Metershoge watermuur stort op
;even dorpen: 4000 doden
finnbrod
ITALIAANS STUWMEER LOOPT OVER
Aardverschuiving de oorzaak
Fransen hebben
thans A-bommen
Metaalbonden vragen
8 procent verhoging
AUTO'S
GARAGE JONGELEEN
DRS. HATTA VERTROKKEN
Milan-Santos
niet op tv
Ontruiming Bizerta, want
WEERBERICHT
Franse hoeren
dreigden weer
met geweld
VIERDUIZEND
CUBANEN
VERMIST
(§itc/ Qffieuws
"^gericht 1 maart 1860
DONDERDAG 10 OKTOBER 1963
No. 3108f
LEIDSCH
DAGBLAD
fcteur: E. A. E. van Dishoeck
kdredacteur: J. Brouwer
fr
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f2.80 per maand, f 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Drs Mohammed Hatta, de vroege
re Indonesische vice-premier, is gis
terenochtend na een verblijf van
tien dagen in ons land van Schip
hol naar Rome vertrokken. Op de
Amsterdamse luchthaven had de
heer Hatta voor zijn vertrek een
geanimeerd onderhoud van een uur
met de Indonesische ambassadeur
in de Verenigde Staten, mr. Zairin
Zain. die kort tevoren per K.L.M.
uit New York was gearriveerd De
heer Zain zal twee dagen in Neder
land blijven. Beide Indonesische
autoriteiten weigerden op Schiphol
de pers te woord te staan.
Moh. Hatta. die in 1957 na een
onenigheid met president Soekarno
aftrad als vice-president, is onlangs
in Stockholm geweest voor een me
dische behandeling. Toen is bekend
gemaakt, dat men er met de modern
ste middelen in is geslaagd de ziekte
van de heer Hatta te lokaliseren.
Over de aard van zijn ziekte is nooit
iets bekend geworden. Van Stock
holm uit kwam de heer Hatta naar
Amsterdam, waar hy met zyn echt
genote. zyn dochtertje en zyn lijf
arts logeerde in het Hilton-hotel. Tij
dens het verblyf in ons land maakte
de familie Hatta vele ittstaples. o.a,
naar Volendam en de Afsluitdyk.
Ook bezocht de heer Hatta de Phi-
lips-fabrieken en woonde hy voor
stellingen by van Toon Hermans
en Max Tailleur.
n vele meters hoge muur van water stortte zich vannacht over zeven Noord-
anse dorpen uit. Enorme vloedgolven sloegen over de Vaiont-dam in de
ix de Piave, een van de grootste stuwdammen van Europa, toen duizenden ku-
te meters aarde van een berg in het stuwmeer stortten. Van de dorpelingen,
|n hun slaap werden verrast, slaagden er slechts weinigen in zich in de bergen
i de vallei in veiligheid te brengen. Vanochtend werd bekendgemaakt, dat
öinste vierduizend mensen om het leven moeten zijn gekomen. Volgens een
pre (officiële) opgave zouden er „meer dan duizend" doden zijn.
btorrijders die van de ramp ooggetuigen waren geweest, be-
fven de paniek die in de dorpen in de Zoldana-vallei, in de
ncie Belluno, ontstond. De muur van het water stortte zich
o n geweld in het dal, dat het aan de andere kant tot ongeveer
;rd meter hoogte tegen de bergen op sloeg en daarna in het
rugvloeide.
Volgens een ingenieur van de maat
schappij die de dam heeft gebouwd,
heeft de aardmassa ong. 50.000 kub.
meter bedragen. Het meer is onge
veer zeven kilometer langen en ge
middeld 400 meter breed.
rduizend inwoners van Lon-
het grootste van de getrof-
werden volkomen ver
vluchtten in paniek de vallei
velen probeerden drie nabijge-
gehuchten te bereiken, maar
:t verder omdat een brug door
Igolf was vernield. Slechts 2-
ihonderd slaagde er in de ber
bereiken. De meeste anderen
meegesleurd en verdronken.
jkele kilometers van Longaro-
Aoorden reddingsploegen nog
vroep van mensen die in de
jr vastzaten.
stuwmeer achter de Valont-
dat een 150 miljoen kubieke
water bevatte, is voor het
te deel leeggelopen. Behalve
m rone werden de dorpen Orte
podissago, Villanova. Malcom.
en Castellarazzo en verschei-
ihuchten getroffen.
Aardmassa
saak van de ramp is een aard-
uiving die van de berg Töc,
liden van de betonnen dam
stuwmeer is terechtgekomen,
tien dagen geleden werden
egelen genomen om het meer
laten lopen, omdat zich een
aarde en stenen met een snel-
van 40 centimeter per dag in
chting van het meer bewoog,
cht werd. dat deze massa daar
15 en 30 november zou zyn.
avond stond het water 20 me
ider het maximumpeil van 267
De aardmassa is echter van-
plotseling omlaag gestort
Nieuw gevaar
Van alle gebouwen in Longaronc
staan er slechts nog twintig over
eind. waaronder het stadhuis Van de
I ruines van huizen zyn nog slechts
stukken muur ter hoogte van 60 cm
i overgebleven. Drie gehuchten met
een totaal aantal inwoners van 120
j zijn geheel verdwenen. In het zie-
1 kenhuis van Belluno, de hoofdstad
van de provincie, zyn enkele tiental
len gewonden opgenomen. Van
ochtend werd de bevolking van het
rampgebied voor een nieuw gevaar
gewaarschuwd: het water heeft va
ten met een zwaar vergif, cyaankali,
meegesleurd.
Aangezien de rivier de Piave sterk
is gezwollen, vreesde men vanoch
tend voor overstromingen in de Ve-
netiaanse "laagvlakte, zodat maatre
gelen werden genomen tot evacuatie
van de 25.000 inwoners van San
Dona del Piave. 44 km ten noord
oosten van Venetië.
Direct liiilp
Alle in de omgeving gestationeer
de politie- en brandweereenheden
werden direct na de ramp voor red
dingswerkzaamheden ingezet. De
rechtstreekse verbindingen. zowel
over de weg als per spoor, zijn afge-
sneden, zodat gebruik moet worden
gemaakt van kleine bergpaden om
het getroffen gebied te bereiken. In
Vicenza gelegerde Amerikaanse een
heden nemen met helicopters aan
het reddingswerk deel.
Paus Paulus heeft onmiddellyk na
het bekend worden .'tn de ramp de
pauselyke hulpcommissie opdracht
gegeven te helpen. De voorzitter van
deze commissie, mgr. Abramo
Freschi, begaf zich per vliegtuig naar
het getroffen gebied. Nog in de nacht
vertrokken vrachtwagens met dekens,
lakens, overjassen en medicamenten
uit Vaticaanstad naar Belluno. Tot
uitMilaan en Triest werden brand
weerploegen naar het rampgebied ge
zonden. De eerste hulpploegen wer
den in de nacht sterl* gehinderd
doordat de elektriciteit was uitgeval-
leb.
Modder
Een van de weinige overlevenden
van Longarone, de gemeentesecreta
ris, zei dat Longarone van de kaart
is geveegd. „In plaats daarvan ligt
er nu een enorme massa modder".
Hy vertelde: ,.Ik werd om ongeveer
kwart over elf wakker van het sinis
tere gebulder van het water. De men
sen renden de straat op om te pro
beren de bergen te bereiken, maar
dat lukte slechts weinigen. De mees
te inwoners verdronken of stierven
onder het puin en werden met het
.ater meegesleurd".
In de Piave dryven tientallen ly-
ken. Wanhopige mannen en vrouwen
delven in de modder op de plaats
waar hun huis gestaan heeft, op zoek
naar gezinsleden. Er zyn betrekkelijk
weinig gewonden: wie niet omkwam
en erin slaagde te vluchten, liep
blykbaar ook geen letsel op.
De stuwdam werd in 1960 voltooid.
Het is een van de grootste van Euro
pe en ligt hemelsbreed 80 km ten
noorden van Venetië, op een plaats
waar het Cellina- en het Zoldanadal
tezamen komen. Het is een bergach
tige streek met toppen boven de 2500
meter. Longarone ligt op 476 meter
hoogte.
De betonnen muur van de stuw
dam is 265 meter hoog. Voor de aan
leg van het stuwmeer moest 14 mil
joen kubieke meter rots worden
verwyderd. Het werk kwam in 1960
klaar. De Russische Noerek-dam. die
nog in aanbouw is. wordt 301 meter
hoog en de Zwitserse stuwdam Grand
Dixence is 371 meter hoog.
By de ramp van Fréjus, waar ln
1959 de stuwdam van Malpasset
doorbrak, kwamen 400 mensen om
het leven.
Op 16 oktober wordt in Milaan de
voetbalwedstrijd MilanSantos ge
speeld. De houder van de Europa Cup
tegen de Zuidamerikaanse clubkam
pioen. Een ongetwijfeld interessant
duel, dat door de Eurovisie zou wor
den uitgezonden en dus ook op de
Nederlandse schermen zou verschy-
nen.
Deze uitzending gaat echter niet
door. De Italiaanse Voetbalbond
heeft het verboden als tegenmaat
regel, omdat Milan zyn sterren Mal-
dini en Rivira niet ter beschikking
heeft gesteld van het wereldelftal,
dat op 23 oktober in Londen tegen
het Engelse team speelt!
Het verbod van de uitzending kost
Milan vele tienduizenden guldens
aan t.v.-rechten. Men hoopt nu dat
de clubleiding eieren voor zyn geld
zal kiezen en Maldini en Rivera als
nog vry zal geven. Dan bestaat er
een kans, dat we MilanSantos toch
nog te zien krygen.
De Westduitse Bondskanse
lier dr. Adneauer tijdens zijn
laatste kabinetsvergadering.
Links zijn opvolger Erhard en
rechts de minister van Buiten
landse Zaken Schroder.
(Van onze correspondent in Parys)
Uit een mededeling van de minis
ter van Voorlichting aan de pers
IETS ZACHTER
Bilt verwacht van heden- tot
tnavond op de meeste p' atsen
weer met wolkenvelden, maaf
'fl inkele opklaringen. Matige tot
2 xachtige westeiyke wind. Iets
maakt om 11.15 uur).
ij'
J 11 OKTOBER
>p: 6.56 uur; onder: 17.57 uur.
op: uur; onder: 16.03 uur.
igwater to Katwyk te 10.04 en
uur; laagwater te 5.14 en 17.48
blad bestaat alt 20 pagina
RICHARD BUTLER.
de plaatsvervanger van Mcmil-
lan. met zijn echtgenote op weg
naar het congres der conserva
tieven in Blackpool. Nu de En
gelse premier plotseling een ope
ratie moet ondergaan, is voor
Butler de weinig benijdenswaar
dige taak weggelegd om dit con
gres te leiden.
meent men te mogen opmaken, dat
Frankryk thans reeds beschikt of
in zeer nabye toekomst zal beschik
ken over operationele atoombommen
(A-bommen)
Na afloop van de ministerraad
van gisterochtend zei de woordvoer
der van de regering tot de journalis
ten dat besloten was tot onmiddelly-
ke ontruiming door de Franse troe
pen van de Tunesische oorlogshaven
Bizerta „aangezien het Franse leger
begint te beschikken over nieuwe
verdedigingsmiddelen, waardoor de
Franse troepen kunnen worden ge
hergroepeerd zonder de landverde-
diging in de Middellandse Zee in
gevaar te brengen".
Men twyfelt er in Franse krin-
§en niet aan dat de nieuwe mid-
elen, waarop dc minister van voor
lichting doelde atoombommen zyn.
Algemeen wordt aangenomen dat
de Franse luchtvloot ru reeds be
schikt over A-oommen, die vervoerd
kunnen worden c.oor le Mirages IV.
Gevraagd naar bevestiging kregen
de journalisten re horen dat geen na
dere inlichtingen konden worden
verstrekt en dat de interpretatie van
de woorden van de minister van
Voorlichting berustte op een „hy
pothese".
Overigens herinnerde men er aan,
dat volgens de herhaalde verklarin
gen van ministers en gezaghebben
de personen de operationele „force de
frappe" nog voor eind december
1963 een feit zou zyn Het tydstip
waarop deze aankondiging, zy het
indirect, wereldkundig werd gemaakt
verdient de aandacht. In het be
gin van deze week werden in het
departement van de Seine-et-O'se
militaire manoeuvres gehouden,
waaraan generaal De Gaulle heeft
deelgenomen. Bovendien sprak de mi
nister van Voorlichting de dag na de
onderhandelingen in Washington
tussen de Franse minister van Bui
tenlandse Zaken Couve de Murvil-
le en president Kennedy De Gaul
le heeft blykbaar iedere twyfel in
Amerika willen wegnemen dat hy
misschien toch nog bereid zou zyn
af te zien van het Franse atoom
wapen.
(Van onze correspondent in Parys).
De Franse minister van Financiën,
Giscard d"Estaing toonde zich giste
ren op een persconferentie niet onte
vreden over de eerste resultaten van
het plan van 12 september tot stabi
lisering van de lonen en de pryzen.
De prijzen zullen echter nog ver
scheidene maanden onder controle
moeten worden gehouden. Met in
gang van zaterdag a.s. zullen de pry
zen van fruit, groenten, olie, bier,
kaas. courante wynen en van bief
stuk het peil van deze week niet meer
mogen overschrijden. Voor vlees zul
len. naar gelang van de kwaliteit,
drié maximum pryzen worden vast
gesteld: 11.10, 12,— en 12,95 fr. ter-
wyl de prys van de echte biefstuk
vrij zal blijven.
Gistermiddag ontving eerste mi
nister Pompidou vertegenwoordigers
van de boerenbonden, die aangekon
digd hadden tot geweld te zullen
overgaan wanneer de regering niet
tijdig consessles deed. De regering
heeft de consessie gedaan, dat geen
maximum-prijzen zullen worden
vastgesteld voor boter, maar dat geen
j sprake kan zijn van verhoging van
de melkprijzen. Mals blyft vastge-
I steld op fr. 40,05 per quintaal, dezelf
de prijs als verleden jaar. De boeren
hadden fr. 43.95 verlangd, maar
waarschijnlijk zullen zy de regerings-
prys aanvaarden.
De drie werknemersbonden in de
metaalnyverheid hebben gezamen
lijk by de werkgeversorganisaties
verbeteringsvoorstelling ingediend
voor de CAO voor de handarbeiders
in de metaalindustrie. Een even
tueel nieuw af te fluiten CAO zal
moeten ingaan op 1 januari 1964.
Voor de eveneens op 31 december
aanstaande aflopende CAO voor de
beambten in de metaalindustrie zul
len binnenkort wijzigingsvoorstel
len worden ingediend.
Aan de wergeversorganisaties is
door de drie werknemersbonden
meegedeeld, dat het pakket voorstel
len nog kan worden gewyzigd of aan
gevuld. De voorlopig ingediende
voorstellen behelzen een loonsverho
ging van acht procent.
Voor de werknemers van onder
nemingen, waarin niet in tarief wordt
gewerkt, stelt men een verhoging
van de toeslagen voor tot een mi
nimum-gemiddelde van tien en een
persooniyk maximum van 12Vi pro
cent. De werknemersbonden willen
voorts een mogelykheid openlaten om
ondernemingsgewys in voor de werk
nemers gunstige zin af te wyken
van het in de CAO bepaalde. Ter
toelichting hierop delen de werk
nemersbonden mee, dat de Federa
tie van Werkgevers in de metaal-
en in de elektrotechnische industrie
onlangs aangekondigd heeft te willen
yveren voor een gewyzigd loonsys
teem voor 1964.
Ook in de actieprogramma's van
de vakcentralen wordt het verlangen
tot uitdrukking gebracht om per on
derneming in gunstige zin van de
overeengekomen bepalingen af te wy
ken. De nieuwe CAO voorstellen van
werknemerszyde hebben voorts be
trekking op een extra verhoging van
de beloning voor de arbeid, die onder
bezwarende omstandigheden wordt
verricht, verkleining van de gemeen-
tegroepenverschillen en uitbreiding
van de vakantie met twee dagen
tot een minimum van drie weken.
Ook wil men de zogenaamde wacht-
dag afschaffen en de huidige CAO
zodanig wyzigen. dat by arbeidson
geschiktheid door ziekte en ongeval
met onmiddellyke ingang de netto
gederfde verdienste wordt betaald.
Voorts wenst men in de CAO een
bepaling te zien opgenomen, die de
mogelykheid opent om onderneming-
gewys over te gaan tot invoeren
van maandsalaris.
wit of bruin, 80 ct
heerlijk bij
e elke broodmaaltijd
ook uw levens-
middelenbedrijf
verkoopt Finnbrod
Dc orkaan „Flora" heeft op
Cuba aan tenminste tweehon
derd mensen het leven gekost»
aldus radioboodschappen, die in
Miami (V.S.) zijn opgevangen.
Officieel heeft de Cubaanse ra
dio tot dusver slechts melding
gemaakt van 32 doden.
In een radioboodschap van het
militaire hoofdkwartier in San
tiago aan premier Castro is be
zorgdheid uitgesproken over het
lot van meer dan vierduizend
koffieplukkers in het gebied van
Sierra Cristal.
„NAAR MAAT"
LAADBAK
tot 4}£ meter
St. Jacobsgracht 1016
Telefoon 21560 - LEIDEN
Uit het Leidsch Dagblad van a
10 October 1863:
4 Heden heeft te 's Hage de
l aanbesteding plaats gehad
l voor 30.000 illumineer glazen.
4 De minste inschrijvers waren
de heeren Das en Comp. al
hier.
Nationale Ambachtschool i
en Leldsche lagere burger
school. Ook binnen Leiden
bestaat het vooruitzigt voor
het bezit van een dergelijke
school. De meerderheid der
plaatselijke commissie heeft i
zich met dit plan vereenigd.