.WENEN
tussen
literair centrum
Oost en West
PÜRWQNE
Kom er
ACHT-er
Geluksfactor speelt
een zeer grote rol
N'
f r
Werd
gespeeld dan
sterker
lieden?
s
ft i
li
a/t
Geregelde
veel
van
bezoeken
auteurs
D1
D1
vroeger
HOE
WERKT
HET!
m m
Informatief
1
DE
B
Kom er ACHT-er
Zaterdag 18 Januari 1964
Pagina 4
(Van onzt Weenst correspondent
TjyINNEN afzienbare tijd zal men de opera-ensembles uit
ff Praag. Boedapest en Belgrado regelmatig in Wenen kun
nen horenOok zal men normale contacten met Hongaarse. Tsje-
ehische en Joego-Slauische schrijvers kunnen opnemen, omdat zij
hier geregeld op bezoek komen. In de communistische landen be
horen de schrijvers nog altijd tot de bevoorrechte groep. Hun
werf wordt naar verhouding zeer goed gehonoreerd, zodat zij
tlch een auto kunnen veroorloven en naar het naburige buitenland
kunnen reizen. Hun innerlijke politieke overtuiging wordt niet
meer onderzocht, zo vertelde ons kortgeleden de grote Hongaarse
romaneier Tibor Dery. men mag alleen niet tegen het regime
schrijven.
Oostenrijk heeft als politiek cen
trum weliswaar aan betekenis ver
loren. maar toch blijft Wenen ln
de ogen van de schrijvers ln de
communistische nabuurlanden een
van de belangrijkste culturele snij
punten.
Onlangs waren hier een twintig
tal Russische schrijvers en litera
tuurprofessoren op bezoek, die in
't geheel geen propaganda wilden
maken voor het communistische
systeem, maar die zich eenvoudig
op de hoogte wilden stellen over de
stand van de Westerse literatuur en
de literatuurwetenschap. Een van
hen was een Kafka-specialist, maar
de instituutsbibliotheek van zijn
universiteit bezit nog niet alle pu-
blikaties die men in het Westen ge
durende de laatste twintig jaar
heeft uitgegeven. Hij heeft nu niet
alleen een volledige lijst van deze
publikatlee in Wenen kunnen op
stellen, maar hU krijgt de meeste
boeken ook nog nagestuurd.
Tijdens rijn laatste bezoek in
Wenen heeft Chroessjtsjow de di
rigent Von Kara Jan uitgenodigd om
een paar avonden in Moskou op te
reden. Als voorschot heeft Von Ka-
rajan alvast voor het festival van
Salzburg 1965 een Russische Opera-
Boris Godoenow ln zijn reper
toire opgenomen. HU zal hiervoor
een aantal Russische solisten uit
nodigen die hun rollen in het Rus
sisch zullen zingen, wat ook het
Oostenrijkse opera-koor zal moeten
doen. Von Karajan kan dat doen
omdat het Oostenrijkse opera-pu
bliek de verschillende werken zo
goed kent. dat de kennis van de
taal er maar weinig toe doet.
Italiaans kennen de meeste opera-
enthousiasten in Wenen, de grond
beginselen van het Tsjechisch resp.
Servo Kroatisch beheersen zij
voldoende om het verloop te kun
nen volgen, alleen het Hongaars
veroorzaakt moeilijkheden.
Intussen treedt nu het hele ope
ra-ensemble uit Belgrado met so
listen. koor. ballet en orkest in We
nen op. Zij beginnen met de Rus
sische opera „Chowansjtsjina" van
Moessorgski, die echter in het Ser
vo-Kroatisch wordt gezongen.
Voorts wordt het jeugdwerk van
Prokovjew „De speler" ten gehore
gebracht en „Don Quichotte" van
Massanet. Het bellet danst „Vibra
tie*". een interessant werk van Tri-
bec. alsmede „De wonderbare man-
dariin" ran Bartok. ook in ons land
hekend. maar niet In de choreogra
fie van Parlle di« in Wenen wordt
vertoond.
Veel Tsjechen
in Wenen
De culturele betrekkingen met
TJsechoslowakye zijn nog niet zo
intensief, omdat de regering in
Praag tot voor kort erg stroef was.
Maar er komt verbetering. De ope
ra in Praag heeft het peil van We
nen. Boedapest of Belgrado nog
niet bereikt.
Toen onlangs een Praagse opvoe
ring van „De verkochte bruid" van
Smetana via de televisie ook naar
Oostenrijk werd uitgezonden, was
dit een grote teleurstelling. De
interpretatie was ouderwets, natu
ralistisch en niet subtiel, omdat het
muziekleven ln Praag het commu
nistische isolement nog niet kan
doorbreken.
In Wenen had men zo'n laag
niveau niet verwacht, omdat men
de Tsjechen kent als een artistiek
en muzikaal volk met sprankelende
Brldgevraaf dezer week
Zuid heeft:
Sch. H B lp 17 I
Ha. 9 7 6 ft
Ru. B 1
KI. 4
Noord gever, niemand kwets
baar. VlertallenwedstrUd
robberbridge). Noord een
ruiten oost pa^t zuid
een schoppen west twee
Sansatout (lengte- en kracht
ln de ongeboden kleuren,
harten en klaveren, aange
vende) noord past oost
drie klaveren zuid past ia)
west past noord doublet
oost past.
Twee vragen: Bent u het
eens met zuids passen, zie
<a)?? Wat moet zuid thans
ln deze situatie bieden??
Antwoorden elders op deze
bladzijde.
Deskundigen «Ijn het er
©ver tent. dat de geluksfactor
Jn d# wedstrijden voor paren
een grote rol speelt. Hoe ge
ringer het aantal deelnemers,
des te groter is de geluksfac
tor! hoe groter echter het aan
tal de«er wedstrijden, des te
kleiner de geluksfactor weer
wordt. Beroemt u xich er dus
niet letter op, dat w onlangs
'n nfeewjaarswedstrijdje won.
\Vaeht. met trots te fijn. tot
er vijf van de tien gewonnen
heeft!
Allerlei onberekenbare factoren
en zaken die men geenszins in de
hand heeft, spelen een rol bij het
resultaat dat u op een spel kunt
halen. Eigen goed spel is misschien
voor 20 procent van invloed de
rest van de door u „verdiende" pun
ten, moeten bijeen gebracht wor
den aan andere tafels. Is dat aan
tal tafels zeer groot, zoals in vele
buitenlandse toernooien, dan wordt
de kans steeds groter dat u met
een goed bod of goede speelwijze
ook een goed resultaat boekt. Maar
zover zijn we ln de meeste Neder
landse clubs nog niet. De kleine
wedstrijden, gemakkelijk te leiden,
gemakkelijk uit te rekenen en
kansrijk voor alle zwakke broeders,
blijven er populair.
Kijkt u eens naar het volgende
spel uit esn paren toernooi:
Sch. B 10 8
Ha. 10 8 7 6 4 3
Ru. 5 4
KI. A V
Sch. A V 9 5 3 Sch. H 7 6 4 3
Ha. A V B „,N_ Ha.
Ru. B 3 W.° Ru. A H V 6
KI. 8 7 6 Z KI. 5 4 3 2
Sch.
Ha. H 9 6 3
Ru. 10 9 8 7 2
KI. H B 10 9
West gever, o.w. kwetsbaar. Paren
A en B. die beide o.w. speelden,
boden: west een schoppen oost
vier schoppen. De ene noord kwam
met ruiten, de andere met schoppen
uit; het resultaat was hetzelfde,
o w. maakten 12 slagen, score 680.
De oost van paar C was fantasie
rijker. Na een schoppen van west.
pas bij noord, bood hij twee klaver
om de uitkomst in die kleur te be
moeilijken. HU had zich niet zo
druk hoeven te maken, want noord
was zeker toch niet met klaver
Uitgekomen. West herbood tot twee
fchoppen. oost ging met 4 Sans
azen vragen tn stelde het eindbod
ideëen en invallen. Zij hebben oa.
de short story tot in de perfectie
uitgewerkt. Ze zyn de makers van
de beste poppen films
F.en van hen A. Radok, is de
uitvinder van de zogenaamde „La-
terna Magica", een filmprocédé dat
tegelijkertijd op meerdere beeld
schermen verschillende thema's
projecteert, die tot één peil geheel
zijn gecomponeerd. Deze Radok
voert nu besprekingen in Wenen,
omdat hij als regisseur in het thea
ter in der Josefstadt" zal optre
den. Maar Radok is niet de enige
Tsjech die in Wenen op bezoek is.
Op 't ogenblik zijn er zo'n 500 die
men in wijnlokalen.musea, schouw
burgen en in winkels ontmoet.
Ze zijn uitstekend gekleed, spre
ken vrij goed Duits en hebben
schijnbaar deviezen genoeg Het zijn
beslist niet allemaal doorgewinter
de communisten, maar eerder goed
betaalde intellectuelen die open
voor hun mening uitkomen.
Wenen vinden zij moderner dan
Praag, maar nu het Tsjechische re
gime gereorganiseerd wordt, hopen
zij het beste voor de toekomst.
Nog altijd beschouwt het Hon
gaarse volk zich verre verheven bo
ven alle Slaven. Hun culturele be
tekenis schrijven zU toe aan de in
vloed van het Westen. Na de revo
lutie in 1956 is er een Jonge gene
ratie van schrijvers op komst die
niets met het verleden te maken
wil hebben, niets met de politiek
of de revolutie, en die weer van
voren wil beginnen. zy bewonde
ren weliswaar de oudere schrijvers
als Tibor Dery. L. Nagy en G. Hay,
die het slachtoffer werden van de
Stalinistische politiek, maar de jon
geren willen zich van elk soort po
litiek distantiëren. Zij hebben de
raadsels van het individu en van
de persoonlijkheid weer ontdekt en
beschrijven deze in hun meestal
zeer korte romans met verbluffen
de nuchterheid, hardheid en meedo
genloosheid.
l)e Hongaren
voelen zich
verheven
Alleen het cynisme van de Wes
terse jonge schrijvers ontbreekt nog,
maar men vindt bij hen geen spoor
meer van de traditionele Hongaar
se cliché's, zoals poezta. zigeuners
en paprika. Zij willen niet als een
romantisch steppenvolk worden be
schouwd. maar als een deel van
Europa dat zijn hoogste toppen te
danken heeft aan de Westerse be
schaving.
Meer dan alle andere volken
achter het ..Ijzeren gordijn" willen
de Hongaren de jongste literatuur
uit Amerika. Engeland. Frankrijk.
Duitsland. Italië en Oostenrijk le
ren kennen. En juist door het lange
gedwongen isolement is dit verlan
gen nog sterker geworden.
op zes schoppen Noord kwam met
harten uit 12 slagen voor o.w..
1430 punten.
Andere opzet
By paar D was de opzet wéér
anders. West een schoppen oost
vroeg nu direct met vier klaver
naar azen. Dit gaf zuid een onver
wachte gelegenheid tot doubleren
west bood vier schoppen en
speelde klaverenaas voor <wat nu
niet moeilijk was» en in slag twee
klaverenvrouw die zuid overnarh.
Zuid incasseerde een derde klaveren
en. daar er niets beters te spelen
was, trok hij nog een vierde ronde
van die kleur. West troefde, ver
plicht. hoog in en noord maakte
later een troefslag. Eén down! 100
voor n.z.
Aan tafel 5 kregen o.w. het niet
cadeau. West een schoppen, noord
deed een (met dit spel) zeer slecht
bod. maar op het juiste ogenblik:
twee harten. Oost deed wetenschap,
pelijk met drie harten en zuid
maakte er snel vier harten van.
West, niet zeker of de strafpunten
van n.z. zouden opwegen tegen een
eigen manche of slembod. paste
noord paste angstig en oost bood
vier schoppen. Zuid bood nog vijf
harten, die west doubleerde. Het
was niet alleen een doublet, het was
een kreet als van een gewonde
olifant in het oerwoud. Iedereen
hoorde het. zelfs oost. die tegen zijn
zin toch maar paste. De schade
bleef zéér beperkt: n.z. verloren
twee ruitens en drie troeven
score 500 punten voor paar E in
o.w.
Als wij de hartens en klavers van
oost omwisselen, is zeven schoppen
tegen elke uitkomst een onverlies-
baar contract.
Wie heeft nu de koek verdiend?
Paar C kreeg 4 matchpunten dank
zij een dwaas bod en een sullige
uitkomst. A en B kregen elk 2'4
punt als beloning voor een volko
men fantasieloos manchebod. zon
der ook maar een poging tot slem
te hebben gedaan. Paar E kreeg 1
punt zonder dat dit feitelijk een
verdienste der tegenpartij was
paar D. de enige bieders die inzagen
dat slem onderzocht moest worden,
kregen daarvoor een vette nul Hoe
veel ..kennis" is aan deze diverse
..prestaties" te pas gekomen? Het
antwoord daarop, laat lk gaarne
aan u over!
H. W. FILARSKI.
Antwoord op bridgevraag: De eer
ste vraag die wij onszelf gaan stel
len is, waarom of noord niet twee
Sans maar wèl drie klaveren dou
bleerde Het antwoord kan nauwe
lijks anders luiden, dan dat noord
een matig openingsbod maar wèl
goede klaveren bezit. Zuid deed er
zeker goed aan, in situatie (ai te
passen: als hij nu vrijwillig drie
schoppen biedt, geeft hij noord de
Indruk van grotere sterkte. Welis
waar is zuid schoppenkleur vrij
goed. voor het overige heeft hij
alleen maar een zevental verlies-
slagen. Toeh kan noord zutds pas
sen op drie klaveren, ten dele, uit
leggen als „partner, kan Jij drie
klaveren doubleren ik wil wel!
„Noord had dat ook opgevat en
gedoubleerd op:
Sch. V 9
Ha. H 3
Ru. A V 10 8 8
KI. V 8 7 2
Zeker een respectabel doublet in
deze situatie, maar zuid met zijn
volkomen gebrek aan defensieve
slagen, moet zijn partner nu de
boodschap geven die hy al heeft
moeten uitstellen: een lange schop
pen, maar géén defensieve waar
den Drie schoppen is dus aeker
zuids beste bod en noord kan nu
rustig passen.
E trouwste vriend, die er
bestaat isde hond.
Goed opgevoed, heeft U
„geen kind" aan hem.
Hij kan U zó goedhartig, be
delend en vragend aankijken
als 't op een „ommetje" aan
komt, dat U hem dat onmogelijk
weigeren kunt.
U neemt 't riempje van de
kapstok en van dat moment af
is er geen houden meer aan:
vrolijk blaffend van plezier loopt
hij U haast van de sokken en
trekt U naar buiten, waar de
andere hondjes al liefkozend of
vijandig wachten
tegenover hun huisgenoot niet
volledig bewust zijn.
Maar wie het goede doet. zal
ook van hem het goede ontmoe
ten.
DAAr kunt U staat op maken!
k IE dagelijkse wandelsport,
t:t driemaal per dag toe,
behoort bij zijn leven zoals
eten, drinken en slapen.
Wie z'n hond dat niet op ge
zette tijden geeft, is geen knip
voor de neus waard.
Daarom kan iemand, die door
het leven jaagt en geen rust
heeft om te zorgen, dat z'n
vriendje of vriendinnetje op deze
gebieden toekomt wat het ver
langt, nooit een goede honden
eigenaar zijn
Er zijn er helaas nog te velen,
die zich van hun verplichtingen
U moet U vooral niet den
ken, dat 't humeur van
uw viervoeter altijd 100
procent is.
Hij is als een mens.
Ook bij hem is 't wel eens
„Jantje huilt" en „Jantje lacht"
en niemand weet precies, waar
"m dat nu in zit. Dat moet U
accepteren en niet onmiddellijk
boos worden of gaan schelden,
als hij niet precies wil wat U
wilt.
Er ls nog een andere zaak.
Honden begrijpen niet altijd,
dat uw meubilair heilig is. Ze
maken dus wel eens brokken en
ook dAt moet. U voor zijn aan
wezigheid over hebben.
En als ze niet op tijd in het
bad zijn geweest, kunnen ze wel
eens vies ruiken Ook dAt kun
nen ze niet helpen.
Zo moet U de goede en de
kwade zaken door elkaar schud
den, met als resultaat, dat de
eerste 't tenslotte toch beslist
van de laatste winnen.
SENTIMENTALITEIT ls uit
den boze.
Daarom moet U goed
weten wat U met uw hond kunt
doen en wat niet.
Soms is een bikkelhard optre
den noodzakelijk, al mag slaan
of schreeuwen er nooit aan te
pas komen.
HIJ moet precies weten, waar
de grenzen liggen en dan komt
de zaak altijd ln orde.
Dan is uw hond te allen tijde
uw goede vriend, die achter het
raam al naar uw komst verlan
gend uitkijkt en kwispelend op
U toerent. zodra de sleutel in
het slot gestoken ls.
Dan weet U meteen dat er
geen betere kameraad is.
Zij die misschien andere er
varingen hebben, moeten begin
nen de hand ln eigen boezem te
steken.
Tien tegen een, dat de fout by
de mens ligt en niet. aan de
hond. die intuïtief aanvoelt wat
hU aan z'n „baas" heeft.
En als U geen verantwoorde-
ïyke baas kunt zijn, neem dan
nooit een hond ln huis.
Er zijn op deze wereld al kop
zorgen genoeg!
FANTASIO.
Kunt U de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt U elders in dit By voegsel.
Onze schaakrubriek
Spelen de tegenwoordige
meesters sterker dan die in de
periode van 1900-1940? Een
schaker schrijft in het Ameri
kaanse schaaktijdschrift Chess
Review', dat hij alle partijen
van het tournooi in Los Ange
los in juli 1963 winnaars Ke-
res en Petrosian) heeft nage
speeld en dat de meeste, vol
gens hem althans, bestonden
uit eindeloze series van doel
loze zetten. De meeste mees
ters uit de tijd tussen 1900 en
40 zouden korte metten met
deze tegenwoordige cracks ma
ken. is zijn mening.
Het is onmogelyk hier een juist
oordeel over te vormen. Een tref
fen tussen belde generaties is uit
gesloten. Zeker Ls dat alleen de
sterksten van heden opgewassen
zouden blyken tegen „grootmees
ters" als Lasker, Capablanca en Al-
jechin, maar voor de overigen mag
toch worden aangenomen, dat deze
meer van de theorie weten en een
grotere kennis van 't spel in het al
gemeen hebben, dan hun voorgan
gers. Wanneer de Belgische meester
Dunkelblum in de eerste ronde van
het thans aan de gang zijnde
Hoogoven tournooi in zyn party Je-
gen Donner een kleine onnauwkeu
righeid begaat 12...h7-h6? i is dit
voldoende om hem kansloos naar
de ondergang te brengen. Nu gaat
dit niet altyd op maar het is toch
wel typerend voor de hoogte, waar
op tegenwoordig het spelpeil staat
Evenmin mag men het Jammerlyk
falen van toch destijds zo vooraan-
staande meesters als Janowski en n
Gunsberg in de volgende partijtjes
kenmerkend noemen voor de kracht 4
uit die dagen.
Wit: Dr. S. Tarrasch. |i
Zwart: D. Gunsberg. l
Manchester 1890.
1. e2-e4. e7-e5; 2. Pgl-f3, Pb8-o6; r
3 Lfl-b5, a7-a6, 4. Lb5-a4. Pg8-f6; i
5. 0-0, Pf6-xe4; 6. d2-d4, b7-b5; 7.
La4-b3, d7-d5; 8. d4xe5, Lc8-e6; 9. D
c2-c3, Lf8-e710. Tfl-el. 0-0; 11. k
Pf3-d4. Dd8-d7??; 12. Pd4xe6, tlx t
e6; 13. Telxe4 en zwart gaf op.
Als merkwaardigheid kan nog
worden vermeld, dat deze partij zet
voor zet gelyk was aan die tussen
Tarrasch en Zukertort in het tour
nooi te Frankfurt 1887.
Janowski (1868-1927) stond be
kend voor nogal bizarre openingen;
hoe hy met eigen wapens ten val
werd gebracht toont volgende
schaakkïucht, die toch als zeer
ernstig voor een meesterwedstrijd,
werd gespeeld in 1912.
Wit: Jovanowich.
ZwartJanowski.
1. e2-e4. e7-e5, 2 Ddl-h5?; Pg8-
f6; 3 Dh5xe5\ Lf8-e7; 4. Lfl-e2,
Pb8-c6; 5. De5-g3. Pf6xe4; fi. Dg3x
g7. Le7-f6: 7. Dg7-h6, Pc6-d4; 8.
Pbl-c3. Pe4xc3; 9. d2xc3. Pd4xc2*;
10 Kel-dl, Pc2xal11. Pgl-f3.
d7-d5; 12 Lcl-g5. Lf6xg5: 13 Pf3xg5
Lc8-e6; 14. Pg5xe6. f7xe«; 15.
Dh6-g7 en zwart gaf op.
Ladderwedstrijd
<ii)
Opgave CLI
b cd fgh
Tijdens, en nog lang na een oorlog
vormen mijnenvelden een gevaar
voor de scheepvaart. Mijnenvegers
zijn dan ook in vredestijd nog vaak
druk in de weer.
c'Vpfc-
Een bdanqrijkonderded bij het vegen
is de FARAVANE, een torpedovormig
toestel dat met een kabel van 15 m
aan het schip verbonden is. Roeren
zorgen dat bij vaart lopen de paravane
horizontaal uitscheert en de kabel qe-
spannen blijft. Een diepteroer en ballast
houden de paravane op diepte.
i m
4 l
I;
r, W
Wit aan zet, houdt remise.
Opgave CLII
■gj kabel
Een gewone zeemijn bestaat uit
een eivormig lichaam, ctat met
een kabel verbonden is aan een
anker, zodat het op een bepaalde
diepte blijf t drijven.
""Jn i
Met grote snelheid tref t de
kabel dan een, op de kop van
de paravane bevestigd mes
en wordt doorgesneden.
Hierdoor stijgt de mijn naar
de oppervlakte en kan ver
nietigd worden.
-
I 1
ft ii
Bij het veqen worden twee paravanes I
uitgezet. De ankerkabel van een mijn
stoot teqen de kabel van de paravane
en wordt langs deze naar hem toe-
geleid.
Moderne mijnenvegers beschikken
ook ever speciale apparaten om
magnetische en akoustische mijnen
te vegen. In verband met de eersten
zijn ze gewoonlijk geheel van hout
vervaardigd.
Zwart geeft mat in acht zetten.
Oplossingen zenden aan: W H.
van der Nat. Acacialaan 25, Leider
dorp uiterlijk 14 maart.
1. perron hoger
2. dame rechts zonder hoed
3 deurknop locomotief anders
4 2de koffer kleiner
5. laagste stoomwolk ander model
6. raster zijkant van locomotief
ander»
7. achterstuk locomotief langer
8. stationchef heeft geen zakdoekje
ln sikje
