I
Chinezen zijn in Maleisie
wat joden in Europa waren
ZOEKLICHT
GEBOEID DOOR DE LIEFDE
Huil Jeruzalem is Peking
Frankrijks populairste
televisiefiguur
Liever rood
dan dood
WOORD
VAN
BEZINNING
NOUNOURS
BAREND
DE BEER)
Zaterdag 15 februari 1964
Pagina 1
(Van onzt reisredacteur W. L. Brugsma)
(III)
SINGAPORE „Dat de Chinezen gelijke rechten hebben gekregen met de Maleiers, is al een
groot wonder", zei de Maleisische diplomaat. „Dat zo n varkens etende ongelovige eens mi
nister-president van Maleisië zal worden is voor de mohammedanen nog ondenkbaar. Maar wie
weet, misschien over tien jaar. Als Maleisië dan tenminste nog bestaat".
Een welgestelde Chinese bankier in Singapore had er dit over te zeggen: „Toen de Spanjaar
den in de zeventiende eeuw op de Philippijnen 30.000 Chinezen uitmoordden, stuurde de toen
malige Manstsjoe-keizer geen troepen of oorlogsschepen. Hij zei: dat komt ervan als je de graven
van je voorouders verlaat". De bankier vervolgde bedaard: „Deze geschiedenis zal zich niet
herhalen. Wij zullen ons niet, zoals de joden in Europa, ter slachtbank laten leiden. Wij hebben
al een Israël. En de hoofdstad van ons Israël heet Peking!"
f Voor de vijftien miljoen Chi
nezen in de „Nanjang" zo
als zij hun uitzwermingsgebied
in zuidoost-Azië door de eeu
wen van hun emigratie hebben
genoemd is de vraag .liever
rood dan dood" volstrekt geen
vraag. Ook niet voor de rijken,
die als het even kan noch dood
noch rood willen wezen.
Zoals er in Europa meer arme
dan rijke joden waren, zo zyn er
trouwens in de Nanjang meer arme
dan rijke Chinezen en die armen
zijn al meer om minder rood. Daar
houdt de parallel op. Er heeft in
Europa nooit een joods probleem
bestaan, alleen een probleem van
antisemitisme. Maar in zuidoost-
Azië bestaat wel een Chinees pro
bleem: dat van vijftien miljoen in
telligente, mateloos ijverige en
•chijnbaar on-assi mi leerbare men
sen, die vaak een politieke en altijd
een patriottische binding hebben
met een wereldmacht in opkomst.
In geen ander land in zuidoost-
Azië weegt dit probleem zo zwaar
als in de jonge federatie Maleisië
Twaalf jaar lang hebben de Chi
nese communistien van Tsjin Peng
op het schiereiland Malakka een
meedogenloze guerrilla gevoerd.
Het Chinese probleem heeft zelfs
tot de vorming van Maleisië ge
leid: de Noord-Borneose gebieden
werden binnengehaald om te ver
mijden dat Malakka een Chinees
Cuba zou worden.
Lage dunk
Het Chinese probleem is ook me
de-oorzaak van Soekarno's con
frontatie-politiek: generaal Nasoe-
tion heeft zo'n lage dunk van zijn
Maleise broeders, dat. hij gelooft
dat Maleisië uiteindelijk toch een
Chinees bastion zal worden. Het
geen hem niet belet Chinese com
munisten uit Serawak tot infil
tranten op te leiden. Maar de In
donesiërs die bereid zyn met hun
eigen Chinezen korte metten te
maken, geloven de vier miljoen
Chinezen van Maleisië ook wel aan
te kunnen als het eens tot een
groot-Indonesië zou komen.
Inmiddels weegt het interne
Chinese probleem even zwaar op
Maleisië als de externe bedreiging
van Soekarno's ..konfrontasiDe
communistische party is verboden,
maar zij bestaat voort en heeft
haar sterke arm in een gewapen
de klandestiene organisatie in Se
rawak en de restanten van Tsjin
Pengs guerrilla-strüders, aan de
Thaise grens.
Het accent van de communisti
sche tactiek ligt toch op het poli
tieke vlak, in Mao's aanbeveling
van het „verenigd front". De com
munisten zoeken met niet-commu
nistische maar wel progressieve
krachten ..open organisaties" te
vormen, ook politieke part-yen
waarin zy achter de schermen aan
de touwtjes kunnen trekken. Er
„Liefde tastte de geschiedenis,
de godsdienst, de tradities en de
diepste gevoelens van het Ne
derlandse volk aan" aldus de
New York Times in een be
schouwing over de gebeurtenis
sen rond de verloving van Prin
ses Irene met Prins Carloc
Hugo.
Het gaat me nu niet in de
eerste plaats om de juistheid
van deze concrete uitspraak.
Maar ik signaleer dat tegen
liefde biykbaar niets bestand is.
De stormloop van de liefde is
niet te stuiten.
Met deze gedachten op de
achtergrond vraag ik naar de
zin van de jaariyks gevierde iy-
dens weken.
In 2 C or in the 5 lezen we dat
de apostel Paulus zich moet ver
weren tegen de beschuldiging,
dat hy het niet kan hebben, dat
hy niet no. 1 is in de gemeente.
Paulus. zo werd gezegd, vecht
voor zijn eigen positie.
ken en omhoog streven, lukt dit
hem niet.
Hij heeft een tyd gekend, dat
dat anders was. Maar Paulus
heeft het onuitroeibare besef,
dat de ontmoeting met Jezus,
toen hy van Jeruzalem eens
naar Damascus op weg was, om
daar christenen te vervolgen, te
vergelyken is met het gevangen
genomen worden van een wild
dier in de prairie. De lasso van
Jezus' liefde heeft hem sedert
dat moment in zijn greep.
Zo'n ingrypende zaak is Jezus'
liefde in Paulus' leven. Dit
hangt samen met Paulus' visie
op Jezus' dood. Zoals hy zelf er
aan toe voegt: „daar wy tot het
inzicht gekomen zyn, dat één
Byna zette ik het woord „ge
vierd" tussen aanhalingstekens,
maar laat u het zo maar staan,
zonder meer. Want hoe vreselijk
het lijden van Jeuzus Christus
ook is geweest, als we er aan
terug denken, valt daarin Je
zus' liefde te vieren.
Het gevaar bestaat, dat wy op
een afstand van 20 eeuwen ons
van deze liefde verwyderd ge
voelen. Dat daarom deze liefde
ons ver en vreemd is. Dat ze ons
niet raakt, laat staan onderste
boven loopt.
Wy zyn zo vaak in de greep
van andere krachten. Wat be
heerst ons ten diepste? Eer
zucht? Hartstocht? Angst? Min
derwaardigheidsgevoelens? Ver
moeidheid? Teleurstelling?
Plichtsbesef? Dit rijtje is met
vele woorden aan te vullen.
De apostel wyst deze beschul
diging van de hand als onmoge
lijk. Het bestaat niet, zegt Pau
lus, want de liefde van Christus
dringt ons (al gebruikt Paulus
het meervoud, hy denkt hier
toch in de eerste plaats aan
zichzelf). Het woord „dringen"
van de Nieuwe Vertaling is
eigenlijk veel te zwak om weer
te geven wat Paulus bedoelt.
Voor wie Grieks kent, de apostel
gebruikt het woord „sunichein".
D.w.z. de liefde van Christus
legt helemaal beslag op Paulus.
Deze liefde houdt hem aan alle
kanten omvangen. Hy is er door
omsingeld. Al zou Paulus willen,
hy kan niet eens meer alle kan
ten uit. Hy is in de greep van
de liefde. Christus' liefde houdt
hem onder de duim. Zodra Pau
lus zyn eigen belang weer wil
najagen en zichzelf breed ma-
voor allen gestorven is. Dus zyn
ze allen gestorven".
Paulus' inzicht in de beteke
nis van Jezus' sterven, doet hem
zo in de greep van Jezus' liefde
zijn. dat hij niet meer voor zich
zelf' kan leven. Wie het kruis
van Golgotha verstaat is op een
bevrijdende manier dageiyks in
de greep van Jezus' liefde.
Deze liefde drijft ons in t
nauw, omsingelt ons telkens als
het lijden van Christus ons ver
kondigd wordt. Het kruis is een
appèl dat geen mens loslaat:
„Van het voor jezelf leven valt
niets te verwachten". Dit is één
kant van het appèl, dat van de
lijdensweken tot ieder mens uit
gaat. Graag kom ik hier de vol
gende keer nog op terug.
H. BOUTER,
herv. predikant te Leiden.
Het idyllisch beeld van de
toekomst: Chinese. Maleise en
Indiase kinderen op weg naar
school in het land waar zij de
burgers van morgen zijn. Ma
leisië.
tenlandse belangen, die dese maa
ga's ln de armen van de communis
ten drijven.
Zy moeten, zonder het, stigma
van raciale politiek op zich te la
den, Chinese belangen beschermen
in een land waar de Chinezen wel
iswaar gelyke rechten hebben,
maar waar in leger en bureaucra
tie de balans van één Chinees op
drie Maleiers nauwkeurig wordt
gehandhaafd. En de zetelverdeling
der deelstaten in het federale par
lement heeft niets evenredigs, de
gebieden met niet-Chinese meer
derheden zyn er sterk bevoordeeld.
Tegen zulke discriminatie moeten
leiders als Lee Koean Jew proteste
ren. Maar zy moeten die protes
ten ook voorzichtig doseren om te
voorkomen dat hun grieven wor
den rechtgezet voordat het com
munistische gevaar geweken la.
Spanningen
De vooruitstrevende Chinese lei
ders zitten elke minuut van elke
dag aan de veiligheidsklep van een
staat, waarin ondanks de idyllische
officiële voorstellingen van wel-
De vader en een zoon van
Maleisië: premier Abdoel Rah
man en de minister-president
van de deelstaat Singapore, de
Chinees Lee Koean Jew.
vaart, en raciale harmonie, hevige
sociale en raciale spanningen heer
sen. Maleisië is niet onwelvarend,
maar de rykdommen zyn er min
der eeriyk verdeeld dan de
armoede in andere jonge staten. Er
is geen land in zuidoost-Azië waar
zoveel gestaakt en progressief ge
demonstreerd wordt als in Malei
sië, hetgeen voor Koeala Loempoers
democratische instelling pleit.
Maar steeds weer mengen sociale
en politieke stromingen zich met
de raciale onderstromingen tot le
vensgevaarlijk vaarwater.
Het is totnutoe in Maleisië nie
mand gelukt een wezenlyk inter
raciale party te vormen. De „Al
liantie" van premier Abdoel Rah
man telt conservatieve Chinezen
in zyn gelederen die tevreden zyn
met de tweede viool. De Chinese
part yen hebben een paar verzien
de Maleiers in hun rangen. Maar
toch verlopen de politieke scheids -
ïynen in eerste instantie langs de
raciale grenzen Toen ik de pre
mier van Serawak. de Dajak Ste
phen Kalong Ningkan. vroeg of het
niet, gezonder zou zyn om conser
vatieve. vooruitstrevende en libera
le partyen te hebben, zei hy:
„Maar wy hebben in Serawak een
conservatieve en een vooruitstre
vende Dajak-party. Ik ben overi
gens van allebei de baas".
Toch zullen alleen interraciale
partyen uiteindelijk de jonge staat
Maleisië levensvatbaarheid kunnen
geven. Fr zyn de laatste tijd te
kenen dat Maleiers, wier enige
politiek Instinct uit anti-Chinees
heid bestond waardering beginnen
te krijgen voor een moderne poli
tiek a la I/ee Koean Jew. Mis
schien zal die tendens zich voort
zetten en In een jaar of tien tot
normaler politieke verhoudingen
lelden. Als Maleisië dan tenminste
nog bestaat
OP DE BOEKENMARKT
zyn in Maleisië twee van die, vrij
wel geheel Chinese, partyen, de
SUPP (Serawaks Verenigde Volks-
party» en Singaporee PAP 'Volks
Actie Party).
Niet geslaagd
Het opvallende is, dat. de com
munistische opzet niet is ge
slaagd. In belde gevallen zyn het
niet de communisten, maar de
progressieve krachten, sociaal-de
mocraten naar Westers model, die
tenslotte de leiding in handen
hebben gekregen. In Sera
wak bestaat de ongemakkelyke
alliantie nog voort. In Singa
pore, waar de PAP eens een
links-extramistisch schrikbeeld
was, heeft de (Chinese» premier
van de deelstaat. Lee Koean Jew,
zyn communistische medestan
ders schaakmat gezet met een
politiek van progressief bestuur
en hardhandig optreden tegen
„illoyale elementen". Zodat de
communisten naar een andere
verenigd-front-organisatie heb-
ben moeten omzien: de „Bari-
san Socialis".
De rol van de kleine groep mo
derne Chinezen (geen staatsman
ter wereld heeft een zo wanhopige
verklaring by Kennedy's dood af
gelegd als Lee Koean Jewl is niet
makkelijk: zy moeten stryd leve
ren op alle fronten tegelyk. Tegen
het Maleise racisme en tegen de
Chinese reacties daarop. Tegen de
communisten die de massa's van
hun partijen in hun greep probe
ren te krijgen en tegen de mach
tige feodale elementen in Malei
sië. de sultans en gevestigde bui-
Daeia Maraini. „De Va-
cantie. (Vertaling) Mous-
sault NV Amsterdam.
Een debuut van een Jonge Ita
liaanse schryfster. die voor haar
eersteling de „Prix Formentor
1962" heeft gekregen Bovendien
is deze roman voorzien van een
lange inleiding van niemand min
der dan Alberto Moravia. Met zul
ke krachtige aanbevelingen is de
verwachting natuuriyk hoog ge
spannen; iets wat maar al te dik
wijls tot gevolg heeft, dat de lezer
teleurgesteld wordt. Dit nu is hier
niet het geval. Het is tussen twee
haakjes wel aardig om die inleiding
van Moravia niet over te slaan. Hy
zet daarin helder het verschil uit
een tussen reclame-flaptekst en een
inleiding zoals deze, van een oudere
collega dus, die een eerste boek de
ruggesteun van zyn fiat geeft. Ook
heeft Moravia in die inleiding eni
ge biografische gegevens omtrent
Dacia Maraini verwerkt.
Het lydt geen twyfel of deze
schryfster is iemand, die uit de
school van Moravia komt. Er is een
overeenkomst van visie. Doch daar
naast is er zoveel persoonlyks in
dit verhaal, dat. het niet juist zou
zyn van navolging te spreken. In
de-leer-gaan-by wil helemaal niet
zeggen na-apen. Zoals dit dikwyls
het geval is by een jonge auteur,
behandelt dit debuut het Jeugd
probleem. De jonge mensen, kin
deren nog, worden evenwel niet be
keken van het standpunt uit van
de volwassen schrijvende, die jam
mert over de tragiek van zyn kin
derjaren. In „De Vacantie" wordt
de lezer regelrecht geconfronteerd
met de ervaringen van een veer
tienjarig meisje. Anna. Anna er
vaart. maar denkt niet bewust. De
periode uit haar leven, die ons
voortgezet wordt, is de vacantie van
de kloosterschool, die zy met haar
broertje Giovanni die eveneens by
de nonnen opgevoed wordt, door
brengt by haar vader en haar
stiefmoeder. Hun vader komt hen
op de motor halen en rijdt hen
naar het dorp aan zee. waar hy
woont. In deze aanvang, in de rit
van Rome naar de kust en in de
thuiskomst, ligt eigenlyk al de hele
navrante sfeer, waarin de gebeur
tenissen zich voltrekken. De tyd is
de tweede wereldoorlog tydens de
inval van de Geallieerden in Italië.
Anna en Giovanni lopen ln hun
vacantie in het wild rond. zy
zwerven langs de zee en de Jongen
sluit zich aan by een bende andere
loslopende jongens. Het aantrekke
lijke meisje Anna is herhaaldelyk
op weerzinwekkende wyze de bult
van jongens en mannen, evenwel
zonder dat zy enige vermoe
den heeft van wat het samenajn
van man en vrouw eigenlyk te be
tekenen heeft en zyn moet. zy
reageert nauweiyks. Byna som-
nambulistisch ondergaat zy de
handelingen, die haar een vage af
keer inboezemen, zy ziet alles hel
der. het gedrag van de volwaase
nen, van haar leeftijdgenoten, van
de nonnen, van haar vader en
stiefmoeder, maar zy oordeelt ner
gens. Zy leeft als een jong dier,
zich alleen bewust van wat haar
een gevoel van onlust geeft. Dit
meisje is heel zuiver en gaaf gete
kend. terw\jl de andere figuren in
het verhaal precies die realiteit
krygen, die noodzakelijk is, met
daaroverheen die onheilspellende
vaagheid, die zy voor het kind An
na hebben. Zo ontetelt en ontroert
deze roman beurtelings. Het sterkst
waarschyniyk nog, omdat dit
meisje na haar verwilderende va
cantie aan aee, weer teruggeetopt
wordt in haar kloosterschool.
Isacker.
•e. „De
N&h
Deo
(Van onze
Parijse correspondent».
Nu »inds enkele weken „Ba
rend de Beer" via de televisie
zyn entree ook in de Neder
landse huiskamers heeft ge
maakt, is 't misschien aardig
eens iets over zyn herkomst en
aard te vertellen-
Van huisuit heet hy eigenlijk
Nounours („beertje" In de Fran
se kindermond) en hy is dan
ook in Frankryk geboren. 7-ün
geesteiyke vader is een Jonge
schilder. Claude Lavdu, die op
10 december 1962 Nounours voor
't eerst aan de Franse kinderen
voorstelde. Voor zyn originele
opzet een tot beer verklede ac
teur avonturen te laten beleven
samen met grote bewegende
poppen, had hy eerst de Franse
televisie warm weten te maken.
En in samenwerking met twee
actrices en twee acteurs, onder
wie Jean Matinelli van de be
roemde Comedie Francalse, en
nog vier marionettenspelers van
het kindertheater ln het Pare
du Luxembourg, had hy daarna
een eerste serie van dertien
programmaatjes van elf vjjf mi
nuten, voorbereid en opgeno
men.
IllüilllIB
Omdat ze zonder het „wel te
rusten", dat de beer hen met
zijn plompe voorpoot toewuift,
gewoon niet meer ln kunnen
slapen".
Maar Claude Laydu ziet een
voudig geen kans. om aan die
wensen of eisen te voldoen. Hij
wil, In tegenstelling tot zijn
Amerikaanse collega Walt Dis
ney van zyn fantasie geen in
dustrie maken, en de naïeve
poërie, die de boer en *yn met
gezellen omgeeft, kan na een
maal niet op commando en aan
de lopende band worden gele
verd.
Een groot aantal Franse In
dustriëlen en ondernemers heeft
niettemin een andere kyk op
Laydu's creatie.
Een hele industrie van pop
pen. naar hun evenbeeld ge
schapen, babykleertjes, gordijn
patronen, koekjestrommels, boe
ken, kaarten en weet ik wat nog
meer, heeft zich op de berenfa-
mille geworpen. En de grammo
foonplaat, waarop Barend zyn
liedjes bromt, staat met een
kwartmiljoen exemplaren, nu al
verschillende weken bovenaan op
de lyst der Franse verkoop-suc
cessen. Zelfs Johnny Hallyday
heeft zich voor Nounours ge
wonnen moeten geven.
Met Kerstmis is de beer ook
een paar maal in andere tele
visieprogramma's opgetreden en
één keer heef hy zelfs 's avonds
het officiële journaal-nieuws van
zyn berencommentaar mogen
voorzien. Ook is hem de eer te
beurt gevallen door niemand
minder dan Francois Mauriac in
zyn wekelijkse televisierubriek
met Instemming begroet te wor
den toen Frankrijks Nobelprijs
winnaar. vanwege diens onbe
vangen en kinderlijke naïeviteit,
Nounours vergeleek met het be
kende verliefde dichtertje van
tekenaar Peynet.
Dat een vleug van die Franse
charme nu geregeld eveneens
ten behoeve van de Nederlandse
kinderen de vaderlandse huis
kamers binnenzweeft. U iets
waarvoor men dankbaar mag
wezen, want ook of juist
in de televisieprogramma's is de
poëzie eerder een spaarzaam ge
distribueerd produkt
en Van Dttmar.
Haag.
Deze Vlaamse roman ontleent
rijn titel aan het bekends gechcht
van P. N. van Eyck, „De Tuinman
en De Dood", een vers, dat zelf
weer een Perzische fabel tot on
dergrond heeft. Het boek behandelt
een onderwerp, dat op het ogenblik
aan de orde van de dag is: de
dreiging van de riekt», die kanker
heet. Een Jong «eer gelukkig echt
paar twee kinderen. De man. Ple-
ter Hooft, Is architect. Hy krijgt
mooie opdrachten, die hy met
geestdrift uitvoert. Maar aohter
Pieters oor groeit het verraderiyke
bobbeltje. Ala hy rich eindelijk de
tyd gunt naar een dokter te gaan,
valt het vonnis. Hy kan zich laten
opereren met het risloo daarvan of
hij heeft nog enkele jaren te leven.
Zeer poëtisch, maar daarom niet
minder aanvaardbaar en reëel ge
noeg. Is het huweiyk van Pieter
en Sophie getekend. Doch dit is
de opzet van de roman en een ver
haal van mensenlevens moet nu
eenmaal naar een slot toe geschre
ven worden. Het omslaan van de
zorgeloosheid van deze gelukkige
mensen ln het tegendeel, onder de
invloed van Pieters ellende, die hy
voor zyn vrouw verborgen tracht te
houden en van Sophies zwanger
schap ls aanvaardbaar. Maar daar
na slaat het lot wel zeer abrupt toe.
Een auto-ongeluk doodt de moeder
en de belde kinderen. Pieter keert
terug naar het hui» van »yn moe
der en zyn oom, de prior van de
abdy van Ter Doeet, geeft hem de
geeetelyke rust om rich aan het
chirurgische mee te onderwerpen.
Zoals ik reeds aangaf; hek by-
tende contrast tussen dit Jonge ge
luk en da dreiging van d» kanker
la zeer aanvaardbaar en nel fa ont
roerend, de optasstog niet.
Iflil
„Nounours sloeg onmiddellijk
In", vertelt hy ons. „Maar nu
de beer, het zandmannetje,
Klaasje en Pimpernel sindsdien
al meer dan honderd keer op de
televisiebuis verschenen zyn, is
hun populariteit tot zulke feno
menale proporties gegroeid, dat
ik er bijna niet meer tegen kan.
Dag en nacht ben ik met ze be
zig. om als maar weer nieuwe
avonturen en verwikkelingen
voor hen te bedenken. Geen
enkel televisieprogramma levert,
zo constateert hij trots, soveel
brieven op.
Gemiddeld twee i driehonderd
na iedere uitzending. Brieven
van kinderen of uit hun naam
door hun ouders geschreven, die
me smeken, bezweren en van
me eisen, dat het gezelschap
geen avond meer op het appèl
ontbreken tal.
Barend de beermet Klaasje en Pimpernel.
-J
