koersval en scherp redres in
Vew Y ork na moord op Kennedy
KAMSTEEG'S
Prof. Beenakker aanvaardt Leidse
leerstoel experimentele fysica
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Amsterdam blijft
gematigd optimist
Cuba door VS
beschuldigd
„Beursbegrippen"
originele onderdelen
Kies de soort
die bij
jw auto hoort
Comm it nicatieprobleem vraagt
om documentatie-centra
Explosie van
puhlikaties
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 30 NOVEMBER 1963
I toire werking behoeft de belasting- lans zal kunnen worden gehand-
1 verlaging volgens dr. Holtrop niet ha&fd.
Van onze financiële medewerker»
j mogen dat. blijkens de omvangrijke
kapitaalexporten op lange termijn,
een ruim overschot boven de bin-
I r.enlandse Investeringen vertoont.
In dat geval zal de belastingverla
ging tot de verbetering van de beta-
i lingsbalans kunnen bijdragen.
Amerikaanse
export gaat
opwaarts
regelen van de Amerikaanse regering
er reeds toe geleid dat de betalings-
i balans er heter uitziet dan sinds lan-
me 22e november 1963, waarop de jeugdige president van de V.S„ John.
uzgerald Kennedy als slaehtoffer van een vuige moordaanslag het leven
k, zal ook in de annalen van de effectenbeurzen als een Black Friday ge-
ekstaafd blijven. Hoewel de Newyorkse beurs, na het bekend worden van i
t ontstellende nieuws, onmiddellijk werd gesloten, kon niet worden voor
men dat vele emotionele Amerikanen tot grote verkopen overgingen, met
i gevolg dat het indexcijfer van Industriële aandelen van 732.65 tot 71149
«viel. dat van spoon, eg.andvlvn van 171.30 tot 160.41. ,nlusstn h?bben df Jon)[St, m„t.
let is van het Newyorkse beursbe-
ur een verstandig besluit geweest
fondsenhandel de vorige week vry-
stop te zetten en ook maandag
beurs gesloten te houden omdat
irdoor ongetwijfeld een stroom
i onberedeneerde angst verkopen
roorkomen en men de gelegenheid
ft gehad zich op de nieuwe ge-
apen situatie te bezinnen.
>at deze bezinning de drang tot
kopen in zyn tegendeel heeft
n omslaan, is een verschynsel dat
n alleen van de min of meer kin-
lyke Amerikanen kan verwach-
De Newyorkse beurs van dins-
gaf de Indruk alsof men zich
togs tevoren radicaal had vergist
er eerder reden is van de plot-
nge presidentswisseling nieuwe en
sre perspectieven voor de Ameri-
nse economie te verwachten. De
kooporders waren nameiyk van
grote omvang dat ze nauwelyks
iden worden uitgevoerd en de om-
tot 9.3 miljoen shares steeg in
gelijking met 5 a 6 miljoen op de
rsdagen. Het indexcyfer voor
astrials sprong daardoor van
49 op 743.52, zynde nog ca 10
iten hoger dan het peil. waarop
zich vóór het overly den van pre
nt Kennedy bevond.
j mee te brengen, mits de daaruit re- Op zichzelf beschouwd, is de ont- j Amerikaanse
sul terende vergroting van het tekortwikkeling van de Nederlandse export
wordt gefinancierd uit het spaarver- niet slecht in zoverre ze in de eerste
10 maanden van dit Jaar van f 13.8
miljard tot f 14.9 miljard is gestegen.
Er staat echter tegenover dat de in
voer in nog sterkere mate is toege
nomen, nl. van f 16.1 miljard tot
f 17.8 miljard, zodat het invoersaldo
over genoemd tijdvak rond f 460 mil
joen groter ls dan het vorig jaar
Vooral oktober heeft minder mooie
cijfers doen zien: een styglng van
f 1.7 miljard tot. f2 miljard wat de
invoer, en een styging van nog geen
f 100 miljoen wat de export betreft,
zodat het nadelig saldo f317 miljoen
heeft belopen in vergelijking met f9
miljoen in oktober 1962.
Het ls te vroeg om deze ontwikke
ling verontrustend te noemen, maar
wel maakt zU het noodzakelijk het
verloop van de Nederlandse be
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft gisteren
de Cubaanse regering beschuldigd
van het voeren van een politiek
van indirecte agressie op het Ame
rikaanse continent en van het ver
oorzaken van moeilijkheden ln de
republieken, zoals ln
Venezuela.
ge tijd het geval wa*. doordat aan talingsbalans scherp in het oog te
dat Johnson aanstonds na Min op- ln hrt vvnilag van dt Ned. Bank
treden het tegendeel met nadruk "'rd Geconstateerd dal de arbeids-
Advertentie
|de ene kant de kapitaalexporten
aanmerkelijk zijn verminderd en de
Amerikaanse export zich in opwaart
se richting beweegt. Vandaar ook dat
de vrees voor een devaluatie van de beoordelen,
dollar, die een en twee jaar geleden als
een zwaard van Damocles boven de
valutamarkt hing. nagenoeg geheel
ls verdwenen. Thans wordt eerder
met 't gevaar rekening gehouden dat
Europa, als gevolg van drastische
loom- en salarisverhogingen met de
daaruit voortvloeiende verhoging van
de exportprijzen, haar betalingsba-
houden. omdat zij naar het woord
van dr! Holtrop tenslotte het enige J
criterium is. waarnaar men de eco
nomische positie van een land kan
Onbeheerste
uiting
Het is duidelijk dat deze scherpe
koersfluctuaties met de Amerikaanse
economie als zodanig niets te ma
ken hebben en uitsluitend gevolg
zijn van het onbeheerst sentiment,
dat dc Amerikanen zo vaak parten
speelt.
Dat de nieuwe president, Lyndon
Johnson, de beleidslijn van zijn
voorganger zou afbreken om geheel
nieuwe wegen in te slaan, was een
min of meer dwaze veronderstelling.
Het kan daarom niet verwonderen ,ans zaI m<*tcn beschermen. Reeds gemoederen op het beursplein geen
Het ontdekken van een opslag
plaats met wapens die zonder twy-
fel uit Cuba afkomstig waren
de Venezolaanse regering had don
derdag bekendgemaakt dat op 3
november een geheime opslagplaats
met drie ton wapens was ontdekt
toont aan. dat Cuba het com
munisme niet alleen door onder
grondse propaganda, met geld en
geoefende agenten verbreidt, maar
ook met wapens en munitie, aldus
het ministerie. De Verenigde Staten
biyven bereid met de andere Ame
rikaanse regeringen samen te wer
ken om deze wapenleveringen en
het binnenkomen van ondergrondse
agenten te verydelen.
Studenten Raad
wil verhoging van
studietoelagen
Het dageiyks bestuur van de Neder
landse Studenten Raad heeft de
minister van O.. K. en W.. mr. Th.
H Bot. een motie toegestuurd, waar-
zij met het oog op de algemene sty- j
ging van de kosten van levensonder
houd er by de minister op aandringt
de ryksstudietoelagen over de tweede I
helft van het cursusjaar 1963—1964
tussentijds te verhogen Tevens I
vraagt het bestuur een ruimer mi
nisterieel beleid ten aanzien van de
indirecte steun aan bestaande stu- j
dentenvoorzieningen. zoals studen-1
teneettafels en de studenten-huisves
ting.
een boekje, waarin alle artikelen
over effecten de effectenbeurs
en allerlei speciale onderwerpen
op effectengebied welke van de
hand van onze financiële mede
werker ln 1957 ln ons blad zijn
verschenen werden gebundeld
Afgehaald aan ons bureau f 0.75
Franco thuis f.0 85
(na ontvangst van het verschul
digde bedrag - gtro 57055)
Directie LElLtöCB
DAGBLAD N.V
- Het onderzoek van de recherche
naar een Inbraak, die enkele dagen ge
leden werd gepleegd by een winkel 1
voor elektronische apparatuur in Nij
megen .heeft geresulteerd ln de aan-
houding van een 27-Jarlge timmer-
man. vader van zes kinderen. In wiens
woning een zo grote voorraad fototoe
stellen. kleding, elektlsche gereed- 1
schappen, boeken en vooral radiogra
fisch bestuurbaar speelgoed werd aan
getroffen. dat men er een kamer mee
zou kunnen vol stouwen De man
heeft tot nu toe acht Inbraken toege-
geven. Hy wordt van nog meer Inbra
ken verdacht.
Advertentie
heeft verklaard pn hij. zowel wat de
binnenlandse als de buitenlandse po
litiek betreft, het spoor van zijn
voorganger zal volgen.
De beursoptimisten hebben echter
reeds de verwachting uitgesproken
dat de nieuwe president vermoede-
lyk ten opzichte van het bedryfsle-
ven een wat minder straffe politiek
zal volgen door bijv. de belasting op
buitenlandse beleggingen te matigen
en de reeds lang slepende voorstel
len tot belastingverlaging met kracht
te bevorderen. Want. hoezeer tot dus
ver nog steeds van alle kant goede
berichten van het bedryfsleven inko
men, men blijft een verlaging van de
belastingen gewenst achten, zowel
om de conjunctuur in de VS nieuwe
stimulansen te geven, als om een te
zware en onevenredige belastingdruk i
te voorkomen.
Er moge in dit verband aan wor-
den herinnerd dat dr Holtrop. de
president van de Nederlarvdsche
Bank. in zyn jongste jaarverslag
zyn positieve waardering voor een
belastingverlaging in de VS heeft
uitgesproken, omdat het niveau van
de federale belastingen in dat land zo
hoog is, dat by een zedelijk volle be
zetting van het bedryfsleven een
budgettair overschot zou ontstaan
dat een duidehjke deflatoire werking
zou hebben. Een rechtstreekse lnfla-
kosten per eenheid produkt de laat
ste jaren In de VS met ca 3 ztfn
gedaald, terwijl ze in ons land met
14 en in West-Duitsland zelfs met
21 zijn gestegen.
Wat West-Duitsland betreft, kan
overigens worden gezegd dat de eco
nomische vooruitgang, welke daar
sinds enige tyd plaats vindt, stand
houdt, zodat het export-overschot in
de eerste negen maanden van dit
jaar tot DM v.3 miljoen is toegeno
men. voor namely k door een grotere
export naar de EEG. landen, waar
echter een teruggang van de export
naar de VS tegenover staat, zodat
het West-Duitse invoersaldo van de
handel met dat land met DM 670
miljoen tot DM 3.1 miljard is toege
nomen.
Betalingsbalans
selierp observeren
Zoals wy vroeger reeds schreven,
heeft ook ons land het overschot op
zijn betalingsbalans grotendeels aan
de export naar de andere EEG-lan-
den te danken, maar is het vooreerst
een open vraag of het thans be
staande en voor onze economie ge
wenste evenwicht op de betalingsba-
Nog een geluk
Voor de Amsterdamse beurs was
het een gelukkige omstandigheid dat
de moord op Kennedy Juist even j
vóór het weekeinde plaats vond en
de ook ln ons land diep geschokte
uitlaat heoben kunnen vinden. Uit
het koersverloop gedurende de eerste
dagen van deze week is gebleken
dat het beurs bestuur geen grote risi
co's heeft genomen door de handel
maandag, toen New York nog geslo
ten was. gewoon te doen doorgaan, j
Van meer dan normale transacties is i
niets gebleken en het zUn voorname
lijk de gunstige en minder gunstige
tussentijdse bedryfsberichten ge
weest. welke hun invloed hebben
doen gelden.
Algemeen gesproken, heerst op de
Amsterdamse een gematigd optimis
me, zowel met het oog op de con
junctuurontwikkeling in de VS en in
West-Duitsland, als in de verwach
ting dat de aardgas-activiteiten de
economische positie van ons land
tegenover het buitenland zullen ver
sterken en gelet op de min of
meer geforceerde loon- en salaris
stijgingen net op tijd komen.
Advertentie
Yin hr WERFF J HUBRECHT
Opgmebt 1899
Beursbericht ne 342 i« ver schenen
AMSTEL BROUWERIJ
AUTOMOBIELBEDRIJF N.V.
Centraal-Magazijn Geversstraat 21.
UEOPKNI) (ook raterdag») van 7.30 lot 17.30
Amnestie in
Joego-Slavië
Voor enkele honderden Joego-
slaven zwaaiden gisteren de ge
vangenispoorten epen krachtens
een door president Tito ter gele
genheid van de achttiende verjaar
dag van de Joegoslavische federa
tieve republiek afgekondigde am
nestie
In een officiële bekendmaking
werd gezegd, dat aan 441 personen
..gedeeltelijke amnestie" ww ver
leend en dat voor 875 anderen de
gevangenisstraffen waren verzacht.
De regeringen van de zes Joego
Slavische republieken redeenden
aan nog 169 gevangenen amnestie
I en ste. den er 524 op erewoord ln
vrUheid.
Milovan DJtlas. de eoarmahge
Joegcd avtsche vice-president, be
hoorde niet tot de vrijgelatenen.
Hij zit een gevangenisstraf van
acht jaar en acht maanden uit
wegens vyandige propaganda" en
onthulling van geheimen in zyn
boek ..gesprekken met 8talln".
Ook hij begrijpt dat Super
Mix onmisbaar is. ledereen
rijdt anders. Alle rij-om-
standigheden verschillen.
Alle motoren vragen om „in
dividuele voeding". Daarom
zijn er 5 soorten BP-benzine;
BP normaal. BPMix 25, 50 of
75, BP Super.
Kies zélf uit welke soort u
nodig heeft. Die soort - juist
diè - geeft u tóp-kracht bij
het zuinigste verbruik!
Super Mix pompen zijn zeer
speciale pompen. Vraag per
briefkaart adressenboekje
san BP. Frederiksplein 42,
Amsterdam.
Dat kan alléén bij
Een boot?
Een vliegtuig?
leen van beide!
BP steeds *n stap vóór.
In samenwerking met Vlckers
ïstrong - presenteerde on-
is voor héél Nederland de
ercraft. Een wervelwind voor
vervoer, over water én
I... voor passagiers en
cht. Het resultaat van 9 jaar
arch dezelfde research,
óók leidde tot BP Longllfe,
lotor-olie met dubbele le*ens-
r? en tot Super Mix, voor in-
duele motorvoeding met 5
rten benzine.
Zondag 1 december
Lelden Hen*. Gem.. Pieterskerk:
10 u ds. D. J. Vo6ser; 7 u ds. P. Kloek. I
Hooglandse Kerk: 10.30 u ds. A. J.
Lamping (Jeugddienst).
Marekerk: 10.30 u ds. A. J Kret.
Oosterkerk: 10 u ds. W. H. Wal vaart
te Sassenhetm voor ds. Van Achter
berg; 5 u dr. F. de Graaft te R'dam.
Bethlehem kerk: 10 u ds. J. Groot;
7 u dhr. A. G. Huigen.
Maranathakerk: 9 u ds. M. D. van
den Berg.
Bevrijdingskerk: 10.30 u ds. P. Kloek;
7 u ds. H. Bouter. Zangdlenst.
Konlngskerk: 10 u dr. P. L. Schoon-
helnv
Herv. Ulo-school. Asserstraat: 10 u
ds. P. van den Berg te 's-Gravenhage.
Ver. v. Vryz. Herv. (Leidse Volks
huls): 10.30 u ds. W. J H. Hubeek.
Egllse Wallonne: 10.30 u ds. J. M
Charensol
Acad. Ziekenhuis: 10 u ds. H. Bou
ter
Dlaconessenhuls: 10.30 u ds. J. de
Wit.
Zuiderkerk: 3 u Kerkdienst v. doven
Geref Kerk. Zuiderkerk: 10 u dr.
Rothuizen: 5 u ds. De Boer.
Petrakerk: 10 u dr. Westertnk; 5 u
dr. Rothuizen
Kerk Oude Vest: 10 u ds. Maaskant;
5 u dr. Dronkert.
Maranathakerk: 10.30 u ds. De Boer;
5 u dr. Westerink.
Bevrydtngskerk9 u dr. Dronkert;
5 u ds. Haverkamp.
Groenhoven: 10 u ds Haverkamp.
Chr Geref. Kerk: 10 u (ond. Gods
lichtende heerlijkheid ln donkere ad-
ventsweken) en 5 u (ond. Indien
Christus niet opgewekt ls...) dr. Vele-
ma.
Geref. Gemeente: 10 en 5 uur leee-
dlenst (dinsdag 7.30 u stud. v. d. Poel
te Rotterdam).
Geref. Kerk (vrygem.): 10 en 5 uur
ds. J, van der Haar.
Rem. Gem.: 10.30 uur ds. F. E. van
Leeuwen te Amsterdam.
Doopsgez. Gem.: 10.30 u da. C. W. den
Herder-Brugman
Christian Science (Steenschuur 6):
10.30 u dienst
Vrije Kath. Kerk (Vreewykatr. 19):
10.30 u gezongen H. Mts.
Leger des Hells: 10 uur hetltgtngs-
dlenst; 6.45 uur openluchtsamenkomst
Gangetje: 7.30 uur Verlnwlngssamen-
komst oJ.v. kapltelne F. A. G. de
KI ark
Nieuw Apoet. Kerk (Hoge Ryndljk
291: 9 45 en 4 uur dienst (donderdag
7.45 uur dienst).
Oud Kath. Kerk (Zw Singel 50):
9.45 u hoogmis: 5 u vespers (woens
dag 7.30 u avondgebed, vrydag 9.30 u
H. Mis).
Evang. Luth. Kerk: 10.15 u ds. H. J.
A. Haan.
Baptlstengem.: 10 u HA. en 5 30 u
dhr. H. Schouten Jr. (vrydag 8 uur
bidstond).
Evang Chr. Gemeenschap (Middel
stegracht 3): 10 en 5 u dhr. Dlkkes
(mjn.v. zangkoor).
Aarlamlerveen Herv. Gem.: 10 u
ds M. H. Boogert; 6.30 u ds. C. J.
Baart te RIJnsaterwoude. Geref. Kerk:
9 30 en 7 u ds. W. J. van Hoek. Chr.
Geref Kerk: 9 30 u Dienst des Woords;
7 u ds. L. S. den Boer te Sassenhelm.
Alphen aan den Kyn Herv. Gem..
Jullanastrast: 10 u ds. P. A. Lefeber;
6 30 u ds. M. Hanemaayer. Aula Im-
manuelschool, Anna van Burenlaan:
9.30 u ds. M. Hanemaayer: 6 30 u ds.
P. A. Lefeber. Gebouw Jonathan 10 u
ds Kooy te Lelden. Kapel Gouwsluls:
6 30 u ds. J. H. Bogers. Kapel Hooft-
st.raat: 9.30 en 6.30 u ds. H. Koudstaal
Oudshoornseweg10 u ds. G. Cadée.
Martha-Stlchttng: 10.30 u dhr. W. Of-
frlnga. Geref Kerk. Maranathakerk.
Raadhuisstraat: 10 u ds. G A. Wes-
terveld; 6 30 u ds. W. Wyma. Salva-
torlkerk. W de Zwijgerlaan: 10 u ds.
W Wljma; 6.30 u ds O. A. Westerveld
Alphen-Noord, Hooftstr.: 10 en 6.30 u
ds. W. Tom. Geref. Kerk (vrygemaakt)
9.30 u leesdlenst; 2 45 u ds. H. Scholte.
Chr. Geref. Kerk. Jeruzalemkerk. GrlJ-
pensteinstraat: 9.30 en 5 u ds. R. Kok.
Oud Geref. Gem., Van Mandersloo6tr.
9.30 en 4 u leesdlenst. Rem Geref.
Gem.. Van Mandersloostr.7 u ds. J.
G. Paardekooper. Baptlstengem IJs-
clubgebouw: 10 u Eredienst; 6 u ds. G.
van 't Wout. Leger des Hells: 10 en
7 30 u.
Benthuizen Herv. Gem.: 9.30 en
6 u ds. W. A. S. Laurense. Geref. Ge
meente: 9.30 en 6 u leesdlenst
Bodegraven Herv. Gem.: 10 u ds.
A. den Har tog h; 5 u ds. Kool te Woer
den; 6.30 u ds. W. Balke. Geref. Kerk:
10 en 6.30 u ds. K. Schuring te Alphen
a d Rijn. Geref. Kerk (vrygem.): 9 30
en 4.30 u ds. H Scholte. Geref. Gem.:
10 en 6 u Leesdlenst (dinsdag 7.15 u
stud. D. Hakkenberg te Veenendaal).
7 u A. Ramaker te Rotterdam.
Boskoop Herv. Gem. (In geref
kerk)8.30 u ds. W. L. Heymans: 6.30
u ds A. de Leeuw. Geref. Kerk: 10 en
5 u ds. J Spoelstra. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 4.30 u ds. P. J. de Bruyn, Ge
ref. Gem.: 9.30 en 6 u leesdlenst. Ver.
Vryz. Herv.: 10 u ds. A. Kalis.
Hoog made Herv. Gem.: 10 u ds.
Fred. J. Broeyer.
Katwyk aan den Kyn Herv. Gem
Dorpskerk: 10 u ds. A Makkenze (HDl
en 6 u ds. A. Baas. Kapel Nwe Duin
weg 10 u ds. A. Baas en 5 u d6. A.
Makkenze. Geref. Kerk: 9.30 en 5 u
ds. A A van Hoorn te Vreeland (In-
terkerkeiyke dienst ln gymnastieklo
kaal school Narcisstraat: 10 30 u ds.
T. Kruyne. vlootpred. MVK Valken
burg.
Katwyk aan Zee Herv. Gem Nwe
Kerk: 10 u ds W. L. Tukker; 6 u ds.
D. Bouman. Oude Kerk: 10 u ds W. A.
B Hagen; 6 U ds. A. Vink Kapel:
10 u ds. W. Vroeglndewey; 5 u d6. D.
Lekkerkerker te Valkenburg. Gr. van
Pr.-school: 10 u ds. P. Moerenhout.
Aula Overduln: 10 u ds. D Bouman.
Zeehospitium6.45 u Geref. Kerk:
8.30 en 10.30 u ds. De Vries (HA);
ds F Pyiman (HAi. Chr. Geref. Kerk:
10 en 5 u ds. N. de Jong. Geref. Kerk
(vrygemaakt)10.30 en 5 u ds. Breen.
Geref. Gem.: 10 en 5 u leesdlenst.
Geref. Gem. in Ned 10 en 5 u lees
dlenst. Unl-zaal: 4 u evang. J. v. d.
Bergh utt Wassenaar
Koudekerk aan den R(|n - Herv.
Gem.: 10 en 7 u ds. Koerselman. Ge
ref Kerk: 10 en 7 u ds. Makklnga.
Leiderdorp - Herv Gem.: 10 u ds.
J. P. Honnef: 6 30 u dhr. J. v. d. Hoek.
Kerkzaal Z UI kwartier": 10.30 u dhr. J.
v. d Hoek. Geref Kerk: 10 U ds. W. M.
Le Colntre te A'dam; 6.30 u dr R. de
Vrlee te Katwijk a Z Kerkzaal Zijl -
kwartier: 9 u ds. F. Pyiman J-. te
Katwyk a Z.: 5 u ds. Ie Colntre. Ver.
Vryz. Herv Gebouw Lindelaan 12a):
10.30 u mej. C. de Jong te Over6Chte.
Lel muiden Herv Gem.: 9.30 u ds.
D H Gysbers PnlU: 7 u ds. D. H.
Gljsbers. Geref. Kerk: 9.30 en 2.30 u
ds. J. Baayens.
Llsse Herv. Gem.: 9 en 10.30 u
<HD) ds, S. Koolstra: 7 u Jeugddienst.
Geref Kerk: 10 en 5 u ds. W. Wljma
te Alphen a d Ryn. Chr Geref. Kerk"
10 en 4.30 u ds. D. H. Blesma. Geref.
Gem 10 en 4 u ds. H van Gllst. Ge
ref. Kerk (vrygem.): 10 en 4.30 u ds.
J. J. Verleur Oud Geref Gem.: 9.30
en 3 u Leesdlenst (dond. 7 30 u Lees
dlenst). Ned. Prot. Bond: 10.30 u dhr.
J. P. Hulsbos.
Nieuwkoop Herv. Gem.: 10 en 6.30
uur ds D. Ollemans. Geref. Kerk: 9.30
en 6.30 u ds. M. Hlensch. Rem. Geref.
Gem.: 10 u ds. J. G. Paardekooper
Nieuw veen Herv. Gem.: 9 30 uur
ds. W. Balke te Bodegraven; 6 30 uur
ds. A. S. Klusener. Geref. Kerk: 9.30
en 6.30 u ds. Melnders.
NoordwUk-Blnnen Herv. Gem.: 10
en 7 u ds. J. van Dok. Geref Kerk:
9.30 en 6 u ds. W. Dekker. Van den
Berghstlchting: 11 u ds. W. Dekker.
Ned. Prot. Bond: geen dienst.
Noordwyk aan Zee Herv. Gem.:
10 u ds. Van Nleuwpoort; 5 u ds W.
Hoekstra. Geref. Kerk: 10 u H. A. van
Bottenburg; 5 u ds. B. Bouma. Sole
Mlo: 10 u ds. B. Bouma. Herv. Ger.
Evangelisatie, VGLO-school, Schoolstr.
2: 10 en 5 u dhr. C. Resting uit Dlrks-
land.
Noordwykerhout 9 en 10.30 uur
ds. A. H Smits <HD); 7 u ds. J. Irlk
te Oegstgeest.
Oegstgeest Herv. Gem.. Groene
Kerk: 10.30 u ds. G. F. Callenbach.
Pauluskerk: 10 u ds. J. Irlk (HD> en
7 u dr. I. H. Enklaar. Vryz. Herv 10.30
uur dr. J. L. Springer. Geref. Kerk: 10
5 uur ds. Kappers. Geref. Kerk
(vrygem.): 8.30 en 3 u R. Brands.
Oude Wetering Herv. Gem.: 10 ti
i. A. M. Llndenburg te Ter Aar. Ge
ref. Kerk: 9.30 en 6.30 u ds. C A. I
Verhoog. Rem. Ger. Gem.: geen dienst.
Rynsaterwonde Herv. Gem 10 u
C. J. Baart; 7 u kand. A. de Leeuw
te Utrecht. Chr. Geref Kerk: 9.30 uur
Dienst des Woord; 2.15 u ds. C. den
Hertog te Den Haag.
RUn«hurg Herv. Gem.. Grote Kerk:
u ds. M. C. Groenewoud; 5 u ds.
Gosliga. Bethelkerk 10 u ds. H.
van Goeliga; 5 u ds. M. C Groene
woud (HD). Geref. Kerk: 9 30 en 5 u
ds. H. Post Petrakerk: 9.30 en 5 u
ds. J. Byieveld. Maranathakerk: 9.30
en 5 u ds. L. v. d. Linde (In alle dien
sten HA». Geref. Kerk (vrijgem.i: 10
en 5 u ds J. Douma. Chr. Geref. Kerk: I
10 en 5 u ds. J. Kampman.
Sassenhelm Herv. Gem.: 9 en 10.30
uur ds. W. Hoekstra te Noordwyk aan I
Zee; 5 u ds W H Wal vaart Geref i
Kerk: 10 u ds. H. van den Berg; 5 u
P. D Kuiper. Chr. Geref Kerk:
10.30 en 5 u ds. L. S. den Boer.
Ter Aar Herv. Gem.: 9.30 u ds.
Stehouwer uit Alphen a d Rtjn; 6.30 u
da Llndenburg. Geref. Kerk: 9.30 en
6.30 u ds. Heyner.
Valkenburg Hen'. Gem 10 uur
ds. Lekkerkerker: 6.30 u ds W. A B.
Hagen te Katw. a/Z Oeref. Kerk: 10 u
ds Langeler; 5 u ds. A. v. d Hoorn te
Vreeland Geref. Kerk (vrygem 10 15
uur ds. Brands: 3 uur ds. Breen.
Voorschoten Herv. Gem., Dorps
kerk: 10 u ds. Poot te Driebergen; 7 u
ds Saraber (HA) Ryndyk: 10 u ds
Meljerlng. Hulp en Heil: 10 u ds. Sa
raber. Geref Kerk: 9. 10.30 en 5 u ds.
Modderaar. Geref. Kerk (vrygem.): 10
en 5 u ds. H. Knoop te Noordwyk.
Warmond Herv. Oem 10 u (HD)
en 7 u ds. H. L. Boonstra.
Wassenaar Herv Oem.. Dorpskerk-
10 en 7 u dr. Th. C. Frederlkse. Kle-
vletkerk: 9 u Jeugdkerk; 10 u ds J.
T. Wlersma. Deylerhuls: 10.15 u ds J.
A. G. van Zanten Dorpscentrum: 10 u
Jeugdkerk. Geref Kerk
laan: 10 en 5
Cd, f" ir"u,k
W Cramer te Lelden Johannahuls hre,*e kring bekend te maken, en
1030 u dr E E Pypers te Den Haag exacte data voor een
Soefibeweging. Wald. Pyrmontlaan 6: ieder toegankelijk gemaakt worden?
11 u universele eredienst Herv. Evan- Een goed communicatiesysteem zal
gellsatle. Dorpshuls: 10 u J. Henzen te tenminste op deze heide vragen een
Leiderdorp: 4 30 uur J. Kruithof
Monster.
Woubrugge Herv. Gem 9.30 en
6 30 u ds Kempenaar. Geref Kerk:
9.30 en 6.30 kand. Stroes uit Haarlem
Zevenhoven Herv. Gem.: 9.30 u
ds F. de Jonge. De Hoef: 7 u ds. F. de
Jonge. Geref. Kerk: 9.30 en 7 u ds. J.
G. Feenstra te Den Haag.
Zoeterwoude Herv. Gem.: 10 u ds.
R. Hengstmangers.
/uanimerdani Herv. Gem 10 en
6 30 u ds C v d Broeck Geref.
Kerk 10 en 6.30 u ds H. Moolhulzen
te Lelden. Rem. Oeref. Gem.: Geen
dienst.
Een grotere Europese eenheid, ook in wetenschappelijk opzicht,
zou de bloei vooral van de natuurwetenschappen in de oude wereld
aanzienlijk kunnen stimuleren, aldus een van de conclusies van
prof. dr. J. J. M. Beenakker, die gistermiddag in het Groot Audi
torium zijn inaugurele oratie hield als gewoon Leids hoogleraar in
de experimentele natuurkunde. Onder de titel ..Communicatie in de
natuurkunde" sprak prof. Beenakker over het internationaal zeer
actuele vraagstuk, hoe de nieuwe ontwikkelingen in de explosies
groeiende natuurwetenschappen zo vlot mogelijk in brede kring be
kend kunnen worden gemaakt en hoe het feitenmateriaal voor alle
fysici zo goed mogelijk toegankelijk kan worden.
Prof. Beenakker noemde in dc
aanvang van zyn betoog enige cij
fers omtrent de formidabele groei
van het aantal natuurwetenschappe-
ïyke publikatles. In 1935 bedroeg het
aantal publikaties in de Science Ab
stracts) ruim vyfduizend, in 1955 was
dit «in de Physical Abstracts»
tienduizend, en in 1960 ruim
twintigduizend. Voor de Chemical
Abstract gold in 1930 het aantal van
54.000, ln 1962 niet minder dan
165.000. Alleen al de titels in een
recent opgericht orgaan over natuur
kunde en ruimte-onderzoek belopen
een aantal van 125.000 uit
schriften per Jaar.
Prof. Beenakker (links) en
echtgenote worden na de oratie
gelukgewenst door de directeur
ran het Kamerlingh Onneslaho-
ratorium profGorter.
(Foto L.D./HolTa»t)
de data. vervat in tien miljoen we
tenschappelijke publikaties, niet wor
den gebruikt!
Voor dit laatste vooral zyn de do
cumentatiecentra van bijzonder groot
belang. In de VS functioneren thans
ongeveer 400 van dergelyke centra.
Men wil thans door middel van een
centraal nationaal centrum trach
ten. de achterstand van tien jaren
tot een minimum te beperken.
Congressen
derzoekingen en experimenten. Snel-
oommunicatie is voorts nodig, om
dat de belangstellingssfeer van de
natuurkundige noodzakeiykerwyze
wordt vernauwd, wanneer inlichtin
gen op breder terrein moeilyk te
verkrijgen zyn. Hierdoor zou een
verdere ontwikkeling ernstig kunnen
worden geschaad.
Geschreven woord
Ten aanzien van het gesproken
woord als communicatiemiddel be
steedde prof. Beenakker vooral aan
dacht aan de verschillende vormen
ren congressen en hun voor- en na
delen. Hy constateerde daar by. dat
er vooral voor de deskundige onvol
doende gelegenheid bestaat, zich met
collegae op de fundamenten van het
rek te bezinnen. Hy zag de .zomer
cursussen" als een ^equivalent ren
het geschreven ..overzichtsartikel",
waarvan de betekenis zeer groot kan
zyn.
Grotere eenheid
Een meer individueel geaard com
municatiemiddel ls het nauwere oon-
tact tussen fysici die werken aan
eenzelfde onderzoek. De mobiliteit
ren de wetenschapsbeoefenaren ls
Prof. Beenakker onderscheidde
aanvankelijk twee groepen ren com
municatiemiddelenhet geschreven
en het gesproken woord. Ten aan
zien van dat eerste wees hy op de
geleideiyke vormverandering ren de
geschreven communicatie, een steeds
verdere vereenvoudiging en be
korting tot een systeem van regel-
matige tijdschriften met opsommin-
tyd- een ren korte mededelingen welke daarvoor zeer belangrijk, bv. ln de
1 later in meer uitgebreide artikelvorm vorm gastverbiyf ren enige
Voor een fvslriis K het nndoeniilk eIders uitgewerkt worden, en zelfs niaanden aar. een instituut elders.
rewordetT alle ^bUcaUes wlte od «"^stelling van lysten met ti- |Tyd en fondsen werken echter rem-
het terrein van een sub-sDecialism? en aut*urs' Voor het vlot circu- mend op de ontplooiing ren deze
ïeref Kerk. Bloemcamp- kritisch te bestuderen. Hoe nu moet lerfn„^" u^uwe denkbeelden en ^n^uni«tlen^UJkheid. die ech-
u d*. E pyiman. Zijl- men te werk raan om nieuwe ideeën is het gewone tyd- ter belangryk is dat zU sterk
5 u df a. Vos. Ned Prot. nn(v(kkriinr»n vlot mnr.iiik wn traa« medium. Hef, dient te worden bevorderd.
byhouden van een tamelyk volledig
literatuuroverzicht zelfs op een rela- de Europeaan geldt dit in
tief klein gebied blykt een te tydro- mate. nu hij ln het kleinere
vende opgave te zyn eigen land meer geografisch ge bon-
Er is derhalve behoefte aan nog den is dan *Un Amerikaanse collega,
meer gecomprimeerde publikatiemld- Pro'- Beenakker kon tlch niet aan de
j delen en aan grote documentatiecen- '"druk onttrekken, dat de circulate
c .1 j* tra. v*n denkbeelden ln Europa veel
bnemeid nodig stroever verloopt dan in de Verenig-
Een snelle communicatie is nodig. Tien jaren achterstand d"„„uikkdin, FUr»Pa »i,
omdat de fysicus, wil hy zyn weten- oenhein i jv.
schap een stoot vooruit kunnen ge- Van groot belang is ook het snelle I het kader w aarbinnen een ?rote mn
vm. onmiddellijk moet kunnen be- samenstellen van tabellarische nu- billteit moeilik «ordt
ttlnnen met wat thans bekend Is be- meneke gegevens Het aantal niet ln r /ke blKe kunnen leeerJü
gmt hli op. een minder ver vooruit- I naslagwerken vertamelde steeda ïïn gZ^bloel de ."Sseït;
antwoord dienen to geven.
verzamelde
geschoven front, dan kan hy zelfs dr nauwkeuriger bepaalde data is zeer binnen haar rrenzën
voortuigang daarvan niet meer by- groot. Volgens recente schattingen
houden gezien het tempo der ont- duurt het tien Jaar voordat numerie-
wikkeling Voorts bestaat zonder ke gegevens uit dr tijdschriften in
snelle communicatie de grote waar- tabelwerken verschynen Dat bete-
schyniykheid van duplicatie ren on-I kent, dat een belangryk deel van
Prof. Beenakker, die zyn oratie be
sloot met de gebruikeiyke toe
spraken. recipieerde tenslott ein de
ontvangstzaal van de Academie.
