SPANNING OM CYPRUS
STERK VERMINDERD
VN-leger gevormd:
Canadese groep op
eiland aangekomen
Scheepvaart gestremd
door brand in gemaal
K.L.M. voelt tocli het
meeste voor de D.C.-9
Russische ingenieur in
Sehastopol „vorderde"
flottielje vaartuigen
OOSTDUITSE STALINISTEN
STELLEN „ORDE OP ZAKEN"
ONTWAPENING IS
NOG GEEN VREDE
Kinderen
gewond bij
brandje
(9«d
Vijftig doden
bij busramp
TWEE VUURZEEEN IN HENGELO
Nalatigheid
veroorzaakt
grote schade
TEGEN RUBY
DOODSTRAF
GEEIST
van Egmond
WEERBERICHT
Havemann uit partij gestoten
Minister Luns in nota
PAKISTANEN
NAAR INDIA
Onachtzaam
lernvs
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 14 MAART 1964
No. 31212
LEIDSCH
DAGBLA
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 10.05 per kwartaal, f.3.35 per maand, f.0.78 per wees
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
De dreiging van een Turkse landing op Cyprus is gisteravond
sterk verminderd na een verklaring van de regering in Ankara,
waarin het VN-leger werd verwelkomd. Deze Turkse verklaring
betekende een plotselinge ommekeer. Turkije zal honderdduizend
dollar bijdragen voor de krijgsmacht van de VN. Vermoedelijk
heeft zich de Britse invloed doen gevoelen: Engeland waar
schuwde Ankara gisteren vriendschappelijk tegen een Turks in
grijpen op Cyprus. Dit geschiedde in een onderhoud van de Britse
minister van Buitenlandse Zaken, Butler, met de Turkse ambas-
dcur. Het gesprek duurde 25 minuten.
Secretaris-generaal Oe Thant heeft de Veiligheidsraad, die
gisteravond op verzoek van Cyprus bijeenkwam (vannacht om
twintig minuten over twaalf Ned. tijd) meegedeeld, dat het poli-
tieleger van de VN voor Cyprus is gevormd. Hij had Turkije
dringend om matiging verzocht.
Ook bijdrage
van Nederland
De Veiligheidsraad nam mei alge
mene stemmen een resolutie aan,
waarin er bR alle leden op werd aan
gedrongen af te zien van elke daad of
dreiging, die de toestand op Cyprus
iou kunnen verergeren en de inter
nationale vrede in gevaar brengen. Er
is reeds een Canadese groep, be
staande uit 36 soldaten en piloten, als
kwartiermakers naar het eiland ver
trokken. Australië zal 400.000 gulden
bijdragen aan de kosten van het VN-
leger. Nederland heeft besloten
een bedrag van maximaal 100.000
Amerikaanse dollars te verstrekken.
Ierland stelt 500 man ter beschik
king, Zweden 700 man.
Aan deze regeling, die een grote
verademing betekende, was een dag
jvan spanning voorafgegaan. Ankara
had gedreigd met interventie tenzij
aan de gevechten op het eiland on
middellijk een einde zou worden ge
maakt. De Turkse regering beschul
digde Griekenland ervan de Turkse
Zowel aan Turkse als aan Griekse
zijde waren militaire maatregelen
genomen, die een ernstige bedreiging
betekenden. De wijziging in het
standpunt van de Turken heeft die
dreiging dus plotseling weggenomen.
Gisterochtend hadden nog tiendui
zend Turkse studenten gedemon
streerd tegen de jongste gebeurtenis
sen op Cyprus. Zij voerden een af
beelding van president Makarios mee,
die later werd verbrand. De studen
ten riepen: „Ons geduld is uitgeput
en niets kan ons tegenhouden". De
regering in Ankara dacht daar blijk
baar anders over.
De eerste troepen, die binnenkort
op Cyprus zullen aankomen, worden
volgens een mededeling van Oe
Thant, geleverd door Canada, Zwe
den en Ierland.
Vijftig schoolkinderen zijn bij
een busongeluk in Ipiales op de
grens tussen Bolivia en Ecuador
om het leven gekomen, toen de
bus, waarin zij gezeten waren,
in een ravijn stortte.
Duizend brieven
per dag voor
mevr. Kennedy
Mevr. Jacqueline Kennedy ont
vangt no gsteeds gemiddeld dui
zend brieven per dag waarin
medeleven wordt betuigd met de
moord op haar echtgenoot in
november vorig jaar. In ant
woord op dergelijke bewijzen van
medeleven worden volgende
week 900.000 dankbrieven en
-kaarten naar alle delen van de
wereld verstuurd Duizenden
vrijwilligers hadden haar met de
post geholpen. Daar deze mede
werking is opgehouden zullen de
thans binnenkomende brieven
niet meer kunnen worden beant
woord.
(Van onze Hengelose correspondent)
Twee branden, elk van een om
vang zaals Hengelo jarenlang niet
gekend heeft en bovendien beide van
Dc jury In het proces tegen
Jack Ruby in Dallas, Texas,
heeft zich vanochtend om 7.05
uur Ned. tijd teruggetrokken om
lich te beraden over de vraag of
de nachtclubeigenaar schuldig
of onschuldig moet worden be
vonden aan moord op Lee Os
wald, de vermoedelijke moorde
naar van president Kennedy.
De openbare aanklager had
tevoren de doodstraf geëist. De
verdediger had vrijlating ge
vraagd omdat Ruby een „zeer,
leer zieke man" is.
Uitgesproken
het beste
classic
MANTELS
MANTELKOSTUUMS
HOOFTSTRAAT 88
BREESTRAAT 173
ALPHEN
LEIDEN
VEEL WIND
Blijkens het weeroverzicht van
tien uur zal er een sterke oostelijke
Wnd blijven waaien. Die zal koude
lucht aanvoeren, die een groot deel
van ons land zal bestrijken. Er zal
veel bewolking zijn. Plaatselijk moet
tnlge regen worden verwacht.
15 MAART 1964
Zon op: 6.55 uur; onder: 18.44 uur.
Maan op: 7.58 uur; onder: 20.33 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.15 en 16.29
Uur; laagwater te 0.04 en 12.28 uur.
16 MAART 1964
Zon op: 6.52 uur; onder: 18.46 uur.
Maan op: 8.19 uur; onder 21.36 uur.
Hoogwater te 450 en 17.05 uur; laag-
•ater te 0.41 en 13.07 uur.
Dit blad bestaat alt 16 pagina's
en een bQvoegsel
Cyprioten te willen uitroeien vóór de
komst van een VN-politiemacht. Van
Griekse en Cypriotische zijde werd
geantwoord, dat de voorgenomen
Turkse invasie „een sinister plan is
om Cyprus te verdelen en het Turkse
deel bij Turkije te voegen". Dit was
ook het standpunt van de Griekse
vertegenwoordiger in de Veiligheids
raad. De Turkse algevaardigde ant
woordde, dat de Griekse woordvoer
der de rollen omdraaide. „Wij zijn
degenen die beschuldigen", zei hij. Hij
vroeg de Griek plechtig en officieel
te verklaren, dat er geen Turkse hui
zen meer in brand zullen worden ge
stoken en dat er een einde komt aan
het bloedvergieten.
(Van onze Haagse correspondent)
De vice-president van de KLM dr.
G. van de Wal heeft tegenover ons
gistermiddag laten doorschemeren,
dat de voorkeur van de KLM voor de
aanschaffing van een nieuw vliegtuig
sterk uitgaat in de richting van de
Douglas DC-9. De reden, waarom het
Franse aanbod om zes Caravelles Su
per B ver beneden de prijs te verko
pen niet veel kans maakt vatte hij
als volgt samen: „de KLM kan zich
niet veroorloven iets anders dan het
beste en modernste materieel tegen
de voordeligste prijs aan te schaffen.
En wat is de Caravelle anders dan
een weliswaar verbeterd, maar niet
temin tien jaar oud ontwerp?"
Dr. Van de Wal gaf toe, dat het
Franse vliegtuig grote aantrekkings
kracht op het publiek uitoefent, maar
hij voegde eraan toe. dat sommige
van de 22 maatschappijen die het
toestel nu gebruiken ervan af willen.
Een andere KLM-functionaris teken
de hierbij aan, dat de Caravelle nogal
snel onder de ir.vloed zou staan van
weersomstandigheden met name van
felle zijwind. De technici van de KLM
zouden alleen al daarom niet veel
voor het Franse type voelen. Wat be
treft de derde kandidaat de BAC 111
merkte dr. Van de Wal op. dat het
feit, dat er een prototype is veron
gelukt op zichzelf geen beletsel hoeft
te zijn om het toestel aan te schaffen.
„Testvliegen is een hard vak beter
dat de fout er nu uitkomt dan later".
De Engelsen hebben nu echter toch
een achterstand in de ontwikkeling
opgelopen en daar de KLM volgens
dr. Van de Wal nog altijd vooraan
behoort te staan in de vernieuwing
van de vloot zal die achterstand
waarschijnlijk onoverkomelijk blijken.
De hoofdingenieur van de techni
sche dienst in de Russische vlootba-
sis Sebastopol blijkt kans te hebben
gezien, een geheel flottieltje vaartui
gen te verduisteren. Dit wordt gemeld
in het jongste nummer van Rode
Ster, het orgaan van de Russische
strijdkrachten.
De hoofdingenieur, Konstatin Vid-
mont, die in Sebastopol een alge
meen geacht man was, begon zijn
illegale activiteit met het ontvreem
den van dertien scheepsmotoren en
enige honderden onderdelen, die hij
aan amateur-vissers verkocht. Toen
dit ongestraft bleef ging Vidmont,
met hulp van een marine-officier,
Kostine, de vloot van de school voor
adelborsten „inspecteren". Een aan
tal vaartuigen zocht hij uit voor een
organisatie van de stad Sebastopol.
Later „vorderde" hij verscheidene
schepen van de jachtclub en een
reeks militaire vaartuigen. Op deze
wijze verdween een heel flottieltje.
Voor vrijwel iedereen in Sebastopol
was de arrestatie van Vidmont een
grote verrassing. In officiële redevoe
ringen placht hy altijd felle kritiek
te oefenen op mensen „die zich aan
de bezittingen van het volk vergrij
pen".
Oud minister-president dr.
W. Drees was gisteren aanwe
zig bij de opening van het
..Koos Vorrinkhuis" voor na
tuurvrienden in Lage Vuursche.
Dr. Drees in gesprek met mevr.
J. Vorrink-Bergmeyer.
De opening geschiedde door
staatssecretaris drs. L. M.
van de Laar van O. K. en W
Het gebouw biedt plaats aan
ruim 100 gasten.
(Van onze correspondent in Bonn)
De stalinisten in Oost-Duits-
land beginnen orde op zaken te
stellen: de „liberale" communist
prof. Robert Havemann is uit de
partij gestoten en als hoogleraar
aan de Humboldt-universiteit
ontslagen. Voorts zijn de chef
van het staatsreisbureau, Hei-
necke, en twee andere leidende
functionarissen van dit bureau
ontslagen.
Havemann, die voor zijn in
Oost-Berlijn uitgesproken wen
sen naar meer vrijheid aanvan
kelijk slechts ideologische te
rechtwijzingen kreeg, is blijk-
Bij graafwerkzaamheden voor veertiende eeuw daterende wen-
restauratie van de fundering teltrap. Twee medewerkers van
van de Gevangen Poort in Den de Rijksdienst voor het Oud-
Haag zijn restanten gevonden heidkundig Bodemonderzoek
van een vermoedelijk uit de bekijken de blootgelegde resten.
Smartegeld voor
d wa ngarbeiders
In een proefproces te Stuttgart is
gisteren vastgesteld, dat een voor
malig bewoner van een concentratie
kamp die in de oorlog als „genum
merd menselijk produktiemiddel"
voor een bewapeningsbedrijf heeft
moeten werken, principieel recht
eeft op een schadeloosstelling en
een smartegeld .Het bedrijf waarvoor
de betrokkene heeft gewerkt, moet
dit betalen. Het proefproces was met
instemming van het betrokken be
drijf aanhangig gemaakt. De eiser
was een man die van maart 1943 tot
april 1945 in een concentratiekamp
heeft gezeten.
De uitspraak werd gedaan in ho
ger beroep. In eerste aanleg was de
eis van de voormalige concentratie
kampbewoner afgewezen.
De eiser was een voormalige direc
tiesecretaris van een grote onderne
ming, die in het kamp Sachsenhau-
sen moest werken voor een filiaal
van een wapenfabriek in Oranien-
burg, die de kampleiding daarvoor
132 mark per maand uitbetaalde. De
Bondsrepubliek had de man al een
schadeloosstelling uitgekeerd voor het
feit, dat hij gevangen was gezet en
voor de schade die z(jn gezondheid
baar te ver gegaan met zijn in
terview in een Hamburgs blad
waarin hij kritiek op het regime-
Ulbricht oefende.
Reisbureau-directeur Heinecke
wordt verantwoordelijk gesteld voor
het wekken van de inmiddels alweer
vervlogen hoop dat Westberlijners 72
uur lang him familie in 12 Oostduitse
steden zouden mogen bezoeken. Deze
aankondiging is inmiddels door de
Oostduitse regering ongedaan ge
maakt.
Het laatste lichtpunt in deze twee
affaires blijft, dat de strafmaatre
gelen vergeleken bij vroeger nog uit
zonderlijk mild zijn.
Volgens de „Hamburger Echo am
Abend" zou prof. Havemann in een
vraaggesprek hebben verklaard, dat
het socialisme (communisme» pas
weer met succes in de aanval zou
kunnen gaan, als de Oostduitsers
meer vrijheid krijgen dan de mensen
in de Westelyke landen. De hoogle
raar heeft gister echter tegenover
een Westduitse Journalist verklaard,
dat hij geen vraaggesprek in deze
vorm heeft gegeven. Hij zei dat een
Westduitser hem had opgezocht, die
verklaard had jurist te zijn. In een
zakelijk gesprek over Havemanns
colleges over het thema algemene
vrijheid, de vrijheid van voorlichting
en dogmatiek had de hoogleraar zijn
theoriën verkondigd.
Minister Luns (Buitenlandse Za
ken) heeft gisteren een nota over
het ontwapeningsvraagstuk toege
zonden aan de voorzitter van de
Tweede Kamer. De Kamer had om
een dergelijke nota verzocht.
In de nota wordt gezegd, dat hoe
belangrijk ontwapening ook moge
zijn, toch niet uit het oog kan wor
den verloren, dat beperkte of ingrij
pende wapenreducties, dan wel uit
schakeling van oorlog als hanteer
baar middel van buitenlands beleid,
niet automatisch de vrede brengt.
Slechts een overspannen opvatting
van ontwapening kan leiden tot de
conclusie, dat ontwapening gelijk is
aan vrede. Het is de opvatting van
de Sowjet-Unie. Politieke tegenstel
lingen zullen echter bij het wegval
len van de wapens heviger kunnen
oplaaien.
Het Westen beoogt door ontwape
ning te komen tot een wereld waarin
staten en volkeren in vrijheid en
vrede zullen kunnen leven en sa
menwerken. Waarin het gebruik
van oorlogsgeweld zal z(jn uitgescha-
daardoor had geleden. De voormalige keld als een instrument van natio-
kampbewoner nam hier geen genoe- naai beleid. Ter bereiking van dit
gen mee en sprak daarom de onder- doel zal algemene en volledige ont
neming aan waarvoor hij indertijd wapening onder doeltreffende inter-
gedwongen was te werken. I nationale controle noodzakelijk zijn.
Na een overzicht over de menings
verschillen tussen de Sowjet-Unie en
het Westen en enkele mededelingen
over de nog niet voldoende methoden
tot opsporing van wapens van
massavernietiging, wordt gezegd, dat
de urgentie van het bereiken van
overeenstemming over algemene en
volledige ontwapening geen afbreuk
mag doen aan het streven om tussen
de grote mogendheden zo spoedig
mogelijk tot meer beperkte overeen
komsten op ontwapeningsgebied te
geraken
De minister voor Huisvesting van
India heeft meegedeeld, dat dagelijks
ongeveer duizend mensen uit Oost-
Pakistan naar India vluchten. Voorts
zouden nog 75.000 christenen klaar
staan om naar India uit te wijken.
geheel verschillende en gevaarlijke
aard, hebben gistermiddag een voor
lopig nog niet te ramen schade ver
oorzaakt. Omstreeks half drie raakte
het gemaal bij de Waarbeeksluis in
brand. In de machinekamer veran
derde stromende gasolie in een
loeiende vuurzee, die urenlang be
streden werd door met persluchtmas
kers uitgeruste leden van de vrijwil
lige brandweer.
Terwijl de politie de Twekkeler-
weg afsloot voor alle verkeer wegens
ontploffingsgevaar van enkele tot het
gemaal behorende oliereservoirs, snel
de de bedrijfsbrandweer der Konink
lijke Zoutindustrie te hulp met nieu
we flessen perslucht en droogpoeder.
Toen met behulp hiervan de draaien
de motoren konden worden benaderd
en stopgezet en de ol'etoevoer kon
worden afgesloten, slaagde de brand
weer erin de laaiende vlammen te
doven. Het vuur had inmiddels de
drie grote dieselmotoren zodanig be
schadigd. dat een onmiddellijk opge
roepen ploeg monteurs dagen nodig
zal hebben om het zwartgeblakerde
gemaal weer in werking te stellen.
Tot zolang zal de sluis in het Twen
tekanaal onbruikbaar blijven en is
het aan het laatste kanaalvak gele
gen Enschede voor alle scheepvaart
geïsoleerd. Terwijl de brandweer met
alle beschikbare mankracht en wa
gens bij het gemaal was, kwam via
de mobilofoon de melding, dat in
de Hengelose buurtschao Beckum een
grote bosbrand woedde Kurkdroge
dopheide, buntgras en vliegden
nen vormden gretig voedsel voor de
door een strakke wind aangewakker
de vlammen, die v?.n een perceel van
de Enschedese fabrikant A. van Heek
oversloegen naar de uitgestrekte bos
sen van de stichting Twickel. De te
hulp geroenen bosbrandweer uit Del
den slaagde er samen met politie,
jachtopzieners en in de nabijheid
wonende en door het vuur bedreigde
boeren, allen gewapend met vuurzwe-
pen en takken, in de bosbrand tot
staan te brengen. Ongeveer 20 hec
taren natuurgrond veranderden in
verschroeide aarde. Tientallen jonge
hazen en konijnen vonden de dood.
u.Pt Hengelose recherche, die direct
bij het begin van de brand in het
gemaal een onderzoek instelde
kwam tot de conclusie dat de oor
zaak van de brand te wyten is aan
een eenvoudige menselijke fout, na
melijk onachtzaamheid. Een ar
beider-bedieningsman uit Ambt Del
den was op het moment van het
uitbreken van de brand het enige
personeelslid van Rijkswaterstaat,
dat aanwezig was in het gemaal. Hij
had onder meer tot taak een tank
van 1800 liter te vullen met gasolie
voor de dagvoorraad van de diesel
motoren. Uit de grote tot het gemaal
behorende oliereservoirs, die juist
gisteren gevuld zouden worden, werd
de olie overgepompt naar de tank.
De man deed intussen een ander
werkje en vergat daarbij de toevoer
tijdig af te sluiten. De volgeraakte
tank stroomde over en de olie liep de
lager gelegen machinekamer in, waar
twee van de drie grote dieselmotoren
in vol bedrijf waren. De gasolie vloei
de over een gloeiende motoruitlaat.
Voordat de man van de schrik was
bekomen, stond het hele gemaal in
lichterlaaie.
Drie kinderen, een meisje van drie,
een jongetje van twee jaar en een
baby van 9 maanden, liepen gis
termiddag zeer ernstige brandwon
den op by een brandje in de ach
terkamer van een woning in de
Kleine Wittenburgerstraat in de
Eilandenbuurt van Amsterdam.
In deerniswekkende toestand werden
zyn naar het Weesperplein-zie
kenhuis overgebracht en ter ver
pleging opgenomen. De drie kinde
ren waren alleen tuhis. Hun moe
der deed even een boodschap.
In de kamer stond een petroleum
kacheltje, waartegen tijdens het
spelen vermoedelijk is gestoten
waardoor het omviel en brandende
pertoleum over de kinderen terecht
kwam en op de vloer liep. Omdat
de kamer was afgesloten doofde het
vuur door gebrek aan zuurstof.
Toen de moeder thuis kwam vond
ztf haar zwaar gewonde kinderen in
de afgesloten kamer.
Uit het Leidsch Dagblad van
14 Maart 1864:
Het provinciaal gerechts
hof van Zuid-Holland heeft
Vrijdag een Leidenaar tot 5
jaar tuchthuisstraf veroor
deeld, beschuldigd van vier
valschheden in onderhand-
sche geschriften, ten nadele
van den directeur der Badin
richting alhier.
Het model van het stand
beeld van Napoleon 1, be
stemd voor een plein der stad
i Rouaan, is door een onvoor-
zien toeval geheel verbrij
zeld.
