VIJFTIG JAAR TANGO
f GROTE MINH WIL „GEEN—i
lWOORDEN MAAR DADEN'"J
IN KAMER EN TUIN
Op bezoek bij de generaals
Sterke man van Zuid-Vietnam
wil rechtvaardig zijn
„Bron van
verderf"
Klassieke
stijldans
Nu nog één
tegenstander
EENS:
NU:
Alternatief
Voor dat laatste ls natuurlek
nodig dat hy niet alleen maar an
ti-communist ls. maar dat hij voor
een toepasbaar superieur alterna
tief strijdt. Welk is dat in Zuid-
lichte stad te zyn. werd de dan
uit het zonnige Zuid-AmerikJ
enthousiast in de dancings ontvan
gen.
In Parijs werd de tango geoul
tiveerd. Zij kreeg een meer be
schaafde vorm en dat deed dt
tegenstand elders snel vermin
deren. Als een symbool van zuide
lyke vitaliteit en levenslust door
kruiste de tango het oude, statigi
Europa. Zo zelfs, dat In 1911
ook Czaar Nicolaas 2 va.n Rusland
in pure extase bracht. Twee Jaju
later, toen de tango heel wat aat
prestige had gewonnen, deed zt
haar intrede in ons land. In dri<
voorname restaurants in Dei
Haag. in die dagem een stad var
hooghartige terughoudendheid, wa
ren in januari 1913 de eerste de
monstraties. Kort daarop maakti
de tango ook in Amsterdam haai
schoorvoetend entree.
Valentino
Maar de grote dagen waren rao(
niet aangebroken. Paa ln de Jarer
twintig kwam de tango-rage. Toen
Zaterdag 18 januari 1964 Pagina 2
De eerlijke generaal "Big
Mingh" heeft wat afgestreden
in lijn leven. Zijn voorlaatste
veldslag viel op 2 november
van dit jaar. een hele hete dag
lang tegen de paleisgarde van
Djem en Nhoe. Er rest nu nog
één tegenstander: de commu
nistische Vietcong.
De generaal rit op het puntje
van rijn stoel en hij praat niet
gemakkelijk. Binnen tien minuten
weet men één ding: Big Minh is
geen vernieuwer, geen Nasser, zelfs
geen Naguib. Hoewel hij als mili
tair maar één deviee heet te ken-
Voorwaarts". zegt hy toch
dat dit niet in eerste
militaire, maar een
la. En hoe moet die
gewonnen worden?
staatshoofd van
„WIJ moeten
loyaal en
IJdel
De volgende dag bezoek lk een
anraakaamer veldheer van de rege
ring, de 39-jange generaal
Ton Tat Dinh. gewezen favoriet
▼an Djem, die hem echter ln zijn
tydelheid kwetste. Die ijdelheid ls
er nog bij de nieuwe minister van
Staatsveiligheid. Er hangt reeds een
kleurenfoto van hem aan de muur.
maar tijdens het gesprek komt een
adjudant er nog eentje ophangen.
Met veel Prodent-lachjes en veel
armgebaren vertelt Dinh wat de
plannen van de militaire jun
ta lijn: „Wij hebben geen politieke
am bi ties. Wij willen arbiters zijn.
Ik heb net de blijdschap van het
toHe gewekt door een rijstspeculant
te arresterenMen moet enkele
mensen weten te offeren".
Dit zijn twee van de drie cen
trale figuren ln de nieuwe rege
ring die op haar eerste zitting twee
als belangrijk aangekondigde
besluiten vatte: afschaffing van de
belasting op gektoendinger naar
Vietnamese studenten in het bui
tenland en het vervallen van de
verplichting tot het ln triplo In
vullen van aanvragen voor penicil
line (de proatltuUe floreert weer).
Maar Minh verklaart, dat het
wachten ie op de totstandkoming
van de .raad van notabelen", die
de onwennige regering van advies
gaat dienen'.
Iedereen
Iedere bevolkingsgroep wordt
daarin vertegenwoordigd", zegt
MiwTi, „behalve de communis
ten*.
En da neutralisten? vraag lk.
„De neutralisten ook niet", zegt
Minh. Naar conservatieve schat
ting >al tachtig procent van de
Zuidvietnamezen dus niet ln de
raad der notabelen vertegen
woordig d aUn. Maar dat kan bU de
vcrfcSeaÉngen anders worden.
Monster a deliclosa ls beter
bekend als de gatenplant; ze
wordt tegenwoordig met veel
sucoes als kamerplant gekweekt.
Het is een uit tropische streken
afkomstige plant en ze verlangt
dus niet alleen een normaal
verwarmde kamer, doch zij moet
ook een vochtige atmosfeer heb
ben. Men moet dus veel spoeien
en dat dient men met lauw wa
ter te doen. Het koude water,
zo uit de kraan, mag men er in
geen geval voor gebruiken. De
potgrond dient men normaal
vochtig te houden; dus dage
lijks controleren of gieten nodig
is
De gatenplant kan op den
duur flink hoog opgroeien, zó
hoog dat men er in de kamer
geen raad meer mee weet. Dan
moet men de plant afstekken.
De top wordt uit de plant geno
men, ongeveer ter lengte van
dertig tot veertig centimeter. De
stek lean dan ln een weckfles
met water gezet worden en zal
daarin wortels vormen. Als die
voldoende ontwikkeld zijn kan
elke stek afzonderlijk opgepot
en verder gekweekt worden.
De oude af gestekte gaten
plant kan men laten staan. Als
de stek mislukt, heeft men dan
ln leder geval de oude plant nog
en die vormt wel weer nieuwe
topstekken. Ook van onderen
kunnen er stekken komen; als
de plant nog niet te hoog ls,
kan men de onderste stekken
ook gebruiken. Grote planten
dient men wel eens te verpot
ten. Gebruik er de bekende
bloemistengrond voor, doch roer
er een beetje gehakt veenmos
doorheen; de bloemist kan u
daaraan wel helpen. Vergeet
vooral niet dat onder ln de pot
wat scherven moeten komen;
het afvoergaatje ln de pot mag
in geen geval verstopt raken.
Grote planten kan men ook
op kracht houden door ze we
kelijks een weinig te bemesten;
voor dit doel kan men gebruik
maken van de bekende kamer-
plantenmest.
O KROMDJK
Da gatenplant
Vietnam. ,X>e demooratie", zeggen
de Amerikanen. „Nooit van ge
hoord" zeggen de Vietnamse boe
ren. „Het katholicisme", zei Djem.
„wy zyn Boeddhist", zeiden de
boeren. „De rechtvaardigheid",
zeggen de generaals. „Eerst zien
en dan geloven", mompelt de land
man.
Het is de vraag of de democratie
in een land als Zuld-Vletnam toe
pasbaar is. Zeker als er een bur
geroorlog woedt. In afwachting
van de democratie ïykt het waar-
schijniyker dat zy zullen zwichten
voor de verleiding een militaire
dictatuur in te stellen. De contra-
guerrilla verzeilt zo makkeiyk in
een vicieuze cirkel: op jacht naar
de vis (de guerrilla-strijder) treft
men het water (de bevolking). En
het is in dit land dat geen na
tionale. maar slechts regionale
loyaliteiten kent, even waarschijn-
lyk dat, de generaals, de traditie
der plaatseiyke krijgsheren ge
trouw, onvoorstelbare ruzie met el
kaar zullen krygen.
Naast de aloude Engelse wals
en de foxtrotzijn nu de Zuid-
amerikaanse dansen en de twist
in zwang.
Maar ook de thans klassieke
tango is Zuidamerikaans.
Toen hij vijftig jaar geleden
in ons land werd ingevoerd
gold hij als een bron van ver
derf. en van schaamteloosheid.
De tango was (in ergere mate)
vergelijkbaar met de twist, zo
als de oudere generatie die
thans ziet.
veroverde in Amerika een onwaar-
schyniyk mooie jongeman het
witte doek en daarmee de harten
van miljoenen vrouwen: Rudolf
Valentino. In één van zyn filmt
speelde de tango een belangrijke
rol en hoewel het maar een flauw
aftreksel was van hetgeen destyds
in de kroegen van Buenos Airee
werd gepresteerd, raakte de dans-
daarna geweldig ln zwang. In 1932
werd hy door de Engelse danslara-
ren verder gestandaardiseerd.
De tango is van een wilde
kroegdans een stijldans ge
worden. Hij.heeft aan popula
riteit ingeboet, maar zal door
haar ritme tijdloos blijven,
vijftig jaar geleden is niet meer
dezelfde als die van vandaag.
Wat tegenwoordig door de
orkesten in prachtige argumen
ten als Argentijnse tango
wordt gepresenteerd, verschilt
veel van de muziek die om
streeks de eeuwwisseling in de
kroegen van Buenos Aires
weerklonk en veel minder me
lodieus was.
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
V
één meter negentig opricht, en zijn mond opent
om mij te verwelkomen, zie ik dat er nog maar
één tand in zijn bovenkaak zit: de anderen zijn
er door de Japanners uitgeslagen. Omdat hij in
dit land van ..miniatuur-mensen'' door zijn leng
te opvalt, heet hij "Big Minh". Omdat hij van de
Japanners, de Fransen en ook nog een beetje van
Ngo Djem te lijden heeft gehad, wordt Doeong
Van Minh door de Vienamezen ook wel ,,de
eerlijke generaal" genoemd.
SAIGON, januari Voor het gebouw van
Zuid-Vietnams generale staf. dat aan de stads
rand van Saigon ligt. staat een lange rij jeeps
met militaire chauffeurs, die de officieren elke
dag van en naar het centrum rijden. Sommigen
geloven dat die jeeps te velde nuttiger werk zou
den kunnen doen. Andere menen, dat ze dan
toch maar door de Vietcong van de weg zouden
worden geschoten,
t In het gebouw zetelt een generaal. Als hij zijn
spreekt niet uit hun tactiek en niet
uit hun strategie. Zy blijven maar
hun overmacht in de atryd wer
pen. de olifant uitaturen om de
mug te vertrappen. En er zyn zo
veel muggen.
De hang naar de overmacht ls
blijkbaar onoverwinnelUk by mi
litairen: zy komen met colonnes,
commandoposten, telefoons, ambu
lances, Intendance, helikopters ar
tillerie, vliegtuigen met bommen
en raketten om een paar dozyn
Vietcong-rebellen te bestoken, die.
alleen met hun neus boven het wa
ter van de rijstvelden, goed ver
spreid in dekking liggen, zy zoe
ken „beslissende overwinningen",
maar tegen hooguit één compag
nie is geen beslissende overwinning
te haJen, zelfs al hakt men haar
in de pan.
Het valt generaals zwaar hun
troepenmacht te verspreiden met
het risico hier en daar nederlagen
te ïyden. En toch, als „de guerril
la-strijder zich tussen de bevol
king moet bewegen als een vis ln
het water" dan zal de contra-guer-
ri 11a-strijden dat ook moeten.
Zeker als hy het voordeel heeft,
dat hy ln zyn eigen land is. Hy
zal zich met het volk en zyn wen
sen moeten identificeren, ermee
leven, het beschermen, het helpen.
En ook bereid moeten zy n ervoor
te sterven.
Wanneer komen die? „Over zes
maanden misschien.Over een
een jaar.Misrhien over twee",
zegt Minh. En men denkt: als de
kalveren op het ijs dansen.
Dit zyn de erfgenamen van het
regime Djem in de stryd tegen
het soort revolutie dat het in Chi
na en Noord-Vietnam en niet te
vergeten in Cuba al gewonnen
heeft. Het nieuwe regime heeft in
de ogen van het volk wel één voor
deel op dat van Djem: het heeft
de tot ln het maniakale doorgedre
ven strengheid van Djem en Nhoe
afgeschaft, die in het Isolement
van vervolgingswaan decreteerden
en proselyteerden en elk contact
met de werkeiykheid verloren. Het
heeft het volk, vooral dat in de ste
den. een adempauze verschaft-
Maar met adempauze verslaat men
geen communistische revoluties.
Zeker is het waar, dat de nieuwe
regering, militair gezien, in het
offensief is gegaan de laatste we-
De winnaars: twee generaals
van Zuid-Vietnams junta op
de dag van de staatsgreep. In
het midden generaal Doeong
Van (Big) Minh. rechts gene
raal Tran Van Don.
ken. Maar het ls even waar dat
het resultaat daarvan totnutoe
vooral is geweest, dat de Vietcong
meer spiksplinternieuwe Ameri
kaans© wapens heeft buitgemaakt.
Olifant
Het onbegrijpeiyke is. dat de
generaals en hun Amerikaanse ad
viseurs geen werkeiyke lering heb
ben getrokken uit de lessen van
Mao Tse-toeng. de Vietminh -gene
raal Giap .Castro en de Algerijnse
guerrilleras. Ze zeggen wel te
beseffen dat hier een politieke or-
log wordt gevoerd, maar dat besef
IE DANST er tegen
woordig nog de tango?
De tango is een klassieke dans
geworden voor de meer gevor
derden.
Op een balavond wordt hij
één. hooguit tweemaal gedanst.
Kerkeoi en koningen namen hun
maatregelen. Maar het kwaad was
geschied: de tango Het zich niet
meer tegenhouden.
Over de oorsprong van deze dans
lopen de meningen uiteen. Ver-
moedeiyk stamt hy uit de tyd van
de slavenhandel. De nieuwe ritmes
die van de negerplantages opklon
ken. vermengd met de muzikale
tradities der Creolen, hebben om
streeks 1870 sterk hun stempel ge
drukt op de muziek in Cuba, waar
ongeveer tezelfdertyd de habanera
ontstond. Deze dans veroverde als
fandango ln korte tyd de gehele
oostkust van Zuld-Amerika en
heeft model gestaan voor de tango.
Uit de havenkroegen van
Ofschoon de tango (door haar
ingewikkelde passen?) thans wei
nig door jongeren wordt gedanst,
ligt haar ritme toch heel prettig in
het gehoor. Hieraan is het te dan
ken. dat de tango niet is „stuk" te
krygen. De romantische liedjes
schrijvers dichtten op het slepen
de ritme 'n lawine van sentimentele
versjes. Karrevrachten rode rozen
zyn over de vooral dansende hoof
den uitgestort. En er wil maar geen
eind komen aan zwoele zomernach
ten met rode lippen, ruisende pal
men en zachte gitaarmuziek. En
kele jaren geleden werden de zwar
te zigeuner. Laila en de beklagens
waardige Tamara in alle toonaar
den bezongen.
Schandaal
Terwijl ln de eerste Jaren van
deze eeuw de Weense muziek tot
in de balzalen van de vermaakcen-
tra van vele Europese steden door
drong, en de „oude" wals tot de ge
liefkoosde dansen behoorde, werd
aanvankeiyk nog aarzelend het
„animale" ritme van de tango ge
presenteerd. Dat was een schan
daal! De tango zou „een golf van
zedeloosheid en bandeloosheid over
de beschaafde volkeren jagen". De
betere kringen kwamen ln verzet.
Buenos Aires, de verzamelplaatsen
van gaucho's en andere ruwe lie
den, brachten de zeelieden de tan
go over de zeeën en oceanen. De
vurige tango, die in de donkere,
temperamentvolle vrouwen verlei-
delyke pleitbezorgsters vond,
bracht de mannen van de zee in
extase. En menig schip, dat uit
Buenos Aires wegvoer nam het rit
me van de tango op zyn reis mee.
Parijs
Zo drong de tango al gauw door
tot de Europese zeemanskroegen,
vooral in die in Spanje. Maar ner
gens anders dan in deze obscure
gelegenheden kreeg zy een voet
aan de grond. Haar slechte
afkomst speelde haar parten. In
vele landen verwekte iedere poging
om de tango Ingang te doen vin
den in de beschaafdere milieus,
stormen van verontwaardiging en
afschuw. Vorsten vaardigden edic
ten uit en er werden kerkelijke
banvloeken uitgesproken over de
nieuwe, schandeiyke dans, die de
laagste menseiyke instincten wak
ker riep. Alle verordeningen en
maatregelen ten spyt drong zy in
1910 door tot de Franse hoofdstad.
En ln Parys, die zich ln de uit
gaande wereld allang mocht ver
heugen ln de reputatie een ver- en
«I
De verliezers: op de militai
begraafplaats van Saifl
wachten twee graven op hm
inhoud. Ngo Dinh Djem l
Ngo Dinh Nhoe. nog in prlA
tervermomming neergeschotê
door de rebellerende militairtl
