Patiënten van Diaconessenhuis
in januari naar
Houtlaan
Ziekenhuiscomplex kost bijna
18 miljoen - 55.000 per bed
Grote aanwinst voor Leiden als streek gemeen te
Van 170
naar 317 bedden
blijdschap bij
weemoed
U W JL&SJi
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 21 december 1963
Derde blad no. 31143
NA JAREN van onderhandelen, ontwerpen,
wachten op rijksgoedkeuringen, bouwen en in-
jlrichten is het dan eindelijk zover: volgende
maand wordt het aan de Houtlaan gebouwde
Diaconessenhuis ingebruikgenomen. Nog één
5 jware .ingreep": het overbrengen van de patien-
ten, wacht directie, medische staf en verplegend
personeel. Men heeft daarvoor de tweede of
derde zaterdag in januari gekozen. De officiële
opening men wil zich eerst iets inwerken
JJ ;al echter eerst in het vroege voorjaar plaats-
ai vinden. Wie, zoals wij, onder voorlichtend ge
beide van de Econ. directeur, mr. J. W. Filippo
:e :n de besturend zuster, mej. A. P. Anspach, ge-
H jwaald heeft twee uur lang door het laby-
0 gMBHBMHWM—
1 f
ih
Ml
rinth van gangen, het opname- en verpleeghuis,
het internaat, de polikliniek, de keukens, wasse
rij en laboratoria, komt onder de indruk van het
geen hier in vijf jaar is tot stand gekomen. Hoe
wel bij behandeling en verpleging nog altijd
menselijke eigenschappen de voornaamste rol
spelen, kan hier in zekere zin gesproken worden
van een ..vol-automatisch" Ziekenhuis, een ver
pleeginrichting. die tot één der modernste in
Leiden en verre omgeving gerekend kan worden,
waartoe vooral ook de ideale ligging vanaf de
voor patiënten bestemde daktuin heeft men een
wijde blik over de stad in niet geringe mate
bijdraagt.
UNIFORM-
TARIEF
Voor bijkomende
kosten
Indien daarvoor van het
Ministerie van Economi-
sc he Zaken toestemming 1
wordt verkregen de aan-
vrage is ingediend zal in I
het nieuwe Diaconessenhuis 1
het klasse-verschil veel min- 1
Het bestuur is n.l. van
plan voor bijkomende kos- 1
ten. als röntgenonderzoek. j
gebruik van operatie- en 1
ren. Bij de opzet ran deze kliniek is
men n.l. uitgegaan van het afspraak
systeem. Het aantal spreek- en be
handelkamers is er dan ook naar.
De keuken plm. 1500 maaltijden
per dag is een summum van com
fort en terecht de trok, van de chef
kok. Alle moderne middelen staan
hem ten dienste.
Centraal ligt het magazijn, waarin
de artikelen variëren van slierasper-
ges tot een stethoscoop en waar men
zich tot taak ziet de voorraden da ge
lijke aan te vullen.
Was men aan de Witte Singel ver
stoken van een wasserij, ook daarin
Is thans voorzien. Het „bedrijf" heeft
een capaciteit van circa 4500 kilo
wasgoed per week.
Rigoureus is de mechanisatie ook
der worden geaccentueerd, g doorgevoerd bij de schoonmaakdienst.
waarvan het personeel zich bedient
van been-, schrob- en dweilmachines
Ook de hygiëne voor een zieken
huis van uitermate groot belang is
streng doorgevoerd'. Personeel cn pa-
'tMtaten «taan uitsluitend papleren
verloskamer, laboratorium- handdoeken en desinfecterende zeep
onderzoek en in de apotheek 1 Jer beschikking.
klaar gemaakte recepten, I
een uniform tarief in te stel- 1 IllICril3*lt OOI
5 'enBij het nemen van deze J 225 personeelsleden
S beslissing heeft men zich op Het internaat (zusterhuis) treft
standpoint nestetd dit het I men aan hl de hoogste vleugel van
N sran<*?um gesteia. dat liet j -t gebouwencomplex. Maximaal vin-
M geen verschil maakt of men n den hier 225 personeelsleden, voor
derde- bet merendeel verpleegsters, een
1vriendelijk onderkomen. Voor het me-
rendeel zijn het één-persoonskamers,
welke compleet gemeubileerd zijn
Bovendien treft men in deze vleugel
acht flats voor diensthoofden aan en
een aantal grote kamers voor eerste
verpleegsters en dames van de huis
houding. Conversatie-zaal en dak
terras vormen de uitlopers van dit
huiselijke comfort, waarop ook ver
plegend personeel recht heeft.
\h een eerste, dan wel
j i klasse patiënt is.
roepsystecm. dat vanuit de telefo
nisten-post wordt bediend. Doktoren,
leden van de staf en zü, die een am
bulante positie bekleden, dragen een
apparaatje bij zich. waardoor zij via
morse-tekens of een korte medede
ling kunnen worden opgeroepen.
Niet alleen voor bestuur en directie, doch ook voor Lelden als centrum-
sa emeente betekent deze nieuwbouw een grote aanwinst, aangezien hierdoor
e opnamecapaciteit ln het oude Huls aan de Witte Singel 170 bedden en
lians 317 sterk wordt vergroot. Met de totale bouwkosten, grondaankoop
m Inrichting Inbegrepen, is een bedrag van f 17.600.000 gemoeid ofwel circa
155.000 per bed, een bedrag zo menen wy te weten dat ln 1897
oldoende was om tot een eerste inrichting van een Diaconessenhuis aan het
0( lantsoen te komen (halve ton).
jeugd zal hier met goede zorgen
worden omringd. Laat hun lichame
lijke toestand dit toe dan staat een
gezellig ingerichte speelruimte, met
schommel, hobbelpaard etc. hen ter
beschikking.
;oci Bij alle blijdschap, dat men nu
1 ndelijk reeds voor de tweede
US® treldoorlog bestonden er plan-
7 tn voor nieuwbouw aan de
Ufi mtlaan letterlijk en figuurlijk
de i de ruimte wordt gezet", zal bij
it stuur en verpleg. nd personeel
ikb j deze grote verhuizing toch ook
,ns' tl even de weemoed over al wat
^stI en achter zich laat. overheer-
jl n. Daarvoor verkeerde men te
ch ng begin 1900 in zulk een
ze i verouderde, doch niettemin
7 2 rtrouwde omgeving.
s Keren wij nu terug naar de Hout-
al in om U een zij 't globale
e y iruk te geven van de bouw, naar
mJ i ontwerp van het Rotterdamse
chitectenbureau Ir. B. J. K. Cramer
d< ir. J. E. Kruisheer, en inrichting
ch a dit Diaconessenhuis met inter-
it (zusterhuis". Via een royale op-
■n" betreden straks de bezoekers een
?rki me hal. waar men zich uitstekend
el o oriënteren over de ligging van de
wat kenkamers, die zich over enkele
i s. rdiepingen in de rechtse vleugel
mi Strekken. Van de 317 bedden in
idie kamers zijn er circa 350 bestemd
560 or de opname van volwassenen,
it overige aantal blijft gereserveerd
or kinderen en zuigelingen, die ook
er hun eigen afdeling hebben. De
IH
Klasse-verschil
vrijwel verdwenen
In totaal beschikt men over hon-
dei-d patiëntenkamers, al naar gelang
met twee. vier of ten hoogste zes bed
den. Voorts zijn er ook enkele één
persoonskamers. In tegenstelling met
het verleden zal het klasse-verschil
3de kl. plm. f30 per dag» thans
minder worden geaccentueerd.
Een vernuftig systeem, doch daar
zit dit Huis vol van. maakt het mo
gelijk dat alle patiënten ook bij
een volledige bezetting binnen
drie kwartier hun warme maaltijd
geënserveerd krijgen. Een centraal
distributiesysteem voert ook hier de
efficiëcy hoog op. In de keuken,
waar de diëtiste en de chef-kok de
laatste controle hebben, wordt de
maaltijd voor iedere patiënt op een
afzonderlijk blad klaar gezet. Dit
blad circa dertig per afdeling
wordt ln gesloten wagentjes ge
plaatst, waarna de „bezorging" be
gint. Een kleurensysteem houdt de
samenstelling van de menu's (zout
loos. vet-arm etc.) uit elkaar. is
opgerekend.dat de maaltijd (dubbel
wandige soepkommen) plm. één uur
warm blijft
Maximaal zes bedden treft
men in de patiëntenkamers aan.
Bij de inrichting van deze
kamers is het klasse-verschil
weggevallen. Meubilering en in
richting zijn overal hetzelfde.
Boven ieder verrijdbaar bed be
vindt zich een ..dientafel", met
opklapbare lees -en schrijfplank.
(Foto L.D./Holvast)
Met de afwas heeft men ook geen
moed te meer. Heel de vaat komt op
een centraal punt binnen en wordt
automatisch gewassen en gedroogd.
Een centraal beddenstation zorgt
er voor, dat de bedden als het ware
aan de lopende band gereed staan.
Zodra de patiënt voor goed de zie
kenkamer heeft, verlaten, wordt het
bed naar dit station gereden en ge
reinigd, schoongemaakt (de dekens
worden automatisch geklopt en weer
opgemaakt. Volgende patiënt
Radiatoren voor de verwarming
zal men op de ziekenkamers tever
geefs zoeken. De warmtebron is weg
gewerkt in het plafond, waardoor een
aangename kamertemperatuur wordt
verkregen en stofnesten zijn opge
ruimd
Iedere patiënt krijgt de beschik
king over een luisterapparaat, waar
mede de programma's van Hilver
sum I en n beluisterd kunnen wor
den. Bovendien kan hij via dit appa
raat de kerkdiensten in de kapel vol
gen. dan wel het platenprogramma,
dat het Huis „uitzendt". Ook van
televisie blijven de patiënten niet
verstoken. Op iedere afdeling be
vindt zich een toestel.
Vernuftig
oproepsysteem
Met de zoemer, waarmede o.a. art
sen kunnen worden opgeroepen, heeft
men voorgoed afgerekend. Hiervoor
hi de plaats komt het persoonlijk op-
Veiligheid voor
alles
i Veiligheid voor alles. Dit principe
ligt ook ten grondslag aan de bevei
liging. welke men ln douchecellen en
In vele toiletten heeft aangebracht.
Mocht een patiënt zich onverhoopt
by het gebruik van dit sanitair on-
i wel gaan voelen, dan kan hij via een
noodoproep alarm slaan.
Het zelfde comfort en de moderne
vindingen, welke men in het ver
pleeghuis aantreft, vindt men ook te
rug in de polikliniek, met een afzon
derlijke ingang rechts van de hal, in
de vleugel, waarin de operatieka
mers, sterehsatieruimte, de gipska-
mer, de laboratoria en de apotheek
zijn ondergebracht. Hoewel men voor
super-specialistische hulp op het
Acad. Ziekenhuis blijft aangewezen
er bestaat met het A.Z. en de me
dische faculteit een buitengewoon
goede verstandhouding kunnen
chirurgen en medische staf in deze
afdeling „flink uit de voeten".
Niet meer wachten i
iu polikliniek
Het lange wachten, identiek met
welhaast iedere polikliniek, behoort
ln het nieuwe Diaconessenhuis tot
het verleden. Een kwartier wachten
zal tot de uitzonderingen gaan beho-
Kapel
IDe kapel nog niet geheel gereed
bevindt zich boven de ingang van
sfeer en rust ademt. De N.V. Wer-
nirrk plaatste het betonskelet, waar
na de verdere afbouw in handen werd
gelegd van cie N.V. Ned. Aanne
mingsmaatschappij vii. Boersma te
Den Haag. Het gebouw is aange
sloten op de nieuwe stoomleiding
van de S.L.F.. terwijl vanuit het
ketelhuis voor een verdere distribu-
tie wordt gezorgd. By het uitvallen
van de elektrische stroom kan een 1
noodaggregaat in de tijdelijke toe- j
voer voorzien. De terreinwerkzaam-
heden kwamen tot stond onder lei
ding van de Ned. Helde MU.
Alle kamers van het internaat
ademen een sfeer van gezellig
heid en rust. Zij worden geheel
gemeubileerd aan het inwonend
personeel ter beschikking gesteld
«Foto LU./Holvast»
Het nieuwe Diaconessenhuis
aan de Houtlaan. waarvoor in
september 1958 de eerste paal
werd geslagen. In het midden de
oprit naar de hoofdingang, welke
uitsluitend voor bezoekers is be
stemd. Links het internaat (zus
terhuis). waarin ruimte is voor
circa 225 verpleegsters etc. In
deze vleugel bevinden zich ook
acht flats voor hoofden van
dienst. Boven de hoofdingang
Herbouw van Skopje
Kerken zorgen voor
125 woningen
Van het geld. dat in allerlei lan
den bijeengebracht is t.b.v. Skopje
via de Wereldraad van Kerken, heeft
men thans 125 voorgef abr iceer d e
huizen aangekocht Hiervan zijn in
middels 65 reeds gebouwd en gereed
voor bewoning. In overleg met de
Wereldraad van Kerken werden 6
Amerikaanse doopsgezinden 2
elektriciens. 2 lassers en 2 tim
merlieden naar Skopje ge
zonden. teneinde by de opbouw van
deze 125 woningen behulpzaam te
zijn. Zy werden aan 40 Joegosla
vische arbeiders toegevoegd, en ge
zamenlijk heeft men in de tyd van
twee maanden 65 huizen geheel af
kunnen maken, terwijl nog een ver
dere 35 hun voltooiing naderen en
de resterende 25 binnen niet al ta
lange tyd ook klaar zullen zijn.
In totaal ontving de Wereldraad
tot dusver f 1.900.000.waarvan
f 450.000,uit Nederland afkomstig
was. Volgens een recent rapport zijn
echter momenteel nog honderddui
zend mensen in Skopje niet behoor
lijk gehuisvest. De door de Wereld
raad gebouwde huizen zyn de eerste
permanente woningen, die tot dus
ver in Skopje gereed kwamen.
Een gezellig hoekje in de
speelkamer van de kinderen, die
het bed reeds mogen verlaten.
De jeugd kan er hobbelen en
schommelen en zich met speel
goed vermaken.
(Foto L.D./Holvast»
het hoofdgebouw Voorzover wij hier
van reeds een indruk konden krijgen,
zijn de architecten er in geslaagd om
van deze voor een christelijk zieken
huis toch wel centrale ruimte een
stijlvol geheel te maken. De typische
glaszetting in de achterwand trekt
sterk dc aandacht. Het ligt in de be
doeling de helft van de kapel vrij
te houden voor het plaatsen van bed
den. voor het geval een patiënt vanaf
zijn bed een dienst wenst by te wo
nen. In de dan nog resterende ruim
te er is ook een balkon - is plaats
voor circa honderd zitplaatsen. Tegen
de tijd van de officiële opening hoopt
ligt de kapel. De polikliniek, de men ook het orgel geplaatst te heb
behandel- en opname-afdelingen i ben-
en de kantoren van de admini- Het administratieve gedeelte, met
stratie treft men in de andere kamersvoor de directie, het bestuur
I en de besturende zusters en de aula
vleugels van dit moderne gebouw wat indeling en inrichting betreft
aan geheel aangepast aan de moderne
(Foto LU 'Holvast» "P^et van dit ziekenhuisoomplex, dat
Uitbreiding blijft
mogelijk
Door aanbouw van enkele vleu
gels. waarvoor reeds grond is gere
serveerd. is het mogelfjk om de op
namecapaciteit in de toekomst te
verdubbelen en op te voeren tot
plm. zeshonderd bedden.
Zodra over enkele weken de laat
ste patiënt van Witte Singel naar
Houtlaan is overgebracht, begint
voor het Leidse Diaconessenhuis een
nieuw leven. Moge dit leven geent
zyn op de trouw en zorgende liefde,
waarmede zovele patiënten zich in
het oude gebouw aan de Witte Sin
gel omringd wisten. Ondanks alle
comfort zal veel van het oude in
het nieuwe gebouw moeten terug
keren. De sfeer waarin en de geeste
lijke gesteldheid waaruit gewerkt
wordt, zullen mee moeten verhuizen.
Advertentie
Nieuwe uitgaven
wijnkopen In de nacht, door J. A.
Williams
De iliiod iu ttnme. door W. Koeppen
CitC Wereld-Bibliotheek. Amsterdam.
spiegel van ile Nederland** poëzie
f toé-1900, door dr V. E. van Vriesland.
Ultg.: J. M Meulenhoff, Amsterdam
Onze vmlerlandse geschiedenis, ver
teld door Joh van Hulzen. Deel 1 tot
en met 4 Ultg J. H. Kok. Kampen.
Kaart van het onderwys In Neder
land. door dr A C. de Ruiter. Ultg I
J. H. Kok. Kampen.
n
nt
riem
M
iik
/au
ars
a.'sii
jan:
nder
inei
wa
de
•<>or
iet
Knel
pro
gen
rafi
>n
iche
en
delii
Drsti
jan
een.
una nitii ^"«niunMriurwiummm
lillülülüfi *M*?WlÜ|lUH«iJliJ r -SIJjlipeiiMir .8*
üSiiiMftii "'"iMüiruwnryi v iimuaip
mus nu mir< ui) in ku jm t m «m
SM"!! 1 HM I I l
