Conflict wordt
echte ooi
•rlog
Gromiko misnoegd over
Oost - West - overleg
Leven van de Stichting
hangt aan zijden draad
GROTE BRAND BIJ
V D AMSTERDAM
lal week van beraad
oplossing brengen
Onverwacht bezoek
aan Oost-Berlijn
raaizonnig
herfstweer
ALGERIJE-MAROKKO
TITO HEEFT
INFLUENZA
VOLMAAKTE
DRAKACEL
LOONBERAAD IN IMPASSE
Opgericht 1 maart 1860 ZATERDAG 19 OKTOBER 1963 No. 31089
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witt« Slngel L Leiden - Glro no 57055
Hoofdredacteur: J. Brouwer f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, f0.65 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Haagse correspondent)
Het zat in de lucht: werkgevers en werknemers zouden het niet
ras worden. Drie opmerkingen, niet bewust bedoeld als informa-
e voor de krant, overtuigden ons daarvan nog vóór het officieel
erd meegedeeld.
„We liggen verder uiteen dan vorige week. De zaak ligt bijzonder
odijk", zei de voorzitter van de Christelijke Werkgevers Organisatie,
heer H. H. Wemmers, toen om half één de vergadering van de Stich-
g van de Arbeid werd geschorst.
éven later zei een bestuurder van de werknemers-vakcentrales„We
i niet van plan om ons te laten opjagen om even gauw de Stichting van
Arbeid om zeep te helpen".
En tenslotte om ongeveer vier uur een uitlating van de heer H. J. de
tter, voorzitter van het Verbond van Nederlandsche Werkgevers: „Het
t an de Stichting van de Arbeid hangt aan een zijden draad".
politiek niet konden dragen. Verder
praten was immers onvruchtbaar. De
impasse stond daar levensgroot mid
den in de vergadering.
De schorsing bracht voor het ogen
blik uitkomst. De werkgevers wensten
intern beraad en de werknemers ver
klaarden zich gaarne bereid daaraan
mede te werken, omdat zoals we
later vernamen zy niet „op een
achtermiddag een zover gaand besluit
wilden nemen om een Stichting, die
gdurende achttien jaar een zo be
langrijke plaats heeft ingenomen, ver
loren te laten gaan".
Besloten werd voorlopig een week
beraad te nemen en zo mogelijk op
26 oktober weer bijeen te komen.
It de persconferenties, eerst van
werkgevers en daarna van de
knemers. wisten wy het zeker: de
ihting van de Arbeid was uitge-
&t voor de vrijdag van 18 okto-
Ze bestond nog, maar partijen
Iden zich volkomen vastgebeten in
i eigen programma: werkgevers
len niet verder gaan dan de twee-
il vier procent loonsverhoging, de
lelijkheid van een beperkte!
jjfstaksgewijze differentiatie in
ionen, mits daardoor de tweemaal
procent niet wordt overschreden,
rentegen verlangt zy een huur-
loging en een doorberekening van
rerhoogde lonen in de prijzen. Van
uitkering-ineens voor 1963 en een
imumloon van honderd gulden
week wilden de werkgevers niet
sn.
werknemers houden vast aan een
uverhoging ineens van acht tot
procent per 1 januari aanstaan-
a daarboven een bedrijfs-
ewijze differentiatie, een uitke-
■ineens. een looncompensatie bij
rerhoging, een minimumloon van
erd gulden per week en twee da-
rakantieverlenging.
Geen stap
tn was dus geen stap verder ge-
m dan vorige week zaterdag. De
[gevers hadden het commentaar
de werknemers langs zich heen
i gaan en hadden nu verwacht te
n. hoeveel water er van werkne-
zijde in de wijn zou worden ge-
l En de werknemers verwachtten
toenadering, een wat hoger bod
het nu maar duidelijk te zeggen,
vorige week door de werkgevers
an was.
en dit bod uitbleef was feitelijk
ogenblik aangebroken, waarop de
[nemersbestuurders zouden mede-
i, dat zij de verantwoordelijkheid
rde feitelijke inhoud van de loon-
Advertentl»
PHILIPS T.V.
jeschlkt voor Ze programma,
v.a. f725.—.
Persoonlijke
GE MARE 66 - TEL. 26500
Prettige betaling.
onze weerkundige medewerker)
i vier weken hebben de depres-
de hoofdrol gespeeld. Het ko
ude weekeinde brengt echter
oi herfstweer, veroorzaakt door
i hogedrukgebled. waarvan het
itrum zich van Frankrijk naar
itsland heeft verplaatst en b(j
weinig wind brengt met over-
ton.
inge zomer van 1959 eindigde
it op 18 oktober, met tempera-
en, die nog tot 20 graden op
til. Zo warm wordt het week-
ide niet, maar komt het kwik
de middag tot 15 a 17 graden
cius, waarop morgen ook de
Iers en bezoekers b(j Nederland
se mogen rekenen,
nacht ontstaat plaatselijk mist.
irin daalt de temperatuur flink,
les uur vanmorgen meldde het
tveld Valkenburg bjj Leiden,
t bij 5 graden, tegen 11 graden
het vliegveld Zestienhoven bjj
tterdam, waar geen mist voor-
un.
i waarschijnlijk dat de nu aan-
roken periode van zacht en
ii herfstweer ook na zondag nog
'aanhouden.
20 OKTOBER
op: 7.11 uur; onder: 17.38 uur.
op: 9.58 uur; onder: 19.14 uur.
water te Katwijk te 4.40 en
uur;
»ater te 0.42 en 12.51 uur.
laagwater te 1 13 en 13.18 uur).
II hoog water te 5.15 en 17.17 uur
*ater te 1.13 en 13.18 uur).
Werkgevers
Het was even na vier uur, toen de
vergadering op deze wijze haar einde
vond ir. J. Bosma, vice-voorzitter van
het CSWV deelde als woordvoerder
van de werkgevers op een onmiddel
lijk belegde persconferentie mee, dat
er vele ondernemingen zijn aangeslo
ten bij de werkgeversbonden, waar
elke concessie aan de werknemers
een gevoelige aanslag betekent op de
mogelijkheden van het bedrijf. „Wij
willen zekerheid, dat de leden achter
de bestuurders staan als er conces
sies moeten worden gegaan", zo zei
de heer Bosma. „De concessies zullen
echter minimaal zijn", voegde hij er
aan toe. De heer Bosma betreurde
het. dat de marges van weerszijde
niet naar voren zijn gekomen. Desge
vraagd deelde de heer Bosma nog
mee, dat de huurverhoging niet in
het middelpunt der besprekingen
heeft gestaan. Wel was er over de
uitkering-ineens en de differentiatie
gesproken. In principe staan de werk
gevers hier welwillend tegenover. Ze
moet echter binnen de acht procent
loonsverhoging blijven. Een „aanvul
lende CAO per onderneming", daar
zijn wij sterk tegen, aldus de heer
Bosma. Wij willen ons echter niet
verzetten als een enkele bedrijfstak
„metaal" b.v. de differentiatie
aanvaardt.
Later op de dag werd door de in de
Raad van Bestuur in Arbeidszaken
samenwerkende centrale werkgevers
organisaties nog een communique uit
gegeven, waarin dit standpunt nog
eens nader werd onderstreept.
Een van de meest opvallende ge
beurtenissen tijdens de schorsing der
vergadering, die om half drie bekend
werd, was de bespreking, die de vice-
voorzitter van het Centraal Sociaal
Werkgeversverbond, ir. J. Bosma met
de drie voorzitters van de werk
nemersvakcentrales, de heren Roe
mers. Middelhuis en Van Mastrigt
had. De vier heren trokken zich daar
voor in een afzonderlijk zaaltje terug.
De vraag, wat daar besproken was,
is de enige, die op de persconferentie
van de werknemersvakcentrales on
beantwoord is gebleven. De heer
Roemers meende geen vrijheid te
hebben hierover te spreken. Voor het
overige konden de voorzitters der
centrales slechts mededelen, dat hun
verwachting van vorige week juist is
gebleken: de nota van de werkgevers
bood geen basis voor overeenstem
ming. Het standpunt van de drie
centrales is ongewijzigd. Op de vraag
of de bemiddeling van de regering
zou kunnen worden ingeroepen werd
gezegd, dat het de vraag is of de re
gering voor de functie van bemidde
laar in aanmerking komt. Overigens
is er geen aanleiding om tijdens in
tern beraad van de werkgevers be
middeling in te roepen.
Dat de differentiatie aanvaardbaar
is blijkt wel uit het feit, dat in ver
schillende bedrijfstakken ze nu al be
staat b.v. in metaal en in grafisch
bedrijf, waar men een „bomilo"
(boven-minimaal loon) en zelfs een
„super-bomilo" (extra-boven-mini-
maal loon) kent. Ook zijn er bedrijfs
takken, waar men een uitkering
ineens wel zou willen betalen evenals
de gevolgen van een differentiatie, als
zij maar toestemming van de Stich
ting van de Arbeid zouden krijgen.
„Maar de vakbeweging voelt er niets
voor om op deze wijze als bliksemaf
leider op te treden", zo werd heel
duidelijk gezegd.
Koningin Juliana heeft in Bang
kok met Prinses Beatrix een be
zoek gebracht aan het Thaise
Rode Kruis ziekenhuis en aan de
daarbij gelegen slangenkwekerij, I zicht en op een veilige afstand
waar entstof tegen slangebeten de verrichtingen van de laboran-
wordt bereid. Koningin Juliana ten in de slangenkuil.
rechtsvolgt met bezorgd ge- l
(Van een speciale verslaggever
in Algiers)
Er zijn verscheidene sympto
men die de vrees wettigen, dat
het grensconflict tussen Algerije
en Marokko zich nu tot een
echte oorlog ontwikkelt. Een
oorlog bovendien met een steeds
duidelijker ideologische inzet.
Zo heeft president Ben Bella defi
nitief afgezien van zijn plan naar
New York te reizen. Om nog wat
duidelijker uit te laten komen dat
hij voorlopig in onderhandelingen
met Rabat toch geen heil meer ziet,
heeft de president zijn vertrouwens
man Iazid, die begin van deze week
de besprekingen met koning Hassan
voerde, in plaats van de minister van
Buitenlandse Zaken naar de Assem
blee der Verenigde Naties gestuurd.
Sinds gisteren zijn ook de regel
matige vliegdiensten tussen Algiers
en Rabat voor onbepaalde tijd stop
gezet.
Verscherping valt trouwens ook aan
de Marokkaanse kant te constateren.
De termen van het telegram waarin
koning Hassan gisteren protesteerde
tegen een Algerijnse aanval op het
plaatsje Flguig by Colombe-Besjar,
lieten al even weinig hoop bestaan op
een gunstige wending op korte ter
mijn. De Marokkaanse monarch
neemt het de Algerijnen in het bij
zonder erg kwalijk, dat zjj hun mili
taire activiteiten hebben uitgebreid
naar een gebied, waar de grens nooit
enige aanleiding tot misverstanden
heeft gegeven.
Overigens vechten de Algerijnen
nog steeds tegen een grote, nume
rieke overmacht. Zij hebben voor
zover valt na te gaan de weder
zijdse communiqué's spreken elkaar
als gewoonlijk veelal vierkant tegen
op verschillende punten van het
front zich soms over vele kilometers
moeten terug trekken
De Algerijnen zyn echter onbetwist
in het offensief op het psycholo
gische front. De Algerijnse radio laat
steeds duidelijker uitkomen dat de
strijd een uitgesproken politiek en
ideologisch karakter heeft aangeno
men. De Jonge koning Hassan wordt
met Tsjombe vergeleken en als een
extreem reactionair despoot aan de
schandpaal genageld en er bovendien
van beticht nu ook het socialistische
Algerije te willen vertrappen.
De Marokkaanse regering heeft
Parijs verzocht per omgaande post
landkaarten en andere documenten
te willen sturen inzake de grenzen,
die voor 1912. toen Frankrijk het
land onder zijn protectie plaatste,
bestonden. De Marokkanen hopen
kennelijk uit die Franse stukken be
wijskracht voor hun eigen stellingen
te zullen kunnen putten. De Franse
regering, die geen enkele animo ver
toont zich opnieuw in het Noordafri-
kaanse wespennest te steken en die
zich daarom tot dusver angstvallig
van elke toespeling op het huidige
conflict onthield, heeft Rabat echter
al te verstaan gegeven dat beant
woording van het verzoek waar
schijnlijk zeer langdurig speurwerk
in de archieven van de Quai d'Orsay
zal vereisen. Het moet op het Franse
departement van Buitenlandse Zaken
in sommige diensten, schijnt het. een
ten hemel schreiende janboel zjjn
Na afloop van het loonoverleg
gaf de heer J. Bosma. vice-voor
zitter van het Centraal Werk
geversverbond. een verklaring
aan de journalisten van televisie
en pers. Links van de heer Bos
ma de heer H. J. de Koster en
rechts dr. B. Bölger.
nummer beetaat uit 14 pagina's)
en een bijvoegsel
De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Gromiko. heeft
gisteravond verklaard, dat het verloop van de besprekingen tus
sen de Grote Drie (Amerika. Engeland en Rusland) over de in
ternationale ontwapening ..niet slechter kon zijn". Hij voegde
daaraan toe: ..Om eerlijk te zijn, de stand van zaken bij ons over
leg is slecht. Wij maken totaal geen vorderingen".
Gromiko zei dit tegen verslaggevers
op het vliegveld Prestwick in Schot
land, waar hy een tussenlanding
maakte op zyn terugreis van New
York naar Moskou. Enkele uren la
ter zorgde de Rus voor nog een
verrassing door zyn reis onverwachts
in Oost-Berlyn te onderbreken voor
een onderhoud met Walter Ulbricht.
Zoals bekend heeft Gromiko de
afgelopen weken de Algemene Ver
gadering der VN bijgewoond en in
die periode ook besprekingen gevoerd
met president Kennedy, Dean Rusk
en Lord Home.
De Russiche minister zei voorts
op het Schotse vliegveld, de nadruk
te willen leggen op het belang van
een Duits vredesverdrag, „een van
de meest klemmende vraagstukken
betreffende de Europese veiligheid".
„De status van West-Beriyn moet
worden opgegeven en er zal een vrye
stad moeten komen. Wy zullen de
nadruk blyven leggen op het be
lang hiervan ondanks het feit dat
sommige Westelijke staatslieden het
gewicht van deze kwestie onderschat
ten", zo zei h(j.
In Londen wilde men gisteravond
van officiële zyde geen commentaar
geven op de uitlatingen van Gromiko
maar de algemene indruk was dat
de Russen nu duideiyk willen ma
ken. dat men in de naaste toekomst
niet behoeft te rekenen op nieuwe
overeenkomsten tussen Oost en West.
Dat er mogelyk sprake is van een
Russische vertraging van de dooi in
de koude oorlog blijkt volge>ns waar
nemers ook uit de boodschappen die
Chroesjtsjow een tiental dagen ge
leden aan president Kennedy en de
Britse premier Macmillan zond en
waarin de Russische premier de
kwestie-Berlyn bovenaan de lyst van
internationale kwesties die nog moe
ten worden opgelost, had geplaatst.
Het Oostduitse persbureau ADN
heeft bericht dat Gromiko het vol
ledig eens was met de opvatting van
Ulbricht dat het streven naar ver
mindering van de spanning tussen
de twee Duitslanden moet worden
voortgezet. Het Sowjetrussische „vre
desinitiatief" achtte Ulbricht van
groot belang voor het verminderen
van de internationale spanning. Na
het gesprek gaf Ulbricht een diner
ter ere van Gromiko.
Rede van Kennedy
President Kennedy heeft vandaag
in een rede voor de universiteit van
Maine gezegd, dat er nieuwe rede
nen bestaan voor de hoop op een
mogelyke verbetering van de betrek
kingen tussen Oost en West. Hij
waarschuwde het Amerikaanse volk
er echter voor, dat de oorlogsdrei
ging niet is geweken. Het verschil
van opvatting op tal van belangryke
punten tussen Amerika en de Sow-
jet-Unie is nog altyd groot, zodat
de mogeiykheden om tot overeen
stemming te geraken beperkt zyn.
De komende maanden en jaren zul
len zich opnieuw crises voordoen,
zowel in Afrika en Azië als in het
Midden-Oosten, aldus Kennedy.
President Tito van Joego-Slavië
die op het ogenblik in Amerika is,
heeft een lichte aanval van influ
enza. Dit heeft de Joegoslavische
ambassade in Washington meege
deeld.
Na drukke dag voor brandweer
LEIDEN
ALPHEN
BREESTRAAT 173
HOOFTSTRAAT 88
(Van onze Amsterdamse
correspondent)
Ruim twintig Amsterdamse gezin
nen hebben vannacht tydeiyk hun
woning moeten verlaten, toen om
streeks vier uur een grote brand uit
brak in het filiaal van Vroom en
Dreesmann aan de Bilderdijkstraat
in Amsterdam-west. Toen de brand
weer het vuur tegen half zes onder
de knie had, was het warenhuis over
een lengte van circa veertig meter
en een diepte van twintig meter ge
heel verwoest. Een woning brandde
geheel uit, een andere woning ge
deeltelijk.
De brand is door nog niet opge
helderde oorzaak ontstaan achter
één van de etalages, waar zich de
stoffenafdeling bevindt. Toen de
brandweer arriveerde, sloegen de
vlammen reeds naar buiten. Het
warenhuis bevindt zich uitsluitend
gelykvloers. De bovenbouw bevat
ruim twintig woningen.
Terwyi de brandwachts de strijd te
gen het vuur aanbonden, hielpen
politiemannen en buurtbewoners de
gezinnen uit deze woningen door de
zich met dichte rook vullende trap
penhuizen naar buiten. De ruim zes
tig bewoners werden in een café
ondergebracht. Onder hen bevond
zich een zieke man, die werd ver
zorgd door broeders van de G.G. en
GD. zy ontfermden zich later ook
over een brandwacht, die door rook
was bedwelmd.
Omstreeks zeven uur vanmorgen
konden de bewoners naar hun hui
zen terugkeren. Twee gezinnen zyn
dakloos, doordat hun woning geheel
of gedeeltelyk is uitgebrand. In ver
band met het gevaar, dat de smeu
lende resten nog voor de boven het
warenhuis gelegen woningen opleve
ren, blyft het gebouw vandaag onder
controle van de brandweer.
Terwyl honderd met verlof zynde
Amsterdamse brandweerlieden gSte-
ren op het Haagse Binnenhof demon
streerden tegen de door de minister
van Binnenlandse Zaken ongedaan
gemaakte loonsverhoging, hadden
hun collega's de handen vol. Gister
middag rukten zy met groot mate
rieel uit naar een felle uitslaande
brand in een lompenpakhuis aan de
Cruquisweg in het oostelyk havenge
bied. Tydens de urenlange stryd met
de brandende voddenvoorraden werd
één van de brandwachts licht ge
wond. Nauwelyks waren de brand
weerlieden in de kazernes terugge
keerd. of een deel van hen moest
uitrukken naar de Oude Zyds Ach
terburgwal, waar brand was uitge
broken in een perceel. Een te hoog
brandend petroleumstel was de oor
zaak, dat het vuur oversloeg op de
keukengordynen, waarna het zich
via een luchtkoker over de boven
verdiepingen verspreidde. De tweede
verdieping en een zolderetage brand
den geheel uit. De overige etages
kregen waterschade.
DE ENIGE KUNSTSTOFMATRAS.
GOEDGEKEURD DOOR DE NED.
VER. VAN HUISVROUWEN
DE „HARDE" MATRAS
MET ALLE COMFORT
VAN EEN «ZACHTE*
Uit het Leidsch Dagblad van
1 20 October 1863:
i
i Het Provinciaal Gerechts-
i hof in Zuid-Holland heeft
een beklaagde, wegens het
i fluiten bij een spoortrein op
i een gelijk fluitje van de con-
i ducteur, veroordeeld tot 8
i maanden gevangenisstraf.
Tussen Liverpool en Man-
1 Chester is het telegraafstelsel
1 van Bonelli thans in werking.
1 De snelheid klimt met dit
werktuig tot 400 woorden per
minuut.
