BURGEROORLOG LEEK
DICHTBIJ OP CYPRUS
Antisemitisme
in Bundeswehr
Beslissing bouw-CAO
bij Rijksbemicldelaars
Dag na hevige gevechten
Britten konden niet
tussenbeide komen
Delftse zendamateur
hielp ziek meisje
Nederlandse
stuntvliegei
nog in Libië
Onthullende brief van
soldaat in Der Spiegel
Overstroming
in Sumatra
„ALS HONDEN I
BEHANDELD""
Meisje gestikt
in badkamer
„Stofzuiger""
de ruimte
van
Na gedeeld advies
Boline wordt
uitgeleverd
(§uc/ Qfye
teuws
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 10 MAART 1964
No. 31208
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dlshoec* DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Hoofdredacteur: J. Brouwer f. 10.05 per kwartaal, f.3.35 per maand, f.0.78 per wees Witte Singel 1, Lelden - Giro no 67055
Op Cyprus leek gisteren een burgeroorlog wel heel dichtbij, toen
In de steden Ktima en Paphos en tal van dorpen zo mogelijk nog
heviger werd gevochten dan in het weekeinde, Grieken en Turken
[bestreden elkaar met zware machinegeweren, handgranaten, ba-
zoeka's en „tanks" in de vorm van met pantserplaten beklede trac
toren. De verliezen moeten aan beide zijden zwaar zijn. Britse mi
litairen kregen geen kans tussenbeide te komen: zowel in Ktima
als in Paphos werden zij beschoten en moesten zij uit zelfverdedi
ging terugvuren Pas laat in de avond werd in de meeste plaatsen
de strijd gèstaakt, al kwam het vanochtend in diverse dorpen,
waaronder Malia, opnieuw tot schietpartijen.
De gevechten van gisteren hebben
tot twee belangrijke reacties geleid:
f De Turkse minister van Voor-
lichting verklaarde in Ankara,
dat Turkije mogelijk op Cyprus
tussenbeide zal komen als de ge
vechten daar voortduren. Naar
zjjn mening waren de gevechten
opzettelijk door president Maka-
rios uitgelokt.
f Oe Thant deed gisteravond een
dringend beroep op de Grieks en
Turks-Cyprioten de strijd te sta-
I ken. De nieuwe gewelddaden zijn
I te betreurenswaardiger, nu wordt
geprobeerd een VN-politieleger
op de been te brengen, zei hij.
Thants boodschap is ook toege
zonden aan president Makarios
en aan de ministers van Buiten
landse Zaken van Griekenland
en Turkije.
(Van onze Haagse correspondent)
De vliegtuigmaker-elektromonteur.
die zaterdag met een patrouillevlieg
tuig van de Koninklijke Marine een
geslaagde brauvourevlucht van Matla
naar Libië maakte wordt nog steeds
in Benghazi vastgehouden. Een be-
anning houdt de wacht cp de vlieg -
ligstrip, waar de ontvoerde „Trac-
provisorisch tegen het opwaai-
zand is beschermd. Het smaldeel,
irtoe het toestel behoort, is giste-
van Malta via Cadiz naar Neder-
td vertrokken.
Op de staf van de Koninklijke Ma-
Irine en bij het ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft men de indruk
dat de autoriteiten in Libië de schen
ding van hun luchtruim door een mi
litair vliegtuig nogal hoog opnemen.
[De uitlevering van de marineman en
toestel zal een zaak worden, die op
Regeringsniveau moet worden behan
deld. Een lid van de Nederlandse am-
[bassade in Cairo, waar ook onze di
plomatieke belangen in Libië worden
behartigd, is inmiddels naar Benghazi
gereisd.
Het persbureau Reuter vernam in
"mghazi. dat de vliegtuigmaker de
bische autoriteiten zou hebben
gedeeld dat hij van plan was ge
it naar Egypte te gaan. Toen hij
Benghazi op de niet meer inge-
lik zijnde vliegstrip neerstreek had
nog slechts voor tien minuten
zine aan boord.
raad der Verenigde Naties ging vo
rige week zonder tegenstemmen ak
koord met de benoeming van een be
middelaar en gewoonlijk betrouwbare
VN-kringen noemden toen Rolz-
Bennett als de meest waarschijnlijke
kandidaat voor deze taak.
Adlai Stevenson, Amerika's vaste
afgvaardigde bij de VN, heeft gis
teren meegedeeld, dat Engeland. Ca
nada, Zweden. Finland en Ierland
zich bereid hebben verklaard troepen
te leveren voor het politieleger op
Cyprus. Brazilië had zich daartoe
niet bereid verklaard. De kosten zou
den worden betaald door de landen
die de manschappen leveren en niet
door alle VN-leden gezamenlijk.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiii
Nieuw vervolgverhaol g
„Misdaad in
Stockholm"
Op een mooie zomermorgen
vindt de levensblije jongeman
Gunnar Dahl zijn buurman
e Millech dood in diens flat, die
gelegen is beneden de zijne. Al-
les wijst op een geweldadig ein- e
de en Dahl waarschuwt onmid-
dellijk de politie.
Het toeval wil, dat juist op EE
e deze dag de dochter van de ver- e
moorde man uit Amerika terug- e
komt en Dahl krijgt de opdracht e
het meisje het droeve nieuws
e van de dood van haar vader EE
e over te brengen. De verwikke- EE
lingen. die zich hierna voordoen, e
waarbij spannende en romanti-
sche situaties elkaar afwisselen
e en de uiteindelijke ontknoping
e zal de lezer van ons nieuwe ver. EE
volgverhaal stellig geboeid vol- e
e gen. e
Hl
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllF.
(Van onze correspondent in
Bonn)
„Jullie krombenige synagoge
lopers" is blijkbaar een geliefde
uitdrukking bij de Westduitse
Bundeswehr. De soldaat Hans
GrossWilde van de vierde
compagnie van het bataljon 322
In de havenstad Paphos, waar dit
weekeinde Britten een bestand be
werkstelligden, heerste vanochtend
een „gespannen vrede", nadat de
Turken gisteren hun voornaamste
posities hadden moeten prijsgeven.
Gisteravond stonden negen gebouwen
in de stad in brand. Ook in Ktima
was het vanmorgen rustig. De Grieks-
Cyprioten daar staakten gisteravond
pas de strijd, toen de Turken, die
tweemaal achtereen een bestand zou-
den hebben geschonden, op een klein
gebied waren samengedreven en be
loofd hadden hun fortificaties te
vernielen en hun wapens in te leve-
ren.
Volgens de Cyprische regering is i
een geliefde tactiek van de Turks-
Cyprioten om als zij in de verdedi-
ging worden gedrongen om een wa- j
penstilstand te vragen en Britse troe-1
pen te verzoeken hun positie te dek
ken, met de bedoeling tijd te winnen
om zich te hergroeperen. Dit was dan
ook de belangrijkste reden, waarom
de Grieken de Britten gisteren niet
toestonden in Ktima en Paphos tus
senbeide te komen.
In het dorp Kazaphani, ten noor
den van Nicosia, waar de afgelopen
drie dagen is gevochten, hebben de
Turks-Cyprioten hun wapens Inge
leverd aan Grieks-Cyprioten en Brit
se militairen. De Turks-Cyprioten
zijn vanochtend uit he dorp geëva
cueerd.
Afg(
Midden-Sumatra wordt door hevige
loverstromingen geteisterd, waardoor
iongeveer 50.000 mensen uit hun
Woonplaatsen moesten worden geëva
cueerd, aldus Antara. Door de over
stromingen, die het gevolg zijn van
een week van zware regenval, zijn
[vele rijstsawahs vernield. Uit Pa-
kan Baroe, waar het water door de
straten stroomt, moesten 10.000 men
sen naar elders worden overgebracht.
Het personeel van een bij Pakan
iBaroe gélegen olieraffinaderij kon
'slechts met behulp van bootjes zijn
werk bereiken.
WEERBERICHT
DROOG EN RUSTIG WEER
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond: Droog weer met
weinig bewolking en in de nacht en
vroege ochtend plaatselijk mist. Van
nacht over het algemeen lichte vorst,
morgenmiddag dezelfde temperaturen
als vandaag of iets hogere.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
11 MAART 1964
Zon op: 07.04 uur; onder: 18.37 uur.
Maan op; 06.25 uiir; onder: 15.16 uur.
Hoogwater in Katwijk te 1.45 en 14.02
Uur. laagwater te 9.30 en 22.03 uur.
ewezen
Turkije heeft gisteren José Rolz-
Bennett afgewezen als bemiddelaar
In de kwestle-Cyprus. De Turkse vice-
premier Kemal Satir verklaarde, dat
het Rolz-Bennett ontbreekt aan in
ternationaal aanzien en aan kennis
van de kwestie-Cyprus. De uit Gua
temala afkomstige Rolz-Bennett is
lid van de staf van secretaris-rgene-
raal Oe Thant.
Na een bijeenkomst van het Turkse
kabinet verklaarde Satir: „Wij heb
ben niets tegen de heer Rolz-Bennett
persoonlijk, maar het gaat hier om
de kwaliteiten die nodig zijn om in
zulk een belangrijke zaak als bemid
delaar op te treden". De Veiligheids-
Bij de bouw van de
brug over de Oosterschelde
Missionarissen
terug uit Soedan
HJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Een groep missionarissen. 85 non
nen en 50 priesters, is gisteren per
vliegtuig in Rome aangekomen. De
groep is uit Soedan gewezen. Allen
droegen nog hun tropische kleren en
zonnehelmen en verklaarden dat zjj
„als honden" waren behandeld en
niet eens de gelegenheid hadden ge
kregen hun persoonlijke bezittingen
ln te pakken.
Zij moesten Soedan verlaten als
gevolg van de campagne tegen het
christendom. Toen zij het vliegtuig
verlieten merkte een van de priesters
op: „wel hier zijn we dan de mis
dadigers".
Een Amerikaanse missionaris ver
klaarde. dat reeds meer dan 200 van
zijn collega's het land waren uitgezet
en dat de anderen vermoedelijk spoe
dig zouden volgen.
Mgr. Cirillo Testariolo, die jarenlang
in Soedan is geweest, verklaarde dat
een belangrijke mijlpaal bereikt, N Ju*
niet toestond om op zijn eigen post
zijn bezittingen te halen. „Het was
een verschrikkelijke uittocht. Wij
waren voortdurend onder bewaking
van gewapende politiemannen, die
om ons heen stonden en ons als hon
den behandelden".
Snelle hulp na oproep om
geneesmiddel uit Tsjecho-Slowakije
(Van onze Delftse correspondent)
Het was in de nacht van zaterdag op zondag om omstreeks
twee uur. Ik had juist een paar gesprekken gevoerd met enige
Delftse radio-amateurs en wilde sluitentoen ik een gesprek op
ving tussen Tsjechische en Duitse en ook Engelse amateurs, dat
mijn belangstelling trok. Spoedig begreep ik dat in Tsjecho-Slowa-
kije een 10-jarig meisje ernstig ziek was, voor wie de behandelende
arts dringend behoefte had aan een bepaald geneesmiddel dat in
het land niet voorradig was. Daarom werd de hulp ingeroepen van
een radio-amateur om de oproep de wereld in te zenden in de hoop
dat andere landen zouden kunnen helpen!!
Op de pijlers aan de Bevelandse
kant werd de montagebrug aan
gebracht. met behulp waarvan
de brugdelen van voorgespannen
beton zullen worden opgehan
gen
Zo begint het verhaal van de
Delftse radio-amateur, die de voor
naamste schakel werd, waardoor het
betreffende geneesmiddel gisteren in
Pilsen in Tsjecho-Slowakije is aan
gekomen. en aan het patiëntje kon
worden toegediend.
Het betrof hier Praepaline-A, een
zeer sterke oplossing van vitamine-A
dat noch in Tjsecho-Slowakije noch
in Duitsland verkrijgbaar was. De
Engelse radio-amateur wist in de
loop van de nacht wel te melden,
dat het betreffende middel in Enge
land beschikbaar was. Voor de ver
zending had hij de hulp ingeroepen
van het Engelse Rode Kruis, maar
daar liet men weten, dat het alleen
zou worden afgezonden wanneer
daartoe een verzoek zou worden ge
daan door het Tsjechische Rode
Kruis.
Uit bed
De Delftse amateur die onbekend
wenst te blijven, had intussen niet
stil gezeten. Hij belde een Delftse
apotheker uit zijn bed, maar deze
had het betreffende middel niet en
kon de naam daarvan ook niet vin
den in zijn boeken. Daarna ging er
uit Delft een telefoontje naar de
Russische ambassade om het num
mer van de Tsjechische ambassade
te pakken te krijgen.
(Dit nummer bestaat uit 14 pagina's)
(Van onze Bossche correspondent).
Het 16-Jarige meisje A. Winters is
in de badkamer van haar ouderlijke
woning in Veghel om het leven ge
komen door gasverstikking. In de
badkamer was vrijwel geen venti
latie, waardoor de verbrandingsgas
sen van de geiser niet konden ont
snappen.
Toen dit eenmaal gevonden was,
zegde de Tsjechische ambassade toe,
alles in het werk te zullen stellen
om het middel te bemachtigen. Zon
dagmorgen kreeg de Delftse radio
amateur bericht dat het betreffende
geneesmiddel uit Londen op weg was
naar Nederland. Daar is het gegeven
aan de piloot van het KLM-toestel
dat gisteren naar Praag is gevlogen.
Gisteren is het stoffelijk over
schot van koning Paul van Grie
kenland overgebracht van het
paleis in Athene naar de kathe
draal, vanwaar uit de begrafenis
zal plaats vinden. Achter
de affuit met de kist liepen Ko
ningin Frederika, de jonge ko
ning Constantijn en andere le
den van de koninklijke familie.
in Schwanewede heeft zich be
reid verklaard onder ede te be
vestigen dat de onderofficieren
Menzel en Gillmann deze om
schrijving ieder tweemaal in zijn
bijzijn hebben gebruikt.
Soldaat GrossWilde geeft
in een ingezonden brief ln Der
Spiegel nog een paar voorbeel
den van het spraakgebruik van
deze onderofficieren.
Sergeant-majoor Gillmann vertel
de de recruten, dat Hitier en het
Derde Rijk tegenwoordig helemaal
verkeerd worden gezien. „De strijd
ging tegen de joden en de bolsjewie
ken en dat was toch een rechtvaar
dige zaak". De recruten moesten
maar eens afwachten: „Over honderd
jaar zal Hitier als de grootste staats
man worden erkend".
Sergeant-majoor Menzel wordt als
volgt geciteerd tijdens een „politieke
informatieles" voor de gehele compag
nie, waarbij het ging over de hulp
van Duitse raketexperts aan de
Egyptische rakettenbouw en Israëls
protesten daartegen. Feldwebel Men
zel: „Zie je, daar worden de joden al
weer actief".
Soldaat Gross-Wilde zegt in zijn
brief te betreuren dat hij op dat mo
ment niet naar voren is gestapt om
de spreker een oorvijg te geven. Naar
het zich laat aanzien heeft niemand
anders in de gehele compagnie die
moed gehad, zelfs niet om een pro
test in te dienen.
Het bataljon 32 uit Schwanewede
is in opspraak gekomen omdat daar
evenals bij de parachutistenbrigade
in Nagold een „hitte-mars" is gehou
den, die te zwaar was voor de recru
ten. Bij de Nagoldmars viel een dode
en dat voorval heeft in de Duitse
pers een storm van protesten uitge
lokt. Het geval-Schwanewede lijkt nu
te bewijzen dat aan fysieke overbe
lasting van de recruten zwaarder
wordt getild dan aan de psychische.
De brief van soldaat Gross-Wilde
is dezelfde dag gepubliceerd als
waarop het bezoek van Bondspresi
dent Lübke aan de school voor „In-
nere Führung" van de Bundeswehr
viel. Op deze school, met zijn onver
taalbare naam, wordt officieren en
onderofficieren bijgebracht hoe ze
hun soldaten moeten leiden. De
Bondspresident verklaarde daar een
geestdriftig voorstander te zijn van
de soldaat als „burger in uniform".
Hij zei ook dat de Bundeswehr zich
door het geval-Nagold niet moet la
ten demoraliseren, maar frank en vrij
kritiek ter harte moet nemen.
Een Amerikaanse vliegtuigfabriek
bouwt een grote bezem-kunstmaan
waarmee meteorieten en kosmische
stof kunnen worden „opgeveegd".
Deze kunstmaan zal dit jaar in een
baan om de aarde gebracht worden
op een hoogte van 320 tot 1000 km.
De vleugels die dan worden uitge
vouwen meten 32 bij 5 meter. Detec
tor-panelen zorgden voor een ontla
ding wanneer de vleugels door een
deeltje worden getroffen. De elektri
sche impulsen worden in een geheu
gen opgeborgen en op bevel vanaf
de grond overgeseind. De kunstmaan
weegt anderhalve ton.
De Argentijnse regering heeft be
sloten de ex-advocaat Gerhard Boh-
ne, die door de Westduitse justitie is
beschuldigd van het plegen van
euthanasle-moorden onder het nazi-
regime, aan West-Duitsland uit te
leveren.
De Westduitse ambassadeur in
Buenos Aires had op 25 februari
om de uitlevering van Bohne ver
zocht.
Bohne was na de tweede wereld
oorlog naar Argentinië gevlucht. Hij
heeft in 1955 een bezoek gebracht
aan Duitsland, waarbij hij zich als
ambtenaar van het ministerie van
Landbouw uitgaf, In 1963 werd hij
in staat van beschuldiging gesteld,
maar weer op vrije voeten gesteld,
waarvan hU gebruik maakte zich
onder valse naam naar Argentinië
te begeven, waar hij bij zijn zuster
introk. Bohne was na het verzoek
om uitlevering door de Argentijnse
justitie in voorlopige hechtenis ge
nomen. Gisteren maakte het minis
terie van Buitenl. Zaken in Bue
nos Aires officieel bekend dat Bohne
zal worden uitgeleverd aan West-
Duitsland.
Gerhard Bohne heeft toegegeven
bij de euthanasie-moorden betrok
ken te zijn geweest, maar zegt dat
hij slechts ambtelijk werk heeft ver
richt met het inschrijven van de
overledenen en het bijhouden van
een statistiek.
(Van onze Utrechtse correspondent)
De Stichting van de Arbeid buigt zich
morgen opnieuw over de bouw-
CAO. De kans is groot dat er
voor het eerst in 1964 een ge
deeld advies uit de bus zal komen,
waardoor de Rijksbemiddelaars het
laatste woord zouden krijgen? Het
Centraal Sociaal Werkgevers Ver
bond heeft zich van het begin af
aan verzet tegen de prioriteit van
de bouwvakken. vanwege de
zuigkracht van de bouwlonen op
andere sectoren. Het Verbond
schijnt er nu in geslaagd te zijn de
overige werkgeversorganisaties te
hebben meegekregen.
Vrijdag hebben de partijen hun voor
stellen bij de Stichting toegelicht.
Zij bleken toen bereid op verzoek
van de Stichting van de Arbeid
enige onderdelen van hun akkoord
te wijzigen. De herinvoering van de
lagere loongroep werd teruggeno
men, evenals het geven van een
minimumloon op 21-jarige leeftijd.
Dit wordt 22 jaar.
De partijen zijn echter niet bereid te
aanvaarden dat de meldingsplicht
voor een prestatiebeloning bij 25
procent moet beginnen. Zij stellen,
dat 80 procent van de bouwvakkers
op dit percentage zit en dat er, als
men op het voorstel van de stich
ting ingaat, een onwerkbare situa
tie ontstaat. De partijen willen de
meldingsplicht bij 30 procent vast
leggen.
Het verschil maakt waarschijnlijk net
de loonsverhoging uit, die de bouw
vakkers in 1964 zouden kunnen
krijgen. De gemiddelde hoeveelheid
zwartloon in de bouwvakken lag
namelijk in 1963 al op 25 procent.
Bij de werkgeversorganisaties en de
bonden van bouwvakarbeiders
meent men, dat enige financiële
vooruitgang noodzakelijk is, wil de
bouwproduktie niet stagneren en
wil de werksfeer in de bouw niet
worden bedorven. -
Uit het Leidsch Dagblad van
9 Maart 1864:
Te Belleville, in Opper-
Canada, stierf onlangs in den
ouderdom van 120 jaar, me
vrouw Charlotte Boucher, die
voor haar verscheiden het
zeldzame voorrecht mogt ge
nieten de achterkleindochter
van hare achterkleindochter
in hare armen te sluiten.
De uitkomsten der stede
lijke gazfabriek te Groningen
over 1863 zijn zo gunstig dat
commissarissen niet geaar
zeld hebben op nieuw de ver
mindering van den prijs van
het gaz met 2 cents en der
halve op 14 cents de kubieke
el voortestellen.