Bonn-bang voor boeren-
tegen het plan-Mansliolt
Marine-Tracker terug,
Theo van Eijck niet
Fatale invloed van
verkiezingscampagne
op Europa's eenheid
Expeditie in Peru
bevrijd uit handen
van wilde indianen
Vlucht (naar Egypte)
was goed voorbereid
(9tic/ §ffieuws
Lentedag met
voorjaarslucht
WEERBERICHT
Vele doden
op Cyprus
LANCERING
MISLUKT
Huurverhoging
volgende week
in Stichting
Gisteren op Valkenburg
SALINGER
VERTREKT
EEMCO N.V.
Nationalisatie
in Birma
Automatisch
wassen
- ZWART -
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 20 MAART 1964
No. 31217
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
goofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f.3.35 per maand, f.0.78 per wees
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 67055
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse regering zal het plan van onze landgenoot, dr.
S. L. Mansholt, vice-voorzitter van de E.E.G. (Europese Econo
mische Gemeenschap), om de graanprijzen op 1 juli a.s. gelijk te
maken, in de vergadering van 15 april in Brussel van de hand
wijzen. Di nivellering zou de Duitse boerenstand namelijk een
prijsverlaging van 15 procent gaan kosten. Nu de verkiezings
campagne voor 1965 in feite al begonnen is, durft geen enkele
partij zich de woede op de hals te halen van de boeren, die sterker
in aantal dan in het toepassen van moderne landbouwmethoden
lijn Bondskanselier Erhard deed gisteren van dit besluit
mededeling in de Bondsdag (Tweede Kamer). Hij voegde eraan
toe, de EEG-partners ook geen verlaging te kunnen toezeggen
wanneer het economisch jaar 1964/'65 zal zijn afgelopen. Ander-
eijds wilde hij zich ook niet vastleggen op de eis van de landbouw
deskundigen van de partijen, die de graanprijsverlaging pas in
1970 willen laten ingaan.
Bondsregering stelt het verlies op ten
minste 900 miljoen. Een verlaging
van de Duitse graanprijzen aan de
hand van het plan-Mansholt zou
noch de agrarische vraagstukken in
West-Duitsland, noch die in de EEG
en evenmin de vraagstukken inzake
de politiek voor de handel met derde
Rijkste land
weigert offer
Erhard heeft nog zijn best gedaan
de schade te beperken. Hjj heeft ge
tracht de landbouwdeskundigen van
de partijen ervan te overtuigen, dat
hü, om bij de onderhandelingen in
Brussel zoveel mogelijk de vrije hand
te hebben, zich niet wilde vastleggen.
Hy kon slechts beloven een voor
Duitsland zo gunstig mogelijke rege
ling uit het vuur te slepen. Maar het
hielp niet: over hun schouders naar
de plattelandskiezers starend, eisten
de partijpolitici een debat, dat een
spaak in het wiel dreigt te steken van
een dringend noodzakelijke oplossing
in de Europese landbouwpolitiek. Zo
heeft het rijkste land van de EEG
na het carnavalsnummer met de Ne
derlandse eieren! opnieuw gewei-
Ei een offer te brengen op het al-
r van de Europese eenwording, die
hier in Bonn wel naar de geest, maar
meestal niet via de portemonnee
wordt beleden
De Duitse minister van Landbouw,
1. Schwarz, verklaarde in de Bonds
dag, dat de regering in Brussel po
gingen zal doen om, vóór een aan
passing van de graanprijs, ook de
;osten van de landbouw in de zes
EEG-landen geharmoniseerd te krij
gen. Hij was van mening, dat het
verlies aan inkomsten voor de Duitse
boeren in het plan-Mansholt veel te
laag is berekend. Het plan spreekt
Tan een jaarlijks verlies aan inkom
sten van 560 miljoen mark, maar de
(Van onze
weerkundige medewerker)
Juist op de dag, dat officiéél de
lente begint (hedenmiddag om
tien minuten over drie) is het in
het hele land ook inderdaad lente
geworden na een extreem lange
mart koudegolf. In Brabant was
het vanmorgen al negen graden
tegen in Groningen nog slechts
twee graden.
Na een droogteperiode piet in
ie laatste vier roeken totaal twee
tot acht millimeter regen is er
vinmorgen in het grootste deel
tan Nederland iets meer dan tien
millimeter regen gemeten, een
hoeveelheid, die na 20 november
in ie meeste provincies in één et-
mal niet meer was gevallen.
Nieuwe depressies met regen
tollen het weekeinde onbestendig
houden, maar de temperatuur zal
tot 10 a 12 graden of nog iets ho
ler stijgen. Ook de kievit, die op
lichter weer wacht, zal in de ko
mende week haar eerste ei kwijt
hnnen.
ZUIDELIJKE WIND
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond: half tot zwaar be
volkt met hier en daar wat regen.
Plaatselijk mist, voornamelijk in de
kustgebieden. Zwakke tot matige
find tussen zuidoost en zuidwest.
Weinig verandering in tempera
tuur.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
21 MAART
Zon op: 6.41 uur; onder: 18.55 uur.
Maan op: 11.08 uur; onder: 3.12 u.
Hoogwater te Katwijk te 8.37 en
21.21 uur; laagwater te 4.02 en
1638 uur.
Dit blad bestaat uit 28 pagina's
In drie Turks-Cyprische dorpen is
gisteren weer strijd geleverd. Een j
hevig vuurgevecht van vier uur woed-
de in Ghaziveran, waar zes Cyprio
ten sneuvelden. Vannacht was het er
rustig. Turkije heeft gedreigd „ge
wapenderhand" op het eiland te zul
len ingrjjpen, als het VN-leger er
niet spoedig in slaagt de vrede te be
waren.
Vjjf Turks-Cyprioten werden ge
dood en drie gewond bij de gevech
ten in Ghaziveran, 65 km ten westen
van Nicosia. Onder de Grieks-Cy
prioten vielen één dode en vier ge
wonden. In Kalochorio verloor een
Grieks- Cyprioot het leven. Aldus
een Brits zegsman. Ook in het dorp
Temblos, in het Kyrenia-gebergte
ten noorden van Nicosia, is gevoch
ten.
De gevechten van gisteren vorm
den het ergste incident op Cyprus
sinds tien dagen.
De Amerikaanse kunstmaan, die
gisteren werd gelanceerd en die ge
volgd zou worden met behulp van
een „laser-straal", is niet in de be
oogde baan om de aarde gekomen.
De motor van de derde trap van de
Delta-raket heeft slechts 22 seconden
gewerkt in plaats van de 40 die nodig
waren om de kunstmaan de vereiste
snelheid te geven.- De kunstmaan viel
daarna terug in de dampkring, waar
zij verbrandde.
De Delta-raket werd in mei 1960
voor het eerst voor een lancering ge
bruikt. Die poging liep op een mis
lukking uit, maar sindsdien waren
22 lanceringen met behulp van Del
ta-raketten uitstekend geslaagd.
landen, tot oplossing brengen. Het
bestaan van talrijke familiebedrijven
wordt er veeleer door ln gevaar ge
bracht.
Tot zover onze correspondent in
Bonn.
Lelijke streep
Onze Brusselse correspondent tele
foneerde hedenochtend:
De Duitse afwijzing van de ge
meenschappelijke graanprijs is toch
nog onverwacht gekomen. Het aan
vankelijke optimisme was weliswaar
steeds meer geslonken, maar dr.
Mansholt was aan het begin van deze
maand nog zo vol verwachting, dat
hij in de week van Pasen een defi
nitieve beslissing in positieve zin
meende te kunnen verwachten.
Nederland en België stonden posi
tief tegenover het plan, al wilden
beide nadere inlichtingen over de
tailkwesties. Frankrijk en Luxemburg
hebben begin maart meer voorbe
houd gemaakt, doch zy waren er niet
uitgesproken tegen. De Franse mi
nister Pisani verklaarde, dat zijn
land akkoord ging met het inwer
kingtreden van een uniforme graan
prijs vóór 1970. De beslissing daartoe
zou, volgens Frankrijk, vóór 15 april
aanstaande genomen moeten worden.
Italië, dat zit met de moeilijkheid van
de relatief lage prijzen van voeder-
graan. zou de verwezenlijking van
het plan nog wel uitstellen.
Het Duitse besluit heeft wel een
lelijke streep door de rekening van
de Europese Commissie gehaald. Te
meer, waar de E.E.G. aan de voor
avond staat van het deelnemen aan
twee handelsconferenties te Genève,
die van de Verenigde Naties en die
over de Kennedy-ronde. Vooral op
laastgenoemde conferentie zal het
ontbreken van een gemeenschappe
lijke graanprijs een ongunstige in
vloed hebben op de onderhandelin
gen.
De Stichting van de Arbeid komt
volgende week woensdag bijeen om
het advies op te stellen, dat de rege
ring heeft gevraagd over de wijze,
waarop de huurverhoging per 1 juli
moet worden gecompenseerd in de
loonsfeer. Waarschijnlijk zal het
advies uitdraaien op een looncom-
pensatie van 1 tot 1,5 procent.
De werkgevers in de Stichting zou
den willen volstaan met een loon-
compensatie van 1 procent, met een
minimum van f. 2,— per week In
werknemerskxing wordt evenwel' be
twijfeld of een dergelijke compensa
tie de huurverhoging in alle gevallen
zal dekken. Het is mogelijk, dat de
vakcentrales op een iets hogere com
pensatie zullen aandringen.
Een commissie van deskundigen
uit het stichtingsbestuur heeft zich
inmiddels beraden over de mogelijk
heden, die voorhanden zijn. Naar
verluidt zou de commissie hebben
berekend, dat voor een volledige
compensatie van de huurverhoging
van 10 procent in de grote steden en
12,5 procent in de overige gemeenten,
een loonstijging van circa 1,5 pro
cent nodig is. Zou besloten worden
tot een aparte huurbyslag, dan zal
met een compensatie van 1 procent
kunnen worden volstaan. Maar het
schijnt, dat de vakcentrales de com
pensatie gelijk in de loonschalen
willen verwerken. Ook Is in de com
missie de gedachte geopperd de rege
ring een gedifferentieerde compen
satie te adviseren. Wat er uit de bus
komt, zal woensdag moeten blijken.
De nachtmerrie waarin 34 leden van
een expeditie in oost-Peru meer
dan een week hebben geleefd, is
voorbij. Veertig militairen die zes
dagen lang met geforceerde mar
sen zich een weg baanden door het
oerwoud nabij de Braziliaanse
grens, bereikten gisteen de open
plek in de „groene hel" van Coea-
meros, waar de expeditie werd be
laagd door primitieve Cocama-
Indianen, die vermoedelijk bang
Gistermiddag is de Grumman
Tracker 153, het verkennings
vliegtuig dat door vliegtuigma
ker Theo van Eijck naar Ben
ghazi werd gevlogenop Val
kenburg teruggekeerd. De
Tracker wordt over het platform
geloodst.
Marineman Theo van Eijck moet zijn plan om een ..Tracker"
van de Marine Luchtvaartdienst te stelen en er naar Malta mee
te ontvluchten, goed hebben voorbereid. Tot die conclusie komt
zijn commandant, luitenant ter zee vlieger eerste klasse H. J. Ha
verman uit Voorschoten, die gistermiddag even na vieren ver
moeid, maar bruingebrand en negen dagen later dan oorspron
kelijk de bedoeling is geweest, op Valkenburg terugkeerde.
Als vlieger heeft de heer Haver
man respect voor het feit, dat een
21-jarige jongeman het aandurft in
zyn eentje een zwaar tweemotorig
toestel de lucht in te brengen, maar
voor het overige wijst hij de onbe
zonnen daad van zijn vliegtuigma-
ker-elektromonteur uiteraard vier
kant af. „Het gehele detachement
van 48 man is er trouwens bijzon
der boos over", zei hij. „Wij hadden
een zeer pleizierige tijd op Malta en
dan moet er zoiets doms en verve
lends gebeuren. Als elektromonteur
was Van Eijck volledig op de hoog
te van de gang van zaken op het
vliegveld Halfar. Hij wist, hoe hij
aan de sleutels moest komen voor
de hangar waarin de Tracker stond.
Hy wist, dat de machine vlieggereed
was. Hij heeft doelbewust het kle-
dingkastje van één van de vliegers
opengebroken om daaruit de vlieg-
uitrusting en vooral de kaar
tentas mee te nemen. Die kaarten
hebben hem overigens niet veel ge
holpen. Zij gaven slechts het lucht
ruim rondom Malta weer. Noord-
Afrika, met name de plek, waar hy
is geland, stond er niet meer op."
Politiek
Van Eijck heeft tegenover de uit
Cairo overgekomen Nederlandse di
plomaat dr. Van Loon verklaard, dat
hij naar Egypte wilde. Hij had ge
noeg van de Marine en had voor
zichzelf beraamd, dat Egypte wel een
land was, dat hem niet aan Neder
land zou uitleveren. Hoe hij aan het
hem verleende „politiek asiel" in
Lybië is gekomen is niet duidelijk.
Waarschijnlijk zou Van Eijck het
zelf niet kunnen vertellen. Toen hij
namelijk op de bewuste zaterdag
middag 7 maart 's middags om
twaalf uur, met een nogal harde
bons op de landingsstrip, drie mijl
ten zuiden van Benghazi en gebruikt
door een Amerikaanse olie-explo-
ratiemaatschappy, was geland, is hy
onmiddellijk gearresteerd door de
Libische politie. De heer Haverman
arriveerde nog 'diezelfde dag, maar
kon niets uitrichten, omdat de zaak
toen al via de justitie in handen
van de eerste minister van Libië
persoonlijk was gesteld.
Men hoopte man en vliegtuig zon
der veel omslag mee te kunnen krij
gen, doch dè simpele verklaring, dat
Van Eycks daad wel een bravoure-
vlucht zonder meer zou zyn, kwam
men er niet. De Libische autoritei
ten wensten de zaak zorgvuldig uit
te zoeken. Vier dagen later werd be
kend, dat de marineman „politiek
asiel" had gekregen. Het is niet on
mogelijk, dat Van Eijck dit heeft
bedoeld te vragen. Maar zijn En
gels is slecht en de buitenlandse ta
lenkennis van de Libische autori
teiten reikte misschien niet ver ge
noeg om de taalkloof te overbruggen.
Hoe dan ook, „politiek asiel" is de
enige formule, waaronder een illegaal
binnengekomen vreemdeling in Li
bië kan worden getolereerd. Dus is
die formule gekozen om Van Eijck
te kunnen doen blijven. hoewel er
aan zijn vlucht natuurlijk geen en
kele politieke kant zit.
Niet gesproken
Op diplomatiek niveau viel er toen
ook weinig meer aan te doen. Dr.
Van Loon heeft in een gesprek met
de matroos wel getracht hem over
te halen uit eigen vrije wil naar Ne
derland terug te keren, maar ook dat
is niet gelukt, Theo van Eijck uit
Riel is en blyft in Libië.
Zijn detachementscommandant
heeft hem niet gesproken. Luitenant
ter zee Haverman hoorde, dat hij
ergens in Benghazi in een kamertje
opgesloten zit, maar hy heeft geen
toegang tot hem gekregen. Toen de
affaire eenmaal in handen van onze
diplomatieke dienst was, was daar
voor de marine-officier trouwens ook
weinig reden meer voor.
Op vrijdag 13 maart seinde de Ne
derlandse zaakgelastigde naar het
M.L.D.-detachement op Malta, dat
het ontvoerde vliegtuig kon worden
opgehaald. Achttien man vertrokken
in een Neptune naar Benghazi,
technisch voorbereid op alle moge
lijke mankementen die de „Tracker"
zou kunnen vertonen. Maar de ma
chine mankeerde niets. Matroos Van
Eijck had het toestel na de nogal
steile landing, die hem van de vlieg-
strip af nog een eind de woestijn
in deed rollen, keurig netjes terug
getaxied, de instrumenten uitge
schakeld, de vleugels volgens voor
schrift opgeklapt en op voorbeeldige
wijze alle klampen aangebracht, die
aangebracht moeten worden als het
toestel in ruststand op de grond
staat. De ophaalploeg heeft 's zater
dags een grondige inspectie uitge
voerd en 's zondags hebben de vlie
gers de Tracker in de lucht getest.
Toen alles in orde bleek ls de ge
hele groep 's maandags naar Malta radio onder meer een tekort aan
teruggevlogen. De thuisreis naar Ne- irtikelen zoals scheermesjes, tollet,
derland is toen nog eens extra ver- benodigdheden. medicijnen en tex-
traagd door de 24-uurstaking in ttel. die ln staatswinkels niet gele-
Frankrijk, maar gistermiddag keer- verd kunnen worden maar ln de par-
I j 5,e oPh^lploeg met de ontvoer- ticuliere winkels tegen hoge prijzen
i de Tracker dan emdelyk in Neder- te koop zijn. De eigenaars zullen
land teurg. Twee uur na luitenant schadeloos worden gesteld. De natio-
1 ter zee vlieger Haverman. 1 nalisatie verliep rustig.
waren dat de vreemdelingen hun
papavervelden zouden ontdekken.
De teelt van papaver, waarvan de
zaden voor de bereiding van ver
dovende middelen worden gebruikt,
is door de regering verboden. De
Indianen staan onder leiding van
blanke smokkelaars en handelaars
in verdovende middelen. De expe
ditieleden waren uitgezonden om
het traject vast te stellen voor een
weg die het oerwoud moest ont
sluiten.
De militairen, die op hun honderd
kilometer lange tocht door het oer
woud grote hinder hadden onder
vonden van de tropische regens,
werden by hun aankomst met ge
juich, tranen, omhelzingen en in
derhaast vertelde verhalen ont
vangen. Na een korte rust begon
de gezamenlijke mars naar de
dichtstbyzynde rivier, waar een
marinevaartuig gereed ligt om hen
naar de bewoonde wereld, de stad
Iquitos, te brengen.
VLIEGTUIGEN
Vliegtuigen hadden al eerder voor
raden voor de ingeslotenen uitge
worpen en de omgeving gebombar
deerd om de Indianen op de vlucht
te jagen. Zy zullen de weg die de
74 mannen zullen volgen opnieuw
bombarderen en beschieten, om hun
belagers op een afstand te houden.
Hoeveel Indianen tussen het ge
boomte gesneuveld zyn zal wel
nooit bekend worden. De plek die
de expeditie thans verlaten heeft,
is gemarkeerd door de graven van
twee gidsen die door pijlen van de
Indianen werden gedood. De toe
stand van de gewonden is zodanig
dat zij kunnen lopen.
NOG GEVAREN
De mannen wacht misschien nog een
moeilijke tocht door het oerwoud
waarin de Indianen mogelijk nog
op een kans wachten om opnieuw
toe te slaan. „Wij weten dat wjj
verscheidene aanvallers hebben ge
dood of gewond, maar de dichte
begroeiing heeft ons belet precies
waar te nemen wat er gebeurde.
Wij weten zelfs niet, hoeveel man
nen ons hebben aangevallen", al
dus een lid van de expeditie.
De Indianen hadden overigens de
laatste uren niets meer van zich la
ten merken. De aanvoerder van de
militairen verklaarde echter er
zeker van te zijn dat zijn groep bij
de tocht door het oerwoud door In
dianen was bespied. Hij schatte
hun aantal op vijfhonderd.
De reddingsoperaties waren begon
nen na vertwijfelde oproepen die de
expeditieleden via hun radio uit
zonden. De redders hadden al en
kele malen de hoop opgegeven toen
de radio uitviel en men zich niet
meer precies op grond van de ra
dioberichten kon oriënteren.
Gisteren zijn in Amsterdam
de eerste parkeermeters in ge
bruik genomen. De parkeer
wachters moesten de automobi
listen voorlichten over het ge
bruik van de instrumenten, wat
nog niet altijd zo eenvoudig
bleek te zijn.
President Johnson heeft het ont
slag aanvaard van de perschef van
het Witte Huis, Pierre Salinger, en
diens assistent Andrew Hatcher.
Salinger maakte gisteren zelf het
nieuws aan verslaggevers bekend. Hjj
zal worden opgevolgd door George
Reedy, die al jaren met Lyndon
Johnson heeft samengewerkt.
Salinger is de derde functionaris
van de staf van wijlen Kennedy die
onder Johnson weggaat. Voor hem
vertrokken de speciale adviseurs Ted
Sorensen en Arthur Schelssinger. „De
heb deze beslissing genomen om
persoonlijke redenen, die ik later be
kend zal maken", zo zei de aftreden
de perschef. President Johnson liet
weten, dat hij het heengaan van Sa
linger „met groot leedwezen" aan
vaardde. Naar verluidt wil Salinger
zich als Democratisch kandidaat
voor de Senaat verkiesbaar stellen.
De minister van Buitenlandse Za
ken, Dean Rusk, heeft gisteren ge
ruchten tegengesproken als zou hij
ontslag nemen na de verkiezingen in
november. „De dag na de dood van
president Kennedy heeft president
Johnson mij verzocht in functie te
blijven. Ik blijf ter beschikking van
president Johnson en ben helemaal
niet van plan om af te treden. Tus
sen de president en mij is hierover
geen woord gevallen", aldus Rusk.
Advertentie
VOL AUTOMATISCHE
WASMACHINES
AEG - IGNES - INDESn
ERRES - SIEMENS BI CO
RONDO
De revolutionaire regering van
Birma heeft alle particuliere winkels,
pakhuizen en makelaarskantoren in
Rangoon genationaliseerd. De maat
regel werd officieel over de staats
radio bekendgemaakt.
Gezegd werd dat er geen andere
oplossing was omdat „buitenlandse
en binnenlandse kapitalisten en hun
stromannen hebben samengespan
nen om essentiële levensbenodigheden
uit staatswinkels op te kopen om
deze op te slaan en op de zwarte
markt te brengen".
De betrokken winkels werden direct
na de radio-uitzending door soldaten
bezet. Zy moesten hun kasgeld, voor
raden en boeken afgeven. Een uur
later werden deze zaken weer ge
opend. met de voormalige eigenaars
en het personeel, nu onder toezicht
van de militairen. Er is volgens de
Vraag demonstratie en prospectus
HOOIGRACHT 18 - TEL. 23951
f (Jit het Leidsch Dagblad van
19 Maart 1864:
In de laatste vergadering
der afd. Harlingen van de
Maatsch. tot Nut v. 't Alge
meen trad de heer R. Koop-
mans van Boekeren van Lei
den als redenaar op, en wist
zijn hoorders nuttig en aan
genaam te bocijen.
Aan Burgemeester en
Wethouders van Leiden is
vergunning gevraagd door H.
J. Hertog, koopman, wonende
binnen deze gemeente, om in
een poort aan de Oude Vest,
lucifers te mogen bergen in
goed gesloten kisten