Hr. Aalberse wil K.V.P
haar prestige hergeven
ZINGER
Ben Bella moet verdwijnen,
verkondigt rebel Ait Achined
V* jf*
gemeenschappelijk program ma
met de protestantse partijen
NOLEI UW HOED
Rumoerige meeting
in hoog bergdorp
v
Partijvoorzitter met open oog voor de gemaakte fouten
geef mij maar
vruchtenyoghurt
V
Drukke
week
gehad?
ERTINA
ERTINA
EEN JAAR ONAFHANKELIJK ALGERIJE (2)
gericht 1 maart 1860
Vrijdag 18 oktober 1963
Vijfde blad no. 31088
(Advertentie)
vraag uw melkhandclaar
prijs 36 cent
YV 63f
m onze parlementaire redactie)
let kost weinig moeite, een
isch oordeel te vellen over
optreden van de Katholieke
Ikspartij in de Tweede Ka-
De grootste partij van ons
i heeft meer dan eens aan-
mg gegeven tot de vraag, of I
Ie belangen van de miljoenen,
gewoon zijn hun stem op
uit te brengen, op de meest
[treffende wijze heeft behar-
begrijpe goed, het gaat er
niet om, de doelstellingen van
VP op hun juistheid te toetsen,
is veeleer de wijze, waarop zij
doelstellingen heeft willen ver-
ijken, die tot kritiek aanleiding
gegeve-n.
lis gezegd, het kost weinig moei-
n waslijstje van kritiek samen
illen. Fnkele voorbeelden: meer-
is het voorgekomen, dat een
aantal KVP-Kamerleden af
was, dat een stemming niet
plaats hebben of dat een stem-
ten ongunste van de KVP uit-
Herhaaldelijk werd door de KVP
Kamer een pleidooi opgevoerd
maatregelen, die niet met el-
11 verenigen zijn. Het bekendste
t«ld is, dat niet lang geleden
Slaisse pleitte voor verhoging
e rijksuitgaven, omdat meer geld
de ontwikkelingshulp besrhik-
moest komen, terwijl kort daar-
Lucas pleitte voor verlaging
de uitgaven, omdat hij belas -
rrlaging noodzakelijk vond.
maast ligt het falen van dr.
ort als kabinetsformateur nog
het geheugen, en dat niet
Hoeveel moeite kost het de
in het algemeen niet, geestver-
n te vinden, die in staat zijn
osten te bezetten, hetzij in het
lent, hetzij in het kabinet,
anzien van de KVP is wel
ijk gebleken, dat kwantiteit
met altijd een waarborg in-
voor de kwaliteit.
Mr. P. M. AALBERSE
open oog voor fouten,
die gemaakt zijn.
buigen, is partijvoorzitter mr. P. J. M.
Aalberse.
De ste» van mr. Aalberse schiet
Jaar werd hij tot partijvoorzitter
gekozen. In mei van dit jaar werd
hij lid van de Tweede Kamer. Men
kan wel zeggen, dat mr. Aalberse
tjjdens de kabinetsformatie en de
nadagen ervan op de achtergrond
in zekere zin een sleutelfiguur is ge
weest. Zijn naam is al in verband
gebracht met de functie van mi
nisterpresident en van fractievoor
zitter. Hij is hel niet geworden, mis
schien zou men kunnen zeggen:
nog niet. Maar niemand twijfelt aan
zijn capaciteiten en het is daarom
en om het vertrouwen, dat hij in
wijde kringen geniet, dat hij in
staat is en was, talrijke moeilijkhe
den tot een oplossing te brengen.
Niet alleen hierom, maar ook om
zijn uitelijk is hij een geziene figuur
en dit dan in de meest letterlijke zin
van het woord. Hij is wellicht het
langst Tweede-Kamerlid. Zijn on
berispelijk voorkomen wekt. althans
wat het uiterlijk betreft, ge-
dachtenassociaties met legendarische
heren als Dick Bos en Rip Kirby.
Hij zou zo uit het stripverhaal kun
nen zijn weggelopen.
Van luiis uit
Wellicht heeft mr. Aalberse zijn
politieke capaciteiten bij zfjn geboor
te meegekregen. Zijn vader was de
bekende sociaal voelende prof. mr.
P. J. M. Aalberse. die alle belang
rijke politieke functies heeft be
kleed: Hij was minister, voorzitter
van de fractie, voorzitter van de
Tweede Kamer en na deze luisterij-
ke loopbaan lid van de Raad van
Statie.
Zoals gezegd, met mr. Aalberse kan
men open spreken over de moeilijk
heden ten aanzien van de K.V.P. ze
ker. het kost enige moeite om hem
te spreken te krijgen, maar hieraan
moet men maar niet al te zwaar til
snel omhoog. In juni van het vorig len: zijn dagen zijn bijzonder bezet.
juist in deze tijd „té bezet", vindt
hijzelf. Hij is gaan studeren op de
mogelijkheden om zijn werkzaam
heden te saneren en één van de ge
volgen is geweest, dat hij de vorige
week zijn papieren met zijn secre
taresse heeft overgebracht van zijn
advocatenkantoor aan de Alexan-
derstraat naar zijn woonhuis op de
hoek van de Oostduinlaan en de Da
delstraat in Den Haag.
„Mijn post kwam op drie adres
sen". zegt hij. ..Thuis, op mijn kan
toor en op het bureau van de K.V.P."
De verhuizing was temeer moge
lijk. aangezien hij tegenwoordig ne
gentig procent van zijn tijd heeft
te besteden aan zijn Kamerlidmaat
schap en het partijvoorzitterschap.
Bovendien was er thuis meer ruimte v_
gekomen: een dochter is getrouwd I de KVP-Kamerfractie genoeg begrip
van het bedrijfsleven van nabij te
leren kennen.
I akbe weging
Deze kennis heeft hij nu in de
crisis rond de lonen wel zeer nodig.
„Men kon de huidige spanningen
al zien aankomen" meent hij. „Men
kan er niet ten eeuwige dage een
rookgordijn omhangen". Mr. Aalber
se vindt, dat de vakbonden tot nu
toe verantwoordelijkheden hebben
gedragen, die eigenlijk voor de vak
beweging niet zijn te dragen. En.
doelend op de loonei;en. zegt hij:
..Wanneer blijkt, dat zoveel mogelijk
is. moet dat er maar uitkomen."
Het gesprek is op de lonen geko
men naar aanleiding van een vraag
onzerzijds over de verhouding tus
sen katholieke arbeiders en KVP.
Heeft de KVP als partij en heeft
en twee zoons zijn gaan studeren, één
in Leiden en één in Tilburg.
Een en ander wil niet zeggen, dat
mr. Aalberse zijn Juridische activi
teiten gaat staken. Hij blijft inge
schreven en handhaaft enkele advi
seurschappen. bijvoorbeeld van enke
le bedrijven en in het bijzonder van
de katholieke bond van werknemers
in industriële bedrijven „Sint Willi-
brord". waarvan hij nu reeds 27 jaar
adviseur is. Deze adviseurschappen
stelt hij temeer op prijs, aangezien
ze hem is staat stellen de problemen
voor de wensen van die arbeiders?
Mr. Aalberse beantwoordt deze
vraag aldus: „De KA3 kan In het
partijbestuur zeker voldoende in
vloed uitoefenen en dat moet oak".
Hij wijst er onder meer op. dat KAB
voorzitter Middelhuis lid is van het
partijbestuur en dat de Tweede-Ka
merfractie negen leden telt, die als
representant van de KAB kunnen
worden beschouwd. Daarnaast heb
ben geregeld contactbijeenkomsten
met KAB-groeperingen plaats. Ge
streefd wordt naar een goede repre-
Advertentie
Ontspan U in het
week-end met een
avondje uit".
Het bekende trio
Tonny de Leur zorgt voor
een gezellige dansavond
op iedere zaterdag en zondag.
'sZondagsmiddags thé-dansant
HOTEL RESTAURANT
Boulevard Zeereep
Noordwijk a/zee. TeL 01719-3941
sentatie van de KAB in de partij
organen.
I erontmsting
Uiteraard Ls de positie van de KVP
fractie ook onderwerp van gesprek
geworden. Mr. Aalberse gaat hierop
uitvoerig in. Hij begrijpt de kritiek.
Hij heeft zelf ook erkend, dat er
fouten zijn gemaakt, openlijk. Hij
deed dat in een gesprek met de
redactie van het KVP-oigaan „De
Opmars". Hij vertelt ervan, dat dit
interview in de KVP zelf een soort
verademing heeft veroorzaakt.
Men moet zich de siiuatie voor
stellen Niet alleen buiten de KVP.
maar ook In dc partij zelf was ern
stige ongerustheid ontstaan over het
optreden van KVP-ers, die bij de
kabinetsformatie waren betrokken.
Het regende brieven en telegrammen
op het partijbureau. Mr. Aalberse
heeft daaraan toen voorlopig een
einde gemaakt door de KVP-afde-
j lingen in een Drief te vragen, hun
oordeel nog even op te schorten. La
ter is hij zijn verontruste partijle
den voorgegaan in het erkennen van
gemaakte fouten.
Op zichzelf is men hiermee nog
niet klaar. Een goed beleid is erop
gericht juist de bron van de span
ningen en moeilijkheden weg te ne
men. Daaraan wordt thans gewerkt.
Binnen enkele weken za! de KVP
fractie een beslissing nemen over een
voorstel, dat tot doel heeft meer
coördinatie te brengen in het optre- j
der. van de fractie en bovendien I
zwaarder politiek gewicht wil toe-
kennen aan het fractiebestuur Wij
berichtten hierover reeds. Het is niet
uitgesloten, zo schreven wij toen. dat
deze reorganisatie zal leiden tot het
heengaan van dr. De Kcrl, als frac- j
tievoorzitter.
Wanneer in januari eer kritische
partijraad van de KV? bijeenkomt j
om het optreden van de fractie en j
de fractievoorzitter tijdens en na de I
kabinetsformatie te beoordelen, zal
het de fractie mogelijk zijn dat be-
langrijke partij-orgaan tc wijzen bp
de veranderingen, die inmiddels tot
stand zijn gekomen. Hiermee zal dan
een belangrijk deel van de spannin-
gen tussen partijleden en fractie I
kunnen worden opgeheven.
Samenwerking
Er is echter nog meer Aan de
K.V.P. is tijdens de kabinetsforma-
I tie ook verweten, dat zij te weinig
samenwerking heeft gezocht, met de
beide protestanse partijen, de C.HU.
en de A.R.P. Dr. De Kort wijst dit
verwyt af. Mr. Aalberse denkt er
I anders over. Hij heef; zelf in de
formatiedagen getracht de lacune op
te vullen en van zijn kant contact
met de protestantse partners te onder*
j houden. De waardering van mr. Aal-
berse voor samenwerking tassen pro-
i testanten en rooms-katholieken is te
begrijpen. Als partijvoorzitter is hij
nauw betrokken bij een andere vorm
van samenwerking, die op vrucht-
bare wijze gestalte krijgt in de in-
I ternationale Unie van Christen-De-
l mocraten. In de Nederlandse afde
ling van deze 'inie werken K.V.P.,
A.R.P. en C.H.U. samen. Mr. Aal
berse acht deze samenwerking van
temeer belang aangezien deze unie
meer en meer aandacht schenkt aan
de bevordering van de Christende-
j mocratische gedachte buiten Europa,
met name in Latijns-Amerika. Daar
is. zo zegt hij. de Christendemocra
tie dikwijls het enige alternatief tus
sen kapitalisme en communisme.
Op nationaal vlak ioopt deze sa-
j menwerking echter niet zo voorspoe
dig als mr. Aalberse zou wensen. De
j verantwoordelijkheid daarvoor legt
hij voor een groot deel bij zijn ei
gen partij. Vanuit de K.V.P. had tij-
j dens de formatie meer contact moe-
ten worden gezocht dan in werke
lijkheid het geval is geweest.
Toch is mr. Aalberse niet zonder
hoop. De voorzitter van de drie ge
noemde christelijke partijen z|jn het
j erover eens geworden, dal in zekere
zin naar gemeenschappelijke pro-
I grams moet worden gestreefd. Alen
wil politieke wensen, waarover men
gelijk denkt, ook in een gelijklui
dende formulering in de verschillen
de programs opnemen. Deze gedach-
i te wacht thans op nadere uitwer-
king.
Advertentie
Weet wat U doet,
koop bij
BOTERMARKT 8—9
Leiden's beste speciaalzaken.
Gezien
behoeft nauwelijks betoog, dat
ing van zaken als hierboven
weinig bevorderlijk is voor
ede werking van de parlemen-
lemocratie en voor het wel-
n het land. Men kan zich ech-
osten met de gedachte, dat
in de KVP zelf hoe langer
eer wordt ingezien. Een van
ie zich tot het uiterste inspan-
n het ongunstige beeld om te
Certina dameshorloge
in kostbaar bezit
tnt en betrouwbaar
ink haar' de weelde van
Certina
Brmfcs,
lemmerstraat 126
tiolstr. 41,Voorschoten
ossum du Chattel
fiessen, Breestraat95
'•Plessen,
'ijdingsplein 12 CZ.W.)
Water Zn.,
'lemmerstraat 207
It.
j,T«
(Van een speciale verslaggever in Algiers)
De .excursie*' die aan de ontmoeting met Ait Achmed en de zij
nen voorafging, was geen kleinigheid
De reis van Algiers naar Tizi Oezoe. de hoofdstad van groot-
Kabylië, een land van bruine dorre bergen, de we over een afstand
van honderd kilometer met een amechtige, volgestouwde autobus
moesten afleggen, werd vier. vijf keer onderbroken door militaire
patrouilles. Een moeilijkheid daarbij was. dat men tevoren nooit
wist uit naam van wélk gezag Ait Achmed of Ben Bella men
zijn papieren moest tonen.
Als vreemde eend In de Alge
rijnse bjjt, heb ik drie keer de bus,
onder bedreiging van een bajonet,
moeten verlaten. Na een gesprek met
een sergeant heb Ik echter ook drie
keer mijn nauwe zitplaats weer mo
gen Innemen. Om zo tenslotte met
nog diverse andere middelen van
vervoer, waaronder vooral de eigen
benen plus nog de vier stokkige poot
jes van een uitgemergeld ezeltje dat
een beminnelijke oeroude Berber mij
welwillend had geleend nog veer
tig kilometer hogerop in een plaatsje
te arriveren, dat in de Franse tijd
Fort National was en nu Arha Nath
Iraten heet.
Het dorpje scheen overbevolkt, met
honderden al of niet gesluierde
vrouwen, gekleed in lange japonnen
met kleurrijke doch verschoten bloe-
menpatroons. nog meer halfnaakte
kinderen en talloze jonge en oude.
baardige mannen in boernoes ge
huld. Ik vraag naar de ooi-zaak van
die massale toeloop en die feestelijke
kermisstemming en ik moet. vreem
deling zijnde, wel wat aandringen
voor het antwoord komt. Dan zegt
iemand: „straks om drie uur is er
een meeting. Ze komen alle twee"
Wie? Ait Achmed en kolonel El Hadj.
Ik word nu ook aan de vertegen
woordiger van het FFS (het front
der socialistische krachten), een jon
ge luitenant, voorgesteld, die zo on
geveer de positie van dorpshoofd
schijnt te bekleden en die belooft mij
na afloop van de bijeenkomst in
contact te brengen met dr leiders.
Anderhalf uur later zijn uit de
omliggende bergen en dcuars <de
kleinste nederzettingen) nog honder
den Berbers op hun paasbest, te voet
te paard, te ezel en met trucks af
gezakt en op het sportveld is nu geen
vierkante decimeter meer onbezet. De
vrouwen met zuigelingen en kleine
kinderen hebben in de bergkom waar
het veld is gelegen tegen de hel
lingen plaats genomen en de man
nen staan rond de versierde en be-
vlagde tribune samengepakt.
Met zwaar geloei maakt nu een
jeep zijn entree waarin zes. zeven
teudige soldaten zitten aan wier uni
formen heel wat legers hun aandeel
hebben geleverd. In de vaargeul:
een open Amerikaanse auto waaruit
Ait Achmed en Ej Hadj stappen. De
vrouwen heffen nu hun sireneach
tige gekrijs aan waarmee, zoals la
ter blijkt, zowel goed- air afkeuring
wordt uitgedrukt De mannen
schreeuwen en juichen zo mogelijk
nog wat harder.
De heide leiders banen zich lang
zaam een weg door de mensenmassa
tot ze het podium bereiken. Wan
neer ze hun plaatsen eindelijk heb
ben ingekomen, geeft de plaatselijk
ke FFS-gedelegeerde ons Reuters
correspondent uit Tunis en uw ver
slaggever een teken de tribune
eveneens te bestjjgen. We staan, np
het nauwe podium, de hele verdere
middag vlak naast de microfoon,
tegen de sprekers aangedrukt.
De thide
Eerst neemt de kolonel het woord.
Een robuuste. breedgeschouderde
man van achter in de vijftig (patri
archale leeftijd o ider de Algerijnse
leiders van vandaag en vandaar dan
ook zijn bijnaam van De Oudei, ge
kleed in battledress zonder enig on
derscheidingsteken. de klep van zijn
uniformpet verticaal tegen het hoofd
geslagen, kortgeknipte grijze snor.
lichtblauwe gen waaruit humaniteit
én vastberadenheid spreken. Een
officier die weinig moeite moet heb
ben om discipline onder zijn mannen
te handhaven.
In zijn verbeten Arabisch dat door
de luidsprekers als een trommelvuur
wordt teruggekaatst, herkent men al
leen wat namen en noorden: Ben
Bella (een klank die sissend zijn lip
pen verlaat), dictatuur. Fvian, so
cialisme. revolutie.
Na een kwartier maakt De Oude
plaats voor de 38-jarige Ait Achmed.
die zijn blanke huid, gitzwarte haar
hagelwitte tanden en de ietwat nos-
talgieke blik mij aan de jonge Krisj-
namoerti doet denken. Hu is met een
enigszins studentikoze elegantie ge
kleed grijs jantoenghemd zon
der das, feilloos gecoupeerde goud
bruine manchesterbroek, terwijl hij
met, een klein kanten zakdoekje
straks enkele malen zijn dunne lip
pen zal af vegen en men zou
deze aristocraat, die diertien talen
vloeiend spreekt eerder in een Pa-
rijse salon of in een theosofisch ge
zelschap dan voor een politieke mas
sabetoging zoeken.
Ait Achmed sp.'eekt. zjjr. rede drie
maal uit: eerst in het Kabvlisch.
dan in het Arabisch en tenslotte in
het Frans. De inhoud viel wel wat
tegen en van de demagogische
accenten niet geheel was vrij te plei
ten. De communicatieve hitte stijgt
onder de toehoorders dan ook bij de
minuut, en in gedachten moet Ben
Bella zeker een dozijn maal het scha
vot, beklimmen en wordt Boemedien-
ne een gelijk aantal keren tot moor
denaar geproclameerd.
In de jaren van het ondergrondse
verzet heeft het volk, zo roept Ait
Achmed uit. „zijn eigen leiders
voor de toekomst gekozen. Waar
zijn zy gebleven? Ze teren weg in
de gevangenissen of ze zijn op
nieuw ondergedoken. Ben Bella heeft
al zijn vroegere kameraden verra
den. het parlement gemuilkorfd en
alle macht naar zich toe getrok
ken. Maar Algerije is een volwassen
volk en we moeten gezamenlijk ook
j deze tiran verdrijven. Zijt gij broe
ders en zusters, bereid de wapens
dan wee op te nemen?" toornt in een
machtig crescendo de stem. Met als
apothese uit de vijf. tot zesduizend
kelen: „Oui. oui. oui Donnez-nous
des armes! (geef ons wapens!)
Vermoeid
Een kwartier later, de kleren wat
verfrommeld door het li)f-aan-lij-
gevecht dat hij heeft moeten leve
ren om het sportterrein weer te kun
nen verlaten, zit Ait Achmed tegen
over mij in een kamer van het. Re-
meentehuisje. Zijn gezicht staat, ver
moeid. „Sinds oiize eerste openlucht
vergadering van vorige week. hou-
Koionel El Hadj
in gesprek met Kabylische
leiders.
den we", verklaart hij „bijna dage
lijks een meeting in dorpen en dou-
ars". Nergens last met de benbellis-
ten? „Voor de last zorgen wij", con
stateert hij voldaan. „Ze durven zich
hier niet te vertonen. In Kabylië is
indertijd de strijd tegen de Fransen
begonnen. En door die zelfde wil
tot vrijheid wordt nu ook ons ver
zet tegen de dictatuur van Ben Bel
la gevoed".
„Vergeet u vooral niet dat de his
torie van Kabylië een der oudste
voorbeelden van een democratische
staatsinrichting biedt. Niettemin",
corrigeert hij snel met nadruk, „stre
ven we geen regionalisme of een af
scheiding na. Kabylië behoort tot
Algerije Het verzet breidt zich als
een olievlek over het hele land uit"
Welke vormen zal die strijd dan
moeten aan nemen? U sprak zonet
van wapens? vraag ik. Het antwoord
laat even op zich wachten. Dan: „ook
voor geweld deinzen we niet meer te
rug".
In de loop van het gesprek deelt
Ait Achmed ook nog mee. dat hij
de Evian-akkoorden me: Frankrijk
wil respecteren „omdat ze goed 1
zijn" en dat 'rij tegenstander van
te intieme banden met Nasser Is.
„Wij zijn Arabieren, doch voelen ons
niettemin krachtig met Europa en
het Westen verbonden". Hij onthult I
me ook. dat 't ru wel zeker is dat j
de jonge en begaafde minister van I
Buitenlandse Zaken Khemiste in de
voorzomer wegens, zijn Westersge-
zinde politiek door Nasser-spionnen
werd vermoord. Niet voor niets zou
het onderzoek naar die moord door
Ben Bella in de ooofpot zijn gestopt.
En zo heeft het Nasser-bewind dat
hier door Ben Bella wordt uitgevoerd
in ons land. zo besluit de oppositie
leider .al tientallen, nee honderden
slachtoffers geëist.
Ressentiment
Hoe de controverse zich verder zal
ontwikkelen? Men hoeft, het tempe
rament. de vrijheidszin en de strijd -
last der Kabyliérs. die een bergvolk
zyn dat de Fransen in vijf jaar met
een half miljoen soldaten niet wisten
te „pacificeren", zeker niet te onder
schatten. Toch kon ik me evenmin
geheel onttrekken aan het gevoel dat
er in het verzet van A.t Achmed ook
eer, aanzienlijk brok persoonlijk
ressentiment tegen Ben Bella zit ver
werkt. Menselijk gesproken: zeer
gerechtvaardigde wrok. Maar poli
tiek gezien, lijkt t toch een te smal
le basis om Ben Bella's positie daad
werkelijk te kunnen bedreigen.
Voor zover val na te gaan, blijft
het actieve verzet tegen de regering
Protestvergadering tegen
Ben Bella
in een Kabylisch bergdorp.
voorlopig dan ook gelokaliseerd bin
nen de geweldige bergketens waar
door het garnizoen van de oude ko
lonel wordt omringd en waar Ait
Achmed. in een soort droomroes, nu
de politie macht bekleedt. F.en toe
stand die uiteraard moeilijk eeuwig
duren kan.
Aangezien in deze vreemde strijd
tussen Goliath Ben Bella en David
Ait Achmed wel veel met wapens
wordt gedreigd en gerammeld, doch
beide partijen niettemin demonstra
tief terugdeinzen voor de verantwoor
delijkheid van een tweede Algerijn
se burgeroorlog, lijkt de enige moge
lijkheid voor een uitweg toch in een
verzoening gelegen. Over en weer zijn
trouwens al geheime boodschappers
afgezonden en ortvangen.
Rest de hoop dat na het „arran
gement" Ben Bella de democrati
sche les uit de gebeurtenissen zal
willen trekken, door de oppositie ook
nog een andere keus te laten dan
tussen slaafse onderworpenheid of
klandestiniteit.
Ook Ben Bella (47) is nog betrek
kelijk jong en in elk geval nog niet
te oud om wijs te worden. Sceptici in
Algerijnse politieke kringen citeren in
dit verband evenwel het bekende
Arabische spreekwoord, dat luidt dat
een jonge vos wel zijn nestharen
doch nimmer zijn kwalijke streken
verliest
(Advertentie)
RADIO TELEVISIE
