Satires op zakenleven
trekken de aandacht
IN KAMER EN TUIN
Kom er
Offensief op de
zeden en gewoonten
Mexi a a rise w ildern i s
banen zich iveg naar
nieuwe toekomst in
Kom er ACHT-er
i TONEEL IN PARIJS
Tionieró
Zaterdag 29 februari 1964 Pagina 2
(Van onze correspondent
in Mexico)
Men moet in de noordelijke
staten van Mexico de einde
loze streken met de dorre, van
droogte gebarsten grond heb
ben gezien, om te begrijpen
wat een door de Mexicaanse
regering ondernomen koloni
satie-program betekent voor
660 boerenfamilies, die uit die
staten naar de vruchtbare wil
dernis in de zuidelijke staat
Campeche zijn overgeplaatst.
Het is een kolossale onderne
ming, boeiend om tal van rede
nen. Eén er van is het ontegen
zeggelijk poëtische élement van
„de man en de vrouw" die de
maagdelijke, weelderige wildernis
intrekken om daar slechts met be
hulp van hun eigen handen en hun
liefde voor de grond zich lang
zaam een nieuw bestaan op te
bouwen. Een ander is het element
van de vreugde bij de ontdekking,
dat dezelfde gewéldige inspanning
die voorheen op onvruchtbare
grond werd/ aangewend, nü letter
lijk een weelde van vruchten
draagt. De eerste maïsoogst van
de kolonisatoren is zo goed ge-
weest, dat men er nog duizend
ton voor verkoop op overhield. En
ook de oogst van bonen welke
door tijdgebrek zonder veel zorg
waren gezaaid was boven ver
wachtingen goed. Maïs en bonen
vormen de basis van het Mexi-
caande volksvoedsel.
Jaar geleden
Een Jaar geleden zijn onder lei
ding van het departement voor
landbouwzaken en kolonisatie de
mannen van 660 families uit on
vruchtbare streken in de staten
Coahulla, Zacatecas en Jalisco ver
huisd naar de rivierzone van de
zuidelijke staat Campeche om daar
negen dorpjes te stichten. Het was
een echte „pioniers-trek". Want
ook in deze tijd van ruimtevaart
en hoge technische ontwikkeling
geldt: wil men een Jungle-gebied
1. steen meer tegen bergwand
2. broekspijpen man met pijp lopen
hoger door
3. man met hoed geen sigaret
4. linker rever man met pijp loopt
door
5. veer op hoedje van vrouw anders
6 nummerbord auto anders
7. middelste den op achtergrond
groter
8. ceintuur Jas man langer
Vrouwen en kinderen zijn aan gekomen. Het leven lacht de
pioniers toe.
gaan ontginnen, dan moet men bij
het primitieve begin van alle ont
wikkeling beginnen. Men moet de
wildernis intrekken om eerst bo
men te gaan kappen en de grond
vry voor bewerking te maken. Men
moet zonder enige verbinding met
de rest van de wereld leven, zon
der radio, telefoon, zonder wegen,
zonder een pad zelfs.
In Campeche vormt de rivier
Candelarla de enige verbinding
tussen de nu ontstane negen cen
tra. Maar aan die verbinding heb
ben de kolonisatoren niets, omdat
ze niet over eigen boten of bootjes
beschikken en onderling hebben ze
daardoor weinig contact. Er z(Jn
wel enkele grotere schuiten, die af
en toe levensmiddelen naar de ne
gen centra brengen of wat post, die
aankomt in het laatste centrum
van de beschaving dat een tele
graafkantoor heeft: het plaatsje
Candelario.
Een paar handige motorboten
voor de kolonisatoren, waardoor zij
in staat zouden worden gesteld van
het ene naar het andere centrum
te gaan, zou een ontzaglijke hulp
voor deze pioniers betekenen en
ook hun moreel goed doen. Want
de Mexicaan die zo graag lacht en
zingt en zo'n behoefte aan vrien
den om zich heen heeft de Me
xicaan is bij uitstek een bijzonder
sociabel mens wordt soms niet
weinig gedeprimeerd in dit totale
Isolement in de wildernis.
De eerste tien maanden waren
het zwaarst voor de mannen, die
zich letterlijk een weg naar een
betere toekomst begonnen te banen
door de wildernis met eerst ont
bossing van een gebied, dan aan
leg en bouwen van huizen (twee
slaapkamers, een woonvertrek,
keuken en toilet) en het planten
van vruchtbomen op eigen grond
stuk. 's Nachts, liggend in hun
hangmatten, werden ze daarbij nog
dikwijls uit de slaap gehouden door
gebrul van wilde dieren die naar
de rivier kwamen om te drinken.
Familie
Maar in tien maanden waren de
dorpen zover dat de pioniers hun
families konden laten overkomen.
En ruim een maand geleden arri
veerden 77 treinwagons met 5.390
personen en 22 vrachtwagens met
goederen in Candelario. Schuiten
voeren volgepakt met vrouwen en
kinderen langzaam over de rivier
naar de plaatsen van bestemming.
Journalisten waren getuigen van
de verbazing der passagiers b(j het
toe wordt op de gewenste hoog
te tussen een paar bladeren in
De ficus of zogenaamde rob-
herplant wordt tegenwoordig al- :v
gemeen gekweekt als kamerplant 1 f
en met succes. Soms groeit de t
plant zó snel dat ze tegen het - 1 ih - r
plafond komt en dan zal er raad
verschaft moeten worden. Dan f
kan men de plant verjongen ^tSkBi
door baar te marcotteren; daar- a
paar
een ondiepe snede in de stam
gemaakt. Die wonde dient men
te omwoelen met veenmos en
dat moet men goed vochtig hou
den; daarna kan men er een
plastic zakje om doen. De be
doeling is dat de plant op die
wonde wortels in de mos gaat
vormen. Als die eenmaal door
het moe heen groeien kan men
de stek vlak onder dat mos af
snijden en oppotten en dan ge
bruikt men er de bekende bloe-
mistengrond voor. Toch lukt dat
niet altijd in de vaak droge at
mosfeer in de kamer. Over het
algemeen bereikt men meer
succes met stekken: de top
wordt uit de plant genomen;
liefst ter lengte van dertig tot
veertig centimeter. Die kan men
in een weckfles met water zet-
ten en zal daarin prima wortels f
vormen. Als die voldoende groot
zijn kan de stek in goede bloe- jS&W
mistengrond opgepot worden. f
De ficus moet in de normaal vjj f
verwarmde kamer gekweekt l
worden. Hangende en gele bla- «éfl&SBGpPIa
deren ontwikkelen zich indien t
de plant het te koud en te droog
heeft Daarom moet men de
potgrond normaal vochtig hou-
den. Ziek wordt de plant, indien E/ t
ze met de voet in het water W i
moet staan; daarom mag onder 1 f
in de slerpot geen water blijven
ctonn. Gieten op een bloemscho- t
teltje mag men wel doen. doch i
als na een kwartier blijkt, dat de
plant het water niet allemaal f
heeft opgebruikt, dient men het j.
restant te verwijderen. E f
Grote planten moet men re- i f
gelmatig verpotten. Men kan er |$ÉM|
de bekende bloemistengrond i
voor gebruiken; indien ze in een
zeer grote pot staat moet men j)
wekelijks een weinig bemesten i
met de bekende kamerplanten-
mest. a
G. KROMDIJK
Ficus decora. J
zien van zoveel water en zoveel bo
men en loof. „Maar we zijn van
wereld veranderd!" riep een vrouw.
En een jongetje dat nog nooit een
bananenplant had gezien, zei:
„Moeder, kijk toch eens naar die
boom daar! Daar hebben ze bana
nen aan opgehangen!".
En toen volgde het grootste won
der: het weerzien met echtgenoten,
broers en zoons, de omhelzing, de
blijdschap van het weerzien en sa
menzijn. Niemand schaamde zich
voor zyn tranen en de mannen
voerden hun families trots naar
hun bescheiden woningen. Nu kan
hun leven opnieuw beginnen.
Maar er is nog zoveel nodig I
De Mexicaanse regering die per fa
milie bijna 6000 gulden aan deze
kolonisatie heeft besteed, wat in
totaal op een kleine vier miljoen
gulden neerkomt, is tenslotte aan
een grens gebonden wat uitgaven
voor dit project betreft. Een zaag
molen behoort tot het allernoodza
kelijkst, maar ook tractoren voor
het ontbossen, landbouwwerktui
gen, een fabriek voor het maken
van bak- en bouwstenen en motor
boten zijn verschrikkelijk nodig.
Nederland
Dat brengt ons op deze ge
dachte: zou botenbouwend Ne
derland de pioniers niet met en
kele motorboten kunnen helpen?
Zodat de kolonisten over hun
eerste eigen vervoermiddelen
kunnen beschikken? Zou een
stad of dorp ln Nederland niet
met een van de nieuwe negen
dorpjes in Campeche een aparte
vriendschapsband willen leggen
door het te „adopteren"? Zoals
bijvoorbeeld het kolonistendorp
Venustiano Carranza, of Mon-
clova. of Hector Peres Martinez,
of Miguel Hidalgo, Lopez Mateos
en Nuevo Coahuila? Wat een
wederzijdse voldoening wanneer
een Nederlands dorp tot de op
bouw van een ander dorp kan
bijdragen, ook al ligt dat andere
dorp aan de andere kant van de
„grote plas". Tenslotte wat
betekent deze afstand met het
druk lucht- en zeeverkeer tussen
Nederland en Mexico? Een trac
tor voor de mannelijke pioniers,
naaimachines voor de vrouwelij
ke en fietsen voor de jeugd kun
nen gauw genoeg bezorgd wor
den „van dorp tot dorp".
Nu Koningin Juliana bovendien
waarschijnlijk in april in Mexico
wordt verwacht, zou dat een bij
zonder geschikte gelegenheid zijn
om de bestaande vriendschapsban
den tussen Mexico en Nederland
nog hartelijker te maken en er
uitdrukking aan te geven door een
attentie zoals die tussen goede
vrienden van tijd tot t«jd plaats
vindt. Vooral wanneer, zoals in het
geval van de Mexicanen, die vrien
den onze bewondering kunnen
wekken! En welke pioniers die
zichzelf voor de toekomst van de
nieuwe generatie de verplichtingen
opleggen van ontzegging en risico,
van gevaar en van zwaar werk.
hebben onze bewondering niet.
vinden? De juiste oplossing vindt U eJders in dit Bijvoegsel.
Kunt U de acht afwijkingen ln de beide bovenstaande tekeningen
N,
(Van onze Parijse correspondent)
TWEE stukken op de Parijse boulevard, één ..made in USA"
en één van eigen Franse bodem (ofschoon met Belgische
hand vervaardigd) openen thans een nieuw offensief op de zeden
en gewoonten, de gewichtigheden, vrijmoedigheden, beuzelarijen,
kortom op de eigen folklore van het grote zakenleven".
Een offensief dat men nu ook weer niet zo tragisch hoeft te
nemen en dat in woord, zang en dans wordt uit- en opgevoerd.
Uitsluitend van spirituele en soms ook wat venijniger
woorden bediende zich de (ex)-Belgische Parijzenaar Félicien
Marceau, die zijn nieuwe blijspel ,,La preuve par quatre" onder
tussen ook nog zelf en met virtuositeit heeft geregistreerd.
Daarentegen is "How to succeed in business" ,,hoe in zaken
te slagen" een betrekkelijk briljant voorbeeld van een Ameri
kaanse musical, waarvan men dan ook zonder moeite kan begrij
pen dat zij gedurende vier jaren onafgebroken volle huizen op
Broadway heeft getrokken.
De proef op de som
Van Félicien Marceau kent
iedere toneelliefhebber „la bon
ne soupe" en vooral L'oeuf",
stukken die in tientallen landen
zijn gespeeld en waarvan nu ook
films zijn gemaakt.
In „La preuve par quatre"
vrij vertaald: „De proef op de
som" herkent men Marceau
niettemin maar gedeeltelijk te
rug, voorzover hij hier nü een
humor hanteert die de funda
mentele principes van onze
maatschappij en menselijke
condities" niet meer bedreigt,
door zich slechts op enkele pit
toreske aspecten van een zeker
soort zakenleven te richten.
Arthur Darras, de hoofdpersoon,
is een groot-importeur van nylon
kousen die in de kracht van zijn
jaren verkeert, doch die niettemin
ten gronde dreigt te gaan aan de
psychische gevolgen van zijn ge
automatiseerde bedrijf mitsgaders
alle andere excessen van het ener
verende ritme van het Parijs van
zijn en onze dagen. Hij manifes
teert zo dus alle symptomen van de
welbekende managers-ziekte en 't
moment breekt aan dat hU geen
telefoon, geen secretaresse, geen
elektrische bel of knopje en ook
geen agent die hem zijn dagelijkse
bekeuringen vanwege illegaal par
keren bezorgt, meer kan zien en de
hele santekraam eraan wil geven.
Net even voor dat fatale ogen
blik krijgt hij echter bezoek van
zijn vriend, die gelauwerde schrij
ver, lid van de Academie Fran?aise
en groot kenner van de psychologie,
het bewust en onderbewust zijn van
de hedendaagse mens en zijn vele
noden
Eduard Champion, zoals deze
expert van de moderne menselijke
ziel heet. heeft zijn kwijnende
vriend dan al gauw de ware wor
tels van zijn lijden bloot gelegd en
hem uiteengezet, dat al zijn narig
heden veroorzaagt worden door een
ondoelmatige, wat té globale, ex
ploitatie van zijn driftleven.
HU onderscheidt in de liefde of
beter de seksualiteit, drie functies
die daarom in plaats van door één
ook door drie partners moeten wor
den beantwoord of vervuld.
De zakenman heeft naar die in
terpretatie van zijn ziektebeeld na
tuurlijk wel oren. en op staande
voet wordt derhalve besloten voor
de vacatures kandidaten aan te
monsteren. Twee vacatures, want
de behoefte aan de dagelijkse ge
zelligheid en de aanspraak en de
koffieleut kan madame Darras na-
tucriljk blijven vervullen. Voor de
taak de romantische begeerten op
te wekken wordt een kwiek revue
meisje aangetrokken, terwijl 'n
tweede, niet minder begaafd,
deerntje dan in den vervolge zor
gen mag, enfin, laat ik zeggen, de
procedure verder af te ronden.
Die taakverdeling bevalt een tijd
lang iedereen best. Natuurlijk voor
al de heer Darras die zich inder
daad nu compleet genezen voelt
van zijn vroegere weeën, doch
eveneens madame die zich achter
zijn rug in de persoon van de ge
leerde adviseur dan ook een amant
heeft aangemeten die zo h&ér drift
leven weer ln evenwicht brengt.
De schoen begint niettemin wat
te wringen als de ouders van de
twee resterende leden van het lief
deskwartet eigen materiële en an
dere eisen gaan stellen om een her
verdeling van de taken te bewerk
stelligen die in het theoretisch zo
mooi sluitende systeem allerlei
complicaties verwekt waardoor de
proef op de som tenslotte toch weer
niet helemaal opgaat. Als boule
vard-geval ontketent „La preuve de
quatre" veel jolijt en hilariteit.
Waarbij niettemin, met enige me
lancholie, opgemerkt mag worden,
dat Félicien Marceau ons in zijn
eerste stukken toch met een ironie
en een humor van iets hoger ge
halte en ook verdere draagwijdte in
kennis had gebracht. Zodat de uit
bundigheid ook om die reden toch
een wat valse b'jsmaak achterlaat.
Import uit Amerika
Die bijsmaak, als gevolg dus van
de omstandigheid dat men van de
auteur een wat hogere kwaliteit
van amusement had durven ver
wachten, proeft men daarentegen
geen ogenblik onder het gehoor van
de Amerikaanse heren Frank Loe-
ser en Abe Burrows die zich met
hun voorstelling de volleerde vak
lieden tonen die in hun langjarig
contact met Broadway alle knepen
van het amusementsmétier tot in
de fijnste détails hebben geleerd en
beproefd. De songs en de muziek
bevatten juist dat mengsel van iro
nie, sentimentaliteit en gesynco-
seerde punch dat „zonder Bern
stein's „West-side Story te evena
ren, de show vaart en variatie en
charme verleent.
De balletten en vooral ook de
briljante en veelzijdige bezetting
doen de rest om deze Amerikaanse
import ook voor een Frans publiek
bijzonder verteerbaar te maken.
Temeer omdat het verhaal een
onkwaadaardige satire behelst op
de „the American way of life" in
de hoge regionen van het zaken-
bedrijf die bovendien lang niet van
esprit is gespeend.
Een plot. die de wederwaardig
heden verhaalt van een glazenwas
ser die met zijn spaarduiten een
handleiding heeft gekocht hoe zon
der moeite in de grote zaken te sla
gen waarvan hij de aanwijzingen
volgens de letter volgt, om zich
dan, binnen enkele weken, metter
daad ln de fauteuil van de presi-
dent-generaal-directeur van een
wereldconcern te kunnen installe
ren.
Een meteoorcarrière waarbij alle
kinderlijke hebbelijkheidjes van ar
rivisten. pluimstrijkers en andere
aanverwante diersoorten in een
vriendelijk zonnetje worden gezet,
een zonnetje waarin de toeschou
wers die in hun dagelijks leven op
kantoor misschien ook met zulke
potentaatjes te maken hebben zich
dan op hun beurt eveneens mogen
koesteren.
Het spektakel moet producer Lars
Schmitt-Ingrid Bergman's huidige
echtgenoot en de directie van
het Theatre de Parijs een slordig
aantal miljoenen hebben gekost die
de recettes niettemin wel weer be
loven terug te zullen schenken.
Want algemeen wordt ook deze
Franse versie van het Amerikaan
se Broadway-succes terecht een
glanzende carrière op de lange
baan in het vooruitzicht gesteld.
De ex-glazenwasser, Finchin een der ases van zijn meteoorcarrière.
V
nis
om
Ie F
eet
n h
fan
et
lerv
nde
lijz:
icht
litro
iet e
Mij
sr e
iel
luw
in z
iblle
lot.
loem
rlei
m e:
orste
seën
xh
Ml t
laaf i
,0"
Iruin
og z<
oudij
wis,
ok a
iten
e bl<
reng
oei c
:hap
Mas
len,
m
tmaa
kstis<
ook z
Uren
nor
nin
noon
ehltt
heter
Da
kt
ftcht
nas i
um
ere i
I eme
boot
goer
try
tord
«ff en,