen de
bepalingen van de nieuwe ziekte- en
invaliditeitswet uiteengezet, „WU wil
len ons beroep in vrUheid en onaf-
hankelUkheid uitoefenen. De artsen
wensen het geheim van de ver-
trouwelUke mededelingen van hun
patiënten te bewaren. ZU kunnen
niet aanvaarden, dat zU niet vrU zUn
in de keuze van behandeling. ZU
kunnen evenmin strafmaatregelen
aanvaarden, anders dan die welke
door de rechter of de orde van ge
neesheren worden opgelegd. Iedere
zieke moet de arts van zUn keuze
kunnen raadplegen. Geen enkele van
deze en andere punten worden door
de nieuwe ziekte- en invaliditeitswet
gegarandeerd", aldus werd verklaard.
Belgische regeringskringen rea
geerden gisteravond onmiddellijk op
de els van de stakende geneesheren
tot vrijlating van hun twee collega's.
„Een bewUs van gemis aan kennis
van de werking der Belgische instel
lingen en de scheiding der machten",
zo werd de els van de stakers hier
genoemd.
De Belgische minister van Binnen
landse Zaken. Gilson. sprak gister
avond van een „gevaarlUke toestand"
die in sommige ziekenhuizen in Brus
sel is ontstaan doordat de artsen
weigeren patiënten in particuliere
klinieken te behandelen. HU kon
digde regeringsmaatregelen aan als
de toestand door de verdere grote
toevloed van patiënten zou vererge
ren.
Oproep
Inmiddels is op deze zevende dag
van de artsenstaking van verschil-
I lende zUden aangedrongen op een
i spoedige hervatting van de bespre
kingen tussen de artsen en de rege
ring. In vrijwel alle Belgische bladen
zUn daarover hoofdartikelen versche
nen. Een oproep tot verder overleg
werd ook door kardinaal Suenens
namens het Belgische episcopaat ge
daan.
In een communiqué, dat werd uit
gegeven na een conferentie van de
burgemeesters van Brussel en de
Brusselse randgemeenten wezen dezo
op het gevaar, dat bU het voortduren
van het conflict de noodmaatregelen
onvoldoende dreigen te worden als
gevolg van oververmoeidheid van het
ziekenhuispersoneel. De burgemees
ters vroegen een onmiddellUke her
vatting van het gesprek, „zonder één
uur te verliezen".
De Nederlandse Tweede-Kamerle
den Oele en Tans (beiden PvdA)
hebben de ministers van Buitenland
se Zaken en van Binnenlandse Za
ken schriftelUk vragen gesteld over
een demonstratie van in Valkenburg
verbluvende Belgische artsen.
ZU vragen de
bewindslieden of deze 't toelaatbaar
achten, dat „de gastvrijheid in ons
land wordt misbruikt voor het vesti
gen van een stakingscentrum in een
actie, die noodlottige consequenties
zal hebben voor de zieken in een na
burig en bevriend land". De beide
Kamerleden vragen de ministers
voorts of zU bereid zUn aan deze
„ontoelaatbare toestand" een einde
te maken.
TUdens een betoging tegen rassen,
ongelijkheid In Cleveland is gisteren
een der deelnemers, een blanke pre
dikant, onder een bulldozer terecht
gekomen eh dodelijk gewond. De man
overleed op weg naar het ziekenhuis.
De bulldozer stopte, omdat som
mige betogers ervoor waren gespron
gen. Toen het voertuig achteruit
reed, werd de predikant gegrepen.
Het slachtoffer was gehuwd en had
drie kinderen.
De betogers, ongeveer tweehon
derd in getal, protesteerden op een
terrein waar een school in aanbouw
is. ZU waren van mening, dat deze
school „bevorderlUk" was voor de
rassenscheiding. Ongeveer vUftig be.
togers werden gearresteerd. Na het
ongeluk trokken de demonstranten
weg. Het werk op de bouwplaats werd
stilgelegd.
