COLUMBUS beslissend
door Noren verslagen
ïaarlems trots kost
acht ton teveel
Melkfabrieken door
de knieën voordruk
van vrije boeren
m-Y:
Deskundigen in VS
twijfelen niet aan
vondst van Ingstad
ïiclgë
idgecompetitie
s 5.'
Ruimtecentriun
Kraamverzorgsters
eisen korter werk
Geen heffing
meer voor
Landbouwschap
e uitgaven
^verraad inde
bij Arnhem
(Speciale berichtgeving)
binnenkort zullen B. en
-an Haarlem de gemeente-
confronteren met een ern-
overschrijding van het kre-
voor wat op «sportgebied
lems trots is: het Pim Mu-
portpark aan de Verlengde
iweg. De officiële cijfers
nog niet vast, maar er zijn
ijzingen dat deze over
ling ongeveer f 800.000,-
agt.
[topfiguren bij het bedrijf van
ire werken, de chef van de ci-
deling en een vrouwelijke in-
bij de bouwkundige afdeling
chorst, waarna beiden per
mber hun ontslag indienden,
i eervol is verleend.
>0 orzaak van de kredietover-
v ing moet vooral worden ge-
In de aanleg van het honkbal-
i, waarbij alles op alles werd
m dit project gereed te krijgen
e internationale honkbalweek.
van de Parencompetitie in
10 tnct Leiden e.o. na de vijfde
n fond:
1/2. mevr. Tielke-
Rhijn 516 pnt: 1/2. Echt-
516 pnt; 3. Wagenaar
pnt; 4. Echtpaar van
494 pnt; 5. Van Staalvan
493 pnt; 6. Echtpaar van
180 pnt; 7. v. d. Berg—mevr.
472 pnt; 8. RipJanson 452
Elingvan Weizen 446 pnt;
BekooijDerogee 434 pnt.
1. Bakker—mevr. Zoe-
523 pnt; 2. SiemSijpesteyn
3. EngelsVogel 496 pnt; 4.
Winter 490 pnt; 5.
489 pnt; 6. mevr.
488 pnt; 7. dames
463 pnt; 8. da-
462 pnt; 9.
Kemperman 442 pnt;
Dormolen 438 pnt.
1. Elshof—Mulder 373
335 pnt: 3. Echt-
pnt: 4 5 Echtpaar
pnt; 4 5. Echtpaar Kroon 310
dames Paauw-van Leeuwen
7. RaaphorstKroon 284
de Wilt 271 pnt.
Amsterdamse centrale recher-
een 25-Jarige magazljnbe-
utt de hoofdstad gearresteerd,
sieraden met een waarde
mille bij zich had, welke
november gestolen had uit de
Tan prof. dr. M Hut aan de
in zuid. De partij was
compleet. De man. een be
de politie, werd aangehou-
hy bezig was de partij te
Bernhard is voornemens in
van eredlstrictsgouverneur
International, district 110
op zaterdag 23 novem-
het Hilton Hotel ln Amster-
50-ste charter uit te reiken
bestuur van de nieuwe Lions
die eind juni van dit jaar werd ge
houden. Maar niet alleen het enorme
snelle arbeidstempo. waarbij zeer veel
overwerk noodzakelijk was. heeft tot
de aanzienlijke kostenstijging geleid
Met name de verlichting, de tribunes
en het scorebord zijn belangrijk
duurder geworden dan aanvankelijk
de opzet was. Om maar een simpel
voorbeeld te noemen: voor het score
bord was geraamd f 6000.-. maar het
heeft werkelijk f50.000 gekost. Eind
december was voor de aanleg van het
Pim Muiier-Sportpark totaal aan
kredieten verleend een bedrag van
f 2 909.300.-
Gedurende de uitvoering van het
werk is echter een kostenstijging met
enkele tonnen opgetreden. Ten op
zichte van de eerste raming ligt de
kredietoverschrijding nog rond een
half miljoen hoger, want toen ver
wachtte men dat het sportpark rond
2.5 miljoen gulden zou gaan kosten.
HYS Iloky won gisteravond
te Den Haag met 13-3 van de
Zweedse ijshockey club Jom-
strop. Op de foto: een aanval
van de Hagenaars.
In tegenwoordigheid van vice-presi
dent Lyndon Johnson en tal van an
dere officiële personen en vertegen
woordigers van grote Amerikaanse
industrieën is het nieuwe „ruimte
centrum" geopend dat de Douglas-
fabrieken te Huntingron Beach in
Californië heeft gebouwd.
Dit centrum voor ruimte-onder
zoek dat, als het zal zijn vol-
tooid. een oppervlakte van duizend j
ha zal hebben, omvat nu negen ge- 1
bouwen waar aan het eind van dit j
jaar 2.600 geleerden, ingenieurs en
technici zullen werken. In 1970 zal
dit aantal tot 10.000 zijn toegeno
men.
Vice-premier Spaak heeft gisteren
in de commissie van Buitenlandse
Zaken van het parlement, verklaard,
dat België een miljard Belgische
frank zal lenen aan de monetaire
raad van Kongo De particuliere
banken zullen voor 50 procent ln die
lening deelnemen.
De minister noemde de lening een
risico, maar, zo voegde hij er aan
toe. het is een berekend risico. Tege
lijkertijd Is namelijk overeengeko
men dat Kongo orders zal plaatsen
bij de Belgische industrie, terwijl ook
is bedongen dat de overeenkomsten
tussen de grote Belgische maatschap
pijen in Kongo en de monetaire raad
worden vernieuwd, zoaat eerstge-
noemden over de rodige devie
zen zullen beschikken teneinde hun
personeel te kunnen betalen.
In Kongo zelf is men van oor
deel dat de nogal drastische devalua
tie vooral moet worden gezien als
een eerste stap op weg naar de ge
zondmaking van de Kongolese fi
nanciën. Deskundigen zijn van oor
deel dat de nieuwe koers nog te hoog
is en dat men beter had gedaan de
officiële koers in overeenstemming te
brengen met die op de zwarte markt.
Bovendien zouden er veel controle
maatregelen moeten worden ee
nomen. zouden er belastingverhogin
gen moeten komen en dergelijke.
Het uitvoerend apparaat van het
Kongolese ministerie van Financiën
is echter bij lange na .liet uitgebreid
en competent genoeg om daarin te
voorzien. Vroeger waren er tweehon
derd deskundigen op monetair ge
bied. thans zijn het er dertig. Moge
lijk dat. België hier iets zou kunnen
doen binnen het kader van de tech
nische hulpverlening.
De 1500 leden tellende Nederlandse
Bond van Kraamverzorgsters heeft
bij Het Groene Kruis eer» voorstel
ingediend tot verkorting van de
werktijd. De voorzitster van de
bond. zuster C. L. van der Steen,
zei gisteren op de ledenvergadering
van deze organisatie in Utrecht, dat
het terugbrengen van de werktijd
voor de kraamverzorgsters waar
schijnlijk gerealiseerd kan worden
door het aantal verplichte verzor-
gingsdagen te verminderen. De ver
wachting is, dat het voorstel aan
vaard zal worden. Wij hoeven in
ieder geval niet te staken, aldus zus
ter Van der Steen.
De Nederlandse Bond van Kraam
verzorgsters bestaat nu vijftien jaar.
Volgens mej. Van der Steen is er
sinds de oprichting veel veranderd.
Zo sprak zij er haar voldcening over
uit. dat de salarissen van de kraam
verzorgsters onlangs zijn opge
trokken tot die van de gezinsver-
zorgsters en daarmee ook voortaan
gelijke tred zullen houden.
Dit zijn de actieve mannen van vandaag - de
kenners van kostuums, de vrienden vanTerlenka.
Hun kaartje is het bewijs van beste keus - een
bewijs van constante onberispelijkheid in sterk
makkelijk Terlenka, èn... gekontroleerd
HET IS ALLÉÉN TERLENKA MET HET TERLENKA ETIKET
De directies van een zestal melk
fabrieken. particuliere en coöpera.
tieve, op de Veluwe en in de om
geving daarvan zijn door de knieën
gegaan voor de druk van de „vrije
boeren" uit deze streken, die had
den gedreigd hun melk voortaan
elders, bij een melkfabriek in
Noord-Holland, te brengen, wan
neer de melkfabrieken niet onmid
dellijk de afdracht van melkgeld
voor de voldoening van de hef
fingsschuld aan het Landbouw
schap zouden staken.
De fabrieksdirecties hebben hiertoe
dinsdagavond in een vergadering
in Elspeet met ongeveer 500 boe
ren besloten. De vergadering, die
onder leiding stond van het Twee
de Kamerlid, de heer Harmsen van
de Boerenpartij, was belegd wegens
de strubbelingen, die er de laatste
tijd tussen de „Vrije Boeren" en
de melkfabrieken waren, omdat de
melkfabrieken op last van het
Landbouwschap de heffingsschuld
van de melkafrekening moesten
afhouden.
De fabrieksdirecteuren gaven toe. dat
zij het niet eens waren met de
beslaglegging op de melkeelden en
dat zij er graag vanaf wilden Zfj
verwachten echter moeilijkheden,
daar de beslaglegging een wette
lijke procedure Is en veroordeling
en wellicht boetes zijn te verwach.
ten, wanneer de medewerking hier
aan wordt geweigerd. De boeren
hadden echter in Noord-Holland
een melkfabriek bereid gevonden
zich te weer te stellen tegen de
beslaglegging.
Derhalve zagen de fabrieksdirecteu- j
ren zich tenslotte genoodzaakt toe
te geven aan de eisen der boeren:
geen beslaglegging meer en onmid- I
dellijke terugbetaling van reeds
inbeslaggenomen gelden. Van de j
boeren kregen de melkfabrieken j
daarop hun volledige steun toege
zegd voor het geval de fabrieken
door deze stap in moeilijkheden
zouden komen.
De directies der melkfabrieken hopen
Intussen zo vernemen wij dat
j het Landbouwschap begrip voor
hun moeilijkheden zal hebben en
een andere weg zal weten te vin
den om de heffingsschuld te incas- j
seren.
De Ver. Staten en Nederland heb-
l-,en gisteren steun toegezegd aan
plannen voor instelling van een
j kernwapen vrije zone in Latijns-Ame- i
rika. Zij deden dit bij monde van resp.
Acilai Stevenson en dr. J. G. de Beus 1
in de politieke commissie van de Al- 1
remene Vergadering der VN. waar een
ontwerp-resolutle van Brazilië en ne-
een andere landen wordt behandeld
j waarin steun voor "t denkbeeld wordt
eevraagd en aangedrongen wordt op
gedetailleerde bestudering van de
kwestie door de betrokken landen Zo
wel Stevenson als dr De Beus waar
schuwde echter, dat het niet deelne- i
i men van één land in het gebied zf|
doelden daarbij kennelijk op Cuba
het gehele plan op losse" schroeven zou
I kunnen zetten. Cuba heeft zich nog
niet over de kwestie uitgelaten.
(Van onze correspondent in Washington)
Een lange, grijsharige Noorse onderzoeker, dr. Helge Ingstad.
heeft een oud pleit beslecht: de Vikingen hadden al vijfhonderd
jaar vóór Columbus een nederzetting in Amerika. Ingstad heeft
per schip en per vliegtuig de kusten van Rhode Island, Nova
Scotia, Quebec. Labrador en New Foundland afgezocht tot hij
bij l'Anse aux Meadows (noordelijkste punt van New Found
land) een plaats vond, die treffend overeenkwam met de be
schrijving in de sagen. Amerikaanse deskundigen, koesteren geen
enkele twijfel aan de juistheid van Ingstads opvatting over zijn
vondst.
Amerikaans© Museum voor natuur
lijke historie zijn er vast van over
tuigd. dat deze expeditie, gefinan
cierd door de National Geographi
cal Society, een authentieke Noorse
nederzetting heeft ontdekt. Er be
staat geen twijfel aan. dat deze ne
derzetting omstreeks het jaar 1000
bewoond werd en dat de bewoners
zeker geen Eskimo's of Indianen wa
ren.
Of de beroemde Leif Ericsson de
Noorman ter plaatse heeft gewoond
kan men natuurlijk niet bewijzen,
maar dat Columbus, door welk©
Noorman dan ook. is verslagen in
de „race naar de Nieuwe Wereld",
staat nu wel vast. Leif de Noorman
heeft volgens Noorse sagen omstreeks
het jaar 1000 een vreemd nieuw land
ontdekt, Vinland genoemd. Die naam
heeft vroegere onderzoekers op een
verkeerd spoor gebracht, omdat zij
meenden, dat Vinland Wijnland be
tekende. Op Cape Cod en in Thode
Island groeien wilde druiven, maar
daar heeft men nooit authentieke
sporen van Noorse cultuur ontdekt.
Een Zweedse taalkundige heeft al
eens betoogd, dat Vinland niet op
wijn, maar op gras wees en als hij
gelijk had. dan kon Leif dat nieuwe
land veel verder noordwaarts hebben
ontdekt, zoals dan nu ook juist is
gebleken.
CORNER
Ruomlnnijumce
van 60 cent
vaar 50 cent
LEIDEN STATIONSPLEIN TELEFOON 26233
circuleert hier en daar
dat het tragische verloop
ig bij Arnhem" in sep-
i een gevolg isgeweest
Aan de hand van een
gevens tonen lt.-kol. b.d.
en C. Bauer aan, dat
nu toch werkelijk gede-
te worden waar ze
de prullebak. Dit voor-
lerlandse werk berust
sn speuractiviteit van
die dank zij vele ge
it de Nederlandse burger-
t het gebied van de strijd,
contact met hoogge-
gelse officieren èn door
zeer bijzondere Duitse gegevens een
beeld kon schetsen van de werkelijke
gang van zaken, dat volledig be
trouwbaar is en dat afrekent met
verhaaltjes, o.a. over het „verraad".
Het boek is ook voor een leek helder
geschreven, zodat de niet-militair ge
schoolde lezer een duidelijk inzicht
krijgt in het verloop van de strijd.
Dit inzicht wordt bovendien nog ge
scherpt door 17 overzichtskaarten en
terreinschetsen en door 63 illustraties
waaronder facsimiles van brieven en
rapporten.
Wie denken mocht, dat een derge
lijk relaas droog en onleesbaar moet
zijn, blijkt zich te vergissen: er zijn
in dit boek talrijke zeer boeiende pas
sages. Titels van enkele hoofdstuk
ken als „Het mysterie van de Hohen-
staufendivisie". „Model mist zijn
lunch" (Model was een Duitse veld
maarschalk) en „De Duitse ring
wordt gesloten" zijn typerend voor
de vlotte schrijftrant, die overigens
geen enkele afbreuk doet aan de de-
gelijkheid van het hier verwerkte ma
teriaal. Het mag dan enige tientallen
jaren hebben geduurd voordat een
zelfstandige Nederlandse studie over
deze aangrijpende militaire gebeur-
tenis op onze bodem van de persen
is gekomen, nu zij is verschenen mo
gen wij er trots op zijn, dat zij van
j een dergelijk voortreffelijk gehalte
is. De titel van het boek luidt: De
slag bij Arnhem: uitg. Elsevier,
Amsterdam Brussel.
Bij de Kon. Uitg. Erven J. J. Tyl
in Zwolle is een nieuwe reeks, de
Toverspiegel, verschenen, min
of meer een gevolg op de bekende
serie „De Sterrenspiegel". Rico Bult
huis schrijft over „Astrologica" (een
overzicht van de geschiedenis der as
trologie en een begrijpelijke handlei
ding voor het zelf opstellen van een
geboortehoroscoop»J. Vos behandelt
in „Een handvol leven" dc handlijn-
kunde (schets van de ontwikkeling
van dit volksgeloof waarbij ruimte
gelaten wordt voor twijfel aan de
waarde van deze materie»; en ten
slotte is het Damesorakel, van Cor
nelius Agrippa, een herdruk van een
uitgave van ruim een eeuw geleden,
waarin verliefde vrouwenharten een
antwoord kunnen vinden op allerlei
vragen, die men in een dergelijke
toestand pleegt te stellen. De twee
eerstgenoemde boekjes bevatten bij
zonder aardige illustraties, die voor
al ontleend werden aan oude bron
nen.
Mens en grondspoor, door
L. Th. Lehmann en Bert Schierbeek;
uitg. Heynis, Amsterdam Nu de
Nederlandse bodem in de laatste ja
ren betrekkelijk rijk blijkt te zjjm aan
kostelijke herinneringen uit overoude
tijden en nu de belangstelling kort
geleden door de vondst van een Ro
meinse mijlpaal weer eens zeer sterk
bij dit. soort onderzoek is bepaald
verdient een boek als dit bijzondere
Het is b(jna een wonder, dat de
overblijfselen van dc Viking-neder-
j zetting bewaard zijn gebleven. Zij he-
j vonden zich slechts een centimeter
I of tien onder het aardoppervlak en
I Indien iemand op die plaats bijv. een
aardappelveldje zou hebben aange
legd, dan zou elk spoor van de ne
derzetting zijn uitgewist. .Muren van
de huizen bestaan niet meer. Alles
wat men gevonden heeft, is de vorm
van de gebouwen, die men herken
nen kan aan lagen van turfmolm.
De muren waren namelijk van zan
derige turf gebouwd. Binnen de huis-
omtrekken i negen huizen en een
smidse» vond Ingstad stenen haar- I
den, stenen putten waarin gloeiende
kolen werd bewaard en een stenen j
aambeeld. Bovendien vond hij o.a.
kleine voorwerpen zoals primitieve
1 spijkers.
Deskundigen van het Smithonian
Institution in Washington en van het
aandacht Titel, opzet en indeling van
deze „silhouetten der Nederlandse
prehistorie" zijn afkomstig van prof
dr. W. Glasbergen, die zijn aandeel
evenwel door zijn wetenschappelijk
werk moest overdragen aan de schrij
ver Lehmann. overigens een afgestu
deerd archeoloog met een ruime pu
blicistische ervaring. Achtereenvol
gens komen ter sprake: de rendier
jagers. vijfduizend jaar jagers en vis
sers, de eerste landbouwers, drie in
vasies. Westers intermezzo, de brons-
arme bronstijd, de Britse invasie, de
urnenvelden, het einde van de pre
historie. Het is vlot en deskundig ge
schreven en verlucht met 24 pagina's
foto's op kunstdruk.
De ontdekker van de Noorse I schoonmaken van een oeroude
nederzetting op New Found-stookplaats (omstreeks het jaar
land, dr. Helge Ingstad, bij het 11000).
ger"
icht 1 maart 1860 Donderdag 14 november 1963 Vijfde blad no. 31111
een miljard frank
(Van onze oorrespondent ln Brussel)
Advertentie
PUBUKAT1E VAN A.K.U., ARNHEM
België leent Kongo
-
prgg "V i"
