Telegram brengt geschenk van
zeeman feilloos aan huis
Eerlijk voor
God (iii)
KUSTSTATION werkt tijdens
feestdagen op volle toeren
SCHEVENINGEN RADIO: UNIEK INSTITUUT
OOK VISSERS MAKEN ER
JDANKBAAR GEBRUIK VAN
WOORD VAN BEZINNING
Zaterdag 21 december 1963
Pagina 1
(Van onze scheepvaart- en visserijredactie)
Nauwelijks verstaanbaar dringt een zwakke stem
door de golven atmosferische ruis uit de maximaal
opengedraaide radio-ontvanger in IJmuiden. „Kunt
u voor mij o eren „Proberen?" vraagt gedul-
een perfect gemoduleerde vrouwenstem voor de
derde maal. Ver weg, ergens in de Golf van Bengalen,
verstelt een scheepsmarconist iets aan zijn zend-
antenne. Iets helderder komen nu de woorden uit de
luidspreker: „Niet proberen, maar NOTEREN". Ein
delijk het antwoord „Spelt u maar
Eindeloos lang duurt het nog
voordat de slanke hand de tele
grammen correct heeft uitge
schreven. Drie adressen, geluk
wensen en drie groepen cijfers:
194, 1049 en 045. Nummers uit
een dikke catalogus, de geschen-
kenlijst van Scheveningen-Radio
Achter de cijfers gaat een merk
waardig assortiment schuil: 194
betekent ..fruitmand", 1049 is
de code voor ..kalkoen, zes per
sonen" en 045 houdt in. dat de
eerste machinist zijn gezin thuis
wil verrassen met een ..zachte
Wenertaart met room- en moc-
cavulling".
De surprisedienst van Schevenin-
gen Radio werkt feilloos. De zee
man hoe ver ook van huis
zoekt een cadeau op in de catalogus,
de marconist zorgt voor de verzen
ding van het telegram en Radio
Holland in Amsterdam maakt de
verzorging in orde. Het apparaat
werkt zonder haperen: de mensen
van Scheveningen Radio hebben de
extra werkuren er graag voor over.
Volle toeren
December. Kerstmis is niet ver
meer. Terwijl het overgrote deel van
Nederland zich in een soort vakan
tiestemming gaat voorbereiden op
een liefst lange en zorgeloze beëin
diging van het jaar, is er een klein
groepje mensen voor wie juist nu
een periode van overmatige drukt*
begint. Radio Scheveningen. het
kuststation van de PTT draait op
volle toeren .meer dan dat. Het
aantal gesprekken en telegrammen
loopt op tot vyf a tien maal het
gemiddelde van bijna vijftienhon
derd verbindingen per dag.
Juist in de maanden dat de door
gaans slechte weersomstandighe
den al voor een druk radiover
keer zorgen, verzwaren de speciale
Vakantie kan tegen het eind van
het jaar Vanzelfsprekend niet wor-
den verleend.
Toch is de stemming in de telefo
nie- en telegrafiezalen dan juist
voortreffelijk. De wanden zyn be
hangen met kleurige kerstkaarten
uit alle werelddelen, de zenders en
ontvangers zijn versierd met groen
en linten en vanzelfsprekend zijn
er op Oudejaarsavond oliebollen in
groet hoeveelheden.
De bereidheid om te werken is op
de feestdagen zó groot, dat zelfs de
mensen in hun schaarse uren vrije
tijd vrijwillig bijspringen om zoveel
mogelijk kanalen ..open'' te houden
voor de honderden beste wensen
i
IJmuiden
De telefonistes ran Scheve-
ningen Radio hebben het in
deze tijd bijzonder druk en
werken vaak vrijwillig uren
over om de mannen op zee van
dienst te kunnen zijn. Zij doen
dat met grote opgewektheid.
Boodschappen van allerlei
aard moeten zij opnemen: be
richten voor tnuis en het ver-
zorgne van geschenken voor
hoogtijdagen in de gezinnen
en van de zeevarenden.
diensten de taak van het radio-
zend en -ontvangstation: GTD-
telegrammen met een vaste tekst.
SLT-brieftelegrammen met vrije
tekst ende surprisedienst.
Alle beschikbare krachten worden
voor de decembermaand gerecru-
teerd; reserves, cursisten, hulp
krachten en werkstudenten.
Al die drukte en bedrijvigheid
speelt zich af op het eiland tussen
de IJmuidense zeesluizen. Want
Scheveningen Radio is niet geves
tigd in de hadplaats waar het
station zijn naam aan ontleent: de
zenders staan er voor een groot deel
wel, maar de oren en het hart van
de Nederlandse stem voor zeevaren
den bevinden zich in IJmuiden. Al
sinds 1924.
Kort na de eerste wereldoorlog
maakte de snelle uitbreiding van
het radioverkeer tussen wal en
schip de scheiding tussen zenders
en ontvangers noodzakelijk. Want
ook al werkte men by gelijktijdige
gesprekken met meer schepen ook
op verschillende golflengten, toch
stoorde de krachtige „eigen" zender
de ontvangst van de zwakke
scheepssignalen op de nabijgelegen
ontvangantennes.
Een merkwaardig uitvloeisel van
deze gedwongen deling is bijvoor
beeld. dat de stem van een Sche-
veningse schipper vanaf de
Noordzee in gesprek met zyn
vrouw wordt ontvangen ln
IJmuiden en per telefoon door
gegeven naar Scheveningen. Het
antwoord van zijn echtgenote gaat
dan terug naar IJmuiden, van
daar via een speciale kabel naar
de op afstand bediende zender in
Scheveningen waar het tenslotte
wordt uitgezonden naar het schip
op de visgronden
Een dwaas voorbeeld, dat het in
stituut Scheveningen Radio niet
waarachtig karakteriseert. Integen
deel. het kuststation is een uiter
mate efficiënt bedrijf. Vorig Jaar
werden er over de verschillende
zenders bijvoorbeeld 315.735 radio
telegrammen uitgewisseld en 178 835
telefoongesprekken met schepen ge
voerd. En daar komt dan nog bij:
de regelmatige uitzending van weer
berichten, meldingen aan zeevaren
den, veiligheidsberlchten enz.
Een schipper is bezig contact te zoeken met Scheveningen Rado om op deze wijze een gesprek
voeren met zijn familieleden in Katwijk. Hij vertoeft op zee en kan daardoor de kerstdagen
11 us thuis niet meebeleven. Een gesprekje met vrouw en kroost neemt het gevoel van eenzaam
ai* tid wat weg.
Het ls over enkele dagen
Kerstmis. Voor velen bete
kent de viering van het
kerstfeest een gang naar dc
kerk. Voor velen betekent het
dat niet. Zij hebben dat nooit,
gedaan of zijn het ontwend ge
raakt. Er kunnen natuurlijk ver
schillende redenen zyn, waar
door iemand van de kerk ver
vreemd raakt. Maar bijna altijd
zal dit wel te maken hebben
met een niet-verstaan van de
uitleg van de bijbel. Ik heb in
ieder geval deze mensen op het
oog. naast alle anderen die op
een'misschien geheel andersoor
tige wijze op een afstand zijn
komen te staan. Zou het moge
lijk zjjn dat degenen, die niet
werden aangesproken door de
gebruikelijke verkondiging van
het evangelie, geholpen kunnen
worden door het zo langzamer
hand befaamde boekje, dat
onder de bovengenoemde titel
onlangs is verschenen?
Dat was de vraag, waarmee we
in deze kolom vorige week ein
digden. Ik heb u toen in het
kort iets verteld over de motie
ven van de Engelse bisschop
John Robinson over zijn boek
„Honest to God" te schrijven
Hij schreef het uit ongerustheid
over het grote aantal mensen,
dat de Anglicaanse kerk verlaat
En hij breekt een lans voor een
nieuwe taal, woorden van onze
tijd, om de geloofswaarheid van
de christelijke kerk tot uitdruk
king te brengen. Aansluiting
zoekend bij de bekende theoloog
Paul Fillich spreekt hij over God
als de grond van ons zijn. Want,
zo zegt hij, de voorstelling van
God als een hoger wezen, levend
in de hemel „daarboven"'op God
als een wezen dat ..ergens an
ders" is, doet het niet meer in
onze tijd. Wy leven in het
atoomtijdperk en dat brengt voor
ons de verplichting mee dat wij
zoeken naar woorden en begrip
pen uit onze gedachtenwerclr:
om de geloofswaarheid van het
evangelie aan onze tijdgenoten
door te geve i.
Op zichzelf heeft de bisschop
daarin groot geiyk. Daarom
gaat er zoveel werfkracht uit
van wat hij zegt. Daarin licht
waarschijnlijk ook wel de reden,
dat het boekje zo grootscheeps
wordt verkocht. Er zullen wel
veel mensen zijn, die uit onvrede
met de bestaande toestand in
de kerk. zich door Robinson wil
len laten voorlichten over an
dere en nieuwe mogelijkheden.
Dat is begrijpelyk en dat is ook
in orde. Maar we moeten er
meteen aan toevoegen dat het
een bijzonder lastige opgave ls
(naast een bijzonder goede» om
op een bijbels legitieme wijze
die nieuwe wegen te vinden.
Met deze opgave zien wy Ro
binson bezig De wyze, waarop
hy het doet, heeft hem felle
kritiek opgeleverd en geestdrif
tige bijval. Hy gaat staan naast
de Engelsen, die de weg naar de
kerk niet meer weten te vinden
en hy tracht hen aan te spreken
met de volgende omschrijvingen
God als de grond van ons zijn,
Christus als de mens voor de an
deren, die de belichaming is van
Gods liefde. In Jezus' overgave
in zyn volkomen gerichtheid op
de anderen tot de dood toe.
openbaart zich God. Hij was één
met de grond van het bestaan
Hy heeft on6 voorgeleefd wat
het, betekent om mens te zyn
overeenkomstig Gods bedoeling
Maar in dit laatste steekt een
moeilykheid. Het woord bedoe
ling is verbonden met de opvat
ting van God als een persoon
De bybelschryvers doen dat on
bekommerd. Robinson heeft
daar bezwaren tegen, ziet dat
als een inperking van God. God
is méér dan hetgeen wy kunnen
omschryven met het persoonlyk-
heidsbegrlp Dat God een per
soon zou zyn is voor velen in
onze tyd, volgens hem, een ver
ouderde en daarom nietszeggen
de opvatting. Daarom kiest hy
voor die andere formulering
God als de grond van ons zyn.
diep in ons aanwezig. Luisterend
naar de bijbel leert een mens te
leven in harmonie met deze
grond van zijn bestaan, waarby
Christus aan de gelovige de wee
van de gehoorzaamheid heeft
gewezen.
Is God persoonlyk te denken
of niet? Is dat het laatste wat
van Christus te zeggen valt. dat
hy in de onvoorwaardelijke lief
de, die hy gestalte heeft geven,
een venster was op God? Er zijn
nog meer vragen, die bij de le
zer van dit boekje zullen opko
men; we kunnen er in dit korte
bestek helaas niet op ingaan
Maar dit kan in ieder geval
wel worden gezegd: Robinson
kan ons helpen om ons méér be
wust te worden van ons geloof
of onze afwyzing van het geloof
De vorige week stelde ik de
vraag: zou dit boekje mensen
kunnen helpen, die dit niet ple
gen te doen. het kerstfeest te
vieren? Ik zal deze vraag niet
voor u beantwoorden. Het zou
weinig zin hebben Het gaat om
Uw eigen antwoord. Misschien
zijn er onder de lezers, die het
feest van de komende dagen met
twijfel en onzekerheid tegemoet
gaan. Zy zouden er goed aan
doen het boek van Robinson te
lezen. En als zij dan toch in de
boekhandel zijn kunnen ze met
een het voor tref feiyke nummer
van het maandblad „Wending"
meenemen, dat geheel aan dit
thema is gewyd. „Open kaart"
heet het. En dat is een toepas-
seiyke titel. Dat mag van ons
allen worden gevraagdopen
kaart te spelen met ons zelf en
anderen, inzake het geloof. Het
is ook de enige manier om een
goed kerstfeest »dat is: Christus-
feest) te vieren.
J. A. EEKHOF.
Herv. Studentenpredikant
te Leiden.
Het gebeurt ook dikwijls, dat
de boodschap niet goed door
komt. Dan gaat een seintje
naar de scheepsmarconist. die
al begrepen heeft, dat het ge
sprokenen in IJmuiden niet
goed wordt verstaan. Hij ver
stelt wat aan zijn zendantenve.
Meestal komen dan de woor
den wat helderder uit de luid
spreker.
Visserijhand
Scheveningen Radio gebruikt on-
kele tientallen frequenties op de
korte- en middengolf voor zijn com
municatie met de schepen. In tij
den van grote drukte zoals in de
decembermaand, maar ook met
Pasen of Moederdag zyn al die
kanalen voortdurend bezet. In de
visserijband is de chaos voorde bui
tenstaander volledig. Ieder schip
lijkt voor zijn beurt te willen gaan;
Katwijkse, Vlaardingse en Scheve-
ningse dialecten roezemoezen onaf
gebroken door elkaar.
Maar de uren achtereen luiste
rende meisjes en vrouwen achter de
apparatuur in IJmuiden ontwarren
de knopen met zeer groot geduld.
Snel, beslist, hulpvaardig en vaak
met een groot gevoel voor humor
doen ze hun uiterste best voor de
mensen, die evenmin als zyzelf met
de feestdagen thuis kunnen zyn.
En in Katwijk aan Zee luistert
iedereen mee. Als de „berichtentyd"
is aangebroken, gaat de televisie af
en blijven de kerstkransen en de
oliebollen onaangeroerd. De radio
is afgestemd op de visseryband, de
golflengte die op bijna geen enkel
Katwyks radiotoestel ontbreekt.
Roepie naar huis
Oplettend wordt er gefluisterd als
vader of „de schipper van Leen" In
de lucht komt. Het hoeft niet altijd
een gesprek met de wal te zijn, ook
de onderlinge boodschappen tussen
de schepen kunnen al voldoende in
formatie geven. De schipper vindt
tijdens een gesprek met een collega
altijd wel even tyd voor „een roepie
naar huis", officieel verboden, maar
vrywel dagelijks overtreden. Zo'n
roepie gaat dan meestal in de vorm
van: „Goeieavond, ook voor alle be
langhebbenden.En dan weten
die belanghebbenden weer dat op
zee alles nog in orde is.
Vanzelfsprekend proberen de vis
sers met de feestdagen thuis te zyn.
Maar lukt dat niet, dan zorgt
Scheveningen Radio voor de ver
binding. De stemmen van de telefo
nistes klinken dan nóg vriendelij
ker dan anders; als een telefoon
geen gehoor geeft proberen ze een
tweede of een derde nummer. De
hulpvaardigheid van de meisjes met
de koptelefoons en de microfoons
is spreekwoordelijk, aan haar mede
delingen wordt niet getwyfeld.
„Niet thuis schipper, het spyt
me". „Jammer, juffrouw, dan pro
beren we het straks nog een keer".
Nooit wordt er gevraagd of „De
Juffrouw" de telefoon wel lang ge
noeg heeft laten bellen. Het ver
trouwen is onbegrensd
Vertrouwen
Dat vertrouwen, de menselijkheid,
het bijna persoonlyk contact ma
ken Scheveningen Radio tot een
uniek overheidsinstituut. De men
sen in IJmuiden weten dat best, ze
zyn er trots op. Daarom wordt er
zonder protest doorgewerkt als dat
nodig is, daarom klinken de stem
men misschien zo vrlendeiyk en
daarom ook liggen de oliebollen
tussen zender, ontvanger en tele-
gramblok op een schoteltje koud ta
