Ernstige beslissingen
deze verloving mogelijk
moesten
maken
Marechaussees „dragen"
hof auto het paleis binnen
in
Wereld wachtte
Haagse Nieuwspoort
maar
lang
Veel werd duidelijk
REGERING IN TIJDNOOD
niet alles
Rumoer in Rolzaal
Verkeerschaos op de
wegen rond Soestdijk
Overgang van geloof geen rol
Te rade
iwiiniiiuiiiiiiuigiiiiiiiiwiiiiiffl^
Hoe kan dat
in geregeld
Nederland?
LEIDSCH DAGBLAD MAANDAG 10 FEBREARI 19S4
(Van onze parlementaire redacteur)
Dt langverwachte verloving van Prinses Irene is een feit maar het is niet de stralende ro
mance geworden, waar wij xo naar hebben uitgezien.
Daarvoor zijn de spanningen van de laatste week te groot geweest.
Daarvoor ook is het doorsnijden van de band, die Prinses Irene aan Nederland bond, te
pijnlijk.
Dit weekeinde is het duidelijk geworden voor welke zware beslissingen
de Prinses zelf, haar verloofde, haar ouders en onze regering zich ge-
plaats zagen. De sluier van geheimzinnigheid, die over de gebeurte
nissen van de afgelopen dagen lag is grotendeels opgelicht..
Slechts hier en daar blijven vragen over maar het zijn vragen, die
het diepste leven van de constitutionele monarchie raken en zij zullen
pas beantwoord worden als na vele jaren de officiële archieven geopend
worden.
Aan de hand van de bekende feiten en de gegevens, die de minister
president, mr. Marijnen zondagmorgen tussen xner en zes uur op een
rumoerige persconferentie meedeelde, laat het verloop van de gebeur
tenissen zich als volgt reconstrueren.
Toen in paleis Soestdyk en by
het kabinet in Den Haag bekend
werd op wie Prinses Irene haar keus
had laten rallen doemden de eerste
bezwaren. Dat de prins rooms-katho-
liek is, was een bijkomstigheid, die
niet ter zake deed, omdat Prin
ses Irene reeds lang tevoren tot het
Booms katholieke geloof was overge
gaan. Dat de goedkeuring van een
huwelijks bjj de protestantse party
en wellicht op tegenstand zou stuiten
was een zaak, die direct werd over
schaduwd door het feit, dat de
prins van Bourbon-Parma behoort
tot een geslacht dat al tientallen Ja
ren rechten op de Spaanse troon laat
gelden rechten, die in het jongste
verleden dikwijls te vuur en te
zwaard syn verdedigd.
In de afgelopen 150 Jaar heeft
de Nederlandse constitutionele mo
narchie zich altyd verre gehouden
van contacten met vorsten-famllles,
die gewikkeld zyn in troonrechten.
Mede dankzij dit beleid heeft onze
monarchie alle revoluties ongeschokt
doorstaan en het lag voor de hand,
dat by de oplossing van het zo plot
seling opgedoken en nog niet eerder
voorgekomen probleem de regering
als vast uitgangspunt zou aanhou
den het onveranderlijk handhaven
van de belangen van de consti
tutionele monarchie.
Verstoord geluk
Het moet vrijwel direct duideiyk
zijn geweest, dat dit slechts moge
lijk zou zijn als prinses Irene alle
officiële banden met Nederland en
de Nederlandse monarchie zou door
snijden. Met andere woorden: haar
huwelijk zou niet moeten worden
voorgelegd aan de Ned. Staten-Gene-
raad waardoor zij de rechten op de
troon zou verliezen en bovendien zou
2dj ons land moeten verlaten om te
voorkomen dat in een of ander sta
dium van de Spaanse monarchale
verwikkelingen Nederland en meer
speciaal het Nederlandse koningshuis
het centrum zou worden van be
paalde activiteiten.
De enige andere oplossing zou zyn,
dat de verloofde van de Prinses zou-
beloven ieder beroep, dat door zijn
groepering op hem zou worden ge-
Jaai.. naast zich neer zou leggen.
Aan de particuliere secretaris
van de Koningin mr. J. van der
Hoeven werd na overleg met de
regering de delicate taak opgedra
gen deze problemen aan het jonge
paar uiteen te zetten. Het moet een
brute verstoring van de idylle zijn
geweest. Of en hoe dit alles ge
leid heeft tot het afspringen van
de verloving zal wel altyd een
geheim blijven. Feit is, dat Ko
ningin Juliana dinsdagavond aan
het Nederlandse volk meedeelde
dat de verloving niet zou doorgaan.
het liep andera
Hoe, waarom en wanneer precies zal
men wel evenmin ooit aan de weet
komen. Ook zal het wel altyd onbe
kend biyven wanneer het aan de
Koningin en Prins Bernhard bekend
werd, dat de verloving niet van de
baan was. Toch Is het antwoord op
deze vraag van belang want al
leen dan kan men vermoeden wat
bet konlnkiyk paar heeft bewogen
tot de plotselinge reis naar Madrid,
die so mysterieus in Parijs eindigde.
In een land, waar de monarchie
sinds vele Jaren stevig is gevestigd,
kan men zich moeilijk voorstellen
hoe zeer aanspraken op niet bestaan -
tronen groepen mensen kunnen be
zighouden, vooral als de aanspraken
gedaan worden door verschillende
groepen. Langs de scheidslijnen tus
sen de verschillende partijen groepe
ren zich in een land als Spanje niet
alleen de verschillen in persoonlijke
voorkeur voor de een of andere pre
tendent.
(Van onze parlementaire
redacteur).
Ook voor de regering en de
leden van het seniorencon
vent uit de Tweede Kamer
moeten de ingewikkelde fa
milievertakkingen van het
geslacht Bourbon niet direct
duidelijk zijn geweest. De
eenvoudige historische hand
boeken geven niet het min
ste inzicht in het moeilijke
verloop van de Spaanse Car-
listische zijtak en de Itali
aanse hertogelijke tak en
dus moet men voor een goed
begrip van de familieverhou
dingen en de troonaanspra-
ken te rade gaan bij de gede
tailleerde vakliteratuur.
De journalisten, die dit za
terdag in de bibliotheek van
de Tweede Kamer wilden
doen, ontdekten al spoedig,
dat alle encyclopedische se
riewerken met de letter b uit
de bibliotheek verdwenen
waren. Kennelijk waren de
leden van het seniorencon
vent al voor geweest
Ook de laatste jaargangen
van de roemruchte Almanak
van Gotha het jaarboekje,
dat aan iedere volhouder ten
slotte een antwoord geeft op
dynastieke vragen bleken
nergens te vinden. Waar
schijnlijk behoren deze hand
zame deeltjes tot de meest
geraadpleegde literatuur van
de laatste dagen. In Den
Haag zijn zij bij ministers en
kamerleden van hand tot
hand gegaan.
Par ij se reis
Wilden de vader en de moeder
hun dochter naar huis halen en troos
ten? Wilden de Koningin en de Prins
Prins Carlos bewegen afstand te doen
van zyn ambities? Voor de ouders
van de prinses moet deze tijd een
ware beproeving zijn geweest. Wie
ziet onbewogen het geluk van zyn
kind te gronde gaan? De antwoor
den blijven de geheimen van Soest
dyk. Maar er zyn heel wat aanwij
zingen. dat het konlnkiyk paar de
ze reis begon zonder voorkennis van
het kabinet en dat een ernstige
constitutionele crisis nog maar net
bezworen kon worden, omdat Ko
ningin en Prins bijtijds op hun schre
den terugkeerden. Het past de minis
ters. dat zy over deze reis geen en
kele mededeling willen doen en hem
slechts als een „particuliere reis" be
schouwen In en na situaties als
deze dienen de ministers achter en
voor de Koningin te blijven staan.
Ook de politieke, clericale, econo-
I mische, politieke en sociale voorkeu
ren vinden hun plaats langs deze
scheidslynen. Vooral als in een land
de democratische meningsvorming
ontbreekt leidt dit alles tot heftige
partijtwisten. Wat ln theorie niet
meer is dan een Juridisch probleem
groeit tot een complex geheel van
samenzweringen, agitaties en weder
zijdse afgunst.
De republiek Spanje kent twee groe
pen, die aanspraak maken op de niet
bestaande Spaanse troon. Franco
heeft zijn gunst geschonken aan de
lijnrechte afstammeling van de laat
ste Spaanse Koning maar door
een beslissing uit te stellen speelt
htf beide groepen tegen elkaar uit
Toen de „officiële" pretendent Juan
Carlos enige tijd geleden trouwde
met de Griekse Prinses Sophie heeft
dit huwelijk voor zijn aanhangers
een enorme prestigewinst opgeleverd.
Een lid van een regerend vorstenhuis
liëerde zich met de man, die zij op
de Spaanse troon wilden zien.
Wat is er logischer dan to veron
derstellen dat de aanhangers van
de andere partij, de Carlisten, een
zelfde prestigewinst wensten. De mo
gelijkheid daartoe deed zich voor
toen de zoon van hun pretendent
zich scheen te zullen verloven met
Prinses Irene van Oranje net als
Prinses Sophia een lid van een rege
rend vorstenhuis? Dit is waarschijn
lijk de achtergrond geweest van de
op zijn minst merkwaardige manier,
waarop het wel doorgaan van de
verloving van Prinses Irene en Prins
Hugo Carlos bekend is geworden.
Mej. De Andrade
De onduideiyke mejuffrouw De
Andrade, van wie de Nederlandse
regering nog steeds niets weet,
heeft met haar bekendmaking
waarschijnlijk in de eerste plaats
het partijbelang willen bevorderen.
Voor de Spaanse Carlisten was het
van het grootste belang, dat de
verloving in Spanje bekend werd
gemaakt. Dat na haar duidelijke
toespelingen eerst het hoofdkwar
tier van de Carlisten ln Madrid
en daarna de Carlistische preten
dent, Prins Xavier de vader
van Prins Hugo de verloving
bekend maakten moet men in
Spanje als een logisch en onver
mijdelijk gevolg van de medede
lingen van signora De Andrade
hebben gezien.
In Nederland was dit alles niet
zo duideiyk waarneembaar. Hier
kreeg men de indruk, dat de berich
ten uit Spanje tot doel hadden be
slissingen te forceren. Maar de mi
nister-president heeft ontkend, dat
er ooit enige pressie van Spaanse
zyde is geweest de stroom van
berichten hebben de regering in Ne
derland hoogstens in tydnood ge
bracht. In geen enkel stadium is
er sprake van geweest, dat men hier
geprobeerd heeft het huweiyk te
dwarsbomen en de noodzaak tot pres
sie van Spaanse zyde dan ook nooit
bestaan.
De tijdnood van de ministers is
zaterdag duidelijk tot uiting gekom
Terwyl het paar reeds op weg was
naar Nederland moesten hier nog de
fractieleiders worden ingelicht over
de staatsrechterlijke oplossing. Toen
Prinses Irene en Prins Hugo op pa
leis Soestdyk verschenen moesten zy
nog geheel en al worden voorgelicht
over alle achtergronden en overwe
gingen. waaruit de staatsrechtelijke
regeling is voortgekomen.
Men kan zich voorstellen, dat de
ze uiteenzetting gegeven in het Frans
en Engels aan een Spaanse prins ve
le uren heeft gevergd. Uren, waarin
liet spontane enthousiasme van het
Nederlandsse volk langzamer hand
stuk liep op de donkere hekken ron
dom het paleis Soestdyk.
De ministers Marynen, Bies
heuvel, Toxopeus en Scholten,
die zondagmorgen vroeg in de
Rolzaal aan het Binnenhof de
binnen- en buitenlandse pers
op een roerige persconferentie
te woord stonden, waren de
uitputting nabij. Met roodom-
rande ogen en nicotinebruine
vingers zaten zy moedeloos
achter de tafel. Hun antwoor
den op de vele scherpe vragen
waren aarzelend.
Het waren vragen, waarin kri
tiek over de gang van zaken
doorklonk. Kritiek op de wyze
van publikatie. kritiek over de
mededeling, dat de verloving
niet zou doorgaan, kritiek op
de politieke aspiraties van
Prins Hugo. De ministers lie
ten de meeste vragen onbe
antwoord, omdat de antwoor
den het vertrouwen tussen
koningin en kabinet geschaad
zouden hebben.
Maar ook op vele feitelyke vra
gen ic nog geen antwoord ge
geven. Zo is het onduidelijk,
wanneer en waar het huweiyk
gesloten zal worden en welke
nationaliteit Prinses Irene zal
krijgen. Mr. Marijnen zei. dat
de regering niets bekend is van
een vorig jaar afgelegd bezoek
van Prinses Irene aan de
Paus. HU wilde niet zeggen,
wanneer voor het eerst de ro
mance tussen de Prinses en
de Prins aan de regering be
kend werd.
Over de positie van mejuffrouw
I)e Andrade was hem niets
bekend maar mr. Marynen
liet wel weten, dat ook voor de
regering het optreden van
deze jongedame een verrassing
was.
Aan het slot van de persconfe
rentie zette mr. Marynen uit
een, dat de brief van de rege
ring aan de voorzitters van de
Eerste en Tweede Kamer be
schouwd moet worden als een
gewoon Kamerstuk, waar de
kamers over kunnen discussië
ren. Men mag dan ook ver
wachten, dat de Tweede Ka
mer aanstaande dinsdag aan
dacht aan deze brief zal be
steden.
Premier Marijnen. die de af
gelopen week dag en nacht in d
weer geweest is in verband me
de verloving van Prinses Irene
in gebouw van de Tweede Ka
mer in gesprek met journalistei
toen in Spanje wel maar in on:
land nog niet officieel bekend
heid aan de verloving was ge
geven.
(Van onze Hilversumse correspondent)
Wat bijna nooit is voorgekomen, gebeurde zaterdagavond. De
twee koninklijke auto's die terugkwamen van het vliegveld Soester-
berg, werden tot stoppen gedwongen door een legioen van dui
zenden wachtenden, die de spanning van deze merkwaardige
zaterdag in een explosie van spontaniteit omzetten. Als op een
onzichtbaar sein stortte de massa zich op de auto's, de ijzeren afzet
tingshekken omver werpend. Juichend en joelend werden de auto s
omringd en de wanhopig duwende en sjorrende marechaussees
bleken machteloos tegen deze volksuitbarsting, die geleid werd
door vele jeugdigen.
De Prins achter het stuur van zijn i Achter hen genoten Prinses Irene en
A A. 00—13 zag men zijn handen Prins Hugo hand in hand van deze
omhoog steken, als een antwoord explosie, die zeker het Spaanse hart
aan de Koningin, die naast hem zat.
I van de verloofde van de Prinses
t
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
(Van onze Haagse correspondent)
Twee centra waren er op zaterdag,
die maar niet schenen te eindigen.
Soestdyk en Nieuwspoort. Dat
laatste hebben de parlementaire
verslaggevers, de Haagse verslag
gevers en de ook al vast in het
percentrum te vinden „public-
relation '-mensen moeten weten. De
beslotenheid van de eigen sociëteit
was opengebroken. En wel zo snel,
grondig en zonder enige reserve,
dat de „typisch Haagse" sfeer nooit
meer leek terug te keren.
De golf buitenlandse nleuwshalers
wa« krachtig komen aanrollen, een
dag of wat geleden. Verdw-ynende
Prinsessen, getroffen Koninginnen
en een volk, dat zich om de tuin
voelt geleld Is méér dan goed voor
de wereldpers. Bet perscentrum
werd eenvoudig ingenomen. Dat
was het ergste niet. Maar toen de
televisie het centrum zonder meer
tot studio bestempelde verdween
het laatste restje Haagse sfeer.
Toen was het centrum een oord,
waar nieuws moest worden ge
maakt. Omdat Nederland wachtte.
Omdat de wereld wachtte. In New
York hielden kranten met een op
lage zo groot ais de hele Neder
landse pers bij elkaar er hun pagi-
nas' voor open. De Corriere's,
Stampa's. Ya's verlangden ook
nieuws. Het allerlaatste, het aller
beste. het aller-exclusiefste.
Een klein Italiaantje, vanwie de
harde trek om de mond geen secon
de week, zat uren op een ook al
klein machinetje te tikken. Ook i
toen een filmploeg Nieuwspoort-
sfeer naar Londen enzovoort moest i
brengen en een cameraman een
voudig by hem op de stoelleuning
kwam staan. Een Zweed zwijg
zame uiteraard deed het anders.
Elke volgekraste blocnote wisselde
hy af met „nog een scotch please"
tot zelfs de bediening in die
heksenketel van etende en drin
kende figuren zonder aarzelen op
zijn vragende blik reageerde.
Maar dat alles was geënt op de ver
bazing, dat het allemaal zo kon
verlopen in dat geregelde Neder
land. Geënt op ontstemming, op
onmacht. Dat was wel iets anders
als byvoorbeeld Lengede, waar men
zelfs in de grootste ellende van een
mynramp kans zag van uur tot uur
persconferenties met nieuws te
geven.
Pas de communiqué's van Prinses
Irene en de minister-president
haalden de soms al op de rand van
het overspannen zyn verkerende
krantenmensen terug. De uitbar
sting van activiteit die volgde,
heeft zelfs het perscentrum nooit
verwacht.
De Nederlanders veegden al hun
Frans, Italiaans, Zweeds bij elkaar
om de communiqué's te vertalen.
De doodkalme portier noteerde on
verstoorbaar de telefoonaanvragen
voor plaatsen over drie continen
ten, als was de capaciteit van zyn
driei!) telefooncellen onbeperkt.
Woedend, nerveus, ysberend, elkaar
nog „proevend" een stukje voor
lezend wachtten de buitenlanders
op hun aansluiting.
Na het doorbellen was het allemaal
nog niet achter de rug. Er zou nog
een persconferentie komen. Een
aangekondigde, afgelaste, aange
kondigde, twyfelachtige, nu al ge
smade persconferentie. Half vier
zou ze beginnen. „Three and a
half" had een Nederlandse jour
nalist even bereidwillig als gebrek
kig vertaald. Half vier. Het werd
over vieren. Ruim anderhalf uur
later concludeerden balansopma.
kende binnen- en buitenlanders:
„Nutteloos". Marynen liet de gis
singen bestaan.
Toen de vermoeiden na de verloren
publiciteitsslag Nieuwspoort verlie
ten, stonden daar op het Binnen
hof nog honderden belangstellen
den, die geen precies idee hadden,
waarom ze nu nog wachtten. Hon
derden, die er wel van getuigden,
dat de zaken van het koningshuis
onder de Nederlanders leven.
deugd zal hebben gedaan. Het was
alsof een Spaans temperament zich
meester had gemaakt van de massa,
die niet meer te houden was. De
auto's schoven zo nu en dan een
centimetertje op, als de wanhopige
vechtende marechaussees weer een
piekje vrij hadden weten te krijgen.
Stuwkracht
Middenin het strijdgewoel bevon
den zich de burgemeester van Baarn,
mr Van Beek Calkoen, en zijn hoofd
inspecteur van politie, de heer
Backer. De hulp, die zij wilden bie
den, leverde geen effect op. Daarvoor
was de stuwkracht van de honderden
en honderden te groot.
De chauffeur van de tweede auto,
Jan Kuiten, zag kans zijn wagen
bumper aan bumper te houden met
de auto van de Prins, waarbij hij
ternauwernood de waaghalzen kon
ontwyken die zich tussen deze twee
auto's wrongen.
Met centimeters vorderde men in
de richting van de inryhekken, tus
sen de brooddronken, joelende en
juichende mensenmassa door. In de
ze onvoorstelbare situatie gebeurde
toen iets, dat onzichtbaar was voor
de menigte: de auto met de Konin
gin, Prins Bernhard en het verloofde
paar werd letterlijk de ingang inge
dragen door een tiental potige ma-
techaussees. Het ging met kleine
stukjes, maar het ging. „Niet ryden,
maar dragen" werd het parool.
Ontroering
Binnen de hekken trachtte de laat
ste linie van marechaussees haar po
sitie staande te houden. Zij bezweek
echter voor het geweld van de me
nigte, die zich de poort in drong, de
auto's achterna. Er werd wild ge
vochten: enkelen kregen een bloed
neus. Camera's van fotografen sneu
velden.
Maar de menigte was niet meer te
houden. Men stormde met honder
den de tuin binnen naar het bordes,
waarvoor de Koningin, Prins Bern
hard, het verloofde paar en de overi
ge prinsessen waren uitgestapt. De
Koningin kon haar ogen kennelijk
niet geloven, prins Bernhard was
zyn ontroering nauwelyks meester.
Daarna barstte het Wilhelmus los,
het lied dat wy het beste zingen als
we het onverwachts doen, zoals op
deze zaterdagavond.
otr
Beleg
Op deze zaterdag was het vreed
zame beleg van pers, radio en tele
visie bij het paleis Soestdijk voortge
zet, zij het dat het aantal vertegen
woordigers van de nieuwsmedia gro
ter was geworden dan de vorige da
gen. Ook het publiek stroomde toe.
Het werd hetzelfde toneel van 25
Jaar geleden by de geboorten van
Prinses Beatrix en Prinses Irene: de
Amsterdamse Straatweg, omzoomd
door mensen, die rijen dik geduldig
wachtten, stampvoetten tegen de kou
en met de kragen van hun jassen op
tegen de regen. Tegen hetzelfde de
cor: het witte paleis in het hart van
Nederland, dat de trekpleister is van
de duizenden elders in ons land by
zulke gelegenheden. Hoeveel auto's er
op deze zaterdagmiddag naar Soest
dijk reden is niet te tellen. Het zyn
er duizenden geweest met het gevolg,
dat de nimmer op deze spontaniteit
voorbereide en in veel te gering aan
tal Baarnse politiemannen, de zaak
niet meer in de hand had. Een uur
lang heerste er een volkomen chaos.
Er stonden files auto's, die drie en
vier kilometer lang waren. Zowel op
d*1 Biltseweg (weg van Utrecht naar
Soestdyk), de rijksweg;lb in Soest
(weg van Amsterdam naar Amers
foort) als aan de provinciale weg
Hilversum-Baarn, stonden de auto's
bumper aan bumper. Er werd inge
grepen, in Soest en Baarn werden
verkeersstromen omgeleid, waardoor
men voor Soestdyk rust kreeg.
Ou voorstelbaar
De extra uitzendingen van de ra
dio en t.v. veroorzaakten een opvoe
ring van de spanning, die in Ne
derland om deze wel of niet
verloving heerste. Toen iedereen op
zijn vingers kon uitrekenen, hoe laat
Prins Bernhard, zyn dochter en zyn
aanstaande schoonzoon zouden kun
nen landen op Soes ter berg, trokken
de drommen naar het paleis. De af
zetting bestond uit de bekende me
talen hekken, die volgens ervaringen
tegen wilde demonstraties bestand
zyn. By de inrijpoort werden pers
fotografen, radio en t.v. ook achter
afzethekken geposteerd. Het was een
genoegelijke zaak, politie noch ma
rechaussee trad streng op op de
ze avond. Om vyf over acht kreeg
de agent op het kruispunt Trier een
seintje: vliegtuig geland. Acht mi
nuten daarna kwamen de hofauto's.
wy keken vanaf dit kruispunt ach
terom en zagen twee rijen mensen
aan weerszydea van de Amsterdam
se straatweg dichter naar elkaar toe
komen. Twee minuten later barstte
de explosie los, onvoorstelbaar en
spontaan.
Na de terugkeer van het Konin-
klyk paar. het prinselyk paar en
de Prinsessen waarby zich een
Franse vriendin van Prinses Irene
had gevoegd bleef het aantal
wachtenden zaterdagavond voor het
paleis groeien. De vier ministers, die
om half tien in twee auto's aan
kwamen, werden ditmaal begeleid
door twee Porsches van de Ryks-
politie, biykbaar om te voorkomen
dat de pers hen na afloop in snel
le wagens zou volgen, zoals een dag
tevoren was gebeurd.
Gestaag vielen de regendruppels
op de wachtenden, die geen krimp
gaven. Zy wachtten, terwyl in het
paleis besprekingen werden gehou
den. Straks zouden zy een jong stra
lend paar zien, arm in arm, hand
in hand, zo dacht men. Het werd
elf en twaalf uur en het werd één
uur. De ministers verbleven nog
steeds in het paleis, de ryen der
wachtenden groeiden nog steeds,
doordat velen door radio en t.v.
nieuwsgierig waren gemaakt
Het verkeer, dat 's nachts op deze
ryksweg praktisch stil ligt, werd
steeds drukker. Van Rotterdam, uit
Oss. uit Den Bosch een zangkoor
dat vergeefs trachtte een lied aan
te heffen van Utrecht en andere
plaatsen kwamen mensen die wil
den kyken. Naar een verlicht pa
leis. dat scherp afstak tegen het
nachtelyk duister.
Zes marechaussees vormden een
levende grendel in de uitrijpoort aan
de Baarnse kant. De poort aan de
Soester zyde was gesloten.
Op hordes
En toen was 't 1 uur. Plotseling gini
de deur van de rechteringang van
paleis open en kwamen Prinses Ire
ne en liaar verloofde op het kleiru
bordes. De afstand, die hen scheid
de van de Amsterdamse Straatwej
was te groot om hen duidelyk t»
kunnen onderscheiden, maar e
klonk toch een spontaan begroe
tingsgejuich op uit de menigte.
De wat nerveuze leiding van d
marechaussee sloeg onmiddeliyi
alarm: hekken dicht. Men wilde gee)
explosie meer riskeren. De mense
bleven wachten. De ministers zatei
nog binnen, speculaties waren er ge
noeg.
De uren verstreken in deze gun
nacht, waarin ook de paleismare
chaussees oververmoeid raakten. Ver
scheidenen van hen waren 's mor
gens om zeven uur in dienst ge
gaan. Een hoopvol bericht kwam vaj
het paleis: de journalisten en foto
grafen zouden de tuin mogen bin
nengaan om het verloofde paar val
dichtby te kunnen zien.
Terw jjl de pers zich opmaakte voo
deze heugelijke tegemoetkoming -
en dat zonder de R.V.D. ging d'
deur van de rechteringang wee
open. Opnieuw kwam het verloofd
paar. ditmaal met Prins Bernharti
op het bordes. Opnieuw toejuichin
gen vanuit de verte.
Inmiddels was het tien over dri
en het wachten werd een zwaar kar
wei. Iedereen verlangde naar he
einde. Toen kwamen de witte auto'
in actie, die de wagens van de mi
nisters begeleidden. Magneslunfak
kels, blitslichten, foto's, geluich ei
daar gingen ze. Vier wat bezorgd
gezichten. Het was afgelopen.
Onverwachte
explosies"
(Van onze Hilversumse
correspondent)
Ons volk mag dan de naam
hebben nuchter te zyn, onver
wachte ontploffingen van spon
taniteit zoals die van zaterdag
avond voor paleis Soestdyk, zyn
in ons landje toch al vaker
voorgekomen.
Het was in 1918, toen Troel
stra de nationale revolutie pre
dikte, dat op het Malieveld in
Den Haag de paarden van Ko
ningin Wilhelmina's rijtuig door
het volk werden uitgespannen,
waarna de koets verder door
mensen werd getrokken.
De tweede zeer spontane ge
beurtenis maakten wy mee ln
1939 toen Koning Leopold van
België samen met Koninign Wil-
helmina (vergeefs) trachtten in
gezamenlyk overleg een dreigen
de oorlog te voorkomen, zy
ontmoetten elkaar op paleis
Soestdyk, waar 6000 wachten
den de afzetting doorbraken en
de auto het verder ryden be
letten. Deze ontroerende mani
festatie van verbondenheid
bracht zowel by de Koningin als
by haar Belgische bezoeker tra
nen in de ogen.
