n Zuid- Tirol betalen Italianen
oor een „zonde der vaderen"
Onrust rond de Olympus
z
KERK EN JEUGD (iii)
ilunder van Wilson
bij vredesoverleg
Het mes in het Olympisch programma
Conservatief IOC 9 I olleybal en judo geschrapt
(rJag 16 november 1963
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
(iï)
pe Italianen kunnen Zuid-Tirol hardnekkig
i Adiqc blijven noemen en er het rood-wit-
.n uithangen, zij kunnen zeggen: „wij heb-
het gebied een moderne ontwikkeling ge-
£j,t de Zuidtirolers hebben de land-
het toerisme, de handel en de banken in
„jen zij verdienen meer dan wij
hebben alle culturele privileges die zij maar
icn wensen", het is allemaal waar. Maar
]i Italiaan kan ontkennen dat hij, telkens
hij in het donker komt te zitten omdat er
tr een hoogspanningsmast is opgeblazen en
It belofte, in Londen haastig gedaan, verloor haar geldingckraeht
Amerika in de oorlog trad en het ideële element van Woodrow Wll-
lelfbeschikkingsrecht der volken introduceerde. Polen. Tsjechen,
menen, Hongaren en Joegoslaven herkregen daarmee hun onafhan-
jkheid van Oostenrijk. Maar Wilson geen uitblinker In aardrtyks-
jte liet r.irh op de vredesconferentie om de tuin leiden door de
lunse delegatie, die met geografische chicanes op tafel kwamen,
jon overwon de tegenstand van Britten en Fransen om hun belofte
«erdraeht van Zuid-Tirol gestand te doen. Toen de Italiaanse dele-
lt als een grenspunt de berg „Vetta d'Italia" noemde, zei Wilson: „U
ft het: Vetta d'Italia, die naam spreekt voor zichzelf".
elke keer. dat een Tirools meisje hem met de
nek aankijkt, de prijs betaalt voor een politieke
erfzonde van zijn voorvaderen.
Die erfzonde was Italië's roof van een gebied
waarop geen enkel recht kon dien gelden. Ita
lië brak in 1915 zijn vriendschap met Oosten-
rijk-Hongarije en verklaarde het in 1916 de
oorlog. De prijs daarvoor was de geallieerde
belofte om Italië's territoriale eisen in te willi
gen. Een van die eisen? inlijving van het Duits
sprekende Zuid-Tirol tot aan de Brvner.
Deze voor zichze+f sprekende
Dolomiet van 2911 meter hoog,
heette to werkelijkheid Glocken-
karkopf. Hetgeen niet verhinderde
dat hjj. mitagaders de 230 000 Tiro-
lers aan ei)n voet in Italiaans bezit
overging. Een volksdeel, dat sinds
(900 jaar deel ven het Oostenrijkse
kernland had uitgemaakt, een
landstreek waar Andreas Mof er
(het. Tiroolae evenbeeld van Willem
de Zwijger!» was geboren, werd
met één penneatreek geamputeerd
en op een vreemd lichaam geënt
Wilson had er na één dag al spijt
van. Italië nü pas! Want het Italië.
van-Cavour-en-GaribalcH. dat ao
glorieus voor de hereniging van de
Italiaanse natie had geztreden. be
gon nu aan de vestiging van zijn
„natuurlijke grenzen". De Brenner
zou strategische waarde hebben.
Van het overtreden van de fat
soensgrens heeft Italië nooit stra
tegisch nut, wél veel politiek ver
driet gehad.
De erfzonde no. één werd vanaf
1922 met geestdrift geconsolideerd
door Mussolini, wiens pogingen om
het ..Romeinse imperium" te recon
strueren overigens nooit, het succes
hebben gekend van die van de
Hollywood se superprodukttes. Het
zeker soort Europeanen dat de
„Duce" prees, omdat hfj de treinen
bo mooi op tijd liet lopen, vergat
doorgaans dat hij ook op tijd de
nagels van zijn politieke tegen
standers liet uittrekken. Tot des
Duces tegenstanders behoorden
zeker ook het kwart miljoen Zuid
tirolers. ZIJ ontsnapten weliswaar
aan de fascistische manioure maar
niet aan een herziening van hun
national# make-up.
Kunstmatig
Mussolini begon aan een kracht,
dadige Italianisering van het ge
bied. Kunstmatige Industrialisering
zoog Italianen uit het zuiden naar
steden als Bolzano. Het Duits werd
uit onderwas en cultuur verbannen.
De leren broeken en „Dirndls"
moesten uit. Het woord Tirol ging
In de ban. De Duitse namen werden
verplicht vertaald: Joseph Muller
heette voortaan Guiseppe Molina-
Met het opruimen van fas
cistische monumenten heeft
Italië in de Zuidtiroolse hoofd-
stad Bolzano niet veel haast
gemaakt: de triomfboog met de
pijlenbundels en bijlen staat er
anno 1963 nog steeds en het
ontbreekt er nooit aan verse
kransen
In de beide voorafgaande
trtikeltjes werd de verhou
ding tussen de jeugddienst en
de jeugdgemeente aan de
orde gesteld. Die jeugdge
meente laat zich echter niet
tltijd zo gemakkelijk vormen:
®r is een duidelijk verzet van
de kant van de jongeren te-
ten christelijke verenigingen
en clubs. Hoe df» kerk in die
situatie zal kunnen handelen,
is het onderwerp van dit
derde artikel.
In het vorige artikeltje werd.
ttn het slot, geschreven, dat het
jWgdwerk de functie kan heb-
*n van een voorterrein van de
*erk. omdat, wanneer de verte-
fenwoorduers van de kerk in die
Jongerengemeenschap arnwezig
lUn er ontmoetingen kunnen
WOORD
VAN
BEZINNING
zijn minst: er niet tegen protes
teren
Deze christelijke verenigingen
bereiken echter slechts een klein
deel van de jeugd, want vele
jongens en meisjes zijn niet be
reid lid te worden van een orga
nisatie, die het christelijk ge
loof als uitgangspunt heeft. De
praktijk heeft, zelfs geleerd, dat
een groot gedeelte van de he
dendaagse jeugd überhaupt geen
verenigingsbinding wil omdat
men geen enkel principieel uit
gangspunt wl onderschrijven en
evenmin zich wil schikken in
geen vaststaand programma.
met muziek, spel of dans in een
andere zaal».
Wezenlijk voor zulke sociëtei
ten is. dat de bijbelse verkondi
ging niet ergens in het pro
gramma is opgenomen (zou dit
wel het geval zijn, dan zou dit
een inbreuk betekenen op het
open karakter».
Men zegt wel eens. dat de
kerk. wanneer zij zulk open
jeugdwerk stimuleert, neutraal
bezig is omdat zij niet spreekt
over het geloof. Dat is echter een
misverstand. Wanneer de kerk
zo'n sociëteit organiseert, is daar
dp predikant of de ouderling
aanwezig als gastheer. En zoals
alle bezoekers voor hun eigen
mening mogen uitkomen, mag
uiteraard de gastheer dat ook.
Dat is een normale zaak. die alle
jongeren accepteren.
De kerk kan dus in zo'n open
groep verkondigen, maar dan in
Plaats vinden waarin de jonge-
mn hun vragen en de predikant
«i de ouderlingen hun verkondi
ng kunnen toelichten. De per-
JWnhjke gesprekken geven zo
noodzakelijke aanvulling op
jeugddienstpreek precies
m de gemeente de huisbe-
®tken deze betekenis hebben.
Deze confrontatie van de ker-
«iijke verkondiging met de jon-
Wren zal het gemakkelijkst
Plaats kunnen vinden in de
J^telijke jeugdverenigingen.
Daar
immers is de bezinning op
Woofsvragcn een vast program-
®a-punt daar zal ook vaak een
Jwikant of een ouderling wor-
Uitgenodigd om de discussie
kleiden omdat daar van de le-
^'Wwacht mag worden, dat
nu u cllris,e,i.ik uitgangspunt
S? uun vereniging en dus de
Ubelse verkondiging in hun
buiging onderschrijven (of op
Men wenst afstand te bewaren
tegenover de principiële stand
punten en vrij te zijn in het kie
zen van zijn ontspanningsmo
gelijkheden. Hoe moet nu de
kerk met deze jongeren, die wei
geren in verenigingsverband sa
men te komen, contact krijgen?
Daarvoor kan gebruikt worden
het open jeugdwerk. Dit open
jeugdwerk is in allerlei plaatsen
van ons land ontstaan na 1945,
en komt tegemoet, aan het ver
langen van de jongeren om vrij
blijvend te zijn. Het zijn meestal
sociëteiten of instuiven die als
kenmerk hebben dat ze open zijn
voor ieder, die ouder is dan 16
jaar, ongeacht godsdienst,
schoolopleiding en milieu, en dat
ze iedere bezoeker vrijlaten in de
keuze van zijn tijdsbesteding
<men kan deelnemen aa.n een
programma in de ene zaal. maar
men kan ook zichzelf vermaken
de persoonlijke gesprekken van
de gastheer met zijn bezoekers.
Natuurlijk kunnen jongeren die
persoonlijke gesprekken vermij
den. want Zf> worden „vrij" gela
ten in de sociëteit, maar de er
varing heeft geleerd dat. wan
neer er een vertrouwensrelatie is
ontstaan tussen gastheer en gas
ten. men graag bereid is in een
va n - mens-tot -mens-ont moeting
allerlei belangrijke vragen en
problemen te bespreken.
Het behoeft geen betoog, dat
de rol van de kerkvertegenwoor-
diger in zo'n situatie het best
omschreven kan worden als
..medemens-zijn", een medemens
die „verkondigt" in het persoon.
lijk« contact.
A. J. Lamping,
herv. jeugdpredikant
te Leiden.
Dit is Bolzano s Drusus-brug. genaamd naar de veldheer
Drusus. die de oorspronkelijke Illyrische en Keltische bevol
king enige tijd onder Rome's heerschappij bracht en sinds
dien voortdurend in zijn eeuwi- ge slaap is gestoord om Italië s
aanspraken op Alto Adige te helpen construeren!
Ho. Bij leven en by dood. Want^ De asc-imilatie-polrtiek van d«
naar prefectoriaal decreet werden fascistische regering was een po-
ging niet tot lijfelijke maar wel tot
zelf* de grafstenen in het Italiaans *uIfwele volkenmoord. die oven-
overgeheiteld. gens afstuitte op de hardnekkigheid
w de bergbewoners, zodat Musso
lini naar ^en „Endlösung" zocht
Hij vond die in de slagzin „De
Duitsers voor Duitsland, Italië voor
de Italianen". Hij kon ervoor te
recht bjj het Transalpljnse gang-
ster-eyndicaat: Hitler, die zich al
beijvert, had Oostenrijkers én Su-
detendui teers „heim ins Reich" te
voeren, bleek bereid de 230 000
Zuidtirolers o»p te nemen, hoewel
hij zich geringschattend over hun
..stompzinnige sentimentaliteit" had
uitgelaten. Alleen: Hitier kreeg er
hun gebied niet bii Want het
akkoord van 1939 tussen de Duitse
en Italiaanse bendeleders opende
het recht voor de Zuidtirolers om
voor de Duitse nationaliteit te op
teren en rvear het ..Reich" te emi
greren.
Spijtoptanten
Zesentachtig procent der Zuid
tirolers heeft die keuze gedaan, ook
omdat zij meenden, dat een zo
massale uittocht voor de Italianen
onuitvoerbaar zou blijken. Zeven
tigduizend zijn er tenslotte vertrok,
ken: de rest van de operatie strand,
de in de tweede werldoorleog En
na die oorlog keerden de meesten
ale „spijtoptanten" terug.
Nog één keer heeft de wereld de
kana gekregen en de heilige princi
pes van het zelfbeschikkingsrecht
in Zuid-Tirol ten uitvoer te leggen,
na de nederlaag van nazisme en
fascisme in Europa. Aan Oostenrijk
en Italië had een rechtvaardige
oplossing gedicteerd kunnen wor
den. Maar Italië's positie was door
zijn tweede wisseling van kamp
iets gunstiger. En politieke overwe
gingen overspeelden de principiële:
Italië moest een democratie wor
den.
Men had Italië al zijn koloniën
afgenomen, het verloor Triëst De
GaspeH gaf te kennen dat een
democratisch* regering „de ampu.
tatl© van het gebiedsdeel Alto
Adige" niet zou overleven. De
Italiaanse diplomatie won. De
geallieerden gaven OoatenrRk te
verstaan, dat het van Italië gedaan
moest krijgen dat Zuld-TIro! auto.
nomle zou verwerven. De Oosten
rijks* minister Grub er maakte het
het beste ervan. Zijn akkoord met
De GaspeH over die autonomie
werd in het Italiaanse vredesver
drag opgenomen. Oostenrijk kon
niet anders: zijn eigen staatsver
drag kwam pas In de Jaren-'50 af.
If 'onden
Ik heb eerder uiteengezet dat dit
..akkoord van Parijs" ook stoelde
op de hoop van een verenigd
Europa, dat alle minderheidsproble
men op zou lossen. Daar ls het niet
van gekomen. Zou Italië de autono
mie in Zuid-Frankrijk onmiddellijk
en niet alleen royaal ten uit
voer hebben gelegd, het zou zich
zelf veel ellende hebben bespaard.
Maar De Gasperi, die in die Jaren
in Rome uitriep: „Wij hebben
Zuid-Tirol opnieuw veroverd", heeft
die verovering eerst willen consoli
deren. Hij verzwakte de autonomie
van Zuid-Tirol door de provincies
Trento en Bolzano (en daarmee
een Italiaanse meerderheidsamen
de autonomie te geven. Het over
brengen van Italianen naar Zuid-
Tirol werd verder gestimuleerd. Alle
Italiaanse maatregelen leken ge-
inspu-eerd door de vrees dat de
Zuidtirolers llloyale burgers en
separatisten zouden blijken te zijn.
Velen hunner zijn het mede door
die maatregelen geworden. De roof
van hun land en de fascistische
onderdrukking hadden wonden ge.
slagen, die slechts door uiterste
royaliteit en zeker r.iet door arg
waan genezen hadden kunnen
worden.
(Van een onzer redacteuren!
Sinds de laatste bijeenkomst van het Internationaal Olympisch
Comité, vorige maand in Baden-Badenis het een beetje aan het rom
melen in de Olympische sportwereld.
Het is nu eens niet de eeuwige en onoplosbare amateurkwestiedie
de tongen in beweging heeft gebracht, zelfs niet de vermoedelijke uit
sluiting van Zuid-Afrika voor Tokio-19til,, maar het besluit van het IOC
om judo en volleybal na hun Olympisch debuut direct te laten vallen.
Het IOC wil met deze maatregel zijn plannen verwezenlijken om paal
en perk te stellen aan de omvang van het te groot wordende Olym
pische programma.
II reccl
De veelal bejaarde heren van het
IOC hebben een beslissing geno
men. die bij velen wrevel heeft op
gewekt men voert nu sporten af
nog voor men ze op hun Olympi
sche geschiktheid heeft getoetst.
Dit onderstreept, nog eens de stel
ling van de Amerikaanse commen
tatoren. die zeggen dat het IOC te
weinig elastisch is en te veel aan
het oude is gebonden. Waarom
schrapt men sporten, die in de
laatste jaren sterk naar voren zijn
gekomen en thans bijna over de
gehele wereld beoefenaren vinden0
Het merkwaardige is dat juist uit
het conservatieve Engeland het ge
luid komt nu toch eindelijk eens
het mes te zetten in de Olympische
sporten, die door de jaren heen het.
karakter van wereldsport hebben
verloren.
Men wijst op schieten en mo
derne vijfkamp en ook maar met
andere argumenten op voetbal
ei. wielrennen.
Toen Baron De Coubertin In
1R96 schieten op het Olympisch
programma plaatste, was het een
behoorlijk verbreide sport. Maar
dat Is na 70 jaar sportontwikke
ling niet langer het geval. Nu is
het eigenlijk niet meer dan een
onderonsje van militairen en pure
liefhebbers, die de tyd, het geld en
de mogelijkheid er voor hebben.
Deze tak van sport heeft zyn alge
meenheid verloren en daarmee ook
het stempel Olympisch.
Voor de moderne vijfkamp ligt
de zaak nauwelijks anders. Bij dit
uiterst zware nummer, dat veeleer
dan de atletiek-tienkamp de meest
complete atleet van de Spelen op
levert, komen de uitblinkers in
negen van de tien gevallen uit de
rijen van de militairen. Alleen zU
hebben blijkbaar de mogelijkheden
om de moeilijke, veelzijdige training
schieten. veldloop. zwemmen,
paardrijden en schermen» intensief
te onderhouden Met deze argu
menten zijn sporten als de moderne
vijfkamp en schieten niet veroor
deeld. maar zo zeggen de Engel
sen zij horen niet langer op de
Olvmpus thuis. Zij mogen ook zeker
niet de plaats behouden ten koste
van sporten, die wel kunnen bogen
op een algemene beoefening en be
langstelling.
Bijrolletje
Wie de Olympische Spelen van
Rome heeft gezien, weet dat voet
bal op het Olympisch programma
niet meer dan een oninteressante
bijrol vervult voor de voetbal
lerij zelf is het trouwens ook niet
meer dan een slap toespijsje op de
strijd om het wereldkampioenschap
en de Europa Cup. De wedstrijden
zijn alleen nog van belang voor de
landen achter het ijzeren gordijn,
die immers het profesionalime niet
kennen. Zij komen derhalve met
hun beste krachten, terwijl de rest
van de wereld zijn onbetaalde
tweede» keus moet sturen.
Ook de wielersport heeft waar
het de Olympische Spelen betreft
geen gelijke tred gehouden met de
dagelijkse beoefening. Anders zou
het nooit mogelijk zijn geweest dat
een „fossiel" als het nummer tan
dem nog op het Olympisch pro
gramma voorkomt. Het wielrennen
op de Olympische Spelen is niet
meer dan voor- of naspel van de
wereldkampioenschappen in deze
sport Men mag zich afvragen of
het IOC met het schrappen van
volleybal en judo wel in de geest
van de tijd handelt.
Exclusief
Ook op de exclusieve kling van
het IOC oefent men de laatste ja
ren druk uit om tot een structuur -
AVERY BRUNDAGE (75)
Hogepriester van het
amateurisme
wijziging te komen. Sinds zijn In
stelling in 1894 heeft het IOC op
het standpunt gestaan dat niemand
het. college mag beïnvloeden. Van
daar ook dat het IOC zichzelf in
stand houdt m.a.w. de leden van
het IOC kiezen als de noodzaak
daarvoor bestaat, weer andere
leden. Bij de verkiezing wordt
scherp gelet op de integriteit en
het onafhankelijke oordeel van de
kandidaten.
Het chauvinisme werd tot een
minimum teruggebracht door de
stelregel dat de door het IOC ge
kozen figuur niet VOOR zijn land
zitting kreeg, maar zich in de eer
ste plaats diende te beschouwen als
vertegenwoordiger VAN het IOC IN
zijn land. Eenvoudiger gezegd: ge
neraal Fahud de Mortanges, het
Nederlandse lid van het IOC, be
hartigt niet de belangen van Ne
derland by het IOC, maar dient
de zaak van het IOC In ons land.
Ondergeschikt
Het is begrijpelijk dat de inter
nationale sportfederaties niet altijd
tevreden zijn met de vnj onderge
schikte rol die zij in Olympische
aangelegenheden krijgen toebe
deeld De federaties mogen voor
hun sport op de O S. juryleden be
noemen en de organisatie uitvoe
ren Verder hebben zij niet veel te
zeggen.
De Russen nu hebben vorig jaar
een poging gedaan de exclusiviteit
van de IOC-kring te doorbreken
door voor te stellen de presidenten
en secretarissen van de vele inter
nationale sportfederaties qualitate
qua een plaats te geven.
Toen de voorzitter van het IOC,
de Amerikaan Avery Brundage,
van het Russische plan hoorde,
heeft h(j direct gezegd: „Daaraan
kan het IOC nimmer zyn toestem
ming hechten. Dat zou het wezen
van de Olympische organisatie
aantasten. De zittingen zouden te
veel gaan Rjken op die van de Ver
enigde Naties: ieder voor het eigen
standje. Beslissingen zouden nog
maar zelden te nemen zyn".
Het voorstel werd toen met grote
meerderheid van stemmen door het
IOC afgewezen. Maar hoe lang zal
het IOC zich nog in de ivoren to
ren kunnen handhaven?
Bredere basis
De huidige wijze van IOC-be-
stuur is in de moderne tyd niet
bepaald democratisch te noemen.
Doch het systeem heeft altud vlot
en goed gefunctioneerd juist door
de integriteit en het onafhanke
lijke oordeel van de leden. Het is
daarom te betreuren dat het IOC.
aldus de Engelsen, met het laten
vallen van volleybal en judo heeft
getoond een tikje naast de reali
teit te leven. Dit gevoegd bij het
steeds verder verwilderende ama
teurisme. waar Brundage en co
herhaaldelijk wat kinderlijke gelui
den over laten horen, maakt de
positie van het IOC wat wankel
Het Russische plan dient in door
hen gegoten vorm zeker te worden
afgewezen. Met al die secretaris
sen en presidenten zou de Olympi
sche organisatie topzwaar en on
bestuurbaar worden. Maar liet znu
waarschijnlijk geen kwaad kunnen
het IOC toch op een wat bredere
basis t« kiezen.
