TIJDELIJK PRESIDENT IN BRAZILIË: MAZZILI „Warme ontvangst van minister Soebandrio" sempra Regering in Brussel deed laatste beroep op stakende artsen VEVE0 Goulart ontmoedigd vertrokken uit de hoofdstad Brasilia Katwijkse vrouw niet haar pleegkind naar SPANJE gevlucht KOUDEGOLF nadert einde WEERBERICHT Goulart leidt het verzet in Porto Alegre Bodemnivean I'Ü Alaska gewijzigd Turk gedood bij incident op Cyprus INDONESISCHE WOORDVOERDER: LUNS NAAR INDONESIË EN DAARNA BEZOEK VAN SOEKARNO? Hillman-Imp „JONGELEEN" ©uc/ Qffieuivs Opgericht 1 maart 1860 DONDERDAG 2 APRIL 1964 No. 31228 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 10.05 per kwartaal, f.3.35 per maand, f.0.78 per wees Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Witte Singel 1. Lelden - Giro no 5705S van het derde legerkorps te Porto Alegre gisteren zyn steun aan de regering-Goulart betuigde. Het officiële radiostation van het nieuwe bewind heeft gemeld, dat generaal Amaury Kruel is benoemd tot opperbevelhebber van de „demo cratische strydkrachten". Het riep ook een order aan het luchtmacht- personeel om, om paraat te blyven „in verband met ernstige ontwikke lingen in de laatste paar uur". President Goulart van Brazilië is vandaag opgevolgd door de voorzitter van het Congres, Ranieri Mazzili, die intussen reeds als waarnemend president is beëdigd. Mazzili verklaarde in een toe spraak, dat het in het gehele land rustig is. De beëdiging van Mazzili was een vervolg op het besluit van rijn voorganger zijn ontslag bij het Congres in te dienen. Goulart vertrok daarop uit Rio de Janeiro, waar militaire leiders begonnen rijn met de arrestaties van allen, die van communistische sympa thieën worden verdacht. Ook de leiders van ,,het algemene opper bevel der arbeiders", die hun volgelingen hadden gelast in staking te gaan om Goulart te steunen, zijn in hechtenis genomen. Hetzelf de geldt voor admiraal Candido Aragao, de links-gezinde bevel hebber van het Braziliaanse marinierskorps, die ervan beschuldigd wordt mariniers opdracht te hebben gegeven de gebouwen van ra diostations en dagbladen te betreden om de berichtgeving in voor Goulart gunstige zin te beinvloeden. Overlopen van eerste leger gaf doorslag Ex-president Goulart vertrok uit Rio de Janeiro nadat het eerste ie' ger naar de opstandelingen was over gelopen. Voorts maakten eenheden van de kustartillerie, die zich tegen de regering-Goulart hadden gericht, zich gistermiddag meester van het fort van Copacabana .dat de toe gang tot de baai van Guanabara be strijkt. De bezetting bood geen te genstand. In de straten van Copaca bana werd „de overwinning der de mocratie" op carnavalachtige wyze gevierd, terwijl velen ter kerke gin gen oiu God te danken „voor de red ding van Brazilië van het commu nisme". Intussen is Goulart, die na zijn vertrek uit Rio de Janeiro naar de nieuwe hoofdstad Brasilia was ge reisd, met onbekende bestemming vertrokken Hfj was vergezeld van een groot aantal sympathisanten. Volgens waarnemers zag hij er zeer terneergeslagen uit. De aanvan kelijke berichten, dat hij uit Brasilia de strijd zou voortzeten, zijn daar door dubieus geworden. Vannacht zou hij zich nog via een klandestièn ra- diosation, ergens in Rio Grande do Sul, tot het volk hebben gewend. In zijn boodschap gaf hij „agenten van internationale trusts" de schuld van het gebeurde. Hij zei. dat zijn voor uitstrevende maatregelen, „waardoor buitenlandse belangen werden be dreigd", tot de opstand hadden ge leid. Maar hij vertrouwde, dat „wij vroeg of laat het laatste woord zul len hebben". Belangstelling in Washington Onze correspondent in Washing ton telefoneerde vanochtend: Washington volgt met de grootste belangstelling het nieuws uit Bra- (Van onze weerkundige medewerker) April heeft de barre kou, die ónze paasdagen bedierf, nog enkele dagen geprolongeerd. Gisteren werden maxima van 3 tot 5 graden in ons land gemeten, zodat wij tot april 1917 en 1911 moe ten teruggaan om zulke lage maxima te vinden. Het record van De Bilt over honderd jaar is een maximum temperatuur van 2 graden op 5 april 1911 gemeten. Vooral in het noorden viel vanmorgen weer langdurig nat te sneeuw bij een temperatuur van 0 graden. Een depressie, die via zuid-Frank rijk naderbij komt heeft de zachte lucht al tot in Oostenrijk, zuid Duits land en midden-Frankrijk doen door dringen. Omstreeks zaterdag kan de ze zachtere lucht ook een einde ma ken aan deze voor de lente extreme koudegolf. De afgelopen week bracht in ons land 1 tot 4 uren zonneschijn, tegen normaal 35 uren. WEINIG VERANDERING Het KNMI verwacht van heden- tot morgenavond: Veel bewolking met plaatselijk enige neerslag en hier en daar mist. Matige, in het Wadden gebied af en toe vrij krachtige noord oostelijke wind. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt om 11.15 uur) 3 APRIL Zon op: 6.11 uur; onder: 19.17 uur. Maan op: 1.10 uur; onder: 9.17 uur. Hoogwater te Katwijk te 6.57 en 19.21 uur, laagwater te 2.36 en 14.56 uur. Dit nummer bestaat uit 18 pagina's zilië, dat als een sleutelmogendheid in Zuid-Amerika wordt beschouwd. Bovendien is er sprake van een re gelrecht Amerikanas financieel be lang, omdat er maar liefst een mil jard dollars werd geinvesteerd en de Braziliaanse staat een schuld aan de Verenigde Staten heeft van twee mil jard. Vandaar dat Washington de laatste tijd van de linkse denkbeel den van president Goulart met groeiende bezorgdheid kennis nam en vreesde voor een afglijden van Bra zilië in de richting van het Cubaans communisme, bovenal omdat Gou- larts macht gebaseerd was op uiterst linkse groeperingen in het leger. Tegen een machtsoverneming van bezadigder groepen, eventueel zelfs van meer rechtse lieden in Brazilië, hebben de Amerikaanse weinig be zwaren, zodat 'n revolutionair nieuw regime gemakkelijk Washingtons er kenning kan verkrijgen. Wellicht zullen de Amerikanen dan ook hun oude scheutigheid terugvinden, zodat weer meer dollarhulp wordt geboden. Goularts onparlementaire bewind plus zijn weigering een impopulair economisch hervormingsprogram uit te voeren, waren namelijk redenen voor het afremmen van de dollar- hulp. Mede ais gevolg daarvan ont stond een geweldige inflatie in Bra zilië, die In Washington werd becij ferd op 7 procent maandelijks. Dit heeft ertoe geleid dat men hier de toestand in Brazilië wel typeerde als een „dynamische chaos". Volgens een bericht van Reuter van hedenochtend, heeft Goulart zich van Brasilia naar Porto Alegre, de hoofdstad van de zuidelijkste staat van Brazilië, Rio Grande do Sul, be geven. Dit heeft zijn kabinetschef, Darcy Ribiero, meegedeeld. Intussen rukt, volgens Radio- Colonia (Uruguay), een grote een heid van het opstandige tweede legerkorps op naar Brasilia. Volgens dit radiostation heeft gouverneur Barros van Sao Paulo verklaard, dat duizend personen, die als communis ten zijn gearresteerd en nu in de ge vangenis zitten, zullen worden te rechtgesteld als Goulart-gezinde troepen represaillemaatregelen ne men tegen de rebellen. Radio-Colonia meldde voorts, dat Goulart voor geheel Brazilië de staat van beleg heeft afgekondigd. Braziliaanse functionarissen in de federale hoofdstad achten het moge. gelijk, dat Goulart thans bezig is met het organiseren van het verzet in het zuiden, waar de bevelhebber Langs de kust van het vorige week door een aardbeving getroffen Alas ka komen sindsdien ongewone water hoogten voor. Vissers van het eiland Kodiak zeggen, dat bij vloed het wa ter geregeld tweeeneenhalve meter hoger komt dan voor de aardbeving. Men ziet daarin een aanwijzing dat het eiland meer dan twee meter ge zakt is. Het tegenovergestelde schijnt het geval te zijn aan de kust van Alas ka. Bij Valdez, ten oosten van An chorage, reikt het water ongeveer vier meter lager dan vroeger, zodat men gelooft dat de kust een aantal meters hoger ligt dan voorheen. Geo logen in Anchorage zijn van me ning dat de bodem daar 68 centi meter gezakt is. Koningin Juliana en Prins Bernhard zijn gisteren aanwezig geweest bij een diner in Amster- 150-jarig bestaan van de Neder- landsche Bank. De Koningin in gesprek met de president van de dam ter gelegenheid van het I bank, dr. M. W. Holtrop. Op Cyprus heeft zich gisteren het eerste bloedige incident voorgedaan sedert de V.N.-macht op het eiland in actie kwam. Griekse Cyprioten be schoten nabü Selemani in het noordwesten van Cyprus enige be woners van Turkse afkomst die op het veld werkten. Een Turk werd gedood en twee gewond. Deze mede deling is afkomstig van het hoofd kwartier der V.N. in Nicosia. Premier Inönü van Turkijë heeft aan president Makarios laten weten, dat er geen sprake van kan zijn, dat de Turkse troepen op Cyprus zich in hun kampement terugtrekken zo lang de orde op het eiland niet is hersteld. De Turkse troepen zullen de stellingen, die zij na de bloedige gebeurtenissen van 21 december vo rig jaar betrokken, blijven bezetten, aldus de Turkse premier. (Van onze Brusselse correspondent) De Belgische regering heeft gisteravond een .laatste beroep' gedaan op de artsen om zich niet aan hun plichten te onttrek ken. De oproep werd gedaan in een communiqué, dat na afloop van een speciale kabinetsverga dering in Brussel werd gepubli ceerd. Deze bijzondere minister raad was één van de vele bijeen- Een bijna 7-jarig meisje uit Katwijk aan Zee is de inzet van een lugubere partij touwtrekken tussen de Haagse voogdijvereni ging ,,Pro Minore" en de pleeg ouders van het kind, het echt paar Bartelings. De pleegmoeder is met het kind naar Zuid-Span- je gevlucht, de pleegvader heeft van de voogdijvereniging een brief gekregen, waarin staat, dat het kind nog dit weekeinde in het kindertehuis van de ver eniging moet zijn. Het meisje heet Frederique Holst en is een kind van een ongehuwde moeder. Als baby van vier maanden werd zij door deze moeder voor enige tijd ondergebracht bij het Katwijkse „De ontvangst van minister Soebandrio en zijn gezelschap in Nederland is verrassend warm geweest, zij heeft de ver wachtingen verre overtroffen". Dit verklaarde gisteren een woordvoerder van de Indonesi sche minister van Buitenlandse Zaken. Dr. Soebandrio zet er vaart achter. Gisteren heeft hij al be leefdheidsbezoeken afgelegd aan minister-president Marijnen, zijn ambtgenoot, minister Luns en de voorzitters van de Tweede en Eerste Kamer. Vanochtend voerde hy besprekin gen op het ministerie van Buiten landse Zaken met minister Luns. Vermoedelijk zyn technisch-econo- mische en culturele onderwerpen be handeld. Het is ook waarschijnlijk dat van gedachten is gewisseld over een tegenbezoek van minister Luns aan Indonesië, waarna Nederland mogelijk een staatsbezoek van pre sident Soekarno wacht. De onderhandelingen zullen wel de gehele dag in beslag nemen. Van avond al zal een gezamenlijk com muniqué worden uitgegeven, zo is de bedoeling. „Ik lioop het" In vlot Nederlands zei dr. Soe bandrio gistermiddag terstond na zijn aankomst op Schiphol, dat hij geen moeilijkheden voor de bespre kingen met minister Luns verwacht te. „Want de basis hebben wij daar voor immers reeds in New York ge legd". Op een vraag of een bezoek van minister Luns aan Indonesië te ver wachten is, antwoordde hij: „Ik hoop dat zo spoedig mogelijk een be zoek van minister Luns zal volgen". Op de vraag of Soekarno naar Ne derland zal komen, zei hij: „Dat plan is nog altijd in de lucht, maar ik geloof dat we dit nu juist eens kunnen bespreken. Persoonlijk geloof ik, dat het beter is, dat de president nog even wacht tot het pu bliek in Nederland rijp is voor een ontvangst". Minister Luns gaf te kennen het hiermee volledig eens te zijn. Normaal Mr. Luns geloofde dat de komst van dr. Soebandrio om twee redenen nuttig is: „Ten eerste zal het een psychologische werking hebben, doordat de aanwezigheid van minis ter Soebandrio bewijst, dat onze ver houdingen weer normaal zijn en ten tweede omdat wij thans gelegenheid krijgen diverse problemen samen door te nemen". Op Schiphol stonden vele Ambo nezen en Indonesiërs met roodwitte vlaggetjes minister Soebandrio toe te wuiven. Bij het vertrek moest de In donesische minister zich met zijn wagen langzaam door een dichte haag belangstellenden wringen. De aankomst verliep zonder ongeregeld heden. Diner Nadat dr. Soebandrio 's middags in hoog tempo enige beleefdheidsbe zoeken had afgelegd, heeft hij met zijn echtgenote 's avonds in Scheve- ningen aangezeten aan een diner, dat door minister Luns was aange boden. Hierbij waren ook aanwezig de overige Indonesische gasten, on der wie de tweede plaatsvervangen de minister van Buitenlandse Zaken, Opnieuw onrust in Californië In de Californische plaats Saint Augustine is gisteren een zestigtal jeugdige gekleurden gearresteerd toen zij een betoging tegen de ras- ongelijkheid wilden houden. In de stadsgevangenis bevinden zich, als gevolg van de relletjes van de afgelo pen dagen, meer dan honderd perso nen. De 72-jarige mevr. Malcolm Peabody, moeder van de gouverneur van de staat Massuchusetts, bevindt zich onder de arrestanten, omdat zij dinsdag in gezelschap van vijf neger vrouwen een restaurant was binnen gegaan dat alleen toegankelijk voor blanken is. Mevr. Peabody weigerde dinsdag ochtend het ontbjt te gebruiken. Volgens de jongste berichten heeft zij besloten geen borgtocht te beta len, en in afwachting van haar be rechting wegens overtreding van de staatswet op de rassenscheiding, in de gevangenis te blijven. dr. Soedjarwo Tjondronegoro en de Nederlandse ministers Andriessen, Veldkamp, Bot en mevrouw Schou- wenaar-Franssen en de voorzitters van de Tweede en Eerste Kamer. Morgenochtend om elf uur worden dr. Soebandrio en zijn echtgenote ontvangen door Koningin Juliana in Paleis Soestdyk. De Indonesische minister van Buitenlandse Zaken, dr. Soe bandrio en zijn Nederlandse col lega minister Luns tijdens de persconferentie op Schiphol. gezin. Met instemming van de echte moeder ging mevrouw Bartelings kort daarop met het kind op vakantie naar Spanje, waar het echtpaar veel familieleden heeft. Bij terugkeer bleek de echte moeder spoorloos te zijn en tot dusverre is nog geen teken van leven van haar gehoord. Tijdens het verblijf in Spanje werd de voogdij over het meisje toegewezen aan de vereniging „Pro Minore". Begin 1961 kwamen in Katwijk drie dames van „Pro Minore" bij de familie Bartelings met de mededeling dat de vereniging het kind terug wilde hebben. Daarop verliepen enige maanden. Toen het meisje vier jaar was, dach ten de ouders dat de voogdij vereni ging hen als pleegouders erkend had. Zij kregen namelijk iedere maand honderd gulden van de voogdijvereni ging. Maar dit jaar begonnen de reacties van de voogdij vereniging opnieuw. Zy stelde eis op eis, dusdanig dat me vrouw Bartelings het meisje en nog drie van haar kinderen vier weken geleden meenam naar een huurhuis in Zuid-Spanje. De pleegvader, de 42-jarige heer O. B. Bartelings, sergeant-vliegtuig- telegrafist by de Marine-Luchtvaart dienst, kreeg via de commandant zeemacht van zijn squadroncom mandant het verzoek zyn pleegdoch ter uit Spanje op te halen De vereni ging „Pro Minore" zou de kosten van de vliegreis voor haar rekening nemen. Maar de heer Bartelings is nu naar de Antillen vertrokken. De naaste buurvrouw van mevr. Bartelings, mevrouw Van Duyven- voorde, verdiept zich met de andere buren in het „waarom" van de stap pen van de voogdij vereniging. „Het is waanzinnig te stellen, dat het kind niet goed opgevoed zou worden. Het ontbreekt het aan niets". En dan vervolgt ze: „wy kennen het gezin al twaalf jaar, wy kennen het meisje ook, een alleraardigdst typetje, dat door iedereen geaccepteerd wordt. De pleegmoeder doet er alles voor, meer misschien nog dan voor haar eigen kinderen en de pleegvader heeft eens gezegd, dat hy het kind nooit uit handen zal geven". komsten en vergaderingen, dia gisteren op de eerste dag van da staking der Belgische geneeshe ren werden gehouden. Over de omvang der staking waren gisteravond nog geen volledige gege vens beschikbaar. De centrale orga nisatie van de Belgische dokters -- de Federatie van syndicale kamers schatte gistermiddag, dat tussen de 90 en 96 procent van de onge veer 1.000 praktiserende artsen aan dc stakingsoproep gevolg had gege ven .De minister van Sociale Zaken, Leburton, verklaarde echter, dat in verscheidene streken van België „weinig" geestdrift onder de artsen bestond om de wachtwoorden op to volgen. In de laan, waar uw Brusselse correspondent woont, zyn vier art sen gevestigd. By één van hen hing onder het naambordje een stuk pa pier waarop in het Frans stond ge schreven: de dokter heeft geen spreekuur vanwege de staking. De tweede had zyn huis gesloten, alle rolluiken waren naar beneden gela ten. Toen we hem opbelden zei hy dat hy staakte en dat hy voor ern stige gevallen wel zou komen. By de derde hebben wy aangebeld en wer den we niet open gedaan en de vier de zei dat hy niets voelde voor de staking maar dat hy vanwege de solidariteit met zyn collega's offici eel geen spreekuur hield, doch wel de patiënten, die hem daarom ver zochten, thuis behandelde. Ik begin nog maar pas, zei hy, en ik kan me financieel geen staking veroor loven. Dat was één steekproef, die echter wel zo ongeveer het algeme ne beeld zal geven. In elk geval gaat het nu in het conflict tussen enerzyds de regering, de ziekenfondsen en wat men hier noemt de sociale partners <de ver tegenwoordigers van vakbonden en werkgeversorganisaties) en ander- zyds de geneesheren hard tegen hard. Wel is het zo, dat waarschyn- ïyk geen ernstige zieke zonder ge neeskundige hulp zal behoeven te zyn. In alle gemeenten zijn de zie kenhuizen gewoon in bedryf en er zyn noordorganisaties om de zie ken daarheen te vervoeren of ze thuis door een dokter te laten be zoeken. Demonstraties Het felst werd gisteren op de art senstaking gereageerd door de vak bonden. Na een spoedvergadering werden massa-demonstraties tegen de „rampzalige" staking aangekon digd. Een eerste demonstratie had gis terenochtend al plaats door een 2.000 arbeiders uit de ijzer- en staal fabrieken in de omgeving van Char- leroL De betoging verliep zonder in cidenten. Aangekondigd werd, dat de manifestaties de komende dagen zullen worden herhaald .De vakbon den in Luik hebben gezamenlijk een „Comité van openbaar welzijn" op gericht als waarschuwing tegen die artsen, die zich aan „plichtsverzuim" schuldig maken. De artsenorganisatie heeft laten weten, dat de artsen hun activitei ten volledig zullen stopzetten, indien gewelddaden tegen hen of hun be zittingen zouden worden gepleegd. In dat geval zouden alleen de allerdrin gendste gevallen onder bescherming van de politie nog worden verzorgd. InmiddeLs heeft de Belgische rege ring het standpunt ingenomen, dat zy het overleg met de artsen over de nieuwe ziekte- en invaliditeitswet wel wil voortzetten, op voorwaarde echter dat de staking wordt opgehe ven. Dat er weinig hoop hierop be staat bleek gisteravond uit een ver klaring van minister Vermeylen, die zei „niet te kunnen inzien waarom de artsen vandaag besprekingen zouden willen hervatten, die zy gis teren zelf hebben afgebroken". Verkoop en service AUTOMOBIELBEDRIJF ST.-JACOBSGRACHT 10—16 LEIDEN - TELEF. 21560 verf van SCHIEDAM f Uit het Leidsch Dagblad van m 1 April 1864; I Z.M. heeft bewilliging ver- f lee tot oprigting der naam- J looze vennootschap „de Ne- f J derlandsche Bank", te vesti- f gen te Amsterdam. f

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1964 | | pagina 1