kVele vogels vliegen zich
tegen glas te pletter
PROFIEL
Vragen en wat wagen
AANVAL BESTE
VERDEDIGING
HET ZIT ER AL VROEG IN!
I
D
HOE
WERKT
HET!
Simpele oplossing:
Ha ng silhouetten op van roofvogels99
u*
PE
ECHOGPmF
Hi I te
SS
s
H
Zaterdag 29 februari 1964
Pagina 4
U zou het bijna niet kunnen geloven, als ik U het aantal vogels zou
noemen, dat my in de loop van een jaar wordt gebracht, als slachtoffer
Van de grot® glasoppervlakten aan gebouwen, waranda's, windschermen
en dergelijke. Tegen dat glas vliegen de vogels zich te pletter door hun
grote snelheid, want blijkbaar bemerken de dieren te laat, dat zo'n groot
glasvlak op hun baan verschijnt.
Vooral bü helder daglicht is dit het geval, want dan geeft het verrader-
lyke glas een bedrleglyke weerspiegeling van de blauwe lucht en de witte
wolken. Het geweld, waarmee dan de tere lichaampjes er tegenaan smak
ken is meestal zo hevig, dat ze of onmiddeliyk dood zyn (en dat is maar
gelukkig voor ze) of hoogstens tot de volgende morgen nog biyven „be
staan", want leven kan ik het nauwelyks noemen, als zo'n stumper met
gesloten ogen maar wat zit te suffen, voor hij omvalt en verstyft.
dan wel een bons en ziet in een
flits het kleine straaljagertje zich
optrekken en afzwenken, en dan is
er net nog niets gebeurd. Maar
een volgende keer?
half uur, toen kwam er leven, er
Kort geleden werd me een kool-
meesje gebracht, dat-nog-leefde,
door
Sjouke van der Zee
Een heel enkele keer loopt zo'n
ongeluk goed af. Dit zal wel af
hangen van de hoek, die de vlieg
baan maakt met het glas. Je hoort
meer was 't werkelijk niet. Je kunt
aan zo'n diertje niets doen. want
het kwaad is van binnen geschied,
binnen in het broze raderwerkje,
dat maar zo weinig kan hebben.
Rustig in een doosje zetten met
een doek erover en na een uurtje
voorzichtig even loeren, hoe 't erbij
staat met de patiënt. Wel. dat
meesje zette ik in een lege glazen
bak. ook met een grote donkere
lap erover. Het duurde maar een
werd wat getrippeld en ja hoor.
meneer was weer helemaal bij ge
trokken. Even later kon ik hem
met een zetje de lucht in gooien,
roetsj! weg!
Buitenwijken
r'
-
v e-
Maar het merendeel wordt me
dood gebracht, veel merels, zang
lijsters. enige keren een jonge koe
koek, kleine fuutjes, zelfs eens een
korhoen. Voornamelijk in de bui
tenwijken van een stad. die aan
wei- of bouwland grenzen, of aan
de duinstreek, komt dat doodvlie-
gen voor. hetgeen begrijpelijk is.
In die wijken verrijzen de hoge
moderne gebouwen, vooral scholen,
die rijkelijk van glas, groot for
maat, zijn voorzien.
De eerste vraag, welke bu iedere
natuurliefhebber opkomt is: „Zou
daar niets aan te doen zyn?" Want
zy zien duidelijk het gevaar, dat
onze toch al zo bedreigde vogel
stand loopt bij de ongebreidelde
bouwdrift van het mensdom. Ja, er
is wel iets aan te doen. er is zelfs
een heel eenvoudig middel tegen
dat ruitengevaar voor de vogels.
Ik heb er lang geleden al eens
over geschreven en ik had gehoopt,
dat de lezers me zouden hebben
geholpen door me hun bevindin
gen mede te delen. Het was echter
juist in die afschuwelijke periode
van de Hongaarse opstand, toen al
le aandacht was gericht op de el
lende onder de mensen, zodat de
dieren zichzelf maar moesten zien
te redden. Wie had in die dagen,
toen onze wereld op barsten stond
en alleen de tanks en de geweren
het voor 't zeggen hadden, wie had
toen aandacht voor dode vogeltjes
en zulke beuzelarij!
Maar nu. in de tijd van interna
tionale ontspanning, wacht! even
de krant erby halen daar
heb ik het: „Lichte dooi in poli
tieke toestand nu zouden
we wel eens aandacht kunnen
schenken aan een ontdekking, die
toch zeker de moeite waard is, aan
de praktijk te toetsen.
Op bygaande tekening ziet u
enige vogelfiguren, geen nauwkeu
rige weergave van de dieren, maar
meer in hoofdvorm aangegeven. U
zult er, hoop ik, roofvogeltypen in
herkennen en één uil.
Degene, die aan zyn huis, zyn
kantoor, fabrieksruimte, school of
wat voor bouwwerk ook grote
raamvlakken heeft, waartegen by
herhaling vogels zich doodvliegen,
hoeft deze figuren maar flink ver
groot over te tekenen of te laten
tekenen op een stevige ondergrond.
Wanneer ze uitgeknipt of gesne
den of gezaagd zijn, worden ze
donker geverfd en aan een draadje
voor of achter het ruitvlak opge
hangen. Men kan ze ook van dun
zwart papier maken en ze op de
ruit plakken. Hoe dan ook, als er
de silhouetten van roofvogels in ac
tie, dus in de vlucht, maar op ko
men. Dat is alles!
De gedachte, die aan de toepas
sing van deze figuren ten grond
slag ligt, is de volgende:
Het is algemeen bekend en niet
voor tegenspraak vatbaar, dat klei
ne vogels bang zijn voor roofvo
gels zp kennen de roofvogelfiguur
in de lucht wonderwel. Wat de
uilen betreft, die brengen in rust-
houding, dus zittend, de vogelwe
reld al in rep en roer.
Ieder die maar een beetje ge
oefend is in het observeren van
vogels, in zijn tuintje, op een boe
renerf, het doet er niet toe, zal
wel eens opgemerkt hebben, dat
vogels heel duidelyk reageren op
een plotseling verschijnend roof
dier, een sperwer, een valk. ja we
kunnen er de kat en de wezel ook
wel bijnoemen. En niet één vogel
soort reageert gelijk. Kipepen bijv.
die vrij wandelen op een erf. ge
ven een bepaalde alarmkreet en
Bridgevraag dezer week:
west gever, niemand kwets
baar, parenwedstryd. Zuid
heeft:
Sch. H, 10, 9, 8, 5, 3.
Ha. 4
Ru A, B, 9, 4.
Kla. V, 10.
West een harten - noord
past - oost twee harten -
zuid twee schoppen - west
drie harten - noord drie
schoppen - oost vier harten
- wat moet zuid doen??
Antwoord elders op deze
pagina.
In hoeverre mag men by het bie
den speculeren op enige kracht in
partner's spel en bestaan er ook
situaties, waarin men dat zelfs
moet doen? Ziedaar de vraag waar
toe het probleem valt terug te
brengen, dat mij door een lezeres in
Utrecht werd toegezonden.
Daar bridge een spel van kansen
is, verdient het zeker geen aanbeve
ling geen enkele kans te nemen:
daarmee wil ik zeggen, dat men als
regel mag speculeren op énige hulp
in partner's hand, zelfs als die
partner niets heeft willen (of kun
nen) bieden. Een regel waarbij men
zich gezond door de wereld der
biedproblemen kan bewegen zou ik
willen formuleren als: „Men mag
er altijd op rekenen dat de partner
één slagje meebrengt rekenen op
twee is echter te optimistisch".
De Utrechtse speelster nu kreeg
als geefster (OW kwetsbaar) het
volgende westspel in handen de
oostkaarten werden gehanteerd
door haar echtgenoot.
West Oost
Sch. H, 5. Sch. V, 8, 2.
Ha. A, V. Ha. 7, 5, 3.
Ru. A, H, V, B, Ru. 8, 5, 2.
10, 7, 4. Kla. A. 10, 8, 4.
Kla. 6, 3.
Het biedverloop was: west twee
ruiten oost twee Sansatout (ne
gatief bod) - west drie ruiten -
oost paste. Wie heeft het nu fout
gedaan??
Van nature ben ik geneigd de
mannelijke helft van een echtpaar
de schuld te geven - en inderdaad
gaat oost niet vrijuit. Want als
twee ruiten een sterk spel aangeeft
kan oost zich niet permitteren al
leen maar „niets" te bieden. Ten
slotte heeft hij een Aas en een
Vrouw (ik bedoel niet mevrouw
west, doch schoppenvrouw), zodat
hij na drie ruiten nog wel een keer
tje had moeten ademhalen ik
had er maar 3 Sans aan gewaagd
en ook vier ruiten zou te verdedigen
zyn geweest.
Maar, mevrouw west, u kunt na
tuurlijk ook niet ongestraft de
rechtszaal verlaten. Het bieden van
zo'n spel is in de eerste plaats een
kwestie van biedsysteem. Volgens
oud-Acol is dit een hoekvoorbeeld
van een drie Sans opening: een
zeer lange, sterke lage kleur en
dekking in bijna alle overige kleu
ren. Zéker, drie Sans is wat men
noemt een „gokje" de partner
zal iets in klaver moeten hebben,
óf de tegenpartij moet met schop
pen of harten uitkomen. Nu zijn
dat bepaald geen mirakels die no
dig zijn om drie Sans te doen sla
gen in feite komt het bod erop
neer, dat west (met acht speelsla-
gen) één speelslag bij oost „vindt".
Twee openingen
Speelt men een systeem van
sterke twee openingen, dan zou
men het westspel kunnen openen
met twee ruiten, wat echter weer
niet zo aanlokkelijk is als oost
daarop twee Sans (weinig kracht)
zegt. Als west nog een manche wil
bieden, moet hij dan drie Sans zeg
gen en daar oost dan het spel
speelt, is de positie van wests hon
neurs in schoppen en harten min
der aantrekkelijk, dan in het ge
val dat west het contract moet
spelen. Ik kan my dan ook wel
verenigen met twee ruiten (oost
twee Sans - west drie ruiten) -
maar zoals gezegd, moet oost dan
toch maar de machine volbieden.
Er zijn ook paren, die een drie
Sans-opening spelen met een spel
dat alléén maar lengte en kracht
in één lage kleur heeft. Het gege-
Antwoord op bridgevraag:
Voor velen is dit helemaal
geen probleem en zij zullen
zonder twijfel vier schoppen
bieden. Om twee redenen
kan dat goed zijn: 1. het kan
erin zitten, of 2. het gaat
zeker niet veel down en dan
is het misschien een goed
redbod tegen vier (of zelfs
tegen drie harten. Toch is
het natuurlijk best mogelijk,
dat zuid in vier schoppen
down gaat, maar dat OW
hun contract van vier har
ten niet zouden hebben ge
maakt. Het bieden van OW
wijst er niet op, dat zij met
overtuiging naar de manche
gegaan zijn. Hier zijn twee
noordspellen
(a) Sch. V, 7, 6. 4; Ha. A. 5;
Ru. V, 10, 3; Kla. B. 8, 4, 2.
(b) Sch. V, 7, 6. 4; Ha. H. 5:
Ru. V, 10, 3: Kla. B, 8, 4. 2.
Spel (a) was de hand die
noord in werkelijkheid had.
Vier harten was één down
geweest, maar vier schoppen
was te winnen, daar oost
ruitenheer had. Met spel (b)
gaat vier harten normaal
ook down, maar nu is vier
schoppen niet te winnen. Als
zuid op vier harten past, wat
moet noord dan met a of b
doen? Vermoedelijk dou
bleert hij met a en misschien
met b. Zijn beslissing echter
zal met a nóóit meer vier
schoppen zijn! Hoewel in
theorie zuid het beste doet
te passen om de beslissing
aan noord te laten, is het
praktisch meer gewenst vier
schoppen te bieden. Men
wyke hiervan slechts af als
men de punten hard nodig
heeft en niet meer op een
„gemiddelde score" kan spe
len!
duiken weg onder de struiken. Jon
ge kieviten, pas uit het ei, druk
ken zich, de ogen gesloten, op de
grond, zo gauw hun ouders een
waarschuwingsschreeuw laten ho
ren. Eenden ploffen het water in en
nemen een duik. Wilt u daarover
aardige dingen aan de weet komen,
dan kan ik u aanraden het boekje
„Vogelleven" van Nico Tinbergen,
die er vele interessante waar
nemingen en ook proeven in heeft
beschreven.
Nu vliegen kippen wel niet tegen
een ruit, maar duiven wel, om van
onze dagelijkse vrienden, de zangvo
gels, maar te zwijgen.
Volledigheidshalve vermeld ik
nog, dat u voor uw ruiten geen
vierkantjes of cirkeltjes hoeft op
te hangen, want dat levert geen re
sultaat op. Het moet een dierfiguur
zyn, die ze van nature angst aan
jaagt. Het is eigenlijk zo iets als
met het verjagen van vogels door
middel van een angstgeluid. Men
kan bijv. spreeuwen wel de stuipen
op 't lijf jagen door het laten
klinken (versterkt) van de angst
kreet van een soortgenoot, terwijl
ze nauwelyks opvliegen als men
met deksels of ratels onder hun
feestbomen in de bongerd lawaai
maakt.
Het kan zijn, dat het tekenen
van een vogelfiguur u hoofdbre
kens kost. Daar kan ik inkomen,
maar er is in uw omgeving toch al
tijd wel iemand te vinden, die uit
een vogelboek een goede figuur
weet op te diepen en dat flink ver
groot voor u tekent, uitknipt en
kleurt? Van één model kan men
naar believen ontelbare omtrekfi-
guren maken.
En dan tenslotte mijn verzoek:
deelt u mij dan eens mee, hoe uw
bevindingen zijn. Ik zelf beschik
nog slechts over heel weinig gege
vens, al zijn ze dan wel positief.
Misschien trekt het u aan ook eens
proeven te nemen, bijv. met ver
schillende soorten afbeeldingen
(vogel of viervoeter) en met va
riatie van kleuren.
U schryft maar aan de redactie
van dit Blad en dan vindt 't zyn
weg wel verder.
Onze schaakrubriek
De bekende uitspraak: ..Aan
val is de beste verdediging
geldt ongetwijfeld ook in het
schaakspel.
Vaak gaan partijen verloren,
omdat de verdediger verzuimt
ven oostspel is daarvoor dan te
sterk.
Tenslotte blijft nog de mogelijk
heid over het westspel te openen
met twee klaver (grote forcing),
waarna west op het negatieve bod
(tweeruiten) voort kan zetten met
twee of drie Sans. Het spel wordt
dan in elk geval in de goede hand
(van west) gespeeld.
Verhinderend
Er is nog een kwestie, die bij alle
voorgaande beschouwingen buiten
bespreking is gebleven: de preëmp-
tieve (verhinderende) waarde van
wests openingsbod van drie Sans.
Indien oost werkelijk niets zou
hebben, gaat drie Sans natuurlijk
wel down, maar het bod valt als
regel niet (of moeilijk) te double
ren en het is zéér waarschijnlijk,
dat de tegenpartij beroofd wordt
van een manche in een hoge kleur
(vier harten of schoppen). Het is
ook om die reden, dat ik drie Sans
als openingsbod prefereer: het is
een avontuur, waarbij de kans van
slagen behoorlijk groot is. Zou oost
een sterk spel meehebben. dan be
hoeft dit openingsbod oosts door-
bieden en het bereiken van een
slembod geenszins in de weg te
staan.
H. W. FILARSKI
KINDEREN moeten altijd
bezig zyn.
Zij zoeken en vinden op
duizenderlei manieren een uit
laat voor hun energie: altijd is
er iets, dat de aandacht boeit.
Er is ook niets heerlijkers dan
na de karrevracht aan sommen,
taalregels, aardrijkskundige na
men en jaartallen 1600, Slag
bij Nieuwpoort! al die zware
ballast overboord te gooien en
te doen alsof er niets aan de
hand is
AT móet ook wel, willen
de arme hersentjes niet
van geleerdheid uit elkaar
barsten.
Voor- en na school tyd of in
het „vrij kwartier" komt er een
moment stilstand in de eisen,
die voortdurend aan het opne
mingsvermogen gesteld worden
en is het een ..uitblazen" van-je-
welste.
Want straks stapelen de fei
ten en de data zich weer op en
als klap op de vuurpijl is er nog
het huiswerk, dat ondanks radio
en televisie toch maar altijd
weer voor elkaar moet komen,
zonder „aanzien des persoons".
Daar mag niet mee gespot
worden
ZIE de jongens en meisjes
hier met het knikkeren aan
de gang.
Het échte seizoen ervoor is
nog niet eens begonnen, maar
tóch worden ze al door de
vreemde capriolen van deze gla
zen of stenen balletjes geïmpo
neerd. waarbij de spanning van
de gezichten valt af te lezen. Bij
gebrek aan beter de schaats
pret spatte als een zeepbel uit
elkaar! is er nu iets gevon
den. waardoor de dikke school
tassen met bergen aan weten
schap achteloos aan kant ge
smeten konden worden.
(Foto Leidsch Dagblad)
Er bestaat voor een ogenblik
niets anders dan de knikker en
of deze de rechte weg naar het
doel kan vinden.
DIE knikker is als een
levenssymbool.
„Recht toe, recht aan" zal
't ook in het leven van de jon
geren moeten gaan, willen ze de
eindpaal met ere bereiken.
Wie de zege in het wisselval
lige knikkerspel weet te behalen,
maakt ook een goede kans in
het even wisselvallige levensspel.
Het spreekwoord zegt wel „Het
gaat niet om de knikkers, maar
om het spel", maar in dit geval
zyn beide even belangrijk.
Vandaar dat de jeugd alles
om zich heen vergeet als 't er
op aan komt de winst in de
wacht te slepen.
Dat zit er bij de meesten al
vroeg in!
FANTASIO.
»rl i zender
1 i 50000Hz
Dit berust op het meten van de tijd die
een ultrasone trilling, uitgezonden door
een zender onder aan het schip, nodig
heeft om na weerkaatsing tegen de
bodem van het water, de ontvanger
naast de zender te bereiken.
Om na te gaan of plaatselijk
uitdiepen nodig is, kan men
met een zig-zag varend echo
loodschip de bodem van een
vaarwater aftasten.
Registratie van een bodemprofiel.
Slikafzettingen kunnen waarneem
baar gemaakt worden met een
golf van 15000 trillingen per sec,
toegevoegd aan de normale van
50000, die slechts tegen de vaste
bodem weerkaatst.
Een volledig profiel van de gehele
bodem krijgt men snel met het
ECHOGRAAF-schip met(inklapbare)
uitleggers, waarop een dozijn
zenders-ontvangers, die achter
elkaar enkele seconden werken.
zijn defensie actief te voeren
Eenmaal in de verdedigi
gedrongen, moet men geen
verloren laten gaan. die ka
biedt om een tegenaanval
lanceren. Vaak doorkruist z(
poging de plannen van de aa
valler en worden de rollen
gekeerd.
Ter illustratie de volgende paj
in 1959 te Tallin gespeeld. De
speler is de mede-winnaar van I
tournooi te Beverwyk van dit J« D*
Wit: Ney.
Zwart: Etruk.
Taf
Pui
1. e2e4, c7c52 .Pgl—f3 d
d6; 3. d2d4, c5xd4; 4. Pf3x
Pg8—f6: 5. Pblc3, a7—a6.
Lflc4 teen ondernemende voc
zetting in deze Najdorf-variant
het Siciliaans) 6 e7e6; 7. 0-
Lf8e7; (i.p. hiervan speelt
ook b7b5 en daarop b5b4,
actievere opvatting, welke to
ook wel goede kansen aan wit g
bieden'. 8. Lc4b3, 0—0; 9. f2-
Na deze zet is het ogenblik aan|
broken, waarop zwart zich
moeten realiseren, dat alleen
fensief spel hem naar de nedi ^iel
laag moet voeren.
diagram 1.
LH<
al
r*
Moi
b
Z
C
L
v. d
'Öi
3 3 i
W
Zwart had hier met 9 d6- ^bn
zelf tot de tegenaanval kunr
overgaan, maar speelde een zet, ^erj,
hoewel niet foutief, toch niet irenl
rekend blijkt op de situatie. De
komt in het Siciliaans in talriig y
varianten voor. Het is begrijpel Haa
dat zwart ook hier er toe komt. 'fl*T
gevolgen biyven niet uit. LI
9.... Dd8c7?j f4—f5!, e6- fij
11. Pd4e2, Lc8d7; 12. g2—
(een pionoffer, waarna wit een D'
weldige stelling verkrijgt) Pf6^er>
(anders volgt g5 en de konlngsvl
gel wordt opgerold). 13. Pc3-<Van
Dc7d8; 14. Pe2c3, Pg4f6; dem
Lel—e3, Pb8c6? (Lc6 was betr
kelijk de beste zet) 16. Le3-
Dd8c8; 17. Kglhl (nu zw
machteloos op de dame vleugel
in 't centrum moet toekyll
fase', 17Le7—d8; 18. Pdöxf
maakt wit zich gereed voor de sM
Ld8xd6; 19. Pc3—d5, Pc6—e7;
Pd5xf6t, g7xf6; 21. Ddl—g4t, Kgl
h8; 22. Dg4—h4, Pe7—g8; 23.
f3; Dc8c6; 24. Lb6e3 (en niel
fout Th3? waarop Lxf5 zou zijnl
volgd.» 24... d6—d5 (15 zetten
laat). 25. Dh4xh7t en zwartg af
Het mat is niet meer te verhin
ren. Als men zulke prestaties
schouwt is de „verrassing-Ney" i
Beverwyk niet zo'n grote verrf"
sing meer.
Ladderwedstr
1
I
1
1
1
1
'i M
i
3
Wit geeft mat in drie zetten.
